چکیده

نقطه‌ی کوانتومی یکی از سیستم‌های کوانتومی نیم‌رسانا است که در آن، حرکت حامل‌های بار در تمام راستاهای فضایی محدود می‌باشد. این محدودیت فضایی سبب کوانتیدگی ترازهای انرژی الکترون‌ها در نوار  رسانش شده، خصوصیات فیزیکی این سیستم‌های نیم‌رسانا را دگرگون می‌سازد. علاوه بر این ، یکی از مهم ترین مشخصه‌ های نقطه‌های کوانتومی امکان گذار بین زیر نوارها در نوار رسانش و یا ظرفیت بوده و این امر توجه بسیاری از علاقه‌مندان را در سال‌های اخیر به خود جلب نموده است. بررسی خواص الکترونی و اپتیکی نقطه‌های کوانتومی نه تنها از دیدگاه نظری بلکه به علت کاربرد وسیع آن‌ ها در ساخت لیزرهای نیم‌رسانا، قطعات الکترونیکی و اپتوالکترونیکی مورد توجه بوده است.

در این پایان‌نامه به بررسی خواص الکترونی و نوری نقاط کوانتومی کروی با مدل‌های مختلف پتانسیل محدودکننده پرداختیم. بدین منظور، به کمک نرم‌افزار کامسول، که از روش المان محدود برای حل معادلات دیفرانسیل جزئی استفاده می‌کند و با بهره گرفتن از تقریب جرم موثر، ویژه مقادیر و ویژه توابع انرژی را برای پتانسیل‌های گاوسی،Pöschl Teller، کسری و مورس به‌دست آوردیم. همچنین گذارهای نوری بین زیرنواری را برای این سیستم‌ها بررسی کردیم. برای این منظور از فرمالیسم ماتریس چگالی و روش اختلال برای به‌دست آوردن تغییرات ضریب شکست و ضریب جذب نقطه‌ی کوانتومی استفاده شد. تغییرات ضریب شکست و ضریب جذب خطی و غیرخطی مرتبه سوم را به عنوان تابعی از شدت فوتون فرودی و برای پتانسیل‌های مختلف رسم کردیم. نتایج نشان می‌دهد که قله‌ی ضرایب جذب و شکست در پتانسیل گاوسی نسبت به پتانسیل‌های دیگر، به سمت انرژی‌های بیشتر جابه‌جا می‌شود. با مقایسه‌ی جواب ‌های بدست آمده با مطالعات تجربی می‌توان بهترین مدل را برای پتانسیل محدودکننده انتخاب کرد.

واژگان کلیدی:  نقطه‌ی کوانتومی، پتانسیل محدودکننده، ضریب جذب، تغییرات ضریب شکست

 

 

 

 

 

فهرست مطالب

 

 

عنوان                                                                                                                     صفحه

 

:

1-1- معرفی و تاریخچه‌ ساختار‌های کوانتومی.. 2

1-1-1-چاه‌های کوانتومی و ابر شبکه‌ها 4

1-1-2-سیم های کوانتومی.. 6

1-1-3- نقاط کوانتومی.. 7

1-2-تقریب جرم موثر. 9

1-3-هدف… 11

 

2-1- مقدمه. 13

2-2-محیط نرم‌افزار COMSOL Multliphysics. 14

2-3-تعیین ابعاد و هندسه. 14

2-4-ساخت شبکه (meshing). 16

2-5-مرحله‌ی پس‌پردازش(Post processing). 17

2-6-حل معادله‌ی شرودینگر در کامسول.. 17

 

 

 

 

عنوان                                                                                                                     صفحه

 

3-1-گالیم آرسناید.. 20

3-2- محاسبه‌ی انرژی نقطه‌ی کوانتومی کروی.. 21

3-2-1- پتانسیل بی‌نهایت… 21

3-2-2- پتانسیل پله ای.. 23

3-3-مقایسه‌ی طیف انرژی پتانسیل‌های مختلف… 27

 

4-1-مقدمه. 31

4-2-ماتریس چگالی.. 32

4-3-حل معادله‌ی تحول زمانی ماتریس چگالی با بهره گرفتن از روش اختلال.. 34

4-4-محاسبه‌ی ضرایب جذب و شکست خطی و غیر خطی مرتبه‌ی سوم. 37

4-4-1-محاسبه‌ی پذیرفتاری خطی.. 37

 

4-4-2-محاسبه‌ی پذیرفتاری غیرخطی مرتبه‌ی سوم. 40

4-4-3-محاسبه‌ی تغییرات ضرایب جذب و شکست نقطه‌ی کوانتومی.. 47

 

5-1-پتانسیل گاوسی.. 51

5-2- پتانسیل Pöschl Teller. 54

5-3- پتانسیل کسری.. 57

5-4- پتانسیل مورس…. 60

5-5-نتیجه‌گیری.. 63

 

.. 64

 

چکیده و صفحه عنوان به انگلیسی

 

 

 

فهرست جدول­ها

 

 

عنوان                                                                                                                     صفحه

جدول3-1 پارامتر‌های اساسی  و . 21

… 23

جدول3-3 مقایسه جواب‌های تحلیلی و عددی انرژی حالت پایه نقطه کوانتومی کروی
پله‌ای برای شعاع های مختلف… 25

. 29

جدول 5-1 تاثیر پتانسیل محدودکننده بر ترازهای انرژی، تغییرات ضریب جذب
و ضریب شکست… 63

 

فهرست شکل­ها

 

 

عنوان                                                                                                                     صفحه

شکل‏1–1 نمایی ساده ازیک چاه کوانتومی(چپ) ونموداری تقریبی از چگالی حالت‌های
چاه کوانتومی(راست(. 5

شکل‏1–3 نمایی ساده از یک نقطه کوانتومی(چپ) و نموداری تقریبی از چگالی
حالت‌های نقطه کوانتومی(راست(. 7

شکل‏2–1 نمایی ازشبکه بندی هندسه در نرم افزار کامسول.. 15

شکل‏2–2نمایی از نمودارهای سه بعدی. ازابزارهای نرم افزار کامسول برای رسم و
پردازش داده‌ها 16

