چه تعداد کاربر روزانه از سایت شما دیدن می کنند؟ آنها چه کسانی هستند؟ از چه مناطق جغرافیایی به وب سایت شما سر می زنند؟ چه چیزی را دنبال می کنند؟

از طریق اندازه گیری فعالیت مبتنی بر وب می توانید اطلاعات مفیدی را به دست آورید که به شما کمک می کند تا ارتباطات موثرتری را با مخاطبان خود برقرار کنید و میزان اثربخشی فعالیت خود را بسنجید. (اسفیدانی ، ۱۳۹۱ : ۸۹)

۲-۲-۴-۱۵ ) بازاریابی الکترونیکی:

بازاریابی الکترونیکی عبارتست از به کارگیری فناوری های جدید اطلاعاتی و ارتباطی در حوزه بازاریابی کالاها و خدمات. نکته حائز اهمیت در بازاریابی الکترونیکی این است که ، بازاریابی الکترونیکی الزاماً به این مفهوم نیست که یک کسب و کار تمام فعالیت های بازاریابی و فروش خود را به روش الکترونیکی انجام دهد. به طور مثال اگر یک واحد کسب و کار محصولات خود را از طریق اینترنت ( به طور مثال دریک سایت پر بیننده خبری) تبلیغ نماید نیز در واقع می توان گفت که بخشی از فعالیت بازاریابی خود را به روشی الکترونیکی انجام داده است.  (اسفیدانی ، ۱۳۹۱ : ۹۲)

۲-۲-۴-۱۶ ) فاکتورهای موفقیت در تجارت الکترونیک

جهت موفقیت در تجارت الکترونیک می بایستی فاکتورهای زیررا درنظر گرفت:

- تامین روش امن و مناسب سفارش گذاری: کارتهای اعتباری متداولترین روش پرداخت در اینترنت می باشد و بالغ بر ۹۰٪ از معاملات از طریق کارتهای اعتباری انجام می شود.

- تهیه دیدگاه ۳۶۰ درجه ای از ارتباط با مشتری به طوریکه همه پرسنل تامین، سرویس و کلیه کارمندان شرکت می توانند از آن بهره مند شوند.

- به روز بودن نسبت به تغییرات تکنولوژی که کمک بسیارزیادی به ماندن در عرصه رقابت تجارت الکترونیک می نماید.

- تهیه وب سایت با طراحی و برنامه نویسی مناسب نیز امکانی است که کمک زیادی به تجارت الکترونیک می نماید.

شاید بسیاری فکر کنند که قیمت در تجارت الکترونیک مهمترین معیار برای خرید می باشد البته باتوجه به اینکه خرید کنندگان در تجارت الکترونیک امکان مقایسه قیمت و دیدن چندین سایت را قبل از خرید دارند، اما مهمترین معیار در ترجیع دادن مشتریان به تجارت الکترونیک به جای خرید کردن از فروشگاه های سنتی در دسترس بودن در همه زمانها وصرفه جویی در وقت می باشد.

۲-۲-۴-۱۷ ) جایگاه تجارت الکترونیک در ایران

در ایران بحث  تجارت الکترونیک بحث تازه ای می باشد و هنوز به طور کامل قابلیت اجرا پیدا نکرده است . دلایلی از قبیل عدم اطمینان فروشنده و خریدار بدین ترتیب که فروشنده ریسک سرمایه گذاری برای فروش از طریق اینترنت را نمی کند و بزرگترین دلیل آن عدم اطمینان از برگشت سرمایه اش می باشد. خریداران نیز اطمینان خرید از طریق اینترنت را ندارد و ترس از جابجا شدن اشتباه پول از حساب خود و دیگر موارد مشابه.

البته راه حل پرداخت که مهمترین عامل در این زمینه می باشد تاثیر زیادی روی تجارت الکترونیک در ایران دارد. بعضی از شرکت ها با بهره گرفتن از روش پرداخت به هنگام تحویل ، کالاهای خود را می فروشند که این مورد با توجه به تازه بودن تجارت الکترونیک جای خرسندی دارد. بسیاری از شرکت ها نیز از سایت خود به عنوان یک کاتالوگ و یا بروشور الکترونیکی استفاده می کنند (حسنی ،۱۳۸۵)

