پایان نامه حسابداری : بررسی رابطه بین آموزش مودیان مالیاتی و اثربخشی اجرای مالیات بر ارزش افزوده در استان ایلام وارائه راهکارهای جهت بهبود آن با رویکرد فازی AHP |
 |
1-1 مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………. 3
1-2 بیان مسئله تحقیق ……….. 4
1-3 اهمیت و ضرورت انجام تحقیق………………………………………………………………………………. 6
1-4 اهداف مشخص تحقیق (شامل اهداف آرمانی، کلی، اهداف ویژه و کاربردی)………………………. 7
1-4-1 اهداف اصلی 7
1-4-2 اهداف فرعی………………………………………………………………………………………………… 8
1-5 سؤالات تحقیق 8
1-5-1 سوال اصلی 8
1-5-2 سوالات فرعی………………………………………………………………………………………………. 8
1-6 فرضیه‌های تحقیق……………………………………………………………………………………………….. 9
1-6-1 فرضیه اصلی 9
1-6-2 فرضیه‌های فرعی…………………………………………………………………………………………… 9
1-7 مدل مفهومی تحقیق……………………………………………………………………………………………… 9
1-8 تعریف واژه‌ها و اصطلاحات فنی و تخصصی (به صورت مفهومی و عملیاتی)…………………… 9
1-9 خلاصه فصل 12
1-10 ساختار گزارش تحقیق………………………………………………………………………………………….. 12
فصل دوم مبانی نظری و پیشینه تحقیق
2-1 مقدمه……………………………………………………………………………………………………………….. 14
2-2 بخش اول: مبانی نظری تحقیق………………………………………………………………………………… 15
2-2-1 مالیات………………………………………………………………………………………………………… 15
2-2-2 انواع نظام‌های مالیاتی……………………………………………………………………………………… 15
2-2-3 مالیات و اقتصاد ایران……………………………………………………………………………………… 16
2-2-3-1 نسبت مالیات به هزینه‌های جاری دولت …………………………………………………… 17
2-2-3-2 نسبت درآمدهای مالیاتی به تولید ناخالص داخلی ……………………………………….. 17
2-2-4 جایگاه مصرف در اقتصاد……………………………………………………………………………….. 17
2-2-5 آشنایی با درآمدهای عمومی دولت…………………………………………………………………….. 18
2-2-5-1 درآمدهای غیر مالیاتی…………………………………………………………………………… 18
2-2-5-2 درآمدهای مالیاتی………………………………………………………………………………… 19
2-2-6 عملکرد و مقایسه ارقام مربوط به درآمدهای دولت و سهم مالیات از آن در ایران………….. 20
2-2-7 اهمیت مالیات………………………………………………………………………………………………. 23
2-2-8 تعاریف و تقسیم بندی‌های مالیاتی…………………………………………………………………….. 24
2-2-8-1 تعریف و مفهوم مالیات………………………………………………………………………… 25
2-2-8-2 انواع مالیات……………………………………………………………………………………….. 25
2-2-8-2-1 مالیات‌های مستقیم……………………………………………………………………………….. 25
2-2-8-2-2 مالیات‌های غیر مستقیم…………………………………………………………………………. 25
2-2-9 تاریخچه مالیات بندی در ایران:………………………………………………………………………. 26
2-2-9-1 مالیات در عهد مادها…………………………………………………………………………….. 26
2-2-9-2 مالیات در عهد هخامنشیان……………………………………………………………………… 26
2-2-9-3 مالیات در دوره سلوکیان……………………………………………………………………….. 27
2-2-9-4 مالیات در دوره پارتیان…………………………………………………………………………. 27
2-2-9-5 مالیات در ایران بعد از اسلام………………………………………………………………….. 27
2-2-10 تحولات قوانین مالیاتی طی سال‌های 1366-1357…………………………………………… 29
2-2-11 تاریخچه مالیات بر ارزش افزوده در ایران………………………………………………………….. 29
2-2-12 تاریخچه مالیات بر ارزش افزوده در جهان……………………………………………………….. 31
2-2-13 ارزش افزوده……………………………………………………………………………………………. 32
2-2-14 تعریف و مفهوم مالیات بر ارزش افزوده…………………………………………………………… 33
2-2-14-1 تعریف نظری مالیات بر ارزش افزوده:……………………………………………………. 33
2-2-14-2 تعریف عملیاتی مالیات بر ارزش افزوده…………………………………………………. 33
