چکیده

هدف این پژوهش:” ارائه مدل برنامه ریزی استراتژیک برای جاذبه های گردشگری شهرستان جیرفت ” که از شهرهای تاریخی ایران و در جنوب شرقی  استان کرمان واقع شده، است. این شهرستان دارای قدمت چندین هزار ساله ، تمدنی بزرگ و کهن و جلوه گاه روشن تاریخ و یکی از پیشگامان تمدن بشری، دارای بافت تاریخی و فرهنگی و  به دلیل برخورداری از طبیعت زیبا و باغات پرثمر، به هند ایران لقب گرفته  است. و از پتانسیل بالایی برای توسعه و جذب گردشگران برخوردار است. در این پژوهش با در نظر گرفتن موارد فوق و درک این مطلب که برنامه ریزی برای توسعه جهانگردی به همان اندازه ضرورت دارد که برنامه ریزی برای هر نوع دیگر توسعه، برای آنکه موفق باشد و مشکلاتی را بوجود نیاورد، واجب است. سعی شده است ضمن پاسخگویی به این سوالها  که سوات(SWOT) شهرستان جیرفت کدامند؟ و چارچوب و الگوی برنامه ریزی استراتژیک و همچنین مهمترین دلائل برای برنامه ریزی استراتژیک این شهرستان چیست؟ کمکی هر چند اندک به توسعه گردشگری شهرستان جیرفت شود.این پژوهش به لحاظ هدف از نوع تحقیقات کاربردی است و جامعه آماری آن کلیه کارشناسان و صاحبنظران گردشگری مطلع از جیرفت و جامعه ی محلی می باشند. ابزار پژوهش پرسشنامه ای است که پرسشنامه شماره (1) بین متخصصان و صاحبنظران گردشگری و پرسشنامه شماره(2) پس از تأیید روایی و پایایی، با توجه به حجم جامعه (بیش از هزار نفر) با بهره گیر از فرمول کوکران، تعداد 384 عدد در شهریور 1393 توزیع گردید. مجموعه یافته ها با بهره گرفتن از ماتریس ارزیابی عوامل داخلی و خارجی و ابزار (SWOT) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند و استراتژی های چهارگانه مشخص، در نهایت با بهره گرفتن از مدل برنامه ریزی کمی ( QSPM) اولویت های راهبردی تعیین شد. نتایج نشان داد با توجه به پتانسیل گردشگری شهرستان جیرفت استراتژی تهاجمی در حال حاضر ، استراتژی مناسبی می باشد و بر اساس تکنیک (QSPM) اولین اولویت استراتژیک توسعه گردشگری در جیرفت “برنامه ریزی توسعه مقصد به عنوان قطب گردشگری مسئولانه یا اکوتوریسم” و پس از آن ” توسعه گردشگری فرهنگی- تاریخی و طبیعی در منطقه به عنوان عاملی جهت ایجاد امنیت پایدار” می باشند.

واژگان کلیدی: برنامه ریزی استراتژیک، جاذبه گردشگری، جیرفت.

فهرست مطالب

عنوان……………………………………………………………………………………………………………………………….شماره صفحه

فصل اول) کلیات تحقیق

• مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………………………… .1
• بیان مساله………………………………………………………………………………………………………………………………..3
• اهمیت و ضرورت پژوهش……………………………………………………………………………………………………………6
• سوال های پژوهش…………………………………………………………………………………………………………………….8
• اهداف پژوهش … …… ..9
• قلمرو زمانی تحقیق …….. .9
• قلمرو مکانی تحقیق . ..9
• استفاده کنندگان از نتایج تحقیق ………………………… 9
• جامعه و نمونه آماری .. . ..10
• تعریف مفاهیم و واژگان اختصاصی تحقیق ………………………… . 10

1-11-1) جاذبه گردشگری ….. . . ..10

1-11-2) برنامه ریزی … . . ..11

1-11-3) استراتژی …….. . ..12

1-11-4) برنامه ریزی استراتژی . .. 12

1-11-5) جیرفت …… …………………..14

فصل دوم) مبانی نظری

2-1) مقدمه ………………………. . … ..17

2-2) سیر و سفر از دیدگاه قر ………. .. ..18

2-3) سخنان بزرگان دین در مورد سفر …………………… ……….. …. 20

2-4) تعریف و مفهوم نظام گردشگری ……………………. .. … .. 20

2-4-1) تعریف گردشگری …… .. ..20

2-5) پیشینه جهانگردی در استان کرمان …….. .. …. . 22

2-6) تاریخچه و منشأ برنامه ریزی استراتژیک ……………………. …. 25

2-6-1) تاریخچه برنامه ریزی استراتژیک .. . 25

2-6-2) تاریخچه برنامه ریزی استراتژیک در غرب ………….. 28

2-6-3) تاریخچه برنام ریزی استراتژیک در ایران ……… .. 31

2-7) مدل های نظری برنامه ریزی استراتژیک ………………………. .. 32

2-7-1) مدل برنامه ریزی استراتژیک پایه ………… …. . 32

2-7-2) مدل برنامه ریزی استراتژیک مبتنی بر هدف …. 33

2-7-3) مدل برنامه ریزی استراتژیک تعدیلی …………………… .. …. 34

2-7-4) مدل برنامه ریزی استراتژیک سناریویی . …………. . 35

2-7-5) مدل برنامه ریزی استراتژیک ارگانیک .. .. … 36

2-7-6) مدل برنامه ریزی استراتژیک استونر و فریمن .. .. . 38

2-7-7) مدل برنامه ریزی استراتژیک برایسون ………… … . . 41

2-7-8) مدل برنامه ریزی استراتژیک  دانکن …………… .. . . 43

2-7-9) مدل برنامه ریزی استراتژیک دیوید …………… … .. . 46

2-7-10) مدل برنامه ریزی استراتژیک هکس ……….. …. . 47

2-7-11) مدل برنامه ریزی استراتژیک پیرس و رابینسون …. … …. 48

2-7-12) مدل برنامه ریزی استراتژیک گود اشتاین …. …. .. . 49

2-7-13) مدل برنامه ریزی استراتژیک وایتمن ……… . .. ….. 50

2-7-14) مدل برنامه ریزی استراتژیک دفت ………… . ……. 51

2-7-15) مدل برنامه ریزی استراتژیک گلوئیک ……. . …. …… 53

2-8) ابعاد برنامه ریزی …………………………………………….. …… …. 54

2-8-1) بعد زمان در برنامه ریزی ……………………. . …. …. . 54

2-8-2) بعد کاربرد در برنامه ریزی … … .. .. 55

2-8-2-1) برنامه های تک کاربردی .. … . . . 55

2-8-2-2) برنامه های دائمی . .. .. . 56

2-8-3) بعد وسعت در برنامه ریزی .. .. . . 56

2-8-3-1) برنامه ریزی استراتژیکو.. .. …… . . 56

2-8-3-2) برنامه ریزی تاکتیکی . .. . . . 57

2-8-3-3) برنامه ریزی عملیاتی …….. .. . . 57

2-9) اهمیت برنامه ریزی جهانگردی . . . 58

2-10) نظام دهی گوناگون مدل برنامه ریزی استراتژیک جهانگردی ….. . . 62

2-11) مزایا و معایب الگوی استراتژیک برنامه ریزی جهانگردی .. . 65

2-11-1) مزایا …….. … 65

2-11-2) معایب …… … 66

2-12) برنامه ریزی توسعه گردشگری … 66

2-13) سیر تحول برنامه ریزی گردشگری ……………………. … 68

2-14) مراحل توسعه و تکامل گردشگری ………. .. . 70

2-15) سطوح برنامه ریزی توسعه گردشگری ….. .. . 73

 

2-15-1) سطح بین المللی برنامه ریزی گردشگری . . . 73

2-15-2) برنامه ریزی گردشگری در سطح ملی .. . 73

2-15-3) برنامه ریزی گردشگری در سطح منطقه ای 74

2-15-4) برنامه ریزی در سطح زیر منطقه ای . 74

2-15-5) برنامه ریزی در سطح پهنه توسعه و کاربری زمین … . 75

2-15-6) برنامه ریزی در سطح سایت . 75

2 -15-7) طراحی تسهیلات 76

2-16) بررسی تحقیقات انجام شده ………. . 76

2-16-1) تحقیقات انجام شده در داخل ………. .. 76

2-16-2) تحقیفقت انجام شده در خارج . …. 78

2-17) ارائه مدل …………….. . … . 79

2-17-1) ملاحظات خاص در طراحی مدل برنامه ریزی استراتژیک جهانگردی ……. .. ..79

فصل سوم)روش تحقیق و سیمای عمومی شهرستان جیرفت ، تبیین وضع موجود بخش های اقتصادی- اجتماعی شهرستان جیرفت

3-1) مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………………………..83

3-2) جامعه آماری…………………………………………………………………………………………………………………………………..83

3-3) نمونه آماری……………………………………………………………………………………………………………………………………84

3-4) روش نمونه گیری…………………………………………………………………………………………………………………………….84

3-4-1) انتحاب نمونه از بین متخصصان و صاحبنظران گردشگری……………………………………………………………….84

