1-2-4- خواص فیزیكی، مکانیکی وشیمیایی الیاف پلی استر (PET) ……………………….6
1-2-4-1- مقاومت در مقابل کشش اولیه…………………………………………………………..6
1-2-4-2- جذب رطوبت…………………………………………………………………………………..6
1-2-4-3- مقاومت در مقابل نور آفتاب……………………………………………………………..6
1-2-4-4- شکل میکروسکوپی……………………………………………………………………….6
1-2-4-5- چگالی……………………………………………………………………………………….7
1-2-4-6- مقاومت در مقابل عوامل شیمیایی…………………………………………………….7
1-2-4-7- مقاومت در مقابل عوامل بیولوژیکی………………………………………………….7
1-2-4-8- درجه حرارت ونقطه ذوب………………………………………………………………7
1-2-4-9- جمع شدگی………………………………………………………………………………..7
1-2-4-10- اثر حلال………………………………………………………………………………….7
1-2-4-11- اثر مواد متورم کننده ………………………………………………………………..8
1-3- رنگرزی پلی استر……………………………………………………………………………….8
1-4- روش تولید الیاف پلی استر………………………………………………………………….9
1-5- الیاف پلی استراصلاح شده………………………………………………………………….10
1-6- الیاف پلی استر با سطح مقطع های خاص……………………………………………..10
1-6-1- الیاف پروفیلی یا توخالی (Hollow fibers) …………………………………………10
1-6-1-1- روش تولید الیاف توخالی ……………………………………………………………11 
1-6-2- الیاف با شکل سطح مقطع غیر دایره ای …………………………………………….12
1-6-2-1- روش تولید الیاف با شکل سطح مقطع غیردایره ای…………………………….13
1-6-2-2- انواع شکل سطح مقطع های غیردایره ای الیاف…………………………………..14
1-6-2-3- تحقیقات انجام شده درزمینه مقایسه الیاف با مقطع های غیردایره ای ودایره ای … 16
1-7- فشارپذیری فرش ……………………………………………………………………………..19
1-7-1- مكانیزم های فشردگی نخ خاب…………………………………………………………20
1-7-2- انواع فشارپذیری ………………………………………………………………………….21
1-7-3- افت ضخامت فرش……………………………………………………………………….23
1-8- تغییرات ظاهری و فرسایشی فرش………………………………………………………23
فصل دوم: تجربیات
2-1- مقدمه………………………………………………………………………………………….26
2-2- روش تولید نمونه نخ های خاب………………………………………………………..27
2-2-1- روش تولید نخ خاب شاهد …………………………………………………………….27
2-2-2- روش تولید نخ خاب اصلاح شده با افزایش نمره (dpf) الیاف ……………..28
2-2-3- روش تولید نخ خاب اصلاح شده با  تغییر شکل سطح مقطع همزمان باافزایش نمره (dpf) الیاف….29
2-3- عملیات تاب وتثبیت حرارتی ………………………………………………………….30
2-4- رنگرزی نخ های خاب………………………………………………………………………..32
2-5- تهیه نمونه های فرش پرز بریده……………………………………………………….32
2-6- تکمیل ……………………………………………………………………………………33
2-7- آزمونهای انجام شده روی نمونه های فرش تولیدی………………………………35
2-7-1-  آزمون های بارگذاری فرش………………………………………………………..35
2-7-1-1- آزمون بارگذاری استا تیکی……………………………………………………..35
2-7-1-2- آزمون بارگذاری دینامیکی…………………………………………………..37
2-7-2- آزمون بصری………………………………………………………………………….39
فصل سوم: نتیجه گیری و بحث
3-1-  نتایج آزمون بارگذاری استاتیكی………………………………………………44
3-1-1-  كلیات…………………………………………………………………………………44
3-1-2-  تعیین پارامترهای فشارپذیری………………………………………………….46
3-1-2-1-  روش نسبی………………………………………………………………………46
3-1-2-2- روش تجزیه و تحلیل کلی…………………………………………………..46
3-1-3- بررسی تأثیراصلاحات اعمالی روی نخ های پلی استر بر بازگشت پذیری استاتیکی فرش….47