2-2-15 جایگاه مالیات بر ارزش افزوده (VAT) …………………………………………………………. 33
2-2-16 انواع مالیات بر ارزش افزوده………………………………………………………………………….. 35
)………………………………………… 36
)…………………………………….. 37
2-2-16-3 مالیات بر ارزش افزوده از نوع مصرف(VATC)……………………………………… 37
2-2-17 مقایسه سه نوع مالیات بر ارزش افزوده…………………………………………………………….. 37
2-2-18 اصل مبدأ و مقصد در نظام مالیات بر ارزش افزوده:…………………………………………….. 38
2-2-19 روش‌های محاسبه مالیات بر ارزش افزوده:………………………………………………………… 39
2-2-19-1 روش بستانکاری فاکتور……………………………………………………………………… 39
2-2-19-2 روش تفریق…………………………………………………………………………………….. 40
2-2-19-3 روش مجموع…………………………………………………………………………………… 40
2-2-20 نحوه محاسبه عملیاتی مالیات بر ارزش افزوده در ایران…………………………………………. 40
2-2-21 پایه مالیاتی مالیات بر ارزش افزوده…………………………………………………………………. 42
2-2-22 تحلیل نرخ در مالیات بر ارزش افزوده……………………………………………………………… 42
2-2-22-1 نرخ اصلی اجرای مالیات بر ارزش افزوده در کشورهای جهان……………………… 42
2-2-22-2 انواع نرخ‌های مالیات بر ارزش افزوده در کشورهای جهان………………………….. 44
2-2-23 نرخ مالیات بر ارزش افزوده در ایران……………………………………………………………….. 47
2-2-24 ویژگی‌های قانون مالیات بر ارزش افزوده در ایران………………………………………………. 49
2-2-24-1 مزایای اجرای مالیات بر ارزش افزوده…………………………………………………….. 49
2-2-24-2 معایب اجرای مالیات بر ارزش افزوده…………………………………………………….. 50
2-2-24-3 اطلاع رسانی و فرهنگ‌سازی………………………………………………………………… 53
2-2-25 معافیت‌های مالیات بر ارزش افزوده…………………………………………………………………. 59
2-2-26 معافیت‌ها در ایران :…………………………………………………………………………………….. 60
2-2-27 جرائم قانونی نظام مالیات بر ارزش افزوده………………………………………………………… 61
2-2-28 مباحث اجرایی مالیات بر ارزش افزوده در زنجیره نهایی………………………………………. 61
2-2-29 زنجیره نهایی توزیع……………………………………………………………………………………… 63
2-2-30 نحوه اعمال مالیات بر ارزش افزوده در مراحل مختلف زنجیره اجرا…………………………. 64
2-2-31 ساختار کنونی نظام مالیات بر ارزش افزوده……………………………………………………….. 67
2-2-31-1 ایران فاقد نظام جامع اطلاعاتی از وضعیت مالیاتی مردم است……………………… 67
2-2-31-2 نظام بروکراسی پیچیده ای در نظام مالیاتی ایران وجود دارد………………………… 68
2-2-31-3 بی نیازی دولت به مالیات از دیگر دلایل گریز مالیاتی مردم است…………………. 68
2-2-31-4 وجود دوگانگی بین نظام مالیاتی و وجوهات شرعی در گریز مالیاتی مؤثر است… 68
2-2-31-5 عدم در نظر گرفتن مالیات برای مالیات گریزان………………………………………… 68
2-2-31-6 حذف مطلق استثنائات در پرداخت مالیات………………………………………………. 69
ی بر تحقیقات انجام گرفته……………………………………………………………………………… 69
2-3-1 تحقیقات انجام گرفته در داخل ایران………………………………………………………………….. 71
2-3-2 تحقیقات انجام گرفته در خارج از ایران………………………………………………………………. 73
2-4 خلاصه و نتیجه‌گیری فصل دوم………………………………………………………………………………. 76
فصل سوم: روش شناسی تحقیق
3-1 مقدمه……………………………………………………………………………………………………………….. 78
3-2 روش تحقیق 79
3-3 فرضیه های تحقیق………………………………………………………………………………………………. 79
3-3-1 فرضیه اصلی……………………………………………………………………………………………….. 79
3-3-2 فرضیه‌های فرعی………………………………………………………………………………………….. 79
3-4 جامعه آماری 80
3-5 نحوه جمع آوری اطلاعات…………………………………………………………………………………….. 81