3-4-2) لنتخاب نمونه از بین جامعه میزبان85…………………………………………………………………………………………84

3-4-3) حجم نمونه………………………………………………………………………………………………………………………………..85

3-5) روش پژوهش………………………………………………………………………………………………………………………………….87

3-5-1) مرحله مطالعات کتابخانه ای………………………………………………………………………………………………………..87

3-5-2) مرحله مطالعات میدانی………………………………………………………………………………………………………………..87

3-5-3) تهیه و تکمیل پرسشنامه …………………………………………………………………………………………………………….88

3-6) روش تجزیه و تحلیل اطلاعات………………………………………………………………………………………………………….88

3-7) روایی پرسشنامه……………………………………………………………………………………………………………………………..89

3-8) پایایی پرسشنامه…………………………………………………………………………………………………………………………….89

3-9) آزمون های آماری……………………………………………………………………………………………………………………………90

3-10) نگاهی اجمالی به مطالعه موردی…………………………………………………………………………………………………….90

3-10-1) وجه تسمیه جیرفت…………………………………………………………………………………………………………………..90

3-11) سیمای عمومی شهرستان جیرفت……………………………………………………………………………………………………91

3-11-1) ویژگی ها و شاخص های جغرافیایی……………………………………………………………………………………………..91

3-11-1-1) معرفی شهرستان………………………………………………………………………………………………………………….91

3-11-1-2) تقسیمات کشوری شهرستان…………………………………………………………………………………………………..91

3-11-1-3) آب و هوا……………………………………………………………………………………………………………………………..91

3-11-2) ویژگی ها و شاخص های جمعیتی شهرستان…………………………………………………………………………………92

3-11-2-1) جمعیت و نیروی انسانی………………………………………………………………………………………………………..92

3-11-2-2) پیشینه تاریخی……………………………………………………………………………………………………………………93

3-12) تبیین وضع موجود بخش های اقتصادی- اجتماعی شهرستان…………………………………………………………….93

3-12-1) ویژگی ها و شاخص های اقتصادی تولیدی شهرستان……………………………………………………………………93

3-12-1-1) بخش کشاورزی و منابع طبیعی……………………………………………………………………………………………..93

3-12-1-2)منابع طبیعی…………………………………………………………………………………………………………………………94

3-12-1-3) بخش منابع آب……………………………………………………………………………………………………………………95

3-12-1-4) بخش صنعت و معدن……………………………………………………………………………………………………………96

3-12-1-5) بخش محیط زیست……………………………………………………………………………………………………………..96

3-13) آثار تاریخی و جاذبه های دیدنی و گردشگری…………………………………………………………………………………..97

3-13-1) آثار شهر دقیانوس و تپه های کنارصندل……………………………………………………………………………………98

3-13-2) قلعه سموران…………………………………………………………………………………………………………………………..99

3-13-3) موزه میراث فرهنگی………………………………………………………………………………………………………………..100

3-13-4) گورخانه یا مقبره حیدری…………………………………………………………………………………………………………102

3-13-5) غار شعیب…………………………………………………………………………………………………………………………….102

3-13-6) چاه آرتزین چمن……………………………………………………………………………………………………………………102

3-13-7) بُندر دوساری…………………………………………………………………………………………………………………………103

3-13-8) آبشارها………………………………………………………………………………………………………………………………….103

3-13-9) روستای دلفارد…………………………………………………………………………………………………………………….104

3-13-10) سایر آثار تاریخی و اماکن دیدنی و مذهبی……………………………………………………………………………..105

3-13-11) صنایع دستی…………………………………………………………………………………………………………………………105

3-13-12) آداب و رسوم…………………………………………………………………………………………………………………………….106

3-13-13) جشن سده………………………………………………………………………………………………………………………….108

فصل چهارم) تجزیه و تحلیل یافته ها

4-1) مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………………….111

4-2) بررسی شاخص های دموگرافیک و سوالات توصیفی……………………………………………………………………………….111

4-3) روش تجزیه و تحلیل داده ها………………………………………………………………………………………………………………………..128

4-3-1) ماتریس ارزیابی عوامل خارجی………………………………………………………………………………………………………………..128

4-3-2) ماتریس ارزیابی عوامل داخلی………………………………………………………………………………………………………………….132

4-3-3) تجزیه و تحلیل سوات………………………………………………………………………………………………………………….136

4-3-4) تجزیه و تحلیل داخلی و خارجی………………………………………………………………………………………………..140

4-3-5) ماتریس برنامه ریزی کمی راهبردی…………………………………………………………………………………………….141

فصل پنجم) بحث، نتیجه گیری و ارائه پیشنهادات

5-1) مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………………….147

5-2) بحث و نتیجه گیری……………………………………………………………………………………………………………………….147

5-3) نتیجه گیری از سوالات توصیفی……………………………………………………………………………………………………..149

5-4) تجزیه و تحلیل نقاط قوت، ضعف، تهدیدها و فرصت های گردشگری……………………………………………………….150

5-5) نتیجه گیری از نقاط قوت………………………………………………………………………………………………………………151

5-6) نتیجه گیری از نقاط ضعف…………………………………………………………………………………………………………….151

5-7) نتیجه گیری از فرصت های مطرح شده……………………………………………………………………………………………..152

5-8) نتیجه گیری از تهدیدهای مطرح شده……………………………………………………………………………………………..152

5-9) نتیجه گیری از ماتریس ارزیابی عوامل خارجی…………………………………………………………………………………………152

5-10) نتیجه گیری از ماتریس ارزیابی عوامل درونی……………………………………………………………………………………………153

5-11) نتییجه گیری از ماتریس سوات…………………………………………………………………………………………………….154

5-12) ماتریس برنامه ریزی کمی……………………………………………………………………………………………………………156

5-13) مشکلات و تنگناهای تحقیق………………………………………………………………………………………………………..156

5-14) مشکلات و تنگناهای محقق…………………………………………………………………………………………………………157

5-15) پیشنهادات به سایر محققین…………………………………………………………………………………………………………157

5-16) پیشنهادات کاربردی تحقیق………………………………………………………………………………………………………….157

پیوست

پرسشنامه شماره (1) …………………………………………………………………………………………………………………………..II

پرسشنامه شماره(2) …………………………………………………………………………………………………………………………..III

منابع و مآخذ……………………………………………………………………………………………………………………………………….IIIV

فهرست جداول

جدول 2-1) انواع برنامه ریزی بر اساس زمان، کاربرد و وسعت………………………………………………………………………………..56

جدول 3-1) جدول مورگان برای برآورد حجم نمونه………………………………………………………………………………………………..87

جدول 3-2) آلفای کرونباخ برای پایایی پرسشنامه…………………………………………………………………………………………………….9

جدول 3-3) مشخصات عمومی شهرستان جیرفت بر اساس تقسیمات کشوری……………………………………………………..92

جدول 3-4) آمار جمعیت شهرستان جیرفت……………………………………………………………………………………………………………92

جدول 3-5) مناطق تحت مدیریت محیط زیست…………………………………………………………………………………………………….97

جدول 4-1) توزیع فراوانی متغییر جنسیت……………………………………………………………………………………………………………112

جدول 4-2) توزیع فراوانی متغییر سن طبقه بندی شده پاسخگویان…………………………………………………………………….113

جدول 4-3) توزیع قراوانی متغییر تحصیلات پاسخگویان……………………………………………………………………………………..114

جدول 4-4) توزیع فراوانی متغییر وضعیت اشتغال پاسخگویان……………………………………………………………………………115

جدول4-5) توزیع فراونی متغییر نوع شغل پاسخگویان…………………………………………………………………………………………116

جدول4-6) توزیع فراوانی پاسخ ها درباره اهمیت قوت ها………………………………………………………………………………………117

جدول 4-7) توزیع فراوانی پاسخ ها درباره اهمیت ضعف ها…………………………………………………………………………………..120

جدول 4-8) توزیع فراوانی پاسخ ها درباره اهمیت فرصت ها…………………………………………………………………………………123

جدول 4-9) توزیع فراوانی پاسخ ها درباره اهمیت تهدیدها…………………………………………………………………………………..126

جدول 4-10) ارزیابی عوامل خارجی استراتژیک……………………………………………………………………………………………………130

جدول 4-11) ارزیابی عوامل داخلی استراتژی………………………………………………………………………………………………………..134

جدول4-12)  جدول ماتریس سوات………………………………………………………………………………………………………………………138

جدول 4-13) جدول برنامه ریزی کمی راهبردی………………………………………………………………………………………………….142

جدول 4-14) جدول استراتژی های راهبردی……………………………………………………………………………………………………….144

جدول 4-15) اولویت بندی راهبردها……………………………………………………………………………………………………………………..145

 

فهرست اشکال

شکل 1-1) مراحل انجام کار……………………………………………………………………………………………………………………………………..15

شکل 2-1) مراحل برنامه ریزی استراتژیک………………………………………………………………………………………………………………57

شکل 2-2) مراتب دستیابی به برنامه ریزی استراتژیک……………………………………………………………………………………………69

شکل 4-1) نمودار دایره ای توزیع جنسیت پاسخگویان………………………………………………………………………………………..112

شکل4-2) نمودار میله ای توزیع سن پاسخگویان………………………………………………………………………………………………….113

شکل4-3) نمودار دایره ای توزیع تحصیلات پاسخ گویان……………………………………………………………………………………..114

شکل 4-4) نمودار دایره ای توزیع فراوانی و وضعیت اشتغال پاسخگویان…………………………………………………………….115

شکل 4-5) نمودار دایره ای توزیع فراوانی نوع شغل پاسخگویان…………………………………………………………………………..116

شکل 4-6)نمودار راداری میانگین اهمیت قوت ها…………………………………………………………………………………………………119

شکل 4-7) نمودار راداری میانگین اهمیت ضعف ها……………………………………………………………………………………………..120

شکل 4-8) نمودار راداری میانگین اهمیت فرصت ها…………………………………………………………………………………………….124

شکل 4-9) نمودار راداری میانگین اهمیت تهدیدها………………………………………………………………………………………………125

شکل 4-10) شناسایی استراتژی های مناسب……………………………………………………………………………………………………….141

 ست نمودار

نمودار 2-1) سیر تاریخی تکامل برنامه ریزی جهانگردی…………………………………………………………………………………………24

نمودار2-2) مدل مفهومی تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………………..33

نمودار2-3) مدل برنامه ریزی استراتژیک پایه…………………………………………………………………………………………………………..34

نمودار 2-4) مدل برنامه ریزی استراتژیک مبتنی بر هدف……………………………………………………………………………………….35

نمودار 2-5) مدل برنامه ریزی استراتژیک تعدیلی……………………………………………………………………………………………………36

نمودار 2-6) مدل برنامه ریزی استراتژیک سناریویی…………………………………………………………………………………………………37