3-1-3-1-بررسی تأثیر دنیر بر فیلامنت (dpf) نخ خاب پلی استر بر خواص فشار پذیری استاتیکی فرش…47
3-1-3-2- بررسی تأثیر شکل سطح مقطع نخ خاب پلی استر بر خواص فشار پذیری استاتیکی فرش…54
3-1-3-3- بررسی تأثیر دنیر بر فیلامنت (dpf) و شکل سطح مقطع نخ خاب پلی استر بر خواص فشار پذیری استاتیکی

 فرش……………………………………61

3-2-  نتایج آزمون بارگذاری دینامیكی………………………………………………68
3-2-1-  كلیات………………………………………………………………………….68
3-2-2- تعیین پارامترهای فشارپذیری……………………………………………70
3-2-2-1- روش نسبی……………………………………………………………………..70
3-2-2-2- روش تجزیه و تحلیل کلی………………………………………………….70
3-2-3-1-بررسی تأثیر دنیر بر فیلامنت الیاف نخ خاب پلی استر بر خواص فشار پذیری دینامیکی  فرش… 70
3-2-3-بررسی تأثیر اصلاحات اعمالی روی نخ های پلی استر بر بازگشت پذیری دینامیکی فرش…..70
3-2-3-2-بررسی تأثیر شکل سطح مقطع نخ خاب پلی استر بر خواص فشار پذیری دینامیکی فرش….74
3-2-3-3- بررسی تأثیر دنیر بر فیلامنت الیاف و شکل سطح مقطع نخ خاب پلی استر بر خواص فشار پذیری دینامیکی فرش……………………………………………………78
3-3-  نتایج آزمون بصری…………………………………………………………..82
3-3-1- مقایسه میزان پركنندگی 3 كد فرش مورد آزمون……………….83
3-3-2- مقایسه 3 كد فرش مورد آزمون از لحاظ زیردست……………84
3-3-3- مقایسه 3 كد فرش مورد آزمون از لحاظ ظاهر(رخ) ………….84
3-3-4- مقایسه 3 كد فرش مورد آزمون از لحاظ برق و جلا………………..85
3-3-5- مقایسه 3 كد فرش مورد آزمون از لحاظ دانه دانه بودن ریشه……..86
3-3-6- مقایسه کلی 3 کد فرش مورد آزمون بصری…………………………86
3-3-7- نتایج آزمون Oneway انجام گرفته روی پارامترهای مورد نظر………..87
فصل چهارم: نتایج نهایی وپیشنهادات
4-1- نتایج نهایی………………………………………………………………………..90
4-2- پیشنهادات…………………………………………………………………………91
فهرست منابع فارسی…………………………………………………………………94
فهرست منابع لاتین………………………………………………………………………96
چکیده انگلیسی……………………………………………………………………………98
چکیده:
امروزه استفاده از الیاف پلی استر به عنوان نخ خاب فرش ماشینی مورد توجه صنعت قرارگرفته است. از آنجایی که لیف پلی استردارای خواص بازگشت پذیری ضعیف می باشد تلاشهایی برای بهبود خواص بازگشت پذیری لیف درحال انجام می باشد. دراین تحقیق، تاثیرافزایش نمره (دنیر برفیلامنت) الیاف ونیز تغییر شکل سطح مقطع لیف از دایره به سه پره بر میزان افت ضخامت فرش پس از بارگذاری استاتیکی ودینامیکی آن مورد بررسی قرار گرفته است. همچنین فرش بافته شده با نخهای خاب پلی استر اصلاح شده با فرش بافته شده از نخ خاب پلی استر متداول از نظر ظاهری توسط داوران مقایسه شده است. نتایج نشان می دهد افزایش دنیر برفیلامنت الیاف وتغییر شکل سطح مقطع الیاف از دایره به سه پره، اگرچه می تواند سبب بهبود در افت ضخامت پس از بارگذاری دینامیکی فرش گردد لیکن نتوانست سبب کاهش افت ضخامت فرش پس از بارگذاری استاتیکی آن گردد. از طرفی انجام هردو تغییر بطورهمزمان (افزایش دنیربرفیلامنت و تغییرشکل سطح مقطع لیف) می تواند سبب کاهش افت ضخامت فرش حاصل پس از بارگذاری استاتیکی ودینامیکی فرش گردد. همچنین نتایج حاصل از آزمون بصری نشان دادکه فرش بافته شده با الیاف پلی استری که بطورهمزمان دنیر بر فیلامنت آن افزایش یافته و شکل سطح مقطع آن از دایره به مثلث تغییر نموده است ازطرف داوران نمره کیفی بالاتری نسبت به سایر نمونه ها گرفت.
