فهرست مطالب

عنوان                                                                                          صفحه

فصل اول : (طرح تحقیق / کلیات طرح )

 

1-1   مقدمه ………………………………………………………………………………………………………….1

1-2  بیان مسئله تحقیق …………………………………………………………………………………………4-1

1-3  هدفهای تحقیق ………………………………………………………………………………………………4

1-4  ضرورت واهمیت انجام تحقیق……………………………………………………………………….5-4

1-5 فرضیات  تحقیق ………………………………………………………………………………………………5

1-5-1  فرضیه اصلی تحقیق……………………………………………………………………………………..5

 1-5-2  فرضیه های فرعی تحقیق……………………………………………………………………………. 6

1-6  چهارچوب نظری تحقیق ……………………………………………………………………………..9 -6

1-7 مدل مفهومی تحقیق …………………………………………………………………………………………9

1-8 روش  وبزار جمع آوری اطلاعات………………………………………………………………………10

1-9 متغیرهای پژوهش …………………………………………………………………………………….11-10

1-10تعاریف  مفهومی متغیرها…………………………………………………………………………….11-12

 

فصل دوم: مبانی نظری پژوهش

2-1 مقدمه ……………………………………………………………………………………………………….14

2-2 بخش اول : مبانی نظری سرمایه های فکری ……………………………………………………..15

2-2-1 مفهوم وتعارف سرمایه های فکری ………………………………………………………..18-15

2-2-2 عناصر سرمایه های فکری……………………………………………………………………..23-19

2-2-3 اندازه گیری ارزش وتاثیرات سرمایه های فکری ………………………………………25-23

2-3-4 مدلهای مدیریت سرمایه های فکری ……………………………………………………….38-26

2-3 بخش دوم :عملکرد کارکنان……………………………………………………………………..51-39

2-3-1 مدیریت عملکرد…………………………………………………………………………………55-52

2-3-2 عوامل تاثیر گذار در اجراء وپیاده سازی نظام مدیریت عملکرد…………………. 56-55

2-3-3 اصول مدیریت عملکرد ……………………………………………………………. …………….56

2-3-4  فرایند مدیریت عملکرد……………………………………………………………………… 57-56

2-3-5  تدابیر مدیران موفق در سازمان های ایران برای بهبود عملکرد کارکنان…………….62-57

