پایان نامه: تحلیل ادراک محیطی جوانان از اکوتوریسم |
فهرست مطالب:
چکیده…………………………….. ب
مقدمه……………………………. 1
فصل اول: کلیات
1-1- بیان مسئله……………………………. 5
1-2-اهداف پژوهش… 7
1-3-اهمیت وضرورت پژوهش… 7
1-4-سؤالهای پژوهش…………………………… 8
1-5 -فرضیه های پژوهش…………………………… 8
1-6- پیشینه پژوهش……………………………… 9
1-6-1-پژوهش های خارجی…………………………….. 9
1-6-2-پژوهش های داخلی…………………………….. 11
1-7مشکلات ومحدویت های پژوهش…………………. 12
1-8-نتیجه……………………………. 12
فصل دوم: ادبیات و مبانی نظری
مقدمه……………………………. 14
2 -1-ادبیات پژوهش……………………………… 16
2-1-1-پیشینه وتعاریف اکوتوریسم…………………………… 16
2-2-تعریف گردشگر و اکو توریست…………………………….. 23
2-2-1-طبیعت گردهای تنها…………………………… 24
2-2-2-طبیعت گردهای شركت كننده در تور ……………….. 24
2-2-3-گروه های مدرسه ای یا علمی…………………………… 24
2-3-گونه های اکوتوریسم……………………………. 25
2-4- اثرات گردشگری و اکوتوریسم……………………………. 27
2-4- 1-پیامد های زیست محیطی…………………………….. 27
2-4-2-اثرات اقتصادی…………………………….. 28
2-4-3-اثرات اجتماعی و فرهنگی…………………………….. 29
2-5 – مبانی نظری پژوهش……………………………… 30
2-5-1-مفهوم ادراك…………………………….. 31
2-5-1-1-ادراك در فرهنگ فارسی…………………………….. 31
2-5-1-2-تعاریف ادراك و شناخت…………………………….. 31
2-5-1-3-رویکرد های ادراک و شناخت………………………… 33
2-5-2-عوامل موثر در ادراك……………………………. 33
2-5-2-1-نقش عوامل فرهنگی در ادراک……………………….. 34
2-5-2-2-نقش تفاوتهای فردی در ادراک………………………… 35
2-6 -ادراك محیطی…………………………….. 36
2-6-1-عوامل موثر در ادراک محیط…………………………….. 36
2-6-2-نظریه های ادرك محیط ……………………………37
2-6-2-1-کنش گرایان احتمالاتی (برو نسویک )……………… 37
2-6-2-2-نظریه ی ویژگی جلب كننده (برلاین )………………… 37
2-6-2-3-نظریه بوم شناختی بروفنبرنر……………………………37
2-6-2-4 -نظریه روانشناسی بوم شناختی گیبسون…………… 38
2-6-2-5-مکتب گشتالت…………………………….. 38
2-6-2-6-نظریه جغرافیدانان رفتاری…………………………….. 38
2-7-مدل تحلیلی پژوهش…………………………….. 41
2-8-نتیجه……………………………42
فصل سوم: روش شناسایی و معرفی عرصه پژوهش
مقدمه……………………………. 44
3-1-روش شناسی…………………………….. 44
3–1-1-روش تحقیق…………………………….. 44
3-1-2-تكنیک گرد آوری داده ها…………………………… 44
3-1-3-جامعه آماری…………………………….. 44
3-1-4- حجم نمونه……………………………. 45
3- 1-5-روش نمونه گیری…………………………….. 45
3-1-6-پایایی و اعتبار پرسشنامه……………………………. 45
3-1-7-روش های تجزیه و تحلیل داده ها……………………… 46
3-2 -تعریف مفاهیم و سنجش متغیرها………………………. 47
3-2-1-مفهوم نظری ادراك زیستی…………………………….. 47
3-2-2-مفهوم عملیاتی ادراك زیستی………………………… 47
3-2-3-مفهوم نظری ادراك اقتصادی………………………….. 47
3-2-4 -مفهوم عملی ادراك اقتصادی…………………………… 47
3-2-5 -مفهوم نظری ادراك فرهنگی و اجتماعی……………….. 48
3-2-6-مفهوم عملیاتی ادراك اجتماعی و فرهنگی…………… 48
3-2-7-ادراك اکوتوریسم……………………………. 49
3-3-معرفی عرصه پژوهش……………………………… 49
