فهرست مطالب

فصل اول: کلیات تحقیق   2

مقدمه   3

1-1  بیان مسئله   4

1-2  اهمیت و ضرورت موضوع تحقیق   6

1-3 اهداف تحقیق 6

1-4 پرسش‌های تحقیق : 7

1-5 چارچوب نظری تحقیق   7

1-6 فرضیه‌های تحقیق: 9

1-7 روش شناسی تحقیق:   9

1-8 جامعه پژوهش و نمونه آماری:   9

1-9 قلمرو تحقیق:   10

1-10 روش های تحلیل داده ها:   10

1-11 شرح واژه ها و اصطلاحات تحقیق:   10

فصل دوم: مبانی نظری تحقیق   12

مقدمه   13

2-1 مفهوم  فرهنگ:   14

2-1-1 ویژگیهای فرهنگ:   15

2-1-2 فرهنگ سازمانی:   16

2-1-3  اهمیت و ضرورت فرهنگ سازمانی   18

2-1-4  تاثیر فرهنگ سازمانی بر عملکرد   18

2-1-5 ویژگیهای فرهنگ سازمانی:   19

2-1-6 منشأ و شكل گیری فرهنگ سازمانی:   19

2-1-7 انواع فرهنگ سازمانی   20

2-1-8 طبقه بندی فرهنگ سازمانی:   22

2-1-9 گونه شناسی فرهنگ سازمانی از دیدگاه نظریه پردازان:   23

2-2 تعهد سازمانی   28

مقدمه   28

2-2-1 مفهوم تعهد   29

2-2-2 انواع تعهد   29

2-2-3 تعهد سازمانی   30

2-2-4 تعاریف تعهد سازمانی   31

2-2-5 ابعاد تعهد سازمانی   33

2-2-6 عوامل مؤثر در تعهد سازمانی   38

2-2-7 اثربخشی تعهد سازمانی   39

2-3 مروری بر تحقیقات انجام شده:   40

2-3-1 تحقیقات انجام شده در جهان:   40

2-3-2 تحقیقات انجام شده در ایران:   41

2-4  مدل مفهومی تحقیق   43

فصل سوم: روش تحقیق   45

مقدمه   46

3-1 روش تحقیق   46

3-2 متغیرهای تحقیق   47

3-3 جامعه ی آماری   47

 

3-6 ابزار گرد آوری داده‌ها   49

3-6-1 پرسشنامه:   49

3-7 ویژگی های فنی ابزار اندازه گیری   51

3-7-1 روایی   51

3-7- 2 پایایی   51

3-8 روش های تحلیل داده ها:   53

3-9 مراحل اجرای پژوهش   53

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده‌ها   54

مقدمه   55

4-1 تحلیل توصیفی داده‌ها   55

4-1-1 بررسی وضعیت پاسخ دهندگان از لحاظ سن   55

4-1-2 بررسی وضعیت پاسخ‌دهندگان از لحاظ وضعیت تأهل   56

4-1-3 بررسی وضعیت پاسخ دهندگان از لحاظ جنسیت   57

4-1-4 بررسی وضعیت پاسخ‌دهندگان از لحاظ میزان تحصیلات   58

4-2 تحلیل استنباطی داده‌ها   59

4-2-1 آزمون نرمال بودن داده‌ها   59

4-2-1  بررسی فرضیات تحقیق   60

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات   67

مقدمه   68

5-1  نتیجه‌گیری   68

5-2 پیشنهادات تحقیق   69

5-2-1 مبتنی بر یافته‌ها   69

5-2-2 پیشنهادها برای پژوهشگران آتی   70

5-3 محدودیت‌های پژوهش   70

منابع   71

الف) منابع فارسی   71

ب) منابع انگلیسی   76

پرسشنامه   79

 

 

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر فرهنگ سازمانی بر  تعهد سازمانی كاركنان به  اجرا درآمد. در پژوهش حاضر جامعه ی آماری کارمندان و مدیران پژوهشكده بیمه انتخاب گردیدند که تعداد آنان 110  نفر بود. برای تعیین حجم نمونه که بوسیله فرمول كوكران برآورد شد، با خطای 2.5 %  برابر با  103 نفر است. این تحقیق از نظر نحوه گردآوری داده‌ها از نوع تحقیقات غیر آزمایشی و مشخصاً «پیمایشی» است و محقق برای جمع‌ آوری داده‌های مربوطه به سوالات تحقیق، از پرسش‌نامه استفاده کرده است. در تجزیه و تحلیل داده‌ها  ابتدا با بهره گرفتن از آزمون كولوموگوروف- اسمیرنوف (K-S)  توزیع نرمال بودن متغیرها انجام شد و بعد از آن با بهره گرفتن از  رگرسیون چندگانه به روش رگرسیون گام به گام (stepwise regression) برای بررسی تاثیر متغیرهای مستقل بر وابسته و جهت بررسی فرضیات تحقیق و از آزمون همبستگی پیرسون استفاده شد. جهت بررسی ویژگیهای فرهنگ سازمانی از مدل چیونگ و همکاران (2011) استفاده گردید كه بر اساس آن فرهنگ سازمانی به 7 عامل (هدفگذاری، هماهنگی و یكپارچه سازی، تاكید بر عملكرد، مشاركت كاركنان، جهت گیری نوآوری، پاداش و تشویق و كار تیمی) تقسیم شده است. بر اساس نتایج به دست آمده، فرهنگ سازمانی  تأثیر مثبت و معناداری بر تعهد سازمانی دارد.