شکل‏3–1 وابستگی انرژی حالت پایه نقطه کوانتومی کروی پله‌ای به شعاع.. 26

شکل‏3–2 توابع پتانسیل گاوسی،کسری،Pöschl Teller  ومورس و پله‌ای.. 28

برحسب فاصله از مرکز. 28

شکل‏5–1 تغییرات ضریب جذب خطی، غیرخطی مرتبه سوم و کل نقطه کوانتومی
با پتانسیل گاوسی به صورت تابعی از انرژی فرودی.. 52

شکل ‏5–2 تغییرات ضرایب شکست خطی، غیرخطی مرتبه سوم و کل نقطه کوانتومی
با پتانسیل گاوسی به صورت تابعی از انرژی فرودی.. 53

شکل‏5–3 تغییرات ضریب جذب کل نقطه کوانتومی با پتانسیل گاوسی به صورت تابعی
از انرژی فرودی و شدت نور فرودی.. 53

شکل‏5–4 تغییرات ضریب شکست کل نقطه کوانتومی با پتانسیل گاوسی به صورت تابعی
از انرژی و شدت نور فرودی.. 54

 

عنوان                                                                                                                     صفحه

 

شکل‏5–5 ضریب جذب خطی، غیرخطی مرتبه سوم وکل نقطه کوانتومی باپتانسیل
Pöschl Teller  به صورت تابع از انرژی فوتون فرودی.. 55

شکل‏5–6 تغییرات ضریب شکست خطی، غیرخطی مرتبه سوم وکل نقطه کوانتومی
با پتانسیل Pöschl Teller   به صورت تابعی از انرژی فوتون فرودی.. 55

شکل‏5–7 تغییرات ضریب جذب کل نقطه کوانتومی با پتانسیل Pöschl Teller  به صورت
تابعی از انرژی فرودی و شدت نور فرودی.. 56

شکل‏5–8 تغییرات ضریب شکست کل نقطه کوانتومی با پتانسیل Pöschl Teller به صورت تابعی از نرژی فرودی و شدت نور فرودی.. 56

شکل‏5–9 تغییرات ضریب جذب خطی، غیرخطی مرتبه سوم و کل نقطه کوانتومی با
پتانسیل کسری به صورت تابعی از انرژی فوتون فرودی.. 57

شکل‏5–10 تغییرات ضریب شکست خطی، غیرخطی مرتبه سوم و کل نقطه کوانتومی
با پتانسیل کسری به صورت تابعی از انرژی فرودی.. 58

شکل 5-11 تغییرات ضریب جذب کل  نقطه کوانتومی با پتانسیل کسری به صورت تابعی
از انرژی فرودی وشدت نور فرودی.. 59

شکل 5-12 تغییرات ضریب شکست کل  نقطه کوانتومی با پتانسیل کسری به صورت تابعی
از انرژی فرودی وشدت نور فرودی.. 59

شکل 5-13 تغییرات ضریب جذب خطی ، غیر خطی مرتبه سوم و کل  نقطه کوانتومی
با پتانسیل مورس به صورت تابعی از انرژی فوتون فرودی.. 60

شکل 5-14 تغییرات ضریب شکست خطی ، غیر خطی مرتبه سوم و کل  نقطه کوانتومی
با پتانسیل مورس به صورت تابعی از انرژی فوتون فرودی.. 61

شکل 5-15 تغییرات ضریب جذب کل  نقطه کوانتومی با پتانسیل گاوسی به صورت تابعی
از انرژی فرودی وشدت نور فرودی.. 62

شکل5-16 تغییرات ضریب شکست کل  نقطه کوانتومی با پتانسیل گاوسی به صورت تابعی
از انرژی فرودی وشدت نور فرودی    62

1 –   مقدمه‌

 

 

علم نانو به مطالعه و بررسی مواد در ابعاد اتم و مولکول یعنی ابعادی در حدود 1 تا 100 نانومتر می‌پردازد.در این ابعاد، اثرهای مکانیک کوانتومی اهمیت پیدا می کند. با کاهش اندازه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ی سیستم، پدیده‌های فراوانی که به دلیل اثرات مکانیک کوانتومی و مکانیک آماری در این ابعاد است، نمایان می شوند. مثلاٌ خواص الکترونیکی جامدات با کاهش اندازه‌ی ذرات به طور چشمگیری تغییر می‌کند. این اثرات در مقیاس 100 نانومتر و کوچکتر نمایان می شود. همچنین خصوصیاتمکانیکی، الکتریکی و اپتیکی نسبت به حالت ماکروسکوپی سیستم تغییر می‌کند.

 

 

1-1 –                       معرفی وتاریخچه‌ساختار‌های کوانتومی

 

نیم‌رسانا‌ها امروزه به طورگسترده‌ای درعرصه علم و تکنولوژی به کار برده می‌شوند.نیم‌رسانا ماده‌ای است کهرسانندگی الکتریکی آن بین فلزات وعایق ها قراردارد. نیم‌رساناها شالوده‌ی‌ا‌‌لکترونیک حالت جامدهستندودرقطعات الکترونیکی واپتوالکترونیکی کاربرد دارند.

مطالعه‌یاولیه صورت گرفته درزمینه‌یخصوصیات فیزیکی نیم‌رساناها درمورد ساختارهای همسان[1] مثل ژرمانیوم، آرسناید، سلسیوم وغیره بود. اما به تدریج مشخص شد که ساختارهایی که ازپیوند دو یا چند نیم‌رسانا تشکیل شده باشند، رفتارهای بسیار جالبی ازخود بروزمی‌دهند.این ترکیبات راساختارهای ناهمسان[2] می‌نامند. ساختار‌های ناهمسان مبنای بسیاری از دستگاه‌های پیشرفته‌ی نیم‌رسانای امروزی هستند.مزیت این ساختارها امکان کنترل دقیق روی حالت‌ها وحرکت حامل‌های بار است. دیودهای پیوندی و ترانزیستور‌ها ، قطعاتی که امروزه تقریبا در تمام دستگاه‌های الکترونیکی به کار برده می‌شوند، ازساختارهای ناهمسان نیم‌رسانا ساخته می‌شوند.

پیوند دونیم‌رسانا، دریک بلورانجام می‌شود. یعنی ثابت شبکه‌ی هردو بلور یکسان است اما گاف انرژی[3] وضریب شکست متفاوتی دارند.دراین ساختارهای ناهمسان نیم‌رسانا، تفاوت درگاف انرژی دو ماده سبب محدودیت فضایی الکترون وحفره می‌شود.همچنین ازخصوصیت تفاوت ضریب شکست می‌توان درتشکیل موج ‌برهای نوری استفاده کرد.

