فهرست مطالب

چکیده…………………………………………………………………………………………………………………………………………..1

مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………………………2

فصل اول– کلیات و تاریخچه

• اهمیت غلات…………………………………………………………………………………………………………………………….6

1-2 گندم……………………………………………………………………………………………………………………………………….6

1-2-1 گیاهشناسی…………………………………………………………………………………………………………………………….6

1-2-1-1 ریشه……………………………………………………………………………………………………………………………….7

1-2-1-2 ساقه…………………………………………………………………………………………………………………………………7

1-2-1-3 برگ………………………………………………………………………………………………………………………………..7

1-2-1-4 گل آذین……………………………………………………………………………………………………………………………..8

1-2-1-5 میوه…………………………………………………………………………………………………………………….8

1-2-2 فیزیولوژی………………………………………………………………………………………………………………..9

1-2-3 اکولوژی…………………………………………………………………………………………………………………..9

1-2-3-1 شرایط مناسب رشد……………………………………………………………………………………………………9

1-2-3-2 آب و هوای مناسب رشد…………………………………………………………………………………………….10

1-2-4 سطح زیر کشت و میزان تولید. ……………………………………………………………………………………….10

1-3 پیریدوکسین…………………………………………………………………………………………………………………12

1-3-1 پیریدوکسین و تأثیر آن بر گیاه…………………………………………………………………………………………12

1-3-2 تأثیر پیریدوکسین بر رشد و جذب در گیاه…………………………………………………………………………….13

 

فصل دوم- بررسی منابع

1-2 مروری کوتاه بر پژوهش‌های انجام شده در زمینه‌ی پرایمینگ بر شاخص‌های جوانه زنی………………………….15

2-2 مروری کوتاه بر پژوهش‌های انجام شده در زمینه‌ی اثرات پیریدوکسین بر شاخص‌های جوانه زنی………………..18

2-3 مروری کوتاه بر پژوهش‌های انجام شده در زمینه‌ی اثرات پیریدوکسین و سایر ویتامین‌ها بر روی فعالیت دو آنزیم کاتالاز و پراکسیداز……………………………………………………………………………………………………………..19

2-4 مروری کوتاه بر پژوهش‌های انجام شده در زمینه‌ی طول‌دوره ی پرایمینگ بر شاخص‌های جوانه ………………..24

فصل سوم- مواد و روش‌ها

3-1 مواد و روش‌ها…………………………………………………………………………………………………………….27

3-2 سترون سازی بذور………………………………………………………………………………………………………..27

3-3 تهیه‌ی محلول‌های لازم برای اعمال تیمارهای مختلف…………………………………………………………………..28

3-3-1 تهیه‌ی محلول پیریدوکسین……………………………………………………………………………………………..28

3-4 تیمارهای به کار رفته در آزمایش………………………………………………………………………………………..28

3-5 روش کشت بذر……………………………………………………………………………………………………………29

کشت در پتریدیش……………………………………………………………………………………………………………….29

3-6 استخراج پروتئین برای سنجش فعالیت آنزیم (Sundhakar et al., 2001)…………………………………………30

3-7 سنجش فعالیت آنزیم کاتالاز (Kar Mischra, 1976)…………………………………………………………………30

3-8 سنجش فعالیت آنزیم پراکسیداز (حدادچی، 1365)……………………………………………………………………..31

3-9 اندازه گیری شاخص‌های جوانه زنی……………………………………………………………………………………..31

3-10 تجزیه و تحلیل آماری……………………………………………………………………………………………………34

فصل چهارم- نتایج

4-1 طول ریشه‌چه…………………………………………………………………………………………………………….36

4-2 طول ساقه‌چه……………………………………………………………………………………………………………….40

4-3 درصد جوانه‌ زنی………………………………………………………………………………………………………….44

4-4 وزن تر گیاهچه…………………………………………………………………………………………………………….48

4-5 وزن خشک گیاهچه………………………………………………………………………………………………………..52

4-6 سرعت جوانه ‌زنی…………………………………………………………………………………………………………56

4-7 ضریب سرعت جوانه ‌زنی………………………………………………………………………………………………..60

4-8 بنیه بذر……………………………………………………………………………………………………………………..64

4-9 میانگین مدت جوانه ‌زنی………………………………………………………………………………………………….68

4-10 میانگین جوانه زنی ‌روزانه……………………………………………………………………………………………..72

4-11 سرعت جوانه ‌زنی روزانه………………………………………………………………………………………………76

4-12 بنیه گیاهچه……………………………………………………………………………………………………………….80

 

4-13 فعالیت آنزیم کاتالاز……………………………………………………………………………………………………..83

4-14 فعالیت آنزیم پراکسیداز……………………………………………… …………………………………………………87

فصل پنجم- بحث و نتیجه‌گیری

5-1 شاخص‌های جوانه زنی………………………………………………………………………………………………….101

5-2 فعالیت کاتالازی و پراکسیدازی…………………………………………………………………………………………102

5-3 نتیجه‌ گیری……………………………………………………………………………………………………………….103

5-4 پیشنهادات…………………………………………………………………………………………………………………104

فصل ششم- منابع

منابع……………………………………………………………………………………………………………………………106

فهرست جداول

جدول 4-1 نتایج تجزیه واریانس تأثیر سطوح مختلف رقم، پیریدوکسین و طول دوره‌ی کاربرد یر مؤلفه‌های جوانه ‌زنی رشد گیاهچه گندم………………………………………………………………………………………………………………..92

ادامه‌ی جدول 4-1 نتایج تجزیه واریانس تأثیر سطوح مختلف رقم، پیریدوکسین و طول دوره‌ی کاربرد یر مؤلفه‌های جوانه ‌زنی رشد گیاهچه گندم……………………………………………………………………………………………………93

جدول 4-2 مقایسه میانگین تیمارهای ارقام در شاخص‌های جوانه ‌زنی گندم………………………………………………..93

ادامه‌ی جدول 4-2 مقایسه میانگین تیمارهای ارقام در شاخص‌های جوانه‌ زنی گندم……………………………………….93

جدول 4-3 مقایسه میانگین تیمارهای سطوح پیریدوکسین در شاخص‌های جوانه‌ زنی گندم………………………………..94

ادامه‌ی جدول 4-3 مقایسه میانگین تیمارهای سطوح پیریدوکسین در شاخص‌های جوانه ‌زنی گندم……………………….94

جدول 4-4 مقایسه میانگین تیمارهای سطوح طول دوره‌ی کاربرد در شاخص‌های جوانه ‌زنی گندم………………………94

ادامه‌ی جدول 4-4 مقایسه میانگین تیمارهای سطوح طول دوره‌ی کاربرد در شاخص‌های جوانه ‌زنی گندم……………..94

جدول 4-5 مقایسه میانگین تیمارهای رقم و سطوح پیریدوکسین در شاخص‌های جوانه ‌زنی گندم…………………………95

ادامه‌ی جدول 4-5 مقایسه میانگین تیمارهای رقم و سطوح پیریدوکسین در شاخص‌های جوانه ‌زنی گندم………………..95

جدول 4-6 مقایسه میانگین تیمارهای رقم و سطوح طول دوره‌ی کاربرد در شاخص‌های جوانه ‌زنی گندم……………….95

ادامه‌ی جدول 4-6 مقایسه میانگین تیمارهای رقم و سطوح طول دوره‌ی کاربرد شاخص‌های جوانه ‌زنی گندم………….96

جدول 4-7 مقایسه میانگین تیمارهای سطوح پیریدوکسین و طول دوره‌ی کاربرد در شاخص‌های جوانه ‌زنی گندم……..96

ادامه‌ی جدول 4-7 مقایسه میانگین تیمارهای سطوح پیریدوکسین و طول دوره‌ی کاربرد شاخص‌های جوانه ‌زنی گندم..97

جدول 4-8 مقایسه میانگین تیمارهای رقم، سطوح پیریدوکسین و طول دوره ی کاربرد در شاخص‌های جوانه‌ زنی گندم.98

ادامه‌ی جدول 4-8 مقایسه میانگین تیمارهای رقم، سطوح پیریدوکسین و طول دوره‌ی کاربرد در شاخص‌های جوانه ‌زنی گندم…………………………………………………………………………………………………………………………….99

فهرست نمودارها

نمودار‌1-1 توزیع سطح برداشت گندم استان‌ها نسبت به کل کشور در سال زراعی 1389-1388……………………….11

نمودار‌1-2‌ توزیع سطح تولید گندم استان ها نسبت به کل کشور در سال زراعی 1389-1388………………………….12

نمودار 4-1 بررسی طول ریشه‌چه گیاه گندم تحت تیمارهای پیریدوکسین…………………………………………………..38

نمودار 4-2 بررسی طول ریشه‌چه گیاه گندم تحت تیمارهای طول دوره‌ی کاربرد…………………………………………38

نمودار 4-3 بررسی طول ریشه‌چه گیاه گندم تحت تیمارهای رقم و پیریدوکسین……………………………………………39

نمودار 4-4 بررسی طول ریشه‌چه گیاه گندم تحت تیمارهای رقم و طول دوره‌ی کاربرد………………………………….39

نمودار 4-5 بررسی طول ریشه‌چه گیاه گندم تحت تیمارهای پیریدوکسین و طول دوره‌ی کاربرد…………………………40

نمودار 4-6 بررسی طول ساقه‌چه گیاه گندم تحت تیمارهای پیریدوکسین……………………………………………………42

نمودار 4-7 بررسی طول ساقه‌چه گیاه گندم تحت تیمارهای طول دوره‌ی کاربرد………………………………………….42

نمودار 4-8 بررسی طول ساقه‌چه گیاه گندم تحت تیمارهای رقم و پیریدوکسین…………………………………………….43

نمودار 4-9 بررسی طول ساقه‌چه گیاه گندم تحت تیمارهای رقم و طول دوره‌ی کاربرد…………………………………..43

نمودار 4-10 بررسی طول ساقه‌چه گیاه گندم تحت تیمارهای پیریدوکسین و طول دوره‌ی کاربرد………………………..44

نمودار 4-11 بررسی درصد جوانه‌ زنی گیاه گندم تحت تیمارهای پیریدوکسین…………………………………………….46

نمودار 4-12 بررسی درصد جوانه ‌زنی گیاه گندم تحت تیمارهای طول دوره‌ی کاربرد…………………………………..46

نمودار 4-13 بررسی درصد جوانه‌ زنی گیاه گندم تحت تیمارهای رقم و پیریدوکسین……………………………………..47

نمودار 4-14 بررسی درصد جوانه ‌زنی گیاه گندم تحت تیمارهای رقم و طول دوره‌ی کاربرد……………………………47

نمودار 4-15 بررسی درصد جوانه ‌زنی گیاه گندم تحت تیمارهای پیریدوکسین و طول دوره‌ی کاربرد………………….48

نمودار 4-16 بررسی وزن تر گیاه گندم تحت تیمارهای پیریدوکسین……………………………………………………….50

نمودار 4-17 بررسی وزن تر گیاه گندم تحت تیمارهای طول دوره‌ی کاربرد………………………………………………50

نمودار 4-18 بررسی وزن تر گیاه گندم تحت تیمارهای رقم و پیریدوکسین………………………………………………..51

نمودار 4-19 بررسی وزن تر گیاه گندم تحت تیمارهای رقم و طول دوره‌ی کاربرد……………………………………….51

نمودار 4-20 بررسی وزن تر گیاه گندم تحت تیمارهای پیریدوکسین و طول دوره‌ی کاربرد……………………………..52

نمودار 4-21 بررسی وزن خشک گیاه گندم تحت تیمارهای پیریدوکسین…………………………………………………..54

نمودار 4-22 بررسی وزن خشک گیاه گندم تحت تیمارهای طول دوره‌ی کاربرد…………………………………………54

نمودار 4-23 بررسی وزن خشک گیاه گندم تحت تیمارهای رقم و پیریدوکسین……………………………………………55

نمودار 4-24 بررسی وزن خشک گیاه گندم تحت تیمارهای رقم و طول دوره‌ی کاربرد…………………………………..55

نمودار 4-25 بررسی وزن خشک گیاه گندم تحت تیمارهای پیریدوکسین و طول دوره‌ی کاربرد…………………………56

نمودار 4-26 بررسی سرعت جوانه‌ زنی گیاه گندم تحت تیمارهای پیریدوکسین……………………………………………58

نمودار 4-27 بررسی سرعت جوانه‌ زنی گیاه گندم تحت تیمارهای طول دوره‌ی کاربرد………………………………….58

نمودار 4-28 بررسی سرعت جوانه ‌زنی گیاه گندم تحت تیمارهای رقم و پیریدوکسین…………………………………….59

نمودار 4-29 بررسی سرعت جوانه‌ زنی گیاه گندم تحت تیمارهای رقم و طول دوره‌ی کاربرد…………………………..59

نمودار 4-30 بررسی سرعت جوانه ‌زنی گیاه گندم تحت تیمارهای پیریدوکسین و طول دوره‌ی کاربرد…………………60

نمودار 4-31 بررسی ضریب سرعت جوانه ‌زنی گیاه گندم تحت تیمارهای پیریدوکسین…………………………………..62

نمودار 4-32 بررسی ضریب سرعت جوانه‌ زنی گیاه گندم تحت تیمارهای طول دوره‌ی کاربرد…………………………62

نمودار 4-33 بررسی ضریب سرعت جوانه‌ زنی گیاه گندم تحت تیمارهای رقم و پیریدوکسین…………………………..63

نمودار 4-34 بررسی ضریب سرعت جوانه زنی گیاه گندم تحت تیمارهای رقم و طول دوره ی کاربرد…………………63

نمودار 4-35 بررسی ضریب سرعت جوانه‌ زنی گیاه گندم تحت تیمارهای پیریدوکسین و طول دوره‌ی کاربرد………..64

نمودار 4-36 بررسی بنیه بذر گیاه گندم تحت تیمارهای پیریدوکسین……………………………………………………….66

نمودار 4-37 بررسی بنیه بذر گیاه گندم تحت تیمارهای طول دوره‌ی کاربرد………………………………………………66

نمودار 4-38 بررسی بنیه بذر گیاه گندم تحت تیمارهای رقم و پیریدوکسین………………………………………………..67

نمودار 4-39 بررسی بنیه بذر گیاه گندم تحت تیمارهای رقم و طول دوره‌ی کاربرد……………………………………….67

نمودار 4-40 بررسی بنیه بذر گیاه گندم تحت تیمارهای پیریدوکسین و طول دوره‌ی کاربرد……………………………..68

نمودار 4-41 بررسی میانگین مدت جوانه ‌زنی گیاه گندم تحت تیمارهای پیریدوکسین…………………………………….70

نمودار 4-42 بررسی میانگین مدت جوانه‌ زنی گیاه گندم تحت تیمارهای طول دوره‌ی کاربرد……………………………70

نمودار 4-43 بررسی میانگین مدت جوانه ‌زنی گیاه گندم تحت تیمارهای رقم و پیریدوکسین……………………………..71

نمودار 4-44 بررسی میانگین مدت جوانه ‌زنی گیاه گندم تحت تیمارهای رقم و طول دوره‌ی کاربرد……………………71

نمودار 4-45 بررسی میانگین مدت جوانه ‌زنی گیاه گندم تحت تیمارهای پیریدوکسین و طول دوره‌ی کاربرد…………..72

نمودار 4-46 بررسی میانگین جوانه ‌زنی روزانه گیاه گندم تحت تیمارهای پیریدوکسین………………………………….74

نمودار 4-47 بررسی میانگین جوانه ‌زنی روزانه گیاه گندم تحت تیمارهای طول دوره‌ی کاربرد………………………..74

نمودار 4-48 بررسی میانگین جوانه ‌زنی روزانه گیاه گندم تحت تیمارهای رقم و پیریدوکسین…………………………..75

نمودار 4-49 بررسی میانگین جوانه ‌زنی روزانه گیاه گندم تحت تیمارهای رقم و طول دوره‌ی کاربرد…………………75

نمودار 4-50 بررسی میانگین جوانه‌ زنی روزانه گیاه گندم تحت تیمارهای پیریدوکسین و طول دوره‌ی کاربرد………..76

نمودار 4-51 بررسی سرعت جوانه ‌زنی روزانه گیاه گندم تحت تیمارهای پیریدوکسین…………………………………..78

نمودار 4-52 بررسی سرعت جوانه‌ زنی روزانه گیاه گندم تحت تیمارهای طول دوره‌ی کاربرد…………………………78

نمودار 4-53 بررسی سرعت جوانه‌زنی روزانه گیاه گندم تحت تیمارهای رقم و پیریدوکسین…………………………….79

نمودار 4-54 بررسی سرعت جوانه ‌زنی روزانه گیاه گندم تحت تیمارهای رقم و طول دوره‌ی کاربرد………………….79

نمودار 4-55 بررسی سرعت جوانه‌ زنی روزانه گیاه گندم تحت تیمارهای پیریدوکسین و طول دوره‌ی کاربرد………..80

نمودار 4-56 بررسی بنیه گیاهچه گیاه گندم تحت تیمارهای پیریدوکسین……………………………………………………81

نمودار 4-57 بررسی بنیه گیاهچه گیاه گندم تحت تیمارهای طول دوره‌ی کاربرد………………………………………….82

نمودار 4-58 بررسی بنیه گیاهچه گیاه گندم تحت تیمارهای رقم و پیریدوکسین…………………………………………….82

نمودار 4-59 بررسی بنیه گیاهچه گیاه گندم تحت تیمارهای رقم و طول دوره‌ی کاربرد…………………………………..83

نمودار 4-60 بررسی بنیه گیاهچه گیاه گندم تحت تیمارهای پیریدوکسین و طول دوره‌ی کاربرد………………………….83

نمودار 4-61 بررسی فعالیت آنزیم کاتالاز گیاه گندم تحت تیمارهای پیریدوکسین………………………………………..85

نمودار 4-62 بررسی فعالیت آنزیم کاتالاز گیاه گندم تحت تیمارهای طول دوره‌ی کاربرد………………………………85

نمودار 4-63 بررسی فعالیت آنزیم کاتالاز گیاه گندم تحت تیمارهای رقم و پیریدوکسین…………………………………86

نمودار 4-64 بررسی فعالیت آنزیم کاتالاز گیاه گندم تحت تیمارهای رقم و طول دوره‌ی کاربرد……………………….86

