امروزه كشاورزی سنتی در مقایسه با سالهای گذشته بسیار كمتر شده است. اكثر كشاورزان یا كوچ كرده و به شهرهای بزرگ آمده اند و یا آنهایی كه توان مالی داشته اند با سیستم های امروزه خود را وقف داده و از سیستم های نوین آبیاری و ماشین آلات كشاورزی استفاده می كنند.

در سالهای اخیر با بهره گرفتن از تكنولوژی نانو، تولید محصولات فصلی، در تمام فصول امكانپذیری شده است كه این امر بمنزله انقلابی در كشاورزی به حساب می آید. از این رو می توان گفت دیگر می توان كشاورز را به همان دیدگاه قدیم نگریست بلكه نیازمند توجه و دیدگاه علمی و دقیق می باشد.

عنوان كامل پژوهش:

نقش و تاثیر توسعه كشاورزی به پیشرفت صنعتی

هدف پژوهش:

هدف از این پژوهش بررسی رابطه بین كشاورزی، صنعت و تاثیر متقابل آنها بر یكدیگر وضعیت كشاورزی فعلی ایران و نیز بررسی از جنبه اقتصادی مكانیزه كردن كشاورزی می باشد.

اهمیت مسئله (نظری علمی):

با توجه به اینكه نیاز انسان به مواد غذایی پایانی ندارد و نیاز انسان به غذا از نیازهای اساسی محسوب می شود، و نیز بیشتر نیاز از طریق محصولات كشاورزی برآورده می شود و همچنین كمبود زمین های قابل كشاورزی و اینكه بیشتر سطح زمین را آب فرا گرفته است، همه و همه بر اهمیت توجه به كشاورزی می افزاید، كشور ما ایران نیز كه بیشترین سطح آنرا بیابان و كوه فرا گرفته استف و زمین های قابل كشت بسیار كمی دارد.

 

از سوی دیگر وضعیت آب و هوایی ایران و نیز تنوع فراوان محصولات كشاورزی و مزایایی كه از قبل آن حاصل می شود مانند  نیز كاهش هزینه های وارداتی، ایجاد اشتغال و جلوگیری از مهاجرت اهمیت دارد.

سوال ها یا فرضیه های پژوهش:

 

• توسعه كشاورزی و پیشرفت صنعتی، رابطه مستقیم دارند.
• استفاده از صنعت در كشاورزی موجب تسریع توسعه كشاورزی می شود.
• توسعه كشاورزی، همپای توسعه صنعت، توجیه اقتصادی دارد
• پیشرفت كشاورزی و استفاده از تكنولوژی در آن موجب شكوفایی اقتصادی كشور می شود.

تعریف علمی متغیرهای مورد بررسی:

(متغیر های مستقل)f= متغیر تابع

متغیرهای مستقل شامل پیشرفت در كشاورزی، تاثیر كشاورزی در اقتصاد و عوامل وابسته به كشاورزی می باشد و متغیر وابسته صنعت و توسعه صنعت می باشد.

مقیاس اندازه گیری نسبی است (توسعه صنعت)، با توجه به اینكه متغیرها وابسته هستند، مقیاس اندازه گیری در این پژوهش نسبی است.

مشخص كردن نقش متغیرها

در این پژوهش: پیشرفت، در كشاورزی متغیر مستقل و توسعه صنعت به عنوان متغیر وابسته مورد بررسی قرار می گیرد.

طرح پژوهش:

در بررسی این پژوهش ابتدا وضعیت كشاورزی ایران مورد بررسی قرار می گیرد و سپس رابطه میان صنعت و كشاورزی مورد بررسی قرار می گیرد و در پایان میزان تاثر گذاری كشاورزی بر صنعت مورد بررسی و ارزیابی قرار می گیرد.

جامعه و گروه نمونه مورد بررسی:

فهرست اشكال……………………………………………………….. چهارده

فهرست جداول………………………………………………………… شانزده

فصل اول  مقدمه………………………………………………………. 2

فصل دوم  مبانی علمی و مروری بر پژوهشها ………………………………4

2-1- پوشش‌ها……………………………………………………… 4

2-2- تاثیر پوشش بر مقاومت خوردگی…………………………………… 5

2-3- پوشش های روی (گالوانیزه )………………………………………. 6

2-3-1- گالوانیزه گرم………………………………………………………. 6

2-3-2- گالوانیزه الکتریکی……………………………………………………….. 7

2-4- پوشش‌های قلع اندود………………………………………………………. 8

2-4-1- روش های ایجاد پوشش های قلع اندود…………………………………. 9

2-4-2- ساختار و خواص پوشش………………………………………………… 11

2-5- پوشش‌های تبدیلی……………………………………………………….. 11

2-5-1- خواص پوشش‌های تبدیلی…………………………………………….. 12

2-5-2- کاربرد پوشش‌های تبدیلی………………………………………………. 12

2-6- پوشش‏های آندی (آندایزینگ)……………………………………………….. 13

2-7- پوشش‏های کروماته………………………………………………………. 13

2-7-1- مکانیزم تشکیل پوشش‌های کروماته……………………………………. 14

2-7-2- کروماته کردن فولاد مقاوم به خوردگی…………………………………. 15

2-7-3- ساختار و خواص پوشش های کروماته…………………………………… 15

2-7-4- کاربرد پوشش های کروماته………………………………………………………. 17

2-8- پوشش‏های فسفاته……………………………………………………… 17

2-8-1- مکانیزم تشکیل پوشش های‏ فسفاته………………………………………. 18

2-8-2- خواص پوشش های فسفاته………………………………………………………. 18

2-8-3-کاربرد پوشش‌های فسفاته………………………………………………………. 20

2-9- پوشش های نفوذی……………………………………………………….. 20

2-9-1- فلزات متداول برای نفوذ………………………………………………………. 21

2-9-2- مکانیزم تشکیل پوشش های نفوذی…………………………………………… 21

2-9-3- روش های تشکیل پوشش‌های نفوذی……………………………………………. 22

2-9-4- کرومایزینگ………………………………………………………… 22

2-9-5- خواص پوشش‌های نفوذی……………………………………………………….. 23

2-9-6-کاربرد پوشش‌های نفوذی……………………………………………………….. 24

2-10- آبکاری الکتریکی……………………………………………………….. 24

2-10-1- آبکاری کروم………………………………………………………. 25

2-10-2- آبکاری مس………………………………………………………… 26

2-10-3- آبکاری نیکل………………………………………………………. 27

2-11- پوشش‌های تبخیری……………………………………………………….. 28

2-12- پوشش‌های اکسیدی……………………………………………………….. 28

2-12-1- پوشش‌های شیمیایی (اکسیدی) فولاد……………………………… 29

2-12-2- پوشش‌های اکسید سیاه روی فولاد…………………………………. 29

2-12-3- سیاه اندود در دمای بالا………………………………………………………. 30

2-12-4- سیاه اندود در دمای پایین………………………………………………………. 31

2-12-5- خواص پوشش‌های اكسیدی………………………………………………… 31

2-12-6- مقاومت در برابر خوردگی……………………………………………………….. 32

2-12-7- مراحل اجرای پوشش‌های اکسیدی………………………………………….. 34

2-12-8- نقص های پوشش‌های اکسیدی……………………………………………… 36

2-13- آبی کردن فولاد……………………………………………………… 37

2-13-1- تاریخچه توسعه روش های آبی کردن…………………………………………. 37

2-13-2- کاربرد………………………………………………………. 42

2-13-3- آبی کردن زنگ………………………………………………………… 42

2-13-4- محدودیت‌ها……………………………………………………… 43

2-14- مکانیزم زنگ زدن آهن………………………………………………………. 43

2-15- ملاحظات اقتصادی در کاربرد پوششها………………………………………. 45

2-16- اهداف و اهمیت پژوهش حاضر………………………………………………. 46

فصل سوم  مواد و روش تحقیق……………………………………………………….. 47

3-1- مواد اولیه………………………………………………………. 47

3-2- آبی‌کردن به روش حرارتی……………………………………………………….. 47

3-3- آبی‌کردن به روش شیمیایی……………………………………………………….. 48

3-4- ارزیابی ریزساختار و مورفولوژی پوشش‌ها……………………………………….. 49

3-5- آزمون میکروسکوپ نیروی اتمی (AFM)…………………………………………. 49

3-6- ارزیابی زبری پوشش‌ها……………………………………………………… 49

3-7- آزمون نانو فرو رونده ………………………………………………………49

3-8- آزمون پراش پرتو ایکس………………………………………………………… 50

3-9- ارزیابی مقاومت به خوردگی نمونه ها………………………………………………. 50

3-10- ارزیابی چسبندگی پوشش‌ها به زمینه…………………………………………….. 51

3-12- ارزیابی اقتصادی……………………………………………………….. 51

فصل چهارم نتایج بررسیهای متالورژیکی و بحث…………………………………….. 52

4-1- پوشش‌دهی به روش حرارتی……………………………………………………….. 53

4-1- 1- بهینه سازی پارامترهای حرارتی……………………………………………………….. 53

4-1- 2- ارزیابی ریزساختار پوشش‌ها با میکروسکوپ نوری………………………………….. 54

4-1-3- آزمون میکروسکوپ الکترونی روبشی…………………………………………………. 56

4-1-4- آزمون میکروسختی و زبری سنجی…………………………………………………… 58

4-1-5- آزمون میکروسکوپ نیروی اتمی (AFM)……………………………………………… 59

4-1-6- ارزیابی خواص مکانیکی پوشش‌ها با آزمون نانو فرو رونده…………………………. 60

4-1-7- ارزیابی چسبندگی پوشش‌ها به زیرلایه…………………………………………… 62

4-1-8- ارزیابی ساختاری (فازی)……………………………………………………… 62

4-1-9- ارزیابی رفتار خوردگی پوشش‌های حرارتی………………………………… 63

4-1-10- آزمون پاشش مه نمکی……………………………………………………….. 67

4-2- پوشش دهی به روش شیمیایی……………………………………………….. 69

4-2-1- بهینه سازی زمان پوشش‌دهی شیمیایی…………………………………… 69

4-2-2- ارزیابی ریزساختار پوشش‌ها با میکروسکوپ نوری………………………….. 70

4-2-3- آزمون میکروسکوپ الکترونی روبشی…………………………………………. 71

4-2-4- آزمون میکروسختی و زبریسنجی………………………………………………. 74

 

