عنوان صفحه
چکیده 1
مقدمه 2
فصل اول:كلیات تحقیق
1-1- مقدمه 4
1-3- اهمیت وضرورت انجام تحقیق. 6
1-4-هدف پژوهش.. 6
1-5- سوالات تحقیق. 6
1-6- فرضیه های تحقیق. 7
1-7- قلمرو تحقیق. 7
1-8- روش انجام تحقیق. 7
1-9- تعاریف واژه ها واصطلاحات.. 7
فصل دوم:مبانی نظری و مدل تحلیلی پژوهش
2-1 بخش اول : مدیریت زنجیره تامین. 11
2-1-1 مقدمه 11
2-1-2 تاریخچه و سیر تحول مدیریت رنجیره تأمین. 11
2-1-3 دلایل و ضرورتهای مدیریت زنجیره تأمین. 12
2-1-4 دلایل اهمیت مدیریت زنجیره تأمین. 12
2-1-5 تعریف مدیریت زنجیره تأمین. 12
2-1-6 عناصر و اجزاء مدیریت زنجیره تأمین. 13
2-1-7 انواع روشهای تأمین در سطح استراتژیک و عملیاتی. 14
2-1-8 تصمیم گیری برای خرید یا تولید 14
2-1-9 روشهای تأمین. 15
2-1-9-1 برون سپاری. 15
2-1-9-2 ردهبندی. 15
2-1-9-3 منبع یابی بینالملل. 16
2-1-9-4 منبع یابی مشارکتی. 16
2-1-9-5 تجارت دوجانبه 16
2-1-9-6 تجارت درون شرکتی. 17
2-1-9-7 پیمانکاری فرعی. 17
2-1-10 مشارکت در زنجیره تأمین. 17
2-1-11 انواع رویکردها در مشارکت میان خریدار- تأمین کننده 18
2-1-12 فواید مشارکت در زنجیره تأمین. 20
2-1-13 زیرمجموعههای اصلی در زنجیره تأمین. 22
2-1-13-1 مشتری و تقاضا در زنجیره تأمین. 22
2-1-13-2 مدیریت ظرفیت و منابع سازمانی. 22
2-1-13-3 تدارکات و الزامات عرضهکنندگان. 22
2-1-13-4 مدیریت موجودی در زنجیره تأمین. 23
فهرست مطالب
عنوان صفحه
2-1-13-5 مدیریت عملیات در زنجیره تأمین. 23
2-1-13-6 مدیریت توزیع. 23
2-2 بخش دوم : انبارداری. 24
2-2-1 مقدمه 24
2-2-2 دلایل نگهداری موجودیها و انبار کردن آنها 24
2-2-3 تعریف انبار. 25
2-2-4 تعریف انبارداری. 25
2-2-5 طبقهبندی موجودیهای کالا. 25
2-2-6 اصول و شرایط طبقهبندی موجودیهای کالا. 25
2-2-7 روشهای مختلف طبقه بندی موجودیهای کالا. 26
2-2-8 روشهای شمارهگذاری موجودیها 27
2-2-9 روشهای شمارهگذاری (کد نمودن)کالاها 27
2-3 بخش سوم : کنترل موجودی. 29
2-3-1 مقدمه 29
2-3-2 تاریخچه کنترل موجودی. 30
2-3-3 تعریف موجودی کالا. 31
2-3-4 گروه بندی موجودیها 31
2-3-4-1 مواد اولیه 32
2-3-4-2 قطعات مربوط به تولید (آماده مونتاژ) 32
2-3-4-3 قطعات نیمه تمام در مسیر تولید (قطعات بین کارگاهی) 32
2-3-4-4 محصولات تمام شده (فرآوده نهایی) 32
2-3-4-5 سایر مواد و قطعات (مواد غیرمستقیم) 32
2-3-5 هزینههای موجودیها 32
2-3-5-1 هزینههای تهیه و خرید: 33
2-3-5-2 هزینههای نگهداری موجودی: 33
2-3-5-3 هزینههای تکمیل (برآورد) سفارشهای مشتری. 34
2-3-5-4 هزینههای خالی بودن انبار از دخیره 34
2-3-5-5 هزینههای اجرای سیستم پردازش اطلاعات.. 35