امکان کنترل رسانندگی یک نیم‌رسانا به وسیله تغلیظ[4]باناخالصی‌های مختلف باعث شد تا الکترونیک نیم‌رساناها ظهور پیدا کند.ساختارهای ناهمسان نیم‌رسانا نیزامکان حل مشکلات کلی در کنترل پارامترهای اساسی بلور نیم‌رسانا،ازجمله قابلیت تحرک حامل‌ها و جرم موثر، گاف انرژی، ضریب شکست وطیف انرژی الکترون را فراهم آورد]1[.

تحقیقات سیستماتیک در مورد ساختارهای ناهمسان، در اوایل دهه 1930 درمؤسسه‌ی Physicotechnical شروع شد. از آن زمان تا به حال پیشرفت‌های زیادی صورت گرفته است ومنجر بهساخت قطعاتی با کارایی بالا، ازجمله وسایل کاربردی مثل لیزرهای نیم‌رسانا، دیودهای گسیل کننده‌ی نور (LED)[5]، آشکارسازهای نوری[6]،سلول‌های خورشیدی[7]وغیره شده است]7-2[.

چكیده

مقدمه: حرفه ای گری به عنوان هسته مرکزی حرفه دندانپزشکی توجه ویژه‏ای را در سراسر دنیا به خود جلب کرده است. با این حال تا کنون هیچ مطالعه ای در ایران در جهت ارزیابی وضعیت کنونی حرفه‏ای‏گری در دندانپزشکی و تلاش برای ارتقای آن انجام نگردیده است.  هدف از این مطالعه بررسی درک دانشجویان سالهای مختلف دندانپزشکی از مفهوم حرفه‏ای‏گری است.

روش: سیصد دانشجوی دندانپزشکی از دانشگاه علوم پزشکی مشهد در این مطالعه شرکت کردند. ابزار ADEA جهت رسیدن به اهداف این مطالعه اصلاح گردید. روایی صوری و روایی محتوای این پرسشنامه بررسی گردید، همچنین پایایی آن با شاخص آلفای کرونباخ 83/0مورد تایید قرار گرفت. سپس پرسشنامه ها توسط دانشجویان تکمیل گشته و اطلاعات جمع آوری شده به وسیله نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

نتایج: نتایج نشان داد تفاوت معنی داری بین حرفه ای‏گری دانشجویان سال اول با سال ششم(P= 0/002, F= 3/27) و سال سوم (P= 0/001, F= 4/53) وجود دارد. همچنین بین اجزای حرفه‏ای‏گری (صلاحیت، عدالت، صداقت، مسئولیت پذیری، احترام و تمایل به خدمت) در سال‏های مختلف تفاوت معنی داری وجود دارد(P<0/05). دانشجویان سال پنجم و ششم بیشترین نمره را در مهارت کسب کردند در حالی که دانشجویان سالهای اول، دوم، سوم و چهارم بیشترین نمره را در زمینه احترام کسب نمودند. کمترین نمره در کل دانشجویان مربوط به عدالت بود. همچنین نتایج ارتباطی بین مشخصات فردی دانشجویان از جمله جنسیت و بومی بودن با نمره کل حرفه‏ای‏گری نشان نداد(P>0/05).

بحث و نتیجه گیری: با توجه به نتایج بدست آمده که میزان نمره حرفه‏ای‏گری دانشجویان سال اول به صورت معنی داری بیشتر از سال سوم وششم است به نظر میرسد استراتژی های آموزشی جهت تقویت حرفه‏ای‏گری نیازمند برنامه ریزی دقیق‏تری می‏باشد.

 

كلمات كلیدی: حرفه‏ای‏گری، دانشجوی دندانپزشکی، درک

 

فهرست

(1) فصل اول: 6

(1-1) پیشگفتار. 7

(1-2) کلیات… 9

(1-2-1) مفاهیم مرتبط با حرفه‏ای‏گری.. 9

(1-2-2) دیدگاه های مختلف در مورد حرفه‏ای‏گری.. 13

(1-2-3) تهدیدهای متوجه حرفه ای گری در دندانپزشکی.. 17

(1-2-4) نقش دانشگاه های علوم پزشكی در حفظ و ارتقاء حرفه‏ای‏گری.. 21

(1-2-5) ارزشیابی حرفه‏ای‏گری.. 26

بر متون و مقالات… 34

(1-4) بیان مساله. 46

(1-5) اهداف و فرضیات… 49

(1-6) سوالات و فرضیات پژوهش: 50

(2) فصل دوم: 51

(2-1) نوع مطالعه: 52

(2-2) حجم نمونه: 52

(2-3) زمان و مکان اجرای تحقیق: 52

(2-4) روش نمونه‌گیری: 52

(2-5) معیار های ورود و خروج مطالعه: 52

(2-6) روش جمع آوری داده‌ها: 53

(2-7) جمعیت مورد مطالعه: 53

(2-8) روش پژوهش: 53

 

(2-9) جدول متغیرها : 55

(2-10) روش تجزیه و تحلیل داده‌ها و بررسی آماری: 56

(2-11) ملاحظات اخلاقی: 56

(2-12) ضمائم: 56

(3) فصل سوم: 57

(3-1) اطلاعات دموگرافیک و کلی.. 59

(3-1-1) توزیع سنی.. 59

(3-1-2) فراوانی جنسیت… 60

(3-1-3) توزیع فراوانی بومی یا غیر بومی بودن. 61

(3-1-4) توزیع فراوانی دانشجویان در سال‏های تحصیلی مختلف…. 62

(3-2) بررسی پاسخ دانشجویان به پرسشنامه مطالعه‏ی حاضر. 63

(3-2-1) مقایسه نمرات حاصل از پاسخ به پرسشنامه به تفکیک سال تحصیلی.. 63

(3-2-2) مقایسه نمرات اجزای حرفه‏ای‏گری.. 64

(3-3) بررسی ارتباط نتایج حاصله با متغیرهای وابسته. 70

(4) فصل چهارم: 72

(5) مـنـابـع.. 87

(6) ضمائم. 94

(6-1) پیوست یک : پرشنامه استاندارد شده 95

(6-2) پیوست دو: پرسشنامه ADEA… 99

 

