کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل


جستجو



 



چکیده

تجارت الکترونیک تحول چشمگیری را در مبادله اطلاعات بازرگانی و محصولات و خدمات موجب شده است و بکارگیری آن در فعالیتهای کسب و کار مدیران واحدهای کوچک و متوسط، موجب تغییر در شیوه انجام کسب و کار می شود. بررسی پذیرش تکنولوژی های نوین در میان اندازه های مختلف سازمان های اقتصادی نشان می دهد که صنایع کوچک و متوسط این تکنولوژی ها را کند تر می پذیرند.

این تحقیق بدنبال شناسایی موانع توسعه تجارت الکترونیک در میان بنگاه های کوچک و متوسط ایران می باشد. لذا در این پژوهش با طرح یک مدل 5 بعدی شامل عوامل دانش، فرهنگی، امنیتی، زیرساختی و اقتصادی، سعی شده است مهمترین موانع شناسایی شود. تحقیق حاضر از نظرپژوهش کاربردی وکمی است و از نظر روش جزء تحقیقات پیمایشی محسوب می شود. داده ها از پرسشنامه محقق شده به دست آمده است. جامعه آماری این تحقیق را افراد از واحدهای صنعتی مستقر در خوشه نساجی یزد تشکیل داده اند و با تحلیل نظرات این افراد، عامل دانش و عامل فرهنگی از اهم موانع توسعه تجارت الکترونیک شناخته شده است.

 

 

عنوان                                                                                          صفحه

فصل اول: کلیات تحقیق

 

  • عنوان تحقیق 1
  • مقدمه 1
  • ضرورت تحقیق 2
  • تعریف مسئله و بیان موضوع اصلی تحقیق 6
  • سئوالات تحقیق 7
  • اهداف تحقیق 7

فصل دوم: مبانی نظری تحقیق

 

  • مقدمه 9
  • تجارت الکترونیک 10

    • تاریخچه تجارت الکترونیک 10
    • تعاریف و مفاهیم تجارت الکترونیک 11
    • برتری تجارت الکترونیک به تجارت سنتی 13
    • انواع تجارت الکترونیک 14
    • مزایای تجارت الکترونیک 16
    • محدودیتهای تجارت الکترونیک 18
  • صنایع کوچک و متوسط 19

    • مشارکت بنگاه های کوچک و متوسط در توسعه اقتصادی                                                                   20


2-3-2- اهمیت راهبردی بنگاه های كوچك ومتوسط در کشورهای در حال توسعه 21

2-3-3- نقش بنگاه های كوچك و متوسط درتجارت بین الملل                      22

2-3-4- تعریف بنگاه های كوچك و متوسط (SMEs)                               22

2-3-5- تجمیع بنگاه های کوچک و متوسط                                           25

2-3-5-1- شهرک های صنعتی                                                         25

2-3-5-2- مناطق ویژه اقتصادی                                                        26

عنوان                                                                                     صفحه

2-3-5-3- پارک های علمی تحقیقاتی و فناوری                                      26

2-3-5-4- خوشه های صنعتی                                                         27

2-3-5-4-1- مشخصه های خوشه های صنعتی                                      27

2-3-5-4-2-زیر مجموعه یک خوشه صنعتی                                         28

2-3-5-4-3- مزایای توسعه خوشه صنعتی                                           28

  • تجارت الکترونیک در شرکتهای کوچک و متوسط 29

    • مزایای تجارت الکترونیک در شرکتهای کوچک و متوسط 30
  • جمع بندی و نتیجه گیری 31

فصل سوم: مرور تحقیقات پیشین

 

3-1- مقدمه                                                                                 33

3-2-  بررسی موانع توسعه تجارت الکترونیک در ایران                                  34

3-3- بررسی عوامل مؤثر بر پذیرش تجارت الکترونیک در شرکتهای کوچک و متوسط 40

3-3-1- سایر کشورها                                                                      40

3-3-2- ایران                                                                                47

3-4-  بررسی موانع توسعه تجارت الکترونیک در شرکتهای کوچک و متوسط        49

3-4-1- سایر کشورها                                                                      49

3-4-2- ایران                                                                                54

3-5- جمع بندی و نتیجه گیری                                                          57

فصل چهارم: روش تحقیق

 

4-1- مقدمه                                                                                 59

4-2- نوع روش تحقیق                                                                     59

4-3- جامعه و نمونه آماری                                                                 60

4-3-1- جامعه                                                                              60

عنوان                                                                                       صفحه

4-3-2-جامعه هدف                                                                        60

4-3-3- عضوجامعه آماری                                                                 61

4-3-4- نمونه                                                                               61

4-4- روش گرداوری داده ها                                                               62

4-5- شرح مراحل تحقیق                                                                  63

4-5-1- بررسی پیشینه موضوع                                                           65

4-5-2- استخراج موانع توسعه تجارت الکترونیک در شرکتهای کوچک و متوسط   65

4-5-3- جمع آوری نظرات خبرگان IT و صنعت در مورد این موانع                  65

4-5-4- استخراج موانع توسعه تجارت الکترونیک  در SMEs ایرانی                 65

4-5-5- تهیه مدل مفهومی عدم توسعه EC  در شرکتهای کوچک و متوسط ایران 74

4-5-6-تهیه پرسشنامه                                                                     75

4-5-7- توزیع و تکمیل پرسشنامه                                                        75

4-5-7-1- روایی                                                                           76

4-5-7-2- پایایی                                                                           76

4-5-8- تجزیه وتحلیل داده ها                                                            77

4-5-8-1- آمار توصیفی و استنباطی سئوالات پرسشنامه                              77

4-5-8-1-1- فرضیه اول                                                                  77

4-5-8-1-2- فرضیه دوم                                                                  78

4-5-8-1-3- فرضیه سوم                                                                 79

4-5-8-1-4- فرضیه چهارم                                                               79

4-5-8-1-5- فرضیه پنجم                                                                80

4-5-8-1-6- فرضیه ششم                                                                80

4-5-8-1-7- فرضیه هفتم                                                                81

4-5-8-1-8- فرضیه هشتم                                                               81

مقالات و پایان نامه ارشد

 

4 -5-8-1-9- فرضیه نهم                                                                 82

عنوان                                                                                       صفحه

4-5-8-2- تحلیل عاملی                                                                   83

4-5-8-2-1 – مفاهیم کلیدی                                                            84

4-5-8-2-2- مراحل اجرای تحلیل عاملی                                               85

4 -5-9-اولویت بندی موانع توسعه تجارت الکترونیک در خوشه نساجی یزد         87

4-5-10- ارائه مدل تجاری توسعه تجارت الکترونیک در خوشه نساجی یزد          88

فصل پنجم: تجزیه و تحلیل داده ها

 

5-1- مقدمه                                                                                 89

5-2- آمار توصیفی وضعیت پاسخگویان                                                   90

  • بررسی وضعیت پاسخگویان از نظر جنسیت                                                                             90
  • بررسی وضعیت پاسخگویان از نظر سن                                                                                       91
  • بررسی وضعیت پاسخگویان از نظر سطح تحصیلات                                                                            92
  • بررسی وضعیت پاسخگویان از نظر رده شغلی                                                                                93
  • بررسی وضعیت پاسخگویان از نظر تجربه استفاده از اینترنت                                                                  94
  • آمار توصیفی وضعیت شرکتهای مورد بررسی 95

    • بررسی وضعیت سنی شرکتها        95
    • بررسی وضعیت تعداد پرسنل شرکتها                                                                                        96
    • بررسی نوع فعالیت شرکتها 97
    • بررسی سطح تحصیلات مدیران شرکتها                                                                                       99
    • بررسی تعداد کامپیوتر و کامپیوتر متصل به اینترنت در شرکتها                                                            100
  • بررسی میزان بکارگیری تجارت الکترونیک در شرکتها 102
  • بررسی نرمال بودن داد ها 104
  • بررسی میزان تاثیر موانع توسعه تجارت الکترونیک از دیدگاه پاسخگویان 105

 

 

عنوان                                                                                       صفحه

  • بررسی میزان تاثیر عدم آشنایی مدیران صنعت و بازرگانی با تجارت الکترونیک در عدم توسعه آن از دیدگاه پاسخگویان 105

5-6-1-1- بررسی دیدگاه پاسخگویان در مورد عامل اول                             105

5-6-1-2- مقایسه پاسخها بنا بر مشخصات پاسخگویان و مشخصات شرکت در مورد عامل اول      106

  • بررسی میزان تاثیر کمبود نیروی انسانی کارآمد و متخصص در عدم توسعه تجارت الکترونیک از دیدگاه پاسخگویان 107

5-6-2-1- بررسی دیدگاه پاسخگویان در مورد عامل دوم                             107

5-6-2-2- مقایسه پاسخها بنا بر مشخصات پاسخگویان و مشخصات شرکت در مورد عامل دوم      109

  • بررسی میزان تاثیر بالابودن هزینه های تجارت الکترونیک در عدم توسعه آن در شرکتهای کوچک و متوسط 110

5-6-3-1- بررسی دیدگاه پاسخگویان در مورد عامل سوم                            110

5-6-3-2- مقایسه پاسخها بنا بر مشخصات پاسخگویان و مشخصات شرکت در مورد عامل سوم     111

  • بررسی میزان تاثیر آگاهی ناکافی از مزایای تجارت الکترونیک در عدم توسعه آن در شرکتهای کوچک و متوسط 112

5-6-4-1- بررسی دیدگاه پاسخگویان در مورد عامل چهارم                          112

5-6-4-2- مقایسه پاسخها بنا بر مشخصات پاسخگویان و مشخصات شرکت در مورد عامل چهارم   114

  • بررسی میزان تاثیر پیچیدگی تجارت الکترونیک در عدم توسعه آن در شرکتهای کوچک و متوسط 117

5-6-5-1- بررسی دیدگاه پاسخگویان در مورد عامل پنجم                           117

5-6-5-2- مقایسه پاسخها بنا بر مشخصات پاسخگویان و مشخصات شرکت در مورد عامل پنجم    119

عنوان                                                                                       صفحه

  • بررسی میزان تاثیر مقاومت اعضاء در برابر تغییر در عدم توسعه تجارت الکترونیک در شرکتهای کوچک و متوسط 120

5-6-6-1- بررسی دیدگاه پاسخگویان در مورد عامل ششم                           120

5-6-6-2- مقایسه پاسخها بنا بر مشخصات پاسخگویان و مشخصات شرکت در مورد عامل ششم    122

  • بررسی میزان تاثیر عدم آمادگی طرفهای تجاری در عدم توسعه تجارت الکترونیک در شرکتهای کوچک و متوسط   123

5-6-7-1- بررسی دیدگاه پاسخگویان در مورد عامل هفتم                           123

5-6-7-2- مقایسه پاسخها بنا بر مشخصات پاسخگویان و مشخصات شرکت در مورد عامل هفتم    124

  • بررسی میزان تاثیر وجود نداشتن فرهنگ عمومی استفاده از تجارت الکترونیک در عدم توسعه آن در شرکتهای کوچک و متوسط 125

5-6-8-1- بررسی دیدگاه پاسخگویان در مورد عامل هشتم                          125

5-6-8-2- مقایسه پاسخها بنا بر مشخصات پاسخگویان و مشخصات شرکت در مورد عامل هشتم   126

  • بررسی میزان تاثیر عدم وجود مزیت کافی در استفاده از تجارت الکترونیک در عدم توسعه آن در شرکتهای کوچک و متوسط    127

5-6-9-1- بررسی دیدگاه پاسخگویان در مورد عامل نهم                             127

5-6-9-2- مقایسه پاسخها بنا بر مشخصات پاسخگویان و مشخصات شرکت در مورد عامل نهم      129

  • بررسی میزان تاثیر عدم استفاده رقبا از تجارت الکترونیک در عدم توسعه آن در شرکتهای کوچک و متوسط 130

5-6-10-1- بررسی دیدگاه پاسخگویان در مورد عامل دهم                          130

5-6-10-2- مقایسه پاسخها بنا بر مشخصات پاسخگویان و مشخصات شرکت در مورد عامل دهم   131

عنوان                                                                                       صفحه

  • بررسی میزان تاثیر ناکافی بودن قوانین حقوقی داخلی مرتبط با تجارت الکترونیک در عدم توسعه آن در شرکتهای کوچک و متوسط      132

5-6-11-1- بررسی دیدگاه پاسخگویان در مورد عامل یازدهم                       132

5-6-11-2- مقایسه پاسخها بنا بر مشخصات پاسخگویان و مشخصات شرکت در مورد عامل یازدهم          134

  • بررسی میزان تاثیر پایین بودن امنیت در شبکه در عدم توسعه تجارت الکترونیک در شرکتهای کوچک و متوسط 135

5-6-12-1- بررسی دیدگاه پاسخگویان در مورد عامل دوازدهم                     135

5-6-12-2- مقایسه پاسخها بنا بر مشخصات پاسخگویان و مشخصات شرکت در مورد عامل دوازدهم        136

  • بررسی میزان تاثیر ناکارآمد بودن نظام بانکی در عدم توسعه تجارت الکترونیک در شرکتهای کوچک و متوسط 140

5-6-13-1- بررسی دیدگاه پاسخگویان در مورد عامل سیزدهم                     140

5-6-1-2- مقایسه پاسخها بنا بر مشخصات پاسخگویان و مشخصات شرکت در مورد عامل سیزدهم 142

  • بررسی میزان تاثیر وجود نداشتن خطوط ارتباطی سریع و مطمئن در عدم توسعه تجارت الکترونیک در شرکتهای کوچک و متوسط        143

