فهرست مطالب

عنوان                                                                                                              صفحه

چکیده ……………………………………………………………………………………………………………………………………….. 1

فصل اول : کلیات تحقیق

1-1-مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………………….3

1-2- بیان و تشریح مسأله پژوهش ………………………………………………………………………………………………3

1-3- اهمیت و ضرورت انجام پژوهش……………………………………………………………………………………………5

1-4- اهداف پژوهش …………………………………………………………………………………………………………………6

1-4-1-  اهداف کلی پژوهش ………………………………………………………………………………………………………..6

1-4-2- اهداف کاربردی پژوهش …………………………………………………………………………………………………..6

1-5- سؤالات پژوهش ………………………………………………………………………………………………………………7

1-6- فرضیات پژوهش ………………………………………………………………………………………………………………9

1-7- تعاریف مفهومی و عملیاتی واژه ها …………………………………………………………………………………..10

فصل دوم : مروری بر تحقیقات انجام شده

2-1- مقدمه ……………………………………………………………………………………………………………………………….11

2-2- تاریخچه آموزش مهارت در ایران …………………………………………………………………………………………12

2-3- معرفی شاخه تحصیلی کاردانش …………………………………………………………………………………………..12

2-4- شاخه کاردانش، ویژگی ها، اهداف و ساختار آن ……………………………………………………………………13

2-5- ضرورت ایجاد شاخه کاردانش……………………………………………………………………………………………..14

2-6- مزایای شاخه کاردانش…………………………………………………………………………………………………………15

2-7- کاردانش و آینده فارغ التحصیلان …………………………………………………………………………………………16

2-8- کاردانش و توسعه ………………………………………………………………………………………………………………17

2-9- کیفیت نظام آموزشی …………………………………………………………………………………………………………..18

2-10- تعریف کارایی …………………………………………………………………………………………………………………19

2-11- سابقه کارایی ……………………………………………………………………………………………………………………19

2-12- کارایی از نظر صاحبنظران ………………………………………………………………………………………………….20

2-12-1- کارایی‌ از نظر فردریک تیلور (نظریه مدیریت علمی) …………………………………………………20

2-12-2- کارایی از نظر هنری گانت ………………………………………………………………………………………..20

2-12-3- کارایی از  نظر هنری دنیسون ……………………………………………………………………………………..21

2-12-4- کارایی از نظر فرانک و لیلیان گیلبرت …………………………………………………………………………21

2-12-5- کارایی از  نظر ماکس وبر …………………………………………………………………………………………..22

2-12-6- کارایی از نظر رنسیس لیکرت ……………………………………………………………………………………22

2-12-7- کارایی از نظر  مکتب روابط انسانی ……………………………………………………………………………….22

2-12-8- کارایی از نظر التون مایو …………………………………………………………………………………………….22

2-12-9- کارایی از نظرجرج هومنز (نظریات گروهی) ……………………………………………………………….23

2-13- رابطه کارآیی با بهره‌وری و اثربخشی …………………………………………………………………………………24

2-14- عوامل مؤثر در کارآیی ………………………………………………………………………………………………………24

2-14-1- عوامل درون سازمانی …………………………………………………………………………………………………..24

2-14-2- عوامل برون ‌سازمانی ……………………………………………………………………………………………………25

2-15- ارزیابی کارایی نظام آموزشی ……………………………………………………………………………………………25

2-16- زمینه های تشخیص عوامل نظام آموزشی …………………………………………………………………………..26

2-16-1- زمینه های تشخیص عوامل درونی نظام آموزشی …………………………………………………………….26

2-16-2- زمینه های تشخیص عوامل بیرونی نظام آموزشی …………………………………………………………….26

2-17- ابزار تشخیص نارسایی های نظام آموزشی ………………………………………………………………………….27

2-17-1- محاسبه نرخ ها …………………………………………………………………………………………………………..27

2-17-2- محاسبه نسبت ها ………………………………………………………………………………………………………..27

2-17-3- تجزیه و تحلیل یک گروه سنی (کوهرت) ………………………………………………………………………28

2-17-4- محاسبه نابرابری ها ……………………………………………………………………………………………………..28

2-18- انواع كارایی در نظام آموزشی ………………………………………………………………………………………….28 

2-18-1- كارایی كمی ………………………………………………………………………………………………………………..28

2-18-2- كارایی ظاهری ……………………………………………………………………………………………………………28

2-18-3-  كارایی واقعی …………………………………………………………………………………………………………..28

2-18-4- كارایی كیفی …………………………………………………………………………………………………………….28

2-18-5- كارایی درونی ……………………………………………………………………………………………………………29

2-18-6- کارایی بیرونی……………………………………………………………………………………………………………..29

2-19- شاخص های ارزیابی نظام آموزش و پرورش  …………………………………………………………………….30

2-20- جایگاه شاخصهای کارایی درونی در ارزیابی نظام آموزش وپرورش…………………………………………31

2-21- تشریح شاخصهای اصلی کارایی درونی ……………………………………………………………………………..33

2-21-1- میانگین طول تحصیل …………………………………………………………………………………………………..33

2-21-2- نسبت اتلاف …………………………………………………………………………………………………………..34

2-21-3- ضریب کارایی …………………………………………………………………………………………………………34

2-21-4- درصد قبولی و مردودی ………………………………………………………………………………………………..35

2-21- 5- نسبت هنرجو به هنرآموز …………………………………………………………………………………………….35

2-21- 6- نسبت هنرجو به کارگاه ………………………………………………………………………………………………35

2-21-7- نرخ ارتقاء ………………………………………………………………………………………………………………..35

2-21-8- نرخ تکرار پایه …………………………………………………………………………………………………………….36

2-21-9- نرخ ترک تحصیل ……………………………………………………………………………………………………….36

2-21-10- نرخ بقا، ماندگاری ……………………………………………………………………………………………………36

2-22- بررسی پژوهشهای انجام شده …………………………………………………………………………………………..37

فصل سوم : روش تحقیق

3-1- مقدمه ……………………………………………………………………………………………………………………………….47

3-2- نوع و روش پژوهش ……………………………………………………………………………………………..47

3-3- جامعه آماری پژوهش ……………………………………………………………………………………………..47

3-4- نمونه پژوهش…………………………………………………………………………………………………………………….47

 

3-5- قلمرو پژوهش ………………………………………………………………………………………………………48

3-6- ابزار پژوهش …………………………………………………………………………………………………………49

3-6-1- میانگین طول دوره تحصیل …………………………………………………………………………………………….49

3-6-2- نرخ قبولی

3-6-3- نسبت هنرجو به هنرآموز ………………………………………………………………………………………49

3-6-4 – نسبت هنرجو به کارگاه ……………………………………………………………………………………….49

3-6-5- نسبت اتلاف …………………………………………………………………………………………………….49

3-6-6- ضریب کارایی ………………………………………………………………………………………………….50

3-7- روایی پرسشنامه ……………………………………………………………………………………………………51

3-8- پایایی پرسشنامه ………………………………………………………………………………………………………………..51

3-9- روش‌های تجزیه و تحلیل داده‌ها …………………………………………………………… ………………………….51

3-9-1- آزمون همبستگی پیرسون…………………………………………………………………………………………………52

3-9-2- آزمون فریدمن……………………………………………………………………………………………………………….53

3-9-3- آزمون T Test………………………………………………………………………………………………………………53

فصل چهارم : نتایج

4-1- مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………55

4-2- نتایج محاسبات مربوط به شاخصهای کارایی درونی ……………………………………………………………….55

4-2-1 – میانگین طول دوره تحصیل (فارغ التحصیلان 90 – 1389) ………………………………………………..55

4-2-2- نرخ قبولی در سال تحصیلی 90- 1389 (مدارس کاردانش دولتی و غیردولتی) ……………………..56

4-2-3- نسبت هنرجو به هنرآموز در سال تحصیلی 90- 1389(مدارس دولتی) ……………………………….57

4-2-4- نسبت هنرجو به مساحت کارگاه در سال تحصیلی 90- 1389(مدارس کاردانش دولتی) …………58