فهرست جداول

 

جدول (1-3): توزیع فراوانی نسبی و مطلق سن……………………………………………………………………….. 59

جدول(2-3): توزیع فراوانی نسبی و مطلق جنسیت ...…………………… 60

جدول( 3-3): توزیع فراوانی نسبی و مطلق بومی بودن ……………………………………………………………. 61

جدول (4-3): توزیع فراوانی نسبی و مطلق دانشجویان سالهای مختلف …………………………. 62

جدول (5-3) : مقایسه نمرات حرفه‏ای‏گری دانشجویان سالهای مختلف……………….……………………… 63

جدول (6-3): مقایسه نمره “صلاحیت” دانشجویان سال‏های مختلف………………………………………. 64

جدول (7-3): مقایسه نمره “عدالت” دانشجویان سال‏های مختلف………….. ………………………………65

جدول (8-3): مقایسه نمره “صداقت” دانشجویان سال‏های مختلف…………………………………..66

جدول (9-3): مقایسه نمره “مسئولیت‏پذیری” دانشجویان سال‏های مختلف………………………….67

جدول (10-3): مقایسه نمره “احترام” دانشجویان سال‏های مختلف……………………………………68

جدول (11-3): مقایسه نمره “تمایل به خدمت” دانشجویان سال‏های مختلف……………………………69

جدول(12-3): مقایسه نمره اجزای حرفه‏ای‏گری بر حسب جنسیت……………………………………………70

جدول(13-3): مقایسه نمره اجزای حرفه‏ای‏گری بر حسب بومی بودن…………………………….….…….71

(1-1) پیشگفتار

در زبان فارسی واژه “حرفه” معادل پیشه و کسب و کار است. با این همه بعضی از پیشه ها ویژگی هایی دارند که آنها را از سایر حرفه ها متمایز می سازد. در زبان لاتین به این گروه از مشاغل “پروفشن[1]” میگویند. پزشکی، دندانپزشکی، وکالت و روحانیت از مهمترین پروفشن ها محسوب

میشود. “پروفشنالیسم[2]” یا “حرفه‏ای‏گری” یک مفهوم چند بعدی و ارزشی است که دلالت بر پایبندی به تعهد خود در قبال جامعه از طریق رهبری قوی، قضاوت اخلاقی درست، و عملكرد اخلاقی در طبابت دارد(1).

اقدامات یک دندانپزشک به عنوان یک فرد حرفه ای منحصر به دانش و مهارت های وی در درمان بیماری ها، تسکین درد و پیشگیری از بیماری نیست. بلكه برای هر كدام از این فعالیتها دندانپزشك باید از ویژگیهایی در راستای حرفه خود برخوردار باشد كه مجموع این ویژگیها تشكیل دهنده حرفه ای گری در یک دندانپزشك است(2).

حرفه ای گری یا پروفشنالیسم در دندانپزشكی به منظور جلب اعتماد جامعه به حرفه ی دندانپزشكی امری ضروری است. در واقع حرفه ای گری گوهر و ماهیت ارتباط بین بیمار ودندانپزشك است. عدم رعایت اصول حرفه گری آنگونه که ویل پیش بینی كرده است منجر به پسرفت دندانپزشکی به سمت نوعی “دادوستد” -آنچنانکه آرایشگرهای جراح در گذشته بر عهده داشتند- میگردد(3).

شواهد موجود حاكی از آن است كه حرفه ای گری رو به كمرنگ شدن میرود ودندانپزشكان امروزی با موارد و مشكلات تهدید كننده ارزشها مواجه هستند. افزایش فرهنگ مصرف گرایی و اخیرا توجه افراطی به استتیك[4] صرف در کنار انگیزه ی مالی قوی در برخی از دندانپزشکان شرایط را جهت حفظ حرفه‏ای‏گری پیچیده تر کرده است.

با در نظر گرفتن تهدیدهای موجود بر سر راه حرفه ای گری در دندانپزشكی، و لزوم مقابله با این تهدیدها برای حفظ استانداردهای حرفه ای گری، دانشگاه های علوم پزشكی مسئولیت بزرگتری در قبال جامعه به عهده خواهند داشت  تا

چکیده

کپک سبز که توسط قارچ P. digitatum ایجاد می شود مهم ترین عامل خسارت زا روی مرکبات انبار شده است. به طور معمول میوه های برداشت شده با قارچکش های شیمیایی تیمار می شوند. از آنجا که میوه ها پس از تیمار ممکن است به فاصله کوتاهی به مصرف برسند، کنترل این بیماری با ترکیبات امن می تواند راهکار مناسب و با ارزشی باشد. در این تحقیق قابلیت قارچ کشی اسانس و عصاره برگ گیاه اکالیپتوس Eucalyptus camaldulensis و پوست میوه پرتقال  Citrus  sinensis ، اثر قارچکش های بنومیل و تیابندازول و همچنین تاثیر محلول سالیسیلیک اسید در کنترل این بیماری مورد بررسی قرار گرفت. اسانس گیری توسط دستگاه کلونجر و تهیه عصاره ها با بهره گرفتن از پودر برگ خشک شده گیاهان و دستگاه تبخیر کننده گردان انجام شد. در بررسی اثر اسانس اکالیپتوس بر روی تعداد کلنی و جوانه زنی و بازدارندگی رشد میسیلیومی قارچ P. digitatum نتایج آزمایش نشان داد که بالاترین غلظت به کار برده شده یعنی l /mlµ 5 اسانس موجب شد که هیچ کلنی در سطح پتری طی چهارده روز تشکیل نشود همچنین غلظتl/ml µ 2 اسانس اکالیپتوس کمترین درصد جوانه زنی را در مقایسه با شاهد و غلظت های 5/0وl/ml µ 1 نشان داد که درصد جوانه زنی در طی پنج روز 2/72 درصد بود در حالیکه برای تیمار شاهد و دیگر غلظت ها % 100 بود. در بررسی بازدارندگی اسانس روی رشد میسیلیومی قارچ، نتایج نشان داد که غلظتl/ml µ 5 اسانس در طی 14 روز به طور کامل از رشد میسیلیومی قارچ جلوگیری کرد که درصد بازدارندگی غلظت های 5، 8/2، 5/1، 8/0 وµl/ml  5/0 در روز آخر به ترتیب 100، 2/97، 1/82، 4/57 و % 9/16 بود. استفاده از عصاره ی اکالیپتوس نیز در بالاترین غلظت استفاده شده یعنیmg/ml 30 موجب کاهش تعداد کلنی قارچی در مقایسه با تیمار شاهد و سایر غلظت های عصاره گردید. در روز چهاردهم تمام سطح ظروف پتری در غلظت پایین تر عصاره، با کلنی های قارچ پوشیده شده بود. این مقدار برای دو غلظت بالاتر یعنی 2/22 وmg/ml  30 به ترتیب 7/162 و 7/4 عدد بود. در بررسی اثر اسانس پرتقال نتایج نشان داد که این اسانس کارایی مناسبی برای کنترل این گونه نداشت و در روز چهاردهم کل سطح ظروف پتری توسط قارچ اشغال شده بود. عصاره پرتقال نه تنها از رشد قارچ جلوگیری نکرد بلکه اثر افزایشی بر روی تعداد کلنی قارچی نشان داد و هر چه غلظت عصاره ی پرتقال بیشتر بود اثر قارچکشی آن کاهش یافت. در مورد اثرات قارچکش های بنومیل و تیابندازول نتایج نشان داد که غلظت های بالای به کار برده شده برای بنومیل و تیابندازول (به ترتیب 5/12 و µg ai/ml 18) اثرات کاهشی قابل توجهی بر تعداد کلنی های قارچی داشتند. تیمار میوه ها با سالیسیلیک اسید باعث شد که خسارت میوه ها نسبت به شاهد کاهش قابل توجهی داشته باشد. نتایج این تحقیق نشان داد که اسانس و عصاره اکالیپتوس گزینه های مناسبی برای جایگزین شدن با قارچکش های شیمیایی هستند.