2-3-6مزایای مدیریت عملکرد…………………………………………………………………………..64-62

2-3-7 معایب مدیریت عملکرد……………………………………………………………………………..65

2-3-8 مفهوم ارزشیابی عملکرد ……………………………………………………………………….66-65

2-3-9 اهداف ارزشیابی عملکرد………………………………………………………………………67-66

2-3-10 رویکردها وروش های ارزشیابی عملکرد…………………………………………………68-67

2-3-11 روش های ارزشیابی عملکرد ………………………………………………………………..70-69

2-4 پیشینه تحقیق…………………………………………………………………………………………….. 74

2-4-1 پیشینه خارجی ……………………………………………………………………………………….74

2-4-2 پیشینه داخلی………………………………………………………………………………………….77

فصل سوم: روش شناسی تحقیق

3-1 مقدمه ……………………………………………………………………………………………………..82

3-2 روش تحقیق ……………………………………………………………………………………………82

3-3 قلمرو تحقیق …………………………………………………………………………………………..82

3-4 جامعه آماری وروش نمونه گیری…………………………………………………………………83

3-5 روش وابزار جمع آوری اطلاعات…………………………………………………………….84-83

3-6  متغیرهای پژوهش ……………………………………………………………………………. …….84

3-7 امتیاز بندی پرسشنامه…………………………………………………………………………… …..85

3-8 نحوه توزیع پرسشنامه ……………………………………………………………………… .. …..86

3-9 روایی وپایایی ابزار سنجش ……………………………………………………………………….86

3-9-1 روایی ابزار سنجش………………………………………………………………………………..86

3-9-2 پایایی ابزار سنجش………………………………………………………………………………..87

3-10 روش تجزیه وتحلیل داده ها……………………………………………………………………..87

فصل چهارم : تجزیه وتحیل داده ها

مقدمه…………………………………………………………………………………………………………….90

 4-1 آمار توصیفی ………………………………………………………………………………………….91

4-1-1 توصیف ویژگی های جمعیت شناختی نمونه تحقیق…………………………………….91

4-1-1-1 بررسی نمونه آماری از لحاظ جنسیت پاسخ دهندگان ……………………………..91

4-1-1-2 بررسی نمونه آماری از لحاظ سن پاسخ دهندگان پاسخ دهندگان ………………92

4-1-1- 3 بررسی نمونه آماری از لحاظ سطح تحصیلات پاسخ دهندگان …………………93

4-1-1-4 بررسی نمونه آماری از لحاظ میزان سابقه کار…………………………………………94

4-1-2 ویژگی های توصیفی …………………………………………………………………………….95

 

 

4-2 روایی سازه –آزمون مدل وفرضیه ها

4-2-1 مدلهای اندازه گیری متغیرهای پژوهش……………………………………………………….96

4-2-1-1 نیکویی برازش مدل……………………………………………………………………………..96

4-2-1-2 مدل اندازه گیری متغیر سرمایه فکری …………………………………………………….98

4-2-1-3 مدل اندازه گیری متغیر عملکرد ……………………………………………………………104

4-2-2 آزمون فرضیه های تحقیق ……………………………………………………………………….110

4-2-2-1 آزمون فرضیه های تحقیق توسط مدل معادلات ساختاری………………………….110

3-4 آزمون تکمیلی –آزمون فریدمن……………………………………………………………………..118

4-3-1 رتبه بندی ابعاد متغیر سرمایه فکری……………………………………………………………119

 4-3-2 رتبه بندی شاخص های متغیر های تحقیق ………………………………………………….119

فصل پنجم :

نتیجه گیری وپیشنهادات

5-1 مقدمه…………………………………………………………………………………………………………124

5-2 نتیجه گیری وتحلیل یافته ها بر مبنای فرضیات …………………………………………………124

5-2-1 نتایج مبتنی بر فرضیه اصلی………………………………………………………………………124

5-2-2 نتایج مبتنی بر فرضیه فرعی اول ………………………………………………………………..124

5-2-3 نتایج مبتنی بر فرضیه فرعی دوم ……………………………………………………………….125

5-2-4 نتایج مبتنی بر فرضیه فرعی سوم………………………………………………………………..126

5-4 پیشنهادات تحقیق…………………………………………………………………………………..128-127

5-5 محدودیت های تحقیق…………………………………………………………………………………129

 

فهرست جداول

عنوان

جدول (2-1)  هفت واژه در برگیرنده مدل عملكردی ACHIEVE …………………………….72

جدول (2-2)جدول زمانی مهم ترین رویدادهای ووقایع حساس در بحث سرمایه های فکری…..74

جدول (3-1) ابعاد سرمایه فکری به همراه شماره سوالات مربوطه در پرسشنامه…………………..84

جدول ( 4-1)فراوانی مربوط به جنسیت پاسخ ­دهندگان…………………………………………………91

جدول ( 4-2) فراوانی مربوط به سن پاسخ ­دهندگان……………………………………………………..92

جدول (4-3 )فراوانی مربوط به سطح تحصیلات پاسخ ­دهندگان………………………………………93

جدول( 4-4 )فراوانی مربوط به وضعیت سابقه کاری پاسخ ­دهندگان…………………………………94

جدول( 4-5) ویژگی­های توصیفی متغیرهای تحقیق…………………………………………………….95

جدول( 4-6 )نتیجه تائید یا رد فرضیه­ اصلی تحقیق…………………………………………………..110

جدول (4-7 )نتایج تائید یا رد فرضیه ­های فرعی تحقیق………………………………………………114

جدول( 4-8 )رتبه ­بندی متغیر سرمایه فکری……………………………………………………………..118

جدول( 4-9 )رتبه ­بندی شاخص ­های متغیرهای تحقیق……………………………………………….119

 