2-3-6 انواع سیستمهای کنترل موجودی. 35
2-3-6-1 سیستم نقطه سفارش.. 36
2-3-6-2 سیستم دوره سفارش.. 36
2-3-7 سادهسازی سیستمهای نقطه سفارش و دوره سفارش.. 36
2-3-7-1 سیستمهای دوظرفی. 36
2-3-7-2 سیستمهای بازدید عینی. 36
2-3-8 مقدار اقتصادی سفارش ( به عنوان یک روش سنتی ) 37
2-3-8-1 هزینه سفارش.. 37
2-3-8-2 هزینه نگهداری کالا در انبار. 37
2-3-8-3 هزینه کل سیستم موجودی انبار. 37
2-3-8-5 نقطه شمارش مجدد 38
فهرست مطالب
عنوان صفحه
2-3-8-6 زمان انتظار. 38
2-3-8-7 تقاضا در طول زمان انتظار. 39
2-3-8-8 ذخیره ایمنی. 39
2-4 بخش چهارم 39
2-4-1 نرمافزار. 39
2-4-1-1 نرم افزار سیستم عامل. 39
2-4-2 گرایشات شبکه و برقراری ارتباط. 40
2-4-2-1 منظور از شبکههای کامپیوتری چیست.. 40
2-4-2-2 شبکههای ارتباطی. 40
2-4-4 سخت افزار کامپیوتر. 42
2-4-2 مدیریت موجودی توسط فروشنده 42
2-4-2-1 تاریخچه مدیریت موجودی توسط فروشنده 42
2-4-2-2 مفهوم مدیریت موجودی توسط فروشنده 43
2-4-2-3 مدیریت موجودی در زنجیره تأمین. 43
2-4-2-4 رویکرد مدیریت موجودی بر مبنای فروشنده 44
2-4-2-5 شکل گیری ساختار فرایند مدیریت موجودی بر مبنای فروشنده 45
2-4-2-6 موقعیت موجودی. 45
2-4-2-7 سیستم توزیع. 46
2-4-2-8 سطح دسترسی فروشنده به اطلاعات تقاضای مشتری. 46
2-4-2-9 نقش سیستمهای اطلاعاتی. 47
2-4-2-10 تصمیمات مربوط به جایگزینی. 48
2-4-2-11 مالکیت موجودی. 48
2-4-2-12مزایای سیستم مدیریت موجودی بر مبنای فروشنده 49
2-4-15- چالشها و محدودیتهای مدیریت موجودی بر مبنای فروشنده 51
2-4-3 فرهنگ سازمانی. 51
2-4-3-1 فرهنگ حاکم 52
2-4-3-2 تعریف فرهنگ سازمانی. 53
2-4-3-3 جو سازمانی. 53
2-4-3-4 تفاوت فرهنگ و جو سازمانی با بهره گرفتن از مدل شاین. 54
2-4-4 قوانین و مقررات.. 55
2-5 مدلها و متغیر های پژوهش درقالب یک مدل. 56
2-6 مرور تحقیقات پیشین. 56
2-6-1 پیشینه خارجی تحقیق. 56
2-6-2 پیشینه داخلی تحقیق: 59
فصل سوم:روش انجام تحقیق
3-1 مقدمه 62
3-2 نوع پژوهش.. 62
3-3 جامعه آماری. 62
فهرست مطالب
عنوان صفحه
3-5 اعتبار (روایی) پرسشنامه تحقیق. 63
3-6 پایایی پرسشنامه تحقیق. 63
3-7 روش تجزیه و تحلیل داده ها و آزمون فرضیه ها 65
فصل چهارم:تجزیه و تحلیل اطلاعات
4-1 مقدمه 67
4-2 یافته های توصیفی. 67
4-2-1 تحلیل داده های جمعیت شناختی. 67
4-2-2 نتایج توصیفی داده های تحقیق. 72
4-2-2-1 بررسی نرمال بودن. 72
4-2-2-2 شاخص های آمار توصیفی. 73
4-3 یافته های استنباطی مربوط به فرضیه های پژوهش.. 73
4-4 یافته های جانبی. 77
فصل پنجم:نتیجه گیری و پیشنهاد ها
5-1 مقدمه 85
