فهرست مطالب

عنوان                                                                                         صفحه

چكیده……………………………………………………………………………….. 1

فصل اول: کلیات……………………………………………………………………. 2

1-1- مقدمه و هدف………………………………………………………………… 3

1-2- تاریخچه………………………………………………………………………. 4

1-3- مایكوتوكسین‌ها به عنوان متابولیت های ثانویه……………………………… 5

1-4- طبقه‌بندی مایكوتوكسین‌ها……………………………………………………. 6

1-5- خواص عمومی مایكوتوكسین‌ها……………………………………………… 7

1-6- مهمترین  قارچ‌های مولد سم…………………………………………………. 11

1-6-1- جنس آسپرژیلوس…………………………………………………………. 11

1-6-2- جنس پنی‌سیلیوم……………………………………………………………. 11

1-6-3- جنس فوزاریوم…………………………………………………………….. 11

1-6-4- سایر جنس‌های قارچی…………………………………………………….. 12

1-7- مکانیسم اثر مایكوتوكسین‌ها…………………………………………………. 12

1-8- وقوع طبیعی مایكوتوكسین‌ها………………………………………………… 12

1-9- آفلاتوكسین‌ها…………………………………………………………………. 14

1-9-1- شرایط تولید……………………………………………………………….. 16

1-9-2- خواص فیزیكی و شیمیایی………………………………………………… 21

1-9-3- بیوسنتز……………………………………………………………………. 25

1-10- متابولیسم و تبدیل بیولوژیك………………………………………………… 31

1-10-1- اكسیداسیون…………………………………………………………………… 31

1-10-1-1- اپواكسیداسیون……………………………………………………………… 31

1-10-1-2- هیدروكسیداسیون………………………………………………………….. 32

1-10-1-3- دمتیلاسیون………………………………………………………………… 33

1-10-1-4- تولید آفلاتوكسین B2a وآفلاتوكسین G2a…………………………………… 33

1-10-2- احیا……………………………………………………………………………. 33

1-10-3 الحاق…………………………………………………………………………… 34

1-10-3-1- الحاق گلوكورونیدی اپوكسید………………………………………………. 34

1-10-3-2- الحاق مشتقات هیدروكسیله………………………………………………… 35

1-11- اثرات بیولوژیک ………………………………………………………………… 35

1-11-1- سمیت حاد و مزمن…………………………………………………………… 35

1-11-2- سمیت سلولی…………………………………………………………………. 36

1-11-3- جهش‌زایی ……………………………………………………………………. 37

1-11-4- ناقص‌الخلقه‌زایی………………………………………………………………. 38

1-11-5- تداخل با فرایندهای بیوشیمیایی………………………………………………. 38

1-11-6- میانكش آفلاتوكسین با DNA ……………………………………………….. 39

1-11-7-اثرت حشره کشی……………………………………………………………… 40

1-11-8-سمیت گیاهی………………………………………………………………….. 40

1-12- بیماری‌های دامی‌ ناشی از آفلاتوكسین………………………………………….. 40

1-12-1بیماری‌زایی آفلاتوكسین‌ها در گاو شیری………………………………………. 42

1-13-آسیب شناسی آفلاتوکسیکوز……………………………………………………… 44

1-14-زیانهای اقتصادی ناشی ازآفلاتوکسین ها………………………………………… 47

 