نمودار 2-7) مدل برنامه ریزی استراتژیک ارگانیک………………………………………………………………………………………………….38

نمودار 2-8) مدل برنامه ریزی استراتژیک استونر و فریمن……………………………………………………………………………………..41

نمودار 2-9) مدل برنامه ریزی استراتژیک برایسون………………………………………………………………………………………………….45

نمودار 2-10) مدل برنامه ریزی استراتژیک  دانکن………………………………………………………………………………………………….46

نمودار 2-11) مدل برنامه ریزی استراتژیک دیوید…………………………………………………………………………………………………..47

نمودار 2-12) مدل برنامه ریزی استراتژیک هاکس ………………………………………………………………………………………………..49

نمودار 2-13) مدل برنامه ریزی استراتژیک پیرس و رابینسون……………………………………………………………………………….50

نمودار 2-14) مدل برنامه ریزی استراتژیک گوداشتاین…………………………………………………………………………………………..51

نمودار 2-15) مدل برنامه ریزی استراتژیک وایتمن…………………………………………………………………………………………………52

نمودار 2-16) مدل برنامه ریزی استراتژیک دفت…………………………………………………………………………………………………….53

نمودار 2-17) مدل برنامه ریزی استراتژیک گلوئیک………………………………………………………………………………………………..81

 

فصل اول

کلیات تحقیق

• مقدمه

 

جهانگردی فعالیت نسبتاً پیچیده ای است که چندین بخش جامعه و اقتصاد را در بر می گیرد. این امر، بدون برنامه ریزی ممکن است باعث ایجاد صدمات ناخواسته و غیر منتظره ای شود. اکنون جهانگردی فعالیت نسبتاً جدیدی در بسیاری از کشورها به شمار می رود. برخی از دولت ها و اغلب بخش خصوصی در چگونگی گسترش جهانگردی به طور صحیح تر تجربه ای ندارند یا دارای تجربه ی کمی هستند. در کشورهایی که جهانگردی رونق زیادی ندارد برنامه ریزی، می تواند رهنمون لازم را برای توسعه ی آن فراهم کند. برای مناطقی که جهانگردی دارند، برنامه ریزی اغلب برای حیات دوباره بخشیدن به این بخش و حفظ کارایی آینده آن است. ابتدا جهانگردی باید در سطوح منطقه ای و ملی برنامه ریزی شود. در این سطوح، برنامه ریزی به سیاست های توسعه جهانگردی، طرح های ساختاری، استانداردهای تسهیلات، عوامل سازمانی و تمام عناصر دیگرِ لازم برای توسعه و مدیریت جهانگردی مربوط می شود. سپس در چارچوب برنامه ریزی ملی و منطقه ای می توان طرح های تفصیلی بیشتری برای جاذبه های جهانگردی، تفریحگاه ها، توسعه ی جهانگردی شهری، روستایی و سایر اشکال توسعه ی جهانگردی تهیه کرد(برنامه ریزی ملی و منطقه ای جهانگردی،13-12).

سابقه ی برنامه ریزی مدرن به شیوه ی غربی حداقل به 200 سال پیش و برنامه ریزی شهری در انگلستان بر می گردد(گان 1998، ویلیامز 1998). با این وجود، تاریخ اولین طرح های عینی برنامه ریزی مناطق شهری به زمان یونان باستان می رسد(گان 1998).

برنامه ریزی مدون شهری زمانی تکوین یافت که جمعیت به شکل فزاینده ای شهرنشین شدند و عمدتاً واکنشی بود به افزایش مضرات اجتماعی و زیست محیطی زندگی شهری ( گان ،1998).

برخی افراد برنامه ریزی را فقط عقل سلیم کاربردی می دانند. در حالیکه برخی دیگر معتقدند که برنامه ریزی مجموعه و خوشه ای از مشکلات است که بایستی به دقت مورد کاوش قرار گیرد. علاوه بر این کرنای[1]معتقد است که برنامه ریزی زبانی جداگانه است که لغات و قواعد دستوری مختلف خود را دارا می باشد . برنامه ریزی گردشگری به دنبال این است که طرحی قابل اجرا و با جزئیات کامل را درباره ی این که هر یک از فاکتورهای اثرگذار در موفقیت گردشگری مناسب و قابل قبول بسیار فراتر از برنامه هایی هستند که فقط به حد اکثر سازی سود می پردازند .

با اینکه توسعه ی گردشگری منافع اقتصادی و اجتماعی زیادی به همراه دارد ، اما اثرات منفی زیادی نیز می تواند به همراه داشته باشد . بنابراین برنامه ریزان بایستی راه هایی را برای توسعه در نظر گیرند که باعث رفاه و سعادت جامعه میزبان شود (گلدنر و ریچی[2]، 2009، ص 444).

در طی دهه­ اخیر،  با توجه رشد روز افزون حجم اطلاعات در سازمان ها و پیچیدگی های ایجاد شده در فرایند های کاری به واسطه بزرگ شدن سازمان ها اهمیت حرکت به سمت استفاده از سیستم های اطلاعاتی بیش از پیش جهت افزایش کارایی و اثربخشی سازمانها، نیاز می باشد. که تحقق این امر بایستی استفاده از این ابزار ها در سازمانها توسط کارکنان مورد پذیرش واقع شود. این موضوع نیاز به انجام پژوهش برای شناسایی عوامل تعیین­کننده پذیرش سیستمهای اطلاعاتی توسط کاربران را آشکار می­سازد. درک عواملی که موجب پذیرش فناوری­های جدید می­ شود و ایجاد شرایطی که تحت آن، فناوری­های اطلاعاتی مورد نظر پذیرفته شود از پژوهش­های مهم در زمینه شناسایی و تبیین رفتار مصرف کننده است.  با توجه به این مطلب این تحقیق با هدف شناسایی عوامل دارای رابطه با درک مفید بودن و سهولت استفاده از خدمات سیستم های اطلاعاتی توسط کارکنان، تبیین رفتار کارکنان سازمانها در رابطه با سیستم های اطلاعاتی با تمرکز بر سیستم مدیریت اطلاعات پروژه براساس نظریه پذیرش و استفاده از فناوری، شناسایی جایگاه متغییرهای محیطی در مدل رفتار کارکنان، به نحوی که با کنترل آنها امکان تغییر نگرش و افزایش بهره­ گیری آنها از سیستم های اطلاعاتی در راستای کاهش زمان و افزایش بهره­وری و ایجاد ارزش افزوده برای  سازمان ها  انجام شده است.

مدل مفهومی تحقیق، نظریه یکپارچه پذیرش و استفاده از فناوری است که آن را می توان حاصل تلفیق سازه­های اصلی چندین مدل مشهور در زمینه پذیرش فناوری دانست. سازه­های اصلی تحقیق عملکرد مورد انتظار، تلاش مورد انتظار، تاثیرات اجتماعی و تسهیل شرایط است که با قصد رفتاری و به تبع آن رفتار استفاده از سیستم های اطلاعاتی رابطه دارد. به علاوه سازه­های مدل، اعتماد به سیستم­های مدیریت اطلاعات پروژه نیز به مدل اضافه شده که نتایج تحقیق بیانگر برازنده بودن مدل است. روش تحقیق در این تحقیق مطالعات کتابخانه­ای و پرسشنامه است.  با ترجمه­ی پرسشنامه ­ها­ی استاندارد در این حوزه و انجام تحقیقات پیش آزمون و بهره­ گیری از روش­های میدانی نظرات کارشناسان در حوزه­ استفاده­ از سیستم های مدیریت اطلاعات پروژه مورد ارزیابی قرار گرفت. ضریب آلفای کرونباخ آزمون پیش مطالعه در مرحله­ نخست 904/ 0 بوده که پس از حذف گزاره­هایی که اعتبار پرسشنامه را کاهش داده این میزان به مقدار 922/0  افزایش یافته است.

تعداد 88 پرسشنامه به تمام کاربران سیستم مدیریت اطلاعات پروژه مرکز همکاری های فناوری ریاست جمهوری   توزیع گردید که  66 پرسشنامه تکمیل و بازگردانده شده که نتایج آن توسط نرم افزار spss تحلیل شد. با توجه به نتایج احصا شده، تمام فرضیه های پژوهش مورد تایید واقع شد و عملا رابطه بین متغیرهای وابسته با متغیرهای مستقل تحقیق جهت پذیرش سیستم مدیریت اطلاعات پروژه در نمونه مد نظر تایید گردید.

در این پژوهش باتوجه به اینکه اخذ اطلاعات از نمونه مد نظر با توجه به جایگاه حاکمیتی آن امری سهل الوصول نبود جهت گردآوری اطلاعات و پرسشنامه ها محدودیت هایی به وجود آمد.

نوآوری صورت گرفته در این تحقیق ورود به سیستم های اطلاعات مدیریتی در سطح سازمان های حاکمیتی است که از الگوی ساختاری تسهیلگری در توسعه فناوری های پیشرفته پیروی می کنند و به صورت پروژه ای نیز فعالیت می کنند که نتایج حاصله می تواند برای کشور در حوزه حاکمیتی نیز کاربرد داشته باشد.