5-2 نتایج حاصل از تحلیل داده ها 85
5-3 محدودیت های تحقیق. 87
5-4 پیشنهادهایی مبتنی بر یافته های تحقیق. 87
5-5 پیشنهاداتی برای تحقیقات آتی. 88
منابع وماخذ
منابع فارسی. 90
منابع غیر فارسی. 92
پیوستها : 95
چکیده انگلیسی. 103
فهرست جداول
عنوان صفحه
(جدول2-1) تعاریف برخی از محققین در خصوص زنجیره تامین. 13
(جدول 2-2) عناصر و اجزاء مدیریت زنجیره تامین. 14
(جدول 2-3) تفاوت میان استراتژهای مجزا و مشارکتی. 21
( جدول2-4) شماره گذاری با بهره گرفتن از حروف الفبا 28
(جدول2-5)روش شماره گذاری دسته بندی گروهی. 29
(جدول 2-5) روش شماره گذاری با بهره گرفتن از اعداد 29
(جدول2-6)انواع شبکههای ارتباطی. 40
(جدول3-1) جدول تقسیم بندی سوالات پرسشنامه برحسب متغیر های تحقیق. 63
جدول(3-2 )جدول نتاج آزمون ضریب آلفای کرانباخ متغیرها 64
(جدول4-1) جدول فراوانی و درصد افراد بر حسب جنس.. 67
(جدول4-2) جدول فراوانی و درصد افراد بر حسب تحصیلات.. 68
(جدول4-3) جدول توزیع فراوانی ودرصد افراد بر حسب طبقه سنی. 69
(جدول4-4) جدول فراوانی درصد افراد بر حسب پست سازمانی. 70
(جدول4-5) جدول توزیع فراوانی افراد بر حسب سابقه خدمت.. 71
(جدول4-6) جدول نتایج آزمون کولموگروف-اسمیرونف.. 72
(جدول4-7) جدول آمارتوصیفی دادها برحسب متغیر های مورد نظر تحقیق. 73
(جدول 4-8) جدول نتایج آزمون t تک متغیره فرضیه اول. 74
(جدول4-9) جدول نتایج آزمون t تک متغیره فرضیه دوم 74
(جدول4-10) جدول نتایج آزمون t تک متغیره فرضیه سوم 75
(جدول4-11) جدول نتایج آزمون t تک متغیره فرضیه چهارم 75
(جدول4-12) جدول نتایج آزمون t تک متغیره فرضیه پنجم 76
(جدول4-13) جدول نتایج آزمون t تک متغیره فرضیه ششم 76
(جدول4-14) جدول نتایج آزمون فریدمن. 77
(جدول4-15) جدول نتایج آزمون t مستقل با توجه به متغیر تعدیل کننده جنس.. 78
(جدول4-16) جدول نتایج آزمون تحلیل واریانس یک طرفه برحسب متغیر تعدیل کننده تحصیلات.. 79
(جدول4-17) جدول نتایج آزمون تحلیل واریانس یک طرفه برحسب متغیر تعدیل کننده سن. 80
(جدول4-18) جدول نتایج آزمون تحلیل واریانس یک طرفه برحسب متغیر تعدیل کننده پست سازمانی 81
(جدول4-19)جدول نتایج آزمون تحلیل واریانس یک طرفه برحسب متغیر تعدیل کننده سابقه کاری. 82
فهرست نمودارها
عنوان صفحه
(نمودار4-1) نمودار درصد افراد بر حسب جنس.. 68
(نمودار4-2) نموداردرصد افراد بر حسب تحصیلات.. 69
(نمودار4-3) نمودار درصد افراد برحسب طبقه سنی. 70
(نمودار4-4) نموداردرصد افراد بر حسب نوع پست سازمانی. 71
(نمودار4-5) نمودار درصد افراد برحسب سابقه خدمت.. 71
فهرست اشکال
عنوان صفحه
(شکل2-1) چهار چوب فرهنگ سازمانی ( همان منبع ، 1377 :164 ) 53