 

4-2-5- آزمون میکروسکوپ نیروی اتمی (AFM) …………………………………………75

4-2-6- ارزیابی خواص مکانیکی پوشش‌ها با آزمون نانو فرو رونده………………….. 78

4-2-7-  ارزیابی چسبندگی پوشش به زیرلایه………………………………………… 79

4-2-8- ارزیابی ساختاری (فازی) ………………………………………………………80

4-2-9-  بررسی رفتار خوردگی پوشش‌های شیمیایی……………………………. 80

4-2-10- نتایج آزمون پاشش مه نمکی……………………………………………… 82

4-3- مقایسه دو روش پوشش دهی از نظر متالورژیکی…………………………… 84

4-3- 1- آزمون میکروسکوپ الکترونی روبشی………………………………………… 84

4-3-2- آزمون امپدانس الکتروشیمیایی جهت ارزیابی رفتار خوردگی……………… 85

4-3-3- بررسی توپوگرافی سطح پوشش…………………………………………….. 87

فصل پنجم  ارزیابی اقتصادی و مالی طرح…………………………………………… 88

5-1- خلاصه اجرایی……………………………………………………….. 88

5-2- دورنمای طرح………………………………………………………. 88

5-3- محصول………………………………………………………. 89

5-4- ویژگی های محصول………………………………………………………. 90

5-5- مزایای محصول………………………………………………………. 90

5-6- مراحل توسعه………………………………………………………. 90

5-7- تحلیل بازار و صنعت……………………………………………………….. 91

5-7-1- اندازه و رشد بازار………………………………………………………. 91

5-9- روندها ………………………………………………………92

5-9-1- روند اجتماعی……………………………………………………….. 92

5-9-2- روند جغرافیایی……………………………………………………….. 92

5-9-3- روند تکنولوژی……………………………………………………….. 92

5-9-4- روند اقتصادی……………………………………………………….. 92

5-9-5- روند تولید در ایران………………………………………………………. 92

5-9-6- روند واردات………………………………………………………. 92

5-9-7- روند صادرات……………………………………………………….. 92

5-10- نقطه ورود………………………………………………………. 93

5-11- کانال های توزیع………………………………………………………. 93

5-12- ساختار بازار و صنعت……………………………………………………….. 93

5-13- محیط رقابتی……………………………………………………….. 94

5-14- رقابت……………………………………………………….. 94

5-15- فرصت……………………………………………………….. 96

5-16- برنامه بازاریابی……………………………………………………….. 96

5-16-1- آنالیز مصرف کننده……………………………………………………… 96

5-16-2- ظرفیت تولید………………………………………………………. 100

5-16-3- استراتژی بازار هدف……………………………………………………….. 100

5-16-4- کانال‏های توزیع………………………………………………………. 101

5-16-5- استراتژی قیمت گذاری……………………………………………………….. 101

5-16-6- تجارت الکترونیک………………………………………………………… 101

5-16-7- استراتژی فروش………………………………………………………… 101

5-16-8- مدل درآمد………………………………………………………. 102

5-17- برنامه عملیاتی……………………………………………………….. 102

5-17-1- مطالعات فنی……………………………………………………….. 102

5-17-2- شبکه شرکای تجاری……………………………………………………….. 109

5-18- برنامه توسعه………………………………………………………. 110

5-19- طرح مدیریتی……………………………………………………….. 110

5-20- مزیت های رقابتی……………………………………………………….. 112

5-21- برنامه مالی……………………………………………………….. 112

5-21-1- هزینه های ثابت قبل از تولید……………………………………………. 113

5-21-2- هزینه های سالیانه تولید……………………………………………….. 116

5-21-3- فروش سالیانه………………………………………………………. 123

5-21-4- طرحهای مستقل و طرح های ناسازگار…………………………….. 124

5-21-5- حداقل نرخ جذب کننده سرمایه گذار……………………………………… 124

5-21-6- پیش بینی نرخ تورم در سالهای پیش رو…………………………………… 125

5-21-7- حداقل نرخ جذب کننده سرمایه گذار متاثر از نرخ پایه بهره و نرخ تورم………126

5-21-8- روش ارزش فعلی در ارزیابی اقتصادی طرح های ناسازگار………………..127

5-21-9- صورتحساب درآمد بدون وام………………………………………………. 127

5-21-10- محاسبه ارزش فعلی خالص…………………………………………….. 128

5-21-11- نرخ بازگشت سرمایه بدون در نظر گرفتن وام……………………………… 133

5-21-12- نقطه ی سر به سر تولید و قیمت سر به سر بدون در نظر گرفتن وام……. 134

5-22- تأمین وجه………………………………………………………. 136

5-22-1- صورتحساب درآمد با وام 12%……………………………………………… 137

5-22-2- جریان نقدی با وام با نرخ بهره 12%………………………………………..137

5-22-3- نرخ بازگشت سرمایه با در نظر گرفتن وام 12%…………………………….. 142

5-22-4- نقطه ی سر به سر تولید و قیمت سر به سر با در نظر گرفتن وام 12%………. 143

5-22-5- صورت حساب درآمد با وام با نرخ بهره 14%………………………………… 145

5-22-6- جریان نقدی با وام با نرخ بهره 14%…………………………………………. 145

5-22-7- نرخ بازگشت سرمایه با در نظر گرفتن وام با نرخ بهره 14%…………………… 150

5-22-8- نقطه ی سر به سر تولید و قیمت سر به سر با در نظر گرفتن وام با نرخ بهره 14%……….151

فصل ششم  ‌نتیجه گیری………………………………………………………… 153

6-2- پیشنهادات……………………………………………………………………. 155

پیوست 1: آماده‌سازی………………………………………………………. 156

الف- آماده سازی سطح جهت پوشش دهی…………………………………………. 156

ب- تمیزکاری……………………………………………………….. 157

ج- اسید شویی فلزات……………………………………………………….. 157

ج-1- کاربردها ………………………………………………………157

ج-2- واکنش های اسیدشویی……………………………………………………….. 158

ج-3- بازدارنده‌های اسیدشویی……………………………………………………….. 158

ج-4- عوامل ترکننده……………………………………………………… 158

د- ترکیب محلول اسیدشویی……………………………………………………….. 159

ه- اسیدشویی فولاد………………………………………………………. 160

و- اسیدشویی در محلول های آبدار…………………………………………………. 161

پیوست2: پرفرما……………………………………………………………………. 162

منابع………………………………………………………………………………… 177

چکیده:

 روی سطح فلزات لایه‌های اکسیدی گوناگونی تشکیل می‌شود که با عملیات شیمیایی یا حرارتی در محیط‌های مناسب می‌توان آن‌ ها را پایدار نمود بطوری که محافظت‌کننده فلز پایه باشند. یکی از روش‌های ایجاد لایه اکسیدی محافظ در برابر خوردگی اتمسفری فولاد (زنگ زدگی)، فرایند آبی‌کردن است. هدف از پژوهش حاضر، مطالعه پوشش های اکسیدی فولاد به دو روش شیمیایی و حرارتی و ارزیابی این روش‌ها بر اساس معیارهای فنی و اقتصادی بود. بدین منظور سیکل‌های عملیات حرارتی و فرایند‌های شیمیایی ایجاد پوشش اکسیدی روی دو نوع ورق فولادی کم‌کربن و پرکربن اجرا شد. کیفیت سطح پوشش و مشخصات ساختاری ان توسط SEM بررسی شد. مشخصات سطح لایه‌های اکسیدی با بهره گرفتن از سیستم AFM و خواص مکانیکی آن با نانو سختی سنجی مطالعه شد. به منظور بررسی رفتار خوردگی پوشش‌ها، آزمون امپدانس الکتروشیمیایی و پاشش نمک انجام شد. در روش اکسیداسیون شیمیایی از محلول‌ غلیظ شده سود به همراه نیترات سدیم استفاده شد و فرایند پوشش‌دهی در دمای 145-140 درجه سانتی‌گراد در سه زمان 10،30 و 60 دقیقه انجام گرفت. بررسی مورفولوژی پوشش‌های شیمیایی نشان داد که زمان 30 دقیقه منجر به ایجاد مورفولوژی یکنواخت می‌شود. به منظور بررسی رفتار خوردگی پوشش‌ها آزمون امپدانس الکتروشیمیایی مشخص کرد که زمان پوشش‌دهی نقش تعیین‌کننده‌ای بر رفتار خوردگی آن دارد. پوشش اکسیدی به روش حرارتی روی دو دسته فولاد با سطح آماده سازی شده انجام شد. جهت ارزیابی تاثیر دمای عملیات حرارتی بر عملکرد پوشش اکسیدی شش دمای 300، 350، 400، 450، 500 و 600 درجه سانتی‌گراد انتخاب شد. سپس نمونه‌ها در دو محیط سرد کننده روغن و هوا سرد شدند. بررسی مورفولوژی پوشش‌های حرارتی نشان داد که دمای 450 درجه سانتی‌گراد و سرد شدن در هوا یا روغن منجر به ایجاد مورفولوژی همگن و یکنواخت می‌شود. نتایج آزمون‌های خوردگی نشان داد که مدت زمان خوردگی نمونه‌هایی آبی شده به فرایند اکسیداسیون و پارامتر‌های عملیاتی بستگی دارد که با توجه به محدوده کاربرد و نوع ورق فولادی باید بهینه‌سازی شوند. تصاویر میکروسکوپ الکترونی روبشی و آنالیز EDS حضور فازهای اکسیدی را تایید نمود. بطور کلی مشاهده شد که رنگ نهایی لایه اکسیدی به دلیل پدیده تداخل نور در محدوده خاصی قابل کنترل است ولی مقاومت خوردگی مستقل از رنگ ظاهری آن است و به عوامل فرایند حرارتی بستگی دارد.

در بررسی‌های اقتصادی دورنمای کلی از مشخصات، اهداف، برنامه‌ها و ماموریت‌های این طرح بیان شد و در بخش تحلیل بازار و رقبا، جایگاه این طرح بررسی شد. در ارزیابی و تحلیل‌های مالی صورتحساب درآمد و نرخ بازگشت سرمایه با در نظر گرفتن وام و محاسبه ارزش فعلی خالص و نقطه سر به سر تولید و قیمت سر به سر و تامین وجه آورده شده است تا دو روش پوشش‌دهی شیمیایی و حرارتی را بتوان از جنبه‌های فنی و اقتصادی مقایسه نمود. با توجه به ارزیابی اقتصادی انجام شده روش حرارتی با وام 12 درصد اقتصادی است.

فصل اول: مقدمه

لایه‌های اکسیدی گروهی از پوشش‌های تبدیلی هستند که روی آلیاژ‌های آهنی و غیر‌آهنی اعمال می‌شوند تا آن‌ ها را در برابر خوردگی محافظت نمایند. انتخاب جنس پوشش به ظاهری که از قطعه انتظار می‌رود، میزان سهولت اعمال پوشش و شرایط کاربرد قطعه بستگی دارد. ورق‌های فولادی با داشتن خصوصیات بارزی مانند استحکام، شکل پذیری، فراوانی، قیمت مناسب و قابلیت تولید و تنوع محصولات، جایگاهی بی رقیب را در مصارف خانگی و صنعتی کسب کرده‌اند. از سوی دیگر موضوع خوردگی از کارایی قطعات فولادی می‌کاهد و یا عمر مفید آن‌ ها را کاهش می‌دهد. به این دلیل ورق‌های فولادی با توجه به نوع کاربرد و انتظاراتی که از عملکرد آن‌ ها وجود دارد، باید با لایه مناسبی پوشش داده شوند. در اکثر موارد، لایه‌های اکسیدی پایداری روی سطح فلزات تشکیل می‌شود که با عملیات شیمیایی یا حرارتی در محیط‌های معینی، می‌توان آن‌ ها را چنان تثبیت نمود که محافظت کننده فلز پایه باشند [[i]].

یکی از روش‌های ایجاد لایه اکسیدی محافظ در برابر زنگ زدگی، فرایند آبی‌کردن[1] است؛ آبی‌کردن، ورق و تسمه‌های فولادی، همچنین قطعات فولادی کوچک را در برابر زنگ زدگی مقاوم می‌سازد [[ii]]. در اوایل، آبی‌کردن با بهره گرفتن از زغال چوب در دمایی حدود 750-730 درجه فارنهایت انجام می‌شد. بدین صورت که، ابتدا قطعه با بهره گرفتن از عملیات سنگ ‌زنی و سنباده به صافی سطح مطلوب رسیده و سپس با بهره گرفتن از مشعل، حرارت دهی می‌شد. آنگاه قطعه درون زغال چوب فرو برده شده و خارج می‌گردید تا باعث تغییر رنگ قطعه و ایجاد پوشش گردد [[iii]]. در دوران جنگ جهانی دوم ساخت فولاد با عناصر آلیاژی بیشتر توسعه یافت، که این فولاد‌ها در مقابل آبی‌کردن با زغال مقاوم بودند و دیگر روش‌های مرسوم آبی کردن با زغال برای آن‌ ها قابل استفاده نبود. در این هنگام روش دولایت[2] توسط موزر[3] ابداع شد. در روش دولایت از کوره‌هایی با دمای 700-550 درجه فارنهایت و مواد شیمیایی متفاوتی استفاده می‌شد [[iv]].

امروزه فرایند‌های آبی‌کردن به روش‌های شیمیایی و حرارتی قابل اجرا هستند. روش شیمیایی با بهره گرفتن از گونه خاصی از نمک داغ[4] در مخزنی که دمای آن حدود 280 درجه فارنهایت است انجام می‌شود [[v]]. روش دیگری از آبی‌کردن شیمیایی روش نیتره[5] است که در آن قطعات در دمای 750-370 درجه فارنهایت به مدت 15-12 دقیقه در نمک‌های مذاب فرو برده می‌شوند؛ در مرحله بعد، قطعات پس از خنک شدن در هوا با آب گرم یا روغن شستشو داده می‌شوند [[vi]]. پوشش‌های اکسیدی آبی رنگی که به روش حرارتی ایجاد می‌شوند به دلیل هزینه کم تولید بیشتر مورد توجه قرار گرفته‌اند. از دیگر مزایای پوشش‌دهی به روش حرارتی می‌توان به سهولت کنترل ضخامت پوشش، هزینه پایین و قابلیت پوشش‌دهی روی قطعات صنعتی کوچک اشاره نمود.

علی‌رغم قدیمی بودن فرایند آبی‌کردن، تاکنون تحقیقات کافی و منسجمی در مورد ارزیابی رفتار خوردگی این پوشش‌ها انجام نشده است. لذا هدف این پژوهش، مطالعه رفتار خوردگی و مشخصات سطحی پوشش‌های اکسیدی و بررسی جنبه‌های اقتصادی ایجاد این نوع پوشش‏‌ها روی ورق‌های فولادی است که در قالب محاسبات یک واحد صنعتی صورت گرفته است. هدف این واحد صنعتی تولید تسمه فولادی پوشش‌دار است. تسمه در بسته‌بندی انواع محصولات فولادی، قطعات سنگین و مصالح سازه‌های ساختمانی جایگاه ویژه ای دارد.

این پایان نامه در شش فصل تنظیم شده است. در فصل دوم، مروری گذرا بر انواع روش‌های پوشش‌دهی با تأكید بر روش مورد نظر این پژوهش یعنی روش آبی‌کردن صورت گرفته و در فصل سوم، به اهم مواد و روش‌های به کار رفته در انجام این تحقیق اشاره شده است. پس از آن در فصل چهارم، نتایج بدست آمده از آزمایش‌های مختلف مورد ارزیابی و بحث قرار گرفته و در فصل پنجم مباحث اقتصادی مربوط به دو روش پوشش‌دهی بررسی شده است. نهایتاً در فصل ششم مباحث مطرح شده جمع بندی شده و نتیجه‌گیری نهایی ارائه گردیده است.

فصل دوم: مبانی علمی و مروری بر پژوهش ها

1-2- پوشش ها

ورق‌‌های فولادی با داشتن خصوصیات بارزی از جمله استحکام، شکل‌پذیری، فراوانی، قیمت مناسب و قابلیت تولید و تنوع محصولات، جایگاهی بی‌رقیب را در مصارف خانگی و صنعتی کسب کرده‌‌اند. از سوی دیگر موضوع واکنش محیط با آهن که منجر به زنگ زدن یا در حالت کلی‌‌تر خوردگی فلز می‌‌شود، حفاظت آلیاژ‌های آهنی را در برابر محیط پیرامون ضروری می‌‌سازد. بدون محافظت مناسب، ابتدا سطح قطعات و کم کم قسمت‌های درونی آن‌ ها تحت اثر خورندگی محیط آسیب می‌‌بیند. این تخریب به مرور از کارایی قطعه می‌‌کاهد و یا عمر مفید آن را کاهش می‌‌دهد. به این دلیل ورق‌‌های فولادی را با توجه به نوع کاربرد و انتظاراتی که از عملکرد آن‌ ها وجود دارد، باید با لایه مناسبی پوشش داد [1].