کلید واژه ها : فرهنگ سازمانی، تعهد سازمانی، هدفگذاری، هماهنگی و یكپارچه سازی، تاكید بر عملكرد، مشاركت كاركنان، جهت گیری نوآوری، پاداش و تشویق و كار تیمی

 

 

 

 

 

 

فصل اول

 

كلیات تحقیق

 

 

 

مقدمه

امروزه در سازمان‌ها به منابع انسانی به عنوان مهمترین منابع سازمان نگریسته می‌شود و مدیران به خوبی دریافته‌اند که مهمترین عامل کسب مزیت رقابتی، منابع انسانی سازمان می‌باشند، از این رو امروزه توجه به مقوله تعهد و وفاداری منابع انسانی به سازمان و انجام هر چه بهتر نقش‌های اختصاص یافته به آنها و حتی وظایف فرانقشی توسط منابع انسانی یکی از دغدغه‌های جدّی مدیران سازمان‌‌ها می‌باشد.

تعهد سازمانی یک نگرش است. یک حالت روانی است که نشان دهندة نوعی تمایل، نیاز و الزام جهت ادامه اشتغال در یک سازمان می‌باشد. تمایل یعنی علاقه و خواست قلبی فرد برای ادامه خدمت در سازمان، نیاز یعنی فرد به خاطر سرمایه‌گذاری‌هایی که در سازمان کرده ناچار به ادامة خدمت در آن است و الزام عبارت از دین، مسؤولیت و تکلیفی است که فرد در برابر سازمان دارد و خود را ملزم به ماندن در آن می‌بیند از دیدگاهی دیگر، تعهد سازمانی نوعی احساس وابستگی و تعلق خاطر به سازمان است.

بنابراین تعهد سازمانی «یک نگرش دربارة وفاداری کارمندان به سازمان است، و یک فرایند مستمری است که از طریق آن اعضای سازمان علاقة خود را به سازمان و موفقیت و کارایی پیوسته آن نشان می‌دهند (مجیدی، عبدالله.1377).

توجه به این منبع مهم، سازمان را در رسیدن به اهداف خود یاری می رساند. بنابراین وظیفه مدیران، مسئولان و متخصصان است که در حفظ و نگه داری و رشد و توسعه کارکنان تلاش کرده و آنها را به سازمان متعهد نمایند. نیروی انسانی متعهد به اهداف و ارزش های سازمان، شاخص عمده برتری یک سازمان نسبت به سازمان های دیگر است. لذا این شاخص مهم باعث افزایش اثر بخشی و کارایی سازمان شده و در نهایت پیشرفت و ترقی جامعه را به دنبال خواهد داشت. نیروی انسانی متعهد خود را متعلق به سازمان می بیند، اهداف سازمان را در جهت اهداف خود دانسته و در تحقق آنها می کوشد، نسبت به سازمان وابسته شده و خود را با آن هویت

می‌بخشد که علاوه بر بالندگی خود و در جهت ترقی و عظمت سازمان گام بر می دارد و از این طریق سازمان به ماموریت و فلسفه وجودی خود نزدیکتر می شود. در همین راستا هر عاملی که تعهد و تعلق کارکنان را به سازمان افزایش دهد مهم و شایان توجه است. یکی از این عوامل فرهنگ سازمانی است. زیرا هنجارها و ارزش های فرهنگی مورد قبول کارکنان، تعهد آنان را به سازمان شکل می دهد.

فرهنگ سازمانی شیوه زندگی یک سازمان می باشد و با توجه به اینكه منبع اصلی هر سازمان نیروی انسانی آن است، عملكرد افراد در سازمان متأثر از فرهنگ سازمان می باشد. از سوی دیگر هیچ سازمانی نمی تواند موفق شود مگر این كه اعضا و كاركنان سازمان نسبت به آن نوعی تعهد داشته باشند و در جهت تحقق اهداف آن تلاش كنند. لذا تعهد سازمانی، نوعی ارتباط نگرشی- رفتاری به اهداف و مأموریت های سازمان است.. تعهد سازمانی از نمودهای نگرش

فهرست مطالب

صفحه

فصل اول: کلیات پژوهش

1-1- مقدمه………………………………………………………………………………………………………… 3

1-2-بیان مسئله……………………………………………………………………………………………………. 4

1-3- ضرورت و اهمیت مسئله……………………………………………………………………………………. 5

1-4- اهداف تحقیق………………………………………………………………………………………………… 7

1-4-1-هدف کلی……………………………………………………………………………………….. 7

1-4-2-اهداف جزئی……………………………………………………………………………………. 7

1- 5- سوالات تحقیق……………………………………………………………………………………………… 7

1-6- فرضیه‌های تحقیق…………………………………………………………………………………………… 8

1-6-1-فرضیه‌های اصلی………………………………………………………………………………. 8

1-6-2-فرضیه‌های فرعی………………………………………………………………………………. 8

1-7- قلمرو تحقیق…………………………………………………………………………………………………. 8

1-7-1-قلمرو زمانی…………………………………………………………………………………….. 8

1-7-2-قلمرو مكانی…………………………………………………………………………………….. 8

1-7-3-قلمرو موضوعی………………………………………………………………………………… 8

1-8-تعریف متغیرهای تحقیق…………………………………………………………………………………….. 9

 

فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه پژوهش

2-1-مقدمه……………………………………………………………………………………………………….. 11

2-2-سازمان……………………………………………………………………………………………………… 13

2-3-دو رویکرد کلی به سازمان…………………………………………………………………………………. 13

2-3-1-رویکرد ماشینی به سازمان…………………………………………………………………… 13

2-3-2-رویکرد تفسیری به سازمان…………………………………………………………………… 14

2-4 چهارچوب نظری تخقیق……………………………………………………………………………………. 15

2-4-1 آگاهی سازمانی (نظریه مرتن)……………………………………………………………….. 15

2-4-1-1-آگاهی از اهداف و آگاهی از ابزار………………………………………………. 15

2-4-1-2-یکپارچگی………………………………………………………………………. 15

2-4-1-3-شیوه‌های انطباق…………………………………………………………………. 18

2-4-1-4-آگاهی سازمانی با توجه به نظریه مرتن………………………………………… 20

2-4-2- تعاریف ارائه شده در ارتباط با فرهنگ……………………………………………………… 23

2-4-2-1- تعریف رسمی فرهنگ……………………………………………………………………. 24

2-4-2-2- ویژگی‌های بنیادی فرهنگ………………………………………………………………… 24

2-4-2-3- منابع فرهنگ و تأثیر بنیانگذاران به عنوان رهبران در پیدایش فرهنگ…………………. 25