3-3- 1-موقعیت جغرافیایی ،ویژگی های طبیعی و انسانی مورد مطالعه……..49
3-3-2- ویژگی های جمعیتی…………………………….. 52
3-3-3وضعیت اشتغال……………………………. 53
3-4-ظرفیت های گردشگری و اکوتوریسم شهرستان میاندرود……… 54
3-4-1-پناهگاه حیات وحش دشت ناز…………………………… 54
3-4-2 – ساحل گهر باران……………………………. 55
3-4-3-مناطق ییلاقی و جنگلی…………………………….. 58
3-4-3-1-كوهدشت غربی (محدوده جنگل روستای دارابکلا)………. 58
3-4-3-2-كوهدشت شرقی (محدوده ی روستای جامخانه و اسرم)……59
3-4-4-ظرفیت های فرهنگی اجتماعی…………………………….. 60
3-5-تسهیلات رفاهی و اقامتی و حمل ونقل……………………….. 60
3-6-ظرفیت های اکوتوریسم شهرستان میاندرود به عنوان یک سیستم……61
3-7-خلاصه ونتیجه گیری…………………………….. 62
فصل چهارم: یافته های پژوهش
مقدمه……………………………. 64
4–1- بخش اول: سیمای نمونه آماری، ویژگی های جمعیت شناختی……. 64
4-1-1-جنسیت…………………………….. 64
4-1-2 -سواد سرپرست خانوار ……………………………64
4-1-3-شغل سر پرست خانوار ……………………………65
4-1-4- محل اقامت…………………………….. 65
4-1-5-فاصله از جنگل و حیات وحش……………………. 66
4-1-6-درآمد سر پرست خانوار…………………………… 66
4-1-7- معدل درسی دانش آموز…………………………. 67
4-1-8-رشته تحصیلی…………………………….. 67
4-1-9-تجربه ی سفر……………………………. 68
4-1-10-نوع مدرسه……………………………. 68
4-2-بخش دوم توصیف آمار ه ها مربوط به ادراك زیست محیطی ،اقتصادی ،فرهنگی و اجتماعی دانش آموزان از اکوتوریسم……68
4-2-1- ادراك زیست محیطی دانش آموزان……….. 68
4-2-2-ادراك اقتصادی دانش آموزان…………………. 69
4-2-3- ادراک اجتماعی فرهنگی دانش آموزان………… 69
4-3-تحلیل نتایج آزمون تی برای درک مولفه زیست محیطی،اقتصادی واجتماعی و فرهنگی………73
4-3-1-درک تنوع زیستی…………………………….. 73
4-3-2-ادراک ازآلودگی…………………………….. 73
4-3-3– ادراک ازاساس منابع محلی………………… 74
4-3-4-ادراک زیست محیطی…………………………….. 75
4-3-5-درک اشتغال زایی…………………………….. 75
4-3-6-درک درآمد زایی……………………………. 76
4-3-7-درك اقتصادی…………………………….. 77
4-3-8-درک فرهنگی…………………………….. 78
4-3-9-درک اجتماعی……………………………. 78
4-3-10- درك اجتماعی و فرهنگی…………………..79
4-3-11- درك اكوتوریسم……………………………. 79
4-4 -نتایج آمار استنباطی برای متغیرهای با دوگروه وبیش از دوگروه مستقل با متغیر های وابسته……..80
4-4-1-درک مولفه های اکوتوریسم با دو گروه مستقل………….80
4-4-1-1درک جنسیتی از مولفه ی زیستی اکوتوریسم…………..80
4-4-1-2-درک جنسیتی از مولفه های اقتصادی اکوتوریسم……………83
4-4-1-3 –درک جنسیتی از مولفه های اجتماعی و فرهنگی اکوتوریسم……..84
4-4-1 –4-درک مولفه زیستی اکوتوریسم برحسب محل اقامت…………85
4-4-1-5- درک مولفه اقتصادی اکوتوریسم برحسب محل اقامت…………86
4-4-1-6 درک مولفه اجتماعی و فرهنگی اکوتوریسم برحسب محل اقامت…………….87
4-4-1- 7-درک مولفه زیستی اکوتوریسم برحسب نوع مدرسه دانش آموزان……………88
4-4-1 -8- درک مولفه اقتصادی اکوتوریسم برحسب نوع مدرسه دانش آموزان……………89
4-4-1-9- درک مولفه اجتماعی و فرهنگی اکوتوریسم برحسب نوع مدرسه دانش آموزان………90