استفاده از پوشش‌های محافظ روی فولاد نه تنها میزان خوردگی را کنترل می‌‌نماید بلکه در اغلب موارد، چندگانه عمل می‌‌کند. به بیان دیگر، پوشش‌‌ها چند منظوره هستند و علاوه بر مقاومت خوردگی، خواصی مانند مقاومت در برابر خراش و سایش، لحیم‌پذیری، اصطکاک، شکل‌پذیری،‌ رنگ‌‌پذیری و زیبایی ظاهری را بهبود می‌بخشند [2].

پوشش‌‌ها، ورق فولادی را به دو روش می‌‌توانند حفاظت کنند، یکی با تشکیل حایل فیزیکی بین فولاد و محیط اطراف، زیرا لایه پوشش ارتباط جسم فولادی و محیط خورنده را قطع می‌‌کند. دوم با حفاظت گالوانیک، زیرا فلزی مانند روی که در سری الکتروشیمیایی فعال‌‌تر از آهن است به صورت فداشونده قطعه فولادی را محافظت می‌‌نماید. پوشش مورد نظر را می‌‌توان روی قطعه ساخته شده اعمال نمود یا اینکه در انتهای خط تولید ورق فولادی، پس از رسیدن ورق به ضخامت نهایی، آن را به صورت پیوسته پوشش داد و به بازار عرضه کرد. حالت اخیر به دلایل کیفیتی و محیط زیستی رواج بیشتری یافته و به سرعت رو به گسترش است. ورق‌‌های پوشش‌‌داری که به صورت آماده در اختیار مصرف‌‌کننده قرار می‌‌گیرد نه تنها از استحکام چسبندگی و مشخصات سطحی بالا‌تری برخوردار است، بلکه با حذف نیاز به خطوط پوشش‌‌دهی در واحد‌های کوچک از بروز مشکلات فنی و زیست- ‌محیطی متعددی جلوگیری می‌کند و در مجموع از دیدگاه اقتصادی توجیه خوبی دارد. نوع پوشش‌ها بسیار گسترده بوده و ممکن است از گروه فلزات، پلیمر‌ها و لعاب‌ها باشد. ضخامت، تعداد لایه‌ها و دیگر مشخصات پوشش با توجه به کاربرد ورق تعیین می‌‏شود. پوشش‌های رایج عبارتند از؛ پوشش گالوانیزه، پوشش قلع اندود، پوشش نیکل-کروم، پوشش‌‏های نفوذی، پوشش‏‌های تبدیلی و اکسیدی و پوشش‏‌های فسفاته [[i]]. لازم به ذکر است که تولید چند نوع از ورق‌های فولادی پوشش‏دار اخیراً در کشور آغاز شده است.

برای مقاوم ساختن اجسام در موقع بهره‌برداری از پوشش‏‌های فلزی استفاده می‌‌شود. پوشش‌‏های فلزی به دو دلیل اساسی مورد استفاده قرار می‌‌گیرند؛

 الف) به منظور تزئین فلزات

ب) برای حفاظت از قطعات فلزی

پوششی که فقط به منظور حفاظت از خوردگی فلز پایه به کار می‌‌رود ممکن است خود ذاتاً تزیینی نباشد ولی پوششی که برای تزئین اعمال می‌‌گردد نمی‌‌تواند مدت درازی این نقش را داشته باشد، مگر اینکه بتواند از خوردگی فلز پایه جلوگیری بعمل آورد. بنابراین می‌‌توان نتیجه گرفت که هدف نهایی و اصلی کاربرد پوشش‏‌ها کنترل خوردگی است [3].

2-2- تاثیر پوشش بر مقاومت خوردگی

خوردگی عبارت است از تخریب نا‌خواسته یک ماده بر اثر واکنش آن با محیط اطرافش. خوردگی عامل بخش عمده‌‌ای از تخریب سازه‌‌های فلزی است و اهمیت آن نه تنها از این نظر است که تخریب ناشی از آن در برخی موارد ناگهانی است، بلکه بیشتر به علت حضور و تأثیر همه جانبه آن می‌‌باشد.

امروزه اهمیت خوردگی فلزات بیشتر از گذشته شده است؛ زیرا در کشورهای صنعتی هزینه سالانه خوردگی به اضافه هزینه حفاظت به حدود 5/3 تا 5 درصد درآمد ناخالص ملی می‌رسد [3]. هزینه مبارزه با خوردگی را می‌‌توان به هزینه‌های مستقیم و غیر مستقیم تقسیم کرد. در هزینه مستقیم خوردگی باید هزینه رنگ و مواد بازدارنده از خوردگی، هزینه تعمیرات قطعات خورده شده و هزینه استفاده از مواد گران‌تر نظیر فولاد‌های زنگ نزن به جای مواد ارزان‌تر مثل فولاد‌های ساده کربنی را در نظر داشت. در هزینه غیر مستقیم خوردگی نیز باید هزینه‌‌های ناشی از تعطیل شدن و یا از کار افتادن یک کارخانه به علت خوردگی تجهیزات آن، هزینه‌‌های خرابی و نابودی تاسیسات بزرگ به دلیل خوردگی بخش کوچکی از آن، هزینه‌‌های اتلاف مواد مانند نشت آب و یا روغن بر اثر خورده شدن لوله‌‌ها و یا ظروف و بالاخره خطرات جانی و زیست محیطی را که گاهی غیر قابل جبران‌‌اند، منظور کرد.

استفاده از عملیات سطحی برای بهبود مقاومت به خوردگی روش خاصی است که تغییری در خواص مکانیکی ایجاد نمی‌‌کند، اما مقاومت آن را در مقابل خوردگی افزایش می‌‌دهد. عملیات سطحی را می‌‌توان به دنبال ساخت مکانیکی قطعات انجام داد. در هر صورت روش‌های سطحی، عملیات تکمیلی هستند. در این روش هزینه اضافی تهیه آلیاژ‌های ویژه حذف شده، بدین ترتیب که فلز یا آلیاژ نسبتاً ارزانی نظیر فولاد ساده کربنی انتخاب شده و برای ایجاد خواص سطحی فلزات گران‌تر نظیر کروم یا قلع روی آن پوشش داده می‌شود [3].

[7] مجموعه مقاله‌های همایش تولید و مصرف ورق قلع اندود در کشور، ویرایش فخرالدین اشرفی زاده، شرکت فولاد مبارکه، اردیبهشت 1382

[1] Bluing

[2] Dulite

[3] Mauser

[4] Chemical Hot-Salt Bluing

[5] Nitre

[1] قربانی، م، پوشش دادن فلزات، جلد 1، انتشارات دانشگاه صنعتی شریف، 1383.

چکیده:

آبكاری الكتریكی یکی از روش های مناسب جهت همرسوبی ذرات ریز فلزی، غیر فلزی و پلیمری در زمینه فلزی است. در این تحقیق پوشش نانوکامپوزیتی کرم-کاربیدتنگستن با بهره گرفتن از جریان پالسی مربعی روی فولاد کربنی ایجاد شد. تاثیر پارامترهای آبکاری مانند غلظت سورفکتانت SDS و افزودنی ساخارین به عنوان ریزکننده، دانسیته جریان، سیکل کاری و فرکانس بر روی سختی، درصد وزنی ذرات و نحوه توزیع آن ها در پوشش بررسی شد. در این تحقیق سعی شد عواملی همچون نوع حمام، دما، pH و میزان تلاطم ثابت در نظر گرفته شوند. به علاوه، تاثیر پارامترهای آبکاری بر رفتار سایشی پوشش مورد بررسی قرار گرفت. جهت بررسی مورفولوژی سطح پوشش و توزیع ذرات و درصد وزنی  آن ها در پوشش از میکروسکوپ الکترونی روبشی مجهز به آنالیزور EDS و جهت بررسی خواص پوشش از آزمون های سختی و سایش استفاده شد. نتایج نشان داد که افزایش غلظت ساخارین به حمام، به کاهش درصد وزنی ذرات و افزایش غلظت SDS تا 1 گرم بر لیتر به افزایش درصد وزنی ذرات و کاهش قطر ذرات و توزیع بهتر آن ها در پوشش منجر می شود. همچنین با افزایش دانسیته جریان تا 15 آمپر بر دسیمتر مربع به افزایش حضور ذرات در پوشش و افزایش سختی پوشش منجر می شود. با افزایش سیکل کاری حضور ذرات در پوشش کم می شود. افزایش فرکانس از 1 تا 1000 هرتز باعث افزایش حضور ذرات در پوشش می شود. همچنین حضور بیشتر و توزیع یکنواخت تر ذرات در پوشش منجر به افزایش سختی و (در پوششهای بدون ترک) بهبود مقاومت سایشی پوشش می گردند.

مقدمه:

پوشش های کامپوزیتی با قرارگیری همزمان ذرات نارسانا و غیر محلول درون زمینه فلزی حاصل می شوند. این پوشش ها دارای خواص مکانیکی مطلوب بوده و در برابر سایش و خوردگی از پوشش های فلزی مقاومتر می باشند. میزان افزایش مقاومت آنها به مورفولوژی ذرات ریز خنثی درون پوشش کامپوزیتی و مقدار آنها بستگی دارد. کاهش اندازه دانه زمینه و همچنین کاهش قطر ذرات استحکام دهنده باعث بهبود خواص پوشش کامپوزیتی می شود. خواص خوب مکانیکی و مقاومت به اکسیداسیون و خواص مغناطیسی خوب این پوشش ها سبب شده در سال های اخیر مورد توجه خاصی قرار گرفته و در صنایع مختلف کاربرد زیادی پیدا کنند.

