چکیده پایان‌نامه

پژوهش حاضر به با بهره‌گیری از چارچوب نظری رئالیسم اقتصادی و تمرکز بر اندیشه‌های رابرت گیلپین که معتقد به نقش محوری دولت در اقتصاد سیاسی بین‌المللی از جمله در درون سازمان‌های بین‌المللی است. همچنین با بهره‌گیری از داده‌های آماری استخراج شده از تولیدات علمی برخی سازمان‌های بین‌المللی به ویژه اوپک و شرکت‌های نفتی سعی در برآورد میزان تأثیرگذاری بحران‌های نظامی چهارگانه جنگ دوم خلیج فارس، 11 سپتامبر 2001، جنگ 2003 عراق و بیداری اسلامی بر اقتصاد انرژی و حتی‌المقدور تبیین علمی تصمیمات متخذه از سوی سازمان اوپک برای اداره بازار نفت در پی بحران‌های مذکور داشته؛ به گونه‌ای که به موجب یافته‌های پژوهش، در جریان بحران‌های نظامی مورد بحث که با کاهش عرضه نفت و تبعاً افزایش قیمت آن همراه بوده است. اوپک با اندیشیدن تدابیری ضمن افزایش تولید این حامل انرژی با بهره‌گیری از اقداماتی از قبیل استفاده از ظرفیت مازاد عربستان سعودی برای برطرف شدن نیاز بازار، به ویژه نیاز مصرف کنندگان اصلی آن که در رأس آنها ایالات متحده آمریکا هستند؛ اقداماتی صورت داده که در مجموع سیاست مذکور ضمن منشعب شدن از منافع ملی دولت‌های عضو به ویژه قدرتمندترین عضو اوپک یعنی عربستان سعودی لزوماً به نفع سایر اعضاء که خواهان فروش این حامل انرژی با قیمتی بیشتر هستند؛ نبوده است.

فهرست مطالب

فصل اول: کلیات تحقیق                                   

1-1- بیان مسئله . … .. 12

1-2- انگیزه و اهمیت تحقیق   .. . …13

1-3- سؤال اصلی . …  14

1-4- فرضیه تحقیق . . 14

1-5- تعریف مفاهیم و واژگان اختصاصی … 14

1-6- پیشینه تحقیق . . .. 15

1-7- روش گردآوری اطلاعات و داده‌ها .. .. 18

1-8- محدودیت تحقیق . 18

1-9- سازماندهی تحقیق …. .. .. 19

فصل دوم: چارچوب نظری و مفهومی پژوش

2-1- رویکرد واقع‌گرایی در مطالعه روابط بین‌الملل … … 22

2-2- واقعگرایی کلاسیک … … 25

2-3- واقع‌گرایی در قرن بیستم .. .. 26

2-4- واقع‌گرایی مورگنتا 26

2-5- نوواقع‌گرایی 27

2-6- نوواقعگرایی کنث والتز . . 29

2-7- همکاری بین‌المللی از منظر نئورئالیسم   .. . 29

2-8- رابرت گیلپین .. 31

2-9- رئالیسم اقتصادی چارچوب نظری تحلیل سیاست‌های اوپک در قبال بحران‌های نظامی بین‌المللی (1991-2011) . 33

فصل سوم : آشنایی با سازمان اوپک

 3-1- علل تأسیس اوپک . .. . .. 43

3-2- تاریخچه عملکرد اوپک .. .. . 44

3-2-1- دوره 70-1960 .. .. … 44

3-2-2- دوره دوم 1980-1970 … .. .. 45

3-2-3- دوره سوم 1985 به بعد …………. .. .. 45

3-3- نیروها و جناح­های درون سازمان اوپک . … .. 45

3-4- هدف­های اوپک …………. .. .. 47

3-5- عوامل مؤثر در افزایش و کاهش قیمت نفت …. .. .. 48

3-6- تعیین قیمت‌ نفت از سوی سازمان اوپک . .. .. 48

3-7- ارتباط اوپک با کشور ایالات متحده آمریکا … .. 49

فصل چهارم: پیامدهای جنگ دوم خلیج فارس (حمله عراق به کویت) بر سیاست‌های سازمان اوپک

4-1- دلایل اهمیت خلیج فارس در ژئوپلتیک جهانی . 55

4-2- دلایل حمله عراق به کویت . 49

4-3- آغاز جنگ دوم خلیج فارس، واکنش‌های گسترده بین‌المللی . 60

4-4- شروع عملیات طوفان صحرا . … 62

4-5- پیامدهای جنگ دوم خلیج فارس .. 65

4-6- سیاست‌های متخذه اوپک در قبال افزایش جهانی قیمت نفت پس از جنگ دوم خلیج فارس…68

فصل پنجم: پیامدهای حادثه یازده سپتامبر 2001 بر سیاست‌های اوپک

5-1- آغاز حملات تروریستی یازده سپتامبر … 76

5-2- مواضع شخصیت‌های برجسته جهانی پس از حادثه یازده سپتامبر .. 77

5-2-1- نطق دبیر کل سازمان ملل متحد … . 78

5-2-2- اظهارات بوش پس از حملات تروریستی یازده سپتامبر … 78

 

 

5-2-3- اظهارات بن‌لادن و ملاعمر پس از مواضع مقامات آمریکایی در قبال حوادث یازده سپتامبر 80

5-2-4- اظهارات دبیرکل اوپک بعد از حوادث یازده سپتامبر …… 80

5-3- دیدگاه‌های مختلف در مورد حادثه یازده سپتامبر .. 80

5- 4- پیامدهای حملات تروریستی یازده سپتامبر . 84

5-4-1- تأثیر حوادث یازده سپتامبر بر مقوله انرژی .. . 84

5-4-2- آماده باش کامل نیروهای روسیه 87

5-4-3- بحران مالی و سقوط ارزش دلار … 87

5-4-4- شیوع مجدد اسلام ستیزی 88

5-4-5- آغاز جنگ علیه افغانستان و عراق … .. 89

5-5- سیاست‌های متخذه اوپک در قبال افزایش جهانی قیمت نفت پس از یازده سپتامبر 2001.. 89

فصل ششم: پیامدهای حمله آمریکا به عراق درسال 2003 بر سیاست‌های اوپک

6-1- حوادث 11 سپتامبر و حمله به عراق .. . . 101

6-2- زمینه‌سازی حمله به عراق در صحنه‌های دیپلماتیک و رسانه‌ای .. . 102

6-3- اهمیت انرژی عراق برای ایالات متحده .. … … 104

6-4- اهمیت چند وجهی نفت عراق برای کشورهای مهاجم .. . 106

6-5- شروع حمله به عراق در سال 2003 .. … 109

6-6- تحلیل‌های انجام شده از منظر اقتصاد سیاسی قبل از شروع حمله نظامی علیه عراق . . 113

6-7- پیامدهای حمله نظامی علیه عراق 114

6-8- سیاست‌های متخذه اوپک در قبال افزایش جهانی قیمت نفت قبل و پس از جنگ 2003 علیه عراق . 115

فصل هفتم: پیامدهای بیداری اسلامی بر سیاست‌های اوپک

7-1- تعریف بیداری اسلامی . 124

7-2- تاریخچه بیداری اسلامی .. . 125

7-3- ویژگی‌های بیداری اسلامی .. .. 127

7-4- دیدگاه مقام معظم رهبری در مورد بیداری اسلامی … 130

7- 5- موضع آمریکا و دنیای غرب در قبال بیداری اسلامی .. . 131

7-5-1- حمایت از اصلاحات در راستای حفظ متحدان و جلوگیری از تحولات سریع … 131

7-5-2- حفظ مهره‌های وابسته به خود در راستای اهداف استراتژیک آینده .. . . 131

7-5-3- فرسایشی‌کردن روند انقلاب‌ها در جهت جلوگیری از تحولات سریع و ناگهانی .. . 132

7-5-4- الگوسازی برای فرایند دولت‌سازی پس ازدوران گذار در مقابل الگوی حکومت دینی-مردمی ………… 132

7-5-5- مداخله نظامی و سرکوب در راستای اهداف استراتژیک و جلوگیری از شدت بحران 133

7-6- نقش نفت و عوامل اقتصادی در وقوع بیداری اسلامی .. 133

7-7- پیامدهای بیداری اسلامی بر سیاست‌های اوپک … 136

نتیجه‌گیری . 151

کتابنامه . 160

 

1-1- بیان مسئله

نقش منابع انرژی در حیات اقتصادی جوامع بشری بر کسی پوشیده نیست. از آغاز خلقت انسان، بشر بی‌نیاز از انرژی نبوده و از منابع مختلف و متنوع انرژی استفاده می‌کرده است. بنابراین انرژی یکی از مؤلفه‌های تأثیرگذار در تولید ثروت و قدرت در جهان کنونی به شمار می‌آید. فلذا تأسیس ساز و کاری برای سامان‌بخشی به تولید انرژی با عنایت به اهمیت این مسئله امری مورد انتظار بوده که در نهایت با تأسیس سازمان کشورهای صادرکننده نفت با نام اختصاری اوپک (OPEC) محقق شد. سازمان یادشده در شهریور ماه 1339 با حضور نمایندگان ایران، عراق، کویت، عربستان سعودی و ونزوئلا در بغداد تأسیس شد. هدف اصلی این سازمان آنچنان که در اساسنامه‌اش بیان شده هماهنگی و یکپارچه سازی سیاست‌های نفتی کشورهای عضو و تعیین بهترین راه برای تأمین منافع جمعی و فردی این کشورها است.(1) از سوی دیگر نیز پیدایش اوپک، واکنشی سیاسی و ضداستعماری از جانب کشورهای در حال توسعه تولید کننده نفت در برابر سیاست‌های بیدادگرانه شرکت‌های چند ملیتی بود. چرا که این شرکت‌ها به منظور حفظ منافع خویش، از ابزارهایی چون کودتا، دخالت سیاسی،رشوه، عهدنامه‌های استعماری و غیره بهره می‌گرفتند. علاوه برآن بازار جهانی نفت شاهد انحصار چند قطبی بود که شصت سال بر این بازار حاکم بود. به صورتی که دامنه و نفوذ شرکت‌های بزرگ نفتی با نام هفت خواهران در دهه 1950، 90 درصد تولید و فروش نفت خام و فرآورده‌های نفتی را در بر می‌گرفت. همچنین فهم روز افزون و بیداری افکار عمومی با ظهور یک طبقه روشنفکر و تحصیلکرده در کشورهای خاورمیانه و ونزوئلا نسبت به اهمیت نفت و نقش آن در اقتصاد این کشورها به عنوان عامل دیگری در تأسیس اوپک شناخته می‌شود. (2)

سازمان اوپک در راستای هماهنگ‌سازی سیاست‌های نفتی کشورهای عضو در تعیین قیمت نفت از دو دسته عوامل بنیادین و غیربنیادین تأثیر می‌پذیرد. از جمله عوامل بنیادین می‌توان به میزان تقاضای جهانی که این امر خود ناشی از رشد اقتصادی در کشورهای مختلف جهان است؛ اشاره نمود. اما در این بین و با توجه به تحولات پس از جنگ‌سرد و خروج نظام بین‌الملل از حالت دو قطبی نقش بحرانهای نظامی بین‌المللی به عنوان عامل غیربنیادین بر سیاست‌های اوپک بی‌‌بدیل بوده‌ است. (3) با توجه به توضیحات مطروحه در این پژوهش برآنیم که به تأثیر 4 بحران نظامی بین‌المللی بر سیاست‌های اوپک بپردازیم که عبارتند از:

 1-حمله عراق به کویت 1991  2-حوادث 11 سپتامبر 2001  3-حمله آمریکا به عراق در سال 2003  4-بیداری اسلامی در خاورمیانه 2011-2010

به نظر می‌رسد که بحرانهای بین‌المللی با ایجاد محدودیت برای افزایش سرمایه‌گذاری و افزایش عرضه از یک سو و اعمال اثر روانی بر خریداران، تمایل به افزایش قیمت‌ نفت دارند. در این بین سازمان اوپک با افزایش تولید در کاهش و به تعادل کشیدن قیمت‌ها ایفای نقش می کند. اما لزوماً تصمیم اتخاذ شده از سوی اوپک به نفع تمامی اعضاء نبوده است.

1-2- انگیزه و اهمیت تحقیق

با عنایت به این مسئله که نزدیک به نیمی از تولید جهانی نفت و 65 درصد از ذخائر این ماده استراتژیک به کشورهای عضو اوپک تعلق دارد، در عمل عرصه نقش آفرینی زیادی برای این سازمان در اقتصاد سیاسی بین المللی و نیز روندهای جهانی وجود دارد. به عنوان مثال در زمان بحران انرژی در سال 1352 اکثریت اعضای اوپک از ارسال نفت به کشورهای غربی که در جنگ چهارم اعراب و اسرائیل یا «یوم کیپور» از رژیم صهیونیستی حمایت کردند؛ خودداری نمودند. این امر موجب افزایش چهار برابری قیمت نفت شد. اما این نمونه از معدود موارد هماهنگی کشورهای عضو برای استفاده از ابزار انرژی به عنوان مؤلفه‌ای اساسی در معادلات بین المللی بوده است. در این زمینه نفوذ سعودی‌ها در اوپک از مهمترین عوامل نگاه تک بعدی و بعضاً بدون ملاحظه نسبت به منافع سایر اعضا بوده است. در این مجال برآنیم که حتی‌الامکان به یک قاعده کلی در بررسی رفتاری سازمان اوپک در مقابله با تأثیر بحران‌های بین‌المللی بر قیمت نفت بپردازیم. از طریق حصول به این مهم می‌توان به یک پیش‌بینی نسبتاً مطمئن از وضعیت آینده سیاست‌های این سازمان و قیمت نفت در بحرانهای احتمالی پیش‌رو دست یافت.

1-3- سؤال اصلی

تأثیر بحرانهای نظامی بین المللی بر سیاست‌های اوپک در فاصله سالهای 2011-1991 (جنگ دوم خلیج‌فارس، 11 سپتامبر 2001، جنگ 2003 عراق و بیداری اسلامی) چه بوده‌است؟

1-4- فرضیه اصلی

به دنبال وقوع بحران‌های نظامی بین‌المللی در مقطع 2011-1991 (جنگ دوم خلیج‌فارس، 11 سپتامبر 2001، جنگ 2003 عراق و بیداری اسلامی) که منجر به افزایش قیمت نفت شده سازمان اوپک اقدام به اتخاذ سیاست‌هایی به منظور افزایش تولید برای کاهش قیمت نفت نموده که به نفع تمامی اعضاء نبوده است.

1-5- تعریف مفاهیم و واژگان اختصاصی

بحرانهای نظامی بین‌المللی: بحران‌هایی که به عملیات‌های نظامی می‌انجامند به طوریکه که قوای نظامی برای ایفای نقش خود ضمن بهره‌گیری از نیروها و تجهیزات مختلف به اقداماتی مبادرت می‌ورزند که در مجموع به پیروزی بر دشمن می‌ انجامد (4).

سیاست‌های اوپک: سازمان اوپک در راستای رسالت جهانی خود اقدام به تنظیم قیمت نفت تحت تأثیر عوامل مختلف از طریق هماهنگ‌سازی سیاست‌های نفتی کشورهای عضو می کند. به عبارت دیگر تلاش کشورهای عضو «اوپک» در این راستا است که با توجه به ارزش استراتژیکی و طبیعت پایان‌پذیر منابع نفتی بهای آن را در حد متناسبی نگه دارند (5).

کشورهای تولید‌کننده: کلیه کشورهای استخراج کننده نفت اعم از تولید کنندگان اوپک و غیراوپک را در برمی‌گیرد. اساسنامه اوپک در این خصوص بیان می‌کند که هر کشوری که مقدار قابل توجهی نفت صادر کند و منافع اساسی مشابهی با منافع کشورهای عضو اوپک داشته باشد به عنوان یک کشور تولید کننده نفت می‌تواند به عضویت کامل سازمان اوپک درآید (6).

کشورهای مصرف‌کننده: کلیه کشورهای که بیش از تولید خود نفت وارد می‌کنند را در برمی‌گردد.

ذخایر نفتی: مقادیر کشف شده اما بهره‌برداری نشده نفت که امکان استخراج آنها با امکانات و شرایط اقتصادی موجود میسر باشد (7).

1-6- پیشینه تحقیق

برای این پژوهش منابعی که به صورت مستقیم به موضوع پرداخته باشند وجود نداشت اما سعی بر آن است با بهره گرفتن از منابعی که می‌تواند برای این پژوهش مؤثر باشد، مطالب مفیدی ارائه گردد. از جمله این منابع می‌توان به کتب و مقالات زیر اشاره کرد:

– کتاب اوپک سازمان کشورهای صادر کننده نفت تألیف فاطمه استقامت  که از سوی دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خارجه در سال 1388 به چاپ رسیده است. کتاب مذکور در 8 فصل حاوی اطلاعاتی درباره سازمان کشورهای صادرکننده نفت می‌باشد که از آن جمله می‌توان به زمینه‌های ایجاد اوپک، منشور و اهداف سازمان و شرایط عضویت در آن، ارکان سازمان اوپک و … اشاره نمود.

-کتاب بعدی اقتصادهای نفتی تألیف دکتر علی قنبری می­باشد. که از سوی انتشارات چالش در سال 1390 به چاپ رسیده است. کتاب مذکور در 7 فصل حاوی اطلاعاتی درباره تاریخچه نفت و گاز، سازمان کشورهای صادرکننده نفت و ویژگی دولت­های نفتی می­باشد که در جریان فصل سوم این کتاب به عمده­ترین مسائل مربوط به سازمان اوپک و سیاست­های اصلی این سازمان پرداخته شده است.

– کتاب دیگر نفت- سیاست- اقتصاد است که تألیف دکتر میرطیب موسوی و علیرضا امینی است و از سوی انتشارات خط سوم و در سال 1379 به چاپ رسیده است. کتاب مذکور در 6 فصل و حاوی مطالبی در مورد برداشت­های سیاسی از نفت است. که در فصل سوم این کتاب به طرح مسائلی در مورد سازمان کشورهای صادرکننده نفت پرداخته شده است.

– کتاب بعدی نفت و خون بوده که تألیف مایکل تی­کلر می­باشد و آقای وحید موسوی آن را به فارسی برگردان کرده و از سوی انتشارات ساقی در سال 1389 به چاپ رسیده است. کتاب مذکور دارای 6 فصل و دربرگیرنده مطالبی در مورد شدت وابستگی کشور ایالات متحده به نفت واراداتی می­باشد که در فصل دوم این کتاب به روابط کشور مذکور با پادشاهی عربستان سعودی در راستای تأمین انرژی پرداخته است. 

– کتاب Theory Of International Politics که تألیف Kenneth N. Waltz می‌باشد و Addison-Wesley Publishing در سال 1979 آن را به چاپ رسانیده است. کتاب مذکور که مشتمل بر 9 فصل می‌باشد اصلی‌ترین منبع معرفی نظریه نئورئالیستی شناخته می‌شود. کتاب مذکور ضمن اشاره به مشکلات نظریه‌پردازی در روابط بین‌الملل در جریان فصل سوم بر لزوم اتخاذ نگرش ساختاری در تحلیل مسائل تأکید می‌ورزد.

– کتاب دوم War and Change in World Politics است که نوشته Robert Gilpin می‌باشد و در سال 1981 از سوی Cambridge University Press به چاپ رسیده و در بردارنده 6 فصل می‌باشد. گیلپین در این کتاب خود را نماینده «واقعگرایی ساختاری سیستمیک هژمونیک» دانسته و در جریان فصل ششم به نقش اقتصاد به عنوان یکی از عوامل تغییر در سیاست جهانی می‌پردازد.

– کتاب دیگر اقتصاد سیاسی جهانی: درