چکیده:

کیفیت زندگی به عنوان مفهومی چند بعدی جهت نشان دادن میزان رضایت فرد از زندگی و به عبارتی معیاری برای تعیین رضایت یا عدم رضایت افراد و گروه ها از ابعاد مختلف زندگی است. این ابعاد می تواند زمینه های تغذیه ای، آموزشی، بهداشتی، امنیتی و اوقات فراغت را شامل می شود، امروزه در ادبیات برنامه ریزی توسعه مباحث کیفیت زندگی به عنوان یک اصل اساسی پیوسته مورد توجه برنامه ریزان و مدیران امر توسعه قرار می گیرد. از این رو در این پژوهش، هدف مهم و اساسی، ارزیابی اثرات فضاهای فرهنگی، ورزشی و هنری مورد مطالعه در ارتقاء کیفیت زندگی شهروندان منطقه 18 تهران است. تحقیق حاضر از حیث هدف کاربردی و به لحاظ روش توصیفی-تحلیلی و علّی-مقایسه ای است. جهت جمع آوری اطلاعات و داده های مورد نیاز از بررسی های اسنادی، کتابخانه ای و مطالعات میدانی استفاده شده است. برای سنجش نظرات و ابعاد ذهنی کیفیت زندگی در منطقه 18، جامعه نمونه با توجه به جمعیت 391368 نفر با بهره گرفتن از فرمول کوکران، 385 محاسبه گردید. برای تجزیه و تحلیل سؤالات پرسشنامه از آزمون های تی تک نمونه ای، تی مستقل و فریدمن استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که فضاهای مورد مطالعه با ارائه کارکردهای متفاوت در منطقه و فرامنطقه بر کیفیت زندگی شهروندان تأثیر متفاوتی گذاشته اند و همچنین احداث این فضاها موجب تغییر شیوه زندگی شهروندان از سنتی به مدرن شده است. جهت شناسایی نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید از تکنیک SWOT استفاده شده است، که طبق نتایج ماتریس ارزیابی موقعیت و اقدام استراتژیک، راهبرد تهاجمی برای افزایش تأثیر فضاهای فرهنگی، ورزشی و هنری در ارتقاء کیفیت زندگی انتخاب شد. جهت رتبه بندی مراکز با توجه به نظرات شهروندان با بهره گرفتن از تکنیک AHP اقدام گردید، بر اساس نتایج نهایی این تکنیک، پردیس تماشا با بیشترین امتیاز و مجموعه ورزشی شهیدان اسماعیلی با کمترین امتیاز به ترتیب در رتبه اول و آخر قرار گرفتند.

کلید واژه ها: فضای فرهنگی، فضای ورزشی، فضای هنری، کیفیت زندگی، منطقه 18

فهرست مطالب

 

فصل اول.. 1

.. 2

.. 3

.. 3

.. 3

.. 3

.. 4

.. 4

.. 4

.. 4

.. 4

5

.. 5

.. 5

.. 6

.. 7

.. 7

. 8

فصل دوم.. 10

. 11

. 11

11

.. 11

.. 12

… 13

.. 13

… 14

.. 14

.. 14

.. 15

.. 17

.. 17

. 17

. 17

.. 17

.. 18

.. 18

. 18

. 19

.. 20

.. 20

. 21

.. 22

.. 23

.. 23

.. 24

. 25

.. 26

.. 26

. 26

. 27

. 27

.. 27

… 27

. 28

.. 29

. 30

.. 30

. 31

. 31

31

.. 32

. 32

… 33

34

. 34

. 34

. 35

.. 35

.. 36

 

.. 36

. 36

. 37

. 37

.. 38

.. 38

.. 39

.. 39

.. 40

.. 42

.. 43

.. 44

.. 45

.. 46

.. 48

.. 52

.. 53

.. 54

.. 55

55

56

56

56

. 57

.. 57

.. 57

.. 57

.. 58

58

.. 58

.. 58

.. 59

.. 59

. 59

.. 59

.. 60

… 60

. 61

.. 62

.. 63

.. 65

… 65

… 66

.. 66

. 67

… 68

.. 70

.. 70

. 72

.. 73

73

. 74

. 74

74

. 74

.. 75

. 76

. 77

.. 79

فصل سوم.. 80

. 81

. 81

. 82

. 84

. 88

. 89

. 92

. 93

.. 93

.. 93

. 94

.. 94

. 94

.. 95

. 96

.. 97

.. 97

.. 98

.. 98

.. 99

.. 100

.. 101

.. 101

. 101

101

.. 103

103

. 104

.. 105

.. 106

فصل چهارم.. 107

. 108

.. 108

.. 108

.. 109

.. 110

.. 111

. 112

. 113

. 114

. 115

. 116

. 117

. 118

. 119

. 120

. 121

. 122

. 123

. 124

. 125

126

.. 129

.. 129

.. 130

.. 131

.. 132

.. 132

.. 133

.. 134

.. 137

فصل پنجم.. 139

. 140

140

.. 143

.. 143

  144

  144

  148

  151

  154

  155

. 156

… 157

. 157

. 158

.. 160

.. 161

فهرست منابع.. 140

پیوست… 177

Abstract. 184

 

