فهرست مطالب:

فصل اول: کلیات پژوهش

1-1- مقدمه …………………………………………………………………………………………………………2

1-2- بیان مسئله ……………………………………………………………………………………………………3

1-3- اهمیت و ضرورت تحقیق ……………………………………………………………………………….5

1-4- اهداف تحقیق ……………………………………………………………………………………………..6

1- 5- سوالات تحقیق ………………………………………………………………………………………6

1- 6-پیشینه ………………………………………………………………………………………………………6

فصل دوم: مبانی نظری تحقیق

2-1- مقدمه ……………………………………………………………………………………………….11

2-2- اقلیم آسایش …………………………………………………………………………………………..12

2-3- اقلیم شناسی توریستی…………………………………………………………………………..12

2 -4- آب و هوا و توریسم ………………………………………………………………………………12

2 -5- توریسم فصلی …………………………………………………………………………………..13

2 -5- 1 توریسم تابستانی ……………………………………………………………………………..14

2 -5- 2 توریسم زمستانی …………………………………………………………………………….14

2 -6- دریاچه ارومیه……………………………………………………………………………………15

2 -6-  1- منابع تغذیه آب دریاچه ارومیه …………………………………………………………16

2 -6-  2- ویژگی­های اقلیمی دریاچه ارومیه ……………………………………………………..18

2 -6-  3- ویژگی­های محیط طبیعی دریاچه ارومیه ………………………………………….19

2 -6- 4- محیط انسانی و ساختارهای مدیریتی دریاچه ارومیه ………………………….19

2 -7- ارزش­های دریاچه ارومیه …………………………………………………………………….20

2 -7-1-کارکردهای مهم دریاچه ارومیه …………………………………………………………..20

2 -7-2-خدمات مهم دریاچه ارومیه……………………………………………………………….21

2-7-3- فراورده­های مهم دریاچه ارومیه……………………………………………………………..21

2-8- تهدیدات دریاچه ارومیه………………………………………………………………………….21

2-9- موقعیت جغرافیایی منطقه مورد مطالعه……………………………………………………22

فصل سوم: مواد و روش پژوهش

3- 1-  مقدمه ………………………………………………………………………………………………26

3- 2-  داده های مورد استفاده ………………………………………………………………………..26

4 – 3-  شاخص اقلیم آسایش گردشگری (TCI) …………………………………………………..27

4 – 4-  نحوه محاسبه شاخص اقلیم آسایش گردشگری…………………………………………30

4 – 5- روشSWOT…………………………………………………………………………………

4-6- استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی…………………………………………………..32

4 -6-1- ورود اطلاعات به محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی …………………………..33

4 -6- 2- ورود داده ها …………………………………………………………………………………33

4 – 6- 3- تحلیل داده ها …………………………………………………………………………….33

4 – 7-  جمع بندی ………………………………………………………………………………………..34

فصل چهارم: یافته های پژوهش

4- 1-  مقدمه ……………………………………………………………………………………………36

4- 2-  محاسبه آسایش حرارتی …………………………………………………………………….36

4- 2-  1- محاسبه شاخص آسایش روزانه(CID)  ……………………………………………….37

4- 2-  2- محاسبه شاخص آسایش شبانه روزی(CIA)  ……………………………………….38

4- 3-  محاسبه پارامتر بارش ………………………………………………………………………39

 

 

4- 4-  محاسبه پارامتر مقدار ساعات آفتابی …………………………………………………41

4- 5-  محاسبه پارامتر باد ……………………………………………………………………..42

4-6-  محاسبه مقدار عددی شاخص اقلیم آسایش گردشگری  (TCI)……………………..45

4-7- فرایند تکنیک SWOT ……………………………………………………………………..

4-8- بررسی قابلیت ها و تنگناهای گردشگری دریاچه ارومیه ………………………….48

4- 8- 1- عوامل داخلی و خارجی موثر بر گردشگری دریاچه ارومیه ……………….48

4- 8-  2- تحلیل نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید …………………………………….52

4- 8-  3- نحوه درجه بندی عوامل داخلی و خارجی ………………………………………..53

4- 9-  جمع بندی ……………………………………………………………………………….56

فصل پنجم: نتایج پژوهش  و پیشنهادات

5- 1-  مقدمه ………………………………………………………………………………………..62

5-2- ارزیابی وضعیت اقلیم توریستی دریاچه ارومیه در ماه آوریل …………………..62

5-3-  ارزیابی وضعیت اقلیم توریستی دریاچه ارومیه در ماه می …………………..63

5-4-  ارزیابی وضعیت اقلیم توریستی دریاچه ارومیه در ماه ژوئن ……………………64

5-5-  ارزیابی وضعیت اقلیم توریستی دریاچه ارومیه در ماه جولای…………………65

5-6-  ارزیابی وضعیت اقلیم توریستی دریاچه ارومیه در ماه اگوست……………………66

5- 7-  ارزیابی وضعیت اقلیم توریستی دریاچه ارومیه در ماه سپتامبر……………….67

5-8-  ارزیابی وضعیت اقلیم توریستی دریاچه ارومیه در ماه اکتبر……………………..68

5-9-  ارزیابی وضعیت اقلیم توریستی دریاچه ارومیه در ماه نوامبر …………………….69

5-10-  ارزیابی وضعیت اقلیم توریستی دریاچه ارومیه در ماه دسامبر………………….70

5-11-  ارزیابی وضعیت اقلیم توریستی دریاچه ارومیه در ماه ژانویه………………….71

5-12-  ارزیابی وضعیت اقلیم توریستی دریاچه ارومیه در ماه فوریه…………………72

5-13-  ارزیابی وضعیت اقلیم توریستی دریاچه ارومیه در ماه مارس…………………..74

5-14-  بحث و نتیجه گیری ……………………………………………………………………….75

5-15- ارائه راهبردها و راهکارهای توسعه گردشگری دریاچه ارومیه ……………………75

5-15-  1- راهبردهای رقابتی- تهاجمی ………………………………………………………….76

5- 15-  2- راهبردهای تنوع ………………………………………………………………………..76

5- 15-  3- راهبردهای بازنگری ……………………………………………………………………76

5-15-  4- راهبردهای تدافعی ……………………………………………………………………..76

5-16-  پیشنهادات …………………………………………………………………………………..77

5-17-  فهرست منابع و ماخذ ……………………………………………………………………….78

چکیده:

پارک ملی دریاچه ارومیه پس از مرداب انزلی از جالب‌ترین و زیباترین زیستگاه‌های طبیعی جانوران در ایران به‌شمار می‌رود. دریاچه ارومیه به علت داشتن مزایای طبیعی و مواهب خدادادی می ­تواند یکی از عوامل مهم جلب گردشگران اعم از داخلی و خارجی گشته و در صورت توجه مسئولان و سرمایه گذاری بخش خصوصی در ایجاد عوامل جلب توریست، می ­تواند یکی از منابع مهمدر رشد اقتصادی این منطقه شود. بنابراین هدف از این تحقیق بررسی تأثیر عناصر اقلیمی در گردشگری منطقه می­باشد، در این پژوهش به منظور مطالعه و شناخت توانمندی­هایگردشگری منطقه از 7 پارامتر اقلیمی، شامل حداقل و حداکثر رطوبت نسبی، بارش، حدافل و حداکثر ماهانه دمای روزانه، سرعت باد و ساعات آفتابی از سال 1995 تا 2010 استفاده شده است و نقاط ضعف، قوت، تهدید و فرصت­های آن را با مدل راهبردی SWOT تحلیل شده و با بهره گرفتن ازمدل TCI، تقویم گردشگری دریاچه ارومیه برای جذب توریسم تهیه گردید. نتایج حاصل از این پژوهشنشان می­دهد که منطقه مورد مطالعه دارای پتانسیل بالای گردشگری بوده، ولی تهدیدهایی نیز در منطقهمورد مطالعه وجود دارد. که با این پتانسیل­های بالای جذب گردشگر رقابت می کند. همچنین نتایج مدل TCI نشان می دهد که از لحاظ آسایش اقلیمی مرداد ماه برای گردشگری عالی و ایده­آل، تیر ماه عالی، آذر ماه ناچیز و حاشیه­ای، آبان و دی ماه ناچیز-حاشیه­ای و قابل قبول و بقیه ماه­های سال در شرایط خوب و خیلی خوب و عالی را برای گردشگری دارند.