4-4-2-درک مولفه های اکوتوریسم با بیش از دو گروه مستقل………….91
4-4-2-1-درک مولفه های اکوتوریسم برحسب درآمد سرپرست خانوار……91
4-4-2-2- درک مولفه های اکوتوریسم برحسب شغل سرپرست خانوار…….92
4-4-2-3- درک مولفه های اکوتوریسم برحسب سواد سرپرست خانوار……..93
4-4-2–4-درک مولفه های اکوتوریسم برحسب تجربه سفر دانش آموزان……..94
4-4-2-5–درک مولفه های اکوتوریسم برحسب رشته تحصیلی دانش آموزان…………95
4-4-2-6–درک مولفه های اکوتوریسم برحسب فاصله محل اقامت جوانان باجنگل و حیات وحش………96
4-4-3-ادراک اکوتوریسم جوانان برحسب محیط ادراکی…………….97
4-4-3-1–ادراک اکوتوریسم جوانان برحسب محیط شخصی………..97
4-4-3-2-ا دراک اکوتوریسم جوانان برحسب محیط زمینه ساز……….98
4-4-4- تفاوت ادراک اکوتوریسم جوانان………………………. 98
4-4-4-1- تفاوت ادراک اکوتوریسم جوانان برحسب تجربه سفر…………98
4-4-4-2- تفاوت ادراک اکوتوریسم جوانان برحسب رشته تحصیلی………99
4-4-4-3- تفاوت ادراک اکوتوریسم جوانان برحسب معدل درسی…………..99
4-4-4-4- تفاوت ادراک اکوتوریسم جوانان برحسب فاصله محل اقامت…………..101
4-4-4-5- تفاوت ادراک اکوتوریسم جوانان برحسب شغل سرپرست خانوار……….102
4-4-4-6- تفاوت ادراک اکوتوریسم جوانان برحسب درآمد سرپرست خانوار………103
4-4-4-7- تفاوت ادراک اکوتوریسم جوانان برحسب سواد سرپرست خانوار……….104
4-5-خلاصه نتیجه:…………………………… 105
فصل پنجم: آزمون فرضیه ها و نتیجه گیری و پیشنهادات
5-1-مقدمه…………………………… 107
5-2-تحلیل فرضیه ها ……………………………107
5-2-1-فرضیه اول …………………………… 107
5-2-2فرضیه دوم ……………………………108
5-2-3 فرضیه سوم …………………………… 109
5- 3 – خلاصه و نتیجه گیری…………………………….. 110
5-4-پیشنهادات…………………………….. 112
منابع و مآخذ……………………………115
چکیده:
از دهه 1990 رویكردهای سنتی توسعه گردشگری به چالش كشیده و با تاكید همزمان بر پیامدهای مطلوب و نامطلوب گردشگری، حركت از گردشگری انبوه به سوی رویكرد توسعه پایدار گردشگری آغازشد. رویکرد به اکوتوریسم، به عنوان الگوی فضایی گردشگری در طبیعت، امروزه مورد توجه فراوان قرار گرفته است .علّت این توجه نه فقط به خاطر گردشگری و لذّت بردن از آن بوده، بلکه به عنوان یک وسیله ی حفاظت محیط و توسعه ی اقتصادی نیز محسوب شده است.در این دیدگاه اکوتوریسم در وهله نخست ناظر بر ملاحظات زیست محیطی و مفهوم توسعه پایدار است ودر آن طبیعت گردی در درجه دوم اهمیت قرار می گیرد. فعالیتهای اکوتوریستی درجامعه میزبان منجر به آثار مثبت و منفی زیست محیطی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی می شود . گردشگری پیش از آنکه یک فعالیت اقتصادی باشد،گویای یک ارتباط فرهنگی متشکل از عناصر: گردشگر، جامعه میزبان یا مواجهه شوندگان و بستر می باشد. گردشگری و اکوتوریسم به صورت چشمگیری به حسن نیت جامعه ی میزبان بستگی دارد و حمایت آن در توسعه وعملكرد موفقیت آمیز گردشگری و اکوتوریسم ،امری ضروری محسوب می شود. یكی از قدیمی ترین موضوعات جغرافیا در ارتباط