فهرست مطالب:

چکیده……………………………………… یک

فصل اول: کلیات پژوهش

1-1 مقدمه……………………………………… 2

2-1تعریف و بیان مساله……………………………………… 3

3-1اهمیت و ضرورت تحقیق……………………………………… 6

4-1اهداف پژوهش……………………………………….. 8

5-1فرضیه های پژوهش……………………………………….. 8

6-1تعاریف مفهومی و عملیاتی متغیرها…………………………………….. 9

فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه پژوهش

1-2مقدمه………………………………………12

2-2کیفیت زندگی………………………………………..12

1-2-2ابعاد کیفیت زندگی……………………………………..12

2-2-2شاخص های کیفیت زندگی………………………………………13

3-2-2مدل های ادراکی برای تحقیقات کیفیت زندگی……………………………..14

شکل 1-2مدل ادراکی کیفیت زندگی ران………………………………………15

شکل 2-2مدل ادراکی کیفیت زندگی سازمان جهانی بهداشت…………………… 16

4-2-2سنجش کیفیت زندگی………………………………………. 16

3-2ضایعه نخاعی………………………………………. 17

4-2صفات شخصیت………………………………………..14

1-4-2تعریف شخصیت………………………………………..18

2-4-2نظریه های شخصیت………………………………………..19

3-4-2پدیدآیی شخصیت………………………………………. 27

5-4-2رگه های شخصیت………………………………………. 29

6-4-2ابعاد شخصیت براساس مدل5عاملی بزرگ……………………..31

5-2خودکارآمدی……………………………………….33

1-5-2تعریف خودکارآمدی………………………………………..34

2-5-2فرایند های واسطه خودکارآمدی………………………………………. 35

3-5-2ظرفیت ها و قابلیت های موثر در خودکارآمدی…………………….. 39

6-2راهبردهای مقابله ای……………………………………….41

1-6-2تعریف راهبردهای مقابله ای………………………………………. .41

2-6-2سبک های مقابله………………………………………43

3-6-2برخی نظریه های راهبردهای مقابله ای……………………………. 46

7-2پیشینه تحقیق……………………………………… 49

فصل سوم: روش پژوهش

1-3روش انجام تحقیق……………………………………… 52

2-3جامعه آماری………………………………………. 52

3-3نمونه آماری  و روش نمونه گیری………………………………………. 52

4-3روش گردآوری اطلاعات و ابزارهای اندازه گیری…………………….. 53

فصل چهارم: یافته‌های پژوهش

1-4 مقدمه……………………………………… 57

2-4 یافته های توصیفی………………………………………. 57

3-4 استنباط آماری………………………………………. 58

فصل پنجم: بحث و نتیجه‌گیری

1-5 بحث و نتیجه گیری……………………………………… 75

2-5 جمع بندی………………………………………. 81

3-5 محدودیت های پژوهش……………………………………….. 82

4-5 پیشنهادها…………………………………….. 82

1-4-5 پیشنهادهای پژوهشی………………………………………. 82

2-4-5 پیشنهادهای کاربردی………………………………………. 82

فهرست منابع

 

 

منابع فارسی……………………………………… 84

منابع انگلیسی……………………………………..89

پیوست‌ها

پیوست1:پرسشنامه کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی(WHOQOL-BREF)…….91

پیوست 2:پرسشنامه خودکارآمدی شرر(GSES )…………………..92

پیوست 3:پرسشنامه صفات شخصیت( NEO.FFI  )……………..93

پیوست 4 :پرسشنامه راهبردهای مقابله ای لازا روس(WOCQ)…………96

Abstract……………………………………..

چکیده:

ضایعات نخاعی مشکلات جسمی ،حرکتی ،روانی و اجتماعی فراوانی را به دنبال دارد که این امر موجب تغییرات اساسی در شیوه وکیفیت زندگی افراد دچار آن و مراقبان آن ها می شود.

پژوهش حاضر به منظور شناسایی عوامل تاثیر گذار و پیش بین کیفیت زندگی بیماران دچار این ضایعه و مراقبان آن ها صورت گرفت.بدین منظور خودکارآمدی ،صفات شخصیت و راهبردهای مقابله ای به عنوان پیش بین سطح کیفیت زندگی مورد بررسی قرار گرفتند.

در این پژوهش تعداد 104 بیمار دچار ضایعه نخاعی و 86 نفر از مراقبان آن ها که به کلینیک طب سوزنی دکتر محمد جلال وفا در زنجان مراجعه کرده بودند به شیوه در دسترس انتخاب شدند. به منظور جمع آوری اطلاعات از .پرسشنامه کیفیت زندگی سازمان جهانی بهداشت (WHOQOL-BREF) و پرسشنامه خودکارآمدی شرر(GSES)  و پرسشنامه صفات شخصیت( NEO.FFI) و پرسشنامه راهبردهای مقابله ای لازاروس(WOCQ) استفاده شد.برای تجزیه و تحلیل نتایج از آزمون های آماری تحلیل واریانس یکطرفه ، همبستگی پیرسون و رگرسیون گام به گام توسط نرم افزارspss نسخه 19 استفاده شد.

نتایج حاصل نشان داد که بین میانگین کیفیت زندگی بیماران ضایعه نخاعی و مراقبان آن ها تفاوت وجود دارد. از دیگر نتایج پژوهش این بود که به ترتیب صفات شخصیتی انعطاف پذیری ،برون گرایی و روان رنجورخویی دربیماران و به ترتیب صفات شخصیتی دلپذیر بودن و روان رنجورخویی در مراقبان می تواند کیفیت زندگی را پیش بینی نماید.همانگونه که مشاهده می شود در مدلی با حضور صفات شخصیتی ،خودکارآمدی و راهبردهای مقابله ای این صفات شخصیتی هستند که بیشترین نقش را در پیش بینی کیفیت زندگی دارند.

فصل اول: کلیات پژوهش

1-1- مقدمه

با وجود کامیابی های فراوان انسان امروزی در زمینه های مختلف،بروز حوادث و ضایعات مرتبط با شرایط حاکم بر زندگی در جوامع صنعتی،امری اجتناب ناپذیر است.یکی از پیامدهای زندگی در این جوامع شیوع به نسبت بالای ضایعات نخاعی است که به طور عمده به سبب حوادث رانندگی ، حوادث شغلی و یا ورزشی رخ می دهد(حسن زاده،زارع ، علی پور،1391).

ضایعه نخاعی موجب چندین مشکل سلامتی می شود که نه تنها بر شرایط جسمی بیماران بلکه بر تمام امور زندگی آن ها از قبیل اهداف و ارتباطات و مهمتر از همه سطح کیفیت زندگیشان تاثیر می گذارد(لیدال، وینسترا،جلتنس،بیرینگ [1]، 2008).

کیفیت زندگی مجموعه ای از واکنش های عاطفی و شناختی افراد در مقابل وضعیت جسمی ، روانی و اجتماعی خود است که همواره به عنوان یک پیامد نهایی در کارآزمایی های بالینی ، مداخلات و مراقبت های بهداشتی مدنظر است.حوزه های مختلف از جمله حوزه سلامتی و اشتغال ، اقتصادی ، اجتماعی ، روحی ، روانی و خانوادگی را شامل می شود.طی چند دهه اخیر کیفیت زندگی به عنوان جزء مهم سلامت شناخته شده است،به نحوی که نتایج خدمات سلامت نه تنها باید موجب افزایش امید به زندگی شود بلکه باید موجب ارتقای کیفیت زندگی گردد(شوارتز اندرسون،نوسک،کراهن،[2]، 2007).

بررسی كیفیت زندگی واعتلای آن نقش بسزایی در سلامت، زندگی اجتماعی و فردی دارد. براساس شواهد، عناصر عمده كیفیت زندگی در سلامتی وبیماری می‌تواند با اعتبار قابل قبولی اندازه گیری شود .شاید بتوان مجموعه ای از رفاه جسمانی، روانی و اجتماعی که بوسیله شخص یا گروهی درک می‌شود (مثل شادی، رضایت، افتخار، سلامتی، موقعیت اقتصادی، فرصت‌های آموزشی ، خلاقیت و…) را تعریف مناسبی از کیفیت زندگی دانست (نظیری، 1380).

لذا شناسایی عوامل دخیل و تاثیر گذار بر کیفیت زندگی بیماران دچار ضایعه نخاعی و مراقبین آن ها سهم بسزایی در افزایش سطح آن خواهد داشت.

2-1- تعریف و بیان مسأله

ضایعه نخاعی از جمله مشکل ترین انواع معلولیت بشمار می‌آید که علایم حسی و حرکتی آن، موجب ناتوانی در انجام ساده ترین کارهای روزمره شده و فرد را در تمامی حوزه های فعالیت زندگی، وابسته و با اختلال‌های گوناگون روبرو می سازد (دال برگ،آلارانتا ، سین تون[1]، 2005).

معمولا فرد پس از آسیب نخاعی با تغییرات قابل ملاحظه ای در زندگیش مواجه می شود که بر کیفیت زندگی وی، خانواده و افراد نزدیک اثر مخربی دارد. به دنبال این تغییر مهم در زندگی بسیاری از آسیب دیدگان ضایعه نخاعی حالت‌هایی مانند افسردگی ، اضطراب، اختلال در مفهوم خود و احساس تنهایی را تجربه می کنند.افزون بر این آسیب پذیری از نظر سو استفاده جنسی (بویژه در زنان) خودکشی، سو مصرف مواد و نیز جدایی از همسر در افراد ضایعه نخاعی در مقایسه با افراد عادی از میزان بالاتری برخوردارند (عزتی راد 1381) .

همچین کیفیت زندگی خانواده و مراقبین این افراد با توجه به ویژگی های فردی آن‌ ها تاثیر می پذیرد. چگونگی برخورد مراقبان این افراد می تواند تاثیر بسزایی بر چگونگی پذیرفتن و کنارآمدن آن‌ ها با معلولیت بوجود آمده داشته‌باشد.

سازمان جهانی بهداشت كیفیت زندگی را این‌گونه تعریف می كند:  درك افراد از موقعیت زندگی باتوجه به فرهنگ و سیستم ارزشی كه درآن زندگی میكند‌، و نیز اهداف، تجربه ها، معیارها و وابستگی آن‌ ها (الدار [2]،2003).

بین کیفیت زندگی و سلامتی ارتباط تنگاتنگی وجود دارد. کیفیت زندگی مفهومی است که احساس خوب بودن را از نظر جسمانی و روانی در بر می گیرد.کیفیت زندگی اگر چه در متون پزشکی مکرراً بحث شده، اما اندازه‌گیری آن با دیدگاه‌ها، روش‌ها و ابعاد متنوعی انجام شده است. مطابق مطالعات گوناگون دربین اجزا متنوع کیفیت زندگی، ابعاد زیر مورد استفاده قرارگرفته است. وضعیت سلامت عمومی، توانایی‌های عملکردی، وضعیت روانی، سطح خوب بودن، رضایتمندی از زندگی، شادی، سطوح تعقل، درد، حالت تهوع، استفراغ، علایم و نشانه ها، خستگی، عملکرد جنسی، فعالیت اجتماعی، وضعیت حافظه، وضعیت اقتصادی و وضعیت حرفه‌ای (پروتکیم،فینستین[3]2003).

همانگونه که ملاحظه می شود زندگی افراد دچار ضایعه نخاعی در تمامی ابعاد ذکر شده دستخوش تغییراتی می شود که عوامل مختلفی در آن دخیلند. شخصیت عامل تعیین کننده ای است که تمامی رفتارهای انسان را در عرصه زندگی شخصی و اجتماعی تحت تاثیر قرار می دهد. بسیاری از محققان معتقدند که وجود تفاوت‌های فردی و ویژگی‌های شخصیتی متفاوت واکنش افراد را نسبت به موقعیت‌ها و فشارزاها متمایز می گرداند (آقایوسفی، 1380).