4-2-5- کارایی و نرخ اتلاف مربوط به سال تحصیلی 90- 1389 ……………………………………………………59

4-3- بررسی ویژگی‌های توصیفی گروه نمونه ……………………………………………………………………………….59

4-4- یافته‌های پژوهش با توجه به فرضیات ………………………………………………………………………………….64

4-4-1- آزمون فرضیات بر اساس نتایج ضریب همبستگی پیرسون……………………………………………………64

4-4-2- آزمون فرضیات بر اساس نتایج آزمون فریدمن…………………………………………………………………..73

4-5- نتایج آزمون T Test برای مقایسه تفاوت میانگین نمونه های دانش آموزان پسر و دختر……………..76

4-6- نتایج آزمون T Test برای مقایسه نتایج نمونه های معلمان مرد و زن……………………………………….79

فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری

5-1- مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………….83

5-2- بحث و نتیجه گیری…………………………………………………………………………………………………………..83

5-2-1- میانگین طول دوره تحصیل …………………………………………………………………………………………….83

5-2-2- نرخ قبولی …………………………………………………………………………………………………………………….84

5-2-3- نسبت هنرجو به هنرآموز ………………………………………………………………………………………………..84

5-2-4- نسبت هنرجو به کارگاه ………………………………………………………………………………………………….84

5-2-5- بازدهی (کارایی) ……………………………………………………………………………………………………………85

5-2-6- نسبت اتلاف ………………………………………………………………………………………………………………..85

5-3- فرضیات ………………………………………………………………………………………………………………………….85

5-4- نتیجه گیری ……………………………………………………………………………………………………………………..87

5-5- پیشنهادهای کاربردی ………………………………………………………………………………………………………….88

5-6- پیشنهادهای پژوهشی …………………………………………………………………………………………………………90

5-7- محدودیتهای پژوهش …………………………………………………………………………………………………………90

5-8- جنبه جدید بودن و نوآوری در تحقیق…………………………………………………………………………………..90

منابع

منابع فارسی ……………………………………………………………………………………………………………………………….92

منابع خارجی ……………………………………………………………………………………………………………………………..95

پیوست ها

پرسشنامه دانش آموزان………………………………………………………………………………………………………………..97

پرسشنامه معلمان………………………………………………………………………………………………………………………100

محاسبات مربوط به شاخصهای کارایی درونی……………………………………………………………………………….104

نتایج SPSS

نتایج SPSS پایایی پرسشنامه دانش آموزان پسر…………………………………………………………………………….105

نتایج SPSS پایایی پرسشنامه دانش آموزان دختر …………………………………………………………………………..106

نتایج SPSS پایایی پرسشنامه معلمان مرد……………………………………………………………………………………..106

نتایج SPSS پایایی پرسشنامه معلمان زن…………………………………………………………………………………….1070

نتایج SPSS نتایج آزمون همبستگی پیرسون (دانش آموزان پسر)…………………………………………………..109

نتایج SPSS نتایج آزمون همبستگی پیرسون (دانش آموزان دختر)…………………………………………………120

نتایج SPSS نتایج آزمون همبستگی پیرسون (معلمان مرد)…………………………………………………………..131

نتایج SPSS نتایج آزمون همبستگی پیرسون (معلمان زن)……………………………………………………………..143

نتایج SPSS آزمون فریدمن……………………………………………………………………………………………………….154

چکیده انگلیسی ……………………………………………………………………………………………………………………….171

 

فهرست جدولها

عنوان                                                                                                           صفحه

جدول 2-1- خسارتهای وارده بر نظام آموزشی ……………………………………………………………………………..42

جدول 2-2- متوسط اتلاف برای کشورهای در حال توسعه ………………………………………………………..44

جدول 3-1- توزیع فراوانی جامعه و حجم نمونه (دانش آموزان)………………………………………………..48

جدول 3-2- توزیع فراوانی جامعه و حجم نمونه (معلمان) ………………………………………………………48

جدول 3-3- مؤلفه‌های پرسشنامه بررسی کارایی درونی و سؤالات مربوط به آنها (معلمان) ………………50