1-15- حد مجاز مایكوتوكسین‌ها و مقررات مربوطه…………………………………… 47

1-16-استراتژی‌های خنثی‌سازی و حذف میزان آفلاتوكسین…………………………… 49

1-16-1- غیرفعال كردن در اثر حرارت……………………………………………….. 50

1-16-2-اشعه دادن……………………………………………………………………… 50

1-16-3-عصاره‌ گیری با بهره گرفتن از حلال و جدا سازی مكانیكی………………………. 51

11-16-4-جذب آفلاتوكسین از محلول…………………………………………………. 51

1-16-5-كنترل زیستی و غیر فعال كردن آفلاتوكسین با بهره‌گیری از میكروب‌ها……. 51

1-16-6-مجاورت با آمونیاك……………………………………………………………. 51

1-16-7-بی‌سولفیت سدیم……………………………………………………………….. 52

1-17- آفلاتوكسین‌ها در محصولات كشاورزی ……………………………………….. 54

1-18- حضور آفلاتوكسین‌ها در فرآورده‌های حیوانی………………………………….. 56

1-19- اثرات سوء آفلاتوكسین‌ها بر سلامتی انسان…………………………………….. 60

1-20-روش‌های آنالیز…………………………………………………………………… 63

1-20-1- روش‌های بیولوژیك…………………………………………………………… 63

1-20-2- روش‌های بیوشیمایی…………………………………………………………. 63

1-20-2-1 روش های كروماتوگرافی………………………………………………….. 63

1-20-3-روش‌های سنجش ایمونولوژیك……………………………………………….. 64

1-20-3-1- رادیوایمونواسی……………………………………………………………. 64

1-20-3-2-الایزا………………………………………………………………………… 65

1-20-3-2-1- روش الایزای متجانس………………………………………………….. 67

1-20-3-2-2- روش الایزا نامتجانس………………………………………………….. 67

1-20-3-2-3- محاسن و معایب الایزای متجانس و نامتجانس…………………………. 67

1-20-3-2-4- روش الایزای مستقیم……………………………………………………. 68

1-20-3-2-5- روش الایزای غیر مستقیم………………………………………………. 68

1-20-3-2-6- روش الایزای رقابتی نامتجانس مستقیم………………………………… 68

1-20-3-2-7- روش الایزای غیر رقابتی غیرمستقیم………………………………….. 69

1-20-3-2-8- روش الایزای غیر رقابتی مستقیم………………………………………. 69

فصل دوم: مواد و روش كار……………………………………………………………. 70

2-1- مواد و وسایل مورد نیاز………………………………………………………….. 71

2-2- مواد موجود در كیت آزمایش……………………………………………………… 71

2-3-آماده سازی معرف ها……………………………………………………………… 72

2-4- روش كار………………………………………………………………………….. 73

2-4-1- جمع‌ آوری نمونه‌ها……………………………………………………………… 73

2-4-2- آماده‌سازی نمونه‌ها……………………………………………………………… 73

2-4-3- اصول انجام  آزمایش…………………………………………………………… 73

2-4-4- روش انجام آزمایش…………………………………………………………….. 74

2-5- روش آنالیز آماری………………………………………………………………… 75

2-6-  قرائت و تفسیر نتایج……………………………………………………………… 75

2-7- حساسیت وویژگی آزمایش………………………………………………………… 76

فصل سوم:نتایج…………………………………………………………………………. 77

3-1-نتایج………………………………………………………………………………… 78

فصل چهارم:بحث وپیشنهادات………………………………………………………….. 80

4-1- بحث و نتیجه گیری……………………………………………………………….. 81

4-2پیشنهادات ………………………………………………………………………….. 84

منابع فارسی…………………………………………………………………………………….85

منابع انگلیسی…………………………………………………………………………………..86

چکیده ی انگلیسی………………………………………………………………………………97

                                                          فهرست جداول

جدول                                                                                                   صفحه

(1-1) خواص فیزیكی و شیمیایی انواع مختلف آفلاتوكسین………………………………..24

(2- 1) انتخاب روش‌های مناسب برای تخریب انواع آفلاتوكسین در محیط‌ها و شرایط مختلف…………………………………………………………………………………………..53

(3-1) ارتباط بین میزان سمّ موجود در اغذیه حیوانی با سطح نهایی آن در فرآورده‌های مربوطه…………………………………………………………………………………………59

(4-1) مراحل اساسی در آنالیز شیمیایی مایكوتوكسین‌ها …………………………………..62

(5-1) آزمون‌های بیولوژیک مورد استفاده جهت ارزیابی سمیت مایكوتوكسین‌ها…………66

(1-3) پراکندگی آلودگی به آفلاتوکسین B1در کنسانتره مصرفی در گاوداری های شیری گرمسار در سه فصل زمستان،بهار وتابستان ………………………………………………..79