فصل اول: کلیات پژوهش

1-1- مقدمه

صنعت توریسم به عنوان یکی از مهم­ترین صنایع برای رشد اقتصادی در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه می باشد) فونت و اهجم[1]، 1999: 63(. در حال حاضر، بسیاری از کشورها منافع اقتصادی و اجتماعی خود را از توریسم دریافت می کنند و درآمدهای توریسم را برای توسعة زیرساخت های خود به کار می­برند(اکلس و کاستا[2]، 1996: 44(.از بین عوامل تأثیر گذار بر این صنعت توریسم می­توان به شرایط جوی و اقلیمی اشاره کرد. به طوری که امروزی مطالعة این تأثیرات، شاخة جدیدی از علم، تحت عنوان زیست اقلیم شناسی انسانی یا زیست هواشناسی انسانی را به وجود آورده است (محمودی،44:1387). مطالعة ویژگی های اقلیمی و تفاوت­ها و تنوعات زمانی و مکانی حاکم بر آنها و رابطة آن ها با فعالیت های انسانی، روش هایی را در راستای تجزیه و تحلیل شرایط محیطی در چارچوب برنامه ریزی گردشگری ارائه می دهد (تولایی،24:1386). زیرا یكی از اطلاعات مورد نیاز توریست­ها برای سفر شرایط اقلیمی مقصد می‌باشد و اكثر توریست­ها برای انتخاب مقصد توریستی، ملاحظات اقلیمی را مورد توجه قرار می‌دهند. برای ارزیابی تأثیر عناصر اقلیمی بر روی شرایط آسایش حرارتی انسان، نیاز است كه از شاخص‌های آسایش انسانی استفاده گردد (فرج زاده و احمدآبادی،1:1388). منظور از شرایط آسایش انسان یا منطقة آسایش مجموعه شرایطی است که از نظر حرارتی و رطوبتی، حداقل 80 درصد از افرادی که به صورت تصادفی، انتخاب و در آن شرایط قرار داده می شوند قضاوت ذهنی حالت آسایش را داشته باشند (کسمایی،50:1372). گسترش صنعت گردشگری درمکان­هایی که پتانسیل بالقوه جذب گردشگررادارندمی­تواندبه عنوان ابزازی کار آمددرجهت رشدوتوسعه همه جانبه جوامع میزبان به کارگرفته شود. وجود جاذبه به عنوان یک عنصر لازم و نه کافی درجهت رشد و توسعه صنعت گردشگری محسوب می­ شود، زیرا توسعه صنعت گردشگری درهرمنطقه­ای نیازمند شناسایی دقیق محدوده،شناخت نوع آب وهوا وارائه خدمات وتسهیلات موردنیازگردشگران ونیزمعرفی درجهت جذب گردشگران می­باشد.رشدوگسترش گردشگری منافع زیاد ومتعددی برای جوامع میزبان به همراه دارد که یکی از آنها منافع اقتصادی است. گردشگری ازمهم­ترین منافع انسانی قرن معاصراست که همراه بابه وجود آوردنتغییرات شگرف درسیمایزمین،اوضاعسیاسی،اقتصادی،فرهنگی،منشوروشزندگیانسان­هارادگرگونمی­سازد (محلاتی، 1380: 13).دریاچهارومیه، دریاجه­ای وسیع و با شوری زیاد است که در شمال غربی ایران و در بین استان­های آذربایجان غربی و شرقی واقع شده است. این دریاچه در پایین نقطه آبریز بسته­ای با مساحت تقریبی 52000 کیلومتر مربع، که قسمت ­هایی از آن در استان کردستان واقع شده است، قرار دارد. دریاچه ارومیه یک پارک ملی و یکی از بزرگ­ترین سایت­های موجود در ایران است که به عموان ذخیره­گاه زیست­کره یونسکو، به عنوان یک مرکز بکر طبیعی و منطقه جاذب گردشگری معرفی شده است که بیشتر به دلیلی وجود جاذبه­های طبیعی بکر و دست­ نخورده و وجود تعداد زیادی تالاب­های اقماری آب شیرین و لب شور در اطراف این دریاچه است که بسیاری از آنها از لحاظ تنوع زیستی از اهمیت جهانی برخوردارند (برنامه مدیریت جامع دریاچه ارومیه، 1388: 13). با توجه به مطالب ذکر شده می­توان، با برنامه ­ریزی دقیق به شناسایی دقیق شرایط مناسب برای جذب گردشگر از لحاظ (شرایط اکولوژیکی و آسایش حرارتی) در دریاچه ارومیه پرداخت. هدف کلی این پژوهش بررسی عوامل اقلیمی موثر در گردشگری دریاچه ارومیه با بهره گرفتن ازشاخصهایTCIوSWOTبوده، که در ضمن آن به بررسی و تحلیل عوامل ارتباطی پدیده ­های طبیعی و انسانی جاذب گردشگر درمنطقه مورد مطالعه نیز خواهیم پرداخت.

2-1- بیان مسئله

اصولا در توسعه اقتصادی در هر کشوری نیازمند سرمایه ­گذاری در بخش­ها و فعالیت­های مختلف اقتصادی آن کشور است و بدون سرمایه ­گذاری در طرح­های زیربنایی و روبنایی نمیتوان انتظار گسترش اشتغال، تولید و رفاه اقتصادی را داشت. سرمایه ­گذاری در زیر ساخت­های توریسم و استفاده از توان­های بالقوه منطقه­ای به منظور جذب توریست یکی از راه­های مناسب برای توسعه اقتصادی است (ابراهیم زاده و آقاسی زاده،108:1388). در عصر حاضر گردشگری به عنوان یکی از عوامل موثر در گسترش روابط بین ملت­ها به شمار میرود، اما توسعه آن نیازمند امکانات ویژه­ای از قبیل آب و هوا، آثار تاریخی و فرهنگی، جاذبه­های طبیعی، آداب و سنن، زیرساخت­ها و امکانات است. کشورها با درک این مهم شروع به فراهم نمودن امکانات و تجهیزات مناسب به منظور جذب گردشگری می­باشند. با افزایش جمعیت و رشد فزاینده شهرها از یک سو و پیشرفت­های چشمگیر اخیر در شبکه حمل ونقل و تکنولوژی و سایر عناصر زندگی بشر از سوی دیگر هر روز که می­گذرد انگیزه­های نیاز به مسافرت و سفرهای گردشگری نیز افزایش می­یابد. از اواخر دهه 1960 میلادی ، صنعت گردشگری در ابعاد جهانی­اش رشد قابل ملاحظه­ای داشته است، چنان که در سال 2006 میلادی تعداد گردشگران بین المللی به 808 میلیون نفر رسیده است و پیش ­بینی می­ شود که طی دهه 2020 میلادی توریسم، صنعت شماره یک جهان محسوب گردد ( مسیحائی ،114:1389). ایران جزء ده کشور اول دارای پتانسیل صنعت توریسم می­باشد، درآمد حاصل از صنعت توریسم بطور بالقوه میتواند جایگزین صنعت نفت در ایران گردد. این وضعیت با ذکر مطالعات سنتی تا روش­های نوین و فناوری اطلاعات در سال­های اخیر مورد توجه قرار گرفته است. اهمیت موضوع به قدری روشن و شفاف است که در دنیای فناوری، بیشتر سایت­های اینترنتی استان­ها و بویژه سایت­های معروف ایران جهت معرفی قابلیت­های محلی، منطقه­ای، ملی و بین المللی به آثار باستانی و گردشگری توجه خاصی دارند و حتی در تبلیغات محلی چه در سطح محلی و چه در سطح ملی و بین المللی، اشاره­ای به قابلیت­های توریستی و باستانی می­نمایند. قابلیت­ها، محدودیت­ها، فرصت­ها و تهدید­های گردشگری می­بایست با توجه به روی­کردهای نوین و برنامه ­های کلان و خرد کشور تبیین گردند( کیانی،1389 :2).دریاچه ارومیه بزرگترین آبگیر دایمی آسیای غربی است که در شمال­غرب ایران واقع شده است و بیستمین دریاچه بزرگ جهان و دومین دریاچه فوق شور دنیا می­باشد مساحت آن به طور متوسط 5100 کیلومترمربع برآورد می­ شود، این دریاچه یکی از مهم­ترین زیستگاه­های طبیعی در منطقه می­باشد و به دلایل منحصربه­فردی توسط سازمان یونسکو(1976) به عنوان پارک ملی شناخته شده است(رسولی و جهانبخش 1387). این دریاچه با برنامه ­ریزی صحیح می ­تواند بعنوان قطب جذب گردشگری ایران تبدیل گردد، این پژوهش نیز در راستای این هدف مهم به عمل می­آید.