فصل اول: بر مطالعات انجام شده
1-1- مقدمه
بی شك یكی از اصلی ترین الیاف مورد مصرف نساجی پلی استر می باشد. گواه این موضوع، میزان تولید و مصرف بالای سالیانه این لیف در جهان می باشد. ازطرفی، بیشترین حجم نخ خاب مورد مصرف فرش ماشینی در ایران، از الیاف اكریلیک تهیه می شود که لیفی نسبتا گران ودارای مشکلات زیست محیطی زیادی می باشد. در این تحقیق تلاش می شود تا خصوصیات نخ پلی استر فیلامنتی را با تغییردر شكل سطح مقطع ونیز تغییر نمره الیاف(dpf)[1] اصلاح نمود. نتیجه این تحقیق می تواند به جایگزین شدن الیاف پلی استر بجای اکریلیک در صنعت فرش ماشینی ایران کمک کند. از آنجا كه منسوجات فرش از طرف پای انسان(راه رفتن)، پایه صندلی و مبل و… همواره تحت بارگذاری دینامیكی واستاتیكی قرار دارد، در نتیجه فشارپذیری یکی از مهمترین خواص فیزیكی- مكانیكی آنها محسوب می شود. بنابراین یک فرش علاوه بر داشتن كاركرد و دوام فنی بالا، باید به عنوان یک كالای تزئینی و لوكس نیز دارای ظاهری زیبا باشد. از جمله عوامل مهم در این زیبایی نظم وترتیب نخ های خاب، درخشندگی و… می باشد. بنابراین دراین تحقیق ابتدا نمونه های تولید شده نخ های پلی استر فیلامنتی شاهد(نخ پلی استر متداول مصرفی صنعت) و اصلاحی در فرش ماشینی خاب بریده بافته شده و سپس نمونه های فرش از لحاظ آزمون های فشار پذیری (استاتیکی، دینامیکی) و بصری بایکدیگرمقایسه می شوند.
2-1- لیف پلی استر
1-2-1- تاریخچه
تا قبل از 1945دانشمندان مختلفی پلی استرهای لیفی زیادی را تهیه نموند ولی تقریبا تمامی آنها از واكنش گرمای آلیفاتیک تهیه می‌شدند و دارای نقطه ذوب پایینی برای مصارف نساجی بودند،  بعلاوه آنكه در حلالهای خشك شویی به آسانی حل می‌شدند.
دراولین روزهای جنگ جهانی دوم، و ینفیلد و دیكسون (Whinfild & Dickson) توانستند با مطالعه مطالب كارتروز پلی اتیلتن ترفتالات با وزن مولكولی بالا را از واكنش اسیدترفتالیک و استر دی متیل خالص آن  با اتیلن گلایكول تهیه نمایند،  پلیمر جدید از طریق ذوب ریسی به الیاف تبدیل می‌شد و دارای خواص نساجی مطلوبی بود. ولی بدلیل جنگ جهانی انتظار جهت تولید تا سال 1945 بطول انجامید. در جولای 1945 شركت (ICI) طبق توافقنامه بلند مدت میان آنها و شركت دوپونت ،حق امتیاز تولید این لیف را به 5 كشور اعطا نمود. تولید پلی استر در دهه 60 و70 بطور گسترده ای افزایش یافت و در سال 1972 پلی استر از نایلون پیشی گرفت و عنوان مهمترین لیف مصنوعی را به خود اختصاص داد[3] .