نمودار 4-65 بررسی فعالیت آنزیم کاتالاز گیاه گندم تحت تیمارهای پیریدوکسین و طول دوره‌ی کاربرد………………87

نمودار 4-66 بررسی فعالیت آنزیم پراکسیداز گیاه گندم تحت تیمارهای پیریدوکسین…………………………………….89

نمودار 4-67 بررسی فعالیت آنزیم پراکسیداز گیاه گندم تحت تیمارهای طول دوره ی کاربرد………………………….89

نمودار 4-68 بررسی فعالیت آنزیم پراکسیداز گیاه گندم تحت تیمارهای رقم و پیریدوکسین……………………………..90

نمودار 4-69 بررسی فعالیت آنزیم پراکسیداز گیاه گندم تحت تیمارهای رقم و طول دوره‌ی کاربرد……………………90

نمودار 4-70 بررسی فعالیت آنزیم پراکسیداز گیاه گندم تحت تیمارهای پیریدوکسین و طول دوره‌ی کاربرد…………..91

 

چکیده

گندم یكی از مهمترین محصولات كشاورزی است كه در بیشترین سطح، در ایران و جهان كشت می‌شود و اهمیت غذایی آن برای همه روشن است. اهمیت غذایی و اقتصادی این محصول كشورها را به تلاش برای تولید بیشتر و خودكفایی سوق می‌دهد. برای اصلاح این گیاه زراعی در جهت افزایش قدرت استقرار و تولید، در مرحله جوانه ‌زنی شناخت شاخص‌های جوانه‌ زنی ضرورت دارد. در جوانه‌زنی بذر گیاهان زراعی اجزای سرعت جوانه‌ زنی، درصد نهایی جوانه‌زنی، رشد هتروترفیک گیاهچه حائز اهمیت است. از این‌ رو، این مطالعه به منظور بررسی واکنش اجزای جوانه زنی بذر گندم به سطوح مختلف پیریدوکسین و طول دوره‌ی کاربرد پیریدوکسین انجام شد. جهت انجام این آزمایش از بذور گندم، رقم آذر‌2 و امید استفاده شد. نمونه بذرها از سازمان تحقیقات اصلاح و نهال بذر شهرستان کرج در زمستان 1390 دریافت گردید. كشت داخل ژرمیناتور و آزمایشات مربوط به این تحقیق در آزمایشگاه فیزیولوژی گیاهی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه انجام شده است. این آزمایش در پتریدیش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در شرایط آزمایشگاه به اجراء در آمد. فاکتورهای این آزمایش شامل دو رقم آذر‌2 و امید، پیریدوکسین با غلظت‌های صفر یا شاهد، 02/0 درصد، 04/0 درصد و 06/0 درصد و طول دوره‌ی کاربرد پیریدوکسین به مدت صفر یا شاهد، 8، 16 و 24 ساعت بوده است. نتایج بدست آمده در این تحقیق نشان داد افزایش غلظت کاربرد پیریدوکسین اعمال شده و افزایش طول دوره‌ی کاربرد پیریدوکسین سبب افزایش شاخص‌های جوانه ‌زنی و کاهش فعالیت آنزیم‌های کاتالاز و پراکسیداز گردیده است. همچنین این نتایج نشان داد که رقم آذر‌2 در مقایسه با رقم امید به پیریدوکسین و طول دوره‌ی کاربرد آن نتیجه‌ی بهتری داشته است. نتایج نشان داد که اعمال تیمار پیریدوکسین 04/0 و طول دوره‌ی کاربرد پیریدوکسین به مدت 24 ساعت سبب ظهور بیشترین مقدار شاخص‌های جوانه‌ زنی، کمترین فعالیت آنزیم‌های

فهرست مطالب

خلاصه

فصل اول.. 1

مقدمه. 1

1-1- مبدا و سابقه کاشت هلو. 2

1-2- رده بندی و مشخصات گیاه شناسی.. 2

1-3- وضعیت تولید هلو در جهان.. 3

1-4- برداشت و بازار رسانی.. 3

1-5- خصوصیات کیفی هلو و معیار های آن.. 4

1-6- شرایط مطلوب نگهداری هلو. 5

1-7- آسیب شناسی پس از برداشت هلو. 5

1-8- تاریخچه آلوئه ورا 6

1-9- خصوصیات گیاه شناسی گیاه آلوئه ورا 6

1-10- اندام های مورد استفاده گیاه آلوئه ورا 8

1-11- ژل آلوئه ورا 8

1-12- لزوم کاربرد تکنولوژی پس از برداشت برای نگهداری هلو. 10

فصل دوم. 13

بررسی منابع.. 13

2-1- کلسیم در فیزیولوژی محصول برداشت شده 13

2-2- نقش کلسیم در دیواره سلولی.. 13

2-3- نقش کلسیم در غشاهای سلولی.. 14

2-4- نقش کلسیم درتوسعه سلول و فرایند های داخلی.. 15

2-5- نقش کلسیم در تعادل کاتیون _ آنیون و تنظیم اسمزی.. 15

2-6- نقش کلسیم در میوه 16

2-7- نحوه نفوذ کلسیم به داخل میوه 17

2-8- عواملی که تجمع کلسیم را در میوه تحت تاثیر قرار می دهند. 17

2-9- محلول پاشی کلسیم.. 18

2-10- کاربرد کلسیم بعنوان راه مؤثر در افزایش عمر پس از برداشت محصولات باغ. 19

2-11- ژل آلوئه ورا 21

2-11-1- ژل آلوئه ورا به عنوان واکس پوششی.. 21

2-11-2- خاصیت قارچ کشی ژل آلوئه ورا 23

2-11-3- کاربرد ژل آلوئه ورا در پس از برداشت… 25

فصل سوم. 25

مواد و روشها 25

3-1- تهیه میوه 25

3-2- طرح آزمایشی.. 26

3-3- تهیه ژل آلوئه ورا 26

3-4- تیمار میوه ها با ژل آلوئه ورا 26

3-5- تیمار میوه ها با محلول کلرید کلسیم.. 26

3-6- تیمار میوه ها با محلول کلرید کلسیم و ژل آلوئه ورا 27

3-7- آزمون‌های كیفی میوه 27

3-7-1- تعیین سفتی بافت میوه 27

3-7-2- اندازه گیری pH آب میوه 27

3-7-3- اندازه‌گیری میزان اسید آسكوربیک (ویتامین ث) 27

3-7-3-1- تهیه محلول 025/0 درصد 2و6 دی کلروفنل ایندوفنل.. 28

3-7-3-2- تهیه اسید آسکوربیک استاندارد. 28

3-7-3-3- استخراج عصاره میوه 28

3-7-4- اندازه‌گیری مواد جامد قابل حل كل عصاره میوه (SSC) 29

3-7-5- اندازه‌گیری اسیدهای قابل تیتراسیون (TA) 29

3-7-6- اندازه گیری محتوای فنل كل.. 30

3-7-6-1- تهیه محلول كربنات سدیم.. 30

3-7-6-2- رسم منحنی استاندارد اسید گالیك… 31

3-7-7- تعیین میزان فعالیت آنتی اکسیدان کل عصاره میوه 32

3-7-8- اندازه گیری میزان فعالیت آنزیم کاتالاز 33

3-7-8-1- نحوه تهیه بافر فسفات: 34

3-7-9- اندازه گیری فعالیت پلی فنل اكسیداز(PPO) 34

3-7-10- تجزیه و تحلیل داده‌ها 35

فصل چهارم. 36

نتایج.. 36

4-1- pHآب میوه 37

4-2- مواد جامد محلول.. 39

 

 

4-3- اسیدهای قابل تیتراسیون.. 40

4-4- ویتامین ث(اسید آسکوربیک) 43

4-5- سفتی بافت میوه 46

4-6- فنل کل.. 49

4-7- ظرفیت آنتی اکسیدانی کل.. 53

4-8- آنزیم کاتالاز 56

4-9- آنزیم پلی فنل اکسیداز 60

فصل پنجم.. 64

بحث… 64

5-1- pHآب میوه 64

5-2- مواد جامد محلول(TSS ) 65

5-3- اسیدهای قابل تیتراسیون(TA ) 66

5-4- سفتی بافت میوه 67

5-5- ویتامین ث : 70

5-6- فنل کل میوه ها 72

5-7- ظرفیت آنتی اکسیدانی کل.. 73

5-8- آنزیم کاتالاز 74

5-9- آنزیم پلی فنل اکسیداز: 75

5-10- نتیجه گیری کلی.. 78

5-11- پیشنهادات… 79

 منابع.. 80

فهرست جداول

جدول1-1- میزان تولید هلو در ده کشور اول دنیا (فائو، 2008)…………………………………………………………………………………………. ..3

جدول1-2-ارزش تغذیه‌ای هلو در100 گرم میوه تازه………………………………………………………………………………………………………….. 5

جدول1-4- جدول تجزیه واریانس تأثیر ژل آلوئه ورا، کلریدکلسیم و زمان بر صفات اندازه گیری شده در میوه هلو رقم زعفرانی           37

جدول2-4- جدول تجزیه واریانس تأثیر ژل آلوئه ورا، کلریدکلسیم و زمان بر میزان فنل کل،فعالیت پلی فنل اکسیداز و کاتالاز در میوه هلو رقم زعفرانی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 38