باروابط انسان درمحیط، درك واكنش بشر نسبت به تغییرات محیط است. در همه فرهنگ ها ،ادراكات محیطی ،در تصمیم گیریهای شخصی ،نقش اساسی دارد. استان مازندران با توجه به موقعیت طبیعی و جغرافیایی در بخش طبیعت گردی جزء استانهای برتر کشور محسوب می گردد. با توجه به ویژگی های جغرافیایی و طبیعت گردی شهرستان میاندرود، این پژوهش، با هدف تحلیل ادراک و تصورات جوانان از اکوتوریسم انجام شد. مورد مطالعه دانش آموزان مقطع متوسطه شهرستان میاندروددر استان مازندران می باشد که بر اساس فرمول کوکران 275 نفر به صورت تصادفی در رشته های مختلف انتخاب شدند .در این پژوهش با روش پیمایشی با ابزار پرسشنامه از دانش آموزان نظر خواهی شد.بااستفاده از آزمون رگرسیون و ضریب همبستگی وبا نرم افزار آماریspss ،تحلیل فرضیه های پژوهش انجام شد. نتایج آزمون های آماره استنباطی، حاکی از وجودرابطه ی معنادار بین محیط های شخصی و پدیداری در ادراک جوانان از اکوتوریسم است.همچنین تاثیر محیط پدیداری در ادراک جوانان از اکوتوریسم را هم نشان می دهد.
مقدمه:
یکی از بخشهایی که درصنعت توریسم مورد توجه گردشگران و جهانگردان قرار گرفته است، صنعت اکوتوریسم است. توسعه اکوتوریسم می تواند با ایجاد فرصت های شغلی، منافع اقتصادی بی شماری را به طور مستقیم متوجه مردم بومی کشورها کند .همچنین اکوتوریسم، از بنیان های توسعه پایدار جوامع وراهی برای حفظ چشم اندازها و ذخایر طبیعی است .رشد صنعت گردشگری در جهان سالانه حدود 4 درصد برآورد می شود. دراین میان سفرهای اکوتوریستی دارای رشد 30 درصدی هستند و این نشانه توجه روز افزون به اکوتوریسم است(تقوایی وهمکاران ،1391: 151).رویكرد به اكوتوریسم به عنوان الگوی فضایی گردشگری در طبیعت، امروزه مورد توجه فراوانی قرار گرفته است. اكوتوریسم می رود تا در قرن بیست و یكم بسیاری از فضاهای جغرافیایی را تحت تاثیر قرار داده و الگوی فضایی جدیدی را در نواحی مختلف ایجاد نماید(جلال پور ،1391: 4). از دهه ی 1930مکتب امکان گرایی یا اختیار ،با تاکید برآنکه انسان به عنوان یک عامل فعال و مختار می تواند محیط را از طریق برقراری سازگاری های خود باآن مورد بهره برداری قرار دهد ،ارائه شد .جغرافیای رفتاری، محصول ورود اندیشه های روانشناسی به حیطه ی مباحث جغرافیایی است . ارتباط این علم را با جغرافیای انسانی از آنجا می توان ملاحظه کرد که جغرافیای انسانی در مورد اهمیت ادراک ،خلاقیت،تفکر و عقاید مردم که در فرموله کردن دیدگاه های آنها نسبت به محیط ودر نتیجه روابط انسان با محیط تاثیر می گذارد (پور احمد ، 1389: 162). در جغرافیای رفتاری کل مکان علاوه بر اینکه صحنه ی عملکرد های اقتصادی، تاریخی، واجتماعی است ،در عین حال فضای روانشناختی است . این فضا هویت ،ساختار و مفهوم خاص خود را دارد که به مقتضیات و خصوصیات فردی (سن ،جنس ،زمان سکونت ،مکان اقامت ،کار .یا پایگاه های اجتماعی و اقتصادی) وبر حسب شرایط زندگی (درک فضا و فرهنگ و میزان آگاهی فرد )تغییرمی کند (پور احمد ،1389: 164).