کلید واژه: Penicillium digitatum، اسانس، عصاره، Eucalyptus camaldulensis، پرتقال، بنومیل، تیابندازول، سالیسیلیک اسید

فهرست مطالب

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

عنوان		شماره   صفحه
فصل اول– مقدمه و کلیات		1
فصل دوم: بررسی منابع		4
2-1- مرکبات و انبارداری		5
2-2– قارچ P. digitatum		5
2–2-1 چرخه بیماری		6
2-2-2– کنترل		6
2–3- بنومیل		7
2-4–  تیابندازول		8
2-5- اسانس های گیاهی		9
2-6- عصاره های گیاهی		12
2- 7- معرفی گیاه اکالیتوس		14
2-8- ویژگی های اسانس پوست مرکبات		15
2-9- سالیسیلیک اسید		16
فصل سوم: مواد و روش ها		18
3-1- کشت قارچ		19
3-2– تهیه اسانس		19
3-3– زیست سنجی اسانس ها		20
3-3-1– تعداد کلنی		20
3-3-2- رشد کلنی		20
3-3-3– جوانه زنی اسپور ها		21
3-4- تهیه عصاره		21
3-5- زیست سنجی عصاره ها		21
3-6- زیست سنجی قارچکش ها		21
3-6-1- تیابندازول		21
3-6-2- بنومیل		22
3-7- تهیه ی محلول سالیسیلیک اسید		22
3-8- زیست سنجی سالیسیلیک		22
3-9- تجزیه و تحلیل آماری		22
فصل چهارم : نتایج		23
4-1- اثر اسانس ها و عصاره های گیاهی		24
4-1-1- اسانس اکالیپتوس		24
4-1-1-1- تعداد کلنی		24
4-1–1–2– رشد کلنی		26
4-1-1-3- میزان جوانه زنی		28
4–1-2- اثر اسانس پرتقال روی رشد P. digitatum		30
4–1-3 اثر عصاره اکالیپتوس روی قارچ P. digitatum		32
4-1-4- اثر عصاره پرتقال روی رشد قارچ P. digitatum		34
4- 2- اثر قارچکش ها		37
4-2-1- سم تیابندازول		37
4–2–2- سم بنومیل		39
4-3- سالیسیلیک اسید		42
فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری		44
5–1- شمارش تعداد کلنی ها		45
5-2-  اندازه گیری قطر کلنی		46
5-3- میزان جوانه زنی		47
5-4- اثر قارچکش ها		48
5-5– تیمار میوه ها		48
5-6 سالیسیلیک اسید		50
5- 7- جمع بندی کلی		50
5- 8- پیشنهادها		51
منابع		52

 