3-1- اهمیت و ضرورت تحقیق

ایران جزء ده کشور اول جهان از لحاظ جاذبه های گردشگری و جزء پنج کشور اول جهان از نظر تنوع گردشگری می باشد. از لحاظ جذب گردشگری تقریبا در رده های آخر جهانی قرار گرفته است. طبق آمار سال 2002 میلادی، سازمان جهانی گردشگری[1](W.T.O)،فقط 4/2درصد از تعداد و 6/1 درصد از در آمدهای گردشگری دنیا، به ایران اختصاص دارد. در چشم انداز بیست ساله کشور در افق 1404، کسب 2 درصد از درآمد جهانی توریسم و 1/5 درصد گردشگران بین المللی یعنی بیست میلیون گردشگر به عنوان هدف در نظر گرفته شده است. تحقق این اهداف در صورتی امکان پذیر خواهد بود که اولاً پتانسل­های گردشگری شناسایی گردد، ثانیاًدر سطح بین المللی و هم در سطح داخلی شناسانده شوند. در ایران تنوع تنوع آب و هوا به عنوان یک منبع گردشگری می تواند محسوب شود، که استفاده بهینه از این پتانسل­ها با هدف ارتقاء کیفیت گردشگری به توسعه گردشگری منجربهمی­ شود(اسماعیلی و همکاران،3:1389). دریاچه ارومیه كه یكی از مهمترین و با ارزش­ترین اكوسیستم­های آبی ایران است، در اوایل دهه 1350، به عنوان پارك ملی و در سال 1355، به عنوان ذخیره‌گاه بیوسفر از سوی سازمان یونسكو اعلام شده است. همچنین این دریاچه جزو تالاب­های با اهمیت بین‌المللی محسوب و در سال 1354 به كنوانسیون حفاظت از تالابها (رامسر1971) معرفی شده است و جزو مناطق دارای اهمیت برای پرندگان است و برای مردم آذربایجان تنها یک پهنه آبی نیست، بلكه میعادگاهی برای گردش، تفریح، استراحت و منظرگاه زیبایی‌های خدادادی و شفابخش آلام و دردهاست.این دریاچه كه 102 جزیره بزرگ و كوچك را در دل خود جای داده است، هر ساله پذیرای گردشگران خارجی و داخلی

ضریب تغییرات کمیتی بسیار مهم و پرکاربرد در علومی مانند فیزیک، زیست شناسی، پزشکی و … می باشد .یکی از دلایل اهمیت ضریب تغییرات، وابسته نبودن آن به مقیاس اندازه گیری است که می توان از آن جهت مقایسه پراکندگی چند جامعه با واحد های اندازه گیری مختلف، استفاده نمود. از ضریب تغییرات به عنوان شاخصی برای سازگاری یا یکنواختی مجموعه ای از مشاهدات نیز استفاده می شود.

2

1

ما در این پایان نامه دو روش جدید بر پایه بوت استراپ پارامتری جهت آزمون برابری ضرایب تغییرات در چند جامعه نرمال ارائه می دهیم. از آن جهت که در هر مساله آزمون فرض آماری، ارائه روشی که بتواند خطای نوع اول را به خوبی کنترل کند اهمیت دارد نخست با بهره گرفتن از شبیه سازی عملکرد روش پیشنهادی از لحاظ کنترل خطای نوع اول بررسی می شود. سپس به مقایسه توان آزمون پیشنهادی  با روش هایی که اخیرا ارائه شده اند؛ می پردازیم.

کلید واژه : ضرایب تغییرات، آزمون والد، روش بوت استراپ پارامتری، نسبت درستنمایی، p- مقدار تعمیم یافته

 

 

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                صفحه

فصل اول: مقدمه

1-1- مقدمه و تاریخچه. 2

1-2-  آشنایی با نماد ها 4

1-3-  P- مقدار تعمیم یافته 5

1-4- روش بوت استراپ پارامتری.. 6

1-5- معرفی آماره آزمون والد. 6

فصل دوم: معرفی روش های موجود برای آزمودن.

2-2- روش لیو و همکاران. 8

2-3- روش جعفری و کاظمی.. 9

2-4- روش بهینه شده جعفری و کاظمی.. 15

فصل سوم: روش جدید پیشنهادی..

3-1- روش جدید پیشنهادی.. 20

3-2- روش کریشنامورتی و میسوک لی.. 22

3-3- تفاوت های روش جدید پیشنهادی با دو روش اخیر. 23

فصل چهارم: شبیه سازی، مثال عددی و بحث و نتیجه ­گیری..

4-1- شبیه سازی.. 29

4-2- مثال عددی.. 40

4-3- نتیجه ­گیری.. 41

پیوست..

پیوست 1: برنامه­نویسی.. 43

منابع و مراجع. 51

چکیده انگلیسی. 53

 

 

 

فهرست جدول ها

عنوان و شماره                                                                                                   صفحه

جدول 1: برآورد خطای نوع اول برای  جامعه نرمال مستقل برای روش های

 

JKL، MJKL. ………………………………………………………………………………………………………………………  31

 

جدول 2: برآورد توان برای  جامعه نرمال مستقل برای روش های JKL،

 MJKL……………………………………………………………………………………………………………………………………...32

 

جدول 3: برآورد خطای نوع اول برای  جامعه نرمال مستقل برای روش های

GPT، JKL، JKW، WT ، New و  MLRT…………………………………………………………………....33

 

جدول 4: برآورد خطای نوع اول برای  جامعه نرمال مستقل برای روش های

GPT، JKL، JKW، WT، New  و MLRT…………………………………………………………………….34

 

جدول 5: برآورد توان برای  جامعه نرمال مستقل برای روش های New و

MLRT…………………………………………………………………………………………………………………………………….35

 

جدول 6: برآورد توان برای  جامعه نرمال مستقل برای روش های New و

MLRT……………………………………………………………………………………………………………………………………..36

 

جدول 7: برآورد توان برای  جامعه نرمال مستقل  با حجم نمونه برابر برای

روش های New و MLRT…………………………………………………………………………………………………….37

 

 

جدول 8: برآورد توان برای  جامعه نرمال مستقل براساس جدول کریشنامورتی

و میسوک لی (2014)………………………………………………………………………………………………………………..39

 

جدول 9: اطلاعات مربوط به تعداد صید 4 نوع ماهی در درایالت کارناتاکا هند ……………………..40

 

جدول 10: نتایج آزمون ها ………………………………………………………………………………………………………..40

 

 

فهرست اشکال

عنوان و شماره                                                                                                   صفحه

شکل 1: تخمین چگالی آماره جعفری و کاظمی (2013) ……………………………………………………..  24

شکل 2: تخمین چگالی آماره جعفری و کاظمی (2013) بعد از ضرب نمون ضریب ……………….24

شکل 3: چگالی خی دو  با دو درجه آزادی………………………………………………………………………………..24

مقدمه و تاریخچه

 