روش رسوب دهی الکتریکی به علت سادگی و ارزانی، دمای پایین فرایند، سادگی دستیابی به ساختار نانو و همچنین تولید پوشش هایی با دانسیته بالا و عاری از تخلخل یکی از روش های مناسب برای اعمال این پوشش ها بوده و در چند دهه گذشته مورد توجه خاص محققین بوده است.

ذرات سرامیکی با ابعاد نانو، رسوبدهی پوشش های بسیار نازک را امکان پذیر ساخته اند به  گونه ای که ممکن است در واحدهای ساخت میکرومکانیک اجزای حرکتی و یاتاقانها بسیار مورد توجه و کاربرد باشند.

پوشش های کرم تهیه شده به روش لایه نشانی الکتریکی در قطعات مهندسی بسیار مهمند. پوشش کرم به دلیل مقاومت سایشی و مقاومت شیمیایی بالا برای حفاظت از فلز پایه در مقابل سایش، خوردگی در دمای بالا و کاربرد های تزئینی کاربرد فراوانی دارد. پوشش های کامپوزیتی کرم منجر به بهبود ساختار رسوب کرم می شوند مثلا خواص سایشی و روانکاری پوشش بهبود می یابد. در زمینه پوشش های کامپوزیتی کرم کارهای بسیار کمی انجام شده است. ذرات مختلفی برای لایه نشانی همزمان با کرم استفاده شده است اما نکته قابل توجه مقدار بسیار محدود ذرات در پوشش کامپوزیتی است.

فصل اول: کلیات

کلیات:

در این تحقیق پوشش نانوکامپوزیتی کرم-کاربید تنگستن، از ترکیب حمام کرم سه ظرفیتی به روش آبکاری الکتریکی و با بهره گرفتن از جریان پالسی بر روی فولاد کربنی اعمال می شود.

در این تحقیق از افزودنی های سدیم دو دسیل سولفات و ساخارین استفاده می شود. سدیم دو دسیل سولفات به عنوان فعال ساز سطح و ساخارین جهت صاف و براق کردن مورفولوژی پوشش بکار می رود.

تاثیر پارامترهای پالس ( دانسیته جریان٬ سیکل کاری و فرکانس پالس ) بر روی مورفولوژی پوشش بررسی می شود.

مورفولوژی پوشش اعمال شده با بهره گرفتن از میکروسکوپ الکترونی مجهز به آنالیزور EDS بررسی می شود و سختی پوشش ها با بهره گرفتن از دستگاه سختی سنج با فرورونده ویکرز و مقاومت سایشی آن ها با بهره گرفتن از روش پین روی دیسک انجام می شود.

فصل دوم: مروری بر منابع

1-2- مقدمه

پوشش های کامپوزیتی از اوایل قرن نوزدهم مورد توجه قرار گرفته و اولین بار در سال 1928 پوشش کامپوزیتی مس-گرافیت برای اجزای موتور ماشین آزمایش شد ]1[. خواص خوب مکانیکی و مقاومت به اکسیداسیون و خواص مغناطیسی خوب این پوشش ها سبب شده در سال های اخیر مورد توجه خاصی قرار گرفته و در صنایع مختلف کاربرد زیادی پیدا کنند ]2[.

بهترین روش ایجاد پوشش های کامپوزیتی آبکاری الکتریکی است که از مزایای آن می توان به موارد زیر اشاره نمود:

1- به فشار و دمای بالا نیاز ندارد.

2- غلظت و فاصله بین ذرات رسوب قابل کنترل است.

3- اجزاء تغییر شکل نمی دهند.

 

 

4- به تجهیزات گرانقیمت نیاز ندارد.

5- امکان تولید در مقیاس صنعتی وجود دارد ]3و4[.

برای تهیه کامپوزیتهای زمینه فلزی اگر ذرات سرامیکی در الکترولیت به درستی پراکنده شوند و در طول آبکاری به طور همزمان رسوب کنند، رسوب نشانی الکتریکی یک روش مناسب است ]5[.

2-2- آبکاری الکتریکی

آبکاری الکتریکی فرایندی است که در آن با بهره گرفتن از جریان برق لایه نازکی از یک فلز روی سطح فلزی دیگر رسوب داده میشود. اساس آبکاری الکتریکی به اینصورت است که در اثر عبور جریان الکتریسیته از یک الکترولیت فلز محلول در آن روی کاتد رسوب کرده و متعاقبا مقداری از فلز آند وارد محلول میشود به این ترتیب ترکیب الکترولیت ثابت می ماند ]6[. آبکاری الکتریکی برای ایجاد      پوشش های تزئینی و محافظ اصلاح سطوح ساییده شده یا اضافه ماشین کاری شده، قطعه سازی یا بعبارتی شکل دهی الکتریکی قطعات شکل پیچیده که دارای زوایای متغیر، ابعاد دقیق و سطوح طرح دار هستند بکار میرود. عملیات آندکاری، تمیزکاری الکتریکی، پرداخت الکتریکی اسید شویی آندی، استخراج و تصفیه فلزات بکار میرود ]6[.

در رسوبدهی الکتریکی بایستی یک مدار الکتریکی با حضور یک باتری یا منبع تغذیه در خارج الکترولیت و یون های باردار در داخل محلول برقرار گردد. لذا برای انجام فرایند رسوبدهی الکتریکی هدایت الکتریکی مدار و تحرک یون های فلزی ضروری است ]2[.

1-2-2- مزایا و معایب آبکاری الکتریکی

از مزایای پوشش دهی از طریق آبکاری الکتریکی نسبت به سایر روش ها به موارد زیر می توان اشاره نمود:

1- انجام فرایند آبکاری دردمای پایین که خود باعث می شود تا قطعه دچار اعوجاج نگردد و واکنشهای مخرب ایجاد نشود.

2- پوشش های حاصل از این روش چسبندگی خوبی با زیر لایه دارند.

3- سرعت بالای تولید.

4- قابلیت ایجاد ساختاری فشرده و عاری از تخلخل.

5- هیچگونه محدودیت در میزان ضخامت پوشش از این روش وجود ندارد و برای فلزات نیکل
می توان به ضخامت mm 13 نیز رسید.

6- قابلیت رسوبدهی فازهای غیر تعادلی.

7- با تنظیم شرایط آبکاری می توان سختی، تنش داخلی و خصوصیات متالورژی پوشش را تغییر داد.

و معایب آن عبارتند از:

1- بدلیل اینکه توزیع چگالی جریان در قطعه یکنواخت نمی باشد پوشش تمایل به ضخیم شدن در لبه ها و گوشه ها و نازک شدن در فرورفتگی ها و مرکز سطوح را دارد.

2- اندازه حمام آبکاری محدود به ابعاد قطعه کار می باشد ]5و8[.

تاریخچه آبکاری الکتریکی به سال 1800 بر می گردد که یک دانشمند ایتالیایی طلا را برای اولین بار به صورت آبکاری الکتریکی پوشش داد. تا سال 1840 کار او تقریبا ناشناخته باقی ماند تا اینکه دوباره در سال 1841 هنری[1] و دوستش دو دانشمند بریتانیائی و روسی که ترکیب حمام آبکاری سیانیدی طلا را ابداع کرده بودند، اولین آبکاری طلا و نقره را به ثبت رسانیدند. امروزه با وجود حمامهای آبکاری با ترکیبات جدید و تجهیزات پیشرفته می توان آبکاری پیوسته سیم و یا تسمه، آبکاری قطعات فلزی با اشکال پیچیده را انجام داد ]9[.

3-2- آبکاری پوشش های کامپوزیتی

مواد کامپوزیتی مواد مهندسی ای هستند که از دو یا چند جزء تشکیل شده اند به گونه ای که این مواد مجزا و در مقیاس ماکروسکوپی قابل تشخیص هستند. کامپوزیت از دو قسمت اصلی ماتریکس[1](زمینه) و تقویت کننده (پرکننده) تشکیل شده است. ماتریکس با احاطه کردن تقویت کننده آنرا در محل نسبی خودش نگه می دارد و تقویت کننده موجب بهبود خواص مکانیکی ساختار  می گردد [10].

در پوشش های نانوکامپوزیتی، قطر ذرات تقویت کننده از ابعاد میکرمتری به زیر 100 نانومتر کاهش پیدا می کند و این امر باعث می شود که سختی، استحکام، مقاومت به سایش و مقاومت به خوردگی پوشش به مقدار قابل توجهی افزایش یابد. دستیابی به این خصوصیات مطلوب باعث کاربرد وسیع   پوشش های نانوکامپوزیتی در صنایع مختلف شده است ]10[. در تولید پوشش های نانوکامپوزیتی به روش آبکاری الکتریکی می توان از جریان مستقیم و پالسی[2] استفاده کرد. در روش آبکاری الکتریکی پالسی نسبت به روش آبکاری الکتریکی مستقیم، ذرات به مقدار بیشتر و با یکنواختی بیشتر در زمینه وارد می شوند و از طرفی به علت بیشتر بودن پارامترهای فرایند تولید کنترل بهتر خواص پوشش در این روش امکان پذیر است.