از آنجا که در گردشگری تمرکز بر سفر و جابجایی مردم ،کالا و خدمات در طول زمان و مکان است. عمدتا پدیده جغرافیایی محسوب می شود ،وبنابراین دیدگاه جغرافیایی به طرق مختلف می تواند به تبیین گردشگری کمک کند (ویلیامز،1388: 21). براساس تعاریف سازمان جهانی گردشگری وسازمان های مرتبط درارتباط با تعریف مفهوم اکوتوریسم، انگیزه ی اصلی گردشگران مشاهده ی طبیعت و درک اررزش های واقعی آن است ودر آن گردشگر و همچنین جوامع محلی در حفاظت محیط زیست مشارکت می کنند (نیازمند،1388: 23). تاکنون طی چند دهه ی گذشته مطالعات متعددی در زمینه ی سنجش دیدگاه و ادراكات ساكنان نسبت به گردشگری در جامعه ی میزبان انجام شده است (علیقلی زاده ،1386 :34).از آنجا که با تدریس دروس جغرافیا و دروس مرتبط با آن در مدارس شهرستان میاندرود، شناخت نسبی از ویژگی های رفتاری و خصوصیات جوانان به خصوص دانش آموزان کسب کردم .وهمچنین ازطرفی دراین شهرستان، مکانهای طبیعی بالقوه ی گردشگری از قبیل: مناطق ییلاقی وجنگل، مکان های حفاظت شده و ساحل جنگلی و تاحدودی دست نخورده ودنج به نظر می آیدوجود دارد. و همچنین تاکنون تحقیقات کمی از جاذبه های گردشگری این شهرستان، به طور جامع آنهم بارویکرد اکوتوریسمی انجام نشده است. لذابا راهنمایی دکتر بریمانی و دکتر رمضان زاده، در این پژوهش با بهره گرفتن از نظریه جغرافیدانان رفتاری كوشش شده است تاادراك و برداشت های ذهنی جوانان به عنوان جامعه ی میزبان و هم به عنوان گردشگر را از اكوتوریسم ،تحلیل ومشخص كنیم.و از طرفی دیگر قابلیت های بالقوه گردشگری این شهرستان را شناسایی کرده باشیم . این پژوهش در پنج فصل می باشد .
در فصل اول، كلیات بحث در مورد بیان مسئله و سوالات و ضرورت و اهمیت بحث و درادامه فرضیات پژوهش و پیشینه تحقییق ،یعنی مرور تحقیقات انجام شده در ارتباط با موضوع وهمچنین مشکلات ومحدودیت های این پژوهش بیان می شود.
در فصل دوم ،ادبیات موضوع ، تعاریف گردشگری و اکوتوریسم از نظر جامع بین المللی و صاحب نطران رشته های گردشگری و اکوتوریسم ارائه شده است .در ادامه به مبانی نظری پژوهش پرداخته ودر نهایت با بهره گرفتن از چارچوب نظری و تجربی پژوهش، مدل مفهومی این پژوهش ارئه شده است .
درفصل سوم مباحث روش شناسی این پژوهش، تکنیک و ابزار های پژوهش ارائه شده است ودر ادامه ویژگی های جغرافیایی و جاذبه های گردشگری و طبیعت گردی مورد مطالعه (شهرستان میاندورود) ارائه شده است .
درفصل چهارم با بهره گرفتن از آماره های توصیفی و آماره های استنباطی و همچنین آزمون های آماری
یافته های پژوهش بوسیله ی جداول ونمودار هاارائه شده است .
در فصل پنجم با بهره گرفتن از آزمون های آماری استنباطی در جهت رد یا تایید فرضیه های پژوهش اقدام شده و در ادامه، بحث ونتیجه گیری و در پایان پیشنهادات این پژوهش ارائه شده است .
بی شک این پژوهش دارای کاستی های زیادی می باشد. امید است، پژوهشگران و دانشجویان دیگر این مباحث را تکمیل ویا از زوایای دیگر این موضوع و موضوعات مرتبط با آن را بررسی و کنکاش کنند .