بدلیل اینکه ضریب تغییرات به واحد اندازه گیری بستگی ندارد، معیاری مناسب جهت مقایسه پراکندگی چند جامعه با واحد های اندازه گیری مختلف می باشد و به همین دلیل نیز ضریب تغییرات مورد توجه آمار دانان قرا گرفته است. هدف ما در این پایان نامه ارائه آزمونی برای آزمودن برابری ضرایب تغییرات در چند جامعه نرمال براساس آزمون والد[1] و روش بوت استراپ پارامتری[2] می باشد. تاکنون روش های مختلفی برای آزمون برابری ضرایب تغییرات در چند جامعه نرمال ارائه شده اند؛ اما هیچ یک از روش های ارائه شده دقیق نیستند به این معنی که خطای نوع اول آنها دقیقا در سطح اسمی آزمون نمی باشد. از مهمترین روش ها می توان به این موارد اشاره کرد. بنت[3] در سال 1976 آزمونی براساس روش نسبت درستنمایی ارائه کرد. همچنین گوپتا و ما[4] در سال 1996، رائو و جوز[5] در سال 2001  و نیری و رائو[6] درسال 2003 آزمون والد را برای این مساله به کار گرفتند. تسو[7] در سال 2009 از آزمون تقریبی نمره[8] جهت آزمون برابری ضرایب تغییرات استفاده کرد. اخیرا نیز، لیو و همکاران[9] (2010)، جعفری و کاظمی ( 2013) و کریشنامورتی و میسوک لی[10] (2014) به ترتیب روش هایی بر اساس p- مقدار تعمیم یافته، بوت استراپ پارامتری و آزمون نسبت درستنمایی ارائه نمودند و خطای نوع اول و توان آزمون خود را با بهره گرفتن از شبیه سازی با روش های موجود مقایسه کردند. ما نیز در این پایان نامه، ابتدا با بهینه سازی روش جعفری و کاظمی (2013)  روشی جدید بر پایه والد و بوت استراپ پارامتری جهت آزمون برابری ضرایب تغییرات در چند جامعه نرمال ارائه می دهیم و سپس با بهینه سازی آزمون والد روش جدید دیگری که عملکرد نسبتا بهتری نسبت به سایر روش ها دارد معرفی می کنیم. اما آماره آزمون ما متفاوت از جعفری و کاظمی (2013) می باشد. از آن جهت که در هر مساله آزمون فرض آماری، ارائه روشی که بتواند خطای نوع اول را به نحو مطلوبی کنترل کند اهمیت دارد نخست با بهره گرفتن از شبیه سازی، خطای نوع اول روش جدید پیشنهادی را با روش های نیری و رائو (2003)، لیو و همکاران (2010)، کاظمی و جعفری ( 2013 ) و کریشنامورتی و میسوک لی (2014) مقایسه می کنیم. نتایج شبیه سازی نشان می دهد که بر اساس خطای نوع اول، روش جدید پیشنهادی و کریشنامورتی و میسوک لی (2014) عملکرد بهتری نسبت به دیگر روش ها دارند. لذا فقط توان آزمون روش جدید پیشنهادی، با روش ارائه شده توسط کریشنامورتی و میسوک لی (2014) مقایسه می گردد. نتایج شبیه سازی نشان می دهد که در برخی موارد، توان آزمون روش جدید پیشنهادی بهتر از روش کریشنامورتی و میسوک لی (2014) می باشد. در مواردی نیز عکس این موضوع اتفاق می افتد و در برخی موارد دیگر، عملکرد این دو روش از دیدگاه توان مانند هم است. همچنین لازم به ذکر است که روش جدید پیشنهادی از لحاظ محاسباتی ساده تر از روش کریشنامورتی و میسوک لی (2014) است. ساختار پایان نامه به صورت زیر می باشد. در فصل 2، روش های مختلفی برای آزمون برابری ضرایب تغییرات در چند جامعه نرمال تاکنون ارائه شده است از جمله روش های لیو و همکاران (2010)، جعفری و کاظمی (2013)، روش جدید بهینه شده جعفری و کاظمی (2013)، کریشنامورتی و میسوک لی (2014) و آزمون والد نیری و رائو (2003) را به طور مختصر معرفی می کنیم.  در فصل 3 آزمون جدیدی که براساس روش والد و استفاده از روش بوت استراپ پارامتری می باشد پیشنهاد و شرح می دهیم. در فصل 4، با بهره گرفتن از شبیه سازی به مقایسه آزمون جدید پیشنهادی با روش های دیگر از دیدگاه کنترل خطای نوع اول و توان آزمون می پردازیم. در همین فصل با ارائه یک مثال به توصیف روش های ارائه شده می پردازیم و با نتیجه گیری مبحث را به پایان خواهیم برد.

 

 

در این قسمت، نخست به معرفی نماد ها و مفاهیم اولیه مورد نیاز می پردازیم. سپس روش هایی را که اخیرا جهت آزمون برابری ضرایب تغییرات در چند جامعه نرمال ارائه شده اند معرفی می کنیم.

[1] – Wald

[2] – Parametric bootstrap

[3] – Bennett

[4] – Gupta and Ma

[5] – Rao and Jose

الملخص

هدف القرآن، هدایة  البشر کله على اختلاف أجناسهم وأزمانهم إلى الکمال والسعادة ویجب لهذه الهدایة، إبلاغ نداء الكتاب السماوی علی أساس سلائق المخاطبین وقدراتهم الفكریة، فحاول هذا البحث دراسة کیفیة بیان الرب إزاء الاتجاهات الفکریة منها المؤمنین والکافرین والمنافقین وأهل الکتاب بالاستفادة من القواعد البلاغیة بناء على المنهج الوصفی والتحلیلی وأن یقدم مجموعة منتظمة من الأسلوب البیانی وكیفیة الخطاب القرآنی. ومن أهم نتایج هذه الدراسة هی أن الخطاب القرآنی باعتباره خطاباً لغویاً من الله سبحانه وتعالى إلی العباد (المخاطَبین) عبر النص القرآنی بغیة لهدایتهم إلی الکمال، یخاطب فئات مختلفة من الناس فکان لکل فئة منهم خطاب یمیزها عن غیرها، حسب مقتضى الحال وداعیة المقام، فنجد فیه التنوع على حسب حال المخاطبین أی حالاتهم النفسیة والثقافیة والاجتماعیة. إن الله تعالى امتاز خطاب المؤمنین بالتعظیم والتشریف فجاءت العبارات واضحة سلسة عذبة خالیة من الشدة والقوة فی حین امتاز خطاب الکفار بالزجر والترهیب والوعید بلهجة شدیدة وألفاظ عنیفة قویة تنفیراً لنهم وتحذیراً لهم بخطاب غیر مباشر وبصیغة الغائب. فأکثر الخطاب القرآنی فی المنافقین،کان فی رسم معالمهم الشخصیة باعتبار أنهم کانوا صورة جدیدة مجهولة للمؤمنین وهی فی حاجة إلى مزید من البیان حتى یتعرفوا بسماتها الكثیرة المغلقة الملتویة. وهو خطاب مقرون بالوعد والوعید والزجر والتهدید والذم والاستهزاء بنسبة إلیهم بأسلوب قوی ولهجة شدیدة وردّ حاسم وألفاظ عنیفة. ثم نجد فی القرآن الكریم خطاباً موجهاً إلى أهل الكتاب، وهم الیهود والنصارى على کثرته وتنوعه فی أسالیب الخطاب، حیناً یخاطبهم بالخطاب المباشر وحیناً آخر یخاطبهم عن طریق النبی (صلی الله علیه وآله) ومرة یخاطبهم من قبیل الوصف. وکل نوع من هذه الخطابات، کانت مطابقة لحال المخاطب وغرض الخطاب ویستخدم فی الذم أو المدح أو کلیهما حسب سیاق الکلام. فإن القرآن الکریم یواجه السلائق المختلفة الفکریة حسب عقائدهم الفکریة وموقفهم من إجابة فطرتهم وهی التوحید، أی هذه المبادئ الفکریة کانت سبب إختلاف الخطاب ولم تکن الذات والقومیة.