5-6-14-1- بررسی دیدگاه پاسخگویان در مورد عامل چهاردهم                    143

5-6-14-2- مقایسه پاسخها بنا بر مشخصات پاسخگویان و مشخصات شرکت در مورد عامل چهاردهم       144

  • بررسی میزان تاثیر وجود نداشتن کارتهای اعتباری داخلی با گستره فعالیت بین المللی در عدم توسعه تجارت الکترونیک در شرکتهای کوچک و متوسط 146

5-6-15-1- بررسی دیدگاه پاسخگویان در مورد عامل پانزدهم                      146

5-6-15-2- مقایسه پاسخها بنا بر مشخصات پاسخگویان و مشخصات شرکت در مورد عامل پانزدهم         147

عنوان                                                                                       صفحه

  • بررسی میزان تاثیر بازگشت سرمایه طولانی تجارت الکترونیک در عدم توسعه آن در شرکتهای کوچک و متوسط 148

5-6-16-1- بررسی دیدگاه پاسخگویان در مورد عامل شانزدهم                     148

5-6-16-2- مقایسه پاسخها بنا بر مشخصات پاسخگویان و مشخصات شرکت در مورد عامل شانزدهم        149

5-7- اولویت بندی موانع توسعه تجارت الکترونیک در شرکتهای کوچک و متوسط  151

5-8- آزمون تایید مدل مفهومی پیشنهادی                                               153

فصل ششم: جمع بندی و پیشنهادات

 

6-1- مقدمه                                                                                 165

6-2- جمع بندی نتایج                                                                     165

3-6-اولویت بندی موانع توسعه تجارت الکترونیک                                       167

6-4- ارائه راهکار اجرایی                                                                   167

فهرست منابع                                                                               172

پیوست اول                                                                                 176

چکیده به زبان انگلیسی                                                                   183

 

 

 

 

 

 

فهرست جدولها

 

عنوان و شماره                                                                            صفحه

جدول 2-1- منافع استفاده از تجارت الکترونیک در سازمانها                             16

جدول 2-2-طبقه‌بندی سازمان های كوچك، متوسط و خرد در صنایع شمال آمریکا     23

جدول 2-3- طبقه‌بندی سازمان های كوچك، متوسط و خرد از نظر اتحادیه اروپا         23

جدول 3-1- موانع اشاره شده در تحقیقات پیشین با بیشترین فراوانی                  57

جدول 5-1- وضعیت پاسخ دهندگان از نظر جنسیت                                     90

جدول5-2- وضعیت پاسخ دهندگان از نظر سن                                           91

جدول 5-3- وضعیت پاسخگویان از نظر سطح تحصیلات                                 92

جدول 5-4- وضعیت پاسخگویان از نظر رده شغلی                                        93

جدول 5-5- وضعیت پاسخ دهندگان از نظر تجربه استفاده از اینترنت                  94

جدول 5-6- وضعیت شرکتها از نظر سن                                                   95

جدول 5-7- وضعیت شرکتها از نظر تعداد پرسنل                                         96

جدول 5-8- وضعیت شرکتها از نظر نوع فعالیت                                           97

جدول 5-9- سطح  تحصیلات مدیران شرکت                                              99

جدول 5-10- تعداد کامپیوتر موجود در شرکت                                         100

جدول 5-11- تعداد کامپیوتر متصل به اینترنت موجود در شرکت                     101

جدول 5-12- میزان استفاده شرکتها از تجارت الکترونیک                             102

جدول5-13- سنجش نرمال بودن توزیع داده ها                                         104

جدول 5-14- میزان تاثیر عدم آشنایی مدیران صنعت و بازرگانی در عدم توسعه تجارت الکترونیک  105

جدول 5-15- نتایج آزمون نسبت موثر بودن عدم آشنایی مدیران صنعت و بازرگانی 106

عنوان و شماره                                                                            صفحه

جدول 5-16- نتایج مقایسه پاسخها مبنی بر مشخصات پاسخگو و مشخصات شرکت در مورد عامل اول        106

جدول 5-17- میزان تاثیر کمبود نیروی انسانی کارآمد و متخصص در عدم توسعه تجارت الکترونیک 108

جدول5-18 – نتایج آزمون نسبت موثر بودن عامل دوم در عدم توسعه تجارت الکترونیک در SMEs         108

جدول 5-19 – نتایج مقایسه پاسخها مبنی بر مشخصات پاسخگو و مشخصات شرکت در مورد عامل دوم       109

جدول 5-20- میزان تاثیر بالابودن هزینه های تجارت الکترونیک در عدم توسعه تجارت الکترونیک  110

جدول 5-21- نتایج آزمون نسبت موثر بودن عامل سوم در عدم توسعه تجارت الکترونیک در SMEs        111

جدول 5-22- نتایج مقایسه پاسخها مبنی بر مشخصات پاسخگو و مشخصات شرکت در مورد عامل سوم       111

جدول 5-23- میزان تاثیر آگاهی ناکافی از مزایای تجارت الکترونیک در عدم توسعه تجارت الکترونیک        113

جدول 5-24- نتایج آزمون نسبت موثر بودن عامل چهارم در عدم توسعه تجارت الکترونیک در SMEs      113

جدول 5-25- نتایج مقایسه پاسخها مبنی بر مشخصات پاسخگو و مشخصات شرکت در مورد عامل چهارم     114

جدول 5-26- آمار توصیفی پاسخ گروه های سنی مختلف به عامل چهارم            114

جدول 5-27- نتایج تست کروسکال والیس برای مقایسه نظرات گروه های سنی مختلف در عامل چهارم       115

جدول5-28 – آمار توصیفی پاسخ دو گروه سنی به عامل چهارم                       115

جدول 5-29- نتایج تست من ویتنی برای مقایسه نظرات دوگروه سنی در عامل چهارم 115

عنوان و شماره                                                                            صفحه

جدول 5-30- آمار توصیفی پاسخ سطوح مختلف تحصیلات به عامل چهارم          116

جدول 5-31 – نتایج تست کروسکال والیس برای مقایسه نظرات در سطوح مختلف تحصیلی در عامل چهارم 116

جدول 5-32- آمار توصیفی پاسخ دو سطح تحصیلی به عامل چهارم                  116

جدول 5-33- نتایج تست من ویتنی برای مقایسه نظرات دوگروه تحصیلی در عامل چهارم117

جدول 5-34- میزان تاثیر پیچیدگی تجارت الکترونیک در عدم توسعه تجارت الکترونیک 118

جدول 5-35- نتایج آزمون نسبت موثر بودن عامل پنجم در عدم توسعه تجارت الکترونیک در SMEs       118

جدول 5-36- نتایج مقایسه پاسخها مبنی بر مشخصات پاسخگو و مشخصات شرکت در مورد عامل پنجم      119

جدول 5-37- آمار توصیفی نظرات کاربران و غیر کاربران اینترنت نسبت به عامل پنجم 120

جدول 5-38- نتایج تست من- ویتنی برای مقایسه نظرات کاربر و غیر کاربر اینترنت نسبت به عامل پنجم    120

جدول 5-39- میزان تاثیر مقاومت اعضاء در برابر تغییر در عدم توسعه تجارت الکترونیک 121

جدول 5-40- نتایج آزمون نسبت موثر بودن عامل ششم در عدم توسعه تجارت الکترونیک در SMEs       121

جدول 5-41- نتایج مقایسه پاسخها مبنی بر مشخصات پاسخگو و مشخصات شرکت در مورد عامل ششم      122

جدول 5-42- میزان تاثیر عدم آمادگی طرفهای تجاری در عدم توسعه تجارت الکترونیک    123

جدول 5-43- نتایج آزمون نسبت موثر بودن عامل هفتم در عدم توسعه تجارت الکترونیک در SMEs       124

جدول 5-44- نتایج مقایسه پاسخها مبنی بر مشخصات پاسخگو و مشخصات شرکت در مورد عامل هفتم      124

جدول 5-45- میزان تاثیر وجود نداشتن فرهنگ عمومی استفاده از تجارت الکترونیک در عدم توسعه تجارت الکترونیک                                                                                                125

عنوان و شماره                                                                            صفحه

جدول 5-46- نتایج آزمون نسبت موثر بودن عامل هشتم در عدم توسعه تجارت الکترونیک در SMEs      126

جدول5-47- نتایج مقایسه پاسخها مبنی بر مشخصات پاسخگو و مشخصات شرکت در مورد عامل هشتم      126

جدول 5-48- میزان تاثیر عدم وجود مزیت کافی در استفاده از تجارت الکترونیک در عدم استفاده از تجارت الکترونیک                                                                                                128

جدول 5-49- نتایج آزمون نسبت موثر بودن عامل نهم در عدم توسعه تجارت الکترونیک در SMEs         128

جدول5-50- نتایج مقایسه پاسخها مبنی بر مشخصات پاسخگو و مشخصات شرکت در مورد عامل نهم         129

جدول 5-51- میزان تاثیر عدم استفاده رقبا از تجارت الکترونیک در عدم استفاده از تجارت الکترونیک        130

جدول 5-52- نتایج آزمون نسبت موثر بودن عامل دهم در عدم توسعه تجارت الکترونیک در SMEs        131

جدول5-53- نتایج مقایسه پاسخها مبنی بر مشخصات پاسخگو و مشخصات شرکت در مورد عامل دهم        131

جدول 5-54- میزان تاثیر ناکافی بودن قوانین حقوقی داخلی مرتبط با تجارت الکترونیک در عدم توسعه آن  133

جدول 5-55- نتایج آزمون نسبت موثر بودن عامل یازدهم در عدم توسعه تجارت الکترونیک در SMEs     133

جدول 5-56- نتایج مقایسه پاسخها مبنی بر مشخصات پاسخگو و مشخصات شرکت در مورد عامل یازدهم    134

جدول 5-57- میزان تاثیر پایین بودن امنیت در شبکه در عدم توسعه تجارت الکترونیک 135

جدول 5-58- نتایج آزمون نسبت موثر بودن عامل دوازدهم در عدم توسعه تجارت الکترونیک در SMEs    136

عنوان و شماره                                                                            صفحه

جدول 5-59 – نتایج مقایسه پاسخها مبنی بر مشخصات پاسخگو و مشخصات شرکت در مورد عامل دوازدهم  136

جدول 5-60- آمار توصیفی پاسخ گروه های سنی مختلف به عامل دوازدهم          137

جدول 5-61- نتایج تست کروسکال والیس برای مقایسه نظرات گروه های سنی مختلف در عامل دوازدهم     137

جدول 5-62- آمار توصیفی پاسخ دو گروه سنی به عامل دوازدهم                    137

جدول 5-63- نتایج تست من ویتنی برای مقایسه نظرات دوگروه سنی در عامل دوازدهم 138

جدول 5-64- آمار توصیفی پاسخ سطوح مختلف تحصیلات به عامل دوازدهم       138

موضوعات: بدون موضوع  لینک ثابت
[دوشنبه 1399-10-01] [ 05:50:00 ب.ظ ]




رشت در سال1391-1390.

 

 

 

 

 

صفحه                                                                                                            عنوان

فصل اول

زمینه پژوهش                                                                                                                                     2

اهداف پژوهش                                                                                                                                     8

سوالات پژوهش                                                                                                                                   8

تعاریف نظری و عملی واژه ها                                                                                                               9

پیش فرض های پژوهش                                                                                                                     11

11                                                                                                                       محدودیت های پژوهش

فصل دوم

چارچوب پژوهش                                                                                                                                13

بر مطالعات                                                                                                                             29

فصل سوم

نوع پژوهش                                                                                                                                      43

جامعه پژوهش                                                                                                                                   43

نمونه پژوهش                                                                                                                                   43

تعداد نمونه                                                                                                                                      44

مشخصات واحدهای مورد پژوهش                                                                                                       44

محیط پژوهش                                                                                                                                   45

روش نمونه گیری                                                                                                                              45

ابزار گردآوری داده ها                                                                                                                        45

تعیین اعتبار علمی ابزار                                                                                                                     46

تعیین پایایی علمی ابزار                                                                                                                     46

روش گردآوری داده ها                                                                                                                       47

تجزیه و تحلیل داده ها                                                                                                                       47

ملاحظات اخلاقی                                                                                                                                48

فصل چهارم

یافته های پژوهش                                                                                                                              50

جداول و نمودارها                                                                                                                               51

فصل پنجم

بحث و تفسیر نتایج پژوهش                                                                                                               80

نتیجه گیری نهایی                                                                                                                              94

کاربرد یافته ها                                                                                                                                   95

 پیشنهادات برای پژوهش های بعدی                                                                                                    97

منابع انگلیسی و فارسی                                                                                                                     98

پیوستها:

ابزار گرد آوری داده ها                                                                                                                           

چکیده انگلیسی

عنوان انگلیسی

 

 

 

فهرست جداول

عنوان                                                                                                          صفحه

51                                                   جدول شماره 1: توزیع فراوانی نمونه های مورد پژوهش بر حسب سن

جدول شماره 2 : توزیع فراوانی نمونه های مورد پژوهش بر حسب اتصال به دستگاه تهویه مکانیکی         51

جدول شماره 3: توزیع فراوانی نمونه های مورد پژوهش بر حسب مدت زمان بستری                               52

جدول شماره 4: توزیع فراوانی نمونه های مورد پژوهش بر حسب سطح هوشیاری بیمار                                52

جدول شماره 5: توزیع فراوانی نمونه های مورد پژوهش برحسب تشکیل زخم فشاری                               53