فهرست مطالب

فصل اول: کلیات پژوهش

1-1.مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………..1

1-2.بیان مساله……………………………………………………………………………………………………………………2

1-3. مدل مفهومی پژوهش…………………………………………………………………………………………………..3

1-4.اهمیت و ضرورت تحقیق………………………………………………………………………………………………3

1-5. اهداف، سوالات و فرضیات تحقیق………………………………………………………………………………..4

1-5-1. هدف انجام پژوهش………………………………………………………………………………………………..4

1-5-2. سوالات تحقیق……………………………………………………………………………………………………….4

1-5-3. فرضیه های تحقیق…………………………………………………………………………………………………..5

1-6. روش انجام تحقیق………………………………………………………………………………………………………6

1-6-1. روش تحقیق…………………………………………………………………………………………………………..6

1-6-2. نقشه راه تحقیق……………………………………………………………………………………………………….6

1-6-3. قلمرو زمانی و مکانی تحقیق…………………………………………………………………………………….7

1-6-4. مشکلات انجام تحقیق……………………………………………………………………………………………..8

1-7. تعریف عملیاتی متغییرهای مستقل یا وابسته……………………………………………………………………8

 

فصل دوم: ادبیات پژوهش

2-1. مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………11

2-2. ادبیات نظری و پیشینه پژوهش……………………………………………………………………………………11

2-2-1. رفتار و قصد انجام رفتار…………………………………………………………………………………………11

2-2-2. سلسله مراتب باورها، نگرش ها و رفتارها………………………………………………………………..12

2-2-3. سیستم اطلاعات مدیریت……………………………………………………………………………………….13

2-2-4. پذیرش فناوری اطلاعات………………………………………………………………………………………..38

2-2-5. مرکز همکاری های فناوری ریاست جمهوری…………………………………………………………..54

2-3. جمع بندی و تفسیر مدل مفهومی تحقیق………………………………………………………………………58

2-3-1 . پاسخ به سوالات تحقیق………………………………………………………………………………………..60

2-3-2. تفسیر مدل مفهومی……………………………………………………………………………………………….62

فصل سوم: روش شناسی پژوهش

3-1. مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………67

3-2. طرح تحقیق……………………………………………………………………………………………………………..67

3-2-1. دسته بندی تحقیقات بر حسب هدف……………………………………………………………………….67

3-2-2. دسته بندی تحقیقات بر حسب نحوه گردآوری داده ها (طرح تحقیق) …………………………68

3-2-3. واحد تحلیل…………………………………………………………………………………………………………68

3-2-4. مطالعات مقطعی……………………………………………………………………………………………………68

3-3. ابزار جمع آوری اطلاعات………………………………………………………………………………………….69

3-3-1. پرسشنامه……………………………………………………………………………………………………………..69

3-3-2. متغییرهای تحقیق…………………………………………………………………………………………………..75

3-3-3. مقیاس های اندازه گیری………………………………………………………………………………………..79

3-3-4. جامعه آماری………………………………………………………………………………………………………..80

3-4. روش تحلیل داده ها…………………………………………………………………………………………………..80

3-4-1. روش های توصیفی……………………………………………………………………………………………….81

3-4-2. روش های تحلیلی………………………………………………………………………………………………..81

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها

4-1. مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………83

4-2. نتایج آمار توصیفی…………………………………………………………………………………………………….83

4-2-1. اطلاعات جمعیت شناختی……………………………………………………………………………………..83

4-2-2. نتایج آمار توصیفی متغیرهای مدل مفهومی تحقیق……………………………………………………..88

4-3. بررسی و ارزیابی فرضیه های تحقیق……………………………………………………………………………92

4-3-1. نتایج آزمون اسپیرمن……………………………………………………………………………………………..93

4-3-2. نتایج وزن دهی متغیرهای تحقیق به روش آنتروپی شانون و انحراف معیار استاندارد…….100

4-3-3. آزمون های تکمیلی……………………………………………………………………………………………..101

 

فصل پنجم: نتایج و پیشنهادات

5-1. مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………….105

 

5-2. پاسخ به سوالات تحقیق……………………………………………………………………………………………105

5-3. بررسی و ارزیابی آزمون های تکمیلی………………………………………………………………………..107

5-4. تحلیل نتایج تحقیق………………………………………………………………………………………………….107

5-5. پیشنهادات مدیریتی و محدودیت ها…………………………………………………………………………..109

5-5-1. محدودیت های تحقیق…………………………………………………………………………………………112

5-5-2. پیشنهادات برای تحقیقات آتی………………………………………………………………………………112

منابع و مآخذ…………………………………………………………………………………………………………………..114

پیوست‌ها……………………………………………………………………………………………………………………….127

 

فهرست جداول

جدول 2 1. سلسله مراتب چهار گانه تاثیرها…………………………………………………………………………12

جدول 2 2. ویژگی های کلی مدل پذیرش فناوری………………………………………………………………..43

جدول 2 3. روند توسعه ی مدل پذیرش فناوری…………………………………………………………………..44

جدول 2 4. پذیرش فناوری در مطالعات داخلی پیشین…………………………………………………………..51

جدول 2 5.  پذیرش فناوری در مطالعات خارجی پیشین………………………………………………………..54

جدول 2 6. معرفی متغیرهای مدل مفهومی……………………………………………………………………………62

جدول 3 1. نتیجه آزمون آلفای کرونباخ……………………………………………………………………………….71

جدول 3 2. آلفای کرونباخ به تفکیک گزاره های هر متغیر………………………………………………………71

جدول 3 3. نتیجه آلفای کرونباخ پس از حذف گزاره ها…………………………………………………………74

جدول 3 4. مدل ها و تئوری ها در حوزه ی پذیرش فناوری اطلاعات…………………………………….76

جدول 3 5. ارزیابی نقش متغیرهای میانجی در سایر مدل های مختلف پذیرش فناوری………………77

جدول 4 1. فراوانی پاسخ دهندگان برحسب استفاده از سیستم مدیریت اطلاعات پروژه……………..84

جدول 4 2. تقسیم ­بندی پاسخ ­دهندگان برحسب جنسیت کارکنان…………………………………………….84

جدول 4 3. تقسیم بندی پاسخ دهندگان برحسب سن کارکنان………………………………………………..85

جدول 4 4. تقسیم بندی پاسخ دهندگان برحسب سطح تحصیلات کارکنان………………………………86

جدول 4 5. تقسیم ­بندی پاسخ ­دهندگان برحسب میزان سابقه کار………………………………………………87

جدول 4 6. میزان استفاده از سیستم مدیریت اطلاعات پروژه………………………………………………….87

جدول 4 7. شاخص های توصیفی گزاره های متغیرعملکرد مورد انتظار در نمونه مورد بررسی……89

جدول 4 8. شاخص های توصیفی گزاره های  متغیرتلاش مورد انتظار در نمونه مورد بررسی…….89

جدول 4 9. شاخص های توصیفی گزاره های  متغیرتاثیرات اجتماعی در نمونه مورد بررسی………90

جدول 4 10. شاخص های توصیفی گزاره های  متغیرتسهیل شرایط در نمونه مورد بررسی………..91

جدول 4 11. شاخص های توصیفی گزاره های  متغیراعتماد در نمونه مورد بررسی……………………91

جدول 4 12. شاخص ­های توصیفی گزاره­های متغیر قصد­رفتاری در نمونه مورد بررسی……………..92

جدول 4 13. نتایج نرمال نبودن دو متغیر قصد استفاده و میزان استفاده واقعی با توجه به آزمون کولموگروف اسمیرنوف……………………………………………………………………………………………………..92

جدول 4 14. نتایج آزمون اسپیرمن برای فرضیه اصلی اول………………………………………………………93

جدول 4 15. نتایج آزمون اسپیرمن برای فرضیه اصلی دوم……………………………………………………..94

جدول 4 16. نتایج آزمون اسپیرمن برای فرضیه اصلی سوم…………………………………………………….95

جدول 4 17. نتایج آزمون اسپیرمن برای فرضیه اصلی چهارم………………………………………………….96

جدول 4 18. نتایج آزمون اسپیرمن برای فرضیه اصلی پنجم……………………………………………………97

جدول 4 19. نتایج آزمون اسپیرمن برای فرضیه اصلی ششم……………………………………………………98

جدول 4 20. خلاصه نتایج آزمون اسپیرمن فرضیه ­ها………………………………………………………………99

جدول 4 21. وزن متغیرهای تحقیق با بهره گرفتن از روش وزن دهی آنتروپی………………………………100

جدول 4 22. وزن متغیرهای تحقیق با بهره گرفتن از روش وزن دهی انحراف معیار استاندارد…………100

جدول 4 23. وزن های تعدیل شده متغیرهای تحقیق……………………………………………………………101

جدول 4 24. نتایج آزمون کروسکال والیس جهت سنجش اثر سطوح سنی مختلف بر متغیرهای تحقیق.102

جدول 4 25. نتایج آزمون کروسکال والیس جهت سنجش اثر سطوح تحصیلات مختلف بر متغیرهای تحقیق…………………………………………………………………………………………………………….103

جدول 4 26. نتایج آزمون کروسکال والیس جهت سنجش اثر میزان سابقه کار مختلف بر متغیرهای تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………………..104

 

فهرست اشکال و نمودارها

شکل 1 1. مدل مفهومی تحقیق……………………………………………………………………………………………..3

شکل 1 2. نقشه راه انجام پژوهش…………………………………………………………………………………………7

شکل 2 1 زنجیره سفارش شرکت حمل و نقل FedEx…………………………………………………………37

شکل 2 2. تئوری رفتار منطقی …………………………………………………………………………………………..40

شکل 2 3. تئوری رفتار برنامه ­ریزی شده ……………………………………………………………………………..40

شکل 2 4. مدل مفهومی از پذیرش فناوری…………………………………………………………………………..41

شکل 2 5. مدل پذیرش فناوری…………………………………………………………………………………………..42

شکل 2 6. فرایند پذیرش و استفاده از فناوری اطلاعات بر مبنای مدل پذیرش فناوری……………….42

شکل 2 7. مدل پذیرش فناوری 2……………………………………………………………………………………….46

شکل 2 8. مدل تناسب وظیفه با فناوری……………………………………………………………………………….47

شکل 2 9. مدل مفهومی تحقیق…………………………………………………………………………………………..49

شکل 2 10. زنجیره ارزش مرکز همکاری های فناوری ریاست جمهوری…………………………………55

شکل 2 11. فرایند مدیریت ایده ها……………………………………………………………………………………..55

شکل 2 12. فرایند تصویب پروژه……………………………………………………………………………………….56

شکل 2 13. فرایند پایش استراتژیک……………………………………………………………………………………56

شکل 2 14. فرایند مدیریت پروژه……………………………………………………………………………………….57

شکل 2 15. فرایند مدیریت دانش……………………………………………………………………………………….57

شکل 2 16. فرایند مدیریت منابع انسانی………………………………………………………………………………58

شکل 2 17. فرایند فناوری اطلاعات……………………………………………………………………………………58

شکل 2 18. ابعاد مختلف فناوری………………………………………………………………………………………..59

شکل 2 19. مدل مفهومی یافته شده…………………………………………………………………………………….66

نمودار 4 1. نموداردایره ای فراوانی پاسخ دهندگان برحسب استفاده از سیستم مدیریت اطلاعات پروژه.84