المفردات الرئیسیة: الخطاب القرآنی، المؤمنون، الکافرون، المنافقون، أهل الکتاب.

 

 

 

 

چکیده

هدف قرآن، هدایت تمام انسان‌ها به سوی کمال و سعادت است. و لازمه‌ی این هدایت، رساندن پیام کتاب آسمانی فراخور سلیقه‌های فکری مخاطبان و قدرت اندیشه آنان است. این پژوهش سعی دارد چگونگی و نحوه‌ی بیان و گفتار خداوند در برابر این گرایش‌های فکری (مؤمنان، کافران، منافقان و اهل کتاب)، و خصوصیات و ویژه‌گی‌هایی که خطاب هر گروه را از گروه دیگر متمایز می‌سازد، بیان نماید و در پی آن یک جمع بندی مشخص از اسلوب بیانی و نحوه خطاب قرآن کریم در اختیار خواننده قرار دهد. از جمله دستاورد‌های پژوهش حاضر آن است که قرآن, گروه‌های مختلف مردم را با هدف هدایت ایشان به سوی کمال، مورد خطاب قرار داده است وکیفیت خطاب هر گروه متناسب با شرایط روحی، فرهنگی، شناختی و اجتماعی آنان متفاوت می‌باشد. خداوند سبحان مؤمنان را با خطاب تشریف و تعظیم گرامی داشته و با کلماتی لطیف، نرم و به دور از هر گونه شدت  و خشونت آنان را مورد ندا قرار داده است و این در حالی است که خطاب خداوند به کفار غیر مستقیم ، زجر‌آور، تهدید کننده ، تهکمی و همراه با کلماتی خشن و کوبنده است که نشان از دوری جستن و برائت از ایشان دارد. شایان ذکر است که بیشترین خطاب قرآن نسبت به منافقان در بیان ویژگی‌های شخصیتی آنان است؛ چرا که این گروه برای مؤمنان چهره‌ای جدید و نا‌شناخته‌اند و نیاز به شرح و توضیح بیشتری دارند و از خصوصیات این خطاب می‌توان به زجر آور بودن، سرزنش کننده و بشارت دهنده به عذاب اشاره کرد که با بیانی تند و کوبنده و الفاظی قوی و خشن مخاطبان خود را مورد خطاب قرار می‌دهد. خطاب متعدد و متنوع قرآن نسبت به اهل کتاب در مواردی مستقیم است و در مواردی غیر مستقیم (به واسطه پیامبر). شایان ذکر است که این تعدد خطاب و تنوع آن, متناسب با حال مخاطب و غرض خطاب است و مطابق با سیاق کلام گاهی برای ستایش وگاهی برای سرزنش مخاطب و یا هر دو به کار می‌رود.

بنابراین قرآن کریم سلیقه‌های مختلف فکری را متناسب با افکار و عقاید‌شان ، مورد خطاب قرار داده است و به عبارت دیگر این افکار و عقائد آنهاست که سبب اختلاف خطاب می‌شود نه شخصیت و قومیت آنان.

واژگان کلیدی: خطاب قرآنی ، مؤمنان، منافقان، کافران، اهل کتاب.

 

 

الفهرس

العنوان                                                                                    الصفحه                                                

التمهید…………………………………………………………………………د

الفصل الأول: المقدمة

1-1-بیان المسألة……………………………………………………………….1

1-2- الأبحاث السابقة…………………………………………………………..2

1-3- أهداف البحث……………………………………………………………3

1-4-دوافع البحث وأهمیته……………………………………………………….3

1-5-فوائد البحث………………………………………………………………3

1-6- أسئلة البحث …………………………………………………………….4

الفصل الثانی: فی الإطار النظری للدراسة

2-1- تعریف المصطلحات………………………………………………………..5

2-1-1- الخطاب……………………………………………………………5

2-1-1-1- الخطاب فی اللغة………………………………………………5

2-1-1-2- الخطاب فی الاصطلاح…………………………………………6

2-1-1-3- الخطاب فی القرآن…………………………………………….8

 

2-1-2- السیاق…………………………………………………………….9

2-1-2-1- السیاق فی اللغة……………………………………………….9

2-1-2-2- السیاق فی الاصطلاح…………………………………………10

2-1-2-3- أهمیة السیاق………………………………………………..17

2-1-3- البلاغة…………………………………………………………..21

2-1-3-1- البلاغة فی اللغة………………………………………………21

2-1-3-2- البلاغة فی الاصطلاح…………………………………………22

2-2- البلاغة والخطاب…………………………………………………………26

2-2-1- أهمیة علم البلاغة فی فهم الخطاب والوقوف علی أغراضه………………….26

2-2-2- البلاغة فی الخطاب…………………………………………………28

 

 

العنوان                                                                                                          الصفحة 2-2-2-1- جمل الخطاب بین الخبر والإنشاء…………………………………..29

2-2-2-2- التقدیم والتأخیر وعلاقته بالخطاب………………………………34

2-2-2-3- التعریف والتنکیر وعلاقته بالخطاب……………………………..38

2-2-2-4- الفصل والوصل وعلاقته بالخطاب………………………………40

2-2-2-5- الحذف والذکر وعلاقته بالخطاب………………………………44

2-3- دور المخاطب فی صیاغة الخطاب……………………………………………46

الفصل الثالث: مستوى الخطاب القرآنی

3-1- تمهید………………………………………………………………….54

3-2- خطاب المؤمنین………………………………………………………….55

3-2-1- النتیجة…………………………………………………………..78

3-3- خطاب الکافرین…………………………………………………………79

3-3-1- النتیجة…………………………………………………………..99

3-4- خطاب المنافقین………………………………………………………..100

3-4-1- النتیجة…………………………………………………………119

3-5- خطاب أهل الکتاب…………………………………………………….119

3-5-1- الدعوة إلى المشترکات…………………………………………….128

3-5-2- الدعوة إلى تصحیح عقیدة التوحید…………………………………..130

3-5-2-1-الیهود…………………………………………………….130

3-5-2-2- النصارى………………………………………………….137

3-5-3- الدعوة إلى نبوة محمد (صلى الله علیه وآله)…………………………..142

3-5-4- تذکیرهم بالنعم………………………………………………….146

3-5-5- تقسیم أهل الکتاب بالمشرک والمؤمن والمنافق…………………………149

3-5-6- الصفات الشخصیة……………………………………………….151

3-5-7- النتیجة…………………………………………………………153

الخاتمة……………………………………………………………………….154

فهرس المصادر والمراجع………………………………………………………..157

1-المراجع باللغة العربیة…………………………………………………….157

 

 

العنوان                                                                                                                الصفحة

2-المراجع باللغة الفارسیة…………………………………………………..163

3- الرسائل الجامعیة……………………………………………………….163

4-المصادر الإلکترونیة……………………………………………………..163

 

بیان المسألة

إن البشر، یختلف بعضهم بعضاً إرادة وفطرة وذوقاً والموهبة الفكریة، وتتعدد أسالیبهم فی کشف الحقیـقة؛ لهذا ینبغی للقرآن وهو أكبر حجة ومعیار للحق أن یقنع اكثر الناس رغم الفروق السائدة فی سلائقهم لیصدقوه ولا یستعصی أسلوبه الفكری والبیانی على أحد الدارسین.

هذا البحث یحاول أن یبین كیفیة بیان الرّب فی القرآن الكریم وخطابه للسلائق المختلفة الفكریة منها ( المؤمنون والمنافقون واهل الكتاب والكفار) أی ماذا یعنی ویهدف القرآن عندما یخاطب فئة خطاباً ساخراً، وما فرق هذا، مع خطابه غیر المباشر والتعجیزی والتلوینی وأنواع من الخطاب الآخر فی منظور القرآن؟ یهدف هذا البحث مع الأخذ من مضمون التفاسیر والاستفادة من القواعد البلاغیة، أن یقدم مجموعة منتظمة من الأسلوب البیانی وكیفیة الخطاب القرآنی.

