پایان نامه بررسی مقایسه ای تاثیر انجام تحریکات حسی توسط اعضای خانواده وپرستاران بر سطح هوشیاری وعلائم حیاتی بیماران بستری در ICU :کارآزمایی بالینی |
فهرست مطالب
فصل اول:
بیان مساله …………………………………………………………………………………………………………………………………….. 1 1-1. بیان مساله ……………………………………………………………………………………………………………………………… 1 1-2.اهمیت و ضروریت مطالعه ……………………………………………………………………………………………………….. 4 فصل دوم: چارچوب پنداشتی و بر متون……………………………………………………………………………………………… 8 2-1.چارچوب پنداشتی………………………………………………………………………………………………………………….. 9 2-1-1. ساختمان مغز و لایه های حفاظتی آن……………………………………………………………………………….. 9 2-1-2. گردش خون مغزی……………………………………………………………………………………………………………… 9 2-1-3. صدمه به سر…………………………………………………………………………………………………………………….. 11 2-1-3-1. انواع صدمه به سر بر اساس نوع جراحت………………………………………………………………………. 11 2-1-3-2.طبقه بندی صدمات مغزی بر اساس مکان ضربه …………………………………………………………. 12 2-1-3-3. آسیب های منتشرمغزی…………………………………………………………………………………………….. 12 2-1-3-4. آسیب های متمرکز مغزی ………………………………………………………………………………………….. 13 2-1-3-5. اثرات صدمه به سر، بر روی سطح هوشیاری……………………………………………………………… 14 2-1-4. روشهای تشخیصی در بیماران ترومای سر…………………………………………………………………….. 16 2-1-5. محرومیت حسی در ICU و نقش تحریکات حسی…………………………………………………………. 19 2-1-6. نقش و نیاز خانواده بیماران ICU……………………………………………………………………………………. 20 2-2. بررسی متون ………………………………………………………………………………………………………………………. 23 فصل سوم: مواد و روش ها …………………………………………………………………………………………………………………………….. 29 3-1. اهداف، پیش فرضها و فرضیات تحقیق……………………………………………………………………………….. 30 3-1-1. هدف کلی………………………………………………………………………………………………………………………… 30 3-1-2. اهداف جزئی …………………………………………………………………………………………………………………… 30 3-1-3. پیش فرضها…………………………………………………………………………………………………………………… 30 3-1-4.فرضیات تحقیق با توجه به اهداف طرح……………………………………………………………………………. 31 3-2-1.تعریف نظری واژه ها…………………………………………………………………………………………………………. 31 3-2-2. تعریف عملی واژهها………………………………………………………………………………………………………… 32 3-4.متدولوژی وروش اجرا………………………………………………………………………………………………………….. 32 3-5-1. معیارهای پذیرش نمونه…………………………………………………………………………………………………. 33 3-5-2.معیارهای خروج نمونه……………………………………………………………………………………………………. 33 3-7.نحوهی تجزیه و تحلیل اطلاعات…………………………………………………………………………………………. 37 3-8. محدودیاتها و مشکلات طرح……………………………………………………………………………………………. 37 3-9. نكات اخلاقی………………………………………………………………………………………………………………..38 فصل چهارم: نتایج و یافته ها……………………………………………………………………………………………………………………………. 39 4-1. مقایسه آزمودنی ها از نظر متغییرهای زمینه ای به تفکیک گروه مورد مطالعه…………………….. 40 4-2. مقایسه آزمودنی ها از نظر متغیرهای پاسخ به تفکیک گروه مورد مطالعه…………………………… 47 4-3. مدل بندی تاثیر گروهها بر متغیرهای پاسخ با استفاده تحلیل از اندازه های تکراری.………….. 