نمودار4 2. نمودار دایره ای پاسخ دهندگان برحسب جنسیت کارکنان………………………………………85

نمودار 4 3. نموداردایره ای جامعه ی آماری برحسب سن………………………………………………………85

نمودار 4 4. نموداردایره­ای جامعه­ آماری برحسب سطح تحصیلات……………………………………….86

نمودار 4 5. تقسیم بندی پاسخ دهندگان برحسب میزان سابقه کار……………………………………………87

نمودار 4 6. تقسیم ­بندی پاسخ دهندگان برحسب میزان استفاده(دقیقه) از سیستم مدیریت اطلاعات پروژ.88

نمودار 4 7. همبستگی دو متغیر عملکرد مورد انتظار و قصد استفاده………………………………………..94

نمودار 4 8. نمودار همبستگی دو متغیر تلاش مورد انتظار و قصد استفاده…………………………………95

نمودار 4 9. همبستگی دو متغیر تاثیر اجتماعی و قصد استفاده…………………………………………………96

نمودار 4 10. همبستگی دو متغیر تسهیل شرایط و میزان استفاده واقعی از سیستم………………………97

نمودار 4 11. همبستگی دو متغیر اعتماد و قصد استفاده………………………………………………………….98

نمودار 4 12. همبستگی دو متغیر استفاده و قصد استفاده………………………………………………………..99

 

فصل اول

کلیات پژوهش

• مقدمه

در طی دهه ی اخیر، شدت یافتن رقابت میان سازمان‌ها در جهت بهینه‌سازی و مكانیزه سازی فرایندهای درون‌سازمانی توجه آن‌ ها را به سمت شناخت دقیق‌تر و عمیق‌تر نیازها و خواسته‌های سازمان و كاركنان سوق داده است. علیرغم سرمایه‌گذاری‌های فراوان انجام‌شده درزمینه‌ی کاربری فناوری‌های اطلاعاتی در عرصه مذكور میزان استفاده از این فناوری‌ها یا چندان بالا نبوده و یا اثربخشی مطلوب را نداشته است. این موضوع نیاز به انجام پژوهش برای شناسایی عوامل تعیین‌کننده پذیرش دستگاه‌های الكترونیكی سازمانی توسط كاركنان را آشکار می سازد. درک عواملی که موجب پذیرش فناوری های جدید می‌شود و ایجاد شرایطی که تحت آن، فناوری های اطلاعاتی موردنظر پذیرفته شود از پژوهش‌های مهم درزمینه‌ شناسایی و تبیین رفتار مصرف‌کننده است. چراکه تبیین رفتار مصرف کنندگان كه در این تحقیق كاركنان می‌باشند،‌ امکان ارائه‌ برنامه‌های مطلوب‌تر و افزایش رضایت آن‌ ها در جهت سودآوری بیشتر را فراهم می‌آورد. با توجه به این مطلب این تحقیق باهدف شناسایی عوامل دارای رابطه با درک مفید بودن و سهولت استفاده از سیستم الكترونیكی مدیریت اطلاعات پروژه در سازمان‌های پروژه محور توسط كاركنان، بر اساس نظریه یكپارچه پذیرش و به‌کارگیری فناوری (UTAUT)، شناسایی جایگاه متغیرهای محیطی در مدل رفتار كاركنان به‌نحوی‌که با کنترل آن‌ ها امکان تغییر نگرش و افزایش بهره گیری كاركنان از خدمات الكترونیكی سازمانی در راستای کاهش زمان و افزایش بهره وری و ایجاد ارزش‌افزوده برای سازمان‌های پروژه محور انجام‌شده است.

مدل مفهومی تحقیق یکی از جدیدترین مدل‌ها درباره پذیرش فناوری است که آن را می‌توان حاصل تلفیق سازه های اصلی چندین مدل مشهور درزمینه پذیرش فناوری دانست. سازه‌های اصلی تحقیق عملکرد مورد انتظار، تلاش مورد انتظار، تأثیرات اجتماعی، اعتماد و تسهیل شرایط است که با قصد رفتاری و به‌تبع آن رفتار استفاده از سیستم مدیریت اطلاعات پروژه رابطه دارد. روش تحقیق در این تحقیق مطالعات کتابخانه‌ای و پرسشنامه است. با ترجمه پرسشنامه‌ها‌ی استاندارد در این حوزه و انجام تحقیقات پیش‌آزمون و بهره‌گیری از روش‌های میدانی نظرات مدیران مورد ارزیابی قرار گرفت.

در این فصل که نخستین فصل تحقیق بوده و طرح و شالوده­ی اصلی آن تبیین می­ شود؛ نخست مساله تحقیق بیان می­ شود. همچنین مهمترین مدل­های ارائه شده در مورد موضوع تحقیق معرفی می شود؛ و از میان مدل­ها مدل مفهومی که اساس تحقیق بر پایه­ ان انجام شده انتخاب شده و به طور مفصل تر تشریح می­گردد. برای توجیه علل انجام تحقیق اهمیت ضرورت و نتایج احتمالی تحقیق بیان می­گردد. همچنین مهمترین مشکلات احتمالی در انجام تحقیق ذکر شده و اهداف سوالات و فرضیات تحقیق بیان می­گردد. در پایان روش تحقیق از نظر شیوه انجام تحقیق ذکر گردیده و متغییر های مستقل و وابسته تحقیق و دامنه­ زمانی و مکانی آن تعریف می­ شود.

• بیان مساله

امروزه رقابت برای ارائه ی خدماتی كه بهینه‌سازی و تسریع فرایندها را شامل می‌شوند، به‌عنوان یک مسئله راهبردی كلیدی برای سازمان‌ها مطرح است. با توجه به رشد چشمگیر و سرعت تحولات تكنولوژی در جهان حركت به سمت بهینه‌سازی و مكانیزه نمودن فرایندها در سازمان‌ها را به‌عنوان مقدمه‌ای برای دستیابی به مزیت رقابتی پایدار می‌توان قلمداد كرد.

ازآنجاکه کاربران سیستمهای اطلاعاتی به‌نوعی مصرف کننده تلقی می‌شوند پذیرش یا عدم پذیرش فناوری در حوزه‌  رفتار مصرف‌کننده مطرح می‌شود؛ و با توجه به ماهیت آن‌ ها می‌توان پذیرش آن را در حوزه‌ی سیستم های اطلاعاتی مطرح نمود.

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                            صفحه

چکیده…………………………………………………………………………………………………………………………………………1

فصل اول: کلیات تحقیق

1-1) مقدمه……………………………………………………………………………………………………….. ………….3

1-2) تشریح و بیان مسئله……………………………………………………………………………………… ………….3

1-3) اهمیت و ضرورت تحقیق……………………………………………………………………………… ………….5

1-4) اهداف تحقیق……………………………………………………………………………………………… ………….6

1-5) چهارچوب نظری………………………………………………………………………………………… ………….6

1-6) فرضیات تحقیق…………………………………………………………………………………………… ………….7

1-7) تعریف مفهومی و عملیاتی متغیرها…………………………………………………………………… ………….7

1-8) قلمرو تحقیق……………………………………………………………………………………………… ………….9

1-9) جمع بندی…………………………………………………………………………………………………. ………….9

فصل دوم: مبانی نظری تحقیق

2-1) بانکداری الکترونیک…………………………………………………………………………………….. ………..12

2-2) تاریخچه بانکداری الکترونیک…………………………………………………………………………. ………..14

2-3) اجزای بانکداری الکترونیک در ایران………………………………………………………………… ………..18

2-4) کارت های اعتباری………………………………………………………………………………………. ………..18

2-5) تشریح مفهوم عملکرد…………………………………………………………………………………… ………..26

2-6) عملکرد سازمانی ………………………………………………………………………………………… ………..28

2-7) ابعاد ارزیابی عملکرد……………………………………………………………………………………. ………..28

2-8) انواع ارزیابی عملکرد …………………………………………………………………………………… ………..29

2-9) فرایند ارزیابی عملکرد………………………………………………………………………………….. ………..31

2-10) اهداف ارزیابی عملکرد ………………………………………………………………………………. ………..31

2-11) مدل های شناخته شده در زمینه ارزیابی عملکرد (فرایندها و چارچوبها) ………………….. ………..31

