پایان نامه:مقایسه سیستمهای مختلف انتقال بار در پلها در مقابل بارهای زلزله وارد بر یک پل دو دهانه بتنی |
شهریور 1390
فهرست مطالب
عنوان صفحه
چکیده-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد——- 1
فصل اول «مطالعه انواع پلها و سیستمهای انتقالبار در آنها »
1-1 مقدمه-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد— 5
1-2 تاریخچه پل—————- 5
1-2-1 تعریف پل————— 6
1-2-2 پل و نخستین نمونههای آن —————- 7
1-2-3 قدیمی ترین پل جهان در دزفول————- 9
1-2-4- طبقه بندی پلها——— 11
1-2-5- انواع پلها————— 12
1-3- عبورگاه-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد 41
1-3-1-مقدمه-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد- 41
1-4- فرم های سازه ای——— 43
1-4-1- عبورگاههای تیری—————- 43
1-4-2- عبورگاههای شبكهای————– 43
1-4-3- عبورگاههای صفحهای یا دال————— 45
1-4-4- عبورگاههای دال و تیر—- 47
1-4-5- عبورگاههای مجوف (توخالی)————— 50
1-5 تحلیل تیرهای ممتد——— 55
1-5-1- مقدمه-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد 55
1-5-2- انواع سازه ها———— 55
1-6- عبورگاههای صفحهای – تحلیل شبكه———- 57
1-6-1- مقدمه-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد 57
1-6-2- انواع سازه ها———— 58
1-7- عبورگاههای دال و تیر – تحلیل شبكه ——— 59
1-7-1- مقدمه-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد 59
1-7-2- انواع سازه ها———— 59
1-7-3- عملكرد سازه ای——— 60
1-8- عبورگاههای مجوف، تحلیل شبكه «انعطاف پذیر برشی»بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد———- 61
1-8-1- مقدمه-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد 61
1-8-2- انواع سازهای———— 62
1-8-3- حصیری شبكه———- 62
1-8-4- فرمهای عملكرد سازه ای– 63
1-8-4-1- خمش طولی——— 63
1-9- عبورگاههای پل كلید پرشی– 64
1-9-1- مقدمه-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد 64
1-9-2- عملكرد سازهای———- 64
فصل دوم «گردآوری تحقیقات در مورد اثر زلزله در پلها »
2-1- مقدمه-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد– 67
2-2- بررسی اثر مؤلفه قائم زلزله و انعطافپذیری پی در آسیبپذیری پلهای بتنی——— 68
2-3- بررسی اثر طول نشیمنگاه ها در طراحی لرزهای پلها:بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد————– 70
2-4- طراحی و مقاوم سازی پلها:— 71
2-5- معرفی مدل پل———— 74
2-6- شرح تجهیزات مستهلك كننده انرژی———- 75
2-7- مشخصات زلزلههای ورودی— 77
2-8- ارزیابی آسیب پذیری——- 77
2-9- نتایج حاصل از افزودن میراگر فلزی جاری شونده:بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد————— 78
2-10- نتایج حاصل از افزودن میراگر ویسكوز:——– 80
2-11- نتایج حاصل از افزودن جداساز سربی- لاستیكیبلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد————— 82
2-12- جمع بندی و نتیجه گیری كلی————– 83
2-13- مقایسه عملكرد نئوپرن با جداگر لرزه ای LRB بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد————— 84
2-14-انواع خرابیها ————- 91
فصل سوم «بررسی بارگذاری ترافیكی و لرزهای پلها»
3-1 آیین نامه ایران————- 123
3-1-1 بارگذاری پلها———— 123
3-1-1-1 مقدمه—————- 123
3-1-1-2 بارگذاری پلها بر اساس ضوابط آیین نامهی ایرانبلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد————- 124
3-1-2- اثرات ضربه (ضریب بار) — 127
3-1-3- اثر ترمز—————- 128
3-1-4- نیروی گریز از مرکز—— 128
3-1-5- بارهای پیاده رو———- 129
3-1-6- بار باد -بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد 129
3-1-7- نیروهای ناشی از حرارت– 130
3-1-8- نیروی ناشی از جریان آب بر پایه ها——— 131
3-2- بارگذاری زلزلهی پلها براساس آیین نامهی ایران (آیین نامهی پلهای شوسه و راه آهن در برابر زلزله 131
3-3 – روش تحلیل استاتیکی معادل براساس آیین نامهی زلزلهی پلهای ایران————– 132
3-4 آیین نامه بارگذاری ایران و فرانسه————– 134
3-4-1- آیین نامه بارگذاری ایران – 135
3-4-2- بارگذاری ————– 137
3-5 مسائل متفرقه طراحی——– 146
3-5-1- عرض خط عبور——— 146
3-5-2- نیروی ترمز————- 146
3-5-3- بارگذاری پیاده رو——– 146
3-5-4- بارهای وارد بر جان پناه یا نرده پل———- 147
3-5-4- نیروی باد————– 148
3-5-5- نیروهای حاصل از زمین لرزه————— 148
3-5-6- نیروهای گریز از مرکز—– 149
3-5-7- نیروهای برخورد——— 149
3-5-8- رانش خاک ها———– 149
3-5-9- نیروهای حاصل از انبساط و انقباض حرارت— 150
3-6- ترکیبهای بارگذاری و تنشها و خستگیهای مجاز محاسباتی در پلهای جاده———- 150
3-6-1- ترکیبهای بارگذاری—— 150
3-6-2- تنشهای مجاز———– 151
3-7- مقایسه بارگذاری آیین نامه ایران و آشو——— 157
3-8 پایههای كناری وزنهای و دیوار برگشت از بتون مسلحبلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد————– 164
3-8-1- محاسبه پایه وزنهای كناری و دیوار برگشت از بتن مسلحبلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد——- 165
3-9- پایههای كناری از بتن مسلح و دیوار برگشت از بتن مسلحبلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد——— 170
3-10- پایه كناری نامرئی——— 171
3-11- پایههای كناری به وسیله شمع كوبی———- 173
فصل چهارم « مدل سازی یک پل دو دهانه با سیستمهای مختلف انتقال بار در نرم افزار مناسب( 2000 SAP ) »
4-1 معرفی مدل پل————- 187
4-2فرضیات-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد– 189
4-2-1مدل طراحی شد———- 190
4-2-2بارگذاری صورت پذیرفته—- 191
4-2-3موارد در نظر گرفته شده و صرفنظر شده برای بارگذاری و دیگر موارد در این مدل—- 191
4-3مدل سازی-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد 192
4-3-1نوع برنامه—————- 192
4-3-2موارد اعمال شده در مدل— 193
4-4مدل های طراحی شده——– 194
فصل پنجم «مقایسه سیستمهای مختلف انتقال بار در مقابل بارهای زلزله بر یک پل دو دهانه بتنی »
5-1مقدمه-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد—- 196
5-2 مقایسات-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد- 196
5-3 فرضیات-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد– 197
5-4ارائه و بررسی مدل های طراحی شده در محیط SAPبا تکیه گاه گیردار و نتیجه گیری– 198
فصل ششم « مقایسه نتایج مدل سازی »
6-1مقدمه-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد—- 203
6-2ارائه کل مدل های طراحی شده (شش حالت)—– 204
6-3 مقایسه بین دوحالت ——– 211
6-3-1- بدون تغییر در ابعاد شاهتیر—————- 211
6-3-2-تغییر در ابعاد شاهتیر،ارتفاع تیر به 1.5 m افزایش یافتهبلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد——- 212
6-3-3- بدون تغییر در فواصل تیركها————— 213
6-3-4- تغییر در فواصل تیركها—- 214
فصل هفتم « تجزیه و تحلیل اطلاعات حاصل از مدل سازی »
7-1 ایستایی خود سازه پل در برابر نیروهای وارده—– 218
7-2 ارائه بهترین سیستم انتقال بار در زمان بهر ه برداری بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد————- 218
7-3 ارائه بهترین نوع تكیه گاه در اتصال بین عرشه و پایه های پلبلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد—— 219
7-4 ارائه بهترین نوع سیستم پل های ارئه شده در این تحقیق از لحاظ علمی و اجرائی—— 219
7-5ارائه بهترین نوع سیستم در مقایسات بین دو مدل تغییر در ابعاد شاهتیر،تغییر در فواصل تیركها 220
منابع-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد——– 221
فهرست شکلها
عنوان صفحه
شكل (1-1) پل بریتانیا———– 42
شكل (1-2) جزئیات پل بریتانیا—- 42
شكل (1-3) : عبورگاه از نوع تیری تحت اثر خمش و پیچش بدون تغییر شكل سطح مقطع– 43
شكل (1-4) : پل عابر پیاده نروی از نوع عبورگاه تیری، مهندس طراح آن دكتر آس جكوبسن و آرشیتكت آن جوناسها آن شوس بودند.-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد— 44
شكل (1-5) پخش بار در عبورگاه شبكهای توسط خمش و پیچش اعضایبلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد- 44
شكل (1-6) پخش بار در عبورگاه توسط خمش و پیچش در دو جهتبلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد—- 46
شكل (1-7) :عبورگاه دال: پل وسترن بانك، شفلید1969، طرح توسط شركت او آروپ و شركاء، لندن 46
شكل (1-8) : عبورگاه دال (الف) توپر، (ب) مركب متشكل از تیرهای پیش ساخته و بتن درجا (ج) حفرهای (د) حفرهای متشكل از نیروهای قوطی پیش ساخته پس تنیده به صورت عرضی.بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد—– 46
شكل (1-9) : تغییر شكل نسبی تیرهای طولی، در عبورگاه با زائده برشی كه با پیچش تیرها مقاوم میشود. 47
شكل (1-10) پل تامسن، استرالیا (1964) عبورگاه دال و تیربلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد———– 48
شکل (1-11)-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد- 49
شكل (1-12) : عبورگاه با تیرهای طولی فاصله دار : الف)دال بتنی ب) دال فولادی تقویت شده 49
شكل (1-13) :تغییر شكل غیریكنواخت چند موجی متشكل از تیرهای طولی فاصله دار—— 50
شكل (1-14) : پل نوردرلبی، هامبورگ 1962، عبورگاه از نوع تركهای متشكل از تیرهای فولادی حمال I و قوطی 51
شكل (1-15) : پل ارسكین، گلاسكو (1961). عبورگاه تركهای متشكل از تیرهای حمال فولادی قوطی 52
شكل (1-16) : پل وستوی 6، لندن1970، عبورگاه چند خانه متشكل از تیرهای طولی متصل به هم 53
شكل (1-17) : تغییر شكل حفرهها در عبورگاههای چند خانهای (چند حفرهای)———— 53
شكل (18-1) : پل اوسترشلد هلند 1965———— 54
شكل (1-19) :پلهای معین استاتیكی (الف) معین در ارتباط با خمش و پیچش (ب) معین برای خمش فقط (ج) چند دهانه ساده معین خمشی (د) چند دهانه یكسره نامعین—— 56
شكل (1-20) مثالهای بیشتری از درجه معین خمشی پلها (الف) معین (ب) نامعین——– 57
شكل (1-21) عبورگاههای صفحهای (الف) توپر (ب) حفرهای (ج) توپر مركب (د) حفرهای مركب (مجوف) 59
شكل (1-22) انواع عبورگاههای دال و تیر (الف) تیرهای طولی چسبیده به هم (ب) تیرهای طولی I شكل با فاصله (ج) تیرهای طولی قوطی با فاصله (د) شطرنجی- 60
شكل (1-23) عملكرد عبورگاه دال و تیر در (الف)خمشی طولی به عنوان بال تیرهای T شكل و (ب) خمشی عرضی همانند یک تیر یكسره-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد- 61
شكل (1-24) عبورگاههای حفرهای- 62
شكل (1-25) عبورگاه با كلید برشی—————- 64
شكل (1-26) پخش عرضی بار توسط برش قائم و مقاومت آن به وسیله پیچش تیر———- 65
شكل (1-27) جزئی از تیر یک عبورگاه با كلید برشی– 65
شكل 2-1 كلید برشی بتنی در محدوده رفتار غیر خطی پیشنهاد شده توسط S. Megally (الف)، منحنی 73
شكل 2-2 نمای شماتیک از پلهای رایج و نحوه مقاوم سازی پیشنهادیبلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد—- 73
شكل 2-3 مدل سه بعدی پل در نرم افزار Sap2000- 75
شكل 2-4 منحنی های هیسترزیس آزمایش شده میراگر فلزی جاری شوندهبلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد- 76
شكل 2-5- (الف) نحوه تشكیل مفاصل پلاستیک در پایه میانی(ب)بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد—— 77
شكل 2-6- منحنی هیسترزیس میراگر فلزی در زلزله كوبه(طرح (الف)، زلزله طبس(ب)—— 79
شكل 2-7- تاریخچه زمانی تغییر مكان پایه میانی در حالت بدون میراگر و با میراگر در زلزله كوبه(طرح) 79
شكل 2-8- تاریخچه زمانی نیرو انتقال یافته از عرشه به پایه در زلزله كوبهبلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد 79
شكل 2-9- منحنی هیسترزیس میراگر ویسكوز در زلزله كوبه(طرح (الف)، زلزله طبس(ب)— 81
شكل 2-10- تاریخچه زمانی نیرو انتقال یافته از عرشه به پایه در زلزله كوبه————— 81
شكل 2-11- منحنی هیسترزیس جداساز سربی- لاستیكی در زلزله كوبه(طرح (الف)، زلزله طبس(ب) 82
شكل 2-12- تاریخچه زمانی نیرو انتقال یافته از عرشه به پایه در زلزله كوبه————— 83
شكل 2-13- تاریخچه زمانی تغییر مكان نسبی عرشه نسبت به پایه در زلزله طبس——— 83
شکل 2-14) قطع پیوستگی آرماتور دورپیچ در ناحیه تشكیل مفصل خمیری در پای ستونهای پل 86
شکل 2-15) وصله آرماتور طولی در ناحیه تشكیل مفصل خمیری در پای ستونهای پل—— 87
شکل 2-16) عدم تامین طول لازم برای نشیمن تیرهای بتن مسلح پیش ساخته عرشه پل— 88
شکل 2-17) عمل آوری نامناسب بتن عرشه و ایجاد تركهای انقباضیبلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد— 89
شکل 2-18) اجرای نامناسب درزهای انبساط——— 89
شکل 2-19) اجرای نامناسب نرده های پل———– 90
شکل 3-1: وزن و ابعاد کامیون بر اساس آیین نامهی ایرانبلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد————– 125
شكل 3-2: بار معادل در آئیننامه ایران————– 125
شکل 3-3: ابعاد یک تانک استاندارد در بارگذاری پل— 126
شکل 3-4 : ابعاد و نیروهای محور چرخ تریلی تانک بر در بارگذاری پلبلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد—- 127
شکل 3-5 موقعیت کامیون 45 تنی برای لنگر حداکثر و برای36/11 متر————- 138
شکل 3-6 موقعیت کامیون 45 تنی برای لنگر حداکثر و برای 36/11 <L متر————- 138
شکل 3-7 موقعیت کامیون 45 تنی برای برش حداکثر- 138
شکل 3-8 موقعیت باریکنواخت بعلاوه بار منفرد برای لنگر حداکثربلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد——- 139
شکل 3-9 موقعیت بار یکنواخت بعلاوه بار منفرد برای برش حداکثربلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد—— 139
شکل 3-10 موقعیت تانک ارتشی برای لنگر حداکثر— 140
شکل 3-11 موقعیت تانک ارتشی برای برش حداکثر— 140
شکل 3-12 پل مرکب بتنی به دهانه 20 متر——— 143
شکل3-13-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد—- 147
شکل 3-14-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد— 159
شکل 3-15-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد— 160
شکل 3-16-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد— 161
شکل 3-17-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد— 161
شکل 3-18-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد— 162
شكل 3-19-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد— 163
شكل 3-20-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد— 164
شكل 3-21-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد— 165
شكل 3-22-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد— 166
شكل 3-23-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد— 166
شكل 3-24-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد— 167
شكل 3-25-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد— 168
شكل 3-26-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد— 170
شکل 3-27-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد— 170
شكل 3-28-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد— 170
شكل 3-29-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد— 171
شكل 3-30-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد— 171
شكل 3-31-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد— 171
شكل 3-32-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد— 172
شكل 3-33-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد— 173
شكل 3-34-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد— 174
شكل 3-35-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد— 175
شكل 3-36-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد— 176
شكل 3-37-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد— 177
شكل 3-38-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد— 177
شكل 3-39-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد— 178
شكل 3-40-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد— 179
شكل 3-41-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد— 179
شكل 3-44-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد— 180
شكل 3-45-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد— 180
شكل 3-46-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد— 181
شكل 3-47-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد— 181
شكل 3-48-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد— 182
شكل 3-49-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد— 182
شكل 3-50 پایه پل پیش تنیده قافلانكوه———— 183
شكل 3-51-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد— 184
شكل 3-52 رفتار كاهندهی یک تیر ـ ستون بتونی—- 184
شكل 4-1 مدل سه بعدی پل در نرم افزار Sap2000- 188
فهرست جداول
عنوان صفحه
جدول 3-1: ضریب كاهش نیروهای داخلی به علت عدم همزمانی بارهابلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد—-
جدول 3-2 : اختلاف دما در سطح فوقانی و تحتانی عرشهی پل بر حسب درجه سانتیگراد—
جدول 3-3 : ضریب رفتار پل ®–
فصل اول
«مطالعه انواع پلها و سیستمهای انتقالبار در آنها»
1-1 مقدمه
پل سازی، تاریخچهای بیش و کم به اندازه راه سازی دارد. کاوشهای باستان شناسان گواه از آن دارد که نخستین پلها ساده و کم دوام اما کارآمد برای برقراری روابط بین جوامع نخستین بشری بوده است. هم چنان که پل سازی رو به تکامل نهاد، برقراری روابط نیز آسان تر شد. بر این اساس ایرانیان نیز که از پیشگامان عرصه ساخت و ساز بناهای ابتدایی تا شکوهمند بودند، در پل سازی توانمندیهای قابلی را پیش روی جهانیان گذاشتند.
امروزه توسعه انواع عبورگاههای پل نسبت به هر زمان دیگر (از شروع انقلاب صنعتی) پیشرفت چشمگیری را نشان میدهد. هر چند كه طرحهای موفقی، همچون پل بریتانیا ساخت رابرات استفنسون، اندك هستند؛ اما به طور كلی تنوع محلهای مختلف احداث پل، رقابت شدیدی را در به كارگیری نبوغ مهندسین برای طرح فرمهای سازهای جدیدتر و مصالح بهتر ایجاد نموده است.
در این فصل انواع مختلف اصلی عبورگاههای پل كه در حال حاضر مورد استفاده قرار میگیرند بررسی و سپس طبقهبندی میشوند و همچنین به روش های تحلیلی عبورگاهها در فصلهای بعدی مورد بحث قرار خواهند گرفت، اشارهای میشود.
1-2 تاریخچه پل:
ایجاد گذرگاه ها وپلها برای عبور از درهها و رودخانه ها از قدیمی ترین فعالیتهای بشر است. پلهای قدیمی معمولا از مصالح موجود در طبیعت مثل چوب و سنگ والیاف گیاهی به صورت معلق یا با تیرهای حمال ساخته شده اند.پلهای معلق از کابلهایی از جنس الیاف گیاهی که از دو طرف به تخته سنگها و درختها بسته شده و پلهای با تیر حمال از تیرهای چوبی که روی آنها با مصالح سنگی پوشیده میشد، ساخته شدهاند.
ساخت پلهای سنگی به دوران قبل از رومیها بر میگردد که در خاور میانه و چین پلهای زیادی بدین شکل برپا شده است. در اروپا نیز اولین پلهای طاقی را 800 سال قبل از میلاد مسیح، برای عبور از رودخانهها از جنس مصالح سنگی ساخته اند. اغلب پلهای ساخته شده توسط رومیها از طاقهای سنگی دایره شکل با پایههای ضخیم تشکیل یافته است. در ایران نیز ساختن پلهای کوچک وبزرگ از زمان های بسیار قدیم رواج داشته و پلهایی نظیر سی و سه پل، پل خواجو و پل کرخه بیش از 400 سال عمر دارند.
از قرن یازدهم به بعد روش های ساختن پلها پیشرفت قابل توجهی نمود و به تدریج استفاده از دستگاه های فشاری از مصالح سنگی و آجر با ملاتهای مختلف و دستگاه های خمشی از چوب متداول گردیده و تا اوایل قرن بیستم ادامه یافت. شروع قرن بیستم همراه با استفاده وسیع از پلهای فلزی و سپس پلهای بتن مسلح میباشد.
از اوایل قرن نوزدهم ساخت پلهای معلق، قوسی یا با تیر حمال از آهن آغاز شد. اولین پل معلق از آهن در سال 1796 به دهانه 21 متر در آمریکا ساخته شد، همچنین در سال 1850 یکی از مهمترین پلهای با تیر حمال از جنس آهن متشکل از دو دهانه 140 متر و دو دهانه 70 متری در انگلستان ساخته شد.
طویل ترین پل معلق به طول تقریبی 7 کیلومتر در سانفرانسیسکو ساخته و بزرگترین دهانه معلق به طول تقریبی 14700 متر در انگلیس (روی رودخانه هامبر) طراحی شده اند. در سالهای اخیر طرح پلهای ترکهای فلزی (با کابل مستقیم) نیز برای دهانههای بزرگ مورد توجه قرار گرفته و بعد از نخستین پل که در سال 1955 به دهانه 183 متر در سوئد ساخته شده، پلهای زیادی اجرا شده است.
در تعریف قدیمی چنین میگفتند که پل طاقی است بر روی رودخانه، دره، یا هر نوع گذرگاه که رفتوآمد را ممکن میسازد. اما امروزه در مبحث مدیریت شهری، پل را سازهای برای عبور از موانع فیزیکی قلمداد میکنند تا ضمن استفاده از فضا (نه صرفا سطح زمین) بتواند عبورومرور و دسترسی به اماکن را تسهیل کند.
1-2-1 تعریف پل:
پل عبارت از سازهای است که روی یک جریان آب چه در راه های درون شهری جه در راه های برون شهری، بین دو نقطه یک دره در راه های مواصلاتی بین شهرها ساخته میشود تا از روی آن آمد و شد انجام شود. در حالی که آبرو عبارت از سازهای است که جهت عبور آبهای سطحی از یک طرف راه به طرف دیگر آن احداث میشود. مرزبندی بین این دو اختیاری است اما معمولاً سازه هایی از این قبیل که دهانه آن تا 6 متر است را آبرو و بیشتر از 6 متر را پل مینامند
1-2-2 پل و نخستین نمونههای آن
طاق و گذرگاهی برای عبور از رودخانه، دره، خندق و سایر عوارض طبیعی را پل میگویند.
از این مختصر تعریف پیداست ؛ طاقهای به هم پیوسته که بر رودخانه برای وصل کردن راه در محل بریده شدن آن توسط موانع طبیعی مانند رودخانه و دره، استوار میکرده اند را پل میگویند. معبر، جسر و قنطره معانی عربی پل هستند که در منابع تاریخی و ادبی بسیار دیده میشوند. از آن میان در تاریخ بیهقی آمده است:
واژه پل در زبان فارسی بر گرفته از پوهل پهلوی (پول) و بارزترین نشانه آن در نام دزفول (دژپول= قلعه نگهدارنده پل) قابل بررسی است.
به لحاظ تاریخی، نخستین پل ها، تیرهای ساده از جنس تخته سنگ یا چند تیر چوبی بود که روی پایههای سنگی احداث شده در کنار رودخانه میانداختند.
در دهانههای بزرگ برآوردن تیرها با بهره گرفتن از الیاف، سبب میشد تا پلها به صورت معلق در آیند. اما ردپای واقعی تاریخی پل سازی را باید در پلهای قوسی یک دهانه وپس از تکامل تدریجی آن در پلهای قوسی چند دهانه روی رودهای عریض جست و جو کرد. در پژوهشهای باستان شناسی، طاق به مثابه یک سازه در 4000 ق.م در خاورمیانه کاربرد داشته است و ایرانیان از پیشگامان این سازه معماری بوده اند.
فرم در حال بارگذاری ...
[دوشنبه 1399-10-01] [ 07:46:00 ب.ظ ]
|