فهرست نمودارها

عنوان

نمودار(1-1 ) مدل جا کوبسن …………………………………………………………………………………6

نمودار (1 -2 ) مدل هانس ولاواندال ………………………………………………………………………..7

نمودار(1-3  ) مدل پیشنهادی محققان………………………………………………………………………..8

نمودار (1- 4 ) مدل بونتیس ……………………………………………………………………………………9

نمودار( 2-1 )مدل بونتیس………………………………………………………………………………………. 26

نمودار (2-2 )مدل جاکوبسن …………………………………………………………………………………..28

نمودار( 2-3  )مدل هانس ولاواندال……………………………………………………………………………30

نمودار ( 2-4  )طرح ارزش اسکاندیا ارائه شده توسط ادوینسون ومالون………………………………32

نمودار (5-2) طبقه بندی روس وروس ………………………………………………………………………..34

نمودار( 2-6 )  مدل داینامیک سرمایه های فکری در سازمان……………………………………………36

نمودار( 2-7 )الگوی سرمایه های فکری سالیوان……………………………………………………………….37

نمودار(2-8)  مدل پیشنهادی محققان ………………………………………………………………………………45

 

فهرست شکل ها

عنوان

شکل (2-1) عوامل موثر بر رضایت کارکنان ……………………………………………………………………………………………..39

شکل (2-2)عوامل تاثیر گذار بر عملکرد کارکنان………………………………………………………………………………………..42

شكل ( 2-3) مدل ارزیابی عملكرد در سازمانها ………………………………………………………………………………………….65

شكل (2-4). اهداف ارزشیابی عملكرد ……………………………………………………………………………………………………..66

شكل (2-5) خلاصه مزایا و معایب روش های ارزیابی عملكرد كاركنان……………………………………………………………73

شکل( 4-1 )نمودار میله­ای مربوط به جنسیت پاسخ ­دهندگان………………………………………………………………………..92

شکل( 4-2 )نمودار میله­ای مربوط به سن پاسخ ­دهندگان………………………………………………………………………………93

شکل( 4-3 )نمودار میله­ای مربوط به سطح تحصیلات پاسخ ­دهندگان……………………………………………………………94

شکل( 4-4 )نمودار میله­ای مربوط به وضعیت سابقه کاری پاسخ ­دهندگان………………………………………………………95

شکل( 4-5) مدل اندازه ­گیری متغیر سرمایه فکری قبل از حذف سؤالهای نامناسب در حالت تخمین استاندارد……99

شکل( 4-6)مدل اندازه ­گیری متغیر سرمایه فکری قبل از حذف سؤالهای نامناسب در حالت ضریب…………………100

شکل(4 -7 )مدل اندازه ­گیری متغیر سرمایه فکری بعد از حذف سؤالهای نامناسب در حالت تخمین………………..101

شکل(4-8 )مدل اندازه ­گیری متغیر سرمایه فکری بعد از حذف سؤالهای نامناسب در حالت ضرایب………………..103

شکل (4-9 )مدل اندازه ­گیری متغیر عملکرد قبل از حذف سؤالهای نامناسب در حالت تخمین استاندارد………….105

شکل( 4-10) مدل اندازه ­گیری متغیر عملکرد قبل از حذف سؤالهای نامناسب در حالت ضریب معناداری……….106

شکل (4 -11) مدل اندازه ­گیری متغیر عملکرد بعد از حذف سؤالهای نامناسب در حالت تخمین استاندارد………108

شکل( 4-12 )مدل اندازه ­گیری متغیر عملکرد بعد از حذف سؤالهای نامناسب در حالت ضرایب معناداری………109

شکل( 4-13 )مدل تحقیق (فرضیه اصلی) در حالت ضرایب تخمین استاندارد…………………………………………….112

شکل( 4-14 )مدل تحقیق (فرضیه اصلی) در حالت ضرایب معناداری………………………………………………………..113

شکل( 4-15 )مدل تحقیق در حالت ضرایب تخمین استاندارد…………………………………………………………………..116

شکل( 4-16 )مدل تحقیق در حالت ضرایب معناداری………………………………………………………………………………117

 