2-11-2) ماتریس عملکرد (1989)………………………………………………………………………….. ………..32

2-11-3) مدل نتایج و تعیین کننده ها (1991)……………………………………………………………. ………..32

2-11-4) هرم عملکرد (1991)………………………………………………………………………………. ………..33

2-11-5) کارت امتیازدهی متوازن (1992)…………………………………………………………………. ………..33

2-11-6) فرایند کسب و کار  (1996)……………………………………………………………………… ………..34

2-11-7) تحلیل ذی نفعان (2001)…………………………………………………………………………. ………..35

2-11-8) مدل تعالی سازمان………………………………………………………………………………….. ………..36

2-11-9) چارچوب مدوری و استیپل (2000)……………………………………………………………. ………..36

2-12) سودآوری………………………………………………………………………………………………… ………..38

2-13) رضایت مشتری…………………………………………………………………………………………. ………..38

2-14) احساس امنیت مشتری………………………………………………………………………………… ………..42

2-15) پیشینه تحقیق……………………………………………………………………………………………. ………..43

2-16) جمع بندی……………………………………………………………………………………………………………………….52

فصل سوم: روش اجرای تحقیق

3-1) مقدمه ………………………………………………………………………………………………………. ………..54

3-2 روش تحقیق……………………………………………………………………………………………….. ………..54

3-3) جامعه و نمونه آماری تحقیق…………………………………………………………………………… ………..55

3-3-1) جامعه آماری تحقیق………………………………………………………………………………….. ………..55

3-3-2) نمونه آماری تحقیق…………………………………………………………………………………… ………..55

3-4) روش ها و ابزار گردآوری اطلاعات…………………………………………………………………. ………..57

3-5) روایی و پایایی پرسشنامه………………………………………………………………………………. ………..58

3-5-1) روایی……………………………………………………………………………………………………. ………..58

3-5-2) پایایی……………………………………………………………………………………………………. ………..58

3-6) روش تجزیه و تحلیل داده ها…………………………………………………………………………. ………..59

3-6-1) تجزیه و تحلیل با بهره گرفتن از آمار توصیفی……………………………………………………… ………..59

3-6-2) تجزیه و تحلیل با بهره گرفتن از آمار استنباطی……………………………………………………… ………..60

3-6-3 ) تحلیل رگرسیون……………………………………………………………………………………… ………..60

3-6-4) آزمون دوربین واتسون………………………………………………………………………………. ………..61

3-6-5) تکنیک مدل یابی معادلات ساختاری……………………………………………………………… ………..61

3-6-6 ) آزمون کلموگروف –  اسمیرنف………………………………………………………………………………………62

3-6-7 ) آزمون t-value……………………………………………………………………………………… ………..62

3-6-8 ) تحلیل عاملی تأییدی………………………………………………………………………………… ………..63

3-6-9 ) شاخص های برازندگی…………………………………………………………………………….. ………..64

3-6-9-1 ) آزمون خی –  دو………………………………………………………………………………. ………..64

3-6-9-2 ) شاخص RMSEA …………………………………………………………………………… ………..64

 

3-10) جمع بندی……………………………………………………………………………………………….. ………..64

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده های تحقیق

4-1) مقدمه:………………………………………………………………………………………………………. ………..67

4-2) توصیف متغیر های جمعیت شناختی پاسخ دهندگان:…………………………………………….. ………..68

4-3)  توصیف متغیر های تحقیق:……………………………………………………………………………. ………..71

4-4) آزمون فرضیات تحقیق:…………………………………………………………………………………. ………..73

4-5) یافته های جانبی تحقیق ……………………………………………………………………………….. ………..79

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات

5-1) مقدمه……………………………………………………………………………………………………….. ………..84

5-2) نتیجه گیری………………………………………………………………………………………………… ………..84

5-2-1 ) نتایج بررسی توصیفی داده ها…………………………………………………………………….. ………..84

5-2-2 ) نتایج آمار استنباطی………………………………………………………………………………….. ………..85

5-3 ) پیشنهادات بر مبنای یافته های تحقیق………………………………………………………………. ………..86

5-4) محدودیت های تحقیق………………………………………………………………………………….. ………..87

5-5 ) پیشنهاداتی برای تحقیقات آینده……………………………………………………………………… ………..88

منابع و مآخذ…………………………………………………………………………………………………….. ………..89

پیوست ها…………………………………………………………………………………………………………. ………..96

چکیده انگلیسی…………………………………………………………………………………………………………………………109

فهرست جداول

 عنوان                                                                                                           صفحه

جدول 2-1) ابعاد مدل سرکوال………………………………………………………………………………………………………………… …………42

جدول 2-2) پیشینه تحقیق………………………………………………………………………………………………………………………. …………47

جدول 3-1) ضرایب آلفای کرونباخ  مربوط به متغیر ها…………………………………………………………………………… …………59

جدول 4-1)  توصیف متغیر جنسیت……………………………………………………………………………………………………….. …………68

جدول 4-2) توصیف متغیر سن……………………………………………………………………………………………………………….. …………69

جدول 4-3) توصیف متغیر تحصیلات…………………………………………………………………………………………………….. …………70

جدول 4-4) توصیف متغیر  سودآوری…………………………………………………………………………………………………….. …………71

جدول 4-5) توصیف متغیر احساس امنیت مشتریان………………………………………………………………………………… …………71

جدول 4-6) توصیف متغیر  رضایت مشتریان………………………………………………………………………………………….. …………71

جدول 4-7) توصیف متغیر تنوع کاربرد کارتهای ATM…………………………………………………………………………. …………72

جدول 4-8) توصیف متغیر بهبود عملکرد……………………………………………………………………………………………….. …………72

جدول4-9) خلاصه وضعیت مدل رگرسیون بین تنوع کاربرد کارتهای  ATMو بهبود عملکرد………………… …………73

جدول4-10) تحلیل واریانس مدل رگرسیون بین تنوع کاربرد کارتهای ATM و بهبود عملکرد………………… …………73

جدول4-11) ضرایب مدل های رگرسیون بین تنوع کاربرد کارتهای  ATMو بهبود عملکرد……………………. …………74

جدول4-12) خلاصه وضعیت مدل رگرسیون بین تنوع کاربرد کارتهای ATM و سودآوری…………………….. …………74

جدول4-13) تحلیل واریانس مدل رگرسیون بین تنوع کاربرد کارتهای  ATMو سودآوری……………………… …………75

جدول4-14) ضرایب مدل های رگرسیون بین تنوع کاربرد کارت های  ATMو سودآوری……………………… …………75

جدول4-15) خلاصه وضعیت مدل رگرسیون بین تنوع کاربرد کارتهای ATM و رضایت مشتریان………….. …………76

جدول4-16) تحلیل واریانس مدل رگرسیون بین تنوع کاربرد کارتهای ATM و رضایت مشتریان……………………76

جدول4-17) ضرایب مدل های رگرسیون بین تنوع کاربرد کارتهای  ATMو رضایت مشتریان………………………..77

جدول4-18) خلاصه وضعیت مدل رگرسیون بین تنوع کاربرد کارتهای  ATMو امنیت مشتریان……………………..77

جدول4-19) تحلیل واریانس مدل رگرسیون بین تنوع کاربرد کارتهای  ATMو امنیت مشتریان………………. …………78

جدول 4-20) ضرایب مدل های رگرسیون بین تنوع کاربرد کارتهای ATM و امنیت مشتریان…………………………78

جدول4-21) آزمون تی وضعیت موجود متغیرهای تحقیق……………………………………………………………………….. …………79

جدول4-22) آزمون تی وضعیت موجود متغیرهای تحقیق در دو بخش……………………………………………………. …………80

جدول4-23) آزمون تی مقایسه متغیرهای تحقیق در دو بخش………………………………………………………………….. …………81

جدول 4-24) خلاصه مدل رگرسیون در دو بخش خصوصی و دولتی………………………………………………………. …………82

 

فهرست نمودار و اشكال

عنوان                                                                                                            صفحه

شکل1-1) مدل مفهومی تحقیق……………………………………………………………………………….. ………….7

شکل 2-1) مدل فورنل…………………………………………………………………………………………. ………..40

شکل2-2) مدل کانو ……………………………………………………………………………………………………………………………. …………..41

 

چکیده

استفاده از کارت های ATM یکی از ابزارهای بانکداری الکترونیکی است که موجب تسهیل در ارائه وجوه نقد و سرعت انتقال وجوه و همین طور دقت و کاهش حجم عملیات مربوط به ارائه پول را فراهم می آورد. اصلاحات ساختاری در بخش های واقعی و مالی اقتصاد ایران و بانک های کشور دربر دارنده مؤلفه های گوناگونی است. به نظر می رسد  شناسایی عوامل بهبود عملکرد در نظام بانکی می تواند پیش نیازی برای ایجاد تحول در نظام بانکداری ایران باشد. که تحقیق حاضر به بررسی این سوال می پردازد که آیا تنوع کاربرد کارتهای ATM  بر بهبود عملکرد شعب بانک های دولتی و خصوصی تاثیرگذار است؟

روش تحقیق از نوع توصیفی، تحلیلی از نوع علی است. جامعه آماری انتخاب شده مشتریان (دارندگان کارت ATM) بانک های دولتی و خصوصی استان گیلان می باشند که تعداد 400 نمونه از طریق روش نمونه گیری غیراحتمالی در دسترس به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه استفاده شد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از رگرسیون و تحلیل واریانس استفاده شد.

با توجه به نتایج به دست آمده مشاهده شد تنوع کاربرد کارت های ATM  بر بهبود عملکرد شعب بانک های دولتی و خصوصی استان گیلان تاثیرگذار است و شدت رابطه بین تنوع کاربرد کارتهایATM   و بهبود عملکرد برابر 640/0 می باشد؛ از طرفی ضریب تعیین نیز برابر با 409/0 می باشد که بیانگر آنست که متغیر تنوع کاربرد کارتهایATM   در حدود 41 درصد متغیر بهبود عملکرد را تبیین می کند. همچنین تنوع کاربرد کارتهای ATM بر ابعاد  بهبود  عملکرد  بصورت جداگانه نیز تاثیرگذار است.

کلمات کلیدی: بهبود عملکرد، سودآوری، رضایت مشتری، احساس امنیت مشتری، کارت ATM

 

فصل اول

کلیات تحقیق

1-1) مقدمه

از ویژگی‌های قرن حاضر، توسعه اعجاب آور تكنولوژی  ارتباطات و اطلاعات و بكارگیری آن جهت افزایش سرعت و كیفیت در ارائه خدمات می‌باشد ضمن این که بخش خدمات در حدود 20 درصد کل تجارت جهانی را تشکیل می دهد و در طی 15 سال گذشته، مانند تجارت کالا از رشد سریع 5/8 درصدی برخوردار بوده است. این پیشرفت‌، بانكداری را نیز تحت تأثیر شدید خود قرار داده و باعث تغییرات عمده‌ای در این صنعت گردیده است. سرعت توسعه صنعت انفورماتیک باعث ایجاد تغییرات عمده‌ای در شكل پول و سیستم‌های انتقال منابع در عرصه بانكداری گردیده و مفاهیم جدیدی از بانكداری تحت عنوان بانكداری الكترونیكی ظهور یافته است.