درواقع افراد در چگونگی رفتار، تفکر، احساس، نیازها وخواسته ها باهم متفاوت می باشند و میزان سازگاری متفاوتی دارند.  دریک محیط مشابه اجتماعی برخی افراد توان مقابله با مشکلات و انتظارات را در اندک زمانی از دست می‌دهند و براحتی در دام اختلالات روانشناختی و عملکرد نامناسب گرفتارشده و سلامت روانشناختی و کیفیت زندگی آن‌ ها به خطر می افتد و در مقابل عده ای با اندیشه و تحلیل موقعیت و باتوجه به ویژگی‌های شخصیتی خاص، رفتار مناسب از خود نشان می‌دهند و از کیفیت زندگی مطلوب برخوردار خواهند شد. متغیرهای شخصیتی تاریخچه ای طولانی ازاثرگذاری برسبک‌های مقابلها تنیدگی، و بهزیستی ذهنی را نشان می دهد (پنلی و توماکا[4]2002).

 از طرفی خودکارآمدی یا کارآیی شخصی به عنوان یک عامل موثر بر ارتقای کیفیت زندگی، به درک از عملکرد و رفتارهای سازگارانه و انتخاب محیط و شرایطی که افراد تلاش می کنند به آن دست یابند اثر می گذارد . افرادی که به توانایی های خود اطمینان دارند فعالانه در انجام امور شخصی خود و همینطور برنامه های بهداشتی ارتقا دهنده سطح سلامتی شرکت می کنند. از طرف دیگر برخی پژوهش‌ها به نقش مؤثر خودكارآمدی درك شده درشیوه های مقابله افراد در موقعیت‌های مختلف تأكید كرده اند. یكی ازجنبه های اساسی خودكارآمدی شخص این است كه فرد از راه اعمال كنترل می تواند بر پیامدهای زندگی خود اثر بگذارد. از دیدگاه پژوهشگران احساس خودكارامدی پایین باعزت نفس پایین، تفكر بدبینانه نسبت به خود و عدم عملكرد خوب در ارتباط است. خودكارامدی بالا با راهبردهای مقابله‌ای فعالانه، جستجوی حمایت اجتماعی و حل مسأله(خوشبینی) ارتباط دارد (جلیلیان،1392).

خودكارآمدی درك شده نقش تعیین كننده ای بر خودانگیزشی افراد دارد؛ چرا كه باور خودكارآمدی برگزینش اهداف چالش آور، میزان تلاش و كوشش در انجام وظایف، میزان استقامت و پشتكاری در رویارویی با مشكلات و میزان  تحمل فشارها اثر می گذارد (دارآبادی و فیروزکوهی،2004).

با توجه به استدلالات منطقی و نظریات فالکمن ولازارس[5] عقلانی به نظر می رسد که هر چه میزان استفاده ازشیوه مقابله ای هیجان مدارکاسته شود، برمیزان استفاده ازشیوه مقابله ای مشکل مدارافزوده میشود که این یک واقعه مطلوب است و بر کیفیت زندگی بیماران نیز اثر مثبتی می‌گذارد. استفاده از شیوه مقابله‌ای مشکل محور فرد را هدفمند می کند و معمولاً زمانی بیمار از آن استفاده می کند که استرسور به عنوان یک عامل قابل کنترل و رام شدنی ادراک و ارزیابی شود و در نتیجه بیمار به سوی برنامه های خود مراقبتی، کاهش محرومیت، کاهش تضعیف روحیه وافزایش مشارکت در مراقبت ازخود، سوق پیدامی کند (گری[6] 2000).

بنابراین با توجه به مطالب بیان شدة فوق سؤال اصلی تحقیق این است که : آیا کیفیت زندگی بیماران دچار ضایعه نخاعی و مراقبان آن‌ ها را می توان براساس خودکارآمدی، صفات شخصیت و راهبردهای مقابله ای پیش بینی کرد؟

3-1- اهمیت و ضرورت تحقیق

از طرف سازمان بهداشت جهانی ، شیوع ضایعه نخاعی در جهان 40-15 میلیون نفر گزارش است و سالانه 12 تا 40 میلیون نفر در جهان دچار صدمات نخاعی می شوند (گندمکار،1389).

در کشور ایران حدود سه میلیون نفر معلول شناسایی شده اند و با توجه به آمار بالای تصادفات و حوادث مختلف برآورد می شود 700 هزار نفر معلول ضایعه نخاعی وجود داشته باشند که هر سال نیز 2000 نفر به آن اضافه می شوند.5 طبق آمار دانشگاه تهران ،2100 نفر از جانبازان جنگ تحمیلی دچار ضایعه نخاعی هستند (نیک فلاح،مرقاتی،ابریشم کار،راهداری ومردانی،1389).

به دلیل محدودیت هایی که گریبان‌گیر این افراد شده است، آن‌ ها بیشترین تعاملات اجتماعی را با مراقبان خود دارند؛ از این رو نحوه برخورد و ویژگی های فردی مراقبان تاثیر بسزایی بر چگونگی کنار آمدن این بیماران دارد لذا شناخت عوامل تاثیر گذار بر کیفیت زندگی مراقبان نیزکمک شایانی به این امر می کند.

به طورکلی نتایج بررسی های مختلف بر روی مراقبان به بیماران مزمن گویای آن است که 70 درصد آن ها با دو مشکل بزرگ یعنی 1 مشکلات مربوط به مراقبت و درمان بیمار و 2سازگاری با مسؤلیت های ناشی از مراقبت روبروهستند. به طوری که افزایش مسئولیت موجب بروز واکنش های خشم و اضطراب در آن ها می شود. به علاوه نیازهای مراقبتی بیمار،افسردگی فرد مراقبت دهنده را افزایش داده وسازگاری او را با سایر اعضاء خانواده کاهش می دهد (کینگ و هیندز [1]1998).

ضایعه نخاعی به دلایل مختلفی می تواند ایجاد شود ولی به هر علتی که به وجود آمده باشد ، تاثیرات عمیق و گسترده ای روی سلامت جسمی ، روانی و شیوه زندگی فرد خواهد گذاشت (مقدم،حبیبی،د,واتگران،1389).

استرس هایی که بعد از ایجاد ضایعه نخاعی ایجاد می شوند شخص را منزوی و کناره گیر از اجتماع و فعالیت ها می کند و باعث بروز بسیاری از اختلال های روانی و خلقی می شود(حسن زاده،زارع ، علی پور،1391).

افراد دارای ناتوانی جسمی در مقایسه با افراد عادی دارای تماس های اجتماعی کمتری هستند و بیشتریت تعاملات را با مراقبان خود دارند.این افراد نسبت به  افراد جامعه خطر ریسک بالایی برای ابتلا به اختلالات خلقی دارند (مارتز، لیونه وپرایب [2]،2005).

سازگار شدن با ضایعه نخاعی از نظر روان شناختی به تلاش بیش تری در مقایسه با جسمانی نیاز دارد.این بدان علت است که ناتوانایی در افراد مبتلا به ضایعات نخاعی ناگهانی بوجود می آید و این افراد برای تطبیق روحیه خود با شرایط ایجاد شده نیاز به زمان بیش تری دارند13 شرایط ویژه در این افراد تاثیر فراوانی روی وضعیت روانی و روابط خانوادگی و اجتماعی دارد و این ناتوانی جسمی باعث اثر گذاشتن روی سازگاری روانی-اجتماعی و سلامت روانی شخص می شود. البته ویژگی های فردی پیش از ضایعه نیز در عوارض روان شناختی موثرند و افراد مختلف به این فشارهای روانی به روش های متفاوتی واکنش نشان می دهند.برخی از افراد بهتر از سایرین می توانند با این عوامل محرک و تنش زا مقابله کنند در حالی که بسیاری دیگر به دلیل جنبه های شخصیتی نسبت به فشارهای روانی کاملا مستعد و بی مقاومت هستند (کوپر[3]،1994).

با توجه به شکایت گروه عمده ای از بیماران دچار آسیب نخاعی مبنی بر عدم توجه و مطالعه ناکافی جنبه های روانی زندگی آنان، بویژه در حیطه ی کیفیت زندگی، به نظر می رسد بررسی چگونگی کیفیت زندگی این بیماران و همچنین شناخت متغیرهای اصلی و تاثیرگذار که موجب ارتقای کیفیت زندگی این بیماران می شود، می تواند کمک شایانی به بهبودی وضع زندگی و کیفیت آن‌ ها بنماید.

در نهایت‌‌، هدف از پرداختن به این موضوع یافتن متغیرهای تاثیرگذاری است که می تواند موجبات ارتقای کیفیت زندگی بیماران دچار ضایعه نخاعی را فراهم آورد.

. King&Hinds

[2] . Martze, Livneh& priebe

[3] . Cooper

.Dulberq, Alaranta, Sintonen

[2] .Eldar R

[3] .Prutkin JM, Feinstein AlvanR

فهرست مطالب عنوان

 

صفحه

فهرست مطالب.. هشت

فهرست اشکال یازده

فهرست جداول چهارده

چکیده. 14

1-1- شرح و اهمیت موضوع. 2

1-2- اهداف تحقیق. 5

1-3-  ساختار پایان‌نامه. 5

2-1- مقدمه. 7

2-2- رویکرد مبتنی بر پیام. 8

2-2-1- پروتکل FAR   8

2-2-2- پروتکل VE-mobicast 9

2-2-3- پروتکل HVE-mobicast 12

2-3- رویکرد مبتنی بر درخت… 13

2-3-1- الگوریتم DCTC   13

2-3-2- الگوریتم STUN   15

2-3-3- الگوریتم DAT   16

2-4- رویکرد مبتنی بر پیش‌بینی.. 18

2-4-1- الگوریتم TTMB   18

2-4-2- الگوریتم کاهش خطا مکانی به صورت انرژی آگاه 19

2-4-3- الگوریتم FTPS  21

2-4-4- الگوریتم HPS  22

2-4-5- الگوریتم PES  23

2-4-6- الگوریتم DPR   24

2-5- رویکرد مبتنی بر خوشه. 25

 

2-5-1- الگوریتم رهگیری اهداف سریع  26

2-5-2- الگوریتم رهگیری هدف با همکاری خوشهها 27

2-5-3- الگوریتم DELTA   28

2-5-4- الگوریتم DPT   28

2-5-5- الگوریتم CDTA   30

2-6- نتیجه‌گیری.. 32

3-1- مقدمه. 33

3-2- مکان‌یابی در شبکه‌های حسگر. 34

3-2-1- الگوریتم زمان انتشار یک طرفه  34

3-2-2- الگوریتم زمان انتشار رفت و برگشت    34

3-2-3- الگوریتم فانوس دریایی   34

3-2-4- الگوریتم تخمین فاصله از طریق اندازه‌گیری قدرت سیگنال دریافتی   35

3-2-5- الگوریتم مکان‌یابی به وسیله GPS  36

3-2-6- الگوریتم مکان‌یابی تک گامه با روش فانوس دریایی   37

3-2-7- الگوریتم مکان‌یابی چند گامه بر مبنای فاصله  38

3-3- مدل‌های حرکتی تصادفی.. 38

3-3-1- مدل حرکتی نقطه راه تصادفی   39

3-3-2- مدل حرکتی جهت تصادفی   39

3-3-3- مدل حرکتی راهپیمایی تصادفی   39

3-3-4- مدل حرکتی راهپیمایی جمع‌ آوری   40

3-4- مدل حرکتی شهری.. 40

3-4-1- مدل حرکتی آزادراه 41

3-4-2- مدل حرکتی منهتن   41

3-5- مدل‌های حرکتی وابسته زمانی.. 41

3-5-1- مدل حرکتی گاس- مارکوف    42

3-5-2- مدل حرکتی راهپیمایی تصادفی احتمالی   42

3-5-3- مدل حرکتی وابسته نمایی   42

 