فصل اول: کلیات پژوهش
1-1- بیان مسأله
اكوتوریسم گرایشی نوین در صنعت گردشگری است. مناظر زیبای طبیعت از كانون های جذب توریست این نوع از گردشگری می باشند . لذا اهمیت دادن به نقش آن در حفاظت از محیط زیست به منظور توسعه پایدار امری ضروری است. اكوتوریست ها كه با انگیزه های خاص خود به نواحی طبیعی و بكر كره زمین مسافرت می كنند، تجارب سودمندی به دست می آورند. آنان با كسب معرفت درباره ابعاد فرهنگی،زیست محیطی طبیعت هر منطقه و كشوری، به حافظان و دوستداران طبیعت می پیوندند.(سازمان میراث فرهنگی وگردشگری،1385: 1 ). جامعه بین المللی اکوتوریسم (2006) بر این واقعیت است که پیاده سازی اکوتوریسم سبب ارتباط بین حفاظت محیط، مشارکت جوامع بومی و کسانی که درگردشگری مسئول، فعالیت دارند می شود و شش اصل را در پی دارد: 1) به حداقل رساندن اثرات2)ساخت های زیست محیطی و آگاهی و احترام فرهنگی3)ارائه ی تجارب مثبت برای بازدید کننده و میزبان4)ارائه منافع مالی مستقیم برای حفاظت از محیط زیست5)ارائه مزایای مالی و توانمند سازی برای مردم محلی6)حساسیت به مسائل سیاسی کشور میزبان(ریوراوهمكار ،2010 :86).با افزایش اگاهی مردم از فواید و اثرات مثبت تجربه ی مستقیم طبیعت ،اهمیت اکوتوریسم بیشتر می شود .اکوتوریسم به تنوع زیستی ،ارزش اقتصادی می دهد (زاهدی ،1390 :91 ). اکوتوریسم با دوروش مستقیم یعنی حفظ و حراست از منابع طبیعی و غیر مستقیم یعنی ایجاد درآمد برای جوامع محلی درا مر حفاظت و بقای گونه ها وزیستگاه های مهم طبیعی گام بر می دارد .اکوتوریسم با بهره گرفتن از ابزار آموزشی و تبلیغاتی، می تواند منابع طبیعی حفظ شده رابه عنوان یک منبع درآمد زا جهت ساكنان محلی معرفی كند ،در نتیجه افرادمحلی به مناطق موروثی حیات وحش و محیط زیست به عنوان منبع درآمد،با دیده ی احترام نگریسته و از این مناطق بیشتر حفاظت می نمایند(فنل،1388 : 63). یكی از اصول مهم اکوتوریسم از نظر وایت ارتقای درك ارزش زیست محیطی دست اندر كاران و جامعه میزبان و اكوتوریستها است(زاهدی ،1390: 124).رمز موفقیت اکوتوریسم ایجاد مشارکت و همکاری تنگاتنگ است تا بتواند به اهداف ممتد حفظ و نگهداری و توسعه معقولانه دست یابد. مشارکت مورد نیاز اکوتوریسم برای موفقیت با همکاری جوامع محلی ،سرمایه گذاران ،آژانس های دولتی و سازمان های مردم نهاد،آموزش وپرورش ،اکوتوریست ها ایجاد می شود(آلن مور و همکار،1387 :19). توسعه ی گردشگری و اكوتوریسم به صورت چشمگیری به حسن نیت جامعه ی میزبان بستگی دارد و حمایت آن در توسعه وعملكرد موفقیت آمیز گردشگری و اکوتوریسم ،امری ضروری محسوب می شود(.بدری و همكاران ،1391 : 44 ). از دهه 1990 رویكردهای سنتی توسعه گردشگری به چالش كشیده و با تاكید همزمان بر پیامدهای مطلوب و نامطلوب گردشگری ،حركت از گردشگری انبوه به سوی رویكرد توسعه پایدار گردشگری آغازشد (قدمی و همكار، 1391: 80( .باتوجه به اثرات گردشگری در چند دهه گذشته ،گردشگری توده ای به عنوان عامل تخریب سامانه های زیست محیطی و ساختار های فرهنگی واجتماعی جوامع بومی ،مورد انتقاد قرار گرفته و برای تغییر این وضع ،مفهوم گردشگری بدیل ،مطرح شده است . این اصطلاح انواعی از رویکردهای مربوط به گردشگری را پوشش می دهد که گردشگری در طبیعت و گردشگری زیست محیطی از آن جمله اند . در این دیدگاه اکوتوریسم در وهله نخست ناظر بر ملاحظات زیست محیطی و مفهوم توسعه پایدار است ودر آن طبیعت گردی در درجه دوم اهمیت قرار می گیرد (رضوانی ،1389: 21). طی چند دهه ی گذشته مطالعات متعددی در زمینه ی سنجش دیدگاه و ادراكات ساكنان نسبت به گردشگری در جامعه ی میزبان انجام شده است .