2-4-2-4-  فرهنگ سازمانی…………………………………………………………………………. 26

2-4-2-5-  تاریخچه فرهنگ سازمانی……………………………………………………………….. 29

2-4-2-6-  تعریف فرهنگ سازمانی از دیدگاه صاحبنظران…………………………………………. 30

2-4-2-7- عناصر و اجزای تشکیل دهنده ی فرهنگ سازمانی……………………………………… 31

2-4-2-8- فرهنگ سازمانی قوی، ضعیف و میانه…………………………………………………… 32

2-4-2-8-1-فرهنگ سازمانی قوی………………………………………………………… 32

2-4-2-8-2-فرهنگ سازمانی ضعیف…………………………………………………….. 33

2-4-2-8-3-فرهنگ سازمانی میانه……………………………………………………….. 33

2-5 الگوهای فرهنگ سازمانی………………………………………………………………………………….. 33

2-5-1-الگوی آگیل تالكوت پارسونز………………………………………………………………….. 33

2-5-2-الگوی کرت لوین……………………………………………………………………………… 34

2-5-3-الگوی اوچی………………………………………………………………………………….. 35

2-5-4-الگوی پیترز و واترمن……………………………………………………………………….. 38

2-5-5-الگوی رابینز………………………………………………………………………………….. 42

2-5-6-الگوی کوئین………………………………………………………………………………….. 45

2-5-6-1-توصیف الگوی کوئین ………………………………………………………….. 45

2-5-6-2-فرهنگ سلسله مراتبی…………………………………………………………… 45

2-5-6-3-فرهنگ بازار …………………………………………………………………… 46

2-5-6-4-فرهنگ قومی……………………………………………………………………. 47

2-5-6-5-فرهنگ ویژه‌سالاری…………………………………………………………….. 48

2-5-7-الگوی لیت وین و استرینگر………………………………………………………………….. 51

2-6- انواع فرهنگ سازمانی…………………………………………………………………………………….. 52

2-6-1-دیدگاه دنیل دنیسون……………………………………………………………………………. 52

2-6-2-دیدگاه فیزی…………………………………………………………………………………… 54

2-6-3-دیدگاه فرن هام وگانتر…………………………………………………………………………. 56

2-6-4-دیدگاه کوئین…………………………………………………………………………………… 58

2-6-5-دیدگاه چارلز هندی……………………………………………………………………………. 59

2-7- تأثیر فرهنگ سازمان بر تغییر تعالی گرا…………………………………………………………………. 62

مدل نظری تحقیق………………………………………………………………………………………………… 63

2-8-معرفی سازمان ( شركت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران )…………………………………………….. 65

2-8-1-تاریخچه شركت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران……………………………….. 66

2-8-2-شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران……………………………………………………. 68

2-8-3-تاریخچه تدوین مجموعه مقررات اداری و استخدامی در صنعت نفت……………………….. 74

2-8-4-هدف از تدوین مجموعه مقررات اداری و استخدامی در صنعت نفت……………………….. 75

2-9- پیشینه تحقیق………………………………………………………………………………………………. 76

2-9-1-پیشینه داخلی………………………………………………………………………………….. 76

2-9-2-پبشینه خارجی………………………………………………………………………………… 81

 

فصل سوم: روش‌ تحقیق

مقدمه…………………………………………………………………………………………………………….. 84

3-1 -روش تحقیق و ابزار گردآوری داده ­ها……………………………………………………………………… 84

 

3-2- سطح و واحد تحلیل………………………………………………………………………………………… 85

3-3 -جامعه آماری………………………………………………………………………………………………. 85

3-4 -حجم نمونه و شیوه نمونه گیری …………………………………………………………………………….. 85

3-5-روش تجزیه و تحلیل داده ­ها………………………………………………………………………………… 87

3-6-تعریف نظری و عملیاتی مفاهیم……………………………………………………………………………. 87

3-7-اعتبار و پایایی پرسش­نامه………………………………………………………………………………….. 92

 