پارامترهای تولید مثل دانسیته جریان، سیکل کاری[3]، فرکانس، سرعت چرخش محلول و افزونی ها تاثیر زیادی در مقدار ذرات استحکام دهنده و همچنین توزیع آن ها در زمینه دارد ]11[.

1-3-2- مزایا و معایب آبکاری کامپوزیتی

مزایا:

1- توانایی تولید موادی با خواص تدریجی برای کاهش احتمال پدیده های ورقه ای شدن و پوسته ای شدن.

2- توانایی انجام فرایند بطور مداوم.

3- کاهش تلفات که اغلب روش های غوطه وری و پاشش با آن مواجه اند.

4- آلودگی کمتری نسبت به سایر روشها ایجاد می کند.

5- بکارگیری آسان و عملی برای قطعات با هر شکل هندسی.

6- توانایی و تشکیل پیوند اتمی با زیر لایه که قوی تر از پیوندهای مکانیکی حاصل از روش هایی مانند پاشش حرارتی می باشد ]12[.

معایب:

1- بهم پیوستن ذرات و توده ای شدن در اثر اعمال شرایط نامناسب الکترولیتی.

2- کاهش خاصیت انعطاف پذیری با افزودن ذرات مغناطیسی.

آستارسول( دواء مبید للامیبات)

 

 

آستارسول- یک ترکیب آبی آرسنیک که در درمان آمیباز بکار می رود.

 

Acetarsol

 

  آفَة

ضایعه – آزار

 

Lesion آکل – آکلة الفم

 

التهاب قانقاریائی دهان

 

Noma آلام النُّمو

 

درد قد کشیدن

 

Growing pains أبابة –  حنین للوطن

 

احساس غربت – درد وطن

 

Nostalgia إباضَة

 

تخمک گذاری

 

Ovulation ابتلاع

 

خوردن – بلعیدن

 

Ingestion إبرَة

 

سوزن

 

Needle أبله

 

کند ذهنی

 

Imbecile إبهام القدَدم

 

شست پا

 

Hallux أثر

 

اثر- نتیجه یک عمل

 

Effect الاثنا عشری – العَفَج

 

دوازدهه – اثنی عشر

 

Duodenum أثنی

 

نژادی – انسانی

 

Ethnic إثیثیل

 

اتیل – ریشه یک ظرفیتی.

 

Ethyl أثیر(کیمیاء)

 

اِتر-مایع قابل احتراق

 

Ether إثیلین ثنائی الأمین

 

ایلن دیامین

 

Ethylenediamine إثیوبروبازین – مناهض للکولینیات وللهستامین.

 

اتوپروپازین – یک ماده ضد اسپاسم

 

Ethopropazine إجازة – رُخصَة

 

اجازه – پروانه

 

Licence إجباریّ

 

واجب – حتمی

 

Obligate اجتثاث الاحشاء

 

درآوردن احشاء

 

exenteration أجْرَد- فاقد الشعر

 

طاس – بی مو

 

Glabrous أجسام غولجی

 

اجسام گلژی

 

Golgi bodies إجهاض

 

 

سقط جنین

 

Abortion

 

  أحادی السّکارید

مونوساکارید – قند ساده

 

 

Monosaccharide أحادی العین – وحید العینین

 

یک چشمی

 

Monocular احتشاء

 

ناحیه آنفارکتوس زده

 

Infarct احتشاء

 

انفارکتوس

 

Infarction احتشار – عدوی بالطُّفیلیات

 

آلودگی – آلودگی به انگل

 

Infestation احتقان – حُقن – حُقنة

 

تزریق

 

Injection احتکاک

 

اصطکاک

 

Friction إحصار القلب

 

بلوک قلب

 

Heart block احمرارُالجِلد

 

سرخی فوق العاده پوست

 

Erythroderma إحولال تحتانی

 

هیپوفوری – وقتی محور دید یک چشم پائین تر از محور دید چشم دیگر قراربگیرد.

 

Hypoporia اختصاصی الجذام

 

جذام شناس

 

Leprologist اختصاصی الطب الباطنی

 

متخصص طب داخلی

 

Internist اختصاصیّ المالاریا

 

مالاریا شناس

 

Malariologist اختصاصی النُظُم الغذائیة

 

متخصص رژیم غذائی

 

Dietitian اختیاری – مُخیَّر

 

مشروط – مستعد برای انجام دادن یا ندادن کاری

 

Facultative أخرمی ترقُوی

 

 

اخرومی – ترقوه ای

 

 

Acromio clavicular

 

  أخرمی غرابی

 

زائده اخرومی

 

 

Acromion

 

  إخصاب

بارور کردن

 

Fertilization أخلاقیات

 

اخلاق مجموعه اصول اخلاقی.

 

Ethics أخمَصی

 

کف پائی

 

Plantar إدرار البول

 

افزایش ادرار

 

Dieresis إدراک

 

فهم – درک

 

Perception أدرَة – قیلة مائیة

 

هیدروسل – تومری که ناشی از تجمع مایع سروز در واژینال  ،بیضه و طناب منوی است.

 

Hydrocele أدرنالین

 

آدرنالین

 

 

 

Adrenalin الاستمناء

استمناء –استشهاء

 

Masturbation إدمان – عادة- أهبة

 

عادت

 

Habit إدمان المورفین

 

اعتیاد به مرفین

 

Morphinism أدمة

 

لا پوست – قسمتی از پوست که بن رو پوست و نسج زیر پوستی قراردارد

 

Derma أدویة جالینوسیة

 

داروهای جالینوسی

 

Galenical الأدیم الباطن

 

درون پوست

 

Endoderm الأدیم الظاهر

 

اکتودرم –برون پوست

 

Ectoderm الأدیم المتوسط

 

مزودرم – قشر میانی یاخته های جنین

 

Mesoderm إذکار

 

نرینه سازی

 

Masculinization أُذن

 

گوش

 

Ear أُذُنی

 

گوشی – مربوط به گوش

 

Otic أُربی

 

مغبنی –مربوط به ناحیه مغبنی یا کشاله ران.

 

Inguinal الاربیّة

 

کشاله ران

 

Groin ارتشاح

 

جریان نفوذ مایع

 

Infiltration

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

چکیده

امروزه دسترسی به اطلاعات زیست اقلیمی در زمینه علوم کاربردی از قبیل گردشگری، پزشکی و سلامت، معماری شهرسازی و ورزشی یک نیاز ضروری است. شاخص های ترمو-دینامیکی که از معادله بیلان بدن انسان مشتق می شوند، جز کامل ترین شاخص های زیست اقلیمی هستند که در محاسبه ی آن ها چندین متغییر اقلیمی و محیطی لحاظ می گردد. در تحقیق حاضر سطح استان قزوین با بهره گرفتن از شاخص دمای معادل فیزیولوژیک (PET) در مقیاس ماهیانه پهنه بندی گردید. بدین منظور شاخص مدنظر، برای 10 ایستگاه همدیدی در داخل و مجاور استان با دوره ی آماری از 2001 الی 2010 محاسبه شد. تعمیم نتایج ایستگاهی محاسبه شده به سطح مورد مطالعه در محیط ArcGIS و با بهره گرفتن از روش درون یابی IDW صورت گرفت. بررسی الگوی تغییرات روزانه شاخص نشان داد ، دوره آسایش اقلیمی در قزوین شامل دو بازه ی زمانی در اواخر بهار و تابستان است. ماه های می و سپتامبر تنها ماه هایی هستند که بدون تنش سرمایی و گرمایی می باشند و به ترتیب آپریل و اکتبر با تنش سرمایی اندک و ژوئن با تنش گرمایی اندک در رتبه ی دوم قرار می گیرند. در طی ماه های دسامبر، ژانویه و فوریه کل استان دارای تنش سرمایی شدید است. به نظر می رسد تغییرات مکانی شاخص PET در منطقه بیشتر تحت تاثیر ارتفاع و عرض جغرافیایی باشد.