صنعت بانکداری ایران به عنوان یکی از پایه های تاثیر گذار در اقتصاد کشور نقش تعیین کنندهای در فعالیت های اقتصادی کشور ایفا می کند. شکاف موجود میان صنعت بانکداری ایران و بانکداری روز دنیا بیانگر فاصله معنی دار بانک های ایرانی با استاندارد های بین المللی  است. وجود چنین شرایطی لزوم تجدید نظر در روابط بین نظام  بانکداری و مشتریان به عنوان منبع اصلی درآمد و موفقیت سازمان را ضروری می سازد. مشتریان را باید دلیل وجودی سازمان به حساب آورد لذا نه تنها شناخت نیاز های آشکار آنان، پیش بینی، تعیین و هدایت نیاز های پنهان مشتریان، طراحی و اجرا ی برنامه های ارائه خدمات در جهت رفع این نیاز ها برای جذب مشتری از ارکان اساسی هرگونه فعالیت در سازمان می باشد. شعار معروف ”همیشه حق با مشتری است” اگر به درستی اجرا شود می تواند باعث کسب موفقیت در نظام بانکداری کشور شود. به کارگیری جدیدترین روش های بازاریابی در زمینه مشتری مداری و کسب رضایت مشتری باعث موفقیت سازمان می گردد. زمانی که بتوانیم نیاز های مشتریان را نسبت به رقبای دیگر زودتر تشخیص داده و با ارائه راهکارهای مناسب مشتریانمان را زودتر از رقبا شناسایی و جذب نماییم؛ آنگاه سازمانی موفق خواهیم بود.

این فصل شامل بیان مسئله، اهمیت و ضرورت تحقیق، اهداف تحقیق، چهارچوب نظری، فرضیات تحقیق، تعریف مفهومی و عملیاتی متغیرها و قلمرو تحقیق می باشد.

چکیده

کارخانه­ی فرآوری مگنتیت مجتمع گل­گهر سیرجان، شامل سه مدار خردایش خشک و طبقه ­بندی، جدایش مغناطیسی خشک و خردایش و جدایش مغناطیسی تر می­باشد که تناژ خوراک ورودی به کارخانه 450 تن بر ساعت و تناژ کنسانتره نهایی (کنسانتره تر و خشک) آن، 200 تن بر ساعت است. تعداد گره­ها و جریان­ها به منظور موازنه جرم در مدار خردایش خشک و طبقه بندی و جدایش مغناطیسی خشک به ترتیب 4 و 8  عدد و در مدار خردایش و جدایش مغناطیسی تر، به ترتیب، 9 و 16 عدد می­باشد. در این تحقیق، ابتدا نرخ جریان­های نامعلوم، با بهره گرفتن از داده ­های به دست آمده از طریق نمونه برداری دستی از جریان­های قابل دسترسی در حالت پایدار و در شیفت­های مختلف کاری کارخانه، محاسبه و سپس با بهره گرفتن از تکنیک سازگارکردن داده ­ها، نتایج به دست آمده تصحیح و در نهایت وزن جزء نمونه­ها و پارامترهای سیستم نمونه­برداری بهینه محاسبه شده است. مسئله سازگارکردن داده ­ها در این تحقیق، غیرخطی می­باشد. پس از موازنه جرم، سازگار کردن و تصحیح مقادیر عیار و تناژ اندازه ­گیری شده، با بهره گرفتن از رویکردهای مختلفی شامل حل معادلات ماتریسی در نرم افزار متلب با بهره گرفتن از روش­های تحلیلی خطی و عددی غیرخطی کلاسیک و فرا ابتکاری (همچون الگوریتم ژنتیک و روش ترکیبی)، روش­های دو خطی کرو، ماتریس پروژکشن و سیمپسون (با بهره گرفتن از جریان­های اندازه ­گیری نشده 1، 3، 11 و 14) و روش تصحیح داده ­ها در نرم افزار موازن برای تشخیص داده ­های پرت و حذف آن­ها، انجام شده است. در ادامه، برای نقاط مهم و ضروری در مدار فرآوری مگنتیت، وزن، تعداد و فاصله­ی زمانی اخذ جزء نمونه­ها، با بهره گرفتن از روش واریوگرام، محاسبه شده است. در این تحقیق، نشان داده شد که روش ترکیبی برای هر سه مدار کارخانه، بهترین نتایج کمینه سازی را در بر دارد به عنوان مثال، مقدار ماکزیمم خطای برقراری شروط، با روش ترکیبی برای مدار خردایش و جدایش مغناطیسی تر از 730/1310 به 12-10×364/1 واحد، کاهش یافت. به علاوه، مقدار بازیابی تخمینی کل در مدار خردایش و جدایش مغناطیسی تر، از 93/86 درصد به 22/96 درصد افزایش یافت.
کلمات کلیدی: موازنه­ی جرم، سازگارکردن داده ­ها، روش ترکیبی، وزن جزء نمونه، سیستم نمونه ­برداری، گل­گهر.

فصل اول

 

• 1- مقدمه

در کارخانه­های کانه­آرایی، اعتبار داده ­های اندازه ­گیری شده و جامع بودن آن­ها، نقش اساسی در ارزیابی صحیح از سیستم ایفا می­ کند؛ به طوری که داده ­های نامعتبر ممکن است مسئولین را به کلی در تصمیم­ گیری­ ها دچار اشتباه نماید. از طرفی، در یک کارخانه فرآوری، اندازه ­گیری­ها همواره دارای خطا هستند؛ از این رو لازم است قبل از استفاده داده ­های اندازه ­گیری شده تصحیح شوند. به علاوه، در بسیاری اوقات، اندازه ­گیری­ برخی داده ­ها، از جریان­های کارخانه، به لحاظ برخی محدودیت­های فنی یا اقتصادی، امکان ­­پذیر نمی ­باشد. به عنوان مثال، در اغلب کارخانه­های فرآوری، اکثر نرخ­های جریان[1]، اندازه ­گیری نمی­شوند؛ لذا مقادیر این گونه داده ­ها باید به نحوی تخمین زده شوند ]1[. به طور کلی، داده ­های اندازه ­گیری شده و اندازه ­گیری نشده، هر کدام، به دو دسته تقسیم می­شوند ]2[:
1- داده ­های اندازه ­گیری شده

• قابل تعدیل: یک متغیر اندازه ­گیری شده زمانی قابل تعدیل است که مقادیر آن­ها می ­تواند تحت نظر مدل موازنه جرم به صورت بهینه اصلاح شود (افزونه[2]) که اصطلاحأ افزونگی داده ­ها نامیده می­ شود.
• داده تعیین شده (غیر قابل تعدیل مثلأ توسط سیستم­های توزین و…): زمانی که از قبل دبی جریان­ها اندازه ­گیری شده باشد و به وسیله روش تلفیق داده ­ها امکان اصلاح ندارند.

2- داده ­های اندازه ­گیری نشده

• داده قابل مشاهده[3]: یک داده زمانی قابل مشاهده است که بتواند با بهره گرفتن از مدل موازنه جرم و مقادیر اندازه ­گیری­ شده در حالت پایدار، تخمین زده شود.
• داده غیر قابل مشاهده[4]: یک داده زمانی غیر قابل مشاهده است که با بهره گرفتن از داده ­های اندازه ­گیری­ شده موجود و معادلات موازنه جرم در حالت پایدار، نتواند تخمین زده شود.

سازگارکردن داده ­ها[5] به عنوان بخشی از مسئله­ موازنه جرم، ممکن است تنها شامل تصحیح داده ­های معلوم (تناژ و عیار) باشد و یا اینکه قبل از تصحیح داده ­ها، محاسبه تناژ و عیارهای مجهول را نیز انجام دهد]2[.
هدف از این فصل، تشریح اهداف موازنه جرم، مزایا و روش­های حل مسئله موازنه جرم در مدارهای فرآوری و بیان روش­های مختلف سازگارکردن داده ­ها به صورت پایا[6] است. یک واحد عملیاتی نسبت به متغیرهای عملیاتی در حالت پایا است؛ اگر متغیرهایش با زمان تغییر نکنند. به عنوان مثال در یک واحد خردایش در حالت پایا، نباید توزیع ابعادی خوراک و دبی آن، نسبت به زمان نوسان داشته باشد. اگر گفته شود، آسیا در حالت پایا کار می­ کند، نباید هیچ متغیر عملیاتی آسیا، نسبت به زمان تغییر کند و بنابراین، محصول آسیا نیز باید با دبی و توزیع ابعادی ثابتی به دست آید. در روش­های پایا که موضوع این تحقیق است، بسته به شکل معادله شرط، مسئله سازگارکردن ممکن است به صورت خطی[7]، دو خطی[8]، یا غیرخطی[9] باشد. با توجه به اینکه شروط لازم برای حل مسئله سازگارکردن داده ­ها به صورت معادله یا نامعادله نوشته می­شوند، می­توان این شروط را به صورت زیر تفکیک کرد]2[:
1- معادله (شروط مساوی)

چکیده

 در مدل قیمت‌گذاری دارایی سرمایه‌ای(CAPM)، ریسک سیستماتیک یا بتا، تنها عامل تبیین کننده اختلاف بازدهی دارایی‌ها می‌باشد. بتا به عنوان معیار ریسک سیستماتیک نتیجه حاصل از یک و ضعیت تعادلی است که در آن سرمایه‌گذاران به دنبال حداکثر کردن تابع مطلوبیت خود بر اساس دو پارامتر میانگین و واریانس بازدهی می‌باشند. واریانس بازدهی به عنوان معیار ریسک حداقل به دو دلیل ذیل با تعریف متداول ریسک – در معرض خطر قرارگرفتن یا زیان بالقوه و قابل محاسبه‌ی سرمایه‌گذاری – در تعارض است.