3-6 ابزار تجزیه و تحلیل داده‌ها……………………………………………………………………………………. 81
3-6-1 تهیه و تنظیم پرسشنامه………………………………………………………………………………….. 81
3-6-1-1 روایی………………………………………………………………………………………………. 82
3-6-1-2 پایایی………………………………………………………………………………………………. 84
3-7 روش تجزیه و تحلیل اطلاعات………………………………………………………………………………. 85
3-7-1 استفاده از آمار توصیفی…………………………………………………………………………………. 85
3-7-2 استفاده از آمار استنباطی………………………………………………………………………………… 85
3-7-2-1 آزمون کولموگوروف اسمیرنوف……………………………………………………………….. 85
3-7-2-2 تحلیل همبستگی…………………………………………………………………………………. 86
3-7-2-3 ضریب همبستگی پیرسون ( )………………………………………………………………… 86
3-7-2-4 ضریب همبستگی اسپیرمن( )………………………………………………………………. 86
3-7-2-5 مدل‌های عاملی…………………………………………………………………………………… 87
3-7-2-6 مدل‌های مسیر…………………………………………………………………………………….. 87
3-7-2-7 مدل‌سازی معادله ساختاری…………………………………………………………………….. 87
3-7-2-8 شاخص‌های برازش و اصلاح مدل…………………………………………………………… 88
3-8 خلاصه…………………………………………………………………………………………………………….. 91
فصل چهارم:یافته های تحقیق
4-1 مقدمه……………………………………………………………………………………………………………….. 93
4-2 آزمون کولموگوروف اسمیرنوف………………………………………………………………………………. 93
4-3 مدل سازی معادله ساختاری…………………………………………………………………………………… 93
4-4 شاخص های برازش……………………………………………………………………………………………. 100
4-5 آزمون فرضیات 101
4-5-1 آزمون فرضیه فرعی اول…………………………………………………………………………………. 101
4-5-2 آزمون فرضیه فرعی دوم………………………………………………………………………………… 102
4-5-3 آزمون فرضیه فرعی سوم………………………………………………………………………………… 102
4-5-4 آزمون فرضیه اصلی………………………………………………………………………………………. 103
4-6 خلاصه فصل 106
فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهاد‌ها
5-1 مقدمه……………………………………………………………………………………………………………….. 108
5-2 نتایج و دستاوردهای حاصل از تحقیق………………………………………………………………………. 108
5-2-1 فرضیه ی فرعی اول……………………………………………………………………………………… 108
5-2-2 فرضیه ی فرعی دوم……………………………………………………………………………………… 109
5-2-3 فرضیه ی فرعی سوم…………………………………………………………………………………….. 109
5-2-4 فرضیه ی اصلی……………………………………………………………………………………………. 109
5-3 پیشنهادهای کاربردی……………………………………………………………………………………………. 109
5-4 پیشنهادهایی برای تحقیقات آینده……………………………………………………………………………. 111
5-5 محدودیت های تحقیق…………………………………………………………………………………………. 111
منابع ………………………………………………………………………………………………………………………. 113
منابع فارسی…………………………………………………………………………………………………………….. 113
منابع لاتین …………………………………………………………………………………………………. 116
فهرست جداول
عنوان صفحه
جدول 2‑1: درآمدهای مالیاتی طی سال‌های 1384- 1389، ارقام: میلیون ریال 21
جدول 2‑2: نسبت درآمدهای نفتی به کل درآمدهای دولت در سه دوره مختلف، ارقام: درصد……………………………………. 22
جدول 2‑3: نرخ مالیات و نسبت درآمدهای مالیات بر ارزش افزوده به کل درآمدهای مالیاتی……………………………….. 43
جدول 2‑4: نرخ مالیات بر ارزش افزوده و تعداد کشورهای جهان 43
جدول 2‑5: توزیع تعدد نرخ‌های VAT در کشورهای جهان….. 45
جدول 2‑6: وضعیت پیاده سازی مالیات بر ارزش افزوده در کشورهای جهان 46
جدول 2‑7: نرخ عوارض و مالیات بر انواع کالاهای مصرفی.. 48
جدول 2‑8: ویژگی‌های فرهنگ مالیاتی و راه‌های ارتقای آن در کشورهای مختلف…………………………………………. 70
جدول 2‑9: خلاصه پژوهش‌های انجام گرفته……………… 75