فصل چهارم: یافته‌های پژوهش

4-1-بخش اول توصیف داده‌ها…………………………………………………………………………………… 94

4-1-1-مقدمه …………………………………………………………………………………………. 94

4-1-2-توصیف متغیرهای زمینه‌ای………………………………………………………………….. 94

4-1-2-1-توزیع پاسخ­گویان بر حسب جنسیت…………………………………………….. 94

4-1-2-2-توزیع پاسخ­گویان بر حسب گروه سنی………………………………………….. 94

4-1-2-3-توزیع پاسخ­گویان بر حسب مقطع تحصیلی…………………………………….. 95

4-1-2-4-توزیع پاسخ­گویان بر حسب سابقه خدمت……………………………………….. 96

4-1-2-5-توزیع پاسخ­گویان بر حسب سمت سازمانی……………………………………… 96

4-1-2-6-توزیع پاسخ­گویان بر حسب پایه خدمت…………………………………………. 97

4-1-2-7-توزیع پاسخ­گویان بر حسب محل خدمت………………………………………… 98

4-1-2-8-وضعیت میزان موفقیت شرکت در شفاف‌سازی و ارائه اطلاعات………………. 99

4-1-2-9-وضعیت نحوه مناسب ارائه قوانین و مقرارات………………………………… 100

4-1-2-10-وضعیت روش اطلاع از قوانین……………………………………………… 100

4-1-2-11-وضعیت تمایل به دانستن نوع قوانین در صورت امکان……………………. 100

4-1-3-توصیف متغیر مستقل فرهنگ سازمانی و ابعاد آن…………………………………………. 101

4-1-3-1-وضعیت بعد ویژگی حاکم……………………………………………………… 101

4-1-3-2-وضعیت بعد رهبری سازمانی…………………………………………………. 103

4-1-3-3-وضعیت بعد مدیریت کارکنان…………………………………………………. 105

4-1-3-4-وضعیت بعد پیوند سازمان…………………………………………………….. 106

4-1-3-5-وضعیت بعد تاکیدهای استراتژیک……………………………………………. 108

4-1-3-6-وضعیت بعد معیارهای موفقیت……………………………………………….. 110

4-1-3-7-وضعیت متغیر فرهنگ سازمانی……………………………………………… 112

4-1-4-توصیف متغیر وابسته آگاهی سازمانی……………………………………………………… 113

4-2-بخش دوم: تحلیل و تبیین داده‌ها…………………………………………………………………………… 116

4-2-1مقدمه…………………………………………………………………………………………. 116

4-2-2-آزمون نرمال بودن توزیع عامل­ها………………………………………………………….. 116

4-2-3-آزمون­های تفاوت میانگین…………………………………………………………………… 117

4-2-3-1-آزمون تفاوت میانگین متغیرهای تحقیق بر حسب جنسیت پاسخگویان……….. 117

4-2-3-2-آزمون تفاوت میانگین متغیرهای تحقیق بر حسب محل خدمت پاسخگویان…… 118

4-2-3-3-آزمون تحلیل واریانس متغیرهای تحقیق بر حسب سمت شغلی……………….. 119

4-3-4-آزمون ضریب همبستگی پیرسون………………………………………………………….. 120

4-2-4-1-آزمون ضریب همبستگی بین متغیرهای تحقیق با تحصیلات پاسخگویان……. 120

4-2-4-2-آزمون ضریب همبستگی بین متغیرهای تحقیق با سن پاسخگویان……………. 120

4-2-4-3-آزمون ضریب همبستگی بین متغیرهای تحقیق با سابقه خدمتی پاسخگویان…. 121

4-2-4-4-آزمون ضریب همبستگی بین متغیرهای تحقیق با پایه خدمتی پاسخگویان…… 121

4-2-4-5-آزمون ضریب همبستگی بین متغیرهای آگاهی سازمانی وابعاد فرهنگ سازمانی 122

4-3-تحلیل رگرسیونی………………………………………………………………………………. 123

4-3-1-رگرسیون تاثیر ابعاد فرهنگ سازمانی بر متغیر آگاهی سازمانی………………… 124

4-3-2-رگرسیون چند متغیره عوامل موثر بر متغیر آگاهی سازمانی……………………. 125

4-3-3-رگرسیون تاثیر ابعاد فرهنگ سازمانی بر متغیر آگاهی سازمانی………………… 126

مدل تحقیق……………………………………………………………………………………………………… 127

 

فصل پنجم: بحث و نتیجه‌گیری

5-1-مقدمه……………………………………………………………………………………………………… 129

5-2-پیشنهادهای پژوهشی……………………………………………………………………………………… 139

5-3-محدودیتهای پژوهشی…………………………………………………………………………………….. 140

 

فهرست منابع…………………………………………………………………………………………………… 142

چكیده انگلیسی………………………………………………………………………………………………….. 146

 

 

 

صفحه

عنوان

فهرست جدول‌ها

 

 

جدول (2-1) خلاصه نظریه مرتن………………………………………………………………………………. 18

جدول (‌2-2‌) مدل ارائه شده توسط کوئین……………………………………………………………………….. 50

جدول (‌2-3‌) خلاصه دیدگاه درباره فرهنگ سازمانی…………………………………………………………… 52

جدول (2-4) چهار نوع فرهنگ سازمانی و ویژگی‌های آن……………………………………………………… 58

جدول (3-1) سوالات مربوط به ویژگی‌های اجتماعی- جمعیت‌شناختی…………………………………………. 88

جدول (3-2) گویه ‌های متغیر آگاهی سازمانی………………………………………………………………….. 89

جدول (3-3) گویه‌های متغیر فرهنگ سازمانی…………………………………………………………………. 91

جدول (3-4)  ضریب آفای متغیرهای تحقیق……………………………………………………………………. 92

جدول (4-1) توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب جنسیت……………………………………………………… 94

جدول (4-2) توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب گروه سنی…………………………………………………… 95

جدول (4-3) توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب مقطع تحصیلی……………………………………………… 95

جدول (4-4) توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب سابقه خدمت………………………………………………… 96

جدول (4-5) توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب سمت سازمانی………………………………………………. 97

جدول (4-6) توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب پایه خدمت………………………………………………….. 97

جدول (4-7) توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب محل خدمت…………………………………………………. 98

جدول (4-8) توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب میزان موفقیت شرکت در شفاف‌سازی………………………. 99

جدول (4-9) توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب نحوه مناسب ارائه قوانین و مقررات………………………… 99

جدول (4-10) توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب روش اطلاع از قوانین…………………………………… 100

جدول (4-11) توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب تمایل به دانستن نوع قوانین در صورت امکان…………. 101

جدول (4-12) وضعیت بعد ویژگی حاکم……………………………………………………………………… 102

جدول (4-13) وضعیت پراکندگی پاسخ‌ها در گویه‌های بعد ویژگی‌های حاکم…………………………………. 103

