چکیده

بررسی رابطه بین تقسیم سود و بازده سهام از دیرباز از جمله مشکل­ترین چالش­های پیش­ روی اقتصاددانان مالی بوده است.هدف این مطالعه نیز بررسی واکنش بازار به تغییرات سود تقسیمی(کاهش یا افزایش) می­باشد. که این کار از طریق سنجش بازده غیر عادی انباشته انجام می­ شود. خصوصاً در این مطالعه  به بررسی عوامل تأثیر­گذار بر بازده غیر عادی انباشته در دوره­ای که سود تقسیمی افزایش یا کاهش می­یابد، می­پردازیم. هدف این است که ببینیم آیا واکنش بازار به افزایش یا کاهش سود تقسیمی با گذشت زمان ضعیف می­ شود یا خیر. هدف نهایی این مطالعه این است که آیا سود تقسیمی همچنان برای سهامداران مهم است یا خیر. علاوه بر این در این تحقیق به بررسی عواملی که ممکن است روی ارزش سود تقسیمی، تأثیر بگذارند می­پردازیم. این عوامل عبارتند از: جریان نقد آزاد شرکت، نسبت بدهی، مالکیت نهادی، فرصت رشد و نقد شوندگی (گردش سهام شرکت). برای آزمون فرضیات تحقیق از دو روش رگرسیون خطی و روش داده ­های تلفیقی استفاده شد. نتایج نشان داد که بازده غیر عادی انباشته به افزایش و کاهش سود تقسیمی ارتباطی ندارد. علاوه براین نتایج نشان داد که واکنش بازار به تغییرات سود تقسیمی با متغیرهای نسبت بدهی، گردش سهام شرکت و فرصت رشد، ارتباط معنادار ولی با متغیرهای جریان نقد آزاد شرکت و مالکیت نهادی ارتباط معنی داری ندارد. علاوه بر این این نتیجه به دست آمد که بازده غیر عادی با زمان افزایش سود تقسیمی ارتباط معنی داری ندارد.هم چنین یافته­ ها نشان داد كه در روش رگرسیون بین زمان و بازده غیر عادی ارتباط معنی داری وجود دارد اما روش داده ­های تلفیقی این یافته­ را تأیید نمی­كند.

کلمات کلیدی: بازده غیر عادی، نسبت بدهی، فرصت رشد، گردش سهام، مالکیت نهادی، جریان نقد آزاد

 

 

 

 

 

                           فهرست مطالب

عنوان صفحه

. 1

1-1- مقدمه. 2

1-2- بیان مسئله. 2

1-3- اهمیت تحقیق.. 2

1-4- اهداف تحقیق.. 3

استفاده کنندگان از تحقیق.. 4

1-6- سؤال­های پژوهشی.. 4

1-7- فرضیات پژوهش… 4

1-8- قلمرو تحقیق.. 6

1-9- تعریف واژه ­ها و اصطلاحات… 6

1-10- نوع و روش تحقیق.. 6

1-11- محدودیت­های تحقیق.. 7

1-12- جمع بندی.. 8

فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه تحقیق. 9

2-1- مبانی نظری تحقیق.. 10

2-1-1- مقدمه. 10

2-1-2-عوامل مؤثر بر تعیین سیاست توزیع سود سهام. 10

2-1-3- روش های تقسیم سود. 12

2-1-3-1 پرداخت سود نقدی.. 13

2-1-3-1-1- تقسیم مبلغ ثابت و معینی بین سهامداران.. 13

2-1- 3-1-2-تقسیم درصدی از سود ثابت… 13

2-1-3-1-3- سیاست تقسیم سود ثابت به علاوه حاشیه متغیر.. 14

2-1-3-1-4- سیاست تقسیم سود مازاد. 14

2-1-3-2- سهام جایزه. 15

2-1-3-3- تجزیه سهام. 15

2-1-4- چرا شرکتها سود تقسیم می­نمایند. 16

2-1-5-سیاست تقسیم سود در جهان واقعی.. 17

2-1-5-1- سیاست تقسیم سود در آمریکا 17

2-1-5-2- پرداخت سود تقسیمی در خارج از آمریکا 18

2-1-6-مقررات قانونی در خصوص تقسیم سود. 19

2-1-7- دیدگاه ­های مختلف دربارۀ سیاست پرداخت سود سهام. 21

2-1-7-1- نظریۀ سنتی.. 22

2-1-7-2- مدل والتر.. 24

2-1-7- 3-مدل گوردون.. 25

2-1-7-3-1- مدل تجدید نظر شده گوردون.. 27

2-1-7-4- قضیه مودیلیانی و میلر.. 27

2-1-7-5- قضیه رادیکال.. 28

2-1-7-6- توسعه های تئوریک اخیر.. 29

2-1-8- نکات عمده در سیاست تقسیم سود. 30

2-1-8-1- عدم تقارن اطلاعاتی.. 30

2-1-8-2- مشکلات نمایندگی.. 31

2-1-8-3- محدودیت های نهادی.. 31

2-1-8-4- انتقال دارائی.. 32

2-1-8-5- هزینه های معاملاتی.. 32

2-1-8-6- موضوعات رفتاری.. 32

2-1-8-7- ملاحظات مالیاتی  و بازخرید سهام. 33

2-1-8-9- دلیل این مطالعه. 34

2-2- پیشینه تحقیق.. 35

2-2-1- عدم تقارن اطلاعاتی و علامت دهی.. 35

2-2-2- هزینۀ نمایندگی.. 41

2-2-2-1- الگوی اساسی نمایندگی.. 42

2-2- 3-مدل­های مشتری سود تقسیمی.. 46

2-2-4- توضیحات مالی رفتاری برای تقسیم سود. 49

2-2-5- پژوهشهای انجام شده در ایران.. 51

2-2-6-مبانی تدوین فرضیه ­ها 53

2-2-6-1- محتوای اطلاعاتی.. 53

2-2-6-2- سطح جریانات نقد آزاد. 54

2-2-6-3- مالکیت نهادی.. 55

2-2-6-4- سطح بدهی.. 56

 