54                                        جدول شماره 6: توزیع فراوانی امتیاز دهی ابزار برادن در جامعه مورد پژوهش

جدول شماره 7: توزیع فراوانی نمونه های مورد پژوهش بر حسب محل  ایجاد زخم فشاری                        55

جدول شماره 8: توزیع فراوانی میزان بروز زخم فشاری بر حسب جنس                                                   56

جدول شماره 9: توزیع فراوانی میزان بروز زخم فشاری بر حسب بخش بستری                                        57

جدول شماره 10 : توزیع فراوانی میزان بروز زخم فشاری بر حسب متغیرهای کمی عوامل فردی، اجتماعی      58

جدول شماره 11 : توزیع فراوانی میزان بروز زخم فشاری بر حسب تشخیص بیماری                                59

جدول شماره 12 : توزیع فراوانی میزان بروز زخم فشاری بر حسب کنترل بر دفع ادرار                             60

جدول شماره 13 : توزیع فراوانی میزان بروز زخم فشاری بر حسب کنترل بر دفع مدفوع                            61

جدول شماره 14 : توزیع فراوانی میزان بروز زخم فشاری بر حسب ایجاد ادم و درجه آن                            62

جدول شماره 15 : توزیع فراوانی میزان بروز زخم فشاری بر حسب نوع تشک                                           63

جدول شماره 16 : توزیع فراوانی میزان بروز زخم فشاری بر حسب بیماری مزمن                                      64

جدول شماره 17: توزیع فراوانی میزان بروز زخم فشاری بر حسب نوع بیماری مزمن                                65

جدول شماره 18 : توزیع فراوانی میزان بروز زخم فشاری بر حسب اتصال به ونتیلاتور                            66

جدول شماره 19 : توزیع فراوانی میزان بروز زخم فشاری بر حسب عمل جراحی                                        67

جدول شماره 20: توزیع فراوانی میزان بروز زخم فشاری بر حسب تغییر پوزیشن بیمار                            68

جدول شماره 21 : توزیع فراوانی میزان بروز زخم فشاری بر حسب گچ گیری اندام                                    69

جدول شماره 22 : توزیع فراوانی میزان بروز زخم فشاری برحسب تراکشن                                              70

جدول شماره 23 : توزیع فراوانی میزان بروز زخم فشاری بر حسب میانگین سطح هوشیاری بیمار             71

جدول شماره 24 : توزیع فراوانی میزان بروز زخم فشاری بر حسب مدت زمان اتصال به ونتیلاتور             72

جدول شماره 25 : توزیع فراوانی میزان بروز زخم فشاری بر حسب درک حسی بیمار در روز اول بستری     73

 

مقالات و پایان نامه ارشد

 

جدول شماره 26 : توزیع فراوانی میزان بروز زخم فشاری بر حسب رطوبت پوست بیمار در روز اول           74

جدول شماره 27 : توزیع فراوانی میزان بروز زخم فشاری بر حسب فعالیت بیمار در روز اول بستری          75

جدول شماره 28 : توزیع فراوانی میزان بروز زخم فشاری بر حسب تحرک بیمار در روز اول                       75

جدول شماره 29 : توزیع فراوانی میزان بروز زخم فشاری بر حسب اصطکاک و نیروی کششی بیمار           76

جدول شماره 30 : توزیع فراوانی میزان بروز زخم فشاری بر حسب تغذیه بیمار در روز اول                       76

جدول شماره 31 : نتایج مربوط به بررسی متغیرهای کمی و کیفی بر روی تشکیل زخم فشاری                 77

جدول شماره 32 : بررسی متغیرهای مقیاس بررسی کننده زخم فشاری ابزار برادن بر روی تشکیل زخم         78

 

فهرست نمودار ها

عنوان                                                                                                          صفحه

نمودار شماره 1: توزیع فراوانی نمونه های  مورد پژوهش بر حسب تشکیل زخم فشاری………………………………….. 53

نمودار شماره 2: توزیع فراوانی میزان بروز زخم فشاری بر حسب جنس…………………………………………………………… 56

نمودار شماره 3: توزیع فراوانی میزان بروز زخم فشاری بر حسب کنترل بر دفع ادرار………………………………… 60

نمودار شماره 4:توزیع فراوانی میزان بروز زخم فشاری بر حسب کنترل بر دفع مدفوع……………………………… 61

نمودار شماره  5: توزیع فراوانی میزان بروز زخم فشاری بر حسب ایجاد ادم و درجه بندی آ……………………………. 62

نمودار شماره 6:توزیع فراوانی میزان بروز زخم فشاری بر حسب  نوع تشک……………………………………………………… 63

نمودار شماره 7 :   توزیع فراوانی میزان بروز زخم فشاری بر حسب  سابقه بیماری مزمن……………………………….. 64

نمودار شماره 8 :   توزیع فراوانی میزان بروز زخم فشاری بر حسب  اتصال به ونتیلاتور………………………………… 66

نمودار شماره 9 :   توزیع فراوانی میزان بروز زخم فشاری بر حسب  عمل جراحی…………………………………………….. 67

نمودار شماره 10 :   توزیع فراوانی میزان بروز زخم فشاری بر حسب  تغییر پوزیشن……………………………………… 68

نمودار شماره 11 :   توزیع فراوانی میزان بروز زخم فشاری بر حسب  گچ گیری اندام……………………………………… 69

نمودار شماره 12 :   توزیع فراوانی میزان بروز زخم فشاری بر حسب  دارا بودن تراکشن……………………………….. 70

چکیده

مقدمه:زخم فشاری، یک آسیب بافتی است که به واسطه فشار ایجاد می شود و می تواند پوست، عضله، بافت همبند، غضروف و استخوان را درگیر کند. زخم فشاری،  یک فرایند دردناك، ناتوان كننده می باشد و سلامتی فرد را با افزایش مرگ ومیر و ناخوشی برحسب افزایش طول مدت بستری، افزایش میزان عفونت و افزایش نیاز برای روش های جراحی به مخاطره می اندازد امروزه زخم فشاری پس از سرطان و بیماریهای قلبی عروقی،  سومین بیماری پر هزینه محسوب می شود.

.هدف: هدف از این مطالعه، تعیین میزان بروز زخم فشاری در بیماران در معرض خطر بر اساس مقیاس برادن وپیش بینی کنندگی  عوامل مرتبط بر ایجاد آن بود.

مواد و روش ها: این پژوهش یک  مطالعه مقطعی از نوع توصیفی- تحلیلی می باشد نمونه گیری به طورتدریجی بر روی 350 بیمار بستری در بخش های ارتوپدی،آی سی یوها، داخلی اعصاب در مراکز آموزشی درمانی منتخب شهر رشت انجام شد.  ابزار جمع آوری اطلاعات در این پژوهش شامل پرسشنامه  3 قسمتی بود. قسمت اول، فرم ثبت ویژگی های فردی- اجتماعی و طبی، قسمت دوم، فرم ثبت محل های شایع برای بروز زخم فشاری، قسمت سوم، مقیاس پیشگویی کننده برادن.داده ها از طریق آزمون های تی، کای دو، فیشر و رگرسیون لجستیک مورد تحلیل آماری قرار گرفت.

نتایج:از 350بیمار مورد مطالعه، 221 بیمار مرد و 129 بیمار زن بودند.و میانگین سنی بیماران 20.54_+77/49 بود.میزان بروز زخم فشاری در این مطالعه 6/22 درصد بوده است. بیشترین میزان بروز زخم فشاری در بیماران بستری در بخش های آی سی یو  ایجاد شده بود.شایع ترین محل برای ایجاد زخم فشاری، پاشنه پا(8 درصد)، باسن(7/5درصد)، ساکروم(4/3 درصد) بود.در آنالیز رگرسیون لجستیک احتمال تشکیل زخم فشاری در بیماران دارای ادم، 16/4برابر،  در بیماران با میانگین سطح هوشیاری پایین تر،  81/0 برابر، در بیماران دارای بیماری مزمن،  31/2 برابر، در بیماران دارای ترکشن،  24/2 برابر ، در بیماران دارای بی اختیاری مدفوع،  71/2 برابر، در بیماران دارای بی اختیاری ادرار 4/0 برابر، در بیماران با مدت بستری طولانی تر،  17/1 برابر ، در بیماران مسن تر،  02/1 برابر  افزایش یافته بود. شانس تشکیل زخم فشاری در درک حسی کاملا” محدود در برابر عدم اختلال حسی 1.71 برابر و در درک حسی کمی محدود 59/3 برابر افزایش یافته بود. شانس تشکیل زخم فشاری در حرکت خیلی محدود در برابر عدم محدودیت در تحرک 82/3 و در برابر کاملا” بی حرکت 97/19 برابر افزایش یافته بود.شانس تشکیل زخم فشاری در زیر مجموعه مشکل بالقوه اصطکاک در برابر عدم مشکل در اصطکاک 47/2 و در زیر مجموعه مشکل 51/6 برابر افزایش یافته بود.

نتیجه گیری: میزان بروز زخم فشاری در ایران مشابه سایر کشور ها می باشد، استفاده از یک روش استاندارد ارزیابی بیمار و توجه به عوامل ایجاد زخم فشاری قبل از بستری می تواند در شناسایی بیماران در معرض خطر و کاهش بروز زخم فشاری تأثیر بسزایی داشته باشد.

کلید واژه ها: بیماران بستری ، زخم بستر،  عوامل خطر.

زمینه پژوهش:

پوست وسیع ترین  بافت بدن است و حدود 15 درصد وزن بدن را به خود اختصاص داده است. پوست دارای ساختمانی پیچیده است و اعمال متعدد و اساسی در بدن انجام می دهد كه شامل حفاظت فیزیكی و شیمیایی،  عملكرد حسی،  تعادل مایع،  تنظیم درجه حرارت، ایجاد واكنش های كهیری و حساسیت و بر افروختگی، تولید ویتامینD می باشند.  پوست در بیا ن احساسات نقش داشته و در مفهوم از خود و تصویر ذهنی از جسم خویش نیز دخالت می كند . پس داشتن پوست سالم از جنبه های مختلف بسیار مهم می باشد . تغییر در تمامیت پوست خطر ناك است و می تواند تهدید كننده زندگی باشد . این امر در افراد سالخورده، افراد بی حركت، ا فراد دچار مشكلات مزمن و افراد بستری در واحد های مراقبتی حاد مهم است .زخم های فشاری شایع ترین علت اختلال در تمامیت پوست هستند (1) .

زخم فشاری  یک مشكل شایع و پرهزینه در مراقبت از بیماران می باشد بروز زخم فشاری یک شاخص كلیدی در مراقبت پرستاری محسوب می گردد و  به عنوان یک مشكل با لینی مهم در اجرای مراقبت سلامتی مطرح بوده و با مرگ و میر و ناخوشی همراه است (2) .

زخم های فشاری، مسئله ای  است كه از دیر باز وجود داشته است و قدمت زخم فشاری و درمان آن به اندازه عمر بشر است . مصریان باستان با مشكل زخم فشاری آشنا بوده اند.  قدیمی ترین دست نوشته موجود در خصوص زخم فشاری متعلق به فابریكوس هیلدانوس[1] است . در این پاپیروس[2] 5000 ساله،  یک پزشك مصری زخم فشاری را در یک بیمار ضایعه نخاعی به عنوان زخمی كه درمان نمی شود، توصیف كرده است . در مومیایی های مصری شواهدی از وجود  زخم های فشاری مشاهده شده كه با قطعه ای از پوست یک حیوان پوشانده شده بودند و برخی از این زخم ها حتی در خود نشانه هایی از التیام نیز داشتند . در اروپا در قرن 16 میلادی جراح فرانسوی امبروز پار[3] زخم های فشاری را به عنوان یک بیماری التیام ناپذیر كه فقط استراحت، ورزش و یک رژیم غذایی خوب می توانند در بهبود آن تاثیر گذار باشند،  توصیف كرد (3) .زخم های فشاری سال ها به غلط زخم بستر نامیده می شد، اما پس از درك تاثیر فشار در ایجاد زخم فشاری، عبارت زخم فشاری به جای واژه زخم بستر به کار می رود (4) . امروزه زخم فشاری پس از سرطان و بیماریهای قلبی عروقی،  سومین بیماری پر هزینه محسوب می شود (5) . هر گونه ضایعه ای كه در اثر فشار مداوم،  کشش، نیروی اصطکاک ایجاد شده و منجر به آسیب پوست و بافت های زیرین آن شود، زخم فشاری  نامیده می شود (6). زخم فشاری،  یک فرایند دردناك، ناتوان كننده بوده و سلامتی فرد را با افزایش مرگ و میر و ناخوشی برحسب افزایش طول مدت بستری، افزایش میزان عفونت و افزایش نیاز برای روش های جراحی به مخاطره می اندازد (7). رویکرد علمی به زخم فشاری از قرن 19 آغاز شد (8) .

سالیانه در آمریكا، بیش از 3/1 میلیون بزرگسال دچار زخم فشاری می شوند. میزان شیوع آن متغیر است و به شرایط بالینی بستگی دارد . شیوع آن در بیمارستان ها 38-4درصد و در مراقبتهای طولانی مدت 9/23-2/2درصد و در مراقبتهای در منزل 17-0 درصد است. شیوع زخم فشاری در سالمندان بین 11-3  درصداست(5) . شیوع زخم فشاری در آمریکا از6/13درصد برای بیماران با مدت بستری كم و 1/42 درصدبرای بیماران با بستری طولانی مدت ذکر گردیده است (9) .