فهرست اشکال

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

عنوان		شماره   صفحه
شکل3-1) دستگاه کلونجر		19
شکل3-2) دستگاه تبخیر کننده دوار		20
شکل4-1) اثر اسانس اکالیپتوس بر روی تعداد کلنی های قارچ P. digitatum		24
شکل4-2) مقایسه میانگین تعداد کلنی های قارچ Penicillium digitatum             رشد کرده روی محیط کشت تیمار شده  با غلظت های مختلف اسانس Eucalyptus  amaldulensis		25
شکل4-3) روند تغییرات تعداد کلنی های قارچ Penicillium digitatum       روی محیط کشت تیمار شده با غلظت های مختلف اسانس Eucalyptus camaldulensis		26
شکل4-4 ) اثر اسانس اکالیپتوس بر روی رشد کلنی قارچ		26
شکل 4-5) میانگین درصد بازدارندگی ناشی از اسانس Eucalyptus camaldulensis   روی رشد کلنی قارچ Penicillium digitatum		27
شکل4-6) روند تغییرات درصد جوانه زنی اسپور های قارچ Penicillium digitatum   در تیمار های غلظت های مختلف اسانس Eucaluptus camaldulensis		28
شکل 4-7) اثر اسانس پرتقال بر روی تعداد کلنی ها		30
شکل 4-8) ­مقایسه میانگین تعداد كلنی‌های قارچ Penicillium digitatum  رشد كرده   روی محیط كشت تیمار شده با غلظت‌های مختلف اسانس پرتقال ( اعداد مربوط به روز هشتم  پس از تیمار)		31
شکل 4-9)­ تعداد كلنی‌های قارچ Penicillium digitatum   رشد كرده روی محیط كشت تیمار شده با غلظت‌های مختلف اسانس پرتقال در روزهای مختلف پس از تیمار		32
شکل 4-10) اثر عصاره اکالیپتوس بر روی تعداد کلنی ها در تیمار شاهد و غلظتmg/ml  30		33
شکل 4-11) مقایسه میانگین تعداد كلنی‌های قارچ Penicillium digitatum  رشد كرده   روی محیط كشت تیمار شده با غلظت‌های مختلف عصاره Eucalyptus camaldulensis (اعداد مربوط به روز پنجم پس از تیمار		34
شکل 4-12) تعداد كلنی‌های قارچ Penicillium digitatum   رشد كرده روی محیط كشت تیمار شده با غلظت‌های مختلف عصاره Eucalyptus camaldulensis در روزهای مختلف پس از تیمار		34
شکل 4-13) اثر عصاره پرتقال بر روی تعداد کلنی ها		35
شکل 4-14) مقایسه میانگین تعداد كلنی‌های قارچ Penicillium digitatum   رشد كرده روی محیط كشت تیمار شده با غلظت‌های مختلف عصاره پرتقال(اعداد مربوط به روز هفتم پس از تیمار)		36
شکل 4-15) تعداد كلنی‌های قارچ Penicillium digitatum   رشد كرده روی محیط كشت تیمار شده با غلظت‌های مختلف عصاره پرتقال در روزهای مختلف پس از تیمار		37
شکل 4-16) اثر تیابندازول بر روی تعداد کلنی­های قارچ در تیمار شاهد و غلظتg ai/ml µ 18		37
شکل4 -17) مقایسه میانگین تعداد كلنی‌های قارچ Penicillium digitatum  رشد كرده   روی محیط كشت تیمار شده با غلظت‌های مختلف قارچكش تیابندازول(اعداد مربوط به روز هشتم پس از تیمار)		38
شکل 4-18) تعداد كلنی‌های قارچ Penicillium digitatum  رشد كرده   روی محیط كشت تیمار شده با غلظت‌های مختلف قارچكش تیابندازول در روزهای مختلف پس از تیمار		39
شکل 4-19) اثر بنومیل بر روی تعداد کلنی ها در تیمار شاهد و غلظتg ai/mlµ 5/12		39
شکل 4-20) مقایسه میانگین تعداد كلنی‌های قارچ Penicillium digitatum  رشد كرده   روی محیط كشت تیمار شده با غلظت‌های مختلف قارچكش بنومیل (اعداد مربوط به روز هشتم پس از تیمار)		41
شکل 4-21) تعداد كلنی‌های قارچ Penicillium digitatum  رشد كرده روی محیط كشت تیمار شده با غلظت‌های مختلف قارچكش بنومیل در روزهای مختلف پس از تیمار		41

فهرست جداول

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

عنوان		شماره   صفحه
جدول 4-1) میانگین تعداد کلنی های اسانس Eucalyptus camaldulensis در غلظت های مختلف در طی 14 روز		25
جدول 4-2) مقایسه میانگین درصد بازدارندگی رشد کلنی های قارچ P. digitatum در نتیجه تیمار با غلظت های مختلف اسانس E. camaldulensis در روز های مختلف پس از تیمار در چهار تکرار		27
جدول 4-3) تجزیه واریانس اثر اسانس اکالیپتوس  بر مبنای رشد کلنی قارچ		28
جدول 4-4) درصد اسپور های جوانه زده قارچ Penicillium digitatum در محیط کشت حاوی غلظت های مختلف اسانس   Eucalyptus camadulensis		29
جدول 4-5) تجزیه واریانس اثر اسانس اکالیپتوس بر مبنای درصد اسپور های جوانه زده		29
جدول 4-6) میانگین تعداد کلنی های اسانس پرتقال در غلظت های مختلف در طی 14 روز		31
جدول 4-7) میانگین تعداد کلنی های عصاره اکالیپتوس در غلظت های مختلف در طی 14 روز		33
جدول 4-8) میانگین تعداد کلنی های عصاره پرتقال در غلظت های مختلف در طی 14 روز		36
جدول 4-9) میانگین تعداد کلنی های قارچکش تیابندازول در غلظت های مختلف در طی 14 روز		38
جدول 4-10) میانگین تعداد کلنی های قارچکش بنومیل در طی 14 روز		40
جدول4-11) تجزیه واریانس اثر اسانس ها، عصاره ها و قارچکش ها روی قارچ P. digitatum بر مبنای تعداد کلنی ها		42

مقدمه

استان مازندران با 38% تولید مرکبات رتبه اول کشوری را دارا­­­ ست. عمده انواع مرکبات تولیدی شامل نارنگی های انشو و پیج، پرتقال های تامسون و خونی مورو و ارقام محلی است. پرتقال های تامسون و خونی رایج ترین ارقامی هستند که در بخش اعظم تولیدی به مدت چند ماه ذخیره سازی می شوند و فقط بخشی از این تولید پس از برداشت بطور مستقیم وارد بازار مصرف می شود. بنابراین جهت تامین میوه مورد استفاده در اوایل نوروز و همچنین قیمت مناسب به دلیل تقاضای بازار، اکثر تولید کنندگان خرد و کلان ترجیح میدهند این میوه نسبتاً حساس را چندین ماه انبار نمایند. بنابراین وجود مکان مناسب جهت ذخیره حجم بالای میوه تولیدی و داشتن برنامه، لازم و ضروری است. بر اساس مطالعات انجام شده میوه های پرتقال تولیدی در شمال کشور به شرایط نگهداری در دمای متوسط 5 تا  ºC 7و رطوبت 85% و نارنگی ها متوسط ºC 4 و رطوبت 85% همراه با تهویه نیاز دارند. این شرایط تنها از طریق سرد خانه ها با مصرف انرژی بالا مقدور است. از سالیان دور باغداران و تولید کنندگان مرکبات از روش های متنوعی جهت نگهداری میوه مرکبات استفاده می نمودند. بارزترین نمونه آنها ایجاد انبارهای ساده سنتی با بهره گرفتن از ساقه های برنج، انبارهای ساخته شده از مصالح چوب و گل و به تدریج انبارهای ساخته شده از مصالح جدید چون آجر، سیمان و بلوک بوده است. آنچه میزان ضایعات را در این انبارها افزایش داده است نوع سازه به تنهایی نیست بلکه عدم رعایت مسائل استاندارد برای یک انبار چون میزان تهویه و گردش هوا، تامین رطوبت و دمای پایین نیز در این زمینه نقش دارد. قارچ بیماری زای Penicillium digitatum عامل بیماری کپک سبز از بیماری های مهم پس از برداشت در انواع مختلف