فهرست نمودار ها

نمودار4-1- اثر ژل آلوئه ورا بر pH آب میوه هلو رقم زعفرانی……………………………………………………………………………………………… 39

نمودار4-2- اثر کلرید کلسیم بر pH آب میوه هلو رقم زعفرانی…………………………………………………………………………………………… 39

نمودار4-3- اثر متقابل کلرید کلسیم و زمان نگهداری بر pH آب میوه هلو رقم زعفرانی……………………………………………………….. 40

نمودار4-4- اثر متقابل ژل آلوئه ورا ،کلرید کلسیم و زمان نگهداری بر میزان مواد جامد محلول هلو رقم زعفرانی…………………….. 41

نمودار4-5- اثر ژل آلوئه ورا بر میزان اسیدهای قابل تیتراسیون هلو رقم زعفرانی………………………………………………………………….. 42

نمودار4- 6- اثر متقابل ژل آلوئه ورا و کلرید کلسیم بر میزان اسید های قابل تیتراسیون هلو رقم زعفرانی……………………………… 43

نمودار4-7- اثر متقابل ژل آلوئه ورا و زمان نگهداری بر میزان اسید های قابل تیتراسیون هلو رقم زعفرانی……………………………… 43

نمودار4- 8- اثر ژل آلوئه ورا بر میزان ویتامین ث هلو رقم زعفرانی………………………………………………………………………………………. 45

نمودار4- 9- اثر کلرید کلسیم بر میزان ویتامین ث هلو رقم زعفرانی……………………………………………………………………………………. 45

نمودار4-10- اثر متقابل ژل آلوئه ورا و کلرید کلسیم بر میزان ویتامین ث هلو رقم زعفرانی………………………………………………….. 46

نمودار4-11- اثر متقابل ژل آلوئه ورا و زمان نگهداری بر میزان ویتامین ث هلو رقم زعفرانی…………………………………………………. 46

نمودار4-12- اثر متقابل ژل آلوئه ورا ،کلرید کلسیم و زمان نگهداری بر میزان ویتامین ث هلو رقم زعفرانی……………………………. 47

نمودار4-13- اثر متقابل ژل آلوئه ورا و کلرید کلسیم بر سفتی بافت میوه هلو رقم زعفرانی…………………………………………………… 48

نمودار4-14- اثر ژل آلوئه ورا بر سفتی بافت میوه هلو رقم زعفرانی……………………………………………………………………………………… 49

نمودار4- 15- اثر متقابل ژل آلوئه ورا ،کلرید کلسیم و زمان نگهداری بر سفتی بافت میوه هلو رقم زعفرانی…………………………… 49

نمودار4- 16- اثر ژل آلوئه ورا بر میزان فنل کل هلو رقم زعفرانی………………………………………………………………………………………… 51

نمودار4- 17- اثر کلرید کلسیم بر میزان فنل کل هلو رقم زعفرانی……………………………………………………………………………………… 51

نمودار4- 18- اثر متقابل ژل آلوئه ورا و کلرید کلسیم بر میزان فنل کل هلو رقم زعفرانی……………………………………………………… 52

نمودار4- 19- اثر متقابل ژل آلوئه ورا و زمان نگهداری بر میزان فنل کل هلو رقم زعفرانی…………………………………………………….. 52

نمودار4- 20- اثر متقابل کلرید کلسیم و زمان نگهداری بر میزان فنل کل هلو رقم زعفرانی………………………………………………….. 53

نمودار4-21-اثر متقابل ژل آلوئه ورا،کلرید کلسیم و زمان نگهداری بر میزان فنل کل هلو رقم زعفرانی………………………………. 53

نمودار4- 22- اثر ژل آلوئه ورا بر میزان آنتی اکسیدان کل هلو رقم زعفرانی……………………………………………………………………… 55

نمودار4- 23- اثر کلرید کلسیم بر میزان آنتی اکسیدان کل هلو رقم زعفرانی…………………………………………………………………… 55

نمودار4- 24- اثر متقابل ژل آلوئه ورا و کلرید کلسیم بر میزان آنتی اکسیدان کل هلو رقم زعفرانی…………………………………… 56

نمودار4- 25- اثر متقابل ژل آلوئه ورا و زمان نگهداری بر میزان آنتی اکسیدان کل هلو رقم زعفرانی………………………………….. 56

نمودار4- 26- اثر متقابل کلرید کلسیم و زمان نگهداری بر میزان آنتی اکسیدان کل هلو رقم زعفرانی……………………………….. 57

نمودار4 – 27- اثر ژل آلوئه ورا بر میزان فعالیت آنزیم کاتالاز هلو رقم زعفرانی…………………………………………………………………. 58

نمودار4 – 28- اثر کلرید کلسیم بر میزان فعالیت آنزیم کاتالاز هلو رقم زعفرانی………………………………………………………………. 59

نمودار4- 29- اثر  متقابل ژل آلوئه ورا و کلرید کلسیم بر میزان فعالیت آنزیم کاتالاز هلو رقم زعفرانی………………………………. 59

نمودار4- 30- اثر  متقابل ژل آلوئه ورا و زمان نگهداری بر میزان فعالیت آنزیم کاتالاز هلو رقم زعفرانی……………………………… 60

نمودار4-31- اثرمتقابل ژل آلوئه ورا، کلرید کلسیم و زمان نگهداری بر میزان فعالیت آنزیم کاتالاز هلو رقم زعفرانی……………. 60

نمودار4 – 32- اثر ژل آلوئه ورا بر میزان فعالیت آنزیم پلی فنل اکسیداز هلو رقم زعفرانی………………………………………………… 62

نمودار4 – 33- اثر کلرید کلسیم بر میزان فعالیت آنزیم پلی فنل اکسیداز هلو رقم زعفرانی……………………………………………… 62

نمودار4 – 34- اثر متقابل ژل آلوئه ورا و کلرید کلسیم بر میزان فعالیت آنزیم پلی فنل اکسیداز هلو رقم زعفرانی………………. 63

نمودار4 – 35- اثر متقابل ژل آلوئه ورا و زمان نگهداری بر میزان فعالیت آنزیم پلی فنل اکسیداز هلو رقم زعفرانی…………….. 63

نمودار4 – 36- اثر متقابل ژل آلوئه ورا، کلرید کلسیم و زمان نگهداری بر میزان فعالیت آنزیم پلی فنل اکسیداز هلو رقم زعفرانی……………………………………………………………………………………………………………………………………..64

 

خلاصه:

استفاده از ترکیبات سالم و سازگار با سلامت انسان و طبیعت یکی از دغدغه های مهم محققین تکنولوژی پس از برداشت محصولات باغی است. هدف از این تحقیق بررسی تاثیر پوشش خوراکی ژل آلوئه ورا و کلرید کلسیم بر ماندگاری و خصوصیات کیفی میوه هلو رقم زعفرانی بود. تیمار ژل آلوئه ورا در غلظت‌های صفر، 20 ، 25 و33درصد و تیمار کلرید کلسیم در سه سطح صفر و 5/0 و1درصد وهمچنین ترکیبات مختلف این تیمارها اعمال شدند. آزمایش بصورت فاکتوریل بر پایة طرح کاملاً تصادفی در 5 تکرار اجرا گردید. صفات مورد بررسی شامل میزان ویتامین ث، مواد جامد محلول، pH آب میوه، اسید های قابل تیتراسیون، سفتی بافت میوه، فنل کل، آنتی اکسیدان کل و میزان فعالیت آنزیم های کاتالاز و پلی فنل اکسیداز بود. نتایج نشان دادند که تیمار کلرید کلسیم 1درصد و ژل آلوئه ورا 33درصد مانع از افزایش pH طی دوره نگهداری گردیدند و تیمار ژل آلوئه ورا 33درصد موجب حفظ اسید های قابل تیتراسیون گردید. روند افزایش مواد جامد محلول در تیمار ژل آلوئه ورا 33درصد و نیز ترکیب این تیمار با کلرید کلسیم 5/0 و 1درصد کند تر بود. تیمارهای ترکیبی ژل آلوئه ورا و کلرید کلسیم  موجب حفظ سطوح ویتامین ث در حد بالاتری نسبت به شاهد