هدف القرآن، هدایة البشر كله إلى النور والاسلام ویلزم لهذه الهدایة، إبلاغ نداء الكتاب السماوی علی أساس سلائق المخاطبین وقدراتهم الفكریة؛ لهذا یختلف خطاب القرآن بالنسبة للسلائق المختلفة والأفراد، فلهذا نرى أن الخطاب، مواقف؛ مباشر وصریح أو ایمائی وغیر مباشر ویبعث علی الأمل

 

والرجاء وتأیید المخاطب وفی مواقف، یدل علی الرفض وعدم الأمل.

وجدیر بالذكر، إن نقد السلائق الفكریة فی القرآن الكریم شكلاً وماهیة فی غایة الدقة ومتفاوت عن الأخری؛ كان هذا البحث بصدد دراسة أسالیب الخطاب وبیان الرّب فی القرآن لتلقی المسلمین المناهج الخطابیة القرآنیة لحیاتهم الراهنة.

1-2- الأبحاث السابقة

ینبغی أن یقال عن طریقة تعبیر القرآن فی مواجهة مختلف السلائق الفكریة مع نظرة بلاغیة؛ لیـس هناک کتاب مستقل وشامل لمعالجة السلائق الفكریة وأسالیب بیان القرآن وخطابه إلاّ أنه هناك دراسات لا ترتبط بموضوعنا ارتباطاً، هی :

1 –”الخطاب القرآنی دراسة فی العلاقة بین النص والسیاق” تألیف خلود العموش؛ ولعل لهذا الکتاب أکثر ارتباطاً مع ما کنا فی صدده، لکن هناک فرق فی الرؤیة للبحث، فی الواقع هذا الکتاب یشتمل على عرض لمقولات تحلیل الخطاب عند المحدثین، وبیان لقراءات الأوائل للخطاب القرآنی وبیان آراء الفریقین فی تفسیر العلاقة بین الخطاب والسیاق واستخدم سورة البقرة کنص ثابت محفوظ ـ کما قاله المؤلف ـ محاولة لتقدیم القراءة الجدیدة لبعض مفردات نظریة العلاقة بین النص والسیاق فی الخطاب القرآنی.

2-“الحوار فی القرآن” تألیـف علامة محمد حسین فضل الله (ره)؛ وهذا الکتاب یبـحث عن سبل

فهرست رئوس  مطالب

 

1. کلیات تحقیق ……………………………………………………………………………………………………………….1

 

1-1. مقدمه ……………………………………………………………………………………………………………………………………………2

1-2. ضرورت انجام تحقیق ……………………………………………………………………………………………………………………..3

1-3. تعریف مسأله ………………………………………………………………………………………………………………………………….5

1-4. کاربرد تحقیق …………………………………………………………………………………………………………………………………6

1-5. روش کار …………………………………………………………………………………………………………………………………………6

1-6. ساختار تحقیق ……………………………………………………………………………………………………………………………….6

 

2. مرور ادبیات و پیشینه تحقیق ………………………………………………………………………………………8

 

2-1. مقدمه ……………………………………………………………………………………………………………………………………………..9

2-2. تعاریف ……………………………………………………………………………………………………………………………………………9

2-2-1. زنجیره تأمین …………………………………………………………………………………………………………………………9

2-2-2. مدیریت زنجیره تأمین ………………………………………………………………………………………………………..11

2-2-3. زنجیره ارزش، عرضه و تقاضا ………………………………………………………………………………………………13

2-2-4. نیاز به مدیریت زنجیره تأمین …………………………………………………………………………………………….14

2-2-5. شبکه زنجیره تأمین ……………………………………………………………………………………………………………16

2-3. بر تحقیقات پیشین …………………………………………………………………………………………………………18

2-4. بهینه سازی و انواع روش های آن ………………………………………………………………………………………………33

2-5. بررسی روش های جستجو و بهینه سازی …………………………………………………………………………………..35

2-5-1. روش های شمارشی ……………………………………………………………………………………………………………36

2-5-2. روش های محاسباتی ………………………………………………………………………………………………………….36

2-5-3. روش های ابتکاری ………………………………………………………………………………………………………………37

2-5-4. روش های فرا ابتکاری ………………………………………………………………………………………………………..39

2-5-4-1. الگوریتم ژنتیک (GA) ……………………………………………………………………………………………..40

2-5-4-2. الگوریتم شبیه سازی تبریدی (SA) …………………………………………………………………………43

2-5-4-3. الگوریتم جستجوی ممنوعه (TS) …………………………………………………………………………….45

2-5-4-4. الگوریتم جستجوی پرندگان (PSO) ………………………………………………………………………..48

2-6. بر الگوریتم حل ……………………………………………………………………………………………………………….49

2-7. پیشینه الگوریتم ژنتیک چند هدفه با مرتب سازی نامغلوب (NSGA) …………………………………..51

2-8. جمع بندی …………………………………………………………………………………………………………………………………..54

 

3. 3. مدل ریاضی پیشنهادی و روش حل ……………………………………………………………………………55

 

3-1.  مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………………………………56

3-2. مهمترین تصمیمات اتخاذ شده در مدل ارائه شده …………………………………………………………………….56

3-3. ویژگی و شرایط مساله مورد نظر …………………………………………………………………………………………………56

3-4. هدف طراحی مدل ریاضی …………………………………………………………………………………………………………..59

3-5. نتایج مورد انتظار از حل مدل ریاضی طراحی شده ……………………………………………………………………59

 

3-6. نمادها و تعاریف …………………………………………………………………………………………………………………………..59

3-7. پارامترها ………………………………………………………………………………………………………………………………………60

3-8. متغییرهای تصمیم ………………………………………………………………………………………………………………………64

3-9. تابع هدف و محدودیت های مساله مورد نظر ……………………………………………………………………………..65

3-10. تفسیر محدویت های مساله ……………………………………………………………………………………………………..67

3-11. بررسی روش حل مدل ………………………………………………………………………………………………………………69

3-11-1. الگوریتم ژنتیک با مرتب سازی نامغلوب (چند هدفه) …………………………………………………..70

3-11-2. گام های الگوریتم ژنتیک با مرتب سازی نامغلوب …………………………………………………………71

3-12. جمع بندی ………………………………………………………………………………………………………………………………..73

 

4. نتایج محاسباتی و تحلیل آن ها ………………………………………………………………………………….74

 

4-1. حل مثال ……………………………………………………………………………………………………………………………………..75

4-1-1. بخش اول …………………………………………………………………………………………………………………………….75

4-1-2. بخش دوم ……………………………………………………………………………………………………………………………83

4-1-2-1. توسعه روش حل بر پایه الگوریتم ژنتیک چند هدفه ……………………………………………….83

4-1-2-2. گام های الگوریتم ……………………………………………………………………………………………………..83

4-1-2-2-1. تعریف کروموزوم ………………………………………………………………………………………………85

4-1-2-2-2. ایجاد جمعیت اولیه ………………………………………………………………………………………….85

4-1-2-2-3. شیوه رمز گشایی یک کروموزوم ……………………………………………………………………..85

4-1-2-2-4. تابع برازش ……………………………………………………………………………………………………….85

4-1-2-2-5. مکانیزم نمونه گیری ………………………………………………………………………………………..85

4-1-2-2-6. عملگرهای تقاطعی ……………………………………………………………………………………………85

4-1-2-2-7. عملگرهای جهشی ……………………………………………………………………………………………86

4-1-2-2-8. استراتژی برخورد با محدودیت ها …………………………………………………………………..87

4-1-2-3. حل مدل بوسیله الگوریتم ………………………………………………………………………………………..87

4-1-2-3-1. مثال عددی ………………………………………………………………………………………………………87

4-1-2-3-2. نتایج محاسباتی ………………………………………………………………………………………………..89

4-1-2-3-3. آنالیز تابع هدف ………………………………………………………………………………………………..90

4-2. جمع بندی ………………………………………………………………………………………………………………………………….92

 

5. نتیجه گیری و پیشنهادهای آتی …………………………………………………………………………………93

 

