فهرست مطالب
عنوان                                                                                                                            صفحه
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
فصل اول
كلیات تحقیق

1-1  بیان مسأله . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   2
1-2  ضرورتهای انجام تحقیق . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   4
1-3  اهداف تحقیق . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   4
1-3-1  اهداف علمی تحقیق . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  4
1-3-2  اهداف كاربردی تحقیق . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   5
1-4  فرضیه های تحقیق . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   6
1- 5  متغییر های تحقیق . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6
1- 6  پیش فرضهای تحقیق . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  6
1-7  اصطلاحات علمی تحقیق . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .    7

فصل 2
پایه های نظری و بیشینه پژوهش
2-1 مقدمه: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   10
2-2 نتایج بررسی ویژگیهای جغرافیایی منطقه تبریز. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   11
2-2-1 آب و هوا و اقلیم منطقه . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   12
2-2-2 هیدروژئولوژی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   12
2-2-3 زمین ریخت شناسی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  14
2-3 جایگاه منطقه مورد مطالعه در ساختار زمین شناسی ایران. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .    15
2-4 خصوصیات زمین شناسی و آب و هوایی محدوده مورد مطالعه. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   16
2-4- 1چینه شناسی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  . . 16
2-4-2 سایزموتكتونیک و لرزه خیزی. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .    16
2-4-3 شرایط آب و هوایی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  . .  16
2- 5  استراگرافی محدوده مورد مطالعه . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   . . 16
2-6 آبرفتها و رسوبات كواترنر . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   . 21
2-7  زمین شناسی ساختاری منطقه . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   . 21
2- 8  زمین شناسی مهندسی رسوبات تبریز . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .    . . 26
2-9  آزمونهای تعیین پارامترهای ژئوتكنیكی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   . .  27
2-10 اهداف بررسیهای ژئوتكنیكی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   . 28
2-11 روش های متداول در مهندسی ژئوتكنیک . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  29
2-12  ویژگیهای ژئوتكنیكی خاكها. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   .29
2-12-1 ویژگیهای اساسی و شاخص خاك. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29
2-12-1-1 دانه بندی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  30
2-12-1-2 ضریب دانه بندی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  31
2-12-1-3 خمیرسانی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   31
2-12-2 ویژگیهای هیدرولیكی خاك . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   32
2-12-3  ویژگیهای مكانیكی یا ویژگیهای مربوط به مقاومت گسیختگی خاك C)  و Ø) . . . .    32
2-13  انواع آزمونهای تعیین پارامترهای ژئوتكنیكی خاك و سنگ در منطقه مورد بررسی . .. .  . 33
2-13-1  آزمونهای تعیین حد روانی خاك (ASTMD 423) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  33
2-13-2  آزمون تعیین حد خمیری ( ASTMD 424) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  .. . .   33
2-13-3  آزمون نفوذ استاندارد (standard penetration test) . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  .   34
2-13-3-1 موارد استفاده . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .    35
2-13-3-2  معایب و محدودیتهای این آزمون . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .    35
2-13-4  آزمایش (CPT) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .     36
2-13- 5  آزمون تحکیم . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .    36
2-14  خاکهای مشکل آفرین . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   36
2-14-1 خاکهای متورم شونده . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .    37
2-14-2 خاکهای رمبنده . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   37

2-14-3 خاکهای واگرا . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .    38
2-14-4 خاکهای آبگونه شده . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   39
2-14- 5 خاكهای خورنده . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .    39
2-14-6  خاکهای دست ریز . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   40
2-14-7  خاکهای آماس گرا . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   41
2- 15 آبهای زیرزمینی و نشست زمین . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  41
2- 15-1 نشست ناشی از وجود حفرات زیرزمینی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  41
2- 15-2  نشست زمین در اثر افت سطح ایستابی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..   42
2- 15-3 نشست زمین در اثر كاهش فشار هیدرواستاتیک . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   43
2-16 اثر زلزله بر آب های زیر زمینی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   . 43
2-17 فرونشست . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   43
2- 18 تعیین ضرایب فشار های جانبی خاك . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   .44
2-19 بررسی و تعیین ظرفیت باربری مجاز خاك . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .    45
2-20 برگشت پذیری و شکل پذیری سنگها . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .     47
2-21 مخاطرات زمین شناسی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .     48
2-21-1 زمین لغزش . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .    48
2-21-1-1 عوامل عمده مؤثر در وقوع زمین لغزش . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . …   49
2-21-1-2 ارتباط زمین لغزش و زمین لرزه. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49
2-21-2 انواع حرکتهای دامنهای . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   50
2-22 نوع زمین در مناطق مختلف تبریز . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  51
2-23 تكتونیک . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  51
2-24 عمق سطح ایستابی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   52
2- 25 نواحی مستعد زمین لغزش در منطقه مورد بررسی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  .   53
2-26 روش های لازم جهت پیشگیری برای كنترل زمین لغزش منطقه مورد مطالعه . . . . . .  . .  54
2- 27 عوامل مؤثر در وقوع زمین لغزش منطقه مورد مطالعه. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  .54
2- 28 دلایل وقوع لغزش در منطقه مورد بررسی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  . .   55
2- 29 تصاویر مربوط به وضعیت ناپایداری دامنه ای در منطقه مورد  بررسی . . . . . . . . . . . .  .    57
2-30  تصاویری از وقوع لغزش در بخش باختری دامنه تپه ای در ارتباط با احداث شهرك ناحیه              غرب ولیعصر . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . .  . . . . .  58
2-31 سابقه انجام تحقیق های مشابه در ارتباط با موضوع منطقه مورد مطالعه . . . . . . . . .. . .   62