جدول 2-1- عوامل تأثیر گذار بر فعالیت شهروندان.. 22

جدول 2-2- جایگاه فعالیت های فرهنگی در نظام عمومی گذران اوقات فراغت    31

جدول 2-3- ابعاد هشت گانه کیفیت زندگی و توصیف کننده های اصلی هر یک از آنها  51

جدول 2-4- دسته بندی انواع کیفیت زندگی بر حسب ذهنی-عینی و فردی-جمعی    55

جدول 2-5- کیفیت فراگیر زندگی اشمیت و نول.. 68

جدول 2-6 – جدول SWOT… 72

جدول 2-7- شاخص های کیفیت زندگی در شهر سائو کارلوس برزیل… 76

جدول 2-8- معیار و شاخص های کیفیت زندگی… 77

جدول 2-9- شاخص های ذهنی بکار گرفته شده در ارزیابی کیفیت زندگی ذهنی ساکنان شهر تایپه   77

جدول 2-10- جنبه های مختلف کیفیت زندگی شهری… 78

جدول 3-1-  جمعیت و نرخ رشد مناطق 22 گانه شهر تهران در طی سالهای 1355 تا 1390   82

جدول 3-2- فهرست و مشخصات محلات 16 گانه منطقه 18.. 89

جدول 3-3- جمعیت و نرخ رشد منطقه 18 طی دوره های 1390-1355.. 95

جدول 3-4- جمع و درصد جمعیت منطقه 18 در گروه های عمده سنی در سال 1390   95

جدول 3-5- تعداد و بعد خانوار منطقه 18.. 96

جدول 3-6- تعداد مهاجرین وارد شده طی 5 ساله گذشته به منطقه 18 بر حسب علت مهاجرت    97

جدول 3-7- وضع سواد شهروندان منطقه 18.. 97

جدول 3-8- وضع زناشویی شهروندان منطقه 18.. 97

جدول 3-9- وضع فعالیت در منطقه 18.. 98

جدول 3-10- وضع شاغلان بر حسب گروه های عمده فعالیت در منطقه 18   99

جدول 4-1- توزیع فراوانی و درصد نمونه آماری بر اساس جنسیت… 108

جدول 4-2- توزیع فراوانی و درصد فراوانی نمونه آماری بر اساس رده ی سنی    109

جدول 4-3- توزیع فراوانی و درصد فراوانی نمونه آماری بر اساس وضعیت تأهل    110

جدول 4-4- توزیع فراوانی و درصد فراوانی نمونه آماری براساس سطح تحصیلات    111

جدول 4-5- توزیع فراوانی و درصد فراوانی نمونه آماری بر اساس وضعیت اشتغال   112

جدول 4-6- توزیع فراوانی و درصد فراوانی نمونه آماری بر اساس میزان درآمد ماهیانه   113

جدول 4-7- توزیع فراوانی و درصد فراوانی نمونه آماری بر اساس میزان هزینه ماهانه   114

جدول 4-8- توزیع فراوانی و درصد فراوانی نمونه آماری بر اساس منطقه اقامت مراجعه کنندگان   115

جدول 4-9- توزیع فراوانی و درصد فراوانی نمونه آماری بر اساس مدت اقامت در محله   116

جدول 4-10- توزیع فراوانی و درصد فراوانی نمونه آماری بر اساس شناختن مراکز  117

جدول 4-11- توزیع فراوانی و درصد فراوانی نمونه آماری بر اساس تعداد مراجعه به مراکز  118

جدول 4-12- توزیع فراوانی و درصد فراوانی نمونه آماری بر اساس روزهای مراجعه به مراکز  119

جدول 4-13- توزیع فراوانی و درصد فراوانی نمونه آماری بر اساس ساعات مراجعه به مراکز  120

جدول 4-14- توزیع فراوانی و درصد فراوانی نمونه آماری بر اساس نحوه دسترسی به مراکز  121

جدول 4-15- توزیع فراوانی و درصد فراوانی نمونه آماری بر اساس هدف استفاده از مراکز  122

جدول 4-16- توزیع فراوانی و درصد فراوانی نمونه آماری بر اساس مشخصه بارز مراکز  123

جدول 4-17- توزیع فراوانی و درصد فراوانی نمونه آماری بر اساس عامل وابستگی و حس تعلق    125