تجهیزات آرام سازی ترافیک

تجهیزات آرام سازی ترافیک شامل دو بخش تجهیزات کنترل حجم و تجهیزات کنترل سرعت است. همچنین در بعضی موارد از طرح‌های ترکیبی استفاده می‌شود. در ادامه به معرفی این تجهیزات پرداخته می‌شود. (همان منبع)

۲-۳-۱۵-۳-۱-تجهیزات کنترل حجم

کنترل حجم شامل اقداماتی است که حجم وسایل نقلیه را در یک خیابان کاهش می‌دهد. راه‌بندها، مسدود کننده های تمام عرض خیابان، نیم راه‌بندها، مسدود کننده های نیمه عرض خیابان، راه‌بندهای قطری، انحراف دهنده های قطری، رفوژهای میانی و جزایر گردشی از آن جمله هستند. (احدی، ۱۳۹۰، ص ۶۸۲ تا ۶۸۵)

۲-۳-۱۵-۳-۱-۱-راه‌بندها، مسدود کننده های تمام عرض خیابان

موانعی هستند که کل عرض خیابان را در مقابل ترافیک عبوری می‌بندند به طوری که فقط امکان تردد عابران پیاده وجود دارد. این موانع می‌تواند به صورت جزایر فضای سبز، دروازه‌ها، نرده های عرضی u شکل و دیگر موانع که کمتر از عرض وسایل نقلیه سواری معبر را باز می‌گذارند اجرا شود.

(همان منبع)

شکل ۲-۳-شکل راهبند

۲-۳-۱۵-۳-۱-۲-نیم راه بندها، مسدود کننده های نیمه عرض خیابان

موانعی هستند که برای خیابان‌های دو طرفه به کار می‌روند. گاهی اوقات به این موانع مسدود کننده های جزئی نیز می‌گویند. هرگاه دو مسدود کننده نیمه عرض خیابان، در دو خروجی یک امتداد تقاطع اجرا شوند، یک شبه منحرف کننده به وجود خواهد آمد که با حذف دسترسی جریان ترافیک به این خروجی‌ها موجب کاهش تداخل ترافیکی در تقاطع می‌شود. (همان منبع)

شکل ۲-۴-شکل نیم راهبند

۲-۳-۱۵-۳-۱-۳-انحراف دهنده های قطری

موانعی هستند که به طور قطری در تقاطع قرار گرفته و حرکات مستقیم در تقاطع را حذف می‌کند. این موانع را انحراف دهنده های کامل نیز می‌نامند. (همان منبع)

شکل ۲-۵-شکل راهبند قطری

۲-۳-۱۵-۳-۱-۴-رفوژ های میانی

این موانع به صورت جزایر برجسته ای هستند که در امتداد خط مرکزی خیابان قرار گرفته و یا در طول تقاطع امتداد دارند و حرکت مستقیم خیابان متقاطع را مسدود می‌کند. این رفوژ های میانی را گاهی منحرف کننده میانی یا منحرف کننده جزیره ای نیز می‌نامند. (همان منبع)

شکل ۲-۶- رفوژهای میانی

۲-۳-۱۵-۳-۱-۵-جزایر گردشی

به صورت جزایر برجسته در رویکرد های تقاطع‌ها به کار می‌روند و مانع از انجام بعضی حرکات می‌شوند. اغلب آن‌ ها جزایر گردش به راست نامیده می‌شوند. (همان منبع)

شکل ۲-۷- جزایر گردش

۲-۳-۱۵-۳-۲-تجهیزات کنترل سرعت

این تجهیزات شامل تجهیزات عمودی و افقی کنترل سرعت و باریکه راه‌ها می‌شوند.

۲-۳-۱۵-۳-۲-۱ تجهیزات عمودی کنترل سرعت

ابزارهای عمودی کنترل سرعت، قسمت‌های برجسته راه هستند که موجب پایین آوردن سرعت وسایل نقلیه می‌شوند. این ابزارها شامل سرعت کاه‌ها (کوهان راه)، سرعت کاه های تخت، سرعت کاه بالشتکی، گذرگاه‌های برجسته عابر پیاده، تقاطع‌های برجسته، و روسازی‌های سنگفرش شده و خطوط لرزاننده می‌باشد. (همان منبع)

۱- سرعت کاه

سرعت کاه های ایمن، مقاطع برجسته کوهان شکل هستند که به منظور کاهش سرعت، در عرض خیابان‌ها به کار می‌روند. این نوع از سرعت کاه‌ها معمولاً از جنس آسفالت یا پلاستیک فشرده ساخته و اجرا می‌شود. لازم به توضیح است که هرگاه سرعت کاه با عرض کمتر از ۸/۱ متر اجرا شود، عنوان سرعت گیر یا سرعت شکن به آن تعلق می‌گیرد. (همان منبع)

شکل ۲-۸-سرعت کاه

شکل ۲-۹- سرعت گیر

۲- سرعت کاه تخت

این سرعت کاه دارای مقطع عرضی ذوزنقه ای می‌باشد که از دو قسمت شیب دار در ابتدا و انتها و سطح تخت در قسمت میانی تشکیل شده است. اجرای قسمت تخت باعث می‌شود که سرعت طرح بالاتری نسبت به سرعت کاه های معمولی داشته باشد. .(همان منبع)