جدول 3‑1: فراوانی و درصد نمونه تحقیق…………….. 81
جدول 3‑2: ضریب آلفای کرونباخ پرسشنامه……………. 85
جدول 4‑1: نتایج آزمون کولموگوروف اسمیرنوف………… 93
جدول 4‑2: ضرایب رگرسیونی……………………….. 99
جدول 4‑3: شاخص های برازش مدل ساختاری…………….. 100
جدول 4‑4: نتایج آزمون تی (عوامل مرتبط با شغل و حرفه‌ی مؤدی) 101
جدول 4‑5: نتایج آزمون تی (عوامل فردی)……………. 102
جدول 4‑6: نتایج آزمون تی (عوامل محیطی و فیزیکی و زیرساخت‌های آموزشی)……………………………………….. 103
جدول 4‑7: نتایج آزمون فرض………………………. 106
فهرست نمودارها
عنوان صفحه
نمودار 2‑1: نرخ مالیات بر ارزش افزوده و تعداد کشورهای جهان………………………………………….. 44
نمودار 2‑2: توزیع تعدد نرخ‌های مالیات بر ارزش افزوده در کشورهای……………………………………. 45
فهرست اشکال
عنوان صفحه
شکل 2‑1: فرهنگ مالیاتی…………………………………………………………………………………………….. 55
شکل 2‑2: انتقال مالیات در طول زنجیره…………………………………………………………………………… 65
شکل 2‑3: محاسبات مالیات بر ارزش افزوده در یک فرایند 3 مرحله ای تولید صندلی چوبی……….. 66
شکل 4‑1: مدل ساختاری……………………………………………………………………………………………… 98
چکیده
این پژوهش به دنبال بررسی رابطه بین آموزش مودیان مالیاتی و اثربخشی اجرای مالیات بر ارزش افزوده در استان ایلام وارائه راهکارهای جهت بهبود آن با رویکرد فازی AHP می‌باشد. تحقیق حاضر از نظر هدف، از نوع تحقیقات کاربردی بوده و با توجه به ماهیت موضوع، از لحاظ روش انجام تحقیق در زمره تحقیقات توصیفی و تحلیلی طبقه‌بندی می‌گردد. جامعه آماری پژوهش حاضر، خبرگان فن می‌باشند که شامل: کارکنان، ممیزین، کارشناسان و کارشناسان ارشد اداره مالیاتی استان ایلام، اساتید دانشگاه با زمینه تخصصی مالی و اقتصادی مسلط به قانون مالیات بر ارزش افزوده و آشنا با سازمان متولی اجرا و فرایندهای اجرایی آن می‌باشد که در سال 1393 مورد بررسی قرار گرفته است. جهت انتخاب نمونه آماری از فرمول کوکران استفاده شده است و تعداد 100 نفر انتخاب شد. برای جمع آوری داده‌ها از پرسشنامه محقق ساخت استفاده شده است. برای آزمون فرضیات از آمار توصیفی (توزیع فراوانی، درصد فراوانی، درصد فراوانی تجمعی و جداول و نمودار) و آمار استنباطی (آزمون‌های آماری همبستگی پیرسون و اسپیرمن، آزمون نرمال بودن داده‌ها و معادلات ساختاری) استفاده شده است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که آموزش مؤدیان مالیاتی بر اثربخشی اجرای مالیات بر ارزش افزوده در استان ایلام تأثیر معناداری دارد. همچنین عوامل مرتبط با شغل و حرفه‌ی مؤدی و عوامل محیطی و فیزیکی بر اثربخشی اجرای مالیات بر ارزش افزوده در استان ایلام تأثیر معناداری دارد.
واژگان کلیدی: آموزش مؤدیان مالیاتی، مالیات بر ارزش افزوده، استان ایلام
فصل اول
کلیات تحقیق
1 فصل اول کلیات تحقیق
1-1 مقدمه
مالیات به عنوان یک ابزار مهم مالی، دولت را در انجام صحیح وظیفه توزیعی خود یاری می‌دهد و به عنوان یکی از مهم‌ترین منابع در آمد دولت‌ها بشمار می‌رود که از اعصار گذشته تاکنون با توجه به تحول و تطور وظایف دولت‌ها اهمیت روزافزونی داشته است.
امروزه دولت‌ها علاوه بر ایفای نقش سنتی خود مبنی بر تأمین امنیت داخلی و خارجی دارای نقش و وظایف عمده‌ای در راستای نیل به رفاه اجتماعی می‌باشند، مالیات‌ها علاوه بر اینکه به عنوان منبع اصلی تأمین مالی نیازهای دولتی هستند، به عنوان ابزار اصلی جهت اجرای سیاست‌های مالی و تامین‌عدالت اجتماعی مورد استفاده گسترده دولت‌ها قرار می‌گیرند (مجله اقتصادی،1386،71).