اول اینکه زمانی می‌توان از واریانس بازدهی به عنوان معیار ریسک استفاده نمود که توزیع بازدهی دارایی‌ها نرمال باشد. دوم اینکه انحرافات بالاتر از میانگین را به عنوان ریسک سرمایه گذاری تلقی نمی کنند.

در این تحقیق  به بررسی توان تبیین معیارهای ریسک نامطلوب در مقابل معیارهای سنتی ریسک پرداخته شد. نتایج بدست آمده حاکی از آنست که معیار ریسک نامطلوب نیمه‌واریانس استرادا نسبت به سایر معیارهای ریسک سیستماتیک، از عملکرد بهتری در تبیین رابطه ریسک بازده برخوردار است.

واژه های کلیدی: مدل شرطی قیمت گذاری داراییهای سرمایه ای کاهشی ؛ بتای منفی استرادا؛ گامای استرادا؛ریسک سیستماتیک؛ نیمه واریانس.

 

فهرست مطالب

فصل اول: کلیات تحقیق

 

1-1- مقدمه 1

1-2- تعریف و بیان مسئله‌ی تحقیق 2

1-3- پیشینه و تاریخچه موضوع تحقیق: 3

1-4- جنبه جدید بودن و نوآوری تحقیق: 7

1-5- اهداف تحقیق: 8

1-6- اهمیت و ضرورت انجام تحقیق: 9

1-7- کاربرد نتایج تحقیق: 10

1-8- روش تحقیق: 11

1-8-1 جامعه آماری 11

1-8-2 روش و طرح نمونه برداری 11

1-8-3 ابزار گردآوری داده ها 12

1-8-4 ابزار تجزیه و تحلیل: 12

1-9- متغیرهای تحقیق و تعریف عملیاتی آنها: 12

فصل دوم :مبانی نظری و پیشینه تحقیق

2-1- مقدمه 16

2-2- سرمایه‌گذاری 17

2-2-1 روش های سرمایه‌گذاری و انواع اوراق بهادار 17

2-2-2 سرمایه‌گذاری غیرمستقیم: 22

2-3- انواع سرمایه‌گذاری 23

2-4- محیط سرمایه‌گذاری 23

2-5- فرایند سرمایه‌گذاری 24

2-6- تبیین قیمت گذاری دارایی سرمایه ای: مقایسه تطبیقی مد لها 25

2-6-1 مدل قیمت گذاری دارایی سرمایه ای 25

2-6-2 مدل قیمت گذاری دارایی های سرمایه ای كاهشی 27

2-6-3 مدل قیمت گذاری داراییهای سرمایهای تعدیلی 28

2-6-4 مدل قیمت گذاری داراییهای سرمایهای تجدید نظر شده 30

2-7 اهمیت بررسی عوامل موثر بر ریسك و بازده 32

2-8 عوامل مؤثر بر ریسك و بازده سرمایه گذاری در محصولات مالی 32

2-8-1 عوامل كلان 33

2-8-2 عوامل خرد 35

2-9 بازده 37

 

2-9-1 – سنجش بازده اوراق بهادار 37

2-10 ریسك 42

2-10-1 تعریف ریسك 43

2-10-2 تعریف مدیریت ریسك 45

2-10-3 مفهوم ارزش در معرض ریسك 47

2-11 طبقه بندی انواع ریسك 49

2-11-1 ریسك سیستماتیک 52

2-11-2 ریسك غیر سیستماتیک 52

2-12- اندازه‌گیری ریسک 53

2-12-1 معیارهای اندازه‌گیری ریسک 54

2-13- ریسک نامطلوب 54

2-13-1 محاسبه ریسک نامطلوب 57

2-14- نظریه مدرن پرتفولیو، نظریه فرامدرن پرتفولیو و ریسک نامطلوب 58

2-15- معیارهای ارزیابی عملکرد برحسب ریسک 60

2-15-1 معیارهای ارزیابی عملکرد مبتنی بر نظریه فرامدرن 61

2-15-2 مقیاس های ارزیابی عملكرد سبد سهام مبتنی بر نظریه مدرن 62

2-16 مقایسه مقیاس شارپ و مقیاس ترینر 64

2-17 مقایسه نسبت شارپ، سورتینو و UPR 65

2-18- پیشینه و تاریخچه موضوع تحقیق: 66

فصل سوم:روش تحقیق

3-1 مقدمه 74

3-2تهیه و تنظیم فرضیه 74

3-3متغیرهای تحقیق و تعریف عملیاتی آنها 75

3-3-1 نرخ بازده سهام   75

3-3-2 نرخ بازده بازار 77

3-3-3 بتای سنتی(β) 77

3-4معیارهای ریسک نامطلوب 77

3-4-1 نیمه واریانس. 78

3-4-2 بتای نامطلوب 78

3-4-3 گامای نامطلوب: 78

3-5 جمع‌ آوری اطلاعات 78

3-5-1 جامعه آماری 79

3-5-2 دوره مالی مورد آزمون 79

3-5-3 انتخاب شرکت‌های نمونه 79

3-6 روش جمع‌ آوری و منابع اطلاعات 79

3-7 نحوه انجام آزمون فرضیه‌ها و روش تحقیق 80

فصل چهارم:تجزیه و تحلیل دادها

4-1- مقدمه 82

4-2- تحلیل داده‌های توصیفی 82

4-3- برآورد خط بازار  ورقه بهادار 84

4-3-1 تخمین خط بازار ورقه بهادار با بهره گرفتن از بتای سنتی 86

4-3-2 تخمین خط بازار ورقه بهادار با بهره گرفتن از بتای نامطلوب استرادا 87

4-3-3 تخمین خط بازار ورقه بهادار با بهره گرفتن از گامای استرادا 89

4-3-4 تخمین خط بازار ورقه بهادار با بهره گرفتن از نیمه واریانس استرادا 90

4-3-5 تخمین خط بازار ورقه بهادار با بهره گرفتن از واریانس بازدهی سهم 92

4-4- آزمون فرضیه‌ها 94

4-4-1 آزمون فرضیه اول 94

4-4-2 آزمون فرضیه دوم 95

4-4-3 آزمون فرضیه سوم 96

فصل پنجم: نتیجه‌گیری و پیشنهادات

5-1- مقدمه 98

5-2- نتایج حاصل از آزمون فرضیات 99

5-2-1 نتیجه حاصل از آزمون فرضیه اول: 99

5-2-2 نتیجه حاصل از آزمون فرضیه دوم: 101

5-2-3 نتیجه حاصل از آزمون فرضیه سوم: 102

5-3- محدودیت تحقیق 103

5-4- پیشنهاد برای تحقیقات آتی 103

5-5- پیشنهاد کاربردی 103

 

فصل اول

کلیات تحقیق

 

1-1- مقدمه

از مهم ترین عوامل تصمیم گیری در حوزه‌ی مدیریت مالی و سرمایه گذاری، ریسک و اندازه گیری مناسب این عامل می باشدکه سرمایه گذاران را در امر شناسایی و انتخاب گزینه های سرمایه گذاری کمک می‌کند. مدل قیمت گذاری دارایی سرمایه ای[1](CAPM)  یکی از مهم ترین و کاربردی ترین مدل های قیمت گذاری است . علی رغم نقاط قوّتی که این مدل داراست، اما هم در حوزه‌ی عمل و هم در حوزه‌ی آکادمیک با انتقادهای فراوانی مواجه بوده و هست. برابر گرفتن نوسانات مطلوب و نامطلوب از فرضیات اساسی این مدل در اندازه گیری ریسک سرمایه گذاری است (2002Strada,).

در این تحقیق به بررسی یکی از عوامل کلیدی مدیرت مالی یعنی رابطه ریسک و بازده می‌پردازیم .  در روش سنتی قیمت گذاری دارایی های سرمایه ای(CAPM)، بتا تنها عامل ریسک سیستماتیک می باشد که در شرایط تعادلی و توزیع متقارن مورد بررسی قرار می گیرد و سرمایه گذاران با توجه به دو عامل میانگین بازدهی و تغییرات(واریانس) بازدهی به دنبال حداکثر‌کردن تابع مطلوبیت خود هستند. از آنجاییکه سرمایه گذاران تنها از مقادیر بازدهی کمتر از میانگین بیزار هستند و از طرف دیگر ممکن است توزیع بازدهی سبد دارایی آنها متقارن نباشد، بهتر است برای بررسی رابطه ریسک و بازده از معیار نیمه‌واریانس که به بررسی تغییرات کمتر از میانگین می پردازد و در هر دو حالت متقارن و نا متقارن بیان کننده ی مفهوم ریسک می باشد، استفاده گردد. در تحقیق حاضر برآنیم تا سه نوع معیار ریسک نامطلوب را جایگزین معیار سنتی ریسک کنیم و رابطه ریسک و بازده را با رویکردی جدید مورد بررسی قرار دهیم.

1-2- تعریف و بیان مسئله‌ی تحقیق

چنانچه تعریف ریسک را به صورت زیان بالقوه ی سرمایه گذاری که قابل محاسبه است یا در معرض خطر قرار گرفتن بپذیریم (راعی و سعیدی، 1383) ، بدیهی است که نوسانات بالای میانگین بازدهی ( یا هر میزان مورد هدف) برای سرمایه گذاران تغییرات مطلوب بازدهی می باشد  و فقط تغییرات کمتر از میانگین ( یا هر میزان مورد هدف) به عنوان ریسک لحاظ گردد.

جهت كمی نمودن و اندازه گیری ر یسك تا كنون معیارها ی گوناگونی از قبیل دامنه تغییرات، دامنه میان چاركی، واریانس، انحراف معیار، انحراف مطلق از میانگین و نیمه واریانس ارائه شده است . یكی از رایج‌ترین این معیارها، واریانس و بتای محاسبه شده بر اساس آن می‌باشد. جهت محاسبه انحراف معیار، پس از محاسبه میانگین داده ها، انحراف داده ها از میانگین محاسبه شده و میانگین مجموع مجذورات این انحرافات به عنوان معیار ریسك ارا ئه می گردد ولی