(2-3) مقایسه آفلاتوکسینB1 در کنسانتره مصرفی در گاوداریهای شیری گرمسار در سه فصل زمستان،بهار وتابستان………………………………………………………………79

 

 

                                                           فهرست اشكال

شكل                                                                                          صفحه

 

(1- 1) ساختمان شیمیایی مایكوتوكسین‌های مهم………………………………… 9

(2-1 ) دما و پتانسیل آب بر روی آسپرژیلوس فلاووس و تولید آفلاتوكسن……. 19

(3-1) مسیر بیوسنتز آفلاتوكسینB1 ……………………………………………. 27

(4-1) ژن‌ها و واسطه های دخیل در بیوسنتز آفلاتوكسین  B1…………………. 28

(1-2) منحنی استانداردها………………………………………………………… 76

چکیده

 بررسی میزان آفلاتوکسین در کنسانتره های مصرفی گاوهای شیری شهرستان گرمسار

مایکوتوکسین ها متابولیت های ثانویه قارچ های رشته ای هستند که در مراحل پایانی رشد قارچ های رشته ای تولید می شوند.  آفلاتوکسین ها از مهمترین مایکوتوکسین ها هستند  که شامل 1B,2B,1G,2G می باشند، که توسط گونه های آسپرژیلوس فلاووس ، آسپرژیلوس پارازیتیکوس وآسپرژیلوس نومیوس تولید می شوند.چنانچه شرایط حرارت و رطوبت مناسب باشد این قارچ ها بر روی سوبستراهای مناسب مانند دانه های غلات و خوراک دام رشد کرده و تولید سم می کنند.در این بین آفلاتوکسین 1Bاز همه مهمتر و خطرناکتر می باشد که با مصرف خوراک آلوده به آن توسط دام شیروار در کبد حیوان متابولیزه شده، و به صورت آفلاتوکسین 1M در شیر ترشح می شود که اگر بیش از حد مجاز باشد، سلامت جوامع بشری را به مخاطره می اندازد. در این مطالعه 80 نمونه کنسانتره ی گاو شیری از دامداریهای مختلف شهرستان گرمسار در سه فصل زمستان،بهار و تابستان بصورت تصادفی اخذ شد و به وسیله ی روش الایزا که روشی سریع و حساسی  میباشد، میزان آفلاتوکسین 1Bاندازه گیری شد.از میان 80 نمونه ی مورد بررسی 30 نمونه(37.5%) دارای آلودگی بالاتر از حد مجاز(5میکروگرم بر کیلوگرم) در محدوده ی 15/6-52/18میکروگرم بر کیلوگرم را نشان دادند.میانگین آلودگی در فصل زمستان،ر بهار ورتابستان به ترتیب،99/6،49/4 و 13/3 میکروگرم بر کیلوگرم بود.بالاترین میزان آلودگی مربوط به فصل زمستان با52/18میکروگرم بر کیلوگرم و پایین ترین میزان آلودگی مربوط به فصل تابستان با 51/1 میکروگرم بر کیلوگرم بود.مقایسه بین میزان آفلاتوکسین در فصول زمستان،بهار و تابستان بیانگر اختلاف آماری معنی دار بین این سه فصل می باشد.

کلمات کلیدی:آفلاتوکسین 1B،کنسانتره،الایزا،شهرستان گرمسار

مقدمه و  هدف

مایكوتوكسین‌ها[1] از جمله آلاینده‌های محیطی مهم محسوب می‌شوند كه می‌توانند بر روی انواع دانه، مغزدانه و سایر اجزای نباتی تولید شوند. تماس انسان و حیوانات با این دسته از سموم از طریق خوراكی، استنشاقی و یا تماس مستقیم صورت می‌گیرد و در این رابطه، حتی مقادیر بسیار ناچیز این تركیبات می‌تواند مخاطره‌آمیز باشد. قارچ‌های مولد سم می‌توانند بر روی طیف وسیعی از سوبستراها نظیر برگ‌ها و ساقه‌های درحال رشد، دانه‌ها، میوه‌ها و محصولات