واژه های کلیدی: آسایش اقلیمی، شاخص دمای معادل فیزیولوژیک، تنش فیزیولوژیک، قزوین

فهرست مطالب                                                                                                            صفحه

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

چکیده	1
فصل اول- کلیات تحقیق  ———-	2
1-1- مقدمه—	3
1-2- طرح مسئله و ضرورت تحقیق بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد—————	5
1-3- سوال تحقیق ————-	6
1-4- فرضیه تحقیق ————	6
1-5- اهداف تحقیق ————	6
1-6- روش تحقیق ————-	6
1-7- محدودیت های پژوهش —-	7
1-8- پیشینه تحقیق ———–	7
1-7-1- پیشینه تحقیقاتی در جهان بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد———–	8
1-7-2- پیشینه تحقیقاتی در ایران بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد————	9
فصل دوم – مبانی نظری ———-	10
2-1- مقدمه —	11
2-2-اهمیت گردشگری در اقتصاد جهانی بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد———–	12
2-3- فرهنگ گردشگری ———	13
2-4- گردشگری در ایران ———	14
2-5 رابطه گردشگری با محیط —-	15
2-6 رابطه ی گردشگری و اقلیم —	17
2-6-1- اقلیم و انتخاب مقصد گردشگری بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد——–	17
2-6-2- جنبه های اقلیم گردشگری بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد————	18
2-6-3- اقلیم و نیازهای گردشگری بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد————-	19
2-6-4- شرایط مناسب برای گردشگری در تابستان و زمستان ——–	20
2-6-4-1- شرایط فصل زمستان بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد————-	20
2-6-4-2- شرایط فصل تابستان بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد————-	21
2-7- شاخص های اقلیم آسایش —	21
2-7-1- شاخص الگی ( نمودار زیست- اقلیمی) بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد—	22
2-7-2- دمای موثر ET (effective temperature) ————	22
2-7-3- شاخص اقلیم آسایش گردشگری TCI (Tourism climate index) —	22
2-7-4- شاخص های فیزولوژیکی بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد————-	23
2-7-4-1- شاخص دمای معادل فیزیولوژیک (PET) ————	26
2-8- سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد———-	31
2-8-1- GIS و اقلیم ——–	32
2-8-2- GIS و گردشگری —-	32
فصل سوم- ویژگی های جغرافیایی منطقه بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد——–	33
3-1- مقدمه —	34
3-2- موقعیت جغرافیایی ——–	34
3-3- توپوگرافی —————	37
3-4- اقلیم منطقه ————-	40
3-4-1- رویکرد برخی از پارامترهای اقلیمی در منطقه ی مورد مطالعه–	41
3-4-1-1 دما ————	42
3-4-1-2- رطوبت نسبی —	46
3-4-1-3- بارش ———-	48
3-4-1-4- ساعت آفتابی —-	51
3-4-2- تعیین اقلیم استان قزوین بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد————–	54
3-4-2-1- تعیین اقلیم منطقه بر اساس ضریب خشکی دمارتن —	54
3-4-2-2-  تعیین اقلیم استان قزوین بر اساس اقلیم نمای آمبرژه –	55
3-4-3- جمع بندی از اقلیم استان قزوین بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد——–	57
3-5- مشخصات زمین شناسی —–	59
3-6- وضعیت منابع آب ———-	59
3-7- پوشش گیاهی ————-	61
فصل چهارم- مواد و روش ها ——	62
4-1–  مقدمه —	63
4-2- نحوه اجراء مدل ———–	63
4-2-1 – مدل Ray Man —-	63
4-2-2- خصوصیات منطقه مورد مطالعه و استخراج داده های هواشناسی	65
4-2-3- وارد کردن داده ها به مدل Ray Man بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد—	67
4-3- داده ها و نرم افزار های مورد استفاده بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد———	74
فصل پنجم – یافته های تحقیق ——	75
5-1- روش انجام تحقیق ———	76
5-1-1- ورود اطلاعات به محیط GISبلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد————	76
5-1- 2- درون یابی و تحلیل داده هابلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد———-	76
5-2- یافته های تحقیق———-	77
5-2-1- وضعیت اقلیم گردشگری استان بر اساس شاخص گردشگری  PET در فصل زمستان بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد————-	77
5-2-1-1 ژانویه (11 دی تا 12 بهمن) بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد—-	77
5-2-1-2- فوریه ( 12 بهمن تا 11 اسفند) بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد	78
5-2-1-3- مارس (11 اسفند تا 11 فروردین) ————–	79
5-2-1-4- نتیجه گیری از شرایط PET در فصل زمستان —–	79
5-2-2- وضعیت اقلیم گردشگری استان بر اساس شاخص گردشگری  PET در فصل بهار —	83
5-2-2-1- اپریل (11 فروردین تا 11 اردیبهشت) ———-	83
5-2-2-2- می ( 11 اردیبهشت تا 11 خرداد) ————-	83
5-2-2-3- ژوئن (11 خرداد تا 10 تیر) بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد–	84
5-2-2-4- نتیجه گیری از شرایط PET در فصل بهار ——-	84
5-2-3- وضعیت اقلیم گردشگری استان بر اساس شاخص گردشگری  PET در فصل تابستان —-	88
5-2-3-1- ژوئیه (10 تیر تا 10 مرداد) بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد–	88
5-2-3-2- آگوست (10 مرداد تا 10 شهریور) ————-	88
5-2-3-3- سپتامبر (10 شهریور تا  9 مهر) بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد	88
5-2-3-4- نتیجه گیری از شرایط PET در فصل تابستان —–	89
5-2-4- وضعیت اقلیم گردشگری استان بر اساس شاخص گردشگری PET در فصل پاییز –	93
5-2-4-1- اکتبر (9 مهر تا 10 آبان) بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد—–	93
5-2-4-2- نوامبر (10 آبان تا 10 آذر) بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد—	93
5-2-4-3- دسامبر (10 آذر تا 11 دی) بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد—	93
5-2-4-4- نتیجه گیری از شرایط PET در فصل پاییز ——-	94
5-2-5- نتیجه ————	98
فصل ششم- نتیجه گیری و آزمون فرضیات بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد——–	99
6-1- مقدمه —	100
6-2- بحث و تحلیل نتایج ——–	100
5-3- آزمون فرضیات ————	104
5-4- پیشنهادات —————	106
منابع و مآخذ —–	117

مقدمه

گردشگری یکی از بزرگترین صنایع دنیا بوده که دارای رشد سریعی می باشد. برای بسیاری از نواحی گردشگری مهم ترین منبع درآمد است و برای دیگر مناطق بازده اقتصادی حاصل از گردشگری بسیار زیاد است (معصوم پور، خوش اخلاق). بر طبق پیش بینی سازمان جهانی گردشگری تا سال 2020 گردشگری بین المللی به تعداد 1.6 میلیون نفر برسد و گردش مالی ناشی از آن به پیش از 2 تریلیون دلار در سراسر دنیا باشد (WTO, 1988).

گردشگری به خاطر برخورداری از توانمندی بالا در خلق و ارتقاء مولفه های توسعه ملی، منطقه ایی و شهری و روستایی همیشه مورد توجه و ستایش بوده است. بسیاری از کشورها این صنعت پویا را به عنوان منبع اصلی درآمد به ایجاد اشتغال در بخش خصوصی و تبادلات فرهنگی و انسانی و توسعه ساختار زیربنایی می دانند (رشیدنیا، گندم کار، 1390: 2).

امروزه صنعت گردشگری به عنوان صنعتی پویا و فراگیر همه ارکان وجودی یک جامه و سیستم های جهانی را در بر گرفته است. گردشگری در معنای اصل خود از قرن نوزدهم با اصالت و انگیزه است نه سفرهای بدون هدف و برنامه. در اصل گردشگری بر اساس خواست و اراده ی ملت ها صورت میگیرد .سازمان های دولتی و بخش خصوصی تنها برنامه ریزان این سفرهای هدفمند هستند که باید متناسب با خواسته های عمومی به برنامه ریزی بپردازند تا گردشگری به بهترین نحو انجام شود (توکلی و گلدی شرافت سید،1388: 44)

جهانگردی و تفرج در ذات خود کمترین وابستگی را به تکنولوژی های آلاینده را دارد. توسعه خدمات جهانگردی نه فقط اصالت های منطقه ای را برجسته می نماید، بلکه از حاصل آن در حفظ و ساماندهی این اصالت ها و نیز در بوجود آوردن توازن بهینه منبع و طرز استفاده مناسب از آن برای حفظ و نگهداری و رشد و توسعه منابع طبیعی و ملی بهره می جوید و همزمان با آن از مزایای اقتصادی آمد و شدهای مربوطه برخوردار میشود(میکایلی، 1379: 22) . عوامل زیادی بر صنعت گردشگری تاثیر می گذارند که یکی از مهم ترین آنها آب وهواست.

آب و هوا و اقلیم نقش مهمی را در گردشگری و موفقیت یک مقصد گردشگری ایفا می کند. (Bingo, Hamilton & Tol, 2006:915) با توجه به این مسئله که اقلیم در انتخاب مقصد گردشگری پارامتر بسیار با اهمیتی است، و به طور قابل ملاحظه ایی اقلیم در طی فصول مختلف بر روی برنامه ی آژانس های گردشگری اثر می گذارد. اقلیم مناسب و آسایش اقلیمی در افزایش میزان گردشگران در مناطق جاذب گردشگر شود. از طرف دیگر اقلیم و آب و هوا می تواند باعث افزایش هزینه ی تمام شده نیز شود.( به طور مثال افزایش میزان مصرف انرژی در وسایل سرمایشی در طول فصل گرم) همچنین تغییرات اقلیمی اثر مستقیمی بر روی مراکز گردشگری متکی بر طبیعت را دارد(Scott, Jonse & Konepek, 2007:572).