زمانی وظایف دولت‌ها محدود به تأمین امنیت و حفاظت از محدوده جغرافیایی خود بود و بالطبع هزینه‌های آن ها در سطح پایین‌تری قرار داشت اما به زمان و با تحولات به وجود آمده در وظایف دولت‌ها مالیات به عنوان منبع مهمی از درآمد برای پوشش هزینه‌ها و ابزار مالی جهت اعمال تصدی‌گری و حاکمیت مطرح گردید (پژویان، 1381، 78-83).
دولت با اخذ مالیات و جمع آوری و هدایت آن در جهت انجام سرمایه گذاری‌ها در واقع نقش زیربنایی را در توسعه اقتصادی ایفا می‌کند تا بتواند موجبات رشد و توسعه اقتصادی را فراهم نماید (پورمقیم،1380،57).
سال‌هاست که نظریه‌پردازان و عموم علاقه‌مندان به توسعه اقتصادی کشور بحث مالیات را مورد توجه قرار داده‌اند و همیشه مسئولین اقتصادی و اقتصاددانان تاکید داشته‌اند که سهم مالیات‌ها و نقش هدایتی و نظارتی دولت به گونه سرسام‌آوری گسترش یافته است. چنانکه دولت سبز فایل پدیده‌ای است نوین و با تصویری که طی هزاران سال از دولت در ذهن آدمیان نقش بسته بود کاملاً متفاوت است و در نتیجه همگام با این دگرگونی گسترده که هنوز هم ادامه دارد، (به رغم اجرای برنامه‌های خصوصی‌سازی در بسیاری از کشورها) هزینه‌های بخش دولتی در بودجه کشورها روبه فزونی است. بالطبع این مصارف به منابع عظیم جهت تأمین آن نیازمند می‌باشد و از بین منابع مختلف تأمین این مصارف، بهترین و منطقی‌ترین منبع در آمد مالیاتی می‌باشد که در جهان در بین اکثر کشورها به عنوان مهم‌ترین منبع درآمدی محسوب می‌شود و از این رو در تمام کشورها دست به کوشش گسترده‌ای جهت افزایش توان مالیاتی خود زده‌اند (دانشکده امور اقتصادی و دارایی، 1379،).
در تمام کشورها به مسئله مالیات اهمیت زیادی می‌دهند مثلاً در کشور هلند امر مالیاتی از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار است و سراسر زندگی مردم را تحت‌الشعاع قرار داده است چنانچه هر اقدام مالی و اقتصادی و حتی ازدواج خود را با توجه به مسئله مالیات و حسابگری‌های مبتنی بر آن انجام می‌دهند. در چنین جوی طبعاً فکر اصلاح و رفع تنگناهای سیستم مالیاتی نیز فکرهای بسیاری را به خود مشغول خواهد کرد.
در حال حاضر در کشور ما قسمت اعظم بودجه عمومی از محل درآمدهای نفتی تأمین می‌گردد و مالیات‌ها عملاً سهم کمی در تأمین این بودجه دارند و به همین دلیل گاهی با کاهش درآمدهای نفتی کسری موازنه به وجود می‌آید که این امر ممکن است باعث توقف و یا کند شدن اجرای برنامه‌های توسعه‌ای که از قبل پیش بینی گردیده، شود و یا باعث کاهش ارزش پول در مقابل پول بین‌المللی گردد که صدمات بیشتری بر اقتصاد خواهد زد. (همان،47) بر اساس قانون بودجه و برنامه سند چشم‌انداز ۲۰ ساله کشور باید درآمد مالیاتی به نوعی جایگزین درآمدهای نفتی شود که زمانی به پایان خواهد رسید. به عبارت دیگر، بر اساس سند چشم‌انداز ۲۰ ساله کشور دولت باید تا پایان برنامه پنجم توسعه قادر باشد که هزینه‌های جاری خود را به طور عمده از درآمد مالیاتی تأمین کند و از اتکای این بخش به درآمدهای نفتی بکاهد که اجرای کامل مالیات بر ارزش افزوده درآمد ثابت برای دولت ایجاد می‌کند (لنگرودی.1388/ص 115).