5-1. نتیجه گیری ………………………………………………………………………………………………………………………………..94

5-2. پیشنهادهایی برای تحقیقات آتی ………………………………………………………………………………………………..94

 

فهرست منابع ………………………………………………………………………………………………………………..96

 

پیوست ها …………………………………………………………………………………………………………………….102

 

پیوست الف : کد لینگو مربوط به مثال عددی بخش اول ………………………………………………………………………102

 

فهرست جداول

 

جدول 4-1 پارامترهای مورد نیاز برای حل مثال عددی (تعداد کالاها وتسهیلات) ………………………………..75

جدول 4-2 پارامترهای مورد نیاز برای حل مثال عددی(تقاضاها) …………………………………………………………..76

جدول 4-3 پارامترهای مورد نیاز برای حل مثال عددی(نرخ های مصرف) …………………………………………….76

جدول 4-4 پارامترهای مورد نیاز برای حل مثال عددی(هزینه های ثابت) …………………………………………….76

جدول 4-5 پارامترهای مورد نیاز برای حل مثال عددی(پارامترهای مربوط به توانایی های کیفی واحدها) ……..77

جدول 4-6 پارامترهای مورد نیاز برای حل مثال عددی(هزینه های ثابت تخصیص) …………………………….77

جدول 4-7 پارامترهای مورد نیاز برای حل مثال عددی(هزینه های ثابت تهیه) ……………………………………78

جدول 4-8 پارامترهای مورد نیاز برای حل مثال عددی(هزینه های واحد تهیه) ……………………………………78

جدول 4-9 پارامترهای مورد نیاز برای حل مثال عددی(حد بالای ارسالی واحدها) ……………………………….79

جدول 4-10 پارامترهای مورد نیاز برای حل مثال عددی(حد بالای ارسالی واحدها به واحدهای دیگر) ……….79

جدول 4-11 پارامترهای مورد نیاز برای حل مثال عددی(ظرفیت واحدها) ……………………………………………80

جدول 4-12 پارامترهای مورد نیاز برای حل مثال عددی(منبع مورد استفاده در هر واحد) ………………….80

جدول 4-13 مقادیر متغییرهای تصمیم گیری مربوط به انتخاب تسهیلات(پیکربندی شبکه) ………………81

جدول 4-14 بهترین مقدار توابع هدف در مجموعه جواب های پارتو در تکرارهای مختلف …………………..88

جدول 4-15 مقادیر متغییرهای تصمیم گیری مربوط به انتخاب تسهیلات(پیکربندی شبکه) ………………90

جدول 4-16 مقدار جواب های پارتو به ازای وزن های مختلف ……………………………………………………………….91

 

فهرست تصاویر و نمودار

 

نمودار 2-1 طبقه‌بندی انواع روش‌های بهینه‌سازی ………………………………………………………………………………….35

نمودار 2-2 مراحل اجرای الگوریتم ژنتیک ……………………………………………………………………………………………….42

نمودار 3-1 الگوریتم بهینه سازی ژنتیک با مرتب سازی نامغلوب (NSGA-II) …………………………………….72

شکل 2-1  نحوه رفتار دسته جانوران هنگام برخورد با خطر و الگو گیری الگوریتم PSO از این مطلب ……48

شکل 2-2 بهینه محلی و بهینه کلی …………………………………………………………………………………………………………50

شکل 3-1 شبکه زنجیره تأمین مورد مطالعه ……………………………………………………………………………………………58

شکل 4-1 شبکه بهینه زنجیره تأمین مثال عددی فوق( بخش اول) ………………………………………………………81

شکل 4-2. شبکه بهینه زنجیره تأمین مثال عددی فوق( بخش دوم) ……………………………………………………..89

شکل 4-3. نمودار پارتو حاصل از اجرای الگوریتم ……………………………………………………………………………………90

 

 

فصل اول

کلیات تحقیق

 

 

1-1. مقدمه

در دهه هشتاد میلادی، سازمان ها جهت دستیابی به مزیت رقابتی پایدار، بیشتر روی سیستم هایی مانند تولید به هنگام، مدیریت کیفیت جامع وغیره تمرکز داشتند. اما از آن جایی که این مزایای رقابتی به وسیله رقبا تقلید می شدند از پایداری لازم برخوردار نبودند. در واقع تلاش برای بهینه سازی فرایند های سازمانی بدون در نظر گرفتن شرکت های بیرونی به خصوص تأمین کنندگان و مشتریان امری بی فایده به نظر می رسید و سازمان هایی که با همکاری یکدیگر در جهت اهداف مشترکی گام بر می داشتند عملکرد بهتری داشتند. اینجا بود که مفهوم زنجیره تأمین متولد شد.[1]. فارازل زنجیره تأمین را از جدیدترین و بهترین موضوعات که سازمان ها با بهره گرفتن از آن در پی ایجاد ارزش برای سهامداران و ذینفعان خود هستند، می داند. [2].

زنجیره تأمین شبکه ای از تسهیلات است که وظایف تهیه و تدارک مواد خام، تبدیل آن به محصولات نهایی و واسطه ای به مشتریان را انجام می دهد.زنجیره های تأمین در سازمان های تولیدی و خدماتی وجود دارند، هر چند که پیچیدگی زنجیره ممکن است از صنعتی به صنعت دیگر و از شرکتی به شرکت دیگر شدیدا تغییر کنند. در سالیان اخیر توجه زیادی به مساله طراحی شبکه زنجیره تأمین صورت گرفته است. در گذشته معمولا برنامه ریزی و تصمیم گیری در مورد عناصر موجود در تولید و توزیع یک محصول شامل مراکز تأمین، مراکز تولید و مراکز توزیع یک محصول، هر یک بطور جداگانه انجام می گرفت که این امر مشکلات و هزینه های گوناگونی را در یک چرخه تولید محصول به بار می آورد. از نواقص چنین برنامه ریزی هایی می توان به عدم هماهنگی بین تولید کننده، توزیع کننده، مشتری وفروشنده در دریافت و ارسال کالا، تولید و توزیع کالا و عدم ارسال به موقع کالا اشاره کرد.

در این فصل بر ضرورت و اهمیت مساله، بیان مساله، کاربردهای آن در مسائل واقعی، روش انجام تحقیق و همچنین ساختار فصل های آتی انجام می گیرد.

1-2. ضرورت انجام تحقیق

درطول دو دهه اخیر، مدیران شاهد یک دوره تغییرات شگرف جهانی به واسطه پیشرفت در تکنولوژی، جهانی شدن بازارها و شرایط جدید اقتصادی سیاسی بوده اند. با افزایش تعداد رقبا در کلاس جهانی، سازمان ها مجبور شدند که سریعا

عنوان                                                                                                                صفحه

چکیده ‌د

 

فصل اول: کلیات

1- کلیات.. 3

1-1- مقدمه. 3

1-2- کارهای صورت گرفته توسط دیگر محققان. 5

 

فصل دوم:تعاریف و الگوریتم ها

2- تعاریف و الگوریتم ها 8

2-1- تعاریف پایه. 8

2-2- تجزیه ماتریس ها بر اساس مقادیر منفرد. 9

2-2-1- مقادیر منفرد. 9

2-2-2- تجزیه مقادیر منفرد. 10

2-2-3- محاسبه دترمینان و معکوس یک ماتریس… 11

2-4- ترتیب دوره ای الگوریتم ژاکوبی (Cyclic Schemes) 16

2-5- طرح بلوکی ژاکوبی با ترتیب دورهای.. 17

2-6- پردازش موازی الگوریتم بلوکی ژاکوبی.. 19

2-6-1- الگوریتم. 20

2-6-2- الگوریتم. 24

2-7- ترتیب پویا در الگوریتم بلوکی موازی ژاکوبی.. 24

2-7-1- الگوریتم موازی ژاکوبی – بلوکی با ترتیب دینامیک.. 27

 