(شکل2-2) سطوح فرهنگ ( مقیمی، 1377 : 171 ) 55
(شکل2-3) مدل پژوهش.. 56
چکیده
با توجه به تغییرات شدیدی که در عرصه فعالیتهای اقتصادی بوجود آمده است سازمان ها همواره در پی کاهش هزینه ها و افزایش کارایی خود بوده اند و دراین میان از روش های نوینی که حاصل خلافیت پیشگامان صنعت است استفاده می نمایند تا تولیداتی با هزینه کمتر داشته باشند از این رو پژوهشی با عنوان بررسی موانع استقرار رویکرد نوین مشارکت در زنجیره تامین : [1](VMI ) مدیریت موجودی توسط فروشنده در مدیریت تدارکات و امور کالای شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب صورت گرفت .هدف این پژوهش شناسایی بعضی از موانعی است که باعث عدم به کارگیری این روش توسط مدیریت تدارکات و امور کا لای شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب – ستاد می شود قلمرو مکانی این پژوهش سازمان مدیریت تدارکات – ستاد و سال انجام آن 1390می باشد. نوع پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و روش انجام آن توصیفی پیمایشی می باشد. شیوه گرد آوری اطلاعات این پژوهش میدانی وکتابخانه ای و ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه می باشد جامه آماری این پژوهش کارکنان و کارشنا سانی است که دارای تحصیلات کاردانی و بالاتر باشند .تعداد جامعه پس از بررسی های صورت گرفته 102 نفر مشخص گردید که به دلیل نزدیکی نمونه با جامعه آماری پرسشنامه محقق ساخته 44 سوالی تهیه شده در اختیار تمامی افراد جامعه قرار گرفت ضریب پایایی (آلفای کرانباخ) پرسشنامه با نمونه 102 تایی بین 72/0 تا81/0 در نوسان بود که این امر نشان دهنده پایایی و اعتبار پرسشنامه است نتایج حاصل از تحقیق نشان می دهد که فرضیه های : بستر های مناسب سخت افزاری و نرم افزاری، سیاستهای سازمان در به اشتراک گذاری اطلاعات و افزایش ارائه خدمات به مصرف کنندگان جزءموانع به شمار نیامده ولی فرهنگ و جو سازمانی ،قوانین و مقررات در قسمت تدارکات و آمادگی سازمان در استفاده از سیستم های نوین جزءموانع به کارگیری این رویکرد (مدیریت موجودی توسط فروشنده) به حساب می آیند .
کلید واژه ها: مدیریت زنجیره تامین – کنترل موجودی – مدیریت موجودی توسط فروشنده- فرهنگ و جو سازمانی
مقدمه
زنجیره تامین زنجیرهای است که همه فعالیتهای مرتبط با جریان کالا و تبدیل مواد، از مرحله تهیه ماده اولیهتا مرحله تحویل کا لا نهایی به مصرف کننده را شامل می شود در این ساختار وظیفه ی مدیریت زنجیره تامین[2]، مدیریت تمام شبکه از تامین کنند ه ها گرفته تا مشتری نهایی ، برای دستیابی به بهترین خروجی برای کل سیستم می باشد.