چه بخواهیم و چه نخواهیم با این واقعیت که نفت این ثروت خدادادی روزی تمام خواهد شد، روبه رو هستیم. نکته‌ای که حائز اهمیت است و بایستی به آن توجه نمود بحث پرداخت توسط مردم و سیستم اقتصادی که در کشور فعالیت می‌کند می‌باشد و اجرای صحیح و کامل نظام مالیاتی علی‌الخصوص مالیات بر ارزش افزوده هم مردم را در سازندگی شریک می‌سازد و هم دولت را در برنامه‌ریزی اقتصادی مطمئن می کند.
1-2 بیان مسئله تحقیق
در طبقه‌بندی مالیات‌ها، مالیات بر ارزش افزوده نوعی مالیات غیرمستقیم بر مصرف و فروش داخلی کالاها و خدمات است، این نوع مالیات، چند مرحله‌ای و در هر یک از مراحل تولید و تکمیل تا مصرف نهایی، بر حسب ارزش افزوده ایجاد می‌شود؛ به عبارت دیگر، مالیات بر ارزش افزوده، نوعی مالیات بر فروش چند مرحله‌ای است که خرید کالاها و خدمات واسطه‌ای را از پرداخت مالیات معاف می‌کند (کمیجانی،1374).
مـــالیات بر ارزش افـــزوده سابقه 40 ساله در جهــان دارد و در سال 1948 فومن زیمنس در آلمان و در سال 1951 مشیل لوره در فرانسه برای نخستین بار در سال‌های اول پس از جنگ جهانی دوم به منظور تأمین هزینه‌های بــازسازی و پــرداخت بدهی‌های دوران جنگ طرح جدید مالیاتی به نام مالیات بر ارزش افـــزوده را برای کشورهای خود پایه‌گذاری کردند و هم اکنون بیش از 150 کشور از آن استفاده می‌کنند (نظری و گلدی سامان،1384).
این طرح برای نخستین بار در ایران تهیه و در دست بررسی است به عقیده طراحان لایحه مالیات بر ارزش افزوده دریافت مالیات به این نحو باهدف افزایش سهم مالیات در چرخه اقتصادی و جلوگیری از فرار مالیاتی به اجرا در می‌آید و تمامی زنجیر تولید کالا و خدمات را در بــر می‌گیرد؛ و در هر مرحله نسبت به ارزش افزوده ایجادشده برای کالا و خدمات مالیات جداگانه‌ای دریافت می‌شود این روش جایگزین مالیات بر تولید و فروش می‌شود که مالیات آن به جای محصول نهایی در مراحل مختلف محاسبه و دریافت می‌شود (همان).
به موجب بررسی‌های انجام‌گرفته، اجرای قانون مالیات بر ارزش افزوده راهی مناسب برای افزایش درآمد باثبات و تأمین قابل‌ملاحظه درآمد دولت به عنوان یک منبع درآمد باثبات و انعطاف‌پذیر، گسترش پایه‌های مالیاتی، از میان نرفتن انگیزه‌های سرمایه‌گذاری و تولید و هم چنین استقرار نظام مالیاتی خود اجرا و خود اظهاری است که به شفاف‌سازی مبادلات و فعالیت‌های اقتصادی کمک کرده و موجب سهولت اجرای انواع مالیات‌های دیگر نیز می‌شود ولی این امر تنها با طراحی دقیق و اجرای صحیح سیستم مزبور به ویژه طراحی و اجرای سیستم آموزشی مناسب برای آموزش مؤدیان مالیاتی، قابل حصول خواهد بود. این نظام مالیاتی در مقایسه با مالیات ستانی سنتی، آموزش همه عوامل در گیر در اجرای آن را از جمله کارکنان و مأموران مالیاتی گرفته تا مؤدیان، مصرف‌کنندگان، مشاغل حرفه‌ای مرتبط با آن (مثل حسابداران و حسابرسان) و کارکنان ذی‌ربط با بنگاه‌ها و مؤسسات اقتصادی (کارکنان بخش فروش، مأموران خرید و تدارکات و حسابداری) الزامی می‌سازد. مواد 27 و 28 قانون مالیات بر ارزش افزوده استفاده از خدمات سازمان حسابرسی، حسابداران و حسابرسان رسمی عضو جامعه حسابداران و مشاوران مالیاتی را در مساعدت به مؤدیان و سازمان امور مالیاتی پیش‌بینی کرده است (نظری و گلدی سامان،1384).