3-6- مدل‌های حرکتی گروهی.. 43

3-6-1- مدل حرکتی نقطه مرجع  43

3-6-2- مدل حرکتی تعقیب    43

3-6-3- مدل حرکتی رشته‌ای   44

3-6-4- مدل حرکتی ردیفی   44

3-7- نتیجه‌گیری.. 45

4-1- مقدمه. 46

4-2- الگوریتم خوشه‌بندی توزیع‌شده به صورت هم پوشانی: 47

4-3- الگوریتم رهگیری اهداف سریع: 48

4-4- الگوریتم رهگیری توزیع‌شده بر اساس پیش‌بینی: 51

4-5- الگوریتم CDTA.. 55

5-1- مقدمه. 59

5-2- مقدمات الگوریتم پیشنهادی.. 60

5-2-1- تعاریف    60

5-2-2- فرضیات الگوریتم پیشنهادی   64

5-3- معماری الگوریتم پیشنهادی.. 66

5-3-1- رویه خوشه‌بندی   70

5-3-2- رویه رهگیری هدفPDTA  توسط حسگرهای عضو خوشه  74

5-3-3- رویه رهگیری هدفPDTA  توسط حسگرهای سرخوشه  74

5-3-4- مدل مصرف انرژی: 79

5-4- تنظیمات شبیه‌سازی.. 80

 

5-5- پارامترهای شبیه‌سازی.. 81

5-6- نتایج شبیه‌سازی.. 82

6-1- جمع‌بندی کلی نتایج.. 89

6-2- پیشنهادات.. 91

مراجع. 92

 

 

فهرست اشکال
عنوان	صفحه

شکل2-1: نمونه‌ای از رهگیری هدف مبتنی بر پیام. 8

شکل2-2: الگوریتم‌های ارسال ابتکاری و دوره‌ای در الگوریتم FAR.. 9

شکل2-3: چند پخشی مکان زمانی.. 9

شکل2-4: روند دوم مرحله تخمین تخم­مرغ. 10

شکل2-5: نواحی مختلف تقسیم‌کننده شبکه، a: ناحیه یک، b: ناحیه دو، c: ناحیه سه. 11

شکل2-6: مراحل الگوریتمDCTC ، a: مرحله جمع‌ آوری داده، b: مرحله باز پیکربندی.. 13

شکل2-7: الگوریتم‌های هرس کردن درخت، a: الگوریتم محافظه‌کارانه، b: الگوریتم بر اساس پیش‌بینی.. 14

شکل2-8: الگوریتم باز پیکربندی کامل، الف:درخت همراه قبل از باز پیکربندی کامل، ب: درخت همراه بعد از باز پیکربندی کامل  15

شکل2-9: الگوریتم باز پیکربندی بر اساس قطع، الف: درخت همراه قبل از باز پیکربندی بر اساس قطع، ب: درخت همراه بعد از باز پیکربندی بر اساس قطع  15

شکل2-10: مثالی از شکل گرفتن درخت DAB، a: گراف وزن دار حسگر، b: درخت DAB بعد از اولین مرحله. 16

شکل2- 11: الف: ارسال پیام جستجو توسط حسگر چاهک به منظور شناسایی هدف اول، ب: خارج شدن هدف اول از برد حسگرK و وارد شدن آن به برد حسگرG. 17

شکل2-12: ماشین حالت الگوریتم TTMB.. 19

شکل2-13: حوزه‌های بیدارباش کنونی و آینده 19

شکل2-14: انواع حسگرها در رویکرد اجتناب از خطا 20

شکل2-15: مثالی از پیش‌بینی سه سطحی. 22

شکل2- 16: تعیین برد مخابراتی خوشه. 23

شکل2-17: توابع اکتشافی برای مکانیزم های بیدار کردن حسگرها 24

شکل2-18: مدل‌های مکانی.. 25

شکل2-19: ماشین حالت الگوریتم رهگیری اهداف سریع. 26

شکل2-20: ماشین حالات الگوریتم DELTA.. 28

 

شکل2-21:جستجو برای حسگرهای مکان‌یابی با شعاع حسی کم. 29

شکل2-22:جستجو برای حسگرهای مکان‌یابی با شعاع حداکثری.. 29

شکل2-23: جستجو برای حسگرهای مکان‌یابی در خوشه‌های مجاور. 30

 

شکل2-24: سطح دوم از فرایند بازیابی هدف.. 30

شکل 3-1: الگوریتم فانوس دریایی.. 35

شکل 3-2: روش مثلث سازی.. 37

شکل 3-3: الگوریتم مکان‌یابی تک گامه با روش فانوس دریایی.. 38

شکل 3-4: الگوی حرکتی یک گره متحرک با بهره گرفتن از مدل حرکتی نقطه راه تصادفی.. 39

شکل 3-5: الگوی حرکتی مدل راهپیمایی تصادفی بازمان حرکت ثابت.. 40

شکل 3-6: انواع مدل‌های شهری، a: مدل آزادراه، b: مدل منهتن. 41

شکل 3-7: تغییر مکان گروه در مدل گروهی نقطه مرجع. 43

شکل 3-8: حرکت سه گره متحرک بر اساس مدل حرکتی رشته­ای.. 44

شکل 4-1:دیاگرام حالت الگوریتم KOCA.. 48

شکل 4-2: رویه خوشه‌بندی مجدد در الگوریتم رهگیری اهداف سریع. 50

شکل 4-3:  الگوریتم رهگیری هدف در الگوریتم رهگیری سریع اهداف.. 51

شکل 4-4: جستجو سه حسگر شایسته در برد نرمال. 53

شکل 4-5: جستجو سه حسگر شایسته در برد حداکثری.. 53

شکل 4-6: جستجو سه حسگر شایسته توسط خوشه‌های مجاور. 54

شکل 4-7: شناسایی هدف توسط حسگرهایی که در فاصله برد نرمال تا هدف قرار دارند. 54

شکل 4-8: رویه تصحیح خطا 55

شکل 4-9: معماری رهگیری هدف در الگوریتم CDTA.. 56

شکل 4-10: چگونگی تغییر حالات حسگرها 57

شکل 4-11: مکانیزم ارتباطی بین حسگرهای اجرایی و حسگرهای انتشاردهنده 58

شکل5-1: بسته پیام اعلان سرخوشه شدن ADV-Message. 60

شکل5-2: جدول سرخوشه CH-Table. 61

شکل5-3: بسته پیام عضویت JREQ-Msg. 61

شکل5-4: جدول خوشه‌های مجاور AC-Table. 62

شکل5-5:جدول حسگرهای عضو خوشه. 62

شکل5-6: بسته پیام بیدارباش… 63

شکل5-7:بسته ارسال اطلاعات توسط حسگرهای شناسایی کننده هدف.. 64

شکل5-8: بسته پیام انتخاب حسگرهای شایسته توسط خوشه‌های همسایه. 64

 

شکل5-9: مدل شبکه: دایره‌ها نشان‌دهنده حسگرهای مرزی، مربع‌ها نشان‌دهنده حسگرهای عضو خوشه و شش ضلعی‌ها نشان‌دهنده حسگرهای سرخوشه است. 65

شکل5-10: دیاگرام کلی الگوریتم PDTA.. 67

شکل5-11: دیاگرام رویه خوشه‌بندی.. 68

شکل5-12: دیاگرام رویه رهگیری هدف.. 69

شکل5-13: روند اجرای ارسال پیام ADV در رویه خوشه‌بندی.. 71

شکل5-14: ماشین حالت نشان‌دهنده سازوکار خوشه‌بندی الگوریتم پیشنهادی.. 72

شکل5-15: شبه کد رویه خوشه‌بندی پیشنهادی.. 73

شکل5-16:محاسبه محل هدف توسط سه حسگر شایسته. 75

شکل5-17:جستجوی سه حسگر شایسته رهگیری هدف در برد نرمال. 77

شکل5-18: جستجوی سه حسگر شایسته رهگیری هدف در برد حداکثری.. 77

شکل5-19: جستجوی سه حسگر شایسته رهگیری هدف در بین خوشه‌ها 78

شکل5-20: مقایسه بین حرکت واقعی و حرکت پیش‌بینی‌شده توسط پیش‌بینی کننده برای هدف اول. 82

شکل5-21: جزئیات مقایسه بین حرکت واقعی و حرکت پیش‌بینی‌شده توسط پیش بین برای هدف اول در مسیری از مکان (464و391) تا مکان (302و8) 82

شکل5-22: مقایسه بین حرکت واقعی و حرکت پیش‌بینی‌شده توسط پیش‌بینی کننده برای هدف دوم. 83

شکل5-23: مقایسه بین حرکت واقعی و حرکت پیش‌بینی‌شده توسط پیش‌بینی کننده برای هدف سوم. 83

شکل5-24:روش بدست آوردن اندازه خطا بین موقعیت واقعی و موقعیت پیش‌بینی‌شده 85

شکل5-25: رابطه بین احتمال گم شدن هدف و دقت رهگیری.. 85

شکل5-26: احتمال گم شدن هدف در برابر سرعت هدف.. 86

شکل5-27: حداکثر فاصله هدف تا سه حسگر شایسته را برای اهداف گم شده 87

شکل5-28: انرژی مصرف‌شده در شبکه برای 2000 نقطه شناسایی هدف.. 88

 

 

 

 