جدول 3-4- مؤلفه‌های پرسشنامه بررسی کارایی درونی و سؤالات مربوط به آنها (دانش آموزان)………..50

جدول-3-5- ضریب آلفای کرونباخ …………………………………………………………………………………………….51

جدول 3-6- مقدار ضریب همبستگی…………………………………………………………………………………………….52

جدول 4-1- میانگین طول دوره تحصیل (فارغ التحصیلان 90 – 1389 ) ……………………………………..55

جدول 4-2- نرخ قبولی در سال تحصیلی 90- 1389 (مدارس کاردانش دولتی و غیردولتی) …………….56

جدول 4-3- نسبت هنرجو به هنرآموز در سال تحصیلی 90- 1389(مدارس دولتی)…………………………56

جدول 4-4- نسبت هنرجو به مساحت کارگاه در سال تحصیلی 90- 1389(مدارس کاردانش دولتی) …57

جدول 4-5- کارایی و نرخ اتلاف مربوط به سال تحصیلی 90- 1389 …………………………………………….58

جدول 4-6- توزیع فراوانی گروه معلمان بر اساس سابقه خدمت ……………………………………………….59

جدول 4-7- توزیع فراوانی گروه نمونه معلمان بر اساس مدرک تحصیلی ………………………………………..60

جدول 4-8- توزیع فراوانی گروه نمونه معلمان بر اساس جنسیت …………………………………………………..62

جدول 4-9- توزیع فراوانی گروه نمونه دانش آموزان بر اساس جنسیت …………………………………………..62

جدول 4-10- میانگین، انحراف معیار و تعداد پاسخها……………………………………………………………………..62

جدول 4- 11- آزمون همبستگی پیرسون برای فرضیه اول………………………………………………………………63

جدول 4-12- آزمون همبستگی پیرسون برای فرضیه دوم…………………………………………………………………64

جدول 4-13- میانگین، انحراف معیار و تعداد پاسخها……………………………………………………………………..65

4- 14- میانگین، انحراف معیار و تعداد پاسخها………………………………………………………………………………66

جدول 4- 15- آزمون همبستگی پیرسون برای فرضیه سوم………………………………………………………………66

جدول 4- 16- آزمون همبستگی پیرسون برای فرضیه چهارم…………………………………………………………..67

جدول 4- 17- میانگین، انحراف معیار و تعداد پاسخها…………………………………………………………………68

جدول 4- 18- میانگین، انحراف معیار و تعداد پاسخها…………………………………………………………………….69

جدول 4-19- آزمون همبستگی پیرسون برای فرضیه پنجم……………………………………………………………….69

جدول 4-20- آزمون همبستگی پیرسون برای فرضیه ششم………………………………………………………………70

جدول 4-21- میانگین، انحراف معیار و تعداد پاسخها……………………………………………………………………..71

جدول 4-22- نتایج حاصل از آزمون فریدمن دانش آموزان پسر……………………………………………………….72

جدول 4-23- رتبه بندی فرضیه ها برای گروه نمونه دانش آموزان پسر…………………………………………….72

جدول 4-24- نتایج حاصل از آزمون فریدمن دانش آموزان دختر………………………………………………………73

جدول 4-25- رتبه بندی فرضیه ها برای گروه نمونه دانش آموزان دختر……………………………………………73

جدول 4-26- نتایج حاصل از آزمون فریدمن دانش آموزان مرد……………………………………………………….74

جدول 4-27- رتبه بندی فرضیه ها برای گروه نمونه دانش آموزان مرد………………………………………………74

جدول 4-28- نتایج حاصل از آزمون فریدمن دانش آموزان زن……………………………………………………….75

جدول 4-29- رتبه بندی فرضیه ها برای گروه نمونه دانش آموزان زن………………………………………………75

جدول 4-30- نتایج آزمون TTest برای مقایسه نمونه دانش آموزان پسر ودختر…………………………………77

جدول 4-31- نتایج آزمون TTest برای مقایسه نمونه دانش آموزان پسر ودختر………………………………..77

جدول 4-32- نتایج آزمون TTest برای مقایسه نمونه دانش آموزان پسر ودختر………………………………….77