از طرفی آسایش یعنی راحتی و استراحت یک موجود که در برابر تهاجم خارجی با آن مقابله می کند( خالدی، 1379). و آسایش زیست اقلیمی (بیوکلیماتیک) انسانی، به تعادل حرارتی بدن انسان با محیط پیرامون وابسته است. طیفی از درجه حرارت هایی که پراکنش حرارت به میزان رضایت بخشی در آن صورت گیرد، منطقه آسایش انسان نامیده می شود. از نظر فعالیت بدنی و راحتی انسان، هیچ اقلیمی را نمی توان کاملاً مطلوب یا نامطلوب فرض کرد. بنابراین آسایش هم در یک منطقه صد در صد ثابت نمی تواند باشد و برای افراد بر حسب سن، سلامت، فعالیت بدنی، نژاد، میزان پوشش و همچنین بر اساس فصل های مختلف سال و خو گرفتن افراد به محیط به طور نسبی تغییر می کند (محمدی، 1386). از سوی دیگر تعادل دمای بین بدن انسان و محیط در فضای داخل و بیرون ساختمان متفاوت است و شرایط آسایش و راحتی در هر دو محیط مهم است. مدل دمای معادل فیزیولوژیک به بررسی شرایط آسایش اقلیمی انسان هم در فضای داخلی ساختمان ها و هم در فضای بیرونی با توجه به نوع پوشش و فعالیت انسان بررسی می کند. لذا مدل دمای معادل فیریولوژیک در بین مدل های ارائه شده در باب آسایش اقلیمی انسان کارآمد تر و کامل تر می باشد. صنعت گردشگری استان نیاز به ارزیابی اقلیم به عنوان یکی از اصلی ترین منابع گردشگری دارد و لذا اقلیم گردشگری استان با بهره گرفتن از مدل دمای معادل فیزیولوژیک در محیط GIS ارزیابی شده تا نقاط قوت و پتانسیل های آن مشخص شود

1-2- طرح مسئله و ضرورت تحقیق

امروزه صنعت گردشگری به عنوان صنعتی پویا و فراگیر همه ارکان وجودی یک جامعه و سیستم های جهانی را در برگرفته است (توکلی 1388) و یکی از منابع مهم درآمدزایی و در عین حال از عوامل مؤثر در تبادلات فرهنگی بین کشورهاست. به همین علت پژوهشگران و متخصصان محلی علاقمند به بررسی نقش گردشگری در توسعه اقتصادی و اجتماعی می باشد (Albalate and bel,2009:426).

در این بین نمی توان نقش کلیدی آب و هوا را در جذب گردشگر و رونق گردشگری یک منطقه نادیده گرفت. همچنین آب وهوا ارتباط مستقیمی با آسایش فردی برای گردشگران دارد. منظور از آسایش فردی مجموعه شرایطی است که از نطر حرارتی دست کم برای 80 درصد از افراد مناسب باشد (قبادیان و فیض مهدوی 1380). یکی از اطلاعات مورد نیاز گردشگران برای سفر، شرایط اقلیمی مقصد می باشد و اکثر گردشگران برای انتخاب مقصد گردشگری ملاحظلت اقلیمی را مورد بررسی قرار می دهند. اقلیم از دیدگاه برنامه ریزی گردشگری بسیار حائز اهمیت است و گردشگران معمولاً در جست وجوی اقلیم مطلوب یا اقلیم آسایش هستند که در آن، فرد هیچ گونه احساس نارضایتی و عدم آسایش حرارتی و اقلیمی ندارد و این عامل نقش مهمی را در تصمیم گیری برای مقصد گردشگری دارا می باشد(Matzarakis, 2001:172). لذا اطلاع رسانی و شناخت صحیح از شرایط آب و هوایی می تواند مسافران و اقشار آسیب پذیر را پشتیبانی کند و در تصمیم گیری برای مقاصد آنها نقش مهمی را ایفا کند.

برای این منظور و بررسی هرچه بهتر تاثیر اقلیم بر گردشگری مدل های گوناگونی تاکنون ارائه شده است. از بین آنها می توان از شاخص های مرتبط با فیزیولوژی انسانی که از معادله بیلان انرژی بدن انسان مشتق گردیده اند بهره جست که امروزه اعتبار بیشتری در مطالعات زیست اقلیم انسانی و هم چنین آب و هوا شناسی گردشگری کسب کرده اند (Matzarakis,2001:36). یکی از مدل های کارآمد که در ارتباط با این شاخص است مدل دمای معادل فیزیولوژیک یا PET است. که این مزیت را نسبت به سایر مدل های اقلیم گردشگری را داراست که نه تنها دمای محیط را در داخل بافت ساختمان در نظر می گیرد بلکه دمای محیط در خارج از ساختمان برای آسایش گردشگران را لحاظ می دارد. همچنین این مدل این قابلیت را نیز دارد که نوع فعالیت و پوشش گردشگر را نیز در بررسی میزان آسایش بررسی کند.

با توجه به مسائل فوق و تنوع اقلیمی استان قزوین که  وسعتی حدود 15820کیلومتر مربع و بین 48 و 45 دقیقه تا 50 درجه طول شرقی و 35 درجه و 37 دقیقه تا 36 درجه و 45 دقیقه عرض شمالی قرار گرفته است و به دلیل ساختار توپوگرافی متفاوت که شرایط اقلیمی متفاوتی را به همراه به نحوی که اقلیم آن با نوسان آشکاری همراه است که شمال آن آب و هوای سرد و کوهستانی و آب و هوای خشک و نیمه خشک در نواحی مرکزی آن می توان شاهد بود ، بنابراین میتوان با توجه به مدل PET و پتانسیل های موجود در مکان های مختلف در سطح استان و با برنامه ریزی مناسب بهترین زمان و مکان را برای گردشگر شناسایی کرد.

1-3- سوال تحقیق

دوره های زمانی مناسب با توجه به استعدادهای مکانی جهت فعالیت های گردشگری در منطقه مورد مطالعه بر اساس مدل دمای معادل فیزیولوژیک کدامند؟

1-4- فرضیه تحقیق

با توجه به توپوگرافی منطقه مطالعاتی، مدل دمای معادل فیزیولوژیک دوره های زمانی متفاوتی را جهت فعالیت های توریستی پیشنهاد می کند.

1-5- اهداف تحقیق

• اجرای مدل دمای معادل فیزیولوژیک به منظور درک بهتر پتانسیل فعالیت گردشگری استان قزوین
• پهنه بندی اقلیم گردشگری استان بر اساس مدل معادل فیزیولوژیک با توجه به استعداد های مکانی موجود در منطقه مورد مطالعه

1-6- روش تحقیق

• اخذ داده های اقلیمی مورد نیاز از ایستگاه های سینوپتیک استان و کنترل
• بررسی دقت داده های جمع آوری شده
• بررسی شرایط اقلیمی منطقه مورد مطالعه بر اساس یکی از روش های متداول طبقه بندی
• اجرای مدل PET در مقیاس ماهانه
• تولید لایه های اطلاعاتی مورد نیاز در مدل معادل فیزیولوژیک جهت پهنه بندی اقلیم گردشگری منطقه مطالعاتی
• تفسیر داده های خروجی مدل PET در منطقه مطالعاتی

1-7- محدودیت های پژوهش

در نگارش این پایان نامه محدودیت های عدیده ای وجود داشت که موارد اصلی آن از قرار زیر است.

• مشکل دسترسی به منابع خارجی: علاوه بر پایین بودن سرعت اینترنت، دانلود کتب خارجی مستلزم پرداخت هزینه ی بالایی است. به عنوان مثال خرید مجازی یک جلد کتاب علمی با موضوع «آسایش اقلیمی» مستلزم 40 تا 50 دلار هزینه می باشد.
• نقص داده های اقلیمی: تعداد ایستگاه های سینوپتیک با دوره ی آماری بالا در منطقه مطالعاتی فوق العاده کم می باشد.

1-8- پیشینه تحقیق

تا کنون تلاش های زیادی در زمینه ی ابداع شاخص های تجربی برای ارزیابی آسایش حرارتی انسان صورت گرفته است که در مقیاس های مختلف جهانب تا محلی مورد استفاده قرار گرفته اند . در این راستا با توجه به تاثیر و اهمیت اقلیم بر تقاضای گردشگری و به دنبال تلاش های صورت گرفته برای ارزیابی شرایط و ویژگی های اقلیمی مناطق مختلف جغرافیایی و نیز شرایط مناسب اقلیمی برای جذب گردشگران تحقیقات متنوعی در سطح جهان و ایران صورت گرفته است. این مسئله نشان دهنده ی این واقعیت است که محققان به نقش اب وهوا و تغیرات بلند مدت و نوسانات کوتاه مدت آن بر گردشگری علاقمند هستند

1-8-1- پیشینه تحقیقاتی در جهان

میچوفسکی (1985) با دخالت دادن هفت عنصر اقلیمی شاخص اقلیم گردشگری یا TCI را طراحی کرد. هدف از آن بررسی مطلوبیت اقلیمی برای گردشگران بود.

پری (1993) در مقاله ایی به عنوان “اثرات مقابل اقلیم و اوقات فراغت ” گردشگری را از لحاظ رشد سریع ترین صنعت جهان می داند که احتمالاً از اوایل قرن 20 به بزرگترین صنعت در دنیا تبدیل شود. و آب وهوا را یک مفهوم محیطی می داند که تفریح و توریسم در قالب آن شکل می گیرد.

مورین(2001) و مکارانش در پژوهشی به بررسی اثرات اقلیم گردشگری بین المللی پرداختند و به این نتیجه رسیدند که شرایط خاص و متفاوت اقلیمی نواحی شهری، ساحلی، کوهستانی و …، اثرات متفاوتی را بر جذب توریست دارند و