Supply Chain Management (SCM) involves various approaches utilized to effectively integrate suppliers, manufacturers, and distributors in performing the functions of procurement of materials, transformation of these materials into intermediate and finished products and distribution of these products to meet the required service level with minimum cost. Moreover, SCM involves managing a series of activities that is concerned with planning , coordinating and controlling movement of materials, parts and finished goods from the supplier to the customer which is entitled Logistic System Management. Supply chain configuration, in which we decide about number, location, capacity and the interactions of different SC entities, is a strategic decision in SCM and by its ever lasting effect on the whole company, acts as a basis of other managerial decisions.

In this thesis, we first propose an integrated fuzzy multi objective, multi period (dynamic), multi product and multi echelon mixed integer linear program for integrating production and distribution tiers of SC and the reverse logistics decisions involved. Then, after applying appropriate strategies for converting this possibilistic model into an auxiliary crisp multi-objective linear model, we propose a novel two phase interactive fuzzy approach based on chebishev distance to solve this MOLP and finding a preferred non-dominated solution set. All the produced solutions have particular and delicately adjusted attributes that the decision makers have specified beforehand. The proposed model and solution method are validated through numerical tests. Comparison with other multi objective methods exhibits that our method outperforms them.

 

Keywords: Supply chain configuration, Fuzzy Programming, Multi Objective              Optimization.

      چکیده

مدیریت زنجیره تامین(SCM)  شامل رویکردهای مختلفی است که برای یکپارچه سازی موثر تامین کنندگان، تولید کنندگان  و توزیع کنندگان در فرایند های خرید مواد اولیه ، تبدیل این مواد به محصولات میانی و نهایی و توزیع آنها به مشتریان به کار می رود به نحوی که سطح سرویس مورد نظر با کمترین هزینه برآورده شود. علاوه برآن SCM شامل مدیریت یک سری فعالیت های مربوط به برنامه ریزی، هماهنگ سازی و کنترل جریان مواد، قطعات و محصولات از تامین کنندگان تا مشتریان می گردد که اصطلاحا برنامه ریزی سیستم لجستیکی نامیده می شود. پیکربندی زنجیره تامین که در آن راجع به تعداد، مکان ها، ظرفیت و نحوه تعامل نهادهای مختلف زنجیره تامین تصمیم می گیریم، خود تصمیمی استراتژیک در زنجیره تامین می باشد و بدلیل تاثیر بلند مدت آن روی کل شرکت ، به عنوان مبنایی برای دیگر تصمیمات مدیریتی به کار می رود.

 

در این پایان نامه، ابتدا یک مدل تعاملی فازی چند هدفه،چند دوره ای(پویا)، چند محصوله و چند طبقه مختلط عدد صحیح برای یکپارچه سازی بخش تولید و توزیع زنجیره تامین به همراه مشخص کردن سیستم لجستیک معکوس ارائه می گردد. آنگاه، پس از کاربرد تکنیک های مناسب برای تبدیل مدل فازی ارائه شده به یک مدل کمکی غیرفازی قابل حل در نرم افزارهای مرسوم، یک روش بهینه سازی چند هدفه فازی بر پایه فاصله چبیشف به منظور حصول به تعداد مشخص نقاط بهینه غیرمسلط ارائه می گردد. تمامی نقاط حاصل دارای ویژگی های مشخص و به دقت تعیین شده ای می باشد که تصمیم گیرندگان در طول فرایند بهینه سازی تعیین می نمایند. مدل پیشنهادی و روش حل استفاده شده از طریق محاسبات عددی اعتبار سنجی گردیده اند. نتایج مقایسه با دیگر روش های بهینه سازی چند هدفه نشان دهنده عملکرد بهتر مدل پیشنهادی نسبت به آنها می باشد.

 

 

 

 

 

 

 

 

لغات کلیدی: پیکربندی زنجیره تامین، برنامه ریزی فازی، برنامه ریزی چند هدفه.