جدول (4-14) وضعیت بعد رهبری سازمانی…………………………………………………………………. 104

جدول (4-15) وضعیت پراکندگی پاسخ‌ها در گویه‌های بعد رهبری سازمانی………………………………… 104

جدول (4-16) وضعیت بعد مدیریت کارکنان…………………………………………………………………. 105

جدول (4-17) وضعیت پراکندگی پاسخ‌ها در گویه‌های بعد مدیریت کارکنان…………………………………. 106

جدول (4-18) وضعیت بعد پیوند سازمان…………………………………………………………………….. 107

جدول (4-19) وضعیت پراکندگی پاسخ‌ها در گویه‌های بعد پیوند سازمان…………………………………….. 108

جدول (4-20) وضعیت بعد تاکیدهای استراتژیک…………………………………………………………….. 109

جدول (4-21) وضعیت پراکندگی پاسخ‌ها در گویه‌های بعد تاکیدهای استراتژیک……………………………. 110

جدول (4-22) وضعیت بعد معیارهای موفقیت………………………………………………………………… 111

جدول (4-23) وضعیت پراکندگی پاسخ‌ها در گویه‌های بعد معیارهای موفقیت……………………………….. 112

جدول (4-24) وضعیت متغیر فرهنگ سازمانی………………………………………………………………. 113

جدول (4-25) وضعیت متغیر آگاهی سازمانی………………………………………………………………… 113

جدول (4-26) وضعیت پراکندگی پاسخ‌ها در گویه‌های متغیر آگاهی سازمانی……………………………….. 115

جدول (4-27) نتایج نرمال بودن عامل‌ها……………………………………………………………………… 117

جدول (4-28) آزمون تفاوت میانگین متغیرهای تحقیق بر حسب جنسیت پاسخگویان………………………… 117

جدول (4-29) آزمون تفاوت میانگین متغیرهای تحقیق بر حسب محل خدمت پاسخگویان…………………… 118

جدول (4-30) آزمون تفاوت میانگین متغیرهای تحقیق بر حسب سمت شغلی………………………………… 119

جدول (4-31) آزمون ضریب همبستگی بین متغیرهای تحقیق با تحصیلات پاسخگویان…………………….. 120

جدول (4-32) آزمون ضریب همبستگی بین متغیرهای تحقیق با سن پاسخگویان……………………………. 121

جدول (4-33) آزمون ضریب همبستگی بین متغیرهای تحقیق با سابقه خدمت پاسخگویان………………….. 121

جدول (4-34) آزمون ضریب همبستگی بین متغیرهای تحقیق با پایه خدمت پاسخگویان……………………. 122

جدول (4-35) آزمون ضریب همبستگی بین آگاهی سازمانی و ابعاد فرهنگ سازمانی………………………. 122

جدول (4-36) خلاصه مدل رگرسیونی چندمتغیره تاثیر ابعاد فرهنگ سازمانی بر متغیر آگاهی سازمانی…… 123

جدول (4-37) ضرایب تأثیر مدل ابعاد فرهنگ سازمانی موثر بر متغیر آگاهی سازمانی……………………. 123

جدول (4-38) خلاصه مدل رگرسیونی چندمتغیره عوامل موثر بر متغیر آگاهی سازمانی…………………… 124

جدول (4-39) ضرایب تأثیر مدل عوامل موثر بر متغیر آگاهی سازمانی…………………………………….. 125

جدول (4-40) خلاصه مدل رگرسیونی تاثیر فرهنگ سازمانی بر متغیر آگاهی سازمانی……………………. 126

جدول (4-41) ضرایب تأثیر مدل تاثیر فرهنگ سازمانی بر متغیر آگاهی سازمانی………………………….. 126

 

 

فهرست شکل‌ها

 

شکل (2-1) انواع فرهنگ سازمانی…………………………………………………………………………….. 53

نمودار 4-1: مدل تحقیق………………………………………………………………….. ……………………..64

نمودار شماره یک – چارت سازمانی شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی……………………………. 67

نمودار شماره دو – چارت سازمانی شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران…………………………………. 73

 

بسمه تعالی

 

 

 

دانشگاه آزاد اسلامی – واحد تهران مركزی

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فهرست جداول
پیوست شماره 1: اسامی شرکت‌های نمونه ……………………………………………………………………………………..	76
پیوست شماره 2: مقدار بیشینه و کمینه متغیرهای مدل نهایی …………………………………………………………….	77
پیوست شماره 3: نتایج آزمون ریشه واحد متغیرهای مدل نهایی ………………………………………………………..	77
پیوست شماره 4: نتایج حاصل از آزمون هم‌خطی متغیرهای مدل نهایی ……………………………………………..	79
پیوست شماره 5: نتایج آزمون F لیمر …………………………………………………………………………………………..	79
پیوست شماره 6: نتایج آزمون هاسمن …………………………………………………………………………………………..	81
پیوست شماره 7: نتایج برآورد آزمون فرضیه اول …………………………………………………………………………..	83
پیوست شماره 8: نتایج برآورد آزمون فرضیه دوم …………………………………………………………………………..	84
پیوست شماره 9: نتایج آزمون ناهمسانی واریانس جملات پسماند …………………………………………………	86

 

 

 

 

 

 

فهرست نمودارها
پیوست شماره 1: نتایج تبدیل جانسون متغیر وابسته مدل نهایی …………………………………………………………	87

 

 

 

 

چکیده:

مدیریت سرمایه در گردش نقش مهمی را در عملکرد بهتر شرکت‌ها بازی می‌کند. لذا تعیین سیاست‌های مناسب در این جهت می‌تواند تأثیر بیشتر و بسزائی داشته باشد. چراکه هرچه عملکرد شرکت‌ها بهتر گردد ارزش آن‌ ها نیز افزایش می‌یابد. از این رو می‌تواند گفت ثروت سهامداران نیز افزایش پیدا خواهد کرد. تحقیق حاضر با هدف بررسی تأثیر مدیریت سرمایه در گردش جسورانه بر ثروت سهامداران شرکت‌های پذیرفته شده بورس اوراق بهادار تهران، صورت پذیرفته

(February,2015)

 

 

 

 

واژه های کلیدی:مدیریت سرمایه درگردش،تصمیم گیری مالی،سودآوری،تأمین مالی

 

 

 

 

فصل اول كلیات تحقیق

 

 

 

1-1مقدمه

مدیریت سرمایه درگردش یک جزء مهم ازمدیریت مالی است زیرا بطورمستقیم سودآوری شرکت راتحت تاثیرقرارمی دهدمعمولاشرکتهامبالغ قابل توجهی ازپرداختهای کوتاه مدت رابه عنوان یک منبع تامین مالی دراختیاردارند.آنهاانتظاردارندکه بامدیریت سرمایه درگردش بتوانندتاثیربااهمیتی بر سودآوری خودبگذارند. بنابراین،برای بسیاری ازشرکتها،مدیریت سرمایه درگردش یکی ازمباحث مهم مدیریت مالی می باشدومدیران می توانندبا نگهداری سطحی

 بهینه ازسرمایه درگردش ارزش شرکتشان راافزایش دهند.اگردرهرزمانی یک شرکت منابع کافی برای برآورده کردن بدهیهای کوتاه مدتش ازقبیل بستانکارارن تجاری،حقوق کارکنان وهمچنین هزینه های روزانه خوددراختیارنداشته باشد،ممکن است به سمت توقف یاورشکستگی سوق پیداکندازطرف دیگر،اگر شرکت بسیارمحافظه کارانه عمل کند،یک مازادسرمایه درگردش خواهدداشت که تاثیرمنفی برروی سودآوریش دارد،بنابراین مدیریت سرمایه درگردش یک جزء مهم ازمدیریت مالی شرکتها است.

هدف اساسی مدیریت شرکتها،حداکثرنمودن ارزش بازارسهام؛یعنی ثروت سهامداران درشرکتهای سهامی است.لذادراین راستاوظایف مدیریت مالی شرکتها،به سه دسته تصمیمات سرمایه گذاری،تامین مالی وتقسیم سودقابل تفکیک است.تصمیمات تامین مالی که درنهایت ساختارمالی شرکت راتعیین می کند،ازاهمیت چشم گیری برخوردار است،زیراچنین تصمیماتی منجربه دستیابی شرکت به ساختاربهینه سرمایه می گردد.تصمیم های مالی مدیریت برای بهبودوضع مالی شرکت مهم وحیاتی است،اماتصمیم های نابخردانه می توانددرنهایت منتج به ورشکستگی شرکت گردد.لذامدیران ناگزیرندبه هنگام تصمیم گیری درموردترکیب بهینه ساختارسرمایه،از عوامل مختلفی نظیرعوامل اقتصادی وویژگیهای شرکتی استفاده کنندوبایدتصمیم گیری های مربوط به تأمین مالی وآثاری که این عوامل برساختارسرمایه می گذارندموردتوجه قراردهند.علاوه براین مدیران مالی برای ایجاد ساختارمالی مناسب بایدویژگیهای درونی شرکت وعوامل اقتصادی رامدنظرقراردهندوباتوجه به این متغیرها در پی حداکثرکردن ارزش شرکت باشند.

دراین فصل ازپژوهش،ابتدامسئله اصلی پژوهش ،اهمیت وضرورت آن موردتوجه قرارمی گیردسپس توضیحاتی راجع به اهداف وفرضیات پژوهش،کاربردنتایج آن ارائه شده ودرنهایت باتعریف واژگان کلیدی به پایان می رسد.دراین فصل چارچوبی کلی ازمسئله پژوهش ارائه شده است ودرفصول بعدی چگونگی پاسخ دادن به این مسئله ارائه شده است.

 

1-2بیان مسئله تحقیق

بورس اوراق بهادار، یک بازار اقتصادی است كه در آن، خرید و فروش اوراق بهادار تحت ضوابط و قوانین خاص صورت می گیرد. با عنایت به عرضه سهام در بزرگ ترین و مهم ترین واحدهای اقتصادی كشور در تالارهای بورس، هر گونه تغییر در شرایط اقتصادی، سیاسی و … می تواند به سرعت بر بورس اوراق بهادار تأثیر گذاشته، آن را دچار نوسان كند.  بررسی و تحلیل مالیه رفتاری سرمایه گذاران و فعالان بازار یكی از مباحث نوپای رشته مدیریت مالی محسوب می گردد. بر مبنای رویكردهای موجود در این زمینه، تصمیم گیری سرمایه گذاران صرفا بر مبنای تجزیه و تحلیل كمی و عقلایی انجام نمی شود، بلكه عوامل ناشی از انتظارات بازار نیز تأثیر زیادی بر نحوه واكنش سهامداران به فعل و انفعالات بازار خواهد گذاشت.  به دیگر سخن،مالیه رفتاری را می توان ادغام اقتصاد كلاسیک و علوم روانشناسی و تصمیم گیری دانست .(نیکولاس[1]، 2004)

امروزه مدیریت سرمایه یکی ازموضوعات بحث انگیزوجذاب درپژوهش های حسابداری به شمار می رود. به دلیل این که سرمایه گذاران به عنوان یکی از عوامل مهم تصمیم گیری، به رقم سود حاصله از سرمایه گذاریها توجه خاصی دارند. مدیریت سرمایه درگردش و تصمیم گیری مالی به عنوان متغیر مستقل و سودآوری شرکت به عنوان متغیر وابسته در نظر گرفته شده است.