مدیریت زنجیره تامین در مقایسه با مدیریت سنتی که به مدیریت تک تک اعضا ، می پردازد بر مدیریت روابط تمرکز می کند و به دنبال راه حلهایی برای کاهش هر چه بیشتر سیکل تامین ، تولید و توزیع محصول جدید که بتواند به نیاز مشتریان دایما در حال تغییر پاسخ دهد . برای این کار سازمانها باید با اتخاذ و اجرای تکنولوژی های زنجیره تامین و سیستمهای اطلاعاتی سعی در کاهش سیکل زنجیره تامین و یکپارچگی فرایند های خود نمایند .
یکی از این را ه ها استفاده از رویکر مدیریت مدیریت موجودی توسط فروشنده می باشد این رویکرد ابتکاری سعی در تعامل هر چه بیشتر و هماهنگی میان اعضای یک زنجیره تامین در حیطه مدیریت موجودی و تقا ضا دارد. ( اسدی یاسمن و همکاران ، 1389 ) مدیریت موجودی توسط فروشنده یک برنامه تکمیل پیوسته موجودی است که با استفادهاز تبادل اطلاعات میان مصرف کننده و تامین کننده ، به تامین کننده این امکان را می دهد که سطح کا لای مورد نظر را در انبار مصرف کننده مدیریت کند . در این برنامه مصرف کننده ، فروشنده را با اطلاعات ضروری جهت در نظر گرفتن کا لای کافی برای رفع نیاز و تقاضا مشتری تغذیه می کند بنابراین مدیریت موجودی توسط فروشنده تنها یک اصطلاح برای سیستمهای موجودی است که در آنها تامین کننده فعالیت های روزانه ( و یا دوره های زمانی تعیین شده ) موجودی مشتریانش را مدیریت می کند ( جاسمی زرگانی ، 1386) .
فصل اول :
كلیات تحقیق
1-1- مقدمه
تغییرات سریع در عرصه فعالیت های اقتصادی و پیچیده شدن فضای رقابت میان بنگاه ها ،آنها را بر آن داشته تا از ابزارها و روش هایی بهره گیرندکه توان رقابتی مطلوبی برای آنان ایجاد کرده ،به آنان امکان حفظ سهم بازار و افزایش آن را بدهد. از جمله ابزارهایی که در سالهای اخیر مورد توجه شرکت های پیشرو قرار گرفته و از آن برای حفظ و بهبود شرایط رقابتی خود کمک گرفته اند ، زنجیره تامین و مدیریت آن است
جریان زنجیره تامین موجودیتی پویا بوده که جریان های اطلاعات ،محصولات و مالی را در درون خود دارد.اجزای این سیستم از طریق پیش خور مواد و جریان باز خور اطلاعات با یکدیگر در ارتباط هستند.