فهرست جداول
عنوان	صفحه

جدول 5-1: رویدادهای بین حالات و حالات بعدی در هر یک از حالات.. 72

جدول 5-2: پارامترهای شبیه‌سازی.. 81

جدول 5-3: مشخصات الگوریتم پیش بین خطی   84

چکیده

با پیشرفت تکنولوژی ساخت وسایل الکترونیکی و مقرون به صرفه شدن شبکه‌های حسگر در مقیاس‌های بزرگ، شبکه­ های حسگر بی­سیم زمینه‌های تحقیقاتی را با رشد سریع و جذابیت بسیار فراهم می­ کنند که توجهات زیادی را در چندین سال اخیر به خود جلب کرده است. شبکه‌های حسگر بی‌سیم با مقیاس بزرگ حاوی چند صد تا چند ده هزار حسگر، پهنه وسیعی از کاربردها و البته چالش‌ها را به همراه دارند. ویژگی‌های خاص این شبکه‌ها، امکان استفاده از آن‌ ها را در کاربردهایی مانند کنترل و بررسی مناطق حادثه‌خیز، حفاظت مرزها و مراقبت‌های امنیتی و نظامی فراهم می­ کنند. یکی از مهم‌ترین کاربردهای متصور برای این شبکه‌ها کاربرد رهگیری هدف می‌باشد. در این کاربرد، شبکه‌های حسگر بی‌سیم از حسگرهای تشکیل‌دهنده این شبکه جهت حس کردن و تشخیص یک هدف خاص و دنبال کردن آن در ناحیه تحت نظارت شبکه استفاده می‌شود. به دلیل اینکه حسگرهای موجود در این نوع شبکه‌ها دارای محدودیت انرژی می‌باشند و ارتباطات بین حسگرها به صورت بی‌سیم انجام می­پذیرد، توجه به مسئله مصرف توان و رهگیری بدون خطا چندین هدف متحرک به صورت همزمان در این شبکه‌ها اهمیت فراوانی دارند. الگوریتم‌های رهگیری هدف در شبکه‌های حسگر، از نظر کاربرد و عملکرد آن‌ ها، به چهار دسته­ی پروتکل مبتنی بر پیام، مبتنی بر درخت، مبتنی بر پیش‌گویی و مبتنی بر خوشه‌بندی، تقسیم می­گردند. در این میان پروتکل‌های مبتنی بر خوشه‌بندی از نظر مصرف انرژی بهینه هستند. تاکنون برای رفع مشکل انرژی روش‌های زیادی طرح گردیده است که می‌توان به الگوریتم‌های رهگیری اهداف سریع، DPT و CDTA اشاره کرد. الگوریتم رهگیری اهداف سریع قابلیت رهگیری اهداف سریع را دارا می‌باشد ولی از معایب آن می‌توان به  بالا بودن میزان ارتباطات در شبکه به دلیل کوچک بودن خوشه‌ها اشاره کرد. الگوریتم DPT دارای یک الگوریتم پیش بین با پیچیدگی کم می‌باشد ولی از معایب آن می‌توان به قادر نبودن آن  به رهگیری چندین هدف به صورت همزمان اشاره کرد. از معایب الگوریتم CDTA می‌توان به عدم وجود رویه تصحیح خطا برای شناسایی مجدد هدف گم شده، تقسیم‌بندی شبکه بر اساس مدل شبکه و قادر نبودن آن  به رهگیری چندین هدف به صورت همزمان اشاره کرد. در الگوریتم پیشنهادی از یک دیدگاه خوشه‌بندی بر اساس پیش‌بینی به منظور مقیاس‌پذیر بودن شبکه و مصرف بهینه انرژی استفاده گردیده است تا در برابر خرابی‌های احتمالی حسگرها و پیش‌بینی‌های اشتباه مکان هدف مقاوم باشد. در این الگوریتم، رویه تصحیح خطایی ارائه گردیده است تا در زمان‌هایی که هدف به دلیل سرعت بالای خود و یا تغییر جهت‌های ناگهانی از برد حسگرها خارج گردید، الگوریتم قادر به شناسایی مجدد هدف باشد. نتایج بدست آمده توسط شبیه‌ساز نشان می­ دهند که الگوریتم پیشنهادی قادر به رهگیری چندین هدف به صورت همزمان می‌باشد و همچنین الگوریتم پیشنهادی با کم کردن ارتباطات بین خوشه­ای و احتمال گم­شدن هدف مصرف انرژی در شبکه‌های حسگر را تا حد امکان کاهش می­دهد.

کلمات کلیدی: شبکه‌های حسگر، رهگیری اهداف متحرک، مقیاس‌پذیر بودن شبکه، مدل شبکه، الگوریتم پیش بین، الگوریتم تصحیح خطا   

– شرح و اهمیت موضوع

یکی از شبکه‌هایی که در سال‌های اخیر توجهات زیادی را به خود جلب کرده است، شبکه‌های حسگر بی­سیم[1] (WSN) می‌باشند. شبکه‌های حسگر از تعداد زیادی حسگر تشکیل شده‌اند که پس از توزیع در منطقه، حسگرهایی که در نزدیکی یک رویداد قرار دارند بعد از شناسایی آن رویداد به جمع­آوری اطلاعات رویداد مورد نظر در محیط می­پردازند و اطلاعات بدست آمده از رویداد را به حسگر چاهک ارسال می‌کنند. حسگر چاهک، حسگری است که با ایستگاه پایه[2] که در خارج از شبکه‌های حسگر مستقر می‌باشد، در ارتباط می‌باشد[1]. حسگرهای این شبکه‌ها دارای یک واسط بی­سیم می‌باشند که همین امر باعث گردیده است که این شبکه‌ها در سطح زمین، زیر آب و دیگر مکان‌های خطرناک و یا غیرقابل‌ دسترس راه‌اندازی گردند. بنابراین شبکه‌های حسگر قادر به پوشش مناطقی هستند که شبکه‌های دیگر از عهده پوشش آن مناطق بر نمی‌آیند و در واقع شبکه‌های حسگر امکان تعامل بین انسان، محیط و ماشین را فراهم می­ کنند. گسترش شبکه‌های حسگر بی­سیم با کاربردهای نظامی آغاز گردید ولی امروزه با گسترش سریع کاربردهای شبکه‌های حسگر، در زمینه‌های رهایی از سانحه، کنترل محیطی و نگاشت تنوع زیستی، سازه‌های هوشمند، مدیریت تأسیسات، کشاورزی، پزشکی و بهداشت، حمل‌ونقل، پردازش از راه دور و رهگیری هدف از شبکه‌های حسگر بی­سیم استفاده می‌گردد. به همین دلیل امروزه پیشرفت‌های زیادی در حوزه زیرسیستم‌های الکترومکانیکی صورت پذیرفته است تا امکان توسعه حسگرهای هوشمند فراهم گردد [1].

 

یکی از کاربردهای ذکرشده برای شبکه‌های حسگر، رهگیری اهداف متحرک می‌باشد که هدف از آن دنبال کردن یک شی خاص در یک فضای از پیش تعیین‌شده به نام میدان حسگر و تشخیص مسیر آن شی است. این کاربرد می‌تواند با قابلیت شناسایی یک هدف خاص در میان اهداف گوناگون کامل‌تر گردد. بدین منظور از حسگرهایی با فناوری‌های متفاوت که ویژگی‌های گوناگون یک پدیده را می‌توانند اندازه‌گیری کنند در امر رهگیری هدف استفاده می‌گردد. این حسگرها از چهار واحد: واحد توان، واحد پردازش اطلاعات، واحد ارتباطات و واحد حس کردن تشکیل شده است. این حسگرها می‌توانند از نوع حسگرهای حضور، لرزش، نور، صوت، لیزری و تصویر باشند که در این میان حسگرهای

فصل اول:کلیات

1-1 مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………………… 2

1-2 فرضیات مسئله ………………………………………………………………………………………………………………………….. 4

1-3 هدف از اجرا :……………………………………………………………………………………………………………………………. 4

1-4 توجیه ضرورت انجام پروژه…………………………………………………………………………………………………………. 5

1-5 سوال تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………………….. 7

1-6 روش پژوهش و تکنیک‌های اجرائی……………………………………………………………………………………………… 7

1-7 روش تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………………….. 8

فصل دوم: مرور ادبیات موضوع

2-1مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 10

2-2    ERP …………………………………………………………………………………………………………………………………….. 10

2-2-1مفهوم……………………………………………………………………………………………………………………………………… 15

2-2-2 تعاریف …………………………………………………………………………………………………………………………………. 15

2-3 سرویس گرایی……………………………………………………………………………………………………………………………. 20

2-3-1 محاسبات سرویس گرا …………………………………………………………………………………………………………… 22

2-3-2 معماری سرویس گرا ……………………………………………………………………………………………………………… 25

2-3-3 تعریف ………………………………………………………………………………………………………………………………….. 26

2-3-4 مفاهیم اصلی معماری سرویس گرا…………………………………………………………………………………………… 29

2-3-5 اجزا اصلی یک معماری سرویس گرا……………………………………………………………………………………….. 31

2-3-6 علت استفاده از معماری سرویس گرا……………………………………………………………………………………….. 32

2-4 مدیریت فرایند کسب و کار و معماری سرویس گرا ………………………………………………………………………. 33

2-5 سازمان سرویس گرا …………………………………………………………………………………………………………………… 34

2-6 فرایند کسب و کار سازمان ………………………………………………………………………………………………………….. 38

2-7 سیستم پشتیبان تصمیم ……………………………………………………………………………………………………………….. 42

2-7 -1 تصمیم گیری………………………………………………………………………………………………………………………… 42

2-7-2 دسته بندی مسائل تصمیم بر مبنای سطوح تصمیم گیری:…………………………………………………………… 45

2-7-3 فرایند تصمیم گیری………………………………………………………………………………………………………………… 46

2-7-4تعریف……………………………………………………………………………………………………………………………………. 48

2-7-5 مفهوم سیستم‌های پشتیبان تصمیم…………………………………………………………………………………………….. 50

2-7-6 انواع سیستم‌های پشتیبان تصمیم گیری…………………………………………………………………………………….. 51

2-7-7 روش‌های پشتیبان تصمیم گیری……………………………………………………………………………………………….. 52

2-7-8سیستم پشتیبان تصمیم گیری و اجزا آن…………………………………………………………………………………….. 53

2-7-9 سیستم مدیریت پایگاه داده…………………………………………………………………………………………………….. 55

2-8 رویکرد های دیگر ……………………………………………………………………………………………………………………… 55

2-9 مهندسی مجدد ………………………………………………………………………………………………………………………….. 58

2-9-1تعریف مهندسی مجدد……………………………………………………………………………………………………………… 59

2-9-2 مرور ادبیات مهندسی مجدد……………………………………………………………………………………………………. 60

2-9-3 عوامل شكست پروژه‌هاى مهندسی مجدد…………………………………………………………………………………. 61

2-9-4عوامل موفقیت پروژه‌هاى مهندسى مجدد…………………………………………………………………………………… 61

2-10 جمع بندی ……………………………………………………………………………………………………………………………… 63

فصل سوم:یافته های تحقیق

3-1 مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………………… 65

3-2 مدل سازی سازمان……………………………………………………………………………………………………………………… 66

3-3 پیاده سازی BPR  ……………………………………………………………………………………………………………………… 67

3-3-1 لزوم و نیاز……………………………………………………………………………………………………………………………… 67

3-3-2 گام‌های BPR ………………………………………………………………………………………………………………………… 69

3-3-3 انواع متدولوژی های مهندسی مجدد………………………………………………………………………………………… 72

3-3-4 روش‌های مناسب خاص شرکت‌های تولیدی ایرانی كدامند؟……………………………………………………….. 73

3-3-4 اجرای BPR………………………………………………………………………………………………………………………….. 74

3-4 تحلیل سازمان ……………………………………………………………………………………………………………………………. 79

3-4-1 تحلیل با بهره گرفتن از نمودار ایشی کاوا……………………………………………………………………………………….. 79

3-4-2 تحلیل با بهره گرفتن از نمودار پارتو………………………………………………………………………………………………. 82

3-4-3 تحلیل کمی سازمان ……………………………………………………………………………………………………………….. 84

3-4-3-1 نرخ توقف خط تولید ………………………………………………………………………………………………………… 84

3-5 مدل تصمیم گیری در سیستم پشتیبان تصمیم ……………………………………………………………………………….. 87

3-5-1 روش تصمیم گیری…………………………………………………………………………………………………………………. 87

3-5-2 برپائی پایگاه (مخزن) خریدها:…………………………………………………………………………………………………. 91

3-5 -3 بازیابی………………………………………………………………………………………………………………………………….. 94

3-5-4 تصمیم گیری ………………………………………………………………………………………………………………………… 96

3-6 تجمیع سیستم برنامه ریزی منابع سازمانی و سیستم پشتیبان تصمیم­گیری………………………………………… 96

 

3-7 ساختار ERP در زنجیره تأمین ……………………………………………………………………………………………………. 98

3-8 معماری داخلی ERP بخش‌های سازمانی………………………………………………………………………………………. 100

3-9 معماری DSS عمومی………………………………………………………………………………………………………………….. 104

3-10 بستر ارتباطی……………………………………………………………………………………………………………………………. 106

3-11 نحوه اجرا………………………………………………………………………………………………………………………………… 107

 

