1389

زمینه و هدف : ملاقات در بخش‌های مراقبت وی‍ژه از دیر باز محدود بوده است.محدودیت ملاقات و بالطبع جدایی بیمار و خانواده از سویی و روبرو شدن با محیط ناآشنا، ترس از ناشناخته‌ها، از سوی دیگر تنش را دو چندان می‌کند و به عنوان یک بحران برای بیمار و خانواده بوده و موجبات آشفتگی و نگرانی شدید برای آنان است. اما امروزه علاوه بر اینکه دیگر هیچ دلیل توجیه کننده ملاقات محدود در بخش های ویژه وجود ندارد، مفید بودن آن نیز محرز شده است ولی با این وجود اکثر موسسه های درمانی دارای نظام ملاقات محدود هستند. هدف این پژوهش بررسی موانع استقرار نظام ملاقات آزاد از دیدگاه ارائه دهندگان خدمات سلامت در چهار بعد نگرشی، دانشی، موانع فیزیكی و موانع فرهنگی است.

مواد و روش‌ها :این مطالعه از نوع كمی و توصیفی با سه گروه شركت كننده، شامل پرستاران، پزشكان و مدیران ارشد شاغل در بیمارستان‌های وابسته به دانشگاه علوم پزشكی ارومیه می‌باشد. هر گروه یک پرسشنامه 40 سؤالی در مقیاس لیكرت كه روایی و پایایی آن محرز گردیده است را پر كردند. سپس اطلاعات حاصل با بهره گرفتن از نرم افزار آماریSPSS16.0/win تجزیه و تحلیل شد.

یافته‌ها : تعداد كل شركت كنندگان 336 نفر، میانگین سنی شركت كنندگان 38/35 سال و 7/66 درصد آن‌ ها زن بودند. میانگین كار در بخش‌های مراقبت ویژه 47/60 ماه بود. نمره نگرش افراد شركت كننده نسبت به اجرای نظام ملاقات آزاد 58/57 از 100 نمره و نمره دانش آن‌ ها نسبت به فوائد ملاقات آزاد 43/9 از 20 نمره بود. کمبود جا و نبودن تختهای مجزا از مهمترین موانع فیزیكی و نبود آگاهی از روند بیماری و درمان و عدم کنترل احساسات نیز از مهمترین موانع فرهنگی به شمار می رود.

نتیجه گیری: در قالب نظریه آجزن و فیش بین و مدل انتشار نوآوری راجرز نگرش مهم‌ترین دلیل برای ایجاد رفتار است. با توجه به نگرش منفی پرسنل درمانی و آگاهی اندک نسبت به فواید ملاقات آزاد آموزش و افزایش دادن دانش نسبت به مزیت‌های ملاقات آزاد مهم‌ترین راهکار برای تغییر نگرش و قبول نوآوری به شمار می‌رود. در رابطه با موانع فیزیكی كمبود فضا، زیاد بودن تخت‌ها و به دنبال آن‌ ها مشكل مدیریت بخش و احتمال مورد تعدی قرار گرفتن حریم شخصی بیمار مطرح است. همچنین در رابطه با موانع فرهنگی، استرس و سراسیمگی خانواده با حضور و راهنمایی یک فرد متخصص و روانشناس می‌تواند تا حدود زیادی حل شود.

كلمات كلیدی : ملاقات محدود، ملاقات آزاد، نگرش، نظریه عمل مبتنی بر دلیل

فهرست مطالب صفحه

فصل اول : معرفی پژوهش

مقدمه …………………………………………………………………………………….2
زمینه پژوهش ………………………………………………………………………………..6
بیان مسئله ……………………………………………………………………………………..9
اهمیت مطالعه برای دانش پرستاری ………………………………………………….10
مروری بر پژوهش های انجام شده ……………………………………………………12

فصل دوم : چارچوب نظری

مقدمه……………………………………………………………………………………………….18
دیدگاه نظری ……………………………………………………………………………………18

فصل سوم : روش پژوهش

مقدمه ……………………………………………………………………………………………29
هدف کلی ……………………………………………………………………………………..30
اهداف اختصاصی …. ……………………………………………………………………….30
سؤالات پژوهش ………………………………………………………………………….31
تعاریف واژه‌ها ………………………………………………………………………………32
نوع پژوهش ………………………………………………………………………………….35
جامعه پژوهش ……………………………………………………………………………….35
مشخصات واحدهای پژوهش …………………………………………………………..36
روش نمونه گیری و تعداد نمونه ………………………………………………………38
ابزار گرد آوری داده‌ها …………………………………………………………………….38
تعیین روایی ابزار……………………………………………………………………………….39
تعیین پایایی ابزار……………………………………………………………………………….39
روش تجزیه و تحلیل داده‌ها ……………………………………………………………..40
ملاحظات اخلاقی ……………………………………………………………………………..41

فصل چهارم : یافته های پژوهش

مقدمه ……………………………………………………………………………………………43
آمار توصیفی مربوط به اطلاعات دموگرافیک شرکت کنندگان در طرح …..45
آمار توصیفی مربوط به دیدگاه کلی شرکت کنندگان در طرح نسبت به استقرار نظام ملاقات آزاد در بخش‌های مراقبت ویژه …………………………………….48
آمار توصیفی مربوط به تعیین میزان دانش پرستاران شاغل در بخش‌های مراقبت ویژه نسبت به فوائد ملاقات آزاد ……………………………………………………………64
آمار توصیفی مربوط به تعیین نگرش شرکت کنندگان در طرح نسبت به استقرار نظام ملاقات آزاد در بخش‌های مراقبت ویژه ………………………………….58
آمار توصیفی مربوط به تعیین موانع فیزیکی در استقرار نظام ملاقات آزاد در بخش‌های مراقبت ویژه از دیدگاه ارائه دهندگان خدمات سلامت …………. 62
آمار توصیفی مربوط به تعیین موانع فرهنگی در استقرار نظام ملاقات آزاد در بخش‌های مراقبت ویژه از دیدگاه ارائه دهندگان خدمات سلامت…………….64

فصل پنجم : نتایج پژوهش

مقدمه ……………………………………………………………………………………………66
بحث و نتیجه گیری ……………………………………………………………………….67
کاربرد یافته‌ها ……………………………………………………………………………….75
محدودیت‌های پژوهش ……………………………………………………………………76
پیشنهادات برای مطالعات بعدی ………………………………………………………….78

منابع …………………………………………………………………………………… 80

پیوست‌ها ………………………………………………………………………………85

چکیده انگلیسی ……………………………………………………………………..90

فهرست جداول :

جدول شماره 1_1 : مزایای استقرار نظام ملاقات آزاد برای سه گروه بیماران، خانواده و ارائه دهندگان خدمات سلامت در بیمارستان

جدول شماره4-1 : آماره های توصیفی سن افراد به تفکیک گروه های مختلف

جدول شماره 4-2 : توزیع فراوانی مطلق و نسبی افراد مورد مطالعه

جدول شماره 4-3: توزیع جنسی افراد شرکت کننده در طرح

جدول شماره4 -4 : توزیع فراوانی مطلق و نسبی وضعیت تأهل افراد مورد مطالعه

جدول شماره4- 5: میانگین سابقه کار در بیمارستان و بخش مراقبت‌های ویژه به ماه

جدول شماره 4-6: توزیع فراوانی مطلق و نسبی میزان موافقت با اجرای نظام ملاقات آزاد در بخش مراقبت‌های ویژه از دیدگاه افراد مورد مطالعه

جدول شماره 4- 7: توزیع فراوانی مطلق و نسبی مهم‌ترین گروه موثر در استقرار نظام ملاقات آزاد از دیدگاه افراد مورد مطالعه

جدول شماره 4- 8: توزیع فراوانی مطلق و نسبی بیشترین گروه ذینفع با استقرار نظام ملاقات آزاد در بخش های مراقبت ویژه از دیدگاه افراد مورد مطالعه

جدول شماره 4 – 9 : توزیع فراوانی مطلق و نسبی بیشترین گروه متضرر با استقرار نظام ملاقات آزاد در بخش های مراقبت ویژه از دیدگاه افراد مورد مطالعه

جدول شماره 4-10: توزیع نمرات میزان دانش ارائه دهندگان خدمات سلامت نسبت به فوائد ملاقات آزاد در بخش های مراقبت ویژه به تفکیک گروه

جدول شماره4-11: میانگین نمره نگرش ارائه دهندگان خدمات سلامت نسبت به استقرار نظام ملاقات آزاد در بخش‌های مراقبت ویژه بیمارستان‌های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی ارومیه در سال 1389

جدول شماره 4-12: تعیین موانع مربوط به ساختارهای فیزیکی بخش مراقبت‌های ویژه از دیدگاه ارائه دهندگان خدمات سلامت

جدول شماره 4-13: تعیین موانع فرهنگی ملاقات بیمار و خانواده در بخش مراقبت‌های ویژه از دیدگاه ارائه دهندگان خدمات سلامت

فهرست نمودارها :

نمودار شماره 4-1: تعیین سابقه‌ی بستری شدن افراد مورد مطالعه یا یکی از بستگان آنها در بخش مراقبت‌های ویژه در طول یک سال اخیر

نمودار شماره4-2: توزیع فراوانی مطلق نمرات دانش پرستاران نسبت به فوائد ملاقات آزاد در بخش های مراقبت ویژه

نمودار شماره4-3: توزیع فراوانی مطلق نمرات دانش پزشکان نسبت به فوائد ملاقات آزاد در بخش های مراقبت ویژه

نمودار شماره4- 4: توزیع فراوانی مطلق نمرات دانش مدیران ارشد بیمارستان نسبت به فوائد ملاقات آزاد در بخش های مراقبت ویژه

نمودار شماره 4-5: توزیع فراوانی مطلق نمرات نگرش پرستاران نسبت به استقرار نظام ملاقات آزاد در بخش‌هایی مراقبت ویژه بیمارستان‌های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی ارومیه در سال 1389

نمودار شماره 4-6: توزیع فراوانی مطلق نمرات نگرش پزشکان نسبت به استقرار نظام ملاقات آزاد در بخش‌هایی مراقبت ویژه بیمارستان‌های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی ارومیه در سال 1389

نمودار شماره 4-7: توزیع فراوانی مطلق نمرات نگرش مدیران ارشد نسبت به استقرار نظام ملاقات آزاد در بخش‌هایی مراقبت ویژه بیمارستان‌های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی ارومیه در سال 1389

این فصل شامل بیان مسئله، زمینه پژوهش، اهمیت مطالعه برای دانش پرستاری و مروری بر پژوهش های انجام شده است.

1-1 :مقدمه

بخش مراقبت‌های ویژه[1] بخشی است که بدحال‌ترین بیماران، توسط لایق‌ترین پرسنل، تحت بهترین شرایط و مجهزترین وسایل در دسترس، تحت مراقبت و معالجه قرار می‌گیرند. به عبارتی بخش مراقبت‌های ویژه بخشی است که در آن بالاترین مراقبت مداوم از بیمار و درمان او امکان پذیراست. استفاده از روش‌های جدید جراحی و معالجه بدون وجود این بخش کامل نیست[1].

تاریخچه تأسیس بخش مراقبت‌های ویژه به زمان جنگ جهانی دوم در سال 1940 برمی‌گردد. در آن زمان پزشکان به این نتیجه رسیدند که برای کاهش میزان مرگ و میر، مجروحین بدحال باید به طور مجزا، مداوم، و دقیق تحت درمان و مراقبت قرار گیرند، لذا در بیمارستان‌های خط مقدم اقدام به تأسیس بخش‌هایی مراقبت ویژه نمودند. برای این بخش‌ها پرستارانی انتخاب شدند که دارای مهارت و تجربه زیادی بودند. به تدریج در بیمارستان‌های شهرها، بخش‌هایی مراقبت ویژه تأسیس گردید. از سال 1970 بخش‌های تخصصی مراقبت ویژه در کنار بخش‌های عمومی مراقبت ویژه توسعه پیدا کرده است[1].

بیمارانی که بسیار بدحال هستند و در وضعیت وخیم و بحرانی قرار دارند، قادر به انجام هیچ‌گونه مراقبتی از خود نیستند و در ضمن سیستم‌های حیاتی بدن آن‌ ها مختل می‌باشد. چنین بیمارانی در بخش مراقبت‌های ویژه بستری می‌شوند. میزان مرگ و میر در این بخش‌ها معمولاً بالا می‌باشد. با این وجود بخش مراقبت‌های ویژه را نباید محلی جهت فوت بیماران قلمداد کرد. از این جهت انتخاب بیمار جهت بستری در این بخش مهم است زیرا در حفظ روحیه پرسنل درمانی اهمیت دارد. همچنین با توجه به اینکه هزینه بستری در بخش‌هایی مراقبت ویژه بسیار بالا می‌باشد باید بیمارانی جهت بستری در این بخش‌ها انتخاب شوند که واقعاً نیاز به مراقبت ویژه داشته و امید به بهبودی آن‌ ها وجود داشته باشد[1].

بخش مراقبت‌های ویژه معمولاًٌ در بیمارستان‌های بزرگ و مجهز تأسیس می‌شود و ممکن است به صورت عمومی یا تخصصی باشد. برخی از بیمارستان‌ها با توجه به نوع بیماران و اعمال جراحی ممکن است علاوه بر بخش مراقبت‌های ویژه عمومی، دارای بخش‌هایی تخصصی شامل جراحی[2]، داخلی، جراحی اعصاب، جراحی قلب، سوختگی، پیوند کلیه، نوزادان[3] و کودکان باشند[2].

علاوه بر پرستاران، یک پزشک (متخصص بیهوشی یا ریه به عنوان مسئول بخش) حتماً در بخش حضور دارد. در بخش مراقبت‌های ویژه عمومی به ازاء هر یک بیمار به یک نفر پرستار نیاز می‌باشد. فیزیوتراپ و متخصص یا کارشناس تغذیه در دسترس می‌باشد تا به وضعیت تغذیه این بیمارستان رسیدگی کند. همچنین پرسنل آموزش دیده به اندازه کافی در بخش حضور دارند.
خصوصیاتی که پرسنل این بخش باید داشته باشد این است که هر کدام دوره تخصصی در حوزه خود را سپری کرده باشند و علاوه بر آن مهربان، دلسوز، علاقمند، صبور، دارای حسن برخورد با همراهان مضطرب، ارتباط صحیح و محترمانه با همکاران باشند[2].

سالیانه بیش از پنج میلیون نفر در بخش‌هایی مراقبت ویژه در سراسر ایالات متحده آمریکا پذیرش می‌شوند و حدود 10 الی 20 درصد این افراد جان خود را از دست می‌دهند. در بین این افراد بستری تنها حدود 25% از آن‌ ها قادر به برقراری ارتباط و شرکت در تصمیم گیری‌ها جهت دست یافتن به اهداف درمانی هستند. در بقیه موارد این اعضای خانواده هستند که در مهم‌ترین تصمیمات درمانی به کمک تیم بهداشتی درمانی می‌آیند. به همین جهت از آن‌ ها به عنوان یک عضو تیم درمان یاد می‌شود[2]. اما خانواده به علت رویارویی با یک حادثه، سانحه و یا موقعیت کاملاً نا آشنا و یک بیماری حاد برای یکی از اعضایش دچار یک بحران جدی می‌شود و این بحران تمامیت فردی، بین فردی و اجتماعی اعضای خانواده را مورد تهدید قرار می‌دهد و آن را دچار تنش می‌کند. ترس از آینده، ترس از دست دادن یکی از اعضای خانواده، ترس از بار مالی ناشی از بیماری، تغییر در نقش‌های خانواده، ناامیدی و تنهایی، اضطراب و افسردگی و نبود زمان کافی برای سازگاری این تنش را شدیدتر می‌سازد و اعضای خانواده را در بیش از یک سوم موارد دچار اختلالات استرس پس از سانحه[4] می‌کند. در چنین حالتی قدرت تصمیم گیری خانواده می‌تواند به مقدار قابل ملاحظه ای تحت تأثیر قرار گرفته و منجر به اتخاذ تصمیمات نادرست گردد [3].

بسیاری از صاحب نظران علوم اجتماعی خانواده را به عنوان یک سیستم یکپارچه اجتماعی توصیف کرده‌اند که بیماری می‌تواند یکپارچگی این سیستم را به هم بزند. از آنجایی که خانواده و زندگی خانوادگی بخش اساسی از سلامت هر فردی است و اهمیت و نقش بسزایی برای بیمار دارد باید در برنامه مداخلات پرستاری و پزشکی به اندازه خود بیمار مهم تلقی گردد [4].

امروزه محیط مراقبت شامل بیماران و خانواده است و در همین جهت به منظور دستیابی به مراقبت کامل و محیط درمانی مطلوب، مشارکت دادن فعال خانواده باید تداوم یابد و با اجرای مراقبت با دید جامع نیازهای خانواده نیز مانند نیازهای بیماران مهم تلقی شده و جدای از هم محسوب نگردد[4].

بیبی[5] به نقل از واتسون[6] می‌نویسد که محیط مراقبتی باید این امکان را به بیمار بدهد که بهترین اقدام درمانی و مراقبتی را برای خود داشته باشند. اما شاید عملی کردن این گفته در بخش مراقبت‌های ویژه کمی سخت به نظر بیاید چرا که اکثر بیماران بستری در بخش مراقبت‌های ویژه قادر به برقراری ارتباط نیستد. در چنین حالتی خانواده‌ها به عنوان مدافع حقوق بیمار بوده و با کمک تیم بهداشتی درمانی در مورد وی تصمیم گیری می‌کنند به همین منظور باید در کنار بیمار خود حضور داشته باشند. اما به دلایل مختلفی از جمله امکان انتقال بیماری به دلیل نبود تجهیزات در جهت رعایت اصول آسپتیک، نبود فضای کافی در محیط مراقبت‌های ویژه و احتمال تجاوز به حریم خصوصی بیماران دیگر، کمبود پرسنل، باور غلط به این مضمون که بیماران در این بخش باید هیچ ملاقاتی نداشته باشند، مراقبت بیمار محور و خیلی از دلایل دیگر این امکان نیز برای سال‌های متمادی مقدور نبوده تا اینکه در دو دهه اخیر به این موضوع بیشتر پرداخته شده و طلسم ممنوع‌الملاقات بودن در بخش‌هایی مراقبت ویژه و جدایی بیمار و خانواده از هم شکسته شده است [5].

1-2: زمینه پژوهش

ملاقات در بخش‌هایی مراقبت ویژه از دیر باز محدود یا ممنوع بوده است و همواره شاهد تجمع اعضای خانواده پشت درب‌های بخش‌های مراقبت ویژه و گاهاً درگیری و یا پرخاشگری آن‌ ها با پرسنل حاضر در بخش و همچنین اصرار

موضوعات: بدون موضوع لینک ثابت

فرم در حال بارگذاری ...

فید نظر برای این مطلب