سودآوری و تصمیمات مالی دو موضوع مهمی است که مدیریت هر واحد تجاری باید بررسی و تفکر در مورد آنها را به عنوان مهم ترین وظیفه خود درنظر داشته باشد. ارزیابی و برآورد عملکرد مالی شرکتها همواره مورد توجه ذینفعان بوده است معیار سودآوری و مدیریت سود از جمله معیارهای مورد توجه مدیران و تحلیل گران مالی می باشد. سود آوری و کسب درآمد یکی از اهداف اولیه در انجام هر فعالیت تولیدی و اقتصادی است. اگر سودی وجود نداشته باشد انجام

 

عنوان                                                                                         صفحه

چکیده………………………………………………………………………………………………..1

فصل اول: طرح تحقیق

مقدمه…………………………………………………………………………………………………3

1-1 بیان مساله………………………………………………………………………………………4

1- 2 اهمیت پژوهش………………………………………………………………………………..5

1-3 اهداف پژوهش…………………………………………………………………………………6

1-4 سوال اصلی تحقیق…………………………………………………………………………….7

1-5 سوالات فرعی تحقیق ………………………………………………………………………7

1-6 فرضیات تحقیق…………………………………………………………………………………………………7

1-7 مدل تحلیل اولیه………………………………………………………………………………..8

1-8 متغیرهای تحقیق……………………………………………………………………………….8

1-9 تعاریف نظری و عملیاتی……………………………………………………………………..9

1-10 طرح پژوهش و روش های تجزیه و تحلیل داده ها………………………………………….12

1-11 مدل فرایند پژوهش…………………………………………………………………………..13

 

فصل دوم: پیشینه تحقیق

مقدمه…………………………………………………………………………………………………15

2-1 بخش اول: مباحث نظری……………………………………………………………………..16

2-1-1 مفهوم واژه اخلاق………………………………………………………………………….16

2-1-2 چیستی اخلاق………………………………………………………………………………16

2-1-3 اخلاق اداری……………………………………………………………………………….17

2-1-4 ا صول اخلاق اداری در اسلام……………………………………………………………18

2-1-5 اخلاق کار…………………………………………………………………………………22

2-1-6 عوامل موثر بر اخلاق کار………………………………………………………………24

2-1-6-1عوامل اجتماعی موثر بر اخلاق کار………………………………………………….24

2-1-6-2 عوامل اقتصادی موثر بر اخلاق کار…………………………………………………24

2-1-6-3 عوامل روانشناختی اجتماعی………………………………………………………….25

2-1-7 سطوح سیستم اخلاقی……………………………………………………………………..25

2-1-8 منشور اخلاقی…………………………………………………………………………….29

2-1-9 منشور اخلاقیات سازمانی………………………………………………………………..30

2-1-10 ارزش های اخلاقی سازمان…………………………………………………………….33

2-1-11 تعاریف و مفاهیم تعهد سازمانی…………………………………………………………34

2-1-12 انواع تعهد………………………………………………………………………………..35

2-1-13 مدل های تعهد سازمانی………………………………………………………………….35

2-1-14 دو دیدگاه کلی درمورد تعهد سازمانی…………………………………………………..38

2-1-15 عوامل موثر بر تعهد سازمانی………………………………………………………….39

2-1-16 راهکارهایی برای افزایش تعهد سازمانی……………………………………………..40

2-2 بخش دوم: مباحث پژوهشی…………………………………………………………………41

2-2-1 پژوهش های داخل کشور………………………………………………………………..41

2-2-2 پژوهش های خارج از کشور……………………………………………………………42

2-3 چارچوب نظری تحقیق……………………………………………………………………..43

فصل سوم: روش شناسی

مقدمه………………………………………………………………………………………………45

3-1 روش تحقیق…………………………………………………………………………………46

3-2 جامعه آماری و حجم نمونه…………………………………………………………………46

3-3 ابزار جمع آوری اطلاعات…………………………………………………………………47

3-4 نحوه اجرای تحقیق………………………………………………………………………….49

3-5 روش تجزیه و تحلیل آماری اطلاعات…………………………………………………….51

3-6 محدودیتهای تحقیق………………………………………………………………………….51

3-7 ابزار کار…………………………………………………………………………………..51

 

فصل چهارم: یافته های تحقیق

مقدمه……………………………………………………………………………………………..53

4-1 سنجش پایایی پرسشنامه……………………………………………………………………53

4-2 آمار توصیفی……………………………………………………………………………….56

4-3 آمار استنباطی………………………………………………………………………………65

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات

مقدمه……………………………………………………………………………………………..84

5-1 بحث…………………………………………………………………………………………84

5-2 شناسایی وضعیت متغیرهای جمعیت شناختی…………………………………………….85

5-3 شناسایی وضعیت مولفه های اخلاق کار و تعهد سازمانی……………………………….86

5-4 تجزیه و تحلیل فرضیات……………………………………………………………………87

5-5 نتیجه گیری………………………………………………………………………………….88

5-6 پیشنهادات کاربردی و علمی……………………………………………………………….89

5-7 پیشنهادات برای سایر محققین………………………………………………………………89

منابع و ماخذ تحقیق

فهرست منابع فارسی……………………………………………………………………………..91

فهرست منابع انگلیسی……………………………………………………………………………95

پیوست ها

پرسشنامه اخلاق کار……………………………………………………………………………..97

پرسشنامه تعهد سازمانی………………………………………………………………………….98

چکیده لاتین……………………………………………………………………………………….99

 

 

 

 

فهرست جدول ها

عنوان                                                                                     صفحه