 

 

 اسفندماه 1388

 

 

 

 

چكیده

آغاز شیعه­گری را اگرچه می­توان از بعداز رحلت رسول الله دانست، اما از بعداز این تاریخ حوادثی بوجود آمد که روند وتوسعه شیعه­گری را کند و یا تسریع نمود.به نظر می‌رسد،عواملی مانند حکومتهای متمایل به مذهب تشیع  ویا مخالف احقاق حق ائمه بر این روند بی تاثیر نبوده است.ازقرن چهارم هجری به عنوان قرنی که حکومت شیعه گستر آل بویه در ایران و عراق  حکومت خود را بسط داد،یاد می‌گردد.این مطلب از این حیث با اهمیت است که در نشر وگسترش تشیع در ایران بسیار تاثیر داشته است.دوعامل اعتقاد به غیبت امام زمان وروی کار آمدن دولت شیعه آل بویه در ایران و عراق دست به دست هم داد تا وضعیتی به وجود آید تا گسترش تشیع در ایران روند سریع و بهتری داشته باشد.

یکی از مهمترین این عوامل حضور خاندان ها و حکام عالم پرور شیعه بود که باعث رشد و ترویج اعتقادات  مذهبی شیعه در سطح جامعه گردید این امر به نوبه خود به افزایش روند تعداد عالمان شیعه کمک نمود.

از مشهورترین و فعالترین این خاندانها می‌توان به خاندان آل بابویه اشاره نمود.خاندانی که اولین شخصیت عالم وعالم پرورآنان علی بن بابویه پدر شیخ صدوق وآخرین آنها شیخ منتجب الدین رازی است.شیخ صدوق به عنوان شهیر ترین شخصیت این خاندان نقش فعالتری را نسبت به دیگر اعضای خاندان خود در تعیین جهت فکری تشیع را داشت. نوشتن کتب مختلف شیعه از جمله کتاب من لا یحضره الفقیه از کتب اربعه شیعه همچنین برگزاری جلسات درس و همچنین شرکت در مناظرات و مباحثات علمی‌و فقهی که از طرف رکن الدوله پادشاه آل بویه ترتیب داده می‌شد، همه وهمه از اقدامات ارزنده شیخ صدوق است که در راستای گسترش تشیع در ایران انجام میداد.

بارزترین وجهه علمی‌شیخ صدوق که وی را ازدیگر عالمان هم عصرش متمایز می‌کند استناد به آیات قرآن و روایات است که این خصوصیت فقهی، را در دیگر عالمان معاصر وی  همانند عالمان خاندان نوبختی نمی‌توان یافت. در این رساله هم به معرفی بیشتر اعضای دانشمند این خاندان و هم به این جنبه از ویژگیی علمی‌شخصیت فکری شیخ صدوق پرداخته شده واینکه عقاید کلامی وی توانسته درگسترش تشیع در ایران نقش داشته باشد.

کلید واژگان : آل بابَوَیه،  شیخ صدوق،خاندانهای شیعی،شیعیان قم،شیعه در قرن چهارم.

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                              صفحه

 

فصل اول : جو عمومی درقرن چهارم

1- 1 اوضاع سیاسی، اجتماعی، فرهنگی جهان اسلام درقرن چهارم (مقارن حیات شیخ صدوق)……………………………………….. 1

1-2 تشكیل دولت شیعه آل بویه …………………… 1

1-3  تأثیرحكومت آل بویه برجامعه ی ایران و اسلام ….. 5

1-4 عصرغیبت  امام (ع)…………………………. 8

1-5 موقعیت اجتماعی شیعه ………………………. 11

1-6 نهضت فرهنگی شیعه …………………………. 13

1-7 وضع عالمان شیعه  دردوران آل بویه …………… 14

1-8 شهرهای شیعه نشین …………………………. 15

1-9 مكتب قم و مكتب بغداد………………………. 19

1-10 دولت فاطمی درمغرب و مصر…………………… 20

1-11فعالیتهای دیگر فرق مذهبی درقرن چهارم ……….. 21

1-11-1حنابله ………………………………… 21

1-11-2 معتزله ……………………………….. 24

فصل دوم : معرفی خاندان بابویه

2-1 خاندان بابویه ……………………………. 27

2-2 علی ابن بابویه قمی (صدوق اول)………………. 28

2-3 حسین بن علی ابن بابویه قمی ………………… 38

 

2-4 شیخ منتخب الدین ………………………….. 43

2-5 تعدادی از مشهورترین خاندان بابویه ………….. 49

فصل سوم : مناظرات شیخ صدوق

3-1 شیخ صدوق  و مناظرات با ركن الدوله ………….. 52

3-2 معرفی محمد ابن بابویه قمی(شیخ صدوق )………… 53

3-3 استادان و سفرهای شیخ صدوق………………….. 54

3-4 سخنان بزرگان درمورد شیخ صدوق……………….. 57

عنوان                                                                                                                              صفحه

 

3-5 آثارشیخ صدوق …………………………….. 59

3-6 شاگردان شیخ صدوق………………………….. 62

3-7 اعتقاد به امام زمان از دیدگاه شیخ صدوق………. 64

3-8 معرفی ركن الدوله …………………………. 70

3-9 حضور شیخ صدوق در ری و مناظرات با ركن الدوله دیلمی     70

3-9-1 دعوت به ری …………………………….. 70

3-10 مناظرت  شیخ صدوق درحضورركن الدوله………….. 71

3-10- 1 مناظره اول……………………………. 71

3-10-2 مناظره دوم ……………………………. 78

3-11 مكاتبات ركن الدوله با شیخ صدوق…………….. 79

3-12 بررسی مناظرات …………………………… 80

3-12-1 تعداد سوالها و طراح آنها ……………….. 80

3-12-2 محتوای سوالهای مطرح شده ………………… 80

3-12-3 تأییدها و تشویقهای ركن الدوله …………… 81

3-12-4- هدف از مناظرات ……………………….. 82

نتیجه ………………………………………. 84

منابع و مأخذ 86

مقدمه

یکی از عمده ترین مسائلی که محققان تاریخ اسلام  به آن می‌پردازند توجه به تفاوتهای مذهبی در ایران بعد ازاسلام می‌باشد.رواج واندیشه ی  مذهبی تشیع،یکی از مهم ترین نمود وتجلی این  تفاوتهای مذهبی است.این مساله به نوبه خود ناشی از عوامل مختلفی می‌تواند باشد.یکی از این عوامل تلاش وجهدی است که عالمان مختلف از خاندانهای گوناگون شیعی در این را ه انجام می‌دادند. نوشتن کتب مختلف شیعی وجانبداری از اهل بیت،وجود خاندانهای شیعی نظیر آل نوبخت وآل ترکه در این سرزمین همواره مورد توجه محققین بوده است.