2-2-1- ساختمان شیمیایی
پلی استر به پلیمرهایی اتلاق می‌گردد كه دارای گروه استر (–co-o–) در زنجیره  اصلی خود باشند. این گروه استری، ‌حاصل واكنش بین الكلهای دو ظرفیتی و كربوكیسلیک اسیدهای دو ظرفیتی می‌باشد[1].
در این تحقیق منظوراز لیف پلی استر، بیشتر پلی اتیلن ترفلات [1](PET) است که درواقع یکی از ‌مهمترین الیاف مصنوعی در صنعت نساجی می‌باشد.
فرمول شیمیایی این لیف در شکل (1-1)آمده است.
از جمله نامهای تجاری كه امروزه درسطح جهان برای الیاف پلی استر بكار می‌ برند می‌توان به ترویرا (Trevira) ، تولیدی شركت هوفست آلمان،  ترگال (Tergal) شركت رود یاستا فرانسه،  تریتا ل ((Trital شركت رود یانس ایتالیا، تترون (tetron) ژاپن و ویكلرون (Viklerun) شركت ببیانت میلزآمریكا اشاره كرد.  [2]
3-2-1- مصارف وكاربردهای الیاف پلی استر
پلی استر به مقدار زیاد با پنبه،  ویسكوز، پشم و سایر الیاف طبیعی مخلوط می‌شود و به این ترتیب كمبودهای الیاف طبیعی تا حدودی مرتفع می‌گردد. پلی استر را می توان از لحاظ كاربرد در 4 گروه الیاف كوتاه، الیاف بلند، نخهای یكسره و بی بافت هاتقسیم بندی نمود. نمره الیاف پلی استر كه در ریسندگی الیاف كوتاه تولید می‌شود،  در حدود 3-7/1 دسی تكس می‌باشد.  طول این الیاف 38 تا 76 میلیمتر و فرو موج آن 4 تا 6 در سانتیمتر است. كاربرد الیاف كوتاه پلی استر بسیار گسترده است. در صنایع بافندگی تاری پودی انواع مختلف پارچه‌های پیراهنی، ‌روپوشی، ‌شلواری، ‌رو مبلی، ‌پرده ای، ‌ملافه ای، مقدمات بافندگی و. .. ازاین لیف تهیه می‌شود.
پلی استر به منظور مخلوط شدن با پشم دارای نمره 3 تا 6 دسی تكس می‌باشد و طول برش آن 75 تا100 میلی متر می‌باشد. الیاف بلند پلی استر دارای طیف گسترده ای از كاربردها می‌باشد از جمله  در صنایع بافندگی فاستونی، ‌نیمه فاستونی و پشمی به صورت عموماً كت و شلوار مردانه، ‌منسوجات فنی، ‌پتو، ‌ملافه ، ‌نخ فرش ماشینی و. .. اشاره نمود.
نخ فیلامنتی پلی استر معمولی به صورت تك رشته ای وچند رشته ای مستقیماً در تریكو بافی،  بافندگی و تكسچرایزینگ  استفاده می‌شود، ‌نخ فیلامنتی پلی استر با استحكام بالا به مصارف صنعتی مثل نخ تایر خودرو، ‌كمر بند ایمنی،  تسمه، نخ خیاطی، ‌طناب،تورماهیگیری ،شیلنگ های صنعتی،چادر مسافرتی،بادبان كشتی و… مورد استفاده قرار میگیرد. بعلاوه در بافندگی حلقوی این لیف درقالب انواع زیر پوش، ‌تی شرت،  لباس ورزشی،  جوراب و. .. به بازار عرضه می‌شود. 
همانطور كه اشاره شد بخش قابل ملاحظه ای از مصرف پلی استر به صورت الیاف ریسیده می‌باشد كه در شاخه‌های مختلف نساجی كاربرد دارد.اما در سالهای اخیر پیشرفت قابل ملاحظه در منسوجات بی بافت صورت
گرفته است و موارد كاربرد زیادی را دارا می باشد از جمله منسوجات فنی،كشاورزی،ژئوتكستایلها،منسوجات محافظ،منسوجات بهداشتی و… .