60 4-3-1. تاثیر گروه های درمانی بر سطح هوشیاری بیماران…………………………………………………………. 60 4-3-2. تاثیر گروه های درمانی بر میزان فشار خون سیستولیک بیماران………………………………….. 62 4-3-3. تاثیر گروه های درمانی بر میزان فشار خون دیا سیستولیک بیماران…………………………….. 64 4-3-4. تاثیر گروه های درمانی بر میزان دمای بدن بیماران……………………………………………………….. 66 4-3-5. تاثیر گروه های درمانی بر تعداد تنفس بیماران……………………………………………………………… 68 4-3-6. تاثیر گروه های درمانی بر تعداد نبض بیماران…………………………………………………………………. 70 4-3-7. تاثیر گروه های درمانی بر نمره GHQ افراد خانواده………………………………………………………. 72
فصل پنجم: بحث، نتیجه گیری و پیشنهادات…………………………………………………………………………………………………. 75 5-1. تاثیر مداخله بر سطح هوشیاری بیماران…………………………………………………………………………….. 77 5-2.تاثیر مداخله بر علائم حیاتی بیماران…………………………………………………………………………………… 80 5-3. تاثیر مداخله بر طول مدت بستری بیماران در ICU…………………………………………………………… 81 5-4. تاثیر مداخله بر سلامت عمومی خانواده بیماران…………………………………………………………………. 82 5-5. کاربرد نتایج تحقیق در پرستاری……………………………………………………………………………………….. 83 5-6. پیشنهادات برای تحقیقات آینده………………………………………………………………………………………… 84 فهرست منابع ……………………………………………………………………………………………………………………………. 85 ضمائم …………………………………………………………………………………………………………………………………………. 93 ضمیمه الف (پرسشنامه GHQ)………………………………………………………………………………………………….. 94 ضمیمه ب (جدول کمای گلاسکو)…………………………………………………………………………………………………. 96 ضمیمه ج (جدول تحریکات حسی دیانگ)…………………………………………………………………………………… 97 ضمیمه د (فرم جمع آوری اطلاعات خانواده)……………………………………………………………………………….. 98 ضمیمه و (فرم جمع آوری اطلاعات بیمار)……………………………………………………………………………………. 99
چكیده انگلیسی …………………………………………………………………………………………………………………………. 100
|
|
فهرست جداول
جدول4-1. مقایسه گروه ها ازنظر سن وسطح هوشیاری اولیه و طول مدت بستری در بخش ………. 41
جدول4-2. مقایسه گروه ها ازنظر جنس………………………………………………………………………………………. 42 جدول 4-3. مقایسه گروه ها از نظر تشخیص بستری…………………………………………………………………… 42 جدول 4-4. مقایسه گروه ها از نظر بخش بستری………………………………………………………………………… 43 جدول 4-5. مقایسه گروه ها از نظر سطح تحصیلات……………………………………………………………………. 44 جدول 4-6. مقایسه گروه ها از نظر شغل……………………………………………………………………………………… 44 جدول 4-7. مقایسه گروه ها از نظر محل سکونت………………………………………………………………………… 45 جدول 4-8. مقایسه گروه ها از نظر علت تروما…………………………………………………………………………….. 45 جدول 4-9. مقایسه گروه ها از نظر سابقه بیماری های قبلی……………………………………………………….. 46 جدول 4-10. مقایسه گروه های آزمون و کنترل خانواده از نظر نسبت با بیمار……………………………… 46 جدول 4-11. مقایسه سه گروه از نظر میانگین GCS و تفاضل قبل و بعد از مداخله………………….. ..48 جدول 4-12. مقایسه سه گروه از نظر میانگین SBP و تفاضل قبل و بعد از مداخله……………………. 50 جدول 4-13. مقایسه سه گروه از نظر میانگین DBP و تفاضل قبل و بعد از مداخله…………………… 52 جدول 4-14. مقایسه سه گروه از نظر میانگین دمای بدن و تفاضل قبل و بعد از مداخله……………… 54 جدول 4-15. مقایسه سه گروه از نظر میانگین تعداد تنفس و تفاضل قبل و بعد از مداخله………….. 56 جدول 4-16. مقایسه سه گروه از نظر میانگین تعداد نبض و تفاضل قبل و بعد از مداخله……………. 58 جدول 4-17. مقایسه دو گروه خانواده ازنظر نمره GHQ وتفاضل قبل وبعداز مداخله…………………. 59 جدول 4-18. تحلیل واریانس درون موردی میانگین سطح هوشیاری بیماران……………………………… 60 جدول 4-19. تحلیل واریانس بین موردی میانگین سطح هوشیاری بیماران………………………………. 62 جدول 4-20. تحلیل واریانس درون موردی میانگین فشارخون سیستولیک بیماران….………………. 62 جدول 4-21. تحلیل واریانس بین موردی میانگین فشارخون سیستولیک بیماران….…………………. 63 جدول 4-22. تحلیل واریانس درون موردی میانگین فشارخون دیا سیستولیک بیماران….………… 64 جدول 4-23. تحلیل واریانس بین موردی میانگین فشارخون سیستولیک بیماران….………………… 65 جدول 4-24. تحلیل واریانس درون موردی میانگین دمای بدن بیماران….………………………………….. 66 جدول 4-25. تحلیل واریانس بین موردی میانگین دمای بدن بیماران….……………………………………. 67 جدول 4-26. تحلیل واریانس درون موردی میانگین تعداد تنفس بیماران….………………………………. 68 جدول 4-27. تحلیل واریانس بین موردی میانگین تعداد تنفس بیماران….…………………………………. 69 جدول 4-28. تحلیل واریانس درون موردی میانگین تعداد نبض بیماران….…………………………………. 70 جدول 4-29. تحلیل واریانس بین موردی میانگین تعداد نبض بیماران….……………………………………. 71 جدول 4-30. تحلیل واریانس درون موردی میانگین نمرهGHQ افراد خانواده….………………………… 72 جدول 4-31. تحلیل واریانس بین موردی میانگین نمرهGHQ افراد خانواده….…………………………… 73
|
فهرست نمودارها
نمودار 4-1. میانگین افزایش سطح هوشیاری بیماران به تفکیک گروه مداخله…………………………… 61
نمودار 4-2. تفاوت میانگین فشار خون سیستولیک بیماران به تفکیک گروه مداخله……………….. 63 نمودار 4-3. تفاوت میانگین فشار خون دیاسیستولیک بیماران به تفکیک گروه مداخله………….. 65 نمودار 4-4. تفاوت میانگین دمای بدن بیماران به تفکیک گروه مداخله……………………………………. 67 نمودار 4-5. تفاوت میانگین تعداد تنفس بیماران به تفکیک گروه مداخله…………………………………. 69 نمودار 4-6. تفاوت میانگین تعداد نبض بیماران به تفکیک گروه مداخله……………………………………. 71 نمودار 4-7. میانگین کاهش نمره GHQ افراد خانواده به تفکیک گروه مداخله………………………… 73
|
فصل اول |
بیان مساله
1-1.بیان مساله:
در كشورهای مختلف اتیولوژی ضربه مغزی متفاوت است، اما مهمترین عامل، حوادث مربوط به وسایل نقلیه میباشد. 50% قربانیان سرنشینان وسایل نقلیه هستند. موتور سواران، عابرین پیاده ، دوچرخه سواران و … در مراحل بعدی قرار دارند. سالیانه 150000 مورد مرگ به علت ضربههای سر در ایالات متحده اتفاق میافتد. سومین علت مرگ ( پس از بیماریهای قلبی و سرطانها) در این کشور و نیز اولین علت مرگ در افراد كمتر از 45 سال و عامل 78% مرگ و میر در گروه سنی 24-15 سالگی ترومای مغزی میباشد .در ایالات متحده، 500000 بیمار ضربه سر در سال به بیمارستا نها مراجعه می کنند که50000 از آنها قبل از رسیدن به بیمارستان فوت میكنند و450000 بیمار در سال بستری میشوند که10% ازآنها به ضربه سر متوسط و10% ضربه سر شدید مبتلا میگردند. از بیماران بستری شده 20-15 هزار نفر فوت میكنند و 50000 نفر عوارض دائمی ناتوان كننده دارند. آمار آسیبهای مغزی در دنیا بالاست، اما در ایران به دلیل آمار بالای تصادفات جادهای، این آسیبها فراوانی بیشتری دارد، به طوری كه در سال 1386 بیش از 22918 نفر در كشور در تصادفات جادهای جان باختهاند[1]. این در حالی است كه در كشور سوئد مرگ و میر ناشی از تصادفات سالانه 200-150 مورد است[2]. از سوی دیگر پیشرفتهای اخیر علم پزشكی و بهبود خدمات مراقبتی باعث افزایش آمار بقا یافتگان از این صدمات شده، اما این پیشرفتها، برگشت به سطح سلامت قبل از آسیب را در آنها تضمین نكرده است[3]. در حال حاضر بیش از 3/7 میلیون آمریكایی با ناتوانیهای ناشی از صدمات مغزی زندگی میكنند[4]. یافتههای حاصل از مطالعه لیپرت گرونر[1] و همكاران (2003) در مورد 24 بیمار كمایی شدید بستری در [2]ICU، حاكی از آن است كه 6 بیمار جان باختند، 3 بیمار در وضعیت نباتی باقی ماندند، 6 بیمار به ناتوانیهای شدید و 6 بیمار به ناتوانیهای متوسط مبتلا شدند و تنها 3 بیمار پس از یكسال به وضعیت بهبودی خوب رسیدند[5]. بیماران كمایی تغییرات متنوعی از جمله تغییرات شناختی و ناتوانیهای فیزیكی، مشكلات رفتاری و فقدان حس و شناخت را تجربه مینمایند، كه این تغییرات تأثیرات بارزی بر زندگی بیمار و خانوادهی وی دارد[6].
اکثر بیماران ضربه مغزی در بخش مراقبتهای ویژه بستری میشوند و این بیماران براساس علت صدمه در محیطی با محرومیت حسی، استرس و اضطراب قراردارند. یكی از خطراتی كه در بخش ICU بیمار را تهدید می کند، محرومیت حسی است كه به واسطه كاهش دریافت تحریکات حسی یا تحریكات حسی تنظیم نشده و بیمعنی بروز می کند، این امر میتواند روند بهبودی ضایعه عصبی را مختل كند علاوه بر این شایعترین شکایت بیماران ضربه مغزی، فراموشی و آسیب به حافظه کوتاهمدت است[7].
عملکرد ذهنی و شناختی اساس تعامل افراد با محیط را تشکیل میدهد و در واقع بخش ذهنی و روانی عملکرد مغز است. اولین عملکرد ذهنی یعنی بیداری و واکنش نشان دادن به محیط را هوشیاری میگویند. یکی از عوارض محرومیت حسی ایجاد عملکرد ذهنی غیر طبیعی میباشد. عملکرد ذهنی غیر طبیعی یکی از شناخته شده ترین علائم بیماریهای خطرناک محسوب می شود. در بیش از 80 درصد بیماران ICU اختلال روانی ایجاد می شود و این اختلالات مرگ و میر بیماران را 3 برابر افزایش میدهد و نیز مدت اقامت در ICU و وابستگی به ونتیلاتور را نیز بیشتر می کند[8].
درآمریکا در 66 درصد از بیمارانی که حداقل 10 روز در ICU بستری بوده اند عوارض ناشی از محرومیت حسی در حین بستر ی و پس از ترخیص مشاهده شده است[9]. یکی از این عوارض روان پریشی[3] میباشد،30 تا80 درصد موارد روان پریشی به بیماریهای زمینهای همراه، تجویز داروهای مختلف و محرومیتهای حسی بستگی دارد. تحقیقی در دانمارک نشان داد، که 39% بیماران بستری در ICU دچار روان پریشی میشوند. عوارض محرومیت حسی می تواند برسطح هوشیاری[4] تاثیر گذار باشد [10].