فصل چهارم: ارزیابی

4-1 مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………………… 110

4-2 مقایسه چارچوب با چارچوب‌های دیگر(bench marking)……………………………………………………….. 110

4-2-1 بیان پارامتر های مقایسه…………………………………………………………………………………………………………… 110

4-2-2 مقایسه قابلیت‌های چارچوب‌ها………………………………………………………………………………………………… 112

4-3 تحلیل با بهره گرفتن از پرسشنامه ……………………………………………………………………………………………………… 114

4-3-1 مشخصات پاسخ دهندگان……………………………………………………………………………………………………….. 114

4-3-2 بررسی قابلیت اعتماد پرسشنامه ……………………………………………………………………………………………… 118

4-3-3 پرسشنامه:………………………………………………………………………………………………………………………………. 122

4-3 شبیه سازی ………………………………………………………………………………………………………………………………… 130

فصل پنجم نتیجه گیری و پیشنهادات

5-1 خلاصه………………………………………………………………………………………………………………………………………. 148

5-2 مزایای اجرای این پروژه……………………………………………………………………………………………………………… 148

5-3 معایب………………………………………………………………………………………………………………………………………… 150

5-4 نتیجه گیری ……………………………………………………………………………………………………………………………….. 150

5-5 پیشنهادات با توجه به مورد کاوی برای پیاده سازی ERP های تجمیعی……………………………………………. 151

5-6 کار های آینده……………………………………………………………………………………………………………………………… 152

منابع …………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 154

پیوست ها…………………………………………………………………………………………………………………………………………… 162

ضمیمه ب: فراوانی پاسخ پرسشنامه …………………………………………………………………………………………………….. 158

چكیده لاتین………………………………………………………………………………………………………………………………………. 185

فهرست اشكال و نمودار

شكل 1-1………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 8

شكل 2-1- دلایل تکنولوژیکی پیاده سازی ERP [8]……………………………………………………………………………. 14

شكل 2-2- دلایل تجاری پیاده سازی ERP  [8]  ………………………………………………………………………………… 14

شكل 2-3- لایه‌ها در تحولات از MRP تا ERP توسعه یافته [10]  ……………………………………………………… 17

شكل 2-4- یکپارچگی اطلاعات محیطی در سیستم ERP [10]……………………………………………………………. 18

شکل 2-5- گام‌های دست یابی به حاکمیت معماری سرویس گرا…………………………………………………………… 22

شکل 2-6- حاکمیت معماری سرویس گرا و چرخه در بر گیرنده………………………………………………………….. 25

شکل 2-7- حاکمیت معماری سرویس گرا در سازمان و تبدیل سازمان به یک سازمان سرویس گرا…………… 34

شكل 2-8- فازهای سیستم سرویس گرا………………………………………………………………………………………………. 36

شکل 2-9- هرم‌های مؤلفه های فنی و رهبری خدمت گذار در سازمان سرویس گرا [26]……………………….. 37

شکل 2-10- لایه های بنیادی سازمان سرویس گرا ………………………………………………………………………………. 38

شكل 2-11- فرایند كسب و كار…………………………………………………………………………………………………………. 39

شکل 2-12- فرایند کسب و کار در سیستم سازمانی…………………………………………………………………………….. 40

شكل 2-13- مدل تصمیم گیری 3 فازی از هربرت سایمون………………………………………………………………….. 47

شکل 2-14- توسعه یافته مدل تصمیم گیری 3 فازی هربرت سایمون …………………………………………………… 47

شکل 2-15- ساختار یک سیستم پشتیبان تصمیم………………………………………………………………………………….. 53

شکل (3-1) جنبه های مطرح درERP [52]…………………………………………………………………………………………. 65

شکل (3-2) – خروجی‌های مختلف از مدل‌های سیستم مورد استفاده در چارچوب معماری ERP…………… 67

شکل (3-3) چرخه شناخت اولیه سازمان…………………………………………………………………………………………….. 70

شکل (3-4) گام‌ها یا بخش‌های شناخت اولیه سازمان……………………………………………………………………………. 74

شکل (3-5) فرایند مونتاژ در وضعیت موجود یک سازمان تولید کننده خودرو………………………………………… 75

شکل (3-6) ادامه فرایند مونتاژ در وضعیت موجود یک سازمان تولید کننده خودرو………………………………… 77

شکل (3-7) ادامه فرایند مونتاژ در وضعیت موجود یک سازمان تولید کننده خودرو………………………………… 78

شکل (3-5) نمودار علی و معلولی زمان تولید ……………………………………………………………………………………… 80

شکل (3-6) – نمودار علی و معلولی نرخ بالای تولید خودروی معیوب …………………………………………………. 81

شکل (3-7) – نمودار علی و معلولی نرخ بالای دوباره­کاری …………………………………………………………………. 82

شکل (3-8) – نمودارپارتو-زمان تأخیر فرایندها ………………………………………………………………………………….. 83

شکل (3-9) – نمودار پارتو-نرخ مازاد کار-دوباره­کاری ……………………………………………………………………….. 83

شکل (3-10) – نمودار پارتو-ایرادات کیفی مربوط به بررسی کیفیت بخش ………………………………………….. 83

شکل (3-11) – نمودار پارتو- هزینه مازاد تحمیلی زمان و کارکرد…………………………………………………………. 83

شکل (3-12) -نمودار xbar chart نرخ توقف………………………………………………………………………………….. 85

شکل (3-13) -نمودار R chart نرخ توقف………………………………………………………………………………………… 85

شکل (3-14) -نمودار ترکیبی Xbar chart و R chart نرخ توقف…………………………………………………….. 85

شکل (3-15) نمودار توزیع پراکندگی………………………………………………………………………………………………….. 86

شکل (3-16) -نمودار شش سیگما از نرخ …………………………………………………………………………………………. 86

شکل (3-17) – شاخص های قابلیت فرایند…………………………………………………………………………………………. 86

شکل (3-18) چرخۀ روش استدلال بر مبنای مورد CBR  [6]……………………………………………………………… 89

شکل (3-19) مدل تصمیم گیری در سطح کلان…………………………………………………………………………………… 90

شکل (3-20) نمایش متغیر های فازی در نرم افزار MATLAB…………………………………………………………….. 92

شکل (3-21) – چارچوب CoERP – چارچوب سرویس گرا از collaborative ERP………………………… 97

شکل (3-22) چارچوب DE (DSS-ERP ) بستر مناسب جهت تجمیع ERP و DSS در سیستم توزیع شده 98

شکل (3-22) معماری سازمان تولیدی و معماری سیستم پشتیبان تصمیم خصوصی…………………………………. 103

شکل (3-23) – Public web server DSS برای تجمیع و هماهنگ کردن عملکرد کلیه سیستم‌ها…………. 104

شکل (3-24) – مکانیزم‌ها و ماژول‌های مورد نیاز برای پیاده سازی سیستم ERP توزیع شده……………………. 106

نمودار (4-1) سطح تحصیلات شرکت کنندگان در پرسشنامه………………………………………………………………… 115

نمودار (4-2) مربوط به رشته های شرکت کننده در تحقیق……………………………………………………………………. 116

نمودار (4-3) تجربه کاری شرکت کنندگان در تحقیق……………………………………………………………………………. 117

نمودار (4-4) فراوانی میانه پاسخ‌های استخراج شده از پرسشنامه…………………………………………………………… 128

نمودار (4-5) فراوانی مربوط به میزان رضایت از حوزه های مختلف مطرح در پرسشنامه………………………… 129

فهرست جداول

جدول2-1- پیشرفت سیستم ERP………………………………………………………………………………………………………. 12

جدول 2-2- عنوان دهی به ERP و وزن آن‌ ها از نظر شرکت‌ها [10]……………………………………………………… 19

جدول (3-1) شاخص‌ها مطرح در صنعت تولید……………………………………………………………………………………. 79

جدول (3-2) نحوه ارزیابی معیار انتخاب فروشنده……………………………………………………………………………….. 93

جدول (3-3) ساختار نگه داری اطلاعات خریدها (مخزن خریدها)……………………………………………………….. 93

جدول (4-1) مقایسه چارچوب‌های شرکت‌های مطرح با چارچوب پیشنهادی…………………………………………. 113

جدول (4-2) میزان تحصیلات شرکت کنندگان در تحقیق……………………………………………………………………… 115

جدول (4-3) سطح تحصیلات شرکت کنندگان در پرسش…………………………………………………………………….. 116

جدول (4-4) تجربه کاری شرکت کنندگان در تحقیق…………………………………………………………………………….. 117

جدول (4-5) فراوانی مربوط به پاسخ‌های پرسشنامه در نرم افزار SPSS…………………………………………………. 123

فهرست رابطه‌ها

 

 

رابطه (3-1)   …………………………………………………………………………………………………………………………………… 84

رابطه (3-2)………………………………………………………………………………………………………………………………………. 84

رابطه (3-3)………………………………………………………………………………………………………………………………………. 85

رابطه (3- 4)   ………………………………………………………………………………………………………………………………….. 85

رابطه (3-5)………………………………………………………………………………………………………………………………………. 86

رابطه (3-6)    ………………………………………………………………………………………………………………………………….. 90

رابطه (3-7)   …………………………………………………………………………………………………………………………………… 91

رابطه (3-8)………………………………………………………………………………………………………………………………………. 91

رابطه (3-9)  ……………………………………………………………………………………………………………………………………. 94

رابطه(3-10)……………………………………………………………………………………………………………………………………… 95

رابطه(3-11)  …………………………………………………………………………………………………………………………………… 95

رابطه (4-1)  ……………………………………………………………………………………………………………………………………. 120

رابطه (4-2)  ……………………………………………………………………………………………………………………………………. 120

رابطه (4-3) ……………………………………………………………………………………………………………………………………… 121

چکیده:

یکی از مسائل پر چالش و روز دنیا برای سازمان‌های امروزی , همکاری و تجمیع سازمان‌های گسترده است. سازمان‌هایی که به دنبال بهبود شرایط و وضعیت خود در بازار رقابتی هستند، همواره به دنبال راه کارهایی بهینه برای ایجاد یک همکاری متناسب بین بخش‌های سازمانی خود می‌باشند . تا بتوانند به بهترین نحو ممکن منابع سازمان را مدیریت نمایند . دست یابی به این مهم , نیاز به یک رویکرد فکری و عملی مناسب خواه داشت که همواره با شرایط و بازار های کنونی منطبق بوده و نیاز های سازمان‌های امروزی را بر طرف نماید . چارچوب ارائه شده در این پروژه یک رویکرد فکری و عملی را برای سازمان‌های گسترده و رقابتی امروزی فراهم می‌کند. این چارچوب به دنبال بهبود مدیریت منابع سازمان و ایجاد حاکمیت معماری سرویس گرا در آن است. چارچوب پیشنهادی در این پروژه برای بهبود تصمیم گیری و عملکرد سازمان‌ها، سیستم پشتیبان تصمیم را در ضمیمه سیستم برنامه ریزی منابع سازمان پیشنهاد می‌کند. این چارچوب جهت بهبود عملکرد، از بدو ورود به سازمان و استراتژی‌ها، اهداف و فرایندها شروع کرده و با تحلیل وضعیت سازمان و اعمال باز مهندسی سعی در بهبود شاخص‌های مطرح در سازمان، ایجاد مدیریت بهینه در منابع سازمان و اعمال حاکمیت معماری سرویس گرا دارد. در این پروژه از شرکت‌های فعال در صنعت خودرو سازی ایران جهت بررسی این چارچوب استفاده شده است.

مقدمه:

فشارهای هزینه و رقابت بین سازمان‌های امروزی باعث شده که سازمان‌ها به سمت ایجاد یک بستر یا چارچوب مناسب و در عین حال ساده و سازگار بروند تا بتوانند در بازار رقابتی با توان بالا حرکت کنند. در این بستر توسعه به جای کاغذ بازی‌ها و تصمیم‌گیری‌های پایه‌ای، از راه حل‌های یکپارچه و جامع که عملیات‌های مدل سازی، شبیه سازی، پایش، طراحی و بهبود را انجام دهد، استفاده می‌کنند. که لازمه‌ی عملیاتی شدن این راه حل، استفاده از بستر سرویس گرایی و برنامه‌های کاربردی مدیریت منابع سازمان به صورت یکپارچه است.