فهرست مطالب

چكیده ..1

فصل اول : کلیات تحقیق

1-1- مقدمه. 3

1-2 بیان مسأله. 4

1-3 اهمیت و ضرورت پژوهش.. 7

1-4 اهداف پژوهش.. 9

1-5 فرضیات پژوهش.. 10

فصل دوم: مروری بر ادبیات تحقیق وپیشینه تحقیق

2-1 تاریخچه. 12

2ـ2 اهمیت اقتصادی نخود 13

2-3  مشخصات گیاهشناسی نخود 15

2-4  مورفولوژی نخود 15

2-4-1ریشه. 16

2-4-2 ساقه. 16

2-4-3 برگ.. 17

2-4-4 گل. 18

2-5 رشد و نمو. 18

2-5-1 جوانه زنی و استقرار گیاهچه. 19

2-5-2 رشد و توسعه سطح برگ.. 20

2-5-3 تجمع ماده خشك و توزیع آن. 21

2-5-4 گلدهی. 22

2-5-5 نمو دانه. 22

2-6 تنش خشکی. 23

2-6-1 تنش خشکی و انواع آن. 23

2-6-2 چگونگی درک خشکی توسط گیاهان. 24

2-6-3 مکانیسم های مقاومت به تنش خشکی. 25

2-6-3-1 تنش خشکی و مراحل مختلف رشد گیاه 28

2-6-3-1-1تنش خشکی در مرحله ی جوانه زنی. 28

2-6-3-1-3 تنش خشکی در مرحله رشد زایشی. 29

2-7 تأثیر تنش خشکی بر گیاهان. 32

2-8 تعریف سالیسیلیک اسید 35

2-8-1سالیسیلیک اسید بعنوان تنظیم کننده 35

2-8-3 نقش سالیسیلیک اسید در تنش.. 35

2-8-4 نقش سالیسیلیک اسید در فیزیولوژی و تغییرات گیاهی. 36

2-8-5 بررسی تأثیر سالیسیلیک اسید بر خصوصیات رشدی گیاهان. 36

2-9 – بررسی تأثیر باکتری های محرک رشد بر خصوصیات رشدی گیاهان. 41

2-10 – تأثیر ازتوباکتر بر عملکرد و اجزاء عملکرد گیاهان زراعی. 41

2-11 – تاثیر سودوموناس بر عملكرد و اجزاء عملکرد گیاهان زراعی. 44

2-11- اثرات توأم باکتری های محرک رشد بر عملکرد و اجزاء عملکرد گیاهان زراعی. 46

فصل سوم : روش اجرای تحقیق

3-1 محل آزمایش.. 50

3-2 آزمایش خاک.. 50

3-3 مشخصات طرح آزمایش.. 50

 

 

3-4 عملیات زراعی. 51

3-5 نمونه برداری. 51

3-6 تجزیه و تحلیل داده ها 52

فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده ها

4-1- ارتفاع بوته. 54

4-2- تعداد شاخه جانبی. 56

4-3 طول دوره گلدهی. 57

4-4 طول دوره پر شدن دانه. 58

4-5 تعداد روز تا رسیدگی. 58

4-6 تعداد غلاف در بوته. 59

4-7 تعداد دانه در بوته. 60

4-8 وزن صد دانه. 61

4-9 عملکرد دانه. 62

4-10 عملکرد بیولوژیک.. 67

4-11 شاخص برداشت. 71

4-12 پروتئین دانه. 71

فصل پنجم : نتیجه گیری و پیشنهادات

5-1 بحث. 76

5-2 نتیجه گیری. 93

5-3 پیشنهادات. 94

منابع. 95

چکیده انگلیسی. 117

طرح روی جلد به زبان انگلیسی

فهرست جداول

جدول 4-1: تجزیه واریانس اثر تیمارهای آزمایش بر برخی از صفات مورد بررسی. ..54

جدول 4-2: مقایسه میانگین اثر اصلی اثر تیمارهای آزمایش بر برخی از صفات مورد بررسی. ..55

جدول 4-3- مقایسه میانگین اثرات متقابل تیمارهای آزمایشی بر ارتفاع بوته (سانتیمتر) ..56

جدول 4-4: تجزیه واریانس اثر تیمارهای آزمایش بر برخی از صفات مورد بررسی. ..62

جدول 4-5- مقایسه میانگین اثرات متقابل تیمارهای آزمایشی بر عملکرد دانه (کیلوگرم در هکتار) ..66

جدول 4-6- مقایسه میانگین اثرات متقابل تیمارهای آزمایشی بر عملکرد بیولوژیک (کیلوگرم در هکتار) ..68

جدول 4-7- مقایسه میانگین اثرات متقابل تیمارهای آزمایشی بر پروتئین دانه (درصد) ..72

فهرست اشکال

شکل 4-1: اثر مقابل سالسیلیک اسید و باکتری­ های محرک رشد بر تعداد شاخه جانبی. ..57

شکل 4-2: تاثیر تنش بر تعداد غلاف در بوته. ..60

شکل 4-3: تاثیر سالیسیلیک اسید بر تعداد غلاف در بوته. ..60

شکل 4-4: تاثیر باکتری های محرک رشد بر تعداد غلاف در بوته. ..60

شکل 4-5: تاثیر تنش بر تعداد دانه در بوته. ..62

شکل 4-6: تاثیر سالیسیلیک اسید بر تعداد دانه در بوته. ..62

شکل 4-7: تاثیر باکتری های محرک رشد بر تعداد دانه در بوته. ..63

شکل 4-8: تاثیر تنش بر وزن صد دانه. ..64

شکل 4-9: تاثیر سالیسیلیک اسید بر وزن صد دانه. ..64

شکل 4-10: تاثیر تنش بر عملکرد دانه. ..65

شکل 4-11: تاثیر سالیسیلیک اسید بر عملکرد دانه. ..66

شکل 4-12: تاثیر باکتری های محرک رشد بر عملکرد دانه. ..66

شکل 4-13: تاثیر تنش بر عملکرد بیولوژیک.. ..68

شکل 4-14: تاثیر سالیسیلیک اسید بر عملکرد بیولوژیک.. ..68

شکل 4-15: تاثیر باکتری های محرک رشد بر عملکرد بیولوژیک.. ..69

شکل 4-16: اثر مقابل سالسیلیک اسید و باکتری های محرک رشد بر عملکرد بیولوژیک.. ..70

شکل 4-17: تاثیر تنش بر پروتئین دانه. ..72

شکل 4-18: تاثیر سالیسیلیک اسید بر پروتئین دانه. ..72

شکل 4-19: تاثیر باکتری های محرک رشد بر پروتئین دانه. ..73

شکل 4-20: اثر مقابل سالسیلیک اسید و باکتری های محرک رشد بر پروتئین دانه. ..74

 

چکیده:

این آزمایش به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب بلوك‎های كامل تصادفی در 3 تكرار در شهرستان کرج (شهرک مهندسی زراعی) در اواخر اسفند ماه 1392 در کرج اجرا شد. این آزمایش شامل 3 فاكتور، آبیاری در 2 سطح (شرایط دیم و آبیاری تکمیلی در مرحله غلاف بندی)، باکتری‎های محرک رشد در 4 سطح (ازتوباکتر، سودوموناس، تلقیح توأم ازتوباکتر و سودوموناس و شاهد (بدون تلقیح)) و سالیسیلیک اسید نیز در 2 سطح (عدم مصرف و بذرمال با غلظت 1 میلی مولار) بود. نتایج این بررسی نشان داد که اثر تنش بر تمام صفات مورد بررسی به غیر از طول دوره پر شدن دانه، وزن صد دانه و شاخص برداشت معنی‎دار بود. سالیسیلیک اسید نیز تاثیر معنی­داری بر تمام صفات مورد بررسی به غیر از طول دوره پر شدن دانه، تعداد روز تا رسیدگی و شاخص برداشت داشت. باکتری‎های محرک رشد نیز تاثیر معنی­داری بر تمام صفات مورد بررسی به غیر از طول دوره پر شدن دانه، طول دوره گلدهی و شاخص برداشت داشت. نتایج نشان داد که اثر سالیسیلسک اسید، تنش و باکتری بر پروتئین دانه معنی دار بود. در حالت تلقیح بذر با ازتوباکتر، مصرف سالیسیلیک اسید و آبیاری تکمیلی پروتئین دانه به مقدار 3/28 درصد به دست آمد که در مقایسه با تیمار عدم تلقیح بذر با باکتری، عدم مصرف سالیسیلیک اسید و شرایط دیم (پروتئین دانه به مقدار 8/19 درصد) معنی دار گردید. در حالت تلقیح بذر با ازتوباکتر، مصرف سالیسیلیک اسید و آبیاری تکمیلی عملکرد دانه به مقدار 880 کیلوگرم در هکتار به دست آمد. در این تحقیق، اثرات متقابل سه گانه بر پروتئین دانه، عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه معنی‎دار گردید.

کلمات کلیدی: نخود، تنش، سالیسیلیک اسید، باکتری.

فصل اول

کلیات تحقیق
1ـ1 مقدمه

در دنیای امروز تولید مواد غذایی از مهمترین مسایل بشری به حساب می‌آید و در بسیاری از كشورهای در حال توسعه غذای تولیدی تكافوی مصرف را نمی‌كند. رشد فعلی جمعیت در جهان در حدود 5/2 تا 3 درصد بوده و در سال 2150 حدود 10 میلیارد نفرپیش بینی شده است (رستگار، 1377). اكثر كشورهای آسیایی، آمریكایی جنوبی و مركزی و تقریباً كل قارة آفریقا با كمبود مواد پروتئینی در غذای روزانه خود روبرو هستند. انسان برای رشد متعادل خود به ازای هر كیلوگرم وزن بدن، یک گرم پروتئین لازم دارد و روزانه 25 تا 40 گرم حداقل میزان پروتئینی است كه برای اعمال حیاتی بدن لازم است (پور نجف، 1385).