در سالهای اخیر با طرح نظریه های جدید در ارتباط با رضایت مشتریان ،تولید بر اساس درخواست و نیازهای مشتریان و مسایل رقابتی در بازار و سود آوری برای شرکت های بزرگ که از نظر فیزیکی و جغرافیایی گستردگی پیچیدهای دارند از یک سو و همچنین گسترش ارتباطات و همبستگی های بین تامین کنندگان و تولید کنندگان بزرگ از سوی دیگر ،این بحثبه بحثی جامع تبدیل شده که توجه بسیاری از محققین و مدیران را به خود جلب نموده است این فلسفه موجب پیدایش تغییرات بنیادی در زمینه مدیریت سازمانها شده است پیش از این مدیران برای ارتقا سود آوری خود ،تلاش و توجه خویش را به فعالیتهای درونی سازمان معطوف می ساختند در حالی که مدیریت زنجیره تامین آنه را به یکپارچه سازی عملیات و فعالیتهای درون سازمانی با تصمیم گیری ها و فعالیتهای شرکای تجاری برون سازمانی ، دعوت می نماید . مطالعات زیادی در این زمینه انجام شده است که همگی بیانگر منافعی هستند که از طریق مدیریت زنجیره تامین بدست خواهد آمد. با این وجود بکارگیری آن چالش های بسیار زیادی را برای مدیران بوجود آورده است . یک زنجیره تامین شامل تمام سازمان هایی است که در تبدیل مواد خام به محصول نهایی و رساندن آن به دست مشتری نقش دارند . این سازمان ها معمولا موجودیت های اقتصادی مستقلی هستند .اگر چه یک استراتژی کاملا یکپارچه می تواند عملکردبهینه کل سیستم را درپی داشته باشد اما ممکن است این استراتژی برای تک تک اعضای زنجیره تامین بهترین نتیجه را به همراه نداشته با شد. در واقع هر یک از اعضای زنجیره معمولا بیشتر تلاش می کندتا اهداف سازمانی خود را به سمت بهینگی پیش برند تا اهداف کلی سیستم زنجیره تامین . بنابراین یکی از فاکتورهای کلیدی مدیریت زنجیر تامین ،توسعه مکانیسم هایی است که بتواند اهداف مجزای اعضای زنجره تامین را در یک راستا قرار داده و تصمیم گیر ها و فعالیت های آنها را برای بهینه سازی عملکرد کل سیستم با یکدیگر هماهنگ سازند( لی و وانگ ،2007) .
پس مدیریت موجودی بر مبنای فروشنده یکی از این رویکردهای ابتکاری است که سعی در ایجاد تعامل هر چه نزدیکتر و هماهگ هر چه بیشتر میان اعضای یک زنجیره تامین در حیطه مدیریت موجودی و تقاضا دارداما تاکید کلی این روش بر انتقال مسولیت مدیریت موجودی و تقاضا از مشتری به تامین کننده است بنابراین مدیریت موجودی بر مبنای فروشنده فرایند پیوسته ای است که در آن مسولیت مدیریت موجودی مشتری به تامین کننده واگذار می شود ( اسدی و همکاران ،1389) .
1-2- بیان مسئله
روند روبه رشد رقابتی شدن در اقتصاد جهانی امروز، شركت ها رابرآن داشته است تا از مزایای به كارگیری مدیریت زنجیره تامین در راستای افزایش رقابت پذیری وكارایی بهره جویندمدیریت زنجیره تامین نگرشی است كه در سالهای اخیر مورد توجه سازمانها وشركت ها قرارگرفته است كه در نظر دارند سطحی جهانی تر به فعالیت بپردازنددراین نگرش كلیه اجزا وحلقه هایی كه برای ارائه محصول یا خدمت به مشتری دركنار هم قراردارند مورد توجه قرارگرفته وسعی می شودتصمیمات استراتژیک ، تاكتیكی وعملیاتی به گونه ای اتخاذگردد كه كل مدیریت زنجیره درمقابل زنجیره های رقیب ازكارایی واثربخشی بیشتری برخوردار باشدبنابراین در نگرش مدیریت زنجیره تامین همكاری هماهنگی ویكپارچگی كلیه حلقه های زنجیره از اهمیت ویژه ای برخوردار است یک زنجیره تامین محدود به اجزاء وسیاستهای تولیدكننده نبوده بلكه كلیه اجزاء تولیدی وخدماتی از تامین كننده اولیه تامشتری نهایی رادر بر می گیرداز منظر كلان نیز وجود نظامهای تامین تدارك سنتی درهركشور اغلب نوعی عدم هماهنگی ویكپارچگی نیز بخشهای مختلف زنجیره تامین اعم از سازمان های دولتی یا غیردولتی رادر پی داشته كه منجر به افزایش هزینه تمام شده كالاها می شود(مشائل هوگس،2006) .