فهرست مطالب

فصل اول – کلیات تحقیق.. 1

1-1- انتخاب حوزه تحقیق.. 1

2-1- نحوه بررسی ادبیات موضوع.. 1

3-1-  نوآوری های تحقیق.. 2

4-1- تبیین اهداف عمده تحقیق.. 2

5-1- مشخص کردن روش تحقیق.. 2

6-1- تکنیک های جمع آوری داده های تحقیق.. 3

7-1- تحلیل خروجی های تحقیق.. 3

فصل دوم- مرور ادبیات.. 4

1-2- مقدمه.. 4

2-2- تعاریف پایه.. 6

1-2-2-زنجیره تامین.. 6

2-2-2-طبقات زنجیره تامین.. 7

3-2-2-مدیریت زنجیره تامین.. 9

4-2-2-پیکر بندی زنجیره تامین.. 10

5-2-2- جایابی تجهیزات.. 11

6-2-2-لجستیک و لجستیک معکوس.. 12

3-2-مرور ادبیات پیکر بندی پویای زنجیره تامین.. 14

4-2- لجستیک معکوس.. 22

1-4-2-واگذاری شبکه های لجستیک معکوس به شرکت های خارجی (3PL) 27

2-4-2-پیچیدگی  شبکه های لجستیک معکوس.. 28

5-2- مرور ادبیات پیکر بندی زنجیره تامین در شرایط عدم قطعیت.. 31

6-2- نتیجه گیری.. 35

فصل سوم- مدل زنجیره تامین پیشنهادی.. 37

1-3-مقدمه.. 37

2-3-  ساختار مدل پیشنهادی.. 38

1-2-3- مجموعه ها.. 38

2-2-3- پارامترها.. 39

3-2-3- متغیر ها.. 40

4-2-3- محدودیت ها.. 41

5-2-3- توابع هدف.. 45

6-3-نتیجه گیری.. 47

فصل چهارم- تصمیم گیری چند هدفه.. 48

 

1-4- مقدمه.. 48

2-4- دسته بندی روش های حل مسائل چند هدفه.. 51

3-4- مفاهیم اولیه.. 53

1-3-4-مساله تصمیم گیری چند معیاره.. 53

2-3-4- فضای اهداف در برابر فضای تصمیم.. 54

3-3-4- بردار اهداف غیرمسلط.. 55

4-3-4- جواب موثر.. 55

5-3-4- جواب موثر ضعیف.. 56

6-3-4- بردار غیرمسلط ضعیف.. 56

7-3-4- پاسخ پشتیبانی نشده.. 56

4-4- تشخیص بردار های اهداف غیر مسلط از روی شکل.. 57

5-4-روش های پایه یافتن مجموعه جواب غیرمسلط در مسائل مختلط عدد صحیح   60

1-5-4- برنامه ریزی مجموع موزون با محدودیت های اضافی.. 60

2-5-4- برنامه ریزی بر مبنای نقطه مرجع.. 61

1-2-5-4- نقطه مرجع.. 61

2-2-5-4-فاصله چبیشف.. 61

3-2-5-4- بردارهای λ-موزون  راس-T .. 62

4-2-5-4- نقاط روی کوچکترین خطوط تراز.. 63

5-2-5-4-انواع روش های بهینه سازی بر پایه فاصله چبیشف.. 64

1-5-2-5-4-برنامه ریزی تقویت شده موزون بر اساس فاصله چبیشف.. 65

2-5-2-5-4-برنامه ریزی لکسیکوگراف موزون چبیشف.. 66

3-5-2-5-4- روش چبیشف تعاملی.. 67

5-5-2-5-4-روش تعاملی سطوح ذخیره بر پایه فاصله چبیشف.. 68

6-5-2-5-4-سایر روش های برپایه نقاط مرجع.. 70

7-5-2-5-4- نحوه ایجاد بردارهای وزنی پراکنده برای استفاده از در برنامه تعاملی   71