در ایران آمار دقیقی درخصوص محرومیتهای حسی بیماران ICUوجود ندارد، اما آقازاده و همکاران نشان دادند، که بیماران ICU در بیش از80% موارد به هیچ وجه، خیلی کم و یا فقط در بعضی از موارد دریافت حسی ناخوشایندی را تجربه می کنند (فاقد گرانباری حسی). اما بررسی واکنش های عاطفی نشان داد، که 8/39% درد، 5/18% اضطراب،12% ترس، 4/7% خشونت و عصبانیت و 9% نفرت را تجربه می کنند، که به نظر میرسد به دلیل محرومیت حسی ناشی ازکمبود ملاقات با خانواده باشد. بنابراین ایشان افزایش ملاقات بیماران بخشهای ویژه را پیشنهاد دادند[11].
نخستین بار در دهه 1950، مؤسسه دستاوردهای بالقوه بشری در پنسیلوانیا[5] این ایده را حمایت كرد كه بهكارگیری برنامههای تحریک كمایی با فراهم نمودن درونداده های محیطی برای هر پنج حس در یک تناوب، شدت و طول مدت، میتواند میزان و درجه بهبودی از كما و احتمالاً عصبدهی سیناپتیک را بهبود دهد. نتایج تحقیقات کارتر و دی یانگ[6] (1989) نیز ایده فوق را حمایت می کند[14- 12].
در کل میتوان نتیجه گرفت که، یکی از نیازهای اصلی و تعیین کننده در روند بهبودی بیماران ICU و جلوگیریکننده از محرومیتهای حسی و عوارض آن مانند دلریوم و اختلال در هوشیاری، انجام تحریکات حسی متناسب و متعادل برای بیماران است و راهکارهای پرستاری جهت کاهش اثرات محرومیت حسی مانند هذیان و اختلال در هوشیاری، شامل آگاه سازی مجدد، تعدیل تحریکات، فراهم کردن فعالیتهای شناختی مناسب، فراهم کردن چرخه خواب و بیداری طبیعی، درمان درد و حضور اقوام کنار بیمار، میباشد[15].
تحریک بینایی با بهره گرفتن از چراغ قوه و در زمانی انجام میشود، که چشمهای بیمار خود به خود باز میشود و یا رفلکس مژهزدن وجود دارد و یا حرکت دادن اشیاء در محدوده دید بیمار باشد. تحریک شنوایی حتی در محیطی با سروصدای کم نیز امکانپذیر است و با توضیح فعالیتها و صداکردن بیمار با نام خودش و دادن اطلاعات زمانی یا مکانی انجام میگیرد. لمس یکی از قویترین و ابتداییترین حواس است. همچنین به طور موثرتری به عنوان شکلی از ارتباط، بیانکننده احساساتی مانند آرامش و امنیت است. پرستاران و افراد خانواده میتوانند لمس را در تمام جنبههای مراقبت از بیمار به بکار برند و پاسخ بیمار را مشاهده نمایند[16]. تحریک حرکتی به منظور پیشرفت درک یا آگاهی فرد با فضای اطرافش انجام میشود. تغیر وضعیت بیمار از وضعیتی به وضعیت دیگر و دامنه حرکتی مفاصل، به عنوان بخشی از برنامه تحریکات، سبب پیشگیری از عوارض بیحرکتی میشود. تحریک بویایی سبب فعال شدن سیستم عصبی و سیستم لیمبیک میشود. بیمار در پاسخ به بوهای مختلف ممکن است لبها یا بینیاش را حرکت دهد و یا حالت بوییدن به خود بگیرد[17].
1- Lippert-Grüner 2- Intensivve Care Unit
فرم در حال بارگذاری ...
[دوشنبه 1399-10-01] [ 06:41:00 ب.ظ ]
|