فصل اول :کلیات تحقیق

1-1 مقدمه :

با وقوع انقلاب تکنولوژی وفناوری اطلاعات ، از سالهای بعد از 1990، الگوی اقتصاد جهانی تغییر کرد. در اقتـصاد امروز ،دانش به عنوان مهمترین سرمایه ،جایگـزین سـرمایه مالی وفیزیکی شده است .(مشبکی ، گلیج ، 1385 ، 125)

درعصـر فرا رقابتی سازمانها با  محیطی روبرو هستند که  مشخصه  آن افزایش پیچیدگی ، جهانی شدن وپویایی است. بنابراین سازمانها برای استمرار واسقرار خود با چالشهای نوینی مواجه هستند که برون رفت از این چالشها مستلزم توجه بیشتر به توسعه وتقویت مهارتها وتــواناییهای درونی است که ایـن کار از طریق مبانی دانـش سازمانی وروشـهایی صـورت می گیرد که سازمان ازآنها برای رسیدن به عمـلکرد بهـتر در دنیای کـسب وکار اسـتفاده می نماید.( حاجی بابایی ، رجبی فرد ، عالم تبریز ،1388 ، 12)

در چنین فضای سرمایه های فکری ودانـشی سازمانها بیش از پیش به عـنوان مزیت های رقابتی مورد توجه قرار گرفتند شالوده سرمایه فکری دانش واطلاعات است و می توان گفت که سرمایه فکری یک بسته ی دانشی مفید برای سازمان است .محدودیت منابع فیزیکی دردسترس سازمان ها ، موجب بروز رویکردهـای جدید در توسعه امکا نـات غیـر فیزیکی  ورویـه های ارزش افزا جهـت توسـعه وبهـبود محصــولات وخدمات شـده است .

از این رو ضــرورت بکارگیـری تمام ظرفیــت های موجود در سـازمان اعـم از سـرمایه های مالی ، دارایـی های فیزیکی ، سرمایه فکری ،رویه ها والگو های کاری ،سـرمایه انـسانی ،دارایـی های دانشـی ،……..بیش از پیش نمایان شده است. (مشبکی ، گلیج ، 1385 ، 126)

1-2 بیان مساله تحقیق

امروزه سرمایه فکری به عنوان یک دارایی استراتژیک برای عملکرد سازمانی شناخته شده است ومدیریت سرمایه های فکری برای رقابت پذیری سازمانها بسیار مهم وحیاتی است

سازمانها به وسیله آنچه را که می دانند واین که چه قدر به خوبی دانش خود را حفظ می کنند این واقعیت می تواند دلیلی ناگزیر برای مدیریت وحاکمیت سازمانی ، به منظور پروراندن ساعیانه افراد وسیستمهایی که دانش را خلق ، حفظ و، توزیع واحیاء منتشر می کنند باشد (روس ،گرانت 1997 ،128)

داراییهای سازمانی به دو دسته کلی تقسیم می شوند :

داراییهای مشهود

این دارایی ها ی شامل دارایی های فیزیکی ومالی هستند که به صورت کامل در ترازنامه شرکت ها ، سازمان ها و ….منعکس می شود .این دارایی ها با استفاده بیشتر از ارزش آنها کاسته می شود.

دارایی های نا مشهود

این دارایی ها به دو دسته کلی تقسیم می شوند :

دارایی هایی که تحت عنوان حمایت قانون قرار داشته و با عنوان مالکیت معنوی شناخته می شوند واین دارایی های شامل حق امتیازها ، کپی رایت ، حق اختراع ، فرانشیز وثبت علائم ومارک های تجاری است . وبرخی از موارد آن در ترازنامه منعکس می شوند . سایر دارایی های نا مشهود که شامل سرمایه فکری است که تحت اصول اقتصاد فراوانی عمل می کنند یعنی با استفاده بیشتر از آنها از ارزش آنها کاسته نمی شود و معمولا در ترازنامه منعکس نمی شوند  .