3-5-4-سایر روش های تعاملی یافتن مجموعه جواب غیر مسلط در فضای غیرمحدب   72

14-4- نتیجه گیری.. 73

فصل پنجم- برنامه ریزی فازی.. 74

1-5- مقدمه.. 74

1-1-5- برنامه ریزی متقارن.. 75

2-5- انواع دسته بندی برنامه ریزی ریاضی فازی.. 77

1-2-5-مدل های فازی نوع اول.. 80

2-2-5-مدل های فازی نوع دو.. 81

3-2-5-مسائل فازی نوع سوم.. 84

4-2-5-مسائل فازی نوع چهارم.. 86

3-5-برنامه ریزی فازی چند هدفه.. 87

4-5- نتیجه گیری.. 95

فصل ششم- الگوریتم پیشنهادی.. 96

1-6-مقدمه.. 96

2-6-الگوریتم دو مرحله ای بهینه سازی فازی چبیشف.. 98

3-6- قدم های الگوریتم دو مرحله ای بهینه سازی فازی چبیشف.. 102

4-6- مثال عددی.. 107

5-6-نتیجه گیری.. 112

فصل هفتم- آنالیز عددی.. 113

1-7- مقدمه.. 113

2-7- فرایند تولید اعداد تصادفی واقع گرایانه.. 114

1-2-7- تقاضای مشتری.. 114

2-2-7-ظرفیت های اولیه تجهیزات و ظرفیت گزینه های ظرفیتی.. 114

3-2-7-هزینه های ثابت.. 116

4-2-7- هزینه های متغیر.. 116

5-2-7-موجودی اولیه.. 117

3-7- فرایند حل مساله بهینه سازی چند هدفه زنجیره تامین پیشنهادی   119

فصل هشتم- نتیجه گیری و تحقیقات آتی.. 128

1-8- نتیجه گیری.. 128

2-8- پیشنهاد برای تحقیقات آتی.. 130

فهرست منابع و مراجع.. 131

فهرست کتب مرجع.. 131

فهرست مقالات مرجع.. 131

پیوست  A- مفاهیم پایه تئوری فازی.. 145

1-A- تعاریف پایه مجموعه های فازی.. 145

1-1-A- مجموعه فازی.. 145

2-1-A- مجموعه فازی نرمال.. 146

3-1-A- برش α در مجموعه های فازی.. 146

4-1-A- مجموعه فازی محدب.. 147

2-A-عملگرهای مجموعه ای استاندارد در مجموعه های فازی.. 148

1-2-A- متمم مجموعه های فازی.. 148

2-2-A- اجتماع مجموعه های فازی.. 148

3-2-5- اشتراک دو مجموعه فازی.. 149

3-A-تعمیم عملگرهای مجموعه ای مجموعه های فازی.. 149

1-3-A-تی-نرم ها: اشتراک های فازی… 149

4-A- اعداد فازی.. 152

1-4-A-عدد فازی مثلثی.. 153

5-A- تئوری امکانی.. 154

1-5-A-معیار امکان و الزام موزون و معیار اعتبار فازی.. 158

6-A-غیرفازی سازی معیارهای امکانی.. 160

1-6-A-غیر فازی سازی معیارهای امکان و الزام فازی.. 160

2-6-A-غیرفازی معیار جمع موزون امکان و الزام و معیار اعتبار فازی   164

7-A- برنامه ریزی ریاضی فازی با بهره گرفتن از معیارهای الزام، امکان و اعتبار فازی.. 167

1-7-A- روش اعشاری.. 168

2-7-A-روش وضعیتی.. 169

 

فهرست شکل ها

شکل1-1: طبقات زنجیره تامین.. 8

شکل 1-3 : مدل شماتیک زنجیره تامین پیشنهاد شده.. 38

شکل 1-4:  فضای تصمیم.. 54

شکل 2-4- فضای اهداف.. 55

شکل3-4- مجموعه نقاط غیر مسلط.. 57

شکل 4-4- فضای اهداف گسسته.. 58

شکل 5-4- یافتن نقاط غیر مسلط در فضای اهداف پیوسته.. 59

شکل 6-4- یافتن نقاط غیر مسلط در فضای اهداف غیر خطی.. 59

شکل 7-4- فاصله چبیشف و خطوط تراز.. 62

شکل 8-4- نقاط روی کوچکترین خط تراز مماس.. 63

شکل 9-4-  وجود بیش از یک نقطه روی خط تراز برخورد کننده.. 64

شکل 10-4-اشعه های کاوشگر پراکنده.. 68

شکل 11-4-   اشعه های جستجو گر متمرکز شده.. 68

شکل 1-5- برنامه ریزی متقارن.. 76

شکل 1-6 : فضای اهداف.. 99

شکل 2-6- فضای ارضای اهداف.. 99

شکل 4-6- فضای گسترش یافته معیار ورنر روی فضای اهداف.. 102

شکل 3-6- نگاشت نقطه بهینه ورنر روی فضای ارضای اهداف.. 101

شکل 5-6- فلوچارت الگوریتم پیشنهادی.. 106

شکل 1-7- استراتژی بهینه.. 126

شکل 1-A: مجموعه فازی نرمال.. 146

شکل 2-A-برش α مجموعه فازی.. 147

شکل 3-A- مجموعه فازی محدب.. 148

شکل 4-A- تابع عضویت.. 153

شکل 5A– امکان و الزام رخداد A کوچکتر از عدد قطعی g.. 157

شکل 6-A- امکان و الزام رخداد A کوچکتر از عدد قطعی g.. 157

شکل 7-5- امکان رخداد A کوچکتر از B. 160

شکل 8-A- امکان رخداد A بزرگتر از B. 161

شکل 9-A- امکان رخداد A با توجه به B. 163

شکل 10-A- الزام رخداد A با توجه به B. 164

 

 

فهرست جداول

جدول 1-6-نقاط ایده آل و ضد ایده آل.. 108

جدول 2-6- مقادیر ارضای اهداف معیار ورنر.. 109

جدول3-6-  وزن های پراکنده.. 110

جدول 4-6- مقادیر ارضای اهداف به ازای هر وزن.. 110

جدول 5-6- مقادیر مورد نیاز در الگوریتم RTLP. 111

حدول 1-7- موجودی اولیه.. 117

جدول 2-7- توابع تولید متغیرهای تصادفی.. 117

جدول 3-7- بردارهای اهداف ایده آل و ضد ایده آل.. 120

جدول 4-7- نتایج کاربرد روش ورنر.. 121

جدول 5-7- نتایج کاربرد روش پیشنهادی.. 122

جدول 6-7- نتایج کاربرد روش چبیشف کلاسیک.. 122

جدول 7-7- مقایسه روش پیشنهادی با دیگر روش های بهینه سازی چند هدفه   123