ماهیت مدیریت فرایند کسب و کار و معماری سرویس گرا می‌توانند مکمل همدیگر باشند. در هر سازمان در ابتدا شاکله سازمان از طریق فرایندهای کسب و کار بدست می‌آیند. این فرایندها برای ارتباطات بینابینی خود به تکنولوژی و فناوری‌های ارتباطی نیازمندند  که شکل بارز و بهینه آن در معماری سرویس گرا مطرح و بیان می‌شود. لذا این دو در کنار هم و با همکاری هم می‌توانند به بهبود سازمان کمک کنند.

از عوامل مطرح در سازمان‌ها برنامه‌ریزی منابع سازمان است. این برنامه‌ریزی شامل کلیه تأمین‌ها و برنامه‌ریزی‌های از تا مین اولیه و برنامه تأمین کنندگان شروع و نهایتاً تا تحویل به مشتری و خروج از سازمان ادامه پیدا می‌کند. این برنامه ریزی را اصطلاحاً ERP گویند.

در حال حاضر نقاط ضعفی در ERP وجود دارد: (1) علی رغم دستاوردهای آن در فرایند مدیریت و برنامه‌ریزی منابع، نمی‌تواند به مدیریت جامع بلادرنگ پویا که برای پاسخ به تغییرات عملی و تصمیم‌گیری معقول مهم است، دست پیدا کند. (2) خیلی از شرکت‌ها هنوز از ERP  در یک سطح مشترک مثل سیستم‌های اطلاعاتی عمومی (که هدف ان‌ها جمع آوری اطلاعات ، انتقال ، محاسبه است)، استفاده می‌کنند، علاوه بر این،  ماژول پشتیبان تصمیم در ERP ، فاز جمع

زمستان 1390

 

 

 

 

چکیده پایان نامه (شامل خلاصه، اهداف، روش های اجرا و نتایج به دست آمده):

یکی از مهمترین مسائلی که به طور روزمره کلیه کشورهای جهان با آن سروکار دارند ،مسئله تامین انرژی می باشد.کاهش ذخایر منابع فسیلی و افزایش قیمت نفت و فرآورده های آن از یک سو ولزوم توجه به کاهش آلودگی های زیست محیطی ناشی از سوخت های فسیلی از سوی دیگر ،کشورهای جهان را ترغیب به استفاده از انرژیهای تجدید شونده وپاک نموده است.از جمله منابع تجدیدشونده که امروزه مورد توجه بسیاری از کشورهای اروپایی وآمریکایی قرار گرفته است،سوخت های زیستی (Biofuels)می باشند.یکی از مهمترین انواع سوخت های زیستی ،بیواتانول (Bioethanol) می باشد که از ضایعات محصولات کشاورزی همچون نیشکر ،گندم ،ذرت و چغندر قند تولید می گردد.

در تحقیق حاضر بعد از معرفی وبیان ویژگیهای سوخت های زیستی وبویژه بیواتانول به ارزیابی اقتصادی تولید بیواتانول با بهره گرفتن از ضایعات نیشکر کشت وصنعت هفت تپه خوزستان که یکی از تولید کنندگان عمده شکر در کشور می باشد ،پرداخته شده است .نرم افزار مورد استفاده در این تحقیق ،نرم افزار (COMFAR) می باشد که از جمله مهمترین نرم افزار های مورد استفاده شرکتهای مشاور سرمایه گذاری برای امکان سنجی (Feasibility Study) طرح ها می باشد.

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                              صفحه

 

فصل اول: کلیات تحقیق

1-1- بیان مسئله تحقیق………………………………………………………………………………………….. 2

1-2- اهمیت و ضرورت انجام تحقیق………………………………………………………………………… 4

1-3- اهداف تحقیق……………………………………………………………………………………………….. 5

1-4 سوالات تحقیق……………………………………………………………………………………………….. 5

5-1- فرضیه های تحقیق…………………………………………………………………………………………. 6

1-6- روشها و فنون اجرایی تحقیق……………………………………………………………………………. 6

1-7- ادبیات یا پیشینه تحقیق…………………………………………………………………………………… 7

1-8- منابع مورد استفاده…………………………………………………………………………………………. 7

فصل دوم: ادبیات موضوع و پیشینه تحقیق

مقدمه………………………………………………………………………………………………………………….. 9

2-1- تقسیم بندی انواع منابع انرژی………………………………………………………………………….. 10

2-2- سوختهای زیستی (BIO-FUELS) و مزایای استفاده از آن …………………………………. 11

2-3- وضعیت تولید سوختهای زیستی در ایران ………………………………………………………….. 13

2-4-  پروسه تولید مورد استفاده در این طرح……………………………………………………………… 15

2-4-1- تولید اتانول از Biomass…………………………………………………………………………. 16

2-4-2- تولید اتانول از باگاس………………………………………………………………………………… 17

2-5- خواص اتانول……………………………………………………………………………………………… 18

2-6- انواع اتانول (الكل اتیلیك)………………………………………………………………………………. 18

2-7- كاربرد اتانول (الكل اتیلیك)……………………………………………………………………………. 19

2-8- روند تغییرات تولید اتانول در دنیا…………………………………………………………………….. 20

2-9- كالای جایگزین……………………………………………………………………………………………. 21

2-10- اتانول به عنوان سوخت………………………………………………………………………………… 21

2-11- مزایای زیست محیطی اتانول…………………………………………………………………………. 23

2-12- محصولات جنبی ناشی از تولید اتانول……………………………………………………………… 24

2-13- مزایای افزودن 10% اتانول به بنزین………………………………………………………………… 25

2-14- مزایای مهم اتانول در مقایسه با MTBE…………………………………………………………. 26

2-15- بازار جهانی اتانول …………………………………………………………………………………….. 26

2-16- تولیدكنندگان عمده اتانول ……………………………………………………………………………. 28

2-17- جایگزینی اتانول با MTBE در بنزین……………………………………………………………. 29

2-18- بررسی ظرفیت تولید اتانول در كشور………………………………………………………………. 32

2-19- بررسی میزان واردات اتانول به كشور………………………………………………………………. 34

2-20- معرفی مكان پروژه (كشت و صنعت هفت تپه خوزستان)…………………………………….. 34

2-21- ویژگیهای استان خوزستان…………………………………………………………………………….. 35

2-21-1- آبهای خوزستان……………………………………………………………………………………… 35

2-21-2- آب و هوا…………………………………………………………………………………………….. 35

2-21-3 – وضعیت بارندگی………………………………………………………………………………….. 35

2-21-4 مدت روشنایی و انرژی خورشیدی………………………………………………………………. 35

2-22- گیاه نیشكر……………………………………………………………………………………………….. 36

2-23- وضعیت تولید نیشكر در ایران……………………………………………………………………….. 36

2-24- مزیت‌های نسبی هفت تپه خوزستان………………………………………………………………… 37

2-25- كشت و صنعت هفت تپه خوزستان………………………………………………………………… 38

2-25-1 تاریخچه تأسیس كارخانه…………………………………………………………………………… 38

2-25-2- كشت و برداشت نیشكر در هفت تپه………………………………………………………….. 39

2-25-3-تولید نیشكر در كارخانه……………………………………………………………………………. 40

2-25-4- فرآورده‌های جانبی تولید شكر…………………………………………………………………… 41

فصل سوم: مبانی نظری و متدولوژی تحقیق

مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………. 44

3-1- مبانی نظری نحوه سنجش هزینه های اجتماعی…………………………………………………….. 45

3-2- مروری بر مطالعات انجام شده ومبانی تئوریک……………………………………………………. 45

3-3- مروری بر روش های ارزشگذاری بر محیط زیست………………………………………………. 46

3-3-1- روش هزینه فرصت از دست رفته(Opportunity Cost Approach)…………… 46

3-3-2- روش واکنش – دز (Dose-Response Approach)………………………………… 47

3-3-3- روش هزینه جایگزینی (Replacement Cost)…………………………………………… 47

3-3-4- روش مخارج پیشگیری یا رفتار تعدیلی………………………………………………………… 47

3-3-5- تقاضای انتسابی (Ascribe Demand)……………………………………………………… 47

3-3-6- روش هزینه سفر (Teravel Cost Method)…………………………………………….. 48

3-3-7- روش هزینه بیماری …………………………………………………………………………………. 48

3-3-8- روش قیمت گذاری لذت گرایی (Hedonic Pricing Method)……………………. 49

3-3-9- روش رفراندوم (Referendum Method)……………………………………………….. 51

3-3-10- روش ارزش گذاری مشروط (Contingent Valuation Method)……………. 51

3-3-11- روش VSL (Value Of Statistical life)……………………………………………. 51

3-3-12- دیه…………………………………………………………………………………………………….. 52

3-3-13- روش درآمد…………………………………………………………………………………………. 52

 

3-3-14- روش بیمه…………………………………………………………………………………………… 53

3-3-15- پولی کردن اثرات خارجی منفی و مثبت …………………………………………………….. 53

3-4- حرکت به سمت تخصیص بهینه اجتماعی وترغیب بکارگیری انرژی های پایدار………….. 54

3-5- توسعه پایدار………………………………………………………………………………………………. 56

3-6- اندیشه توسعه پایدار……………………………………………………………………………………… 58

3-7- مفهوم پایداری…………………………………………………………………………………………….. 59

3-8- موانع تحقق پایداری ……………………………………………………………………………………. 60

3-9- اهداف کارکردی توسعه پایدار…………………………………………………………………………. 61

3-10- الزامات توسعه پایدار………………………………………………………………………………….. 61

3-11- تحلیل های موجود در مورد توسعه پایدار ……………………………………………………….. 62

3-12- پروتکل کیوتو…………………………………………………………………………………………… 63

3-13- استفاده از MTBE در بنزین و اثرات زیست محیطی آن……………………………………. 64

3-14- بررسی میزان آلاینده ها و هزینه های اجتماعی آنها…………………………………………….. 64

3-14-1- تأثیرات MTBE بر سلامت انسان……………………………………………………………. 65

3-14-2- ورود MTBE به منابع آب…………………………………………………………………….. 65

3-14-3- سرنوشت MTBE در منابع آب………………………………………………………………. 65

3-14-4- ورود MTBE به خاک………………………………………………………………………….. 66

3-15- روش های ارزیابی طرحهای سرمایه گذاری………………………………………………………… 66

3-15-1- روش ارزش فعلی خالص……………………………………………………………………….. 66

3-15-2- روش نرخ بازده داخلی IRR…………………………………………………………………… 67

3-15-3- روش نسبت منافع به هزینه ها………………………………………………………………….. 68

3-15-4- روش شاخص سودآوری………………………………………………………………………… 68

 