فصل 3
مواد و روشها

3-1 پیشگفتار: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   65
3-2 روش مطالعه: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   .66
3-3  مراحل گردآوری اطلاعات و مشکلات گردآوری اطلاعات . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  67

3-3-1 مرحله مطالعات مقدماتی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .    68

3-3-2 مرحله مطالعات اصلی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..   68

3-4  معرفی محدوده مورد مطالعه . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .    71

3- 5 تعیین نوع زمین دستگاه در استاندارد 2800 زلزله ایران . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   75

3- 5-1 روش پروفیل قائم لرزه ای . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..  75

3-5-2 تعیین نوع زمین با آزمایشهای لرزه ای . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. ..   76
3-5-3 تعیین نوع زمین از روی سرعت موج برشی در روابط تجربی، با بهره گرفتن از                          آزمایشهای صحرایی نفوذ استاندارد (SPT) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. .     80

فصل 4
نتایج مطالعات ژئوتکنیکی

4-1 موقعیت جغرافیایی محدوده مورد مطالعه . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .    84
4-2 زمین شناسی و ژئومورفولوژی محدوده مورد مطالعه . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .    84
4-3 روابط تجربی مورد استفاده در تحقیق حاضر و نتایج حاصل از آنها . . . . . . . . . . . . . . . . . .      89
4-4 تعیین نوع زمین براساس آیین نامه 2800  زلزله ایران در محدوده مورد مطالعه . . . . . . . .  111
4- 5  بررسی تراكم خاك با آزمایش نفوذ استاندارد در محدوده مورد بررسی . . . . . . . . . . . . ..   112
4-6 تعیین سرعت موج برشی در رسوبات خاك محدوده مورد مطالعه . . . . . . . . . . . . . . . . . .    115
4-6-1 نتایج روابط تجربی در سرعت موج برشی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   . .   117
4- 7  پهنه بندی زمین لغزش در محدوده مورد مطالعه . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   123
4- 8 تحلیل و تفسیر پتانسیل روانگرایی خاكها در منطقه مورد مطالعه . . . . . . . . . . . . . . . .  .    126
4-9 ارزیابی پتانسیل تورم خاک در محدوده مورد مطالعه . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. .    128
4-9-1 ارزیابی کیفی پتانسیل تورم خاکها به روش اداره احیا اراضی آمریکا . . . . . . . . . . . . . . .    129
4-9-2 ارزیابی کیفی پتانسیل تورم خاکها به روش USBR. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .       130
4-9-3 بررسی کیفی پتانسیل تورم خاکها به روش نشانه خمیری . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .      133
4-9-4 ارزیابی کمی پتانسیل تورم خاک محدوده مورد مطالعه به روش انیل و غزالی. . . . . . . . .    135
4-10 تحلیل رمبندگی در منطقه مورد بررسی. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .     136
4- بررسی و نتایج نشانه مایع ( (LIو حالت آبگونگی در برخی از گمانه های محدوده مورد بررسی، بر اساس قانون حدود آتربرگ: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   138

فصل 5
بحث و نتیجه گیری و پیشنهادات

5-1 مقدمه . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..  .  141
5-2 جمع بندی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  141
5-3  نتیجه گیری . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..   143
5-4 پیشنهادات . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . …   145
منابع . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  147
منابع و مأخذ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   148

منابع فارسی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   148
منابع لاتین . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   150

كلیات تحقیق