2-2-6-5- نسبت q توبین شرکت… 57

2-2-6-6 نقدشوندگی بازار سهام شرکت… 57

2-2-6-7- واکنش بازار در طی زمان.. 58

فصل سوم : کلیات و طرح تحقیق 60

3-1-روش تحقیق.. 61

3-2- جامعه آماری و نمونه آماری.. 62

3-3- متغیرهای تحقیق.. 65

3-3-1- واکنش بازار.. 65

3-3-1-1- بازده غیر عادی.. 65

3-3-1-1-1-مدل تعدیل شده بازار.. 65

3-3-1-1-2-مدل بازار.. 65

3-3-1-1-3-مدل CAPM… 66

3-3-1-1-4- مدل فاما و فرنچ.. 66

3-3-1-2- استفاده از مدل تعدیل شده بازار.. 66

3-3-1-3- دلایل استفاده از مدل تعدیل شده بازار.. 67

3-3-1-4- بازده غیر عادی.. 68

3-3-1-5- بازده غیر عادی انباشته. 69

3-3-2- درصد تغییر در سود نقدی.. 69

3-3-3- جریان نقد آزاد. 69

3-3-4- نسبت بدهی به حقوق صاحبان سهام. 71

3-3-5- نقدشوندگی.. 72

3-3-6- مالکیت نهادی.. 72

3-3-7- فرصت رشد. 73

3-4- ابزارها و روش­های جمع­آوری داده ­ها 74

3-5- روش تجزیه و تحلیل داده ها و اطلاعات… 74

3-5- 1-رگرسیون خطی.. 74

3-5- 1-1-آزمون دوربین – واتسون.. 75

3-5- 1-2-بررسی نرمال بودن خطاها 75

3-5- 1-3- آزمون هم خطی.. 76

3-5- 1-4- راه حل های رفع هم خطی.. 76

3-5- 2- تخمین از  طریق روش داده ­های تلفیقی.. 77

3-5- 2-1- مزایای استفاده از داده‌های تابلویی.. 78

3-5- 2-2- داده های تلفیقی متوازن و غیر متوازن.. 79

3-5- 2-3- مدل كلی داده‌های تابلویی.. 79

3-5- 2-3- تخمین زن های اثرات ثابت و تصادفی.. 81

3-5- 2-5- تشخیص استفاده از روش­ اثرات ثابت یا اثرات تصادفی.. 85

3-5- 2-5-1- آزمون F (آزمون برابری عرض از مبداء ها). 85

3-5- 2-5-2- آزمون هاسمن: انتخاب بین اثرات ثابت یا تصادفی.. 87

3-6- جمع بندی.. 88

. 90

4-2- آمار توصیفی.. 90

4-2-1- متغیر­های مورد استفاده. 90

4-2-2- فراوانی شرکت­های مورد بررسی.. 91

4-2-3- آمار توصیفی هر یک از متغیرها 91

4-3-بررسی مفروضات رگرسیون.. 92

4-3-1-آزمون هم­خطی.. 92

4-3-2-آزمون استقلال خطاها 93

4-3-3-بررسی نرمال بودن توزیع  پسماندها.. 93

 4-4- آزمون فرضیات… 94

4-5- نتایج آزمون فرضیات… 95

4-5-1- آزمون فرضیه اول.. 95

4-5-2- آزمون فرضیه 2.. 96

4-5- 3-آزمون فرضیه 3 و 4.. 97

4-5-4- آزمون فرضیه 5 و 6.. 97

4-5-5- آزمون فرضیه 7 و 8.. 98

4-5-6- آزمون فرضیات 9 و 10.. 99

4-5-7- آزمون فرضیات 11 و 12.. 100

4-5-8- آزمون فرضیات 13 و 14.. 101

4-6-جمع­بندی.. 101

. 103

5-1- مقدمه. 104

5-2- نتایج حاصل از بررسی سؤال­ها و فرضیه ­های پژوهشی.. 104

5-2- 1-نتایج حاصل از فرضیات اول و دوم و مقایسه نتایج با سایر تحقیقات انجام شده. 105

5-2-2- نتایج حاصل از فرضیات سوم و چهارم و مقایسه نتایج با سایر تحقیقات انجام شده. 106

5-2-3- نتایج حاصل از فرضیات پنجم و ششم و مقایسه نتایج با سایر تحقیقات انجام شده. 106

5-2-4- نتایج حاصل از فرضیات هفتم و هشتم مقایسه نتایج با سایر تحقیقات انجام شده. 107

5-2-5- نتایج حاصل از فرضیات نهم و دهم و مقایسه نتایج با سایر تحقیقات انجام شده. 107

5-2-6- نتایج حاصل از فرضیات یازدهم و دوازدهم و مقایسه نتایج با سایر تحقیقات انجام شده. 107

5-2-7-نتایج حاصل از فرضیات سیزدهم وچهاردهم و مقایسه نتایج باسایر تحقیقات انجام شده. 108

5-3-پیشنهادات کاربردی.. 108

5-4- پیشنهادات برای تحقیقات آینده. 108

پیوست­ها. 110

. 118

 

 

 

فهرست شکل­ها

عنوان                                                                                                         صفحه

شکل2 -1- فرایند پرداخت سود سهام. 20

شکل 2-2- مکاتب فکری در تقسیم سود. 22

شکل 2-3- روابط نمایندگی. 42

شکل 3-1- نمایش مراحل کلی انجام پژوهش. 64

 

 

 

 فهرست جدول­ها

عنوان                                                                                                         صفحه

جدول 4-1- تعریف متغیر­های تحقیق. 90

جدول4-2- فراوانی شرکت­های مورد بررسی در هر یک از فرضیات  91

جدول 4-3- آمار توصیفی هر یک از متغیرها. 91

جدول 4-4- بررسی استقلال متغیرهای تحقیق. 92

جدول 4-5- آزمون استقلال خطاها. 93

جدول 4-6- ارزش زمان. 95

جدول 4-7- خلاصه نتایج حاصل از آزمون فرضیه 1. 95

جدول 4-8- خلاصه نتایج حاصل از آزمون فرضیه 2. 96

جدول 4-9- خلاصه نتایج حاصل از آزمون فرضیه ­های 3 و 4. 97

جدول 4-10- خلاصه نتایج حاصل از آزمون فرضیه ­های 5 و 6. 98

جدول 4-11- خلاصه نتایج حاصل از آزمون فرضیه ­های 7 و 8. 98

جدول 4-12- خلاصه نتایج حاصل از آزمون فرضیه ­های 9 و 10. 99

جدول 4-13- خلاصه نتایج حاصل از آزمون فرضیه ­های 11 و 12  100

جدول 4-14- خلاصه نتایج حاصل از آزمون فرضیه ­های 13 و 14  101

 

 

 

 

 

 

فصل اول

کلیات تحقیق