فصل چهارم: برآورد الگو و  تحلیل فرضیه

مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………. 70

4-1- تحلیل جایگاه صنعت در سیاست های کلان اقتصادی کشور……………………………………. 71

4-2- برآورد سرمایه گذاری مورد نیاز طرح………………………………………………………………… 72

4-2-1- برآورد سرمایه ثابت………………………………………………………………………………….. 73

4-2-1-1- زمین و ساختمان سازی…………………………………………………………………………. 73

4-2-1-2- تاسیسات و تجهیزات جانبی…………………………………………………………………… 74

4-2-1-3- تجهیزات اصلی پروسه تولید…………………………………………………………………… 75

4-2-1-4- هزینه وسائل اداری……………………………………………………………………………….. 75

4-2-1-5- هزینه وسائل نقلیه عمومی………………………………………………………………………. 76

4-2-1-6- دانش فنی و مدیریت پروژه……………………………………………………………………. 76

4-2-1-7- هزینه های قبل از بهره برداری…………………………………………………………………. 76

4-2-2- برآورد هزینه های تولید……………………………………………………………………………… 77

4-2-2-1- هزینه حقوق و دستمزد پرسنل…………………………………………………………………. 77

4-2-2-2- مواد اولیه……………………………………………………………………………………………. 78

4-2-2-3- هزینه تعمیر و نگهداری…………………………………………………………………………. 79

4-2-2-4- هزینه های سالانه انرژی…………………………………………………………………………. 79

4-2-2-5- سایر هزینه ها……………………………………………………………………………………… 79

4-2-2-6- هزینه بیمه…………………………………………………………………………………………… 79

4-2-2-7- هزینه استهلاک…………………………………………………………………………………….. 80

4-2-3- قیمت فروش………………………………………………………………………………………….. 80

4-2-4- محاسبه سرمایه در گردش…………………………………………………………………………… 81

4-2-5- برآورد کل سرمایه گذاری طرح……………………………………………………………………. 81

4-3- خروجی های نرم افزار کامفار و تفسیر آنها………………………………………………………… 82

4-4- آنالیز حساسیت……………………………………………………………………………………………. 82

4-5- نسبت سود خالص به کل فروش……………………………………………………………………… 84

4 -6- ارزش حال خالص (NPV) به کل حجم سرمایه گذاری………………………………………. 85

4 –7- صورت خلاصه طرح با مالیات………………………………………………………………………. 86

4-8- حساسیت IRR نسبت به تغییر نرخ تنزیل………………………………………………………….. 89

4-9-  مقایسه اقتصادی استفاده از MTBE واتانول در بنزین………………………………………… 105

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات

مقدمه………………………………………………………………………………………………………………… 108

5-1- بررسی استراتژیکی جایگزینی MTBE با بیواتانول…………………………………………….. 110

5-2- نتایج حاصل از تحقیق………………………………………………………………………………….. 111

5-3- پیشنهادات ……………………………………………………………………………………………….. 113

5-3-1- پیشنهادهای حاصل تحقیق…………………………………………………………………………. 113

5-3-2- پیشنهاد برای مطالعات آتی………………………………………………………………………… 114

 

پیوستها وضمائم………………………………………………………………………………………………….. 115

منابع ومآخذ……………………………………………………………………………………………………….. 120

چکیده ا نگلیسی…………………………………………………………………………………………………. 123

 

فهرست جداول

عنوان                                                                                                                              صفحه

 

جدول 2-1 خواص اتانول………………………………………………………………………………………. 18

جدول 2-2- تولیدكنندگان جهانی اتانول…………………………………………………………………….. 28

جدول 2-3- واحدهای تولیدی الكل اتیلیك………………………………………………………………… 33

جدول 2-4- میزان تولید نیشكر در ایران (تن)…………………………………………………………….. 37

جدول 3-1- خلاصه ای از مهمترین روش های درونی سازی آثار خارجی زیست محیطی……….. 55

جدول 4-1-   میزان سرمایه گذاری مورد نیاز طرح………………………………………………………. 73

جدول4- 2- هزینه های عملیات ساختمان سازی و محوطه سازی…………………………………….. 74

جدول 4- 3 – هزینه های خرید و نصب تاسیسات و تجهیزات جانبی………………………………. 74

جدول 4- 4 – هزینه خرید و نصب ماشین آلات خط تولید و تجهیزات آزمایشگاهی……………. 75

جدول 4- 5 – هزینه های اثاثیه و لوازم اداری……………………………………………………………… 75

جدول 4- 6-  هزینه وسائل نقلیه……………………………………………………………………………… 76

جدول 4-7– هزینه دانش فنی…………………………………………………………………………………. 76

جدول 4- 8 – هزینه های قبل از بهره برداری……………………………………………………………… 76

جدول 4- 9 – هزینه حقوق و دستمزد پرسنل……………………………………………………………… 77

جدول 4- 10– هزینه مواد اولیه مورد نیاز………………………………………………………………….. 78

جدول 4-11 – هزینه تعمیر و نگهداری…………………………………………………………………….. 79

جدول 4-12– هزینه انرژی مصرفی………………………………………………………………………….. 79

جدول 4- 13 – سایر هزینه ها………………………………………………………………………………… 79

جدول 4- 14 – هزینه بیمه کارخانه………………………………………………………………………….. 79

جدول 4- 15- هزینه استهلاک………………………………………………………………………………… 80

جدول 4- 16- قیمت فروش محصول………………………………………………………………………. 80

جدول 4- 17 –  برآورد سرمایه در گردش………………………………………………………………… 81

جدول 4- 18- سرمایه گذاری طرح………………………………………………………………………….. 81

جدول 4-19- اثربخشی استفاده از اتانول با درصدهای مختلف در بنزین………………………….. 105

جدول4-20- اثربخشی استفاده از MTBE با درصدهای مختلف در بنزین………………………. 105

جدول 4-21- تفاوت قیمت جایگزینی بیواتانول (99.5 درصد) با MTBE…………………….. 106

فهرست نمودارها

عنوان                                                                                                                              صفحه

 

نمودار 2-1- رشد تولیداتانول در دنیا………………………………………………………………………… 21

نمودار 2-2- تولید جهانی اتانول………………………………………………………………………………. 27

نمودار 2-3- مصرف جهانی اتانول……………………………………………………………………………. 27

نمودار 4-1- حساسیت IRR نسبت به درآمد فروش ،افزایش سرمایه گذاری ثابت و هزینه های عملیاتی    83

نمودار 4 -2 – نسبت سود خالص به کل فروش………………………………………………………….. 84

نمودار 4- 3 – ارزش حال خالص (NPV) به کل حجم سرمایه گذاری…………………………….. 85

بیان مسئله تحقیق:

 

استفاده روز افزون از سوخت های فسیلی افزایش قیمت محصولات نفتی و کاهش ذخایر موجود سبب گسترش تحقیقات در زمینه منابع جدید و تجدید پذیر انرژی و تلاش در جهت کاهش تکیه بر سوخت های فسیلی از جمله نفت و محصولات نفتی شده است .

از جمله منابع تجدید پذیر انرژی که میتواند جایگزینی برای سوخت های فسیلی شود و امروزه بسیار مورد توجه کشورهای اروپایی و آمریکایی قرار گرفته است “سوخت های زیستی” می­باشند که خود به چند گروه از جمله “بیواتانول” تقسیم می شوند .

بیواتانول یکی از انواع الکلها با فرمول  C2H5OH می باشد که به آن نامهای گوناگونی نظیر الکل اتیلیک ،الکل غلات و… نسبت داده میشود . اتانول دومین عنصر از سری الکلهای آلیفاتیک است که کاملا در آب و حلالهای آلی حل میشود و بسیار آبدوست میباشد . اتانول مایعی بیرنگ با بویی مطبوع میباشد و اغلب اتانولی که در صنعت از آن استفاده میشود الکل 95% یا الکل 95 درجه گویند که 95% آن الکل و 5% آن آب است و از نظر شیمیایی از نقطه انجمادی برابر 115- درجه سلسیوس و نقطه جوشی معادل 78 درجه سلسیوس و وزن مخصوصی برابر79. 0 g/ml در 20 درجه سلسیوس برخوردار است. بیواتانول از تبخیر مؤلفه های قندی بیوماس به وجود می ­آید و امروزه بیشتر از محصولات نشاسته ای و قندی تهیه میشود . با پیشرفته شدن فناوری از بیوماس سلولزی مانند درختان و سبزه ها نیز برای تهیه اتانول استفاده میشود .مواد اولیه ای که برای تولید بیواتانول مورد استفاده قرار میگیرند عبارتند از :

– ضایعات کشاورزی از قبیل پسمانده مواد و محصولات مانند ساقه ها ، برگها وسبوس غلات .

– ضایعات جنگلی مانند بریده ها و خاک اره های نجاری ، درختان مرده و شاخه های درختان .

– ضایعات جامد شهری شامل زباله های خانگی و محصولات کاغذی .

– ضایعات صنعتی مانند فرآورده های کاغذ سازی و مایع سیاه .

– مواد انرژی زا مثل درختان بارشد سریع و علف هایی که به طور مشخص برای این کار تولید میشوند .

بیواتانول سوختی است که از ضایعات محصولات کشاورزی (منابع تجدید پذیر ) توسط فرایند تخمیری تولید میگردد . از جمله این محصولات کشاورزی میتوان به نیشکر گندم جو برنج چغندر قند ذرت و … اشاره نمود. اتانول در صنایع سوختی غذایی دارویی آرایشی و بهداشتی کاربرد دارد اما استفاده از آن به عنوان سوخت کامل یا ترکیبی با بنزین به سرعت در حال افزایش است. کشورهای اروپایی در نظر دارند 10% سوخت مصرفی در بخش حمل و نقل جاده ای خود را از سوخت های زیستی تامین کنند . سایر کشور های دنیا از جمله برزیل آفریقای جنوبی چین و هند فعالیت های زیادی را برای جایگزینی سوخت های زیستی به جای سوخت های فسیلی آغاز کرده اند.

قابل ذکر است امروزه اتانول به روش های زیر در بنزین به کار می رود :

1– دوبار فرموله کردن بنزین

2– مخلوط نمودن اتانول با بنزین با در صدهای مختلف

3– اکسیژنه نمودن بنزین جهت کنترل مونوکسید کربن

از سویی سالیانه میلیونها تن ضایعات کشاورزی در کشور تولید میشود که قسمت عمده آن معدوم میگردد . بنابراین در صورتی که بتوان با روشی این ضایعات را به ماده ای سوختی تبدیل نمود صرفه های اقتصادی فراوانی برای کشور دارد . همچنین در صورتی که قیمت تمام شده محاسبه شده اتانول داخلی با منبع اولیه نیشکر پایین تر از قیمت کشور های اروپایی که مصرف کننده عمده این ماده هستند باشد میتوان برای صادرات این ماده نیز آینده ای در نظر گرفت .

فهرست مطالب

عنوان                                                                                     صفحه

فصل اول : مقدمه و کلیات موضوع

• مقدمه                                                                                2
• تعریف مساله                                                                             3
• ضرورت انجام تحقیق و کاربردهای آن                                               4
• اهداف تحقیق                                                                              4
• مفروضات تحقیق                                                                      5
• بیان روش انجام تحقیق                                                                  5
• نوآوری های پایان نامه                                                                   6
• ساختار پایان نامه                                                                         6

 فصل دوم: بیان مفاهیم و مروری بر تحقیقات پیشین

2-1     مقدمه                                                                                            8

2-2     مفاهیم کلی                                                                                     8

2-2-1     نمودارهای کنترل                                                                                8

2-2-2     انحرافات در نمودارهای کنترل                                                                 9

2-2-3     مقایسه نمودارهای کنترل                                                                     10

2-2-4     فاز 1و2 در نمودارهای کنترل                                                                11

2-3     الگوهای خطی تعمیم یافته                                                               12

2-4     پروفایل چیست؟                                                                              15

2-4-1     انواع مختلف پروفایل ها                                                                       15

2-4-1-1    پروفایل خطی ساده                                                                            15

2-4-1-2    پروفایل خطی چندگانه                                                                        15

2-4-1-3    پروفایل های چندجمله ای                                                                    16

2-4-1-4    پروفایل غیر خطی                                                                              16

2-4-2     پروفایل پواسون                                                                                  16

2-4-3     پروفایل لجستیک                                                                               18

2-5     نقطه تغییر                                                                                     20

2-5-1    برآوردکننده اریب نقطه تغییر                                                                 20

2-5-2    اهداف و فواید تجزیه و تحلیل نقطه تغییر                                                   21

2-5-3    انواع داده ها در بررسی نقطه تغییر                                                           21

2-5-4    انواع تغییرات در بررسی نقطه تغییر                                                          22

2-5-4-1    تغییر پله ای                                                                                       22

2-5-4-2    تغییر پله ای چندگانه                                                                            24

2-5-4-3    تغییر با روند خطی                                                                               25

2-5-4-4    تغییر مونوتنیک                                                                                   26

2-5-5    شناسایی نقطه تغییر در پایش پروفایل                                                      28

2-5-5-1    رویکرد برآورد MLE                                                                              28

2-5-5-2    رویکرد برآورد CUSUM                                                                         29

2-5-5-3    رویکرد برآورد EWMA                                                                          30

2-5-6    تخمین نقطه تغییر در پروفایل های لجستیک و پواسون                32

2-6     جمع بندی                                                                                    34

 فصل سوم: روش پیشنهادی جهت کشف نقطه تغییر

3-1     مقدمه                                                                                          36

3-2     تعریف مساله                                                                                  36

3-3     روش های پیشنهادی                                                                          37

 

 

3-3-1    تخمین نقطه تغییر پروفایل های پواسون با بهره گرفتن از برآورد MLE               37

3-3-2    توسعه مدل نقطه تغییر پروفایل های پواسون و ایجاد نمودار کنترل LRT        38

3-3-3    تخمین نقطه تغییر پروفایل های لجستیک با بهره گرفتن از براورد MLE             42

3-3-4    توسعه مدل نقطه تغییر پروفایل های لجستیک و ایجاد نمودار کنترلLRT       43

3-4     جمع بندی                                                                                     45

 فصل چهارم: شبیه سازی و تحلیل نتایج

4-1   مقدمه                                                                                            47

4-2   معرفی داده های مثال عددی و بیان مساله                                                47

4-2-1   مثال منتخب جهت پایش پروفایل های پواسون                                        47

4-2-2   مثال منتخب جهت پایش پروفایل های لجستیک                                      48

4-3   روش LRT جهت پایش پروفایل های پواسون و لجستیک (مدل نقطه تغییر)       52

4-4    نتیجه گیری و مقایسه نتایج                                                                 61

 فصل پنجم: جمع بندی و نتیجه گیری

5-1     مقدمه                                                                                           63

5-2     جمع بندی و نتیجه گیری                                                                  63

5-3    پیشنهاد برای پژوهش های آتی                                                             65

فهرست مراجع                                                                                      66

1 مقدمه

کنترل فرایند آماری به عنوان شاخه ای از کنترل کیفیت آماری، مجموعه ای از ابزار است که برای  کنترل و کاهش پراکندگی و در نتیجه بهبود کیفیت فرایندها استفاده می شود. به عبارت دیگر هر روش آماری که برای کشف تغییرات فرایند در طول زمان طراحی می شود در حوزه تحت پوشش کنترل فرایند آماری قرار می گیرد (وودال[1] و مونتگمری[2] ،1999). از ابزار اصلی کنترل فرایند آماری که به منظور بهبود کیفیت به کار گرفته می شوند می توان به هیستوگرام، برگه کنترل، نمودار پارتو، نمودار علت و معلول، نمودار پراکندگی، نمودار تمرکز نقص ها و نمودار کنترل اشاره نمود. از نظر مونتگومری (2005) در میان هفت ابزار فوق که غالباً ابزارهای هفتگانه عالی[3] نامیده می شوند، نمودار کنترل مهمترین و قدرتمندترین ابزار کنترل فرایند آماری می باشد. نمودار کنترل جهت کنترل میزان تغییرات در یک یا چند مشخصه کیفی مورد استفاده واقع می شود. در تحقیقات پیشین و به طور کلی در اکثر کاربردهای مرسوم کنترل فرایند آماری، فرض بر این بوده است که کیفیت محصول یا عملکرد فرایند می تواند به وسیله ی توزیع یک یا چند مشخصه کیفی توصیف شده و به وسیله نمودارهای کنترل تک متغیره یا چند متغیره کنترل شود.  در دهه ی گذشته  محققانی همچون کنگ[4] و آلباین[5] (2000) و وودال و همکاران (2004) حوزه ی جدیدی را در علم کنترل فرایند آماری معرفی نموده و عنوان می کنند که در بسیاری از واحدهای صنعتی و خدماتی، کیفیت محصول یا عملکرد فرایند به وسیله رابطه بین یک متغیر پاسخ و یک یا چند متغیر مستقل، بهتر توصیف می شود. آنها این رابطه را پروفایل می نامند. در بسیاری از کاربردها همچون کالیبراسیون این رابطه به وسیله ی یک مدل رگرسیون خطی توصیف می شود در حالی که در کاربردهای دیگر مانند اندازه گیری های مختلف از یک متغیر یکسان مثل ضخامت در مکان های مختلف یک قطعه، مدل های پیچیده تری همچون مدل های رگرسیون غیرخطی مورد نیاز است. طی سال های اخیر پایش پروفایل برای مشخصه های کیفی وصفی مانند برنولی، پواسون و چندجمله ای با بهره گرفتن از مدل های خطی تعمیم یافته مورد توجه محققین قرار گرفته است. پروفایل های خطی تعمیم یافته پروفایل هایی هستند که با بهره گرفتن از تابع تبدیل مشخص به پروفایل خطی تبدیل می شوند. روش های مختلفی برای مدل سازی و پایش این گونه از پروفایل ها توسعه داده شده است. تحقیق در این حوزه از یک سو منطبق با جهت گیری علمی محققان در زمینه ی کنترل کیفیت آماری و از سوی دیگر تلاش برای پاسخ به نیاز واحدهای صنعتی یا خدماتی است که به گونه ای نیاز به مدل سازی مشخصه های کیفی به صورت پروفایل های خطی تعمیم یافته دارند.

1-2 تعریف مساله

در بسیاری از شرایط کیفیت فرایند یا محصول به کمک رابطه ی بین یک متغیر پاسخ و یک یا چند متغیر مستقل بهتر توصیف می شود لذا در هر مرحله ی نمونه گیری مجموعه ای از داده ها گردآوری می شود که می توان رابطه ی آن ها را به کمک تابعی تحت عنوان پروفایل نشان داد. پروفایل ها بر اساس نوع رابطه بین متغیر پاسخ و متغیرهای مستقل به انواع مختلفی تقسیم می شوند.

بررسی های صورت گرفته در ادبیات موضوع نشان می دهد که پایش پروفایل های خطی  به علت سادگی محاسبات بخش قابل توجهی از تحقیقات صورت گرفته در حوزه پایش پروفایل ها را به خود اختصاص داده است. پروفایل های خطی تعمیم یافته پروفایل هایی هستند که با بهره گرفتن از تابع تبدیل مشخص به پروفایل خطی تبدیل می شوند. پروفایل های خطی تعمیم یافته گسسته شامل پروفایل های لجستیک (باینری) و پواسون می باشند. پایش این پروفایل ها به دلایلی چون کاربرد فراوان آن در صنعت و جدید بودن حوزه ی کاری به عنوان یک موضوع حایز اهمیت در زمینه پایش پروفایل ها مطرح می باشند. معمولا به منظور پایش این گونه از پروفایل ها، نمودارهای کنترل چندمتغیره تکی مورد استفاده قرار می گیرد. از سوی دیگر، با توجه به این که زمان کشف تغییر توسط نمودارهای کنترل لزوما منطبق با زمان واقعی تغییر نیست استفاده از رویکردهای شناسایی نقطه ی تغییر که زمان واقعی تغییر را معلوم می کند، می تواند در کشف سریع تر و ساده تر انحرافات با دلیل موثر واقع شود.

در این پایان نامه به منظور پایش پروفایل های لجستیک و پواسون در فاز 2 پس از توسعه مدل نقطه تغییر بر اساس تابع درستنمایی، نموداری مبتنی بر آماره ی درستنمایی استاندارد شده ارائه شده است. در این روش علاوه بر امکان تشخیص وضعیت خارج از کنترل، امکان برآورد نقطه تغییر نیز  به صورت همزمان فراهم می شود.

1-3 ضرورت انجام تحقیق و کاربردهای آن

در این پایان نامه مباحث مربوط به پایش پروفایل های خطی تعمیم یافته گسسته بررسی شده است. این پایان نامه برای دانشجویان و محققانی که علاقه مند به تحقیق در زمینه کنترل فرایند آماری به ویژه پایش پروفایل ها هستند، مرجع مناسبی است. همچنین موسسات پژوهشی که در زمینه کنترل کیفیت آماری به بررسی می پردازند نیز می توانند از آن بهره گیرند. از دیدگاه کاربردی، روش های ارائه شده در این پایان نامه می تواند در بخش های خدماتی و صنعتی که عملکرد فرایند یا کیفیت محصول به وسیله یک رابطه باینری یا پواسون بین متغیر پاسخ و متغیرهای مستقل توصیف می شود، استفاده شود.

1-4 اهداف تحقیق

اهداف تحقیقاتی این پایان نامه در قالب موارد زیر مطرح می گردد:

1- توسعه روشی برای پایش پروفایل های پواسون و باینری با روش آزمون نسبت درستنمایی(LRT) در فاز 2

2- توسعه روشی برای تخمین نقطه تغییر در فاز 2

3- ارائه رابطه بازگشتی برای کوتاه تر کردن زمان پایش پروفایل های اضافه شده در فاز 2

4- مقایسه عملکرد تخمین نقطه تغییر با رویکرد LRT و تخمین نقطه تغییر با رویکرد MLE

1-5 مفروضات تحقیق

1- عملکرد فرایند یا کیفیت محصول به وسیله یک رابطه رگرسیونی بین متغیر پاسخ با توزیع باینری یا پواسون و یک متغیر مستقل X توصیف می شود. بعلاوه مقادیر متغیر پاسخ در طول زمان و همچنین به ازای سطوح مختلف متغیر X از یکدیگر مستقل هستند.

2- مقادیری که متغیر تصادفی X اختیار می کند مقادیر ثابت و معلوم هستند.

3- مطالعات پایش پروفایل ها در فاز2 نمودار کنترل صورت گرفته است.

4- تغییر اعمال شده از طریق ضرایب پروفایل بر میانگین متغیر پاسخ و از نوع پله ای منفرد است.

1-6 بیان روش انجام تحقیق

روش انجام تحقیق مطابق روش متداول در انجام یک کار تحقیقاتی در حوزه کنترل فرایند آماری بوده و بر اساس مراحل زیر صورت گرفته است:

1- جمع آوری اطلاعات شامل جستجو در سایت های معتبر علمی، مطالعه ی مقالات و کتاب ها

2- بررسی مقالات و مطالعات صورت گرفته در زمینه پایش پروفایل ها و کشف نقطه تغییر

3- پیدا کردن شکاف تحقیقاتی

4- بیان مسئله مبنی بر شناسایی نقطه تغییر در پروفایل های چندجمله ای تعمیم یافته گسسته

5- پیشنهاد روش مناسب در خصوص بکارگیری رویکرد آزمون نسبت درستنمایی برای حل مسئله مذکور

6- ارزیابی عملکرد روش و مقایسه آن با رویکرد مرسوم در شناسایی نقطه تغییر (برآورد بیشترین درستنمایی) با بهره گرفتن از شبیه سازی

1-7 نوآوری های پایان نامه

نوآوری این پایان نامه عبارت است از توسعه نمودار کنترل LRT برای پایش پروفایل های پواسون و لجستیک در فاز 2 و تخمین نقطه تغییر با این رویکرد و مقایسه عملکرد این رویکرد با رویکرد مرسوم  پایش ضرایب پروفایل با بهره گرفتن از نمودار کنترل  هتلینگ و تخمین نقطه تغییر با روش MLE. نوآوری دیگر این پایان نامه ارائه رابطه بازگشتی برای کوتاه تر کردن زمان پایش پروفایل های اضافه شده در فاز2 می باشد که زمان انجام محاسبات شبیه سازی را به مقدار قابل