فصل سوم: بررسی روش های پیشنهادی

3- بررسی روش های پیشنهادی.. 30

3-1- پیش پردازش های موثر در الگوریتم ژاکوبی.. 30

3-1-1- انواع پیش- پردازش و پس- پردازش الگوریتم ژاکوبی.. 31

3-1-1-1- تجزیهی  با محورگیری ستونی.. 31

3-1-1-2- تجزیهی اختیاری  از عامل .. 32

3-2- نتایج بررسی اولین گروه از آزمایشها 33

3-2-1- نتایج تجربی مربوط به ماتریس ها با توزیع مقادیر منفرد مینیمال چندگانه. 35

3-2-2- حالت توزیع مقادیر منفرد به صورت دنباله هندسی.. 39

3-3- ساختار عامل  (عامل (  و اثر آن بر سرعت همگرایی پیش-پردازشها 40

3-4- بهبود عملکرد پیش-پردازشها با بکارگیری توزیع دادهای بهینه. 46

 

فصل چهارم: بررسی نتایج تجربی

 

4- بررسی نتایج تجربی.. 52

4-1- اجرای گام  بر روی شبکه ی پردازشی.. 52

4-2- آزمایشهای عددی با مقادیر بهینهی پارامترهای پیش-پردازشی.. 55

4-2-1- وابستگی به توزیع مقادیر منفرد. 56

 

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات

5- نتیجه گیری و پیشنهادات.. 63

5-1- نتیجه گیری.. 63

5-2- پیشنهاد برای کارهای آینده 64

منابع. 65

 

 

 

فهرست جدول­ها

عنوان                                                                                                                صفحه

جدول 3-1- نتایج آزمایش ماتریس هاس خوش – حالت با مقادیر منفرد مینمال چندگانه. 36

جدول 3-2- نتایج آزمایش ها برای ماتریس های بد – جالت با مقادیر منفرد مینیمال چندگانه  39

جدول 3-3- پیش-پردازشها برای ماتریسهای خوش-حالت با توزیع مقادیر منفرد به صورت دنباله هندسی   40

جدول 3-4- پیش-پردازشها برای ماتریسهای بد-حالت با توزیع مقادیر منفرد به صورت دنباله هندسی   40

جدول4-1- نتایج سرعت در گام پیش-پردازش مربوط به و  تعداد    54

جدول 4-2- نتایج سرعت در گام پیش-پردازش مربوط به و   تعداد . 54

جدول 4-3- نتایج سرعت در گام پیش-پردازش مربوط به و   تعداد . 54

جدول 4-4- نتایج سرعت در گام پیش-پردازش مربوط به و   تعداد . 54

جدول 4-5- نتایج برای ماتریسها از مرتبه 4000 با  و process grid . 58

جدول 4-6- نتایج برای ماتریسها از مرتبه 4000 با  و process grid . 59

جدول4-7- نتایج برای ماتریسها از مرتبه 8000 با  و process grid . 59

جدول4-8- نتایج برای ماتریسها از مرتبه 8000 با  و process grid . 59

 فهرست شکل­ها

عنوان                                                                                                                صفحه

شکل  3-1- بخشی از زمان  که صرف پیش-پردازش، پس-پردازش وارتباطات نقطه به نقطه­ای بین پردازنده­ها در  با  و توزیع مقادیر منفرد مینیمال چندگانه می­ شود. 37

شکل  3-2- ساختار یک گراف وزن دارد کامل وقتی که ترتیب پویا غیر موثر است. قسمت اصلی نرم فروبنیوس غیر قطری ماتریس  بر روی اولین بلوک سطری متمرکز می­ شود، بنابراین تمام یالهای متلاقی با رأس  ‘سنگین’ می باشند (خطوط کلفت)، بقیه یالها ‘سبک’ می باشند (خطوط نازک) 44

شکل3-3- یک مرحله از تجزیه . 47

 

 

فصل اول

1- کلیات

1-1- مقدمه

جبر خطّی شاخه­ای از ریاضیّات است که به بررسی و مطالعه ماتریس­ها، بردارها، فضاهای برداری، تبدیل­های­ خطی و دستگاه­های معادله­های خطّی می ­پردازد. علاوه بر کاربردهای فراوان جبر خطی در زمینه­هایی از خود ریاضیات همانند آنالیز تابعی، هندسه تحلیلی و آنالیز عددی، استفاده­های وسیعی نیز در فیزیک، مهندسی، علوم طبیعی و علوم اجتماعی پیدا کرده است [19] [16].

برای به کار بردن دانش جبر خطی در علوم تجربی، فیزیک و مهندسی، که همگی لازم به انجام محاسبات عددی در آزمایش­ها و تحلیل داده ­ها هستند، نیاز به توسعه شاخه­ای به نام جبر خطی عددی وجود دارد. جبر خطی عددی دانش مطالعه بر روی الگوریتم­های عددی جهت محاسبات جبر خطی بوده که مهم­ترین آنها عملیات ماتریسی برروی کامپیوتر است. عملیات ماتریسی پایه و اساس بسیاری از محاسبات مهندسی از قبیل پردازش تصویر، سیگنال، مخابرات، محاسبات مالی، علوم مهندسی مواد، بیولوژی و… است.

یکی از مسائل عمومی عملیات ماتریسی تجزیه ماتریس[1] است. تجزیه ماتریس یک عمل فاکتورگیری[2] از ماتریس به صورت حاصلضرب چند عامل ماتریسی است. تجزیه­های ماتریسی مهم وپرکاربرد عبارتند از:  تجزیهLU ماتریسی[3]، تجزیه چولسکی ماتریس[4]، تجزیه QR ماتریس[5]، تجزیه  EVDماتریس[6]، تجزیه قطبی ماتریس[7] وتجزیه مقادیر منفرد ماتریس[8] یا  .SVD

درجبر خطی، الگوریتم SVD یک تجزیه از ماتریس حقیقی یا مختلط است که از ابزارهای قدرتمند باکاربردهای فراوان، مفید و تاثیرگذار در علوم پایه، فنی مهندسی و همچنین در پردازش سیگنال وآمار است. الگوریتم SVD یک تکنیک برای تجزیه یک ماتریس به ضرب سه فاکتور می‌باشد.

الگوریتم ژاکوبی یکی از اولین الگوریتم­ها جهت اجرایی کردن SVD است. الگوریتم ژاکوبی یک ماتریس مستطیلی را به یک ماتریس قطری با بهره گرفتن از دنباله­ای از ضرب ماتریس­های چرخشی[9] تبدیل می­ کند. این روش می ­تواند مقادیر منفرد را با دقت بالا پیدا کند. لازم به ذکر است به کار بردن این روش به تنهایی خود عملکرد پائینی دارد، بنابراین باید به سمت روش­هایی با عملکرد بالاتری روی آورد. روش تجزیه مرحله­ ای QR یکی از این
الگوریتم­های عمومی وکاربردی در این زمینه است که با انجام پیش­ پردازش QR می­توان عملکرد اجرایی بالایی را به دست آورد. اساس مهم­ترین روش­های مدرن پیاده سازی الگوریتم SVD، کاهش ماتریس به شکل قطری با بهره گرفتن از تبدیل­های متعامد است. یکی از مزیّت­های تجزیه مرحله ای QR، قابلیّت حل مسائل با دقت و همگرایی بالا می باشد [29] و [9] .

روش­های استاندارد SVD، در بسته­های   LINPACKو LAPACK پیاده سازی شده ­اند. در این پایان نامه ، ما قصد استفاده از ابزارهای موازی نرم افزار MATLAB را داریم که در ادامه، مزیّت­های آن­را نسبت به نرم­افزارهای مشابه جهت موازی­سازی و معماری ساختار موازی به اختصار توضیح خواهیم داد.

توسعه روش پیش پردازش مرحله­ ای QR در الگوریتم ژاکوبی موازی می ­تواند منجر به پیاده­سازی بهینه الگوریتم SVD گردد. این روش ابتکاری می ­تواند در آنالیز و بهینه سازی داده ­ها کاربردهای فراوانی داشته باشد.

 

[1] Matrix decomposition

[2] Factorization

[3] Lu deomposition