مدیریت وكنترل موجودی یكی از ابعادمدیریت زنجیره تامین است كه می تواندنقش مهمی در ایجاد هماهنگی در بین اعضای زنجیره تامین ایفاكند در زنجیره تامین سنتی هر یک از اعضا،خود مسول تصمیم گیری های مربوط به مدیریت موجودی خود می باشند.علت بوجودآمدن چنین ساختاری برای زنجیره تامین سنتی تمایل شركت ها به تحت كنترل داشتن دارایی های خود و هزینه زیاد توزیع اطلاعات درسطح وسیع تادهه های اخیر است حلقه های زنجیر تامین سنتی تنها اطلاعات مربوط به حلقه بعدی در زنجیره (یعنی مشتریان بلافصلشان)رادراختیار دارندواز اطلاعات مربوط به تقاضای مشتریان نهایی زنجیره بی نصیب هستند چنین عدم شفافیتی در مورد تقاضای واقعی موجب بوجود آمدن مشكلات متعددی در زنجیره تامین خواهد شد (دیسنی،2003 ) درسالهای اخیر رویكردهای جدیدی در زمینه موجودی درزنجیره تامین بوجود آمده اند كه ایده اصلی آنها انتقال مسئولیت تصمیم گیری های حیطه مدیریت موجودی هر حلقه به حلقه بالاتر است در این رویكردها هر عضو زنجیره اطلاعات مربوط به تقاضارادر اختیار عضو بالادست قرارداده و تصمیمات مربوط به سطح موجودی خودرابه اوواگذار کند در این تعویض مسو لیت در بیشتر موارد عضو با لادست موجودی را نگهداری کرده وریسك عدم قطعیت تقاضارا می پذیرد(لی،2005).
باگذشت زمان شركتها كم كم درك نمودند كه هزینه های مازاد موجودی غیر ضرور در هر كجای زنجیره تامین ذخیره شوند خواه شركت نسبت به آن مسئولیت مستقیم داشته باشدیانه باز هم بر هزینه های پایین خطی شركت تاثیرگذاراست امروزه موجودی نگهداری شده در هر یک از حلقه های زنجیره تامین با یكدیگر مرتبط در نظر گرفته می شوند بنابراین به سطوح نگه داری مواد خام و اجزابادید عناصر مرتبط به هم و به وجود آورنده فرصت برای كاهش هزینه ها نگریسته می شود بوجود آمدن این تغییرات در رویکردهای مربوط به مسئولیت موجودی باعث شده است كه روش های سنتی برنامه ریزی موجودی كارایی خود را برای بسیاری از شركت از دست بدهد(نخعی كمال آبای و همكاران،1389)
مدیریت موجودی توسط فروشنده[3] یكی از مشهورترین روش های شراكت برای افزایش راندمان زنجیره عرضه است كه اصول آن در اواخردهه 1980پایه ریزی شده است امروزه مدیریت موجودی توسط فروشنده نقش بسیار كلیدی وحساسی رادر زنجیره های عرضه كوچك وبزرگ كه دارای ویژگی پاسخگویی سریع به مشتریان می باشند ایفا می كند .دراین شراكت تامین كننده كه خود گاهی تولیدكننده ،فروشنده ویایک توزیع كننده است تصمیمات مربوط به كنترل موجودی انبار رابرای مصرف كننده اتخاذ می كند بعبارت دیگر فروشنده خود سطح موجودی انبار خریدار را (یابه صورت فیزیكی ویابه صورت الكترونیكی )كنترل نموده و تصمیمات مربوط به صدور ثبت سفارش ،میزان سفارش ،زمان سفارش ،نحوه حمل و غیره را می گیرد در این تعامل مشتری نظارت بر موجودی انبار خود را رها كرده وحتی در مواقعی مسئولیت كلیه عملیات مالی آن رانیز به تامین كننده واگذار می نماید. و یا اینكه می توان گفت كه مدیریت موجودی توسط فروشنده فرایند پیوسته ای است كه در آن مسئولیت مدیریت موجودی مشتری به تامین كننده واگذار می شود(شعیفی،كریمی1387).