شکل ۲-۱۰- سرعت کاه تخت

۳- سرعت کاه بالشتکی 

بزرگ‌ترین ایرادی که به سرعت گیر و سرعت کاه وارد است، ایجاد تأخیر در عملیات کمک رسانی وسایل نقلیه اورژانسی مثل آمبولانس یا اتومبیل‌های آتش نشانی است. همین امر باعث شد سرعت کاه بالشتکی به عنوان نوعی از سرعت کاه که این مشکل را تا حدودی حل کرده، معرفی گردد. سرعت کاه بالشتکی در دسته بندی ابزار کنترل سرعت قرار می‌گیرد. در واقع هر بالشتک از چند سرعت کاه معمولی که با فاصله در یک خط در عرض خیابان نصب می‌شود، تشکیل می‌شود. آن‌ ها در یک سری چند تایی در طول یک خیابان نصب می‌شوند. طراحی سرعت کاه به این شکل باعث می‌شود که رانندگان اتومبیل‌های معمولی مجبور شوند سرعت خود را کم کنند چون فاصله بین بالشتک‌ها به اندازه ای طراحی می‌شود که در هر صورت یک یا دو چرخ اتومبیل از روی آن‌ ها رد می‌شود. از آنجایی که طول اکسل در اتومبیل‌های اورژانس (مثل آتش نشانی) بیشتر از اتومبیل‌های معمولی است، این نوع وسایل نقلیه می‌توانند بدون نیاز به کم کردن سرعت از بین بالشتک‌ها عبور کنند و در نتیجه تأخیر زیادی در سرویس دهی آن‌ ها ایجاد نمی‌شود. با وجود پیشرفت‌های متعدد در زمینه کنترل سرعت، استفاده از بالشتک‌ها به دلیل تاثیر مثبت در کاهش سرعت اتومبیل‌ها بدون ایجاد تأخیر در سرویس دهی اتومبیل‌های اورژانسی، به سرعت در حال گسترش است. (سایت مربوط به مرکز
اطلاعات علمی و تخصصی حمل و نقل و ترافیک)

شکل ۲-۱۱- سرعت کاه بالشتکی

۴- گذرگاه برجسته عابر پیاده

هرگاه سرعت کاه تخت به منظور عبور عرضی عابر پیاده نشانه گذاری و خط کشی شود این عنوان به آن تعلق می‌گیرد.

شکل ۲-۱۲- گذرگاه برجسته عابر پیاده

۵- تقاطع‌های برجسته

در این حالت کل سطح تقاطع برجسته می‌شود و اختلاف تراز بین سطح تقاطع و سطح رویکردهای منتهی به آن با بهره گرفتن از اجرای رمپ ها در رویکردهای تقاطع حل می‌شود. جنس قسمت برجسته از آجر یا مصالح ویژه است. این ابزارها سرعت کاه های تقاطعی نامیده می‌شوند که معمولاً تا سطح پیاده رو بالا می‌آید.

شکل ۲-۱۳- تقاطع‌های برجسته

۶- تمایز رو سازی به وسیله سنگفرش نمودن

در این اقدام قسمت مورد نظر از سطح یک معبر را با بهره گرفتن از آسفالت رنگی یا پوشش بتنی و دیگر

مصالح ویژه متمایز می‌کنند. این طرح علاوه بر کنترل سرعت وسایل نقلیه، حرکت ایمن عابران پیاده و

دوچرخه سواران را نیز فراهم می کند. (جزوه آموزشی معرفی انواع تجهیزات ایمنی و کنترل شهری، شورای عالی هماهنگی ترافیک شهرهای کشور، سومین دوره آموزشی دبیران شورای ترافیک

استانهای کشور، تهران،۱۳۸۶)

شکل ۲-۱۴- تمایز با سنگفرش

۷- خطوط لرزاننده

۷-۱- خطوط لرزاننده تراشیده

این نوع از شکل فرو رفته است و به دلیل سهولت اجرا بر روی جاده های آسفالتی و سیمانی و همچنین ایجاد صدا و لرزش شدیدتر نسبت به انواع دیگر پر استفاده تر ین نوع اسکرید در ایالات آمریکا است. هر اسکرید دندانه ای در یک سمت ۱۸۰ میلی‌متر و در سمت دیگر ۴۰۰ میلی‌متر پهنا دارد و در فاصله ۳۰۰ تا ۴۰۰ میلی‌متر از شانه آخرین خط عبوری حرکت نصب می‌شود طبق مطالعات صورت گرفته تاثیر اسکرید دندانه ای در حدود ۱۲٫۶ برابر در ایجاد لرزش و ۴/۳ برابر در ایجاد صدا، بیشتر از نوع گرد (غلتکی) است. این اسکریدها توسط یک ماشین مجهز به یک قطعه گرد بُر که شیارهایی صاف، یک شکل و با عمق ۱۳ میلی‌متر بر روی سطح کناری جاده ایجاد می‌کند، به وجود می‌آیند.

شکل ۲-۱۵- خطوط لرزاننده تراشیده شده

۷-۲- غلتکی یا گرد

شکل ۲-۱۶- خطوط لرزاننده غلتکی یا گرد

۷-۳- رنگ (نوار) ریخته شده

اسکریدهای برجسته در کشورمان نیز به صورت گسترده مورد استفاده هستند. آن‌ ها نوارهای مستطیلی یا گردی هستند که به آسفالت (و بتن) نو یا کهنه چسبانده می‌شوند و معمولاً مابین ۵۰ تا ۳۰۵ میلی‌متر پهنا دارند.

برخی متخصصین ساخت جاده استفاده از گل میخ‌های دکمه ای را به این نوع اسکرید ترجیح می‌دهند. از آنجایی که ارتفاع اسکریدهای برجسته به ۶ تا ۱۳ میلی‌متر می‌رسد، استفاده از آن‌ ها در مناطقی که نیاز به برف روبی زیاد دارند توصیه می‌شود. (همان منبع)

شکل ۲-۱۷- خطوط لرزاننده ریخته شده (رنگ یا نوار)