 

1-1.جدول: مدل تحلیلی اولیه……………………………………………………………………..8

3-1. جدول: کدگذاری سوالات بر اساس مقیاس 5 گزینه ای……………………………………47

3-2. جدول: سرفصل هر یک از سوالات پرسشنامه اخلاق کار………………………………..47

3-3. جدول: سرفصل هر یک از سوالات پرسشنامه تعهد سازمانی…………………………….48

4-1. جدول: پایایی پرسشنامه اخلاق کار(کل سوالات)…………………………………………..54

4-2. جدول: پایایی پرسشنامه اخلاق کار به تفکیک سوالات از نظر تعداد……………………..54

4-3. جدول: پایایی پرسشنامه تعهد سازمانی(کل سوالات)……………………………………….55

4-4. جدول: پایایی پرسشنامه تعهد سازمانی به تفکیک سوالات از نظر تعداد………………….55

4-5. جدول: توزیع فراوانی جنسیت پاسخگویان………………………………………………….56

4-6. جدول: توزیع فراوانی سن پاسخگویان………………………………………………………57

4-7. جدول: توزیع فراوانی میزان تحصیلات پاسخگویان……………………………………….58

4-8. جدول: توزیع فراوانی میزان تحصیلات پاسخگویان……………………………………….59

4-9. جدول: توزیع فراوانی جنسیت بر حسب سن………………………………………………..60

4-10. جدول: توزیع فراوانی جنسیت بر حسب میزان تحصیلات……………………………….60

4-11. جدول: توزیع فراوانی جنسیت بر حسب سطوح شغلی……………………………………60

4-12. جدول: توصیف سوالات پرسشنامه اخلاق کاری………………………………………….61

4-13. جدول: توصیف سوالات پرسشنامه اخلاق کار از نظر میانگین، انحراف معیار و حجم نمونه…….62

4-14. جدول: توصیف سوالات پرسشنامه تعهد سازمانی………………………………………..63

4-15. جدول: توصیف سوالات پرسشنامه تعهد سازمانی از نظر میانگین، انحراف معیار و حجم نمونه……….64

4-16. جدول: نتایج آزمون کولموگوروف اسمیرنوف برای مولفه های اخلاق کار…………….65

4-17. جدول: نتایج آزمون کولموگوروف اسمیرنوف برای مولفه های تعهد سازمانی…………65

4-18. جدول: توصیف مولفه های متغیر اخلاق کار…………………………………………..66

4-19. جدول: شناسایی وضعیت مولفه های متغیر اخلاق کار…………………………………67

4-20. جدول: توصیف مولفه های متغیر تعهد سازمانی……………………………………….68

4-21. جدول: شناسایی وضعیت مولفه های متغیر تعهد سازمانی…………………………….68

4-22. جدول: بررسی مولفه های اخلاق کار در بین زنان و مردان………………………….69

4-23. جدول: میانگین رتبه جنسیت در بین مولفه های اخلاق کار……………………………69

4-24. جدول: بررسی مولفه های تعهد سازمانی در بین زنان و مردان………………………70

4-25. جدول: میانگین رتبه جنسیت در بین مولفه های تعهد سازمانی………………………..70

4-26. جدول: بررسی مولفه های اخلاق کار در بین گروه های سنی…………………………71

4-27. جدول: میانگین رتبه گروه های سنی در بین مولفه های اخلاق کار…………………..72

4-28. جدول: بررسی مولفه های تعهد سازمانی در بین گروه های سنی……………………..73

4-29. جدول: میانگین رتبه گروه های سنی در بین مولفه های تعهد سازمانی……………….73

4-30. جدول: بررسی مولفه های اخلاق کار در بین گروه های تحصیلی……………………74

4-31. جدول: میانگین رتبه گروه های تحصیلی در بین مولفه های اخلاق کار……………..74

4-32. جدول: بررسی مولفه های تعهد سازمانی در بین گروه های تحصیلی……………….75

4-33. جدول: میانگین رتبه گروه های تحصیلی در بین مولفه های تعهد سازمانی………….75

4-34. جدول: بررسی مولفه های اخلاق کار در بین گروه های سطوح شغلی………………76

4-35. جدول: میانگین رتبه گروه های سطوح شغلی در بین مولفه های اخلاق کار………..76

4-36. جدول: بررسی مولفه های تعهد سازمانی در بین گروه های سطوح شغلی………….77

4-37. جدول: میانگین رتبه گروه های سطوح شغلی در بین تعهد سازمانی………………..77

4-38. جدول: نتیجه آزمون کندال جهت بررسی رابطه اخلاق کار و تعهد سازمانی………78

4-39. جدول: نتیجه آزمون کندال جهت بررسی رابطه علاقه به کار و تعهد سازمانی……79

4-40. جدول: نتیجه آزمون کندال جهت بررسی رابطه پشتکار در کار و تعهد سازمانی….80

4-41. جدول: نتیجه آزمون کندال جهت بررسی رابطه روابط انسانی در کار و تعهد سازمانی…81

4-42. جدول: نتیجه آزمون کندال جهت بررسی رابطه مشارکت در کار و تعهد سازمانی………82

 

 

 

فهرست نمودارها

عنوان                                                                                       صفحه

2-1. نمودار: منشور اخلاقیات سازمانی……………………………………………………30

2-2. نمودار: الگو سه بخشی تعهد سازمانی آلن و می یر…………………………………38

4-1. نمودار: الگو سه بخشی تعهد سازمانی آلن و می یر…………………………………39

4-1. نمودار: جنسیت پاسخگویان…………………………………………………………..56

4-2. نمودار: سن پاسخگویان……………………………………………………………….57

4-3. نمودار: میزان تحصیلات پاسخگویان………………………………………………..58