هدف این تحقیق استفاده از روش فازی AHP در انتخاب موثرترین عامل بر آموزش مؤدیان مالیاتی در اثربخشی مالیات بر ارزش افزوده در استان ایلام است در حیطه‌ی حسابداری و تجارت وضعیت‌های مبهم بسیار هستند که منجر به ایجاد اطلاعات غیرقطعی می‌شود این ابهامات اطلاعات را از حالت دو ارزشی (هست یا نیست) خارج ساخته و ایجاد مدل‌های تحلیلی که ابهام را در اطلاعات حسابداری را دارد مدل‌های تصمیم‌گیری می کند ضروری می‌سازد که ایجاد چنین مدل‌های بر مبنای منطق فازی صورت می‌گیرد.
بدیهی است که با وسعت کار اجرای این نظام مالیاتی، سازمان امور مالیاتی ایلام (که خود مطمئناً با کمبود نیروی انسانی آموزش‌دیده در این نظام مواجه است) به تنهایی قدرت و توان انجام کار گسترده آموزش مؤدیان و مصرف‌کنندگان را حداقل در کوتاه مدت ندارد اکنون با توجه به وصول بیش از حد انتظار این مالیات (به رغم مشکلات به وجود آمده) به نظر می‌رسد دولت با اطمینان بیشتری می‌تواند بودجه و منابع پیش‌بینی‌شده در ماده 35 قانون را به سازمان امور مالیاتی کشور برای تدوین و اجرای طرح‌های آموزشی، اجرای مالیات بر ارزش افزوده تخصیص می‌دهد. سازمان امور مالیاتی ایلام نیز باید به منظور تسریع در آموزش مؤدیان، مصرف‌کنندگان و مشاغل حرفه‌ای مرتب با اجرای این نظام مالیاتی، شرایط مشارکت و فعالیت اشخاص حقیقی و حقوقی ذی‌صلاح و همگانی مورد نیاز را فراهم کند تا در این صورت بتواند بالا بردن کیفیت آموزشی مؤدیان مالیاتی از طریق گزینه‌های مختلف به اهداف این نظام مالیاتی دست یابد.
1-3 اهمیت و ضرورت انجام تحقیق
دستگاه کنونی مالیات، ضمن بازنگری کامل قوانین موجود مالیاتی در چارچوب برنامه سوم توسعه اقتصادی اجتماعی و فرهنگی، در راستای اصلاح نظام مالیاتی، اقدام به معرفی یک نوع مالیات بر مصرف تحت عنوان مالیات بر ارزش افزوده کرده است. مالیات بر ارزش افزوده با انتقال پایه مالیاتی از در آمد به مصرف، انگیزه‌های سرمایه‌گذاری را افزایش می‌دهد و منابع لازم را برای گسترش سرمایه‌گذاری‌ها از طریق افزایش امکانات پس انداز تأمین و از جابه‌جایی سرمایه از بخش‌های مولد به بخش‌های خدماتی جلوگیری می‌کند. با اجرای این فرایند مالیاتی، اختلال در تصمیمات تولیدی و سرمایه‌گذاری‌ها به حداقل می‌رسد و درآمدهای مالیاتی به دلیل گسترده بودن پایه این نوع مالیات، افزایش می‌یابد (پژویان،1384).
بی‌گمان اهمیت و تأثیر مالیات در حیات و چرخه‌ی کشور بر کسی پوشیده نیست و همه اقتصاددانان دنیا بر این باورند که درآمدهای مالیاتی از مطمئن‌ترین در آمدهای دولت است؛ اما کشور ما از آن دسته کشورهایی نیست که ساختار اقتصادی آن بر محور درآمدهای مالیاتی استوار باشد، چرا که تاکنون درآمدهای نفتی تعیین‌کننده سرنوشت اقتصاد کشور بوده است اما اخیراً به دلیل کم شدن در آمد های نفتی و عدم ثبات در تعیین میزان این در آمد ها در دوره‌های مختلف به دلیل نوسانات بازارهای نفتی، توجه ویژه‌ای به اهمیت مالیات و درآمدهای مالیاتی و مالیات بر ارزش افزوده شده است.
در طول چهل سال گذشته که این نوع مالیات معمول بوده، تعداد کشورهایی که مالیات بر ارزش افزوده را برقرار ساخته‌اند از مرز 120 کشور هم گذشته است. مطالعه گزارش‌های مربوط به کشورهایی که نظام مالیاتی مزبور را اجرا کرده‌اند، عموماً حاکی از رضایت آن ها از برقراری این نوع مالیات است (احمدی، 1385)
اجرای مرحله‌ای مالیات بر ارزش افزوده را از نیمه دوم سال 1387 آغاز گردیده است، درگیر با مشکلاتی در رابطه با عدم آشنایی مؤدیان مالیاتی از این قانون همراه بوده است. چرا که اجرای مالیات بر ارزش افزوده نیاز به فراهم کردن زمینه اجرایی از لحاظ جا و مکان، تجهیزات، آموزش پرسنل مورد نیاز، تهیه فرم‌ها و علی‌الخصوص آموزش مؤدیان مالیاتی دارد چنانچه آموزش فراگیرترین رکن و عامل اجرای آن می‌باشد و از نگاهی دیگر به کلید اجرای موفقیت‌آمیز مالیات بر ارزش افزوده یاد شده است.