اثرات گردشگری درك شده ی میزبان، در سه طبقه ی اساسی هزینه و فایده ی اقتصادی ،اجتماعی و محیطی قرار دارد . دراین خصوص ،محققان معتقدند كه میان رونق گردشگری و معیار های عینی و ذهنی اثرات اقتصادی ،اجتماعی و محیطی جامعه ی میزبان رابطه مستقیم وجود دارد (علیقلی زاده و همكار ،1386 : 34). تخمین زده می شود نیمی از جمیعت فعال در صنعت گردشگری کمتر از 25 سال سن دارند و بر اساس گزارش سازمان جهانی کار 13 تا 19 میلیون نفر از شاغلین در این صنعت کمتر از 18 سال سن دارند ( رنجبران وهمكار،1390 :26). برآورد های سازمان مطالعات گردشگری هم تایید می کند كه علاقمندان به سفر به طبیعت عمدتا جوان و تحصیل كرده اند (میراث فرهنگی وگردشگری،1385 :1 ). این گروه های سنی که یک عامل فعال (کنشگر اجتماعی) نامیده می شود نماینده نسلی است که نظام ارزشهای مخصوص به خودش را دارد(نیک گهر ،1391: 92).جوان با فرهنگ مصرفی در پی كشف حوزه های جدید وپذیرش نشانه های آن برای باز تولید و غنی كردن زندگی خوداست.آنهاجویای تجربه های تازه هستند(كلانتری ،1387 :174). آنان بیشتر فرد گراهستند تا جمعگرا(فیروز جاییان وهمكار ،1391 :198 (.استان مازندران با توجه به موقعیت طبیعی و جغرافیایی در بخش طبیعت گردی جزء استانهای برتر کشور محسوب می گردد.نزدیک به 12 میلیون گردشگر داخلی و بیش از 100هزار توریست خارجی هرساله به منظور گذراندن اوقات فراغت ازاین استان دیدن می کنند (شیدفروهمکار،1383: 1) مناطق واقع درسواحل استان ،ماسه ای است و عمق مناسبی دارد. (رمضانی دارابی ،1382 :48 ).یکی از مناطق پرجاذبه مازندران،که با وجود دریای گهرباران و دامنه های البرز ومناطق ییلاقی و جنگلی تا حدودی بکر و دست نخورده، شهرستان میاندروداست.این مجموعه از ویژگی ها موجب جذب گردشگران زیادی می شود. و هرگونه بی توجهی از سوی گردشگران، بسیاری از این جاذبه ها در معرض تخریب قرار گرفته و پیامدهایی را از جنبه های زیست محیطی،اقتصادی ،فرهنگی –اجتماعی، برمحیط وجامعه محلی می گذارد. به جهت گستردگی (وسعت جمعیت و پدیده های گردشگری) شهرستان میاندورود برای انجام پژوهش انتخاب شد. . بیشترین گروه های سنی جمعیت منطقه مورد مطالعه (میاندورود) را میانسالان با 25/37درصد وجوانان با 28/20درصد قرار دارند(سالنامه آماری مازندران،1389 :15). بی شک گردشگری به طور عام و اکوتوریسم به طور خاص تا حدود زیادی متاثر از این گروه سنی است که می توان از آنان به عنوان جامعه میزبان و یا گردشگران آینده یاد کرد. و متولیان صنعت گردشگری نباید از آنان غافل باشند، بدین معنی که از امروز باید نسلی را برای فردا تربیت کرد تا مسئولانه با طبیعت برخورد کند . این امر مستلزم آشنایی از نوع ادراک آنان از محیط(محیط پدیداری،شخصی وزمینه ساز ) است که زندگی می کنند ویا در آن سفر می کنند. گروه هدف نیز از میان دانش آموزان دوره متوسطه که سهم قابل توجهی از جوانان منطقه را تشکیل می دهند انتخاب شده اند. آشنایی با ادراک محیطی این گروه سنی
فرم در حال بارگذاری ...
[یکشنبه 1399-09-30] [ 10:50:00 ب.ظ ]
|