حبوبات به علت این ویژگی خاص یعنی وجود باكتری‌های تثبیت كنندة نیتروژن اتمسفری در ریشة آن ها، در حاصلخیزی خاك موثرند و هر ساله مقادیر زیادی نیتروژن بعد از برداشت این محصولات به خاك افزوده می­ شود. سایر

 

فهرست مطالب

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

صفحه	عنوان
1	1 مقدمه
4	بررسی منابع 2
4	1-2- نقش تغذیه
5	2-2- اهمیت شناسایی مواد مغذی در تغذیه حیوانی
7	3-2- تاریخچه شناسایی خوراکها و مواد مغذی آنها
7	4-2- جداول ارزش غذایی علوفه ها
10	5-2- جداول استاندارد
13	6-2- تفاوت و تغییرات مواد مغذی در خوراک های دام وطیور
13	1-6-2- علوفه های مزارع و مراتع
13	7-2- روش های شناسایی ارزش غذایی خوراکهای دام و طیور
15	1-7-2- شناسایی مواد خوراکی با روش های شیمیایی
15	2-7-2- تجزیه تقریبی
16	8-2- مواد خوراکی و طبقه بندی آن
16	1-8-2- مواد خوراکی متراکم انرژی زا
16	2-8-2- مواد خوراکی خشبی
17	9-2- یونجه
18	1-9-2- یونجه و اهمیت آن درتغذیه دام
19	2-9-2- عوامل موثر بر ارزش غذایی یونجه
21	3-9-2- ارقام مختلف یونجه
21	4-9-2- انواع یونجه زراعی داخلی و خارجی
24	10-2- ترکیبات شیمیایی خوراک
29	11-2- خصوصیات فیزیکی خوراک
30	1-11-2- اندازه ذرات
30	1-1-11-2- اندازه گیری ذرات
32	2-1-11-2- توصیه های اندازه ذرات
32	3-1-11-2-تاثیر اندازه ذرات در تغذیه نشخوارکنندگان
35	2-11-2- عامل موثر فیزیکی و فیبر موثر فیزیکی
38	3-11-2- جرم حجمی لحظه ای
40	4-11-2- ظرفیت نگهداری آب
41	5-11-2- دانسیته توده ای
42	6-12-2- ماده خشک محلول
43	12-2- فعالیت جویدن
44	13-2- خوردن
44	14-2- نشخوار
45	15-2- عوامل تغذیه ای تاثیرگذار روی فعالیت جویدن
45	1-15-2- ساختار شیمیایی خوراک
45	2-15-2- ساختار فیزیکی خوراک
47	مواد و روشها 3
47	1-3- مراحل اجرای تحقیق
48	2-3- روش های نمونه برداری
48	1-2-3- نمونه برداری از خوراك ها
48	2-2-3- نمونه برداری از علوفه خشک
49	3-2-3- نمونه برداری از علوفه خشك مورد آزمایش
49	3-3- آماده سازی و نگهداری نمونه ها
49	4-3- همگن سازی نمونه ها
	آزمایش اول
50	5-3- اندازه گیری تركیبات شیمیایی (تجزیه تقریبی)
50	1-5-3- تعیین ماده خشك
50	2-5-3- تعیین پروتئین خام
51	3-5-3- تعیین NDF
52	4-5-3- تعیین ADF
53	5-5-3- تعیین خاکستر
54	6-5-3- تعیین چربی خام
54	7-5-3- آنالیز آماری طرح
	آزمایش دوم
55	6-3- اندازه گیری خصوصیات فیزیکی
55	1-6-3- تعیین توزیع اندازه ذرات
55	2-6-3- تعیین میانگین هندسی و انحراف معیار استاندارد میانگین هندسی ذرات
56	3-6-3- تعیین عامل موثر فیزیکی
56	4-6-3-تعیین فیبر موثر فیزیکی
56	1-4-6-3- روش های استاندارد اندازه گیری الیاف موثر فیزیکی
57	5-6-3- تعیین دانسیته توده ای
57	6-6-3- تعیین ظرفیت نگهداری آب
57	7-6-3- تعیین ماده خشک محلول
58	8-6-3- آنالیز آماری طرح
58	9-6-3- تعیین روند آبگیری و تغییر جرم حجمی لحظه ای
60	1-9-6-3- آنالیز آماری طرح
61	نتایج و بحث 4
61	1-4- نتایج آزمایش اول: تعیین ترکیبات شیمیایی یونجه
68	2-4- نتایج آزمایش دوم: تعیین خصوصیات فیزیکی یونجه
84	3-4- نتیجه گیری
86	4-4- پیشنهادات
87	پیوست
89	مراجع
	چکیده انگلیسی

فهرست جداول

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

صفحه	عنوان
66	جدول1: ترکیبات شیمیایی چین دوم یونجه منطقه شمال استان آذربایجان غربی
66	جدول2 : ترکیبات شیمیایی چین دوم یونجه منطقه غرب استان آذربایجان غربی
67	جدول3: ترکیبات شیمیایی چین دوم یونجه منطقه جنوب استان آذربایجان غربی
67	جدول4: میانگین ترکیبات شیمیایی چین دوم یونجه 3 منطقه استان آذربایجان غربی
70	جدول5: تفکیک اندازه ذرات چین دوم یونجه منطقه شمال استان آذربایجان غربی با الک های جداکننده جدید ایالت پنسیلوانیا (درصد ماده خشک باقی مانده روی هر الک)
71	جدول6:تفکیک اندازه ذرات چین دوم یونجه منطقه غرب استان آذربایجان غربی با الک های جداکننده جدید ایالت پنسیلوانیا (درصد ماده خشک باقی مانده روی هر الک
71	جدول7: تفکیک اندازه ذرات چین دوم یونجه منطقه جنوب استان آذربایجان غربی با الک های جداکننده جدید ایالت پنسیلوانیا (درصد ماده خشک باقی مانده روی هر الک)
72	جدول8: تفکیک اندازه ذرات چین دوم یونجه 3 منطقه استان آذربایجان غربی با الک های جداکننده جدید ایالت پنسیلوانیا (درصد ماده خشک باقی مانده روی هر الک)
72	جدول9: میانگین هندسی اندازه ذرات ، فیبر موثر فیزیکی و NDF موثر فیزیکی چین دوم یونجه منطقه شمال استان آذربایجان غربی
73	جدول10 : میانگین هندسی اندازه ذرات ، فیبر موثر فیزیکی و NDF موثر فیزیکی چین دوم یونجه منطقه غرب استان آذربایجان غربی
73	جدول11: میانگین هندسی اندازه ذرات ، فیبر موثر فیزیکی و NDF موثر فیزیکی چین دوم یونجه منطقه جنوب استان آذربایجان غربی
74	جدول12: میانگین هندسی اندازه ذرات ، فیبر موثر فیزیکی و NDF موثر فیزیکی چین دوم یونجه 3 منطقه استان آذربایجان غربی
75	جدول 13: جرم حجمی لحظه ای چین دوم یونجه 3 منطقه استان آذربایجان غربی
80	جدول 14: مقادیر BD,WHC,SDM%نمونه های چین دوم یونجه منطقه شمال استان آذربایجان غربی
80	جدول 15: مقادیر BD,WHC,SDM%نمونه های چین دوم یونجه منطقه غرب استان آذربایجان غربی
81	جدول 16: مقادیر BD,WHC,SDM%نمونه های چین دوم یونجه منطقه جنوب استان آذربایجان غربی
81	جدول 17: مقادیر SG,BD,WHC,SDM%نمونه های چین دوم یونجه 3 منطقه استان آذربایجان غربی
82	جدول 18: مقادیر ترکیبات شیمیایی نمونه های چین دوم یونجه استان آذربا یجان غربی
83	جدول 19: مقادیر خصوصیات فیزیکی نمونه های چین دوم یونجه استان آذربا یجان غربی

 

چكیده پایان نامه:

به منظور تعیین ترکیبات شیمیایی و خصوصیات فیزیکی چین دوم علوفه یونجه استان آذربایجان غربی، تعداد 72 نمونه بر اساس نمونه ‌برداری طبقه ‌بندی شده تصادفی با توجه به میزان بارش 3 اقلیم (تیمار) شامل: 1) حوضه شمال دریاچه ارومیه با بارش 250-400 میلی‌متر، 2) حوضه غرب دریاچه ارومیه با بارش 300-800 میلی‌متر و 3) حوضه جنوب دریاچه ارومیه با بارش 300-600 میلی‌متر و از هر اقلیم 8 منطقه و از هر منطقه 3 روستا بصورت تصادفی انتخاب شد. سپس نمونه های 3 روستا از هر منطقه کاملا با یکدیگر مخلوط و در نهایت 24 نمونه برای علوفه یونجه بدست آمد که به آزمایشگاه ارسال شد. آنالیز صورت گرفته برای نمونه ها شامل: (ماده خشک، پروتئین خام، چربی خام، خاکستر، الیاف نامحلول در شوینده خنثی و اسیدی) برای ترکیبات شیمیایی و (اندازه ذرات، عامل موثر فیزیکی، فیبر موثر فیزیکی، دانسیته توده ای، ظرفیت نگهداری آب، جرم حجمی لحظه ای و ماده خشک محلول) برای خصوصیات فیزیکی بود. نتایج آنالیز ترکیبات شیمیایی نشان داد که بین تیمارهای آزمایشی چین دوم یونجه در استان آذربایجان غربی تفاوت معنی‌داری وجود نداشت (05/0p<)، به استثنای ماده خشک که بین تیمار 1 با 2 و 3 تفاوت معنی ‌دار مشاهده شد (05/0p<). بیشترین میزان پروتئین و چربی خام مربوط به منطقه 2 و بیشترین میزان ماده خشک، خاکستر و الیاف نامحلول در شوینده خنثی و اسیدی مربوط به منطقه 1 بود. همچنین نتایج آنالیز خصوصیات فیزیکی نشان داد که بین تیمارهای آزمایشی از لحاظ ظرفیت نگهداری آب، فیبر موثر فیزیکی و جرم حجمی لحظه ای تفاوت معنی‌داری وجود نداشت (05/0p<). از لحاظ دانسیته توده ای بین تیمار 1 و 2، از لحاظ اندازه ذرات بین 3 تیمار و از لحاظ عامل موثر فیزیکی و ماده خشک محلول بین تیمار 1 با تیمار 2 و 3 تفاوت معنی‌دار مشاهده شد (05/0p<). نتایج نشان داد که بیشترین میزان اندازه ذرات،عامل موثر فیزیکی و فیبر موثر فیزیکی مربوط به منطقه 1، بیشترین میزان دانسیته توده ای و جرم حجمی لحظه ای مربوط به منطقه 2 و بیشترین میزان ظرفیت نگهداری آب و ماده خشک محلول مربوط به منطقه 3 بود.

واژگان کلیدی: استان آذربایجان غربی، ترکیبات شیمیایی، خصوصیات فیزیکی، یونجه.

مقدمه

بنظر می‌رسد پرورش دام و طیور به روش علمی و اقتصادی و حرکت در مسیر توسعه تولیدات دامی بر چهار عامل عمده زیر وابسته است:

• بهبود مدیریت
• بهبود تغذیه
• اصلاح نژاد دام
• بهبود بهداشت دام و جایگاه

در این بین تغذیه صحیح مهمترین عامل تعیین کننده در تولید فرآورده‌های دامی و پیشرفت صنعت دامپروری بوده که خود علاوه بر تشخیص احتیاجات دام مستلزم شناخت از ترکیبات منابع خوراکی از نظر مواد مغذی و معدنی می‌باشد. موفقیت سرمایه‌گذاری در امر تولیدات دامی به مقدار زیادی تابع خوراك دادن و تغذیه مناسب می‌باشد. عدم شناخت درست در این زمینه، کاهش تولیدات دامی را به دنبال داشته و هر ساله سبب زیان‌های هنگفت اقتصادی می‌گردد. بنابراین به منظور استفادة بهینه از منابع خوراك دام و طیور ‌باید از کیفیت آنها اطلاع درست و کافی حاصل نمود. تحقیقات در این زمینه بسیار اندک و به میزان کمی صورت گرفته است و در نتیجه جداول اندکی وجود دارد. همچنین ایران کشوری با شرایط اقلیمی و اکولوژیکی مختلف است لذا انتظار می‌رود که ترکیبات مواد خوراکی در مناطق مختلف بسیار متغییر باشد. عوامل متعددی مانند جنس، گونه یا واریته گیاه، قسمت‌های مختلف گیاه مانند برگ، ساقه و دانه، مرحله رشد در زمان برداشت‌، حاصلخیزی و خصوصیات خاك، اقلیم و شرایط آب و هوایی، تغییرات در مراحل نگهداری، فرآوری، و یا انبار کردن، وجود ترکیبات ضد کیفیت مواد و عوامل خارجی بر روی ترکیبات مواد مغذی و معدنی خوراک‌ها تاثیر می‌گذارند.

تعیین میزان مواد مغذی و معدنی موجود در منابع خوراکی دام با توجه به شرایط خاص هر منطقه و استان می‌تواند به تدوین و تهیه جداول استاندارد غذایی منجر و همچنین با بهره گرفتن از این جداول نسبت به تهیه جیره‌های متناسب و ارزان اقدام نمود و در صورت لزوم مکمل‌های مناسب را برای هر منطقه تهیه و توصیه کرده و از به هدر رفتن پتانسیل حیوانی و کاهش تولید جلوگیری بعمل آورد. تجزیه شیمیایی و تعیین خصوصیات فیزیکی یکی از روش‌های کاربردی و مطمئن برای ارزیابی خوراك و نقطه شروع شناخت ارزش غذایی آن ماده خوراکی می‌باشد چرا که پس از تعیین ترکیبات خوراک و ویژگی های آن می‌توان براساس احتیاجات دام شروع به تهیه جیره‌های متعادل نمود. از اطلاعات بدست آمده از تجزیه شیمیایی خوراک‌ها می‌توان جهت برنامه‌های اصلاح نباتات علوفه‌ای، به زراعی، تنظیم جیره‌های غذایی دام و طیور، تشخیص مشکلات و بیماری‌های مربوط به تغذیه و فراهم کردن زمینه منطقی جهت قیمت‌گذاری منصفانه بخصوص در مناطقی که خرید و فروش خوراك دام بطور عمده انجام می‌گیرد، بهره‌برداری نمود.

بسیاری از کشورهای در حال توسعه با مشکلاتی در تأمین غذای کافی برای حیوانات پرورشی مواجه هستند. قیمت مواد خوراکی مورد استفاده در تغذیه حیوانات بالا بوده و در سال‌های اخیر قیمت مواد خوراکی که اساس تغذیه حیوانات را تشکیل می‌دهند، افزایش یافته است.

در كشور ما نیز تأمین خوراك دام یكی از مشكلات عمده تولیدکنندگان محصولات دامی است. در طی سال‌های گذشته در ایران صنایع و كارخانجات تبدیلی كشاورزی در حال ایجاد و گسترش بوده‏اند. تأمین مواد مغذی برای حیوان، از طریق مواد خوراکی فراهم می‌گردد. خوراک‌ها از نظر کیفیت (فیزیکی و مغذی) و تنوع بسیار متفاوت هستند، حتی ارزش غذایی یک ماده خوراکی بخصوص از منطقه‌ای به منطقه دیگر بسیار متغیر می‌باشد.

وجود تفاوت و تغییرات دامنه‌دار در ترکیبات مغذی و ارزش غذایی خوراک‌ها از یک طرف و لزوم بهبود بازدهی غذایی (در پی برنامه‌های اصلاحی افزایش تولید در حیوانات مزرعه ای) از طرف دیگر نیاز به تعادل و توازن مناسبتری در میزان و نسبت مواد مغذی جیره‌های دام‌ها را می‌طلبد، چرا که در این شرایط تغذیه دام‌ها دیگر نبایستی فقط به جنبه کمی خوراک دادن محدود گردد. بلکه توجه به ابعاد کیفی خوراک ها و خوراک دادن امری ضروری می‌باشد. برای تأمین احتیاجات غذایی حیوانات مزرعه‌ای در درجه اول نیاز به شناخت احتیاجات مغذی حیوان (در وضعیت‌های مختلف نگهداری، تولید و غیره) می‌باشد و در درجه بعد نیاز به شناخت مواد خوراکی و ترکیبات مغذی موجود در آنها خواهد بود. در این صورت است که امکان تأمین جیره‌های متعادل فراهم خواهد شد، لذا توجه به افزایش راندمان تولید حیوانات مزرعه‌ای زمینه‌های پژوهشی و تحقیق در امر شناخت و تعیین احتیاجات غذایی دام‌ها و نیز شناخت خوراک‌ها و ارزش غذایی آنها را فراهم ساخت.

از‌ ‌اواسط قرن اخیر، در پی افزایش نقش تغذیه در اقتصاد دامپروری، شناسایی ارزش غذایی خوراک‌ ها، تعیین احتیاجات غذایی حیوانات مزرعه‌ای و جنبه‌های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی تغذیه و بخصوص ارتباط غذا و تولید انرژی در بدن حیوان، توجه متخصصین علوم دامی (بخصوص متخصصین تغذیه دام و طیور) و حتی بعضی از سازمان‌های بین المللی را به خود معطوف داشته است که منجر به انجام تحقیقات بیشماری در این باره شده است. با توجه به اختلاف تركیبات شیمیایی و ارزش غذایی منابع خوراك در اقلیم های مختلف كه تحت تأثیر شرایط آب و هوایی، واریته گیاه، نوع و بافت خاك و تغییر می‌كند، لذا ضرورت جمع‌ آوری، دسته‌بندی و پالایش داده‌های موجود در كشور در رابطه با ارزش غذایی منابع خوراك دام و طیور مورد توجه قرار گرفته تا به عنوان اولین جداول ارزش غذایی منابع خوراك دام و طیور ایران تدوین و ارائه گردد. از حدود 20 سال قبل عملاً تعیین ارزش غذایی منابع خوراك دام و طیور در مؤسسه تحقیقات علوم دامی كشور شروع شده اما به علت كم بودن تعداد داده‌ها، تدوین این جداول امكانپذیر نبوده است. در سال‌های اخیر با توجه به احساس نیاز در كشور و تعداد نسبتا زیاد داده ‌های تولید شده، تهیه و تدوین جداول مربوطه در دستور كار تحقیقات علوم دامی كشور قرار گرفته است.

فهرست مطالب

 

1-1-  مقدمه. 3

1-2-  بیان مسئله. 4

1-3- اهمیت و ضرورت تحقیق.. 5

1-4- فرضیه ها 5

1-5- اهداف تحقیق.. 6

1-6- محدوده تحقیق.. 6

1-6-1- محدوده تحقیق از نظر موضوعی.. 6

1-6-2-  محدوده تحقیق از نظر مکانی.. 6

1-6-3- محدوده تحقیق از نظر زمانی.. 6

1-7- توتون و اهمیت آن دراقتصاد کشورها 6

 

2-1- تاریخچه کشت توتون در جهان.. 9

2-2- تاریخچه کشت توتون در ایران.. 9

2-3- جایگاه كشت توتون درگیلان.. 10

2-4- سطح زیر کشت و تولد توتون در ایران و جهان.. 10

2-5- گیاهشناسی توتون.. 11

2-6- نیازهای اقلیمی توتون.. 12

2-7-  نیازهای زراعی توتون.. 12

2-8-  سیستم کشت توتون.. 14

2-9-آبیاری توتون.. 16

2-10- روش های مدیریت آبیاری در سیستم کشت توتون و اثرات آن بر عملکرد. 19

2-11-کارایی مصرف آب توسط گیاه. 20

2-12- ارقام توتون.. 23

2-13- اثرات مدیریت آبیاری بر عملکرد توتون.. 23

2- 14- اثرات مدیریت آبیاری و ارقام مورد آزمایش بر اجزای عملکرد توتون.. 24

2- 15- مدل CROPWAT. 25

2-16- توابع تولید محصول نسبت به آب… 26

 

3-1- خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک محل انجام آزمایش…. 29

3-2- اطلاعات هواشناسی منطقه مورد آزمایش…. 30

3-3- مشخصات طرح آزمایشی.. 30

3-4- آبیاری توتون.. 30

3-5- مواد آزمایشی.. 30

3-5-1- معرفی ارقام. 30

3-5-2- معرفی مدل CROPWAT 8.0. 31

3-6- مراحل اجرای طرح.. 31

3-6-1- تهیه خزانه. 31

 

 

3-6-2- آماده سازی زمین و اعمال تیمارها 32

3-6-3- مراحل داشت توتون در زمین اصلی.. 33

3-7- صفات اندازه گیری شده. 35

3-7-1- طول برگ… 35

3-7-2- عرض برگ… 35

3-7-3- تعداد برگ… 35

3-7-4- ارتفاع گیاه. 35

3-7-5- قطر ساقه. 36

3-7-6- سطح برگ… 36

3-7-7- تعیین وزن تر و خشک برگ… 36

3-7-8- تعیین مقدار قند برگ… 36

3-7-9- تعیین مقدارنیکوتین برگ… 37

3-8- توابع تولید ارقام توتون نسبت به آب… 37

3-9- محاسبات آماری.. 37

 

4-1- اثر آبیاری بر عملکرد کمی.. 39

4-2- اثر آبیاری بر قیمت برگ خشک توتون.. 40

4-3- اثر آبیاری بر درآمد ناخالص در واحد سطح.. 40

4-4- اثر آبیاری  بر طول و عرض برگ توتون.. 45

4-5- اثر آبیاری  بر ارتفاع بوته. 45

4-6- اثر آبیاری بر تعداد برگ… 46

4-7- اثر آبیاری  بر  قطر ساقه. 46

4-8- اثر آبیاری  بر سطح برگ… 47

4-9- توابع تولید ارقام توتون نسبت به آب… 51

4-10- اثر آبیاری  بر میزان قند برگ توتون.. 52

4-11- اثر آبیاری بر میزان نیکوتین برگ توتون.. 54

 

5-1- نتیجه گیری.. 61

5-2-نتیجه گیری نهایی.. 66

5-3- پیشنهادات… 66

 

چکیده انگلیسی.. 73

فهرست جداول­

جدول 2-1 سطح زیر کشت و تولید توتون در کشورهای مختلف جهان بر اساس آمار. 11

جدول 3-1 برخی خصوصیات شیمیایی خاک محل انجام آزمایش…. 29

جدول 3-2 برخی خصوصیات فیزیکی خاک محل انجام آزمایش…. 29

جدول 3-3 آمار هواشناسی ایستگاه تحقیقات توتون گیلان در سال انجام آزمایش…. 34

جدول 3-4 تعداد دور آبیاری و میزان آب مصرفی در هر دور و در کل دوره رشد گیاه. 35

جدول 4-1 تجزیه واریانس صفات عملکرد برگ تر و خشک، قیمت وزن واحد و قیمت در واحد سطح ارقام توتون در سطوح مختلف نیاز آبی   42

جدول 4-2 مقایسه میانگین عملکرد برگ تر و خشک، قیمت وزن واحد، قیمت در واحد سطح در سطوح مختلف نیاز آبی گیاه 43

جدول 4-3 مقایسه میانگین عملکرد برگ تر، عملکرد برگ خشک، قیمت وزن واحد و درآمد هکتاری در ارقام توتون.. 43

جدول 4-4 مقایسه میانگین اثر متقابل آبیاری در ارقام توتون بر عملکرد برگ تر و خشک، قیمت وزن واحد وقیمت در واحد سطح.. 44

جدول 4- 5 تجزیه واریانس صفات طول برگ، عرض برگ، ارتفاع بوته، تعداد برگ، قطر ساقه و سطح برگ ارقام توتون در سطوح مختلف نیاز آبی.. 48

جدول 4-6 مقایسه میانگین طول برگ، عرض برگ، تعداد برگ، ارتفاع بوته، قطر ساقه و سطح برگ در سطوحمختلف نیاز آبی.. 49

جدول 4-7 مقایسه میانگین طول برگ، عرض برگ، تعداد برگ، ارتفاع بوته، قطر ساقه و سطح برگ در ارقام توتون.. 49

جدول 4-8 مقایسه میانگین اثر متقابل آبیاری در ارقام توتون بر طول برگ، عرض برگ، تعداد برگ، قطر ساقه، سطح برگ… 50

جدول 4-9 تجزیه واریانس صفات نیکوتین پابرگ، کمربرگ، لچه برگ و قند پابرگ، کمربرگ و لچه برگ ارقام توتون در سطوح مختلف نیاز آبی   58

جدول 4-10 مقایسه میانگین صفات نیکوتین پابرگ، کمربرگ، لچه برگ و قند پابرگ، کمربرگ و لچه برگ در ارقام توتون.. 58

جدول 4-11 مقایسه میانگین اثر متقابل آبیاری در ارقام توتون بر نیکوتین و قند پابرگ، کمربرگ و لچه برگ… 59

فهرست شکل­ها

شکل 4- 1 منحنی تابع تولید رقم Coker347. 51

شکل 4- 2 منحنی تابع تولید رقم PVH19. 51

شکل 4- 3 منحنی تابع تولید رقم ULT138. 52

شکل 4- 4  درصد قند برگ در سطوح نیاز آبی در پابرگ، کمربرگ و لچه برگ… 56

شکل 4- 5 درصد نیکوتین برگ در سطوح مختلف نیاز آبی در پابرگ، کمربرگ و لچه برگ… 57

 

چکیده

به منظور بررسی مدیریت آبیاری توتون که یکی از محصولات با ارزش کشاورزی و صنعتی است و در شرایط مختلف آب و هوایی کشت می­ شود، آزمایشی به صورت کرت­های خرد شده بر پایه بلوک­های کامل تصادفی با در نظر گرفتن 50 (I1) ، 75 (I2) و 100(I3) درصد نیاز آبی گیاه در کرت­های اصلی و ارقام توتون Coker347 (V1) ، PVH19 (V2) و ULT138 (V3) در کرت­های فرعی در سه تکرار به اجرا درآمد. این طرح در سال 1389 در مرکز تحقیقات توتون رشت انجام گرفت و مدیریت آبیاری سه رقم توتون با بهره گرفتن از داده ­های هواشناسی منطقه با بکارگیری برنامه کامپیوتری CROPWAT8.0 برنامه ­ریزی شد. بر اساس نتایج بدست آمده از نظر وزن تر محصول، ارقام نر عقیم نسبت به رقم کوکر آبدوست تر بوده و پتانسیل پذیرش آب بیشتری را از خود نشان دادند. از نظر این صفت رقم PVH19 (V2) با آبیاری 100درصد با 15710 کیلوگرم بیشترین و رقم کوکر347 (V1) با آبیاری 50 درصد با 8786 کیلوگرم کمترین عملکرد برگ تر را داشتند. از نظر تولید برگ خشک نیز ارقام نر عقیم نسبت به رقم کوکر دارای عملکرد بیشتری بودند. از نظر این صفت رقم PVH19 (V2) با نیازآبی 75 درصد و تولید 1761کیلو محصول برتر از سایر ارقام بوده و رقم کوکر347 با 50 درصد نیاز آبی با 912 کیلو کمترین مقدار محصول برگ خشک را داشت. نتایج طرح نشان داد که تیمار رقم PVH19 (V2) با 100 درصد نیاز آبی از نظر درآمد هکتاری با29010000 ریال بیشترین و تیمار، رقم Coker347 (V1) با50 درصد نیاز آبی با 9514700ریال کمترین درآمد را به خود اختصاص داد. نتایج حاصله نشان داد که با صرفه­جویی 25 درصدی در مصرف آب نه تنها از میزان محصول و درآمد کشاورز کم نمی­ شود بلکه در هزینه­ های مصرف آب و کارگری نیز صرفه­جویی قابل توجهی به عمل می­آید. بنابراین با در نظر گرفتن هزینه­ها و درآمد حاصل از اجرای طرح، تیمار (I2V2) ( PVH19 با نیازآبی 75 درصد) به عنوان تیمار برتر انتخاب و معرفی گردید.