۲-۲-۴-۱۸ )  مروری بر تجارت الکترونیک

انسان همواره دوست داشته که از موانع و محدودیت های اطراف خود عبور کند و فراسوی دیوار های امکانات موجود، خود را ببیند. انسانی که علاوه بر فتح زمین، همواره چشم به آسمان و دریا نیز داشته و قدم خود را به آنها هم گشوده است، به آشنایی با زمین و آسمان قناعت نمی کند. هزاره جدید دوران تسخیر و تصغیر جهان به داخل رایانه و صفحه نمایشگر است. انسانی که پس از فتح آسمان ها آرزوی غلبه بر زمان را داشت، ناگزیر از تسلیم شدن در برابر ظرف زمان، تصمیم به غلبه بر ظرف مکان گرفت. شبکه ها فاصله اتاقها و ساختمان ها را از بین بردند و آنقدر بزرگ شدند تا اینترنت بتواند معنای شهر و استان و کشور و قاره را در یک واژه دهکده جهانی خلاصه کند. دهکده ای که وسایل نقلیه آن موس و صفحه کلید می باشد و آدرس های آن خلاصه در چند حرف بودند و به مثابه یک شهر واقعی عمل می کردند. دهکده ای که ملیون ها شهروند دارد و هر شهروندی جهت تامین نیاز خاص خود از دنیای واقعی فراتر رفته و وارد دنیای مجازی می شوند. (۲۰۰۲ Building)

انسان دوباره به دوران کهن تاریخ بازگشته و می بایست مجدداً شهر و شهرنشینی را خلق می کرد.

همه چیز خلق گردید و به دنبال زندگی الکترونیکی ، جزء لاینفک آن نیز تجارت الکترونیکی بوجود آمد.  تجارت الکترونیک به فرایند خرید، فروش، ارائه خدمات، در یک سیستم الکترونیکی مثل اینترنت یا شبکه های کامپوتری گفته می شود. البته معنای تجارت الکترونیک با گذشت زمان تغییر یافته است. تجارت الکترونیک در ابتدا به معنای تجهیز کردن معاملات با بهره گرفتن از ابزار الکترونیکی بود. یعنی بدین ترتیب که تجارت الکترونیک شامل ارسال مدارک از قبیل فاکتور فروش، سفارش خرید به صورت الکترونیکی بوده است که “مبادله الکترونیکی داده ها” که در اواخر دهه ۱۹۷۰ میلادی معرفی شد.

بعداً تجارت الکترونیک ابعاد گسترده تری به خود گرفت و خرید و فروش محصولات و خدمات را از طریق اینترنت شامل گردید. ابتدا روش پرداخت بدین ترتیب بود که اقلام را خریداری کرده و پول به هنگام تحویل پرداخت می گردید. با گذشت زمان و ایجاد امنیت بیشتر و استقبال بسیار خوبی که از تجارت الکترونیک شد، کارتهای اعتباری بهترین راه حل برای پرداخت در تجارت الکترونیک به شمار آمدند. (همان منبع ،۲۱۷-۲۱۶)

وقتی در سال ۱۹۹۴ تجارت الکترونیک به طور کامل معرفی شد، بسیاری از کارشناسان تجارت اکترونیک را بخش بزرگ اقتصادی آینده عنوان نمودند. با این حال ۴سال تا ایجاد امنیت معطل شد و در سال ۱۹۹۸ با ایجاد پروتکل امنیتی کلیه راه حلهای تجارت الکترونیک ایمن برای همه ایجاد شد. و بدین ترتیب بود که در اروپای غربی و آمریکا بین سالهای ۱۹۹۸تا ۲۰۰۰شاهد میل بسیار زیاد به ایجاد سایتهای اینترنتی و هجوم به سوی تجارت الکترونیک بودیم.

البته بین سالهای ۲۰۰۰-۲۰۰۱ شاهد ورشکستگی تعدادی از سایتهای تجارت الکترونیک بودیم. اما در همین زمین کسانیکه از تجارت غیر الکترونیک و سنتی سود می بردند علاوه بر دادن اطلاعات از طریق سایتهای خود، قابلیت تجارت الکترونیک را نیز به سایت خود اضافه نموده و از آن بهرمند شدند.

در سال ۲۰۰۵ تمامی کشورهای اروپا، آمریکا و کانادا از تجارت الکترونیک بهره می بردند و اکنون وسعت تجارت الکترونیک و رشد آن در آسیای شرقی وسعت چشمگیری داشته است. اما کشورهای جهان سوم رشد بسیار کمی در این زمینه داشتند و حتی در برخی از این کشورهای تجارت الکترونیک اصلاً انجام نمی شود.