شیوع زخم فشاری در بخش مراقبت ویژه بیمارستان های دانمارک4درصد ودربیمارستان های آلمان تا 49درصد می  باشد (10) . در سال 2002  میزان شیوع زخم فشاری در بیمارستان های اروپایی حدود 1/ 18 درصد برآورد شده است. و  زخم فشاری درجه 2،3 و 4 در بیمارستانهای آمریکا 11-3 درصد و در بیمارستان های هلند 8/11-6/7 درصد برآورد شده است (5) .

افراد سالمندی که برای انجام اعمال ارتوپدی(نظیر تعویض مفصل ران و درمان شکستگی استخوان های دراز) در بیمارستان بستری می شوند با میزان بروز 66 درصد و بیماران بستری در بخش های مراقبت ویژه  با میزان بروز 33 درصد بیش از بیماران دیگر در معرض خطر ابتلا به زخم فشاری قرار دارند(4).

بیماری و مرگ ومیر با زخم فشاری رابطه معنی داری دارند . میزان مرگ در بیماران دارای زخم فشاری،

6-2 درصد بیش از بیماران فاقد زخم است. شایع ترین علت مرگ در بیماران دارای زخم فشاری مزمن، نارسایی کلیه و آمیلوئیدوزیس[4] و در افراد دارای زخم  فشاری  حاد،  وجود  بیماریهای  همراه  یا  سپسیس[5]

می باشد (11) . در بیماران با سابقه تشکیل زخم فشاری، میزان بروز زخم فشاری مجدد در طی یک دوره 6 ماهه، 26 درصد افزایش می یابد. بهبود زخم فشاری در بیماران دچار بیماری های مزمن در بعضی از موارد یک سال طول کشیده است(4). در مطالعه ریحانی کرمانی و حقیری( 1386 (، میزان بروز زخم فشاری  در بخش مراقبت های ویژه جراحی مغز و اعصاب  و ستون فقرات بیمارستان باهنر کرمان،  22.7درصد بوده است (12) . تقریبا”60 – 57 درصد زخم های فشاری در بیمارستان در دو هفته اول بستری شدن رخ میدهد  و 70 درصد آن در افراد بالای 70 سال ایجاد می شود .  95 درصد زخم های فشاری در اندام های تحتانی ایجاد می شود،  36 درصد زخم های فشاری در ساکروم[6] و 30 درصد در پاشنه تشکیل می شود (5) .درکشورهای پیشرفته که امید به زندگی افزایش یافته است،  میزان بروز زخم فشاری نیز افزایش یافته است (13) .

بیماران بد حال بستری در بخش های ویژه مستعد ایجاد زخم فشاری ناشی از بی تحرکی و تماس مکرر با عوامل خطر مرتبط با توسعه زخم فشاری می باشند (14). در بخش مراقبت ویژه به ازای هر روز اتصال به دستگاه تهویه مکانیکی، خطر ایجاد زخم فشاری 2/4 درصد افزایش می یابد (15)  .

از لحاظ اقتصادی،  درمان یک زخم فشاری در ایالات متحده آمریکا  2731 دلار و كل هزینه برای پذیرش یک بیمار برای درمان زخم فشاری 37288 دلار می باشد.  به طور كلی زخم فشاری، سا لیانه هزینه‌ای معادل 2/2 تا 6/3 میلیارد دلار را به سیستم بهداشتی تحمیل می‌كند (9). کیرمن و مولنار(2006) بیان می‌کنند که زخم‌ های فشاری2.2 میلیون روز کاری بیمارستانی به نظام مراقبت درمانی ایالات متحده آمریکا تحمیل می‌کنند(4).هرساله‌درآمریکا5/2میلیون زخم فشاری در بخش حاد، تحت درمان قرار می‌گیرند (16) .

در آمریکا هر زخم فشاری،  علاوه بر ایجاد درد، مستقل از سایر عوامل خطر، حداقل چهار روز به طول بستری بیمار افزوده و خطر ابتلاء به عفونت بیمارستانی را 25 درصد افزایش می دهد . بیماران دارای بی اختیاری مدفوعی، 22 برابر بیش از سایر بیماران در معرض خطر ایجاد زخم فشاری هستند و هرگاه بی حرکتی هم به مشکل بی اختیاری افزوده شود، خطر ایجاد زخم فشاری به 37 برابر افزایش می یابد. شیوع زخم فشاری در بخش مراقبت ویژه متغیر بوده و حدود 41 – 14 درصد می باشد و میزان بروز آن  56-1درصد  می باشد. که این مقادیر 3-2 برابربیماران بستری در سایر بخش های بیمارستانی می باشد (17).

اغلب بیماران بستری در بخش مراقبت ویژه از نظر فعالیت فیزیکی و جنبش محدودیت دارند و به دلیل کاهش توانایی در تغییر وضعیت خود در معرض فشار طولانی مدت و شدید می باشند . مسئله دیگری که این بیماران با آن مواجه هستند،   کاهش درک حسی در نتیجه بیهوشی و دریافت آرام بخش ها می باشد. درک حسی با سطح هوشیاری وحس پوستی ارتباط دارد . بیمار ممکن است نتواند درد ناشی از فشار شدید را درک کرده و به طور مستقل تغییر وضعیت دهد یا درخواست تغییر وضعیت کند (17) . با ایجاد هر یک زخم فشاری، تراکم کار پرسنل بخش مراقبت ویژه تا50  درصد افزایش می یابد. افزایش تراکم کاری در بخش مراقبت ویژه و افزایش مدت اقامت در بیمارستان، علل اصلی هزینه های مربوط به درمان زخم فشاری هستند. 65 درصد هزینه های اضافی زخم فشاری در بیمارستان های آموزشی آمریکا به دلیل بستری شدن طویل مدت در بیمارستان است و 25 درصد مربوط به مراقبتهای پرستاری،7درصد  مربوط به وسایل مخصوص مثل تخت و تشک و 3 درصد باقیمانده به دلیل  مصرف داروها ، پانسمان ها و فیزیوتراپی و رژیم های غذایی است (5) .

مناطق مستعد زخم فشاری شامل نواحی خاجی،  تروكانتر بزرگ[7]،  پاشنه،  زانو،  قوزك،  برجستگی داخلی درشت نی،  سر استخوان نازك نی ،  كتف وآرنج می باشد. شایع ترین محل بروز زخم فشاری، ساكروم با 49- 30  درصد و سپس پاشنه ها با 36- 19 درصد  می باشد به طور كلی، 60  درصد زخم ها در منطقه لگن اتفاق  می افتد (9). به ندرت زخم فشاری در بینی ، گوش ها، لب ها، دیده می شود (5) .

بیش از 100 عامل خطر برای ایجاد زخم فشاری در بیمارستان های عمومی در متون مختلف شناسایی گردیده است (15) .  عوامل بالقوه زمینه ساز بروز زخم فشاری در فرد به صورت عوامل داخلی كه شامل سوءتغذیه،  اختلال نرولوژیك،  كاهش حركت و فعالیت ، افزایش سن،  بی اختیاری ها ،  رطوبت پوست ، وضعیت ذهنی، وضعیت پوست و مصرف داروها می باشد. عوامل خارجی  كه شامل فشار، اصطكاك و نیروی كششی می باشد. مهمترین عامل خارجی ایجاد زخم فشاری،  فشار می باشد. هرگاه در مدت زمانی بیش از 2 ساعت فشار موجود بر عروق كاپیلاری شریان ها در نقطه ای به 70 میلی متر جیوه برسد زخم فشاری ایجاد می شود كه انسداد جریان خون، لنف ، محرومیت بافت از اكسیژن و مواد غذایی ، اختلال در دفع مواد زائد سلولی و در نهایت مرگ سلولی ایجاد می شود ( 18) .

زخم فشاری همراه با درد، مشکلات روحی، از دست دادن عملكرد، باعث افزایش میزان بروز عفونت شده و به طور معناداری هزینه های اقتصادی را افزایش می دهد و طول مدت بستری در بیمارستان را طولانی تر می كند.و  بنابراین مؤثرترین  اقدام برای زخم فشاری، جلوگیری از گسترش آن می باشد (19و24).

در مطالعه بلورچی فرد و دیگران(1388)  میزان بروز زخم فشاری در بیماران بستری در بخش های ارتوپدی در بیمارستان های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، 13.9  درصد بوده است (13) .

در مطالعه اکبری ساری و همکاران( 1389 ( میزان بروز زخم فشاری در بخش مراقبت های ویژه در بیمارستان  های آموزشی وابسته به  دانشگاه علوم پزشکی تهران  از 7 /3 درصد(در بین بیماران مبتلا به توده ناحیه سر و گردن) تا 44 درصد(در بیماران مبتلا به عفونت) متغیر بود(20) .

در مطالعه مانزانو[8]و همکاران،  که تحقیق کوهورت آینده نگری را با هدف تعیین  میزان بروز زخم فشاری و عوامل خطر مرتبط بر ایجاد آن  در بیماران تحت تهویه مکانیکی در بخش های مراقبت های ویژه کشور اسپانیا (9 بخش مراقبت ویژه در 5 بیمارستان )در سال 2001 طی دو دوره 5 ماهه در تابستان و زمستان  را انجام دادند،میزان بروز زخم فشاری 0 تا 29 درصد بوده است. افزایش طول مدت بستری در بخش مراقبت ویژه با عوامل خطر بیشتری برای ایجاد زخم فشاری،همراه می باشد . میزان بروز زخم فشاری در فصل زمستان 4 برابر بیشتر از فصل تابستان می باشد. تاکنون هیچ مطالعه ای از تاثیر فصل ها بر میزان بروز زخم فشاری منتشر نگردیده است. یافته های این مطالعه نشان داد که بین سن بالاتر و شیوع زخم فشاری رابطه معناداری وجود دارد. تغییر وضعیت دادن بیماران در بخش مراقبت های ویژه اغلب مشکل بوده و به طور بالقوه خطرناک است و آموزش در این زمینه به پرسنل همیشه انجام نمی گردد(15).

به دلیل بالا بودن هزینه درمان و پی آمدهای نامطلوب زخم فشاری، اولین اقدام پیشگیری از بروز زخم فشاری می باشد.  چرا كه اغلب آن ها قابل پیشگیری می باشد.  پیشگیری مستلزم شناخت صحیح بیماران در معرض خطر با بهره گرفتن از ابزار مناسب و ارائه مراقبت پرستاری صحیح و كافی و استفاده از وسایل مناسب می باشد (21) . ابزار مفید برای پیش بینی زخم فشاری باید حساسیت  و ویژگی بالا، ارزش اخباری خوب و قابلیت استفاده آسان در عمل داشته باشد. در مجموع، بهترین ابزار پیش بینی کننده زخم فشاری در بیماران بستری، ابزار برادن[9] می باشد. این ابزار دو علت اساسی ایجاد زخم فشاری یعنی علت و شدت زخم، تحمل بافت نسبت به فشار را توضیح داده است (5) .

سوزنی و همکاران مطالعه ای  با هدف  تعیین و مقایسه ابزار های پیشگویی کننده برادن و واترلو و همچنین تعیین نقطه برش این ابزار ها در تشخیص زخم فشاری بر روی 1864 بیمار بستری در بخش داخلی، مراقبت های ویژه، داخلی مغز و اعصاب، جراحی مغز و اعصاب و ارتوپدی  در سال 1388-1387 انجام دادند.  نتایج بررسی انجام شده نشان داد که پایایی معیار برادن برابر 83 درصد و معیار واترلو برابر 40 درصد می باشد. که در مورد معیار برادن،  پایایی محاسبه شده مناسب می باشد. برای بررسی اعتبار دو معیار ارزیابی خطر، از نمودار راک[10]  به منظور تعیین حساسیت و ویژگی  های معیار فوق استفاده گردید . بهترین حساسیت و ویژگی برای معیار برادن در نقطه تشخیصی 5/18(کمتر از 18) برابر 92 درصد و 74 درصد می باشد. برای معیار واترلو در نقطه تشخیصی 5/12(بالاتر از 13) دارای حساسیت 69 درصد و ویژگی 78 درصد می باشد. در مجموع، نتایج مطالعه نشان داد که معیار برادن نسبت به معیار  واترلو دارای حساسیت و ویژگی بالاتری می باشد و ابزار معتبری برای غربالگری زخم فشاری در بیمارستان می باشد. از طرفی از معیار برادن می توان در بیماران مختلف( اعم از بیماران دارای زخم فشاری حاد و مزمن و در مراکز مراقبتی متفاوت) استفاده کرد.این ابزار موءثرترین نمره دهی را دارد. نیاز به وقت کمتری دارد. و شامل عوامل خطری است که کاملا” عینی و کاربرد آن آسان است اما معیار واترلو حساسیت بالایی دارد ولی ویژگی آن خیلی پایین است. این باعث نتایج مثبت کاذب می شود. چون به طور کاذب بیماران را در معرض خطر نشان می دهد، با به کار گرفتن اقدامات پیشگیری کننده برای این بیماران باعث اتلاف هزینه، منابع و نیروی انسانی می‌شود. از طرفی برای استفاده از معیار واترلو نیاز به دسترسی به اطلاعات پزشکی بیمار و سابقه بیماری وی نیز هست.اما لازم است ارزیابی پوست برای مشاهده زود هنگام علایم آسیب پوستی به طور منظم همزمان با معیارهای فوق انجام شود (45).

پرستار اولین كسی است كه در صورت آگاهی و دقت  می تواند با بررسی و اقدامات مناسب از وقوع اكثر زخم های فشاری پیشگیری نماید (22) .