یکی  از معروفترین  خاندانهای شیعی درایران، خاندان آل بابویه است که درقم، مهد گسترش تشیع مستقر بودند.این خاندان بزرگ که بیشتر از دیگر خاندانهای ایرانی علمای نامور پرورش داده است و یکی از بزرگترین دانشمندان شیعی بنام شیخ صدوق  نیز ازاین خاندان برخاست، در درجه بالایی از اهمیت برخوردار است.  حضور شیخ صدوق بعنوان رهبر علمی‌مذهبی شیعیان در ری وهمچنین پدرش علی بن بابویه قمی‌از علمای مشهور شیعی، اهمیت این خاندان را در متمایل کردن ایران به سمت تشیع بیشتر و بهتر جلوه گر می‌سازد.این تحقیق برآن است تا به نقش وخدماتی که علمای این خاندان برای رشد و گسترش  تشیع در قم،مرکز ایران بعنوان یکی از مهم ترین پایگاه های نشر وتوسعه تشیع انجام دادند بپردازد.

درارتباط با خاندانهای بزرگ شیعه در ایران تا کنون تحقیقات مفصلی  صورت گرفته است،که در این میان خاندان آل بابویه نیز به عنوان یکی از بزرگترین آنها بی نصیب نمانده است.اما بیشترین  این آثار،درواقع تاکید  اصلی  خود را بر شیخ صدوق،بعنوان شخصیتی  شناخته شده  درمیان این خاندان قرار داده اند. درمورد پیشینه تحقیق از جمله کتابهایی که که در ارتباط با شخصیت شیخ صدوق نوشته شده است، می‌توان به کتاب” فقیه  ری”، نوشته حسن موسوی خراسانی می‌توان اشاره نمود،که درقسمت معرفی منابع تحقیقاتی  به آن اشاره شده است. درواقع  تاکید اصلی نگارنده در جهت نمایاندن وظیفه شیخ صدوق بعنوان رهبر شیعی ری بوده است، نه تمام اعضای خاندان بابویه. همچنین مقالات متعددی در این زمینه به رشته تحریر درآمده است، که ازجمله آنها می‌توان به” شرح حال سه تن از معارف بزرگ شیعه: شیخ صدوق، کلینی وطبرسی” تالیف حبیب الله  مظلومی‌ اشاره نمود که هدف آن فقط شناسایی و معرفی شیخ صدوق و دوتن دیگر از علمای شیعی می‌باشد.از مزایای این مقاله آن است  که شخصیت و آثار شیخ صدوق نسبتاً خوب  به خواننده معرفی شده است،اما نویسنده به شخصیت علمی‌پدر ودیگر اعضای خاندان شیخ صدوق توجهی ننموده است.

اما درارتباط با کلیه اعضای این خاندان کتاب فهرست آل بابویه و علماءالبحرین تالیف سلیمان ماخوذی  منتشر شده است. این کتب اگرچه ازدسته معدود کتابهایی هستندکه به معرفی نسبی تک تک اشخاص علمی‌خاندان آل بابویه پرداخته است،اما صرف نظر ازعربی بودن کتاب وترجمه نشدن آن،این نقص را هم دارد که ازاشاره کردن به وظیفه ونقش این علما درارتباط باگسترش وپیشبرد تشیع درایران غافل مانده ودربسیاری موارد فقط وفقط ازاین علما نام برده،بدون اینکه حتی نامی‌ازآثارشان برده باشد.

” دائره المعارف  تشیع “، “دانشنامه جهان اسلام” و”دائره المعارف بزرگ اسلامی”،نیز هرکدام تقریباً جسته گریخته به معرفی خاندان آل بابویه،وتوضیح درمورد تعدادی چند از علمای این خاندان پرداخته است،اما همانطور که می‌دانیم این ازویژگیها و خصوصیات دائره المعارفهاست که به تجزیه و تحلیل مسائل نمی‌پردازدو صرفا ََشمه ای کلی ازاطلاعات را دراختیار خوانندگان قرار می‌دهد.

در این میان جای بررسی نقش کلی این خاندان به خصوص نقش شیخ صدوق در پیشرفت تشیع در ایران،خالی به نظر می‌رسد.اگرچه همانطور که گفته شد در ارتباط با شخصیت و آثارواقدامات شیخ صدوق نکات خوب وارزنده ای ارائه شده است، اما نباید از تلاش واقدامات سایر اعضای این خانواده که در مرکز ایران انجام داده اند و تا حد زیادی از آن غفلت شده است بی توجه گذر کرد.دراین پژوهش تلاش گردیده است که تاحد مقدور این نقص برطرف گردد.

لازم است ابتداهداف وسپس  فرضیاتی وسوالاتی که در این راستا دغدغه این تحقیق بوده است   مطرح گردد:  

اهدافی که این تحقیق دنبال می‌کند عبارتند از:

1- تبیین حوادث مرتبط با مسائل مربوط به شیعیان در قرن چهارم

2. معرفی برجسته ترین افراد خاندان بابویه.
3. بررسی روابط میان افراد این خاندان با برخی از افراد صاحب نام معاصر.

4.تبیین  نقش شیخ صدوق درمباحث کلامی‌دوره آل بویه هجری.

به پرسش های زیر نیز سعی شده پاسخ داده شود :

1.عوامل فرهنگی تا چه میزان بر گسترش تشیع در ایران تاثیر گذار بوده است؟

2.در خاندان بابویه به جز شیخ صدوق و پدرش چه کسانی شخصیت های علمی‌وفرهنگی                               داشته  اند؟

 

 

پایان نامه : یک مدل فازی چندهدفی برای برنامه‌ریزی لجستیک عملیات امداد رسانی به نواحی آسیب‌دیده