تجارت الکترونیک باعث آسایش خریداران می شود. آنها می توانند در هر زمان که دوست دارند از طریق اینترنت ، محصولات فروشندگان مختلف را ببینند و قیمت و خصوصیات آنها را با یکدیگرمقایسه کنند و نهایتاً دست به خرید بزنند؛ و همه اینها بدون اینکه خانه خود را ترک کنند انجام می گیرد. در بعضی موارد، مانند کتاب های الکترونیکی، موسیقی، یا نرم افزارها، مشتریان می توانند همان موقع به خدمات مورد نظر خود دسترسی پیدا کنند.

از دید فروشندگان، تجارت الکترونیک ابزاری برای کاهش هزینه ها و گسترش بازار فروش است.

البته تجارت الکترونیک مشکلات و معایبی نیز داشته است. برخی اقلام هستند که مشتریان تمایلی به خرید الکترونیکی آنها ندارند؛ به عنوان مثال در مورد مبلمان که بهای گزافی باید برای آن بپردازند، ترجیح می دهند که به شکل واقعی آن را امتحان کنند و از کیفیت آن اطمینان حاصل کنند و بعد دست به خرید بزنند. از سویی، بعضی از افراد هستند که خرید را یک رفتار اجتماعی می دانند و از رفتن به خرید به همراه یک جمع لذت می برند و این امکان در شبکه ایجاد نمی شود. و مشکل اساسی تر دیگر نیز، عدم اطمینان به امنیت استفاده از کارتهای اعتباری است.(همان منبع،۲۲۳-۲۱۹)

۲-۲-۴-۱۹ ) بازاریابی الکترونیکی

تحقیقات نشان می دهد که بکارگیری فناوری ارتباطی و اطلاعاتی در کسب و کار (مثلاً فرایند های بازاریابی) لزوماً منجر به افزایش بهره وری نشده و حتی در مواقعی منجر به کاهش آن نیز می گردد. در زمینه کاربرد فناوری، شرکت هایی موفق اند که درک درستی از زمان و مکان کاربرد فناوری در فرایندهای کسب و کار خود داشته و زیربنای سازمانی لازم را برای آن ایجاد کرده باشند.بسیاری از شرکت ها بدون توجه به این مساله، سرمایه گذاری های کلانی در زمینه فناوری اطلاعات و ارتباط کرده اند که منجر به ایجاد ارزش تجاری قابل قبول نگردیده است.

کسب بازده قابل قبول از سرمایه گذاری در فناوری اطلاعات، وابسته به دارایی مکملی است که در قالب توانمدی های سازمانی، زمینه لازم را برای استفاده اثر بخش از فناوری اطلاعات در سازمان در اختیار قرار می دهند.

برای تصمیم گیری برای سرمایه گذاری در فناوری اطلاعات در هر حوزه ای از کسب و کار، لازم است در ابتدا توانمدی های لازم برای پیاده سازی و بکارگیری فناوری اطلاعات شناسایی شده و سپس سطح فعلی این توانمدی ها در سازمان اندازه گیری شود، تا از این طریق امکان ایجاد بهبودهای لازم برای خلق بستر مناسب پیاده سازی و بکارگیری فناوری اطلاعات ایجاد گردد.

بازاریابی الکترونیکی، یعنی بکارگیری طیف وسیعی از فناوری های اطلاعات برای تغییر و تحول استراتژهای بازاریابی برای خلق ارزش بیشتر برای مشتری (استراتژی های اثربخش تر در بخش بندی بازار، انتخاب بازار هدف، تمایز و موضع یابی), برنامه ریزی و اجرای کارآمدتر مفهوم سازی، توزیع، ترفیع و قیمت گذاری کالا، خدمات و ایده ها, خلق مبادلاتی که اهداف مشتریان فردی و سازمانی را برآورده سازد.(۲۰۰۳(Judy Strauss  بعبارت دیگر بازاریابی الکترونیکی نتیجه بکارگیری فناوری اطلاعات در بازاریابی سنتی است و آن را از دو طریق افزایش کارایی در انجام وظایف بازاریابی سنتی و تغییر بسیاری از استراتژی های بازاریابی که حاصل از فناوری های بازاریابی الکترونیکی است، متاثر می سازد. حوزه بازاریابی الکترونیکی شامل ابزارهایی می گردد که برقراری تعاملات با مشتریان را در یک محیط دیجتالی تعاملی و شبکه ای امکان پذیر ساخته و شامل ارتباطات تعاملی با بهره گرفتن از رسانه های دیجیتالی نیز می گردد.