ماهیت مدرن، دوره‌های کوتاه مدت، رویه‌های خود اظهاری، مکانیسم استرداد و کثرت تعداد، مؤدیان مالیاتی گرفته تا کارکنان و مأموران مالیاتی، مصرف‌کنندگان، مشاغل حرفه‌ای مرتبط با آن (حسابداران و حسابرسان) و کارکنان ذی‌ربط، بنگاه‌ها و مؤسسات اقتصادی را الزامی می‌سازد بر همین اساس در ماده 35 قانون مالیات بر ارزش افزوده، سازمان امور مالیاتی کشور موظف است طرح لازم را برای توسعه و تجهیز، آموزش و تربیت کارکنان مالیاتی، آموزش و ترویج فرهنگ مالیاتی، از طریق رسانه و ساز و کارهای مناسب را در سطح کشور در طول یک دوره زمانی 5 ساله را تهیه و تنظیم کند.
هدف نهایی آموزش مؤدیان مالیاتی استان ایلام، تضمین بقا و ارتقا و بهبود اجرای مالیات بر ارزش افزوده و در نهایت افزایش اثربخشی و بهره‌وری آن می‌باشد که در نهایت سبب افزایش درآمدهای مالیاتی کشور و نظام مالیاتی ایران و سبب کارایی و بازدهی بیشتر آن می‌شود.
- اهداف مشخص تحقیق (شامل اهداف آرمانی، کلی، اهداف ویژه و کاربردی)
1-4-1 اهداف اصلی
تحقیق حاضر سعی بر آن دارد که به بررسی یکی از جنبه‌های مهم برای بسترسازی و بهبود اجرای مالیات بر ارزش افزوده در استان ایلام که همان آموزش مؤدیان مالیاتی در اثربخشی اجرای است بپردازد.
آنچه این تحقیق به دنبال آن است شناسایی علمی و سیستماتیک روش‌ها و شناسایی و رتبه‌بندی روش‌ها و کیفیت آموزشی مؤدیان مالیاتی است که باعث افزایش اثربخشی و کارایی و سهولت اجرای مالیات بر ارزش افزوده می‌گردد.
1-4-2 اهداف فرعی
- ارزیابی نظام مالیاتی ارزش افزوده در استان ایلام و مزایای آن.
- مالیات بر ارزش افزوده یک نظام مالیاتی جدید در کشورمان است. گسترش این سیستم، یکی از مهم‌ترین توسعه‌های مالیاتی و بی‌شک یکی از جدال‌برانگیزترین مباحث اخیر است. این سیستم مالیاتی با تلاش اقتصاددانان برای رفع یا کاهش اختلال و نارسایی‌های مالیاتی سنتی و همچنین افزایش درآمد دولت شکل گرفته است.
- بررسی و شناخت عواملی که باعث بهبود اجرای مالیات بر ارزش افزوده در استان ایلام می‌گردد.
- بررسی و شناخت عواملی که باعث بهبود آموزش مؤدیان مالیاتی استان ایلام خواهد شد.
شناسایی و رتبه‌بندی عوامل مؤثر در کیفیت آموزش مؤدیان استان ایلام و اثربخشی اجرای مالیات بر ارزش افزوده..
- سؤالات تحقیق
1-5-1 سؤال اصلی
آیا بین آموزش مؤدیان مالیاتی استان ایلام و اثربخشی مالیات بر ارزش افزوده رابطه مثبت و معناداری وجود دارد؟
1-5-2 سؤالات فرعی
آیا بررسی و شناخت عواملی که باعث بهبود اجرای مالیات بر ارزش افزوده در استان ایلام می‌گردد، امکان‌پذیر است؟
آیا بررسی و شناخت عواملی که باعث بهبود آموزش مؤدیان مالیاتی استان ایلام خواهد شد، امکان‌پذیر است؟
فرم در حال بارگذاری ...
|
[دوشنبه 1399-10-01] [ 01:51:00 ق.ظ ]
|