جدول 4-33- نتایج آزمون TTest برای مقایسه نمونه دانش آموزان پسر ودختر………………………………….78

جدول 4-34- نتایج آزمون TTest برای مقایسه نمونه دانش آموزان پسر ودختر………………………………..78

جدول4 -35- نتایج آزمون TTest برای مقایسه نمونه دانش آموزان پسر ودختر……………………………….78

جدول 4-36- نتایج آزمون TTest برای مقایسه نمونه دانش آموزان پسر ودختر………………………………….79

جدول 4-37- نتایج آزمون TTest برای مقایسه نمونه معلمان مرد و زن……………………………………………79

جدول 4-38- نتایج آزمون TTest برای مقایسه نمونه معلمان مرد و زن…………………………………………….79

جدول  4-39- نتایج آزمون TTest برای مقایسه نمونه معلمان مرد و زن……………………………………………80

جدول 4-40- نتایج آزمون TTest برای مقایسه نمونه معلمان مرد و زن…………………………………………….80

جدول 4-41- نتایج آزمون TTest برای مقایسه نمونه معلمان مرد و زن…………………………………………….80

جدول 4-42- نتایج آزمون TTest برای مقایسه نمونه معلمان مرد و زن…………………………………………….81

جدول 4-43- نتایج آزمون TTest برای مقایسه نمونه معلمان مرد و زن…………………………………………….81

فهرست نمودارها

عنوان                                                                                                           صفحه

نمودار 2-1- اجزای سیستم…………………………………………………………………………………………………………11

نمودار 4-1- توزیع فراوانی گروه نمونه معلمان بر اساس سابقه خدمت…………………………………………….59

نمودار 4-2- توزیع فراوانی گروه نمونه معلمان بر اساس مدرک تحصیلی…………………………………………60

نمودار 4-3- توزیع فراوانی گروه نمونه معلمان بر اساس جنسیت……………………………………………………61

نمودار 4-4- توزیع فراوانی گروه نمونه دانش آموزان بر اساس جنسیت……………………………………………62

 

چکیده

با تغییرات سریع فناوری و افزایش رقابت پذیری در جهان کنونی نباید از نقش خطیرآموزشهای مهارتی غافل ماند. با توجه به اینکه آموزشهای کاردانش جهت تربیت نیروی انسانی ماهر و کارآمد ایجاد شده، این آموزشها می تواند راهگشای برنامه ریزیهای آینده، در جهت توسعه اقتصادی و اجتماعی باشد. هدف پژوهش حاضر « بررسی کارایی درونی مدارس کاردانش شهر اهواز در سال تحصیلی90 – 1389 » است. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی و جامعه آماری شامل 16451  نفر دانش آموز (هنرجو) و 551  نفر معلم (هنرآموز) از مدارس کاردانش شهر اهواز بود. برای محاسبه شاخصهای کارایی درونی کل جامعه آماری مورد مطالعه قرارگرفت، و برای بررسی فرضیات پژوهش از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای متناسب با جامعه، حجم نمونه با بهره گرفتن از جدول مورگان، هنرجویان 370 نفر و هنرآموزان 225 نفر در نظرگرفته شد. ابزار اندازه‌گیری شامل محاسبه شاخصهای اصلی کارایی درونی یعنی میانگین طول تحصیل، نسبت اتلاف، نرخ قبولی، نسبت هنرجو به هنرآموز و همچنین نسبت هنرجو به کارگاه های موجود و برای بررسی فرضیات پژوهش از دو پرسشنامه 38 سؤالی برای هنرجویان و هنرآموزان استفاده گردید. جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از روش‌های آماری ضریب همبستگی پیرسون و آزمون فریدمن استفاده شد. نتایج نشان داد: بین کارایی درونی و رشته تحصیلی، رابطه معنادار وجود ندارد. ولی بین کارایی درونی و جنسیت، منطقه، کادرآموزشی، امکانات کارگاهی و نیاز بازار کار رابطه معنی دار وجوددارد.

 

کلید واژه‌ها: كارایی- كارایی درونی- کاردانش-  نسبت اتلاف- میانگین طول تحصیل