انستیتو پژوهش مراقبت فوری[11]،  بیان می کند بیماران  دچار زخم فشاری 6-2 برابر بیشتر از سایر بیماران  در معرض خطر مرگ قرار دارند. عوارض زخم فشاری نیز میزان مرگ بیماران را تا 55 درصد افزایش می دهند. لذا   انستیتو

موضوعات: بدون موضوع  لینک ثابت
 [ 05:49:00 ب.ظ ]




چکیده فارسی

ناشنوایی یکی از شایع ترین بیماری های حسی است که 1 در 1000  نوزاد به آن مبتلا می شوند. 60% از ناشنوایی هاژنتیکی بوده که 70% از موارد غیر سندرومی و دارای توارث اتوزومال مغلوب می باشد. تا به امروز بیش از 50 ژن برای ناشنوایی غیر سندرومی اتوزومال شناسایی شده است. در ایران، ناشنوایی به دلیل ازدواج های خویشاوندی یکی از شایع ترین بیماری های ارثی است.

هدف از این مطالعه بررسی شیوع هفت ژن(GJB4, GJC3, SLITRK6SERPINB6NESP4CABP2, and OTOGL)   شناخته شده برای  ناشنوایی مغلوب غیرسندرومی در صد خانواده ایرانی که دارای ازدواج خویشاوندی و بیش از دو فرد مبتلا می باشند است.

روش انجام مطالعه فوق، بررسی آنالیز پیوستگی بااستفاده از مارکرهای  STR که در مجاورت ژن مذکور قرار دارند می باشند. در صورت مشاهده الگوی پیوستگی، آنالیز توالی یابی و مطالعات تکمیلی صورت خواهد پذیرفت.

نتایج مطالعه، دو خانواده به ژن GJB4 پیوستگی نشان دادند، شش خانواده به ژن GJC3 پیوستگی نشان دادند، یک خانواده به ژن SLITRK6 پیوستگی نشان داد، یک خانواده به ژن SERPINB6 پیوستگی نشان داد، هشت خانواده به ژن NESP4 پیوستگی نشان دادند، دو خانواده به ژن CABP2 پیوستگی نشان دادند، و شش خانواده به ژن OTOGL پیوستگی نشان دادند که با بررسی توالی یابی اگزون های ژن مربوطه تغییری در ژن مذکور مشاهده نگردید. این نتایج بیانگر شیوع بسیار کم جهش در این هفت ژن در جمعیت ایرانی می باشد.

واژه های کلیدی: ناشنوایی غیر سندرمی، توارث مغلوب اتوزومی ، نقشه کشی هموزیگوسیتی، توالی یابی به روش سنگر، ایران.

 

فهرست مطالب

 

 

فصل اول کلیات تحقیق

مقدمه    ……………………………………………………………………………………………………………………………….  1

بیان مسئله   ………………………………………………………………………………………………………………………… 3

اهمیت و ضرورت تحقیق   ……………………………………………………………………………………………………… 4

اهداف   ………………………………………………………………………………………………………………………………… 6

هدف کلی   …………………………………………………………………………………………………………………………. 6

اهداف اختصاصی   ………………………………………………………………………………………………………………. 6

اهداف کاربردی   ……………………………………………………………………………………………………….. 6

سؤالات و فرضیه ها   …………………………………………………………………………………………………………….. 7

فصل دوم پیشینه تحقیق

آناتومی گوش   ……………………………………………………………………………………………………………………… 8

گوش خارجی   ……………………………………………………………………………………………………………………. 8

گوش میانی   ………………………………………………………………………………………………………………………. 9

گوش داخلی   …………………………………………………………………………………………………………………….. 9

طبقه بندی ناشنوایی   …………………………………………………………………………………………………………. 11

طبقه بندی بر اساس سن شروع   ……………………………………………………………………………………….. 11

طبقه بندی بر اساس شدت   ………………………………………………………………………………………………. 12

طبقه بندی بر اساس علت فیزیولوژیکی   ……………………………………………………………………………. 12

ژن های شناخته شده مرتبط با ناشنوایی   …………………………………………………………………………….. 13

بررسی ژن ها   ……………………………………………………………………………………………………………………. 22

ژن  GJB4  ……………………………………………………………………………………………………………. 22

ژنGJC3   ……………………………………………………………………………………………………………… 25

ژن SLITRK6 ………………………………………………………………………………………………………. 26

ژن SERPINB6   ……………………………………………………………………………………………………. 28

ژنNESP4  ……………………………………………………………………………………………………………. 29

ژن CABP2   …………………………………………………………………………………………………………. 30

ژن OTOGL  …………………………………………………………………………………………………………. 31

فصل سوم روش شناسی تحقیق

نوع مطالعه   ………………………………………………………………………………………………………………………… 34

جامعه، نمونه آماری و روش نمونه گیری   ………………………………………………………………………………. 34

روش جمع آوری داده ها   …………………………………………………………………………………………………….. 34

متغیره ها   ………………………………………………………………………………………………………………………….. 34

روش شناسی تحقیق   …………………………………………………………………………………………………………. 35

ملاحظات اخلاقی   ………………………………………………………………………………………………………………. 36

مواد و روش ها   …………………………………………………………………………………………………………………   37

            استخراج DNA   …………………………………………………………………………………………………….. 37          چگونگی استخراج DNA ……………………………………………………………………………………….. 38

لیز سلول ……………………………………………………………………………………………………………….. 39

هیدراسیون  DNA………………………………………………………………………………………………. 40

تعیین غلظت DNA استخراج شده   ……………………………………………………………………………….. 41

روش تعیین غلظت  …………………………………………………………………………………………………………. 42

 نحوه خالص سازی نمونه های آلوده به پروتئین   .……………………………………………………………… 42

آنالیز پیوستگی برای بررسی 7 جایگاه ژنی مرتبط با ناشنوایی اتوزومی مغلوب غیرسندرومی   .. 43

انتخاب مارکرهای   STR ………………………………………………………………………………………. 44

ژن  GJB4   ……………………………………………………………………………………………………….. 45

ژنGJC3   …………………………………………………………………………………………………………. 46

ژن SLITRK6   ………………………………………………………………………………………………….. 47

ژن SERPINB6   ………………………………………………………………………………………………. 48

ژنNESP4   ………………………………………………………………………………………………………. 49

ژن CABP2   …………………………………………………………………………………………………….. 50

ژن OTOGL   ……………………………………………………………………………………………………. 51

تعیین هتروزیگوسیتی مارکرهای STR در جمعیت ایران   ……………………………………….. 52

مقالات و پایان نامه ارشد

 

واکنش زنجیره ای پلیمراز   ……………………………………………………………………………………………….. 53

مواد لازم برای واکنش PCR   …………………………………………………………………………………………… 54

روش انجام PCR   …………………………………………………………………………………………. 57

الکتروفورز   ……………………………………………………………………………………………………………. 60

          الکتروفورز با ژل پلی آکریل آمید   ……………………………………………………………….. 61

مواد لازم جهت الكتروفورز ژل پلی آكریل امید   ……………………………………………. 62

طرز تهیه ژل اكریل امید 8 درصد   ……………………………………………………………….. 63

رنگ آمیزی ژل به روش نیترات نقره   …………………………………………………………… 65

          مواد لازم جهت رنگ آمیزی نقره   …………………………………………………….. 65

          روش رنگ آمیزی نیترات نقره   ………………………………………………………… 66

          بررسی ژل های پلی آکریل آمید   …………………………………………………….. 67

پیدا کردن جهش به روش مستقیم تعیین توالی   ……………………………………………………… 68

          الکتروفورز محصولات PCR بر روی ژل آگارز   …………………………………………….. 70

            مواد لازم جهت انجام الكتروفورز DNA  برروی ژل آگارز   ………………… 70

روش كار   ……………………………………………………………………………………….. 71

توالی پرایمرهای مورد استفاده برای تکثیر   ………………………………………………….. 72

روش آنالیز نتایج حاصل از Sequencing   …………………………………………………… 74

فصل چهارم تجزیه و تحلیل و بیان نتایج حاصل از تحقیق

نتایج حاصل از مطالعات  آنالیز پیوستگی    ………………………………………………………………………….. 75

        مارکرهای دارای فركانس آللی بالاتر   ………………………………………………………………………. 75           

نتایج آنالیز پیوستگی در خانوادهای ناشنوا با توارث مغلوب   …………………………………….. 77

خانواده L-3082  و ژن  GJB4  ………………………………………………………………………………. 78

خانواده L-1902  و ژن  GJC3  ……………………………………………………………………………… 81

خانواده L-346  و ژن  SLITRK6   …………………………………………………………………………. 84

خانواده L-346  و ژن  NESP4  ……………………………………………………………………………… 86

خانواده L-1731  و ژن  SERPINB6  …………………………………………………………………….. 88

خانواده L-346  و ژن  CABP2  ……………………………………………………………………………… 91

خانواده L-346  و ژن  OTOGL  ……………………………………………………………………………. 94

فصل پنجم­ بحث ونتیجه گیری وپیشنهادات

بحث ونتیجه گیری   …………………………………………………………………………………………………………… 97

تحقیقیات اضافه   …………………………………………………………………………………………………………….. 101

پیشنهادات   ……………………………………………………………………………………………………………………. 103

منابع   …………………………………………………………………………………………………………………………….. 105

 

فهرست جداول

 

 

جدول 1-1 نام ژن ها و جایگاه ژن هایی که تاکنون به عنوان عامل بیماری ناشنوایی اتوزومی مغلوب در جمعیت ایران شناسایی شده است   …………………………………………………………………………………. 4

جدول 2-1 ناشنوایی بر اساس شدت   …………………………………………………………………………………. 12

جدول 2-2 جایگاه ها و ژن های شناسایی شده در ناشنوایی غیر سندرمی با توارث مغلوب اتوزومی  به همراه خصوصیات خاص فنوتیپی برای هر کدام   ……………………………………………………………….. 14

جدول 2-3 جزِِِییات جهش های ژن های Cx   ………………………………………………………………………. 24

جدول 3-1 متغیره ها   ……………………………………………………………………………………………………….. 34

جدول 3-2 مواد لازم جهت استخراج DNA به روش نمک اشباع   …………………………………………. 36

جدول 3-3 مارکر های ژن GJB4   ………………………………………………………………………………………. 45

جدول 3-4 مارکر های ژن GJC3   ………………………………………………………………………………………. 46

جدول 3-5 مارکر های ژن SLITRK6   …………………………………………………………………………………. 47

جدول 3-6 مارکر های ژن SERPINB6   ……………………………………………………………………………… 48

جدول 3-7 مارکر های ژن NESP4   …………………………………………………………………………………… 49

جدول 3-8 مارکر های ژن CABP2   …………………………………………………………………………………… 50

جدول 3-9 مارکر های ژن OTOGL    …………………………………………………………………………………. 51

جدول 3-10 مواد لازم برای ساخت Master Mix   ………………………………………………………………. 57

جدول 3-11 مواد لازم برای انجام واکنش PCR   …………………………………………………………………. 58

جدول 3-12 لیست پرایمر های مورداستفاده در این تحقیق   ……………………………………………….. 59

جدول 3-13 برنامه PCR  استفاده شده   ……………………………………………………………………………. 60

جدول 3-14 مواد سازنده بافر بارگذاری   …………………………………………………………………………….. 70

جدول 3-15 توالی پرایمرهای مورد استفاده برای تکثیر اگزون های ژن GJB4, GJC3,SLITRK6, NESP4   …………………………………………………………………………………………………………………………. 73

جدول5-1 مقایسه چگونگی توزیع علل ژنتیکی ناشنوایی در آمریکا و ترکیه …………………………. 98

جدول5-2 لیست ژن های جهش یافته در خانواده ها ………………………………………………………….. 101

فهرست تصاویر

 

 

 

شکل 2-1 سه بخش گوش   …………………………………………………………………………………………………. 9

شکل 2-2 گوش داخلی   ……………………………………………………………………………………………………. 11

شکل 2-3 تفاوت بیان ژن OTOGL در دوران نوزادی و بزرگسالی  ……………………………………….. 33

شکل 3-1 موقعیت مارکرهای ژن GJB4   ……………………………………………………………………………. 46

شکل 3-2 موقعیت مارکرهای ژن GJC3   …………………………………………………………………………… 47

شکل 3-3 موقعیت مارکرهای ژن SLITRK6   ……………………………………………………………………… 48

شکل 3-4 موقعیت مارکرهای ژن SERPINB6   ………………………………………………………………….. 49

شکل 3-5 موقعیت مارکرهای ژن NESP4   ………………………………………………………………………… 50

شکل 3-6 موقعیت مارکرهای ژن CABP2    ……………………………………………………………………….. 51

شکل 3-7 موقعیت مارکرهای ژن OTOGL   ……………………………………………………………………….. 52

شکل 4-1 ژل پلی آکریل آمید مربوط به تعیین هتروزیگوسیتی مارکرD1S1570   ……………….. 76

شکل 4-2 شجره خانواده L-3082   ……………………………………………………………………………………. 79

شکل 4-3 مارکرD1S1570  که به این ژن پیوستگی نشان داد   ………………………………………….. 79

شکل 4-4 مارکرD1S496  که به این ژن پیوستگی نشان داد   ……………………………………………. 80

شکل 4-5 مارکرD1S195  که به این ژن پیوستگی حاوی اطلاعات مفید نشان نداد  …………….. 80

شکل 4-6 موقعیت مارکرهایی که پیوستگی نشان دادند، خانواده L-3082   ………………………… 81

شکل 4-7 شجره خانواده L-1902   …………………………………………………………………………………… 81

شکل 4-8 مارکرD7S2498  که به این ژن پیوستگی نشان داد.   ………………………………………… 82

شکل 4-9 مارکرD7S477  که به این ژن پیوستگی نشان داد.   …………………………………………… 82

شکل 4-10 مارکرD7S2480  که به این ژن پیوستگی نشان داد.   ……………………………………….. 83

شکل 4-11 موقعیت مارکرهایی که پیوستگی نشان دادند، خانواده L-3082   ………………………. 83

شکل 4-12 شجره خانواده L-346      …. .. …    84       شکل 4-13 مارکرD13S251  که به این ژن پیوستگی نشان داد.   ………………………………………. 84

شکل 4-14 مارکرD13S253  که به این ژن پیوستگی حاوی اطلاعات مفید نشان نداد.   ……….. 85

شکل 4-15 مارکرD13S282  که به این ژن پیوستگی حاوی اطلاعات مفید نشان نداد.   ……….. 85

شکل 4-16 موقعیت مارکری که پیوستگی نشان داد، خانواده L-346   …………………………………. 86

شکل 4-17 شجره خانواده L-346   ……………………………………………………………………………………. 86

شکل 4-18 مارکرD19S909  که به این ژن پیوستگی نشان داد.   ………………………………………. 87

شکل 4-19 مارکرD19S876  که به این ژن پیوستگی نشان داد.  ………………………………………… 87

شکل 4-20 مارکرATA57C01  که به این ژن پیوستگی حاوی اطلاعات مفید نشان نداد.   …… 88

شکل 4-21 موقعیت مارکری که پیوستگی نشان داد، خانواده L-346   …………………………………. 88

شکل 4-22 شجره خانواده L-1731   ………………………………………………………………………………….. 89

شکل 4-23 مارکرD6S1617  که به این ژن پیوستگی نشان داد.   ………………………………………. 89

شکل 4-24 مارکرD6S1713  که به این ژن پیوستگی نشان داد.   ……………………………………….. 90

شکل 4-25 مارکرD6S344  که به این ژن پیوستگی نشان داد.   …………………………………………. 90

شکل 4-26 موقعیت مارکری که پیوستگی نشان داد، خانواده L-1731   ………………………………. 91

شکل 4-27 شجره خانواده L-3163   …………………………………………………………………………………. 91

شکل 4-28 مارکرD11S1889  که به این ژن پیوستگی نشان داد.   ……………………………………. 92

شکل 4-29 مارکرD11S1296  که به این ژن پیوستگی حاوی اطلاعات مفید نشان نداد.   …….. 92

شکل 4-30 مارکرD11S4155  که به این ژن پیوستگی حاوی اطلاعات مفید نشان نداد.   …….. 93

شکل 4- 31 موقعیت مارکری که پیوستگی نشان داد، خانواده L-3163   ……………………………… 93

شکل 4-32 شجره خانواده L-8700187   ………………………………………………………………………….. 94

شکل 4-33 مارکرD12S1297  که به این ژن پیوستگی نشان داد   .   ………………………………… 94

شکل 4- 34مارکرD12S824  که به این ژن پیوستگی حاوی اطلاعات مفید نشان نداد.   ……… 95

شکل 4-35 مارکرD12S64  که به این ژن پیوستگی نشان داد.   ………………………………………… 95

شکل 4-36 موقعیت مارکری که پیوستگی نشان داد، خانواده L-8700187   ………………………. 96

  • مقدمه

ناشنوایی یکی از ناتوانایی های حسی می باشد که تعداد زیادی در دنیا به آن مبتلا هستند.  خطر خاصی مبتلایان ناشنوایی را تهدید نمی کند ولی زندگی روزمره آن ها را تحت تاثیر قرار می دهد. در کشورهای پیشرفته یک در هر هزار کودک، دچار ناشنوایی شدید در زمان بدو تولد و یا دوران پیش زبانی می شوند. ناشنوایی که قبل از حرف زدن اتفاق می افتد راناشنوایی پیش زبانی[1] و ناشنوایی بعد از صحبت کردن کودک راناشنوایی پس زبانی [2]می گویند. ناشنوایی پس کلامی، بسیار رایج تر از ناشنوایی پیش کلامی بوده و4 در صد از جمعیت زیر 45 سال، 10 درصد از جمعیت بالای 65 سال و 50 در صد از جمعیت بالای 80 سال را در بر می گیرد. اغلب بیماران با ناشنوا یی  پس کلامی، توارث چند عاملی دارند ولی  در موارد تک ژنی  به طور عمده از توارث اتوزومی غالب پیروی می کنند[1].

درحدود 60 در صد علل ناشنوایی ژنتیکی، 30 در صد اکتسابی و 10 در صد آن ادیوپاتیک است.[1] ناشنوایی می تواند به روش های مختلفی طبقه بندی شود:  پیش زبانی یا پس زبانی، سندرمی (%30-20) یا غیرسندرمی (%80-70) و بر اساس وجود یا عدم وجود علایم بالینی یا آزمایشگاهی مشخص شده، طبقه بندی شود. انواع ناشنوایی سندرمی همراه با علائم بالینی دیگری  می باشد، در حالیکه در ناشنوایی غیر سندرمی تنها علامت بالینی بیمار، همان ناشنوایی وی می باشد .[2] ناشنوایی سندرمی در مقایسه با نوع غیر سندرمی از هتروژنیتی کمتری برخوردار می باشد.همچنین ناشنوایی می تواند به صورت تعادلی در گوش میانی و خارجی یا به صورت عصبی در گوش درونی ایجاد شود.

توارث ناشنوایی می تواند به صورت اتوزومیال مغلوب (%80)، اتوزومی غالب (%20)، وابسته به ایکس و یامیتوکندریایی (%1>) باشد .[3]

در اغلب موارد، ناشنوایی ژنتیکی به علت اختلال در یک ژن ایجاد می گردد. در حدود 70% از کودکان ناشنوایی که متولد می شوند، دارای ناشنوایی ژنتیکی غیر سندرمی هستند که در آنها هیچ علامت فیزیکی دیگری دیده نمی شود. در30% باقیمانده، ناشنوایی همراه با علائم دیگر بوده و ناشنوایی سندرمی خوانده می شود .[4]

ناشنوایی تک ژنی به طریق مختلف می تواند به ارث برسد. ناشنوایی غیر سندرمی با توارث مغلوب اتوزومی[3] در 80% موارد رخ داده و معمولا به صورت پیش کلامی بروز می کند. در حالیکه، ناشنوایی غیر سندرمی با توارث غالب [4] حدودا در 20% موارد رخ داده واغلب به صورت پس کلامی بروز می کند. در کمتر از یک درصد موارد، توارث به صورت وابسته به جنس یا میتوکندریایی می باشد .[4]

در ایران ناشنوایی بعد از عقب ماندگی ذهنی دومین معلولیت رایج است که 1 در 166 نفر به آن مبتلا می باشد[5] و به دلیل میزان بالای ازدواج های خویشاوندی در ایران ناشنوایی اتوزومی مغلوب از بقیه انواع توارث نرخ بالاتری دارد.[4]

 

 

 

 

موضوعات: بدون موضوع  لینک ثابت
 [ 05:49:00 ب.ظ ]




کلمات کلیدی: داده کاوی، کشف تقلب، یادگیری بانظارت، تشخیص­نفوذ و حملات

 

 

فهرست مطالب

فصل اول      1

1-1 مقدمه. 2

1-2 بیان مسئله. 3

1-3 اهمیت و ضرورت تحقیق.. 4

1-4 اهداف تحقیق.. 5

1-5 تعاریف و اختصار. 6

1-6 ساختار پایان نامه. 9

فصل دوم       10

2-1 داده ­کاوی.. 11

2-1-1دسته­بندی                                                                                                                                                   11

2-2مدلها و الگوریتمهای دادهکاوی.. 13

2-2-1 شبکه­ های عصبی                                                                                                                            13

2-2-2درخت تصمیم                                                                                                                                       16

2-2-3 روش طبقه ­بندی بیزین                                                                                                              19

2-3-2-2 شبکه­ های بیزین                                                                                                                       20

2-2-4 مدل قانون­محور                                                                                                                                22

2-2-5 مدل کاهل                                                                                                                                                26

2-2-6ماشین بردارپشتیبان                                                                                                                      32

2-3 مقدمه­ای بر تقلب… 36

2-3-1 ساختن مدل برای تقلب                                                                                                            36

2-3-2 اصول کلی تقلب:                                                                                                                            36

2-3-3 چگونگی شناسایی تقلب:                                                                                                         37

2-3-4 چگونگی ساخت مدل تقلب:                                                                                                   37

2-4 مقدمه­ای بر سیستم تشخیص نفوذ. 38

2-4-1 تعاریف اولیه  39

2-4-2 وظایف عمومی یک سیستم تشخیص نفوذ:                                                           39

2-4-3 دلایل استفاده از سیستم های تشخیص نفوذ:                                                    40

2-4-4 جمع آوری اطلاعات                                                                                                                   41

2-4-5 تشخیص و تحلیل:                                                                                                                          41

2-4-6 تشخیص سوء استفاده:                                                                                                            41

2-4-7 تشخیص ناهنجاری:                                                                                                                     42

2-4-8 مقایسه بین تشخیص سوء استفاده و تشخیص ناهنجاری:                42

2-4-9 پیاده سازی سیستمهای تشخیص نفوذ:                                                                    42

2-5 تعاریف برخی مقادیر ارزیابی مورد استفاده در سیستم داده کاوی: 44

2-5-1Confusion matrix:                                                                                                                          46

2-5-2 درستی                                                                                                                                                       47

2-5-3 میزان خطا                                                                                                                                              47

2-5-4 حساسیت، میزان مثبت واقعی، یاد آوری                                                             47

2-5-5 ویژگی، میزان منفی واقعی                                                                                                 48

2-5-6 حساسیت:                                                                                                                                                48

2-5-7دقت                                                                                                                                                                  49

2-5-8 معیار F:                                                                                                                                                     49

2-6 پژوهشهای انجام شده در این زمینه: 50

2-6-1 پژوهش اول: کشف تقلب در سیستم­های مالی­با بهره گرفتن از داده ­کاوی… … 51

2-6-2 پژوهش دوم: کشف تقلب در کارت اعتباری با بهره گرفتن از شبکه عصبی و بیزین   53

2-6-3پژوهش سوم: شناسایی تقلب بیمه با بهره گرفتن از تکنیکهای داده ­کاوی…….. ……… 56

2-6-4 پژوهش چهارم: استفاده از الگوریتم ژنتیک برای تشخیص تست نفوذ. 62

2-6-5 پژوهش پنجم: شناسایی ترافیک غیرنرمال در شبکه با الگوریتم خوشه بندی   65

3-1 روش تحقیق.. 71

3-2 داده ­های آموزشی و تست: 73

3-2-1 ویژگی­های داده ­ها                                                       ………. 73

3-2-2 ویژگیهای اساسی مجموعه داده ها:                                                                               73

4-1 الگوریتمهای مدل بیزین و ارزیابی آنها 83

4-2 مدل کاهل.. 92

4-3 شبکه عصبی.. 99

4-4 مدل قانون محور. 108

4-5 درخت تصمیم. 118

4-6 ماشین بردار پشتیبان.. 130

فصل پنجم  139

5-1 مقدمه. 140

5-2 مزایا 141

5-3 پیشنهادات… 141

فصل  ششم   143

فهرست منابع. 144

پیوستها  148

پیوست الف -مجموعه داده نوع اول: 148

پیوست ب-مجموعه داده نوع دوم. 153

پیوست ج-نوع داده مجموعه سوم: 156

پیوست د-مجموعه داده نوع چهارم. 161

پیوست ه -مجموعه داده نوع پنجم. 190

 

 

 

 

فهرست جداول

 

جدول‏2‑1: تعریف معیارها 45

جدول‏2‑2: ماتریس Confusion. 46

جدول‏2‑3:معیارهای مختلف ارزیابی وفرمول آنها‎‎ 50

مقالات و پایان نامه ارشد

 

جدول‏2‑4: مقایسه نتیجه بین شبکه­عصبی وشبکه بیزین.. 56

جدول‏2‑5: داده برای دسته بندی بیزین‎‎ 59

جدول‏2‑6: داده برای دسته­بندی بیزین‎‎ 60

جدول‏2‑7: ارزیابی درخت تصمیم‎‎ 62

جدول‏2‑11: ارزیابی با بهره گرفتن ازخوشه­بندی.. 69

جدول‏3‑1 :ویژگی­های اساسی استخراج شده ازارتباطTCP. 74

جدول‏3‑2 :ویژگی های استخراجی ازارتباطTCP. 74

جدول‏3‑3: ویژگیهای استخراج شده ازپنجره. 76

جدول‏4‑2: ماتریس Confusion الگوریتم Kernel naive Baysian 83

جدول‏4‑1: معیارهای ارزیابی ونتایج الگوریتم Kernel naive Baysian 84

جدول‏4‑4: ماتریس Confusion  الگوریتم Naive Baysian. 84

جدول‏4‑3: معیارهای ارزیابی ونتایج الگوریتم Naive Baysian 84

جدول‏4‑6: ماتریس Confusion الگوریتم Waode. 85

جدول‏4‑5: معیارهای ارزیابی ونتایج الگوریتم Waode. 85

جدول‏4‑8: ماتریس Confusion الگوریتم Aode. 85

جدول‏4‑7: معیارهای ارزیابی و نتایج الگوریتم Aode. 86

جدول‏4‑10: ماتریسConfusion الگوریتم Aodesr 86

جدول‏4‑9: معیارهای ارزیابی ونتایج الگوریتم Aodesr 86

جدول‏4‑12: ماتریسConfusion الگوریتم Bayesenet 87

جدول‏4‑11: معیارهای ارزیابی ونتایج الگوریتم Bayesenet 87

جدول‏4‑13: معیارهای ارزیابی ونتایج الگوریتم HNB.. 88

جدول‏4‑14: ماتریسConfusion الگوریتم HNB 88

جدول‏4‑16: ماتریس Confusion الگوریتم Dmnbtext 88

جدول‏4‑15: معیارهای ارزیابی ونتایج الگوریتم Dmnbtext 89

جدول‏4‑18: ماتریسConfusion الگوریتم BaysianLogic Regression. 89

جدول‏4‑17: معیارهای ارزیابی ونتایج الگوریتم BaysianLogic Regression. 89

جدول‏4‑20: ماتریسConfusion الگوریتم  IB1. 93

جدول‏4‑19: معیارهای ارزیابی و نتایج الگوریتم IB1 93

جدول‏4‑21: معیارهای ارزیابی ونتایج الگوریتم IBK.. 93

جدول‏4‑22: ماتریس Confusion الگوریتم IBK.. 94

جدول‏4‑24: ماتریس Confusion الگوریتم LWL. 94

جدول‏4‑23: معیارهای ارزیابی ونتایج الگوریتم LWL. 94

جدول‏4‑26: ماتریسConfusion الگوریتم KSTAR.. 95

جدول‏4‑25: معیارهای ارزیابی ونتایج الگوریتم KSTAR.. 95

جدول‏4‑27: معیارهای ارزیابی ونتایج الگوریتم KNN.. 95

جدول‏4‑28: ماتریس Confusion الگوریتم KNN.. 96

جدول‏4‑29: معیارهای ارزیابی ونتایج شبکه MLP. 101

جدول‏4‑30: ماتریس  ConfusionشبکهMLP 101

جدول‏4‑32: ماتریس  Confusionشبکه Perceptrons. 102

جدول‏4‑31: معیارهای ارزیابی ونتایج شبکه Perceptrons 103

جدول‏4‑34: ماتریسConfusion  الگوریتم RBF. 104

جدول‏4‑33: معیارهای ارزیابی ونتایج الگوریتم RBF. 104

جدول‏4‑36:ماتریسConfusion  الگوریتم Neural net 105

جدول‏4‑35:معیارهای ارزیابی ونتایج الگوریتم Neural net 105

جدول‏4‑38: ماتریس Confusion الگوریتم Conjuctive rule. 108

جدول‏4‑37: معیارهای ارزیابی ونتایج الگوریتم Conjuctive rule. 108

جدول‏4‑39: معیارهای ارزیابی ونتایج الگوریتم decision table. 109

جدول‏4‑40: ماتریسConfusion  الگوریتم decision table. 109

جدول‏4‑41 :معیارهای ارزیابی ونتایج الگوریتم DTNB.. 110

جدول‏4‑42: ماتریسConfusion  الگوریتم DTNB.. 110

جدول‏4‑44: ماتریس Confusion الگوریتم JRIP. 110

جدول‏4‑43: معیارهای ارزیابی ونتایج الگوریتم JRIP. 111

جدول‏4‑45: معیارهای ارزیابی ونتایج الگوریتم ONER.. 111

جدول‏4‑46: ماتریس Confusion الگوریتم ONER.. 111

جدول‏4‑47: معیارهای ارزیابی ونتایج الگوریتم PRSIM.. 112

جدول‏4‑48: ماتریس Confusion الگوریتم PRSIM.. 112

جدول‏4‑49: معیارهای ارزیابی ونتایج الگوریتم RIDOR.. 112

جدول‏4‑50: ماتریسConfusion الگوریتم RIDOR.. 113

جدول‏4‑51: معیارهای ارزیابی ونتایج الگوریتم RULE Induction. 113

جدول‏4‑52: ماتریسConfusion الگوریتم RULE Induction. 113

جدول‏4‑53: معیارهای ارزیابی ونتایج الگوریتم RULE Induction single attribute. 114

جدول‏4‑54: ماتریسConfusion الگوریتم RULE Induction single attribute. 114

جدول‏4‑55: معیارهای ارزیابی ونتایج الگوریتم TREE by rule. 114

جدول‏4‑56:ماتریس Confusion الگوریتم TREE by rule. 115

جدول‏4‑57: معیارهای ارزیابی ونتایج الگوریتم part 115

جدول‏7‑58: ماتریسConfusion الگوریتم part 115

جدول‏4‑59: معیارهای ارزیابی ونتایج الگوریتم CHAID.. 119

جدول‏4‑60: ماتریسConfusion الگوریتم CHAID.. 119

جدول‏4‑61: معیارهای ارزیابی ونتایج الگوریتم DECISION TREE 119

جدول‏4‑62: ماتریس Confusion الگوریتم DECISION TREE. 120

جدول‏4‑63: معیارهای ارزیابی ونتایج الگوریتم J48. 120

جدول‏4‑64: ماتریسConfusion الگوریتم J48. 120

جدول‏4‑65: معیارهای ارزیابی ونتایج الگوریتم FT. 121

جدول‏4‑66: ماتریس  Confusion الگوریتم FT 121

جدول‏4‑68: ماتریس Confusion الگوریتم ID3. 121

جدول‏4‑67: معیارهای ارزیابی ونتایج الگوریتم ID3. 122

جدول‏4‑69: معیارهای ارزیابی ونتایج الگوریتم LAD.. 122

جدول‏4‑70: ماتریس Confusion الگوریتم LAD.. 122

جدول‏4‑71: معیارهای ارزیابی ونتایج الگوریتم ADT. 123

جدول‏4‑72: ماتریس Confusion الگوریتم ADT. 123

جدول‏4‑73: معیارهای ارزیابی ونتایج الگوریتم BF. 123

جدول‏4‑74: ماتریس Confusion الگوریتم BF. 123

جدول‏4‑75:معیارهای ارزیابی ونتایج الگوریتم LMT. 124

جدول‏4‑76:ماتریسConfusion الگوریتم LMT. 124

جدول‏4‑77: معیارهای ارزیابی ونتایج الگوریتم J48graft 124

جدول‏4‑78: ماتریس Confusion الگوریتم J48graft 125

جدول‏4‑79: معیارهای ارزیابی ونتایج الگوریتم NB 125

جدول‏4‑80:ماتریس Confusion الگوریتم NB.. 125

جدول‏4‑81:معیارهای ارزیابی ونتایج الگوریتم REEPTREE 126

جدول‏4‑82: ماتریس  Confusion الگوریتم REEPTREE. 126

جدول‏4‑83: معیارهای ارزیابی ونتایج الگوریتم Simplecart 126

جدول‏4‑84:ماتریس Confusion الگوریتم  Simplecart 127

جدول‏4‑85:معیارهای ارزیابی ونتایج روش Libsvm.. 130

جدول‏4‑86: ماتریسConfusion روش Libsvm.. 130

جدول‏4‑87: معیارهای ارزیابی ونتایج روش Support vector machine. 131

جدول‏4‑88: ماتریس   Confusion روش Support vector machine 131

جدول‏4‑89: معیارهای ارزیابی ونتایج روش Support vector machine(linear) 132

جدول‏4‑90: ماتریسConfusion روش Support vector machine(linear) 132

جدول‏4‑91: معیارهای ارزیابی ونتایج روش Speggeous. 132

جدول‏4‑92: ماتریسConfusion روش Speggeous. 133

جدول‏4‑93: معیارهای ارزیابی ونتایج روش W-svm.. 133

جدول‏4‑94: ماتریس  Confusion روش W-svm.. 133

جدول‏4‑95: معیارهای ارزیابی ونتایج روش Fast large. 134

جدول‏4‑96: ماتریس  Confusion روش Fast large. 134

فهرست اشکال و نمودارها

 

شکل‏2‑1: معماری یک نمونه سیستم داده ­کاوی‎‎ 12

شکل‏2‑2: Wx,yوزن یال بینXو Yاست. 15

شکل‏2‑3: درخت تصمیم گیری‎‎‎‎ 17

شکل‏2‑4: شبکه بیزین‎‎ 21

شکل‏2‑5: شبه کد الگوریتم توالی پوشش… 26

شکل‏2‑6: شبکه کد الگوریتم IB3. 29

شکل‏2‑7: شبکه کد مربوطذ به الگوریتمKDD 31

شکل‏2‑8: انواع سیستم های تشخیص تقلب… 38

شکل‏2‑9: معماری یک سیستم تشخیص نفوذ. 40

شکل‏2‑10: چارچوب کلی داده ­کاوی برای کشف تقلب‎‎ 52

شکل‏2‑11: مقایسه خروجی­هابااستفاده ازنمودارROC.. 55

الگوریتم استخراج شده ازدرخت تصمیم. 61

شکل‏2‑13: عملکرد الگوریتم ژنتیک‎ 63

شکل‏2‑14: قاعده استخراج شده ازالگورِیتم ژنتیک‎‎ 64

شکل‏2‑15: توابع مربوط به الگوریتم ژنتیک ومقداردهی آن­ها 64

شکل‏2‑16: معماری الگوریتم ژنتیک برای تست نفوذ‎‎ 65

شکل‏2‑17: خوشه بندی برایk=2‎‎‎. 67

شکل‏2‑18: شناسایی داده­غیر­نرمال‎‎ 68

شکل‏2‑19: ترکیب دسته­بندی وشناسایی غیر­نرمال.. 68

شکل‏3‑1: معماری پیشنهاد داده شده برای تشخیص نفوذ باروش مبتنی برداده ­کاوی.. 72

شکل‏3‑2: مدلسازی الگوریتم شبکه­عصبی با نرم­افزارRapidminer 78

شکل‏3‑3: مدلسازی الگوریتم مدل­بیزین با نرم­افزارRapidminer 78

شکل‏3‑4: مدلسازی الگوریتم درخت تصمیم با نرم­افزارRapidminer 79

شکل‏3‑5: مدلسازی الگوریتم مدل­قانون­محوربا نرم­افزارRapidminer 79

شکل‏3‑6: مدلسازی الگوریتم مدل بردارپشتیبان با نرم­افزارRapidminer 80

شکل‏3‑7: مدلسازی الگوریتم مدل کاهل بانرم افزارRapidminer 80

شکل‏3‑8: نمونه ­ای ازخروجی نرم­افزار Rapidminerباپارامترهای مختلف ارزیابی.. 81

شکل‏4‑1: نمودار ارزیابی الگوریتم­های مدل بیزین برحسب پارامتر درستی.. 90

شکل‏4‑2: نمودار ارزیابی الگوریتم­های مدل بیزین برحسب پارامتر دقت… 90

شکل‏4‑3: نمودار ارزیابی الگوریتم­های مدل بیزین بر حسب پارامتر یادآوری.. 91

شکل‏4‑4: نمودار ارزیابی الگوریتم­های مدل بیزین برحسب پارامتر F. 91

شکل‏4‑5: نمودار ارزیابی الگوریتم­های مدل بیزین برحسب پارامترهای مختلف… 92

شکل‏4‑6: نمودار ارزیابی الگوریتم­های مدل کاهل برحسب پارامتر درستی.. 96

شکل‏4‑7: نمودار ارزیابی الگوریتم­های مدل کاهل برحسب پارامتر دقت… 97

شکل‏4‑8: نمودار ارزیابی الگوریتم­های مدل کاهل برحسب پارامتر یادآوری.. 97

شکل‏4‑9: نمودار م ارزیابی الگوریتم­های مدل کاهل برحسب پارامتر F. 98

شکل‏4‑10: نمودار مربوط به ارزیابی الگوریتم­های مدل کاهل برحسب پارامترهای مختلف… 98

شکل‏4‑11: نمونه ای ازشبکهMLP. 100

شکل‏4‑12: عملکرد شبکه پرسپتون.. 102

شکل‏4‑13: نمونه ای ازشبکهRBF. 103

شکل‏4‑14:نمودار ارزیابی مدل­های شبکه عصبی برحسب پارامتر درستی.. 105

شکل‏4‑15: نمودار ارزیابی مدل­های شبکه عصبی برحسب پارامتر دقت… 106

شکل‏4‑16: نمودار ارزیابی مدل­های شبکه عصبی برحسب پارامتر یادآوری.. 106

شکل‏4‑17: نمودار ارزیابی مدل­های شبکه عصبی برحسب پارامتر F. 107

شکل‏4‑18: نموداره ارزیابی مدل­های شبکه عصبی برحسب پارامتر مختلف… 107

شکل‏4‑19:نمودار ارزیابی الگوریتم­های مدل قانون­محور برحسب پارامتر درستی.. 116

شکل‏4‑20: نمودار ارزیابی الگوریتم­های مدل قانون­محور برحسب پارامتر دقت… 116

شکل‏4‑21: نمودار ارزیابی الگوریتم­های مدل قانون­محور برحسب پارامتر یادآوری.. 117

شکل‏4‑22: نمودار ارزیابی الگوریتم­های مدل قانون­محور برحسب پارامتر F. 117

شکل‏4‑23: نمودار ارزیابی الگوریتم­های مدل قانون محور برحسب پارامتر مختلف… 118

شکل‏4‑24:نمودار ارزیابی الگوریتم­های مدل درخت برحسب پارامتر درستی.. 127

شکل‏4‑25: نمودار ارزیابی الگوریتم­های مدل درخت برحسب پارامتر دقت… 128

شکل‏4‑26: نمودار ارزیابی الگوریتم­های مدل درخت برحسب پارامتر یادآوری.. 128

شکل‏4‑27: نمودار ارزیابی الگوریتم­های مدل درخت برحسب پارامتر F. 129

شکل‏4‑28: نمودار ارزیابی الگوریتم­های مدل درخت برحسب پارامتر مختلف… 129

شکل‏4‑29: نمودار ارزیابی روش­های مختلف ماشین بردارپشتیبان برحسب پارامتر درستی   135

شکل‏4‑30: نمودار ارزیابی روش­های مختلف ماشین بردارپشتیبان برحسب پارامتر یادآوری   135

شکل‏4‑31: نمودار ارزیابی روش­های مختلف ماشین بردارپشتیبان برحسب پارامتر F. 136

شکل‏4‑32: نمودار ارزیابی روش­های­ مختلف ماشین بردارپشتیبان برحسب پارامتر دقت… 136

شکل‏4‑33: نمودار ارزیابی روش­های مختلف ماشین بردارپشتیبان برحسب پارامتر مختلف   137

شکل 4-34: نمودار مربوط به مقایسه بین همه الگوریتم­ها بر حسب پارامترهای مختلف       137

مقدمه

از آنجایی که از نظر تکنیکی  ایجاد سیستم­های کامپیوتری بدون نقاط ضعف و شکست امنیتی عملا غیر ممکن است. تشخیص نفوذ در سیستم­های کامپیوتری با اهمیت خاصی دنبال می­ شود. سیستم­های تشخیص نفوذ سخت­افزار  یا نرم­افزاری است که کار نظارت بر شبکه ­کامپیوتری را در مورد فعالیت­های مخرب و یا نقص سیاست­های مدیریتی و امنیتی را انجام می­دهد و گزارش­های حاصله را به بخش مدیریت شبکه ارائه می­دهد‎[1]. سیستم­های تشخیص نفوذ وظیف شناسایی و تشخیص هر گونه استفاده غیر مجاز به سیستم، سوء استفاده و یا آسیب رسانی توسط هر دودسته کاربران داخلی و خارجی را بر عهده دارند. هدف این سیستم­ها جلوگیری از حمله نیست و تنها کشف و احتمالا شناسایی حملات و تشخیص اشکالات امنیتی در سیستم یا شبکه­کامپیوتری و اعلام آن به مدیر سیستم است. عموما سیستم­های تشخیص نفوذ  در کنار دیوارهای آتش  و بصورت مکمل امنیتی برای آن­ها مورد استفاده قرار می­گیرد. سیستم های تشخیص نفوذ ستنی نمی­توانند خود را با حملات جدید تطبیق دهند  از این رو  امروزه سیستم های تشخیص نفوذ مبتنی بر داده ­کاوی مطرح گردیده­اند‎[1]. مشخص نمودن الگوهای در حجم زیاد داده، کمک بسیار بزرگی به ما می­ کند. روش­های داده ­کاوی با مشخص نمودن یک برچسب دودویی (بسته نرمال، بسته غیر­نرمال) و همچنین مشخص نمودن ویژگی­ها و خصیصه با الگوریتم­های دسته بندی می­توانند داده غیر­نرمال تشخیص دهند. از همین رو دقت و درستی

موضوعات: بدون موضوع  لینک ثابت
 [ 05:48:00 ب.ظ ]




 

1-1- بیان مسئله:

پیشگیری از جرم صرفاً به عهدۀ نیروی انتظامی نیست، بلکه دیگر بخش ها نیز در این امر مسئول هستند. اگر فرض کنیم پیشگیری از جرم، که در قانون اساسی وظیفۀ قوه قضائیه است، اما مخصوص آن نیست، همۀ دستگاه ها و نهادهای حکومتی و قوۀ مجریه می بایست در مجموعۀ خودشان پیشگیری و درمان جرم را مقدم به مقابله بدانند و تا آنجا که می شود باید پیشگیری کرد. بنابر این پیشگیری از وقوع جرم مقوله ای فراسازمانی و ملّی است و تمام بخش های جامعه، از جامعۀ پلیس و همین طور مردم نیز در آن نقش دارند و همگان باید نسبت به این وظیفۀ مهم اقدام لازم و ضروری را انجام دهند.

امروزه سرقت به عنوان یکی از گسترده ترین جرایم در کشور و به یک مسئلۀ فراگیر و جدی از ابعاد گوناگون اقتصادی، اجتماعی و امنیتی تبدیل شده است. بررسی و مطالعۀ ابعاد مختلف این بزه و همچنین آثار و تبعات ناشی از این بزه کاری و راه های پیشگیری و مقابله با آن، از اهمیت بسیاری برخوردار می باشد.

در پیدایش و بروز این بزه عوامل گوناگون اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و محیطی نقش ایفا می نمایند که تأثیر بسیاری از این عوامل در تحقیقات و پژوهش های گوناگون مورد بررسی قرار گرفته است. اما می توان گفت که توجه به شرایط و عوامل محیطی تأثیر گزار بر میزان وقوع جرایم به ویژه سرقت در کشور ما چندان زیاد و قابل قبول نبوده است.

ریشۀ این کم توجهی را می توان به برخی عوامل از جمله : تمایل به اعمال پیشگیری های سنتی به علت آشکار و قابل رؤیت بودن اقدامات و گاهاً نتایج آن در کوتاه مدت از یک سو و همچنین نا آشنایی با شیوه های نوین پیشگیری نظیر پیشگیری های محیطی و کارآمدی و سودمندی این روش ها نسبت داد.

مکان و ویژگی های خاص آن نقش مهم و بسزایی در وقوع یا پیشگیری از وقوع جرم ایفا می نماید. چرا که مکان به عنوان یکی از مهم ترین ارکان تحقق جرایمی از قبیل سرقت همواره مطرح و مورد توجه بوده است. ویژگی های خاص محیطی مانند شلوغی و خلوتی، روشنایی و تاریکی خیابان ها و معابر، چگونگی استفاده و کاربری اماکن و نوع طراحی و ساخت اماکن گوناگون می تواند مجرمین بالقوه را به ارتکاب سرقت ترغیب نموده و یا با دشوار نمودن شرایط ارتکاب جرم و افزایش خطر ناشی از آن، آنان را از ارتکاب عمل مجرمانه منصرف نماید.

رویکرد پیشگیری از وقوع جرم از طریق طراحی محیطی (CPTED[1]) همانند دیگر برنامه های پلیس جامعه محور از طریق همکاری تنگاتنگ با شهروندان را اساس پیشگیری از وقوع جرم می داند. این رویکرد بر اساس این نظریه استوار است که با انجام تغییرات محیطی می توان در بروز رفتارهای مجرمانه تأثیر بسزایی گذاشت.

(CPTED) در واقع پیش بینی، تشخیص، درک احتمال وقوع جرم و انجام اقدام هایی مناسب برای از بین بردن خطر وقوع جرایم است.

در وقوع جرم سه عنصر اساسی نقش مهم دارند : مجرم، قربانی و محل وقوع جرم. که با حذف هر یک از این سه عنصر، جرمی به وقوع نمی پیوندد.

مقالات و پایان نامه ارشد

 ساده ترین و کم هزینه ترین روش برای پیشگیری و جلوگیری از وقوع جرم، حذف محل وقوع جرم است. بدین معنا که با طراحی محیطی مناسب، می توان محل وقوع جرم را برای فعالیت مجرمان نامناسب ساخت و از سوی دیگر ترس از وقوع جرم را برای قربانیان جرم کاهش داد.

با توجه به اهمیت نقش عوامل محیطی در پیشگیری، وقوع و مقابله با جرایم همچنین مشاهدۀ فقر مطالعاتی در این زمینه محقق را بر آن داشت تا به کنکاش در این باره بپردازد.

1-1-1- وضع موجود:

در حال حاظر بافت قدیمی شهر ها به لحاظ سنتی بودن ساخت آن، کمتر به مسایل امنیتی و طراحی محیطی توجه شده است. کوچه های قدیمی تنگ بوده و از روشنایی و دید کافی رهگذران برخوردار نمی باشد. ساختمان های قدیمی استحکام لازم را نداشته و نقاط کور زیادی در آنها مشاهده می گردد. در ساخت و سازهای جدید بیشتر به مسایل امنیتی  و طراحی محیطی توجه می شود، مجتمع ها دارای نگهبان بوده و رفت و آمد افراد ناشناس تا حدودی کنترل می گردد، مغازه ها در فضاهای پر تردد و اطراف میادین شهر ساخته می شود و نورپردازی و نظارت بیشتری دارند.

1-1-2- مهمترین اشکالات:

از مهمترین اشکالات در این زمینه می توان به تمایل پلیس به اعمال پیشگیری های سنتی به علت آشکار و قابل رؤیت بودن اقدامات و گاهاً نتایج آن در کوتاه مدت از یک سو و همچنین نا آشنایی با شیوه های نوین پیشگیری نظیر پیشگیری های محیطی و کارآمدی و سودمندی این روش ها اشاره کرد. از طرف دیگر معماران معمولاً بر جنبه های زیبایی شناختی ساختمان بیشتر از مسایل امنیتی آن تأکید دارند. زیرا چیزی که برای آنها اهمیت دارد ساخت و ساز و فروش ساختمان است و کمتر به مسایل پیشگیری از جرم توجه دارند.

از دیگر موارد می توان به عدم اهمیت مالکان به طراحی مبتنی بر امنیت و ترجیح مسایل و جنبه های زیبایی ساختمان بر جنبه های امنیتی آن و عدم تسری چشم و هم چشمی به مسایل امنیتی اشاره نمود.

 

1- پیشگیری از جرم از طریق طراحی محیطی                                 Crime prevention through environmental design

-1-3- اهمیت و ضرورت موضوع:

امروزه به تبع پیچیده تر شدن جوامع بشری، نقش محیط نیز در تأمین امنیت و ارتقاء احساس امنیت پررنگ تر شده و از سوی دیگر، توجه به آن در جهت پیشگیری از جرایم، علمی و ظریف تر گردیده است. به طوری که نظریات متعددی در باب محیط و جرم و همچنین نقش عوامل محیطی در پیشگیری از جرم مطرح گردیده است……….

اهمیت شرایط محیطی و سودمندی آن بدان اندازه است که بسیاری از کشورهای دنیا سرمایه گذاری های علمی و عملی فراوانی را در این راه صرف نموده و بسیاری از تدابیر و اقدامات پیشگیرانۀ خود را به آن معطوف نموده اند.

نیروی انتظامی به عنوان مسئول اصلی نظم و امنیت ، باید با شیوه های نوین پیشگیری آشنا بوده و راهکارهای کم هزینه تر را در جهت استقرار نظم و امنیت و تأمین آسایش فردی و عمومی اتخاذ نماید. یکی از این راهکارها توجه به تأثیر محیط و نقش طراحی محیطی، بر میزان وقوع جرایم می باشد که آشنایی با این مباحث می تواند پلیس را در شناسایی مکانهای جرم خیز یاری  نموده، تا از آن طریق بتواند با اشرافیت به موضوع، راهکارهای موثرتری در جهت ارتقاء امنیت ارائه نماید.

اگرچه اهمیت تأثیر محیط بر وقوع جرایم در چند سال اخیر مورد توجه مسئولان امنیتی بویژه پلیس قرار گرفته و کارهای علمی چندی در این زمینه صورت پذیرفته است، لیکن تلاش های انجام شده با نیازهای موجود تناسب و همخوانی نداشته و فقر مطالعاتی در ابعاد علمی، بویژه در بعد عملی و کاربردی به چشم می خورد. لذا مطالعات علمی در این حوزه مانند تحقیق حاضر می تواند قدمی هر چند کوچک در جهت زدودن این فقر و مقدمه ای برای انجام تحقیقات بعدی در این حوزه باشد.

پیشگیری محیطی نسبت به سایر روش های پیشگیری به جهت صرف هزینۀ کمتر و همسویی هر چه بیشتر با حقوق شهروندی، یکی از سودمندترین روش های پیشگیری است. این شیوه از پیشگیری به دنبال آن است تا با شناسایی عوامل و شرایط محیطی جرم زا و اقدام در جهت بهینه سازی و یا از بین بردن آن شرایط، زمینۀ کاهش و مقابله با جرایم را فراهم آورد، که نتیجۀ تبعی آن صرف هزینه های کمتر در منابع انسانی و مادی سازمان های گوناگون از قبیل سازمان های امنیتی، قضایی و اصلاحی کشور، کاهش حجم پرونده های قضایی تشکیل شده در مراجع قضایی و انتظامی، بهره گیری از مشارکت شهروندان در جهت تأمین امنیت و مواردی چند از این قبیل خواهد بود.

اهمیت تحقیق در این باره از آن جهت بیشتر می شود که بدانیم در سرقت مغازه با توجه به اینکه تمامی وسایل به صورت یکجا جمع شده  و سارق می تواند در یک فقره سرقت اموال زیادی را با خود ببرد، لذا سرقت مغازه می تواند خسارات سنگینی به مالباخته و همچنین اعتبار پلیس وارد نماید. از طرفی از مجموع 2036  فقره سرقت غیر خرد انجام شده در شهر اراک در سال 1391 تعداد 165  فقره مربوط به سرقت مغازه می باشد که 8 در صد از کل سرقت ها را به خود اختصاص داده است.

1-1-4- قلمرو تحقیق:

1-1-4-1- قلمرو موضوع:

موضوعات: بدون موضوع  لینک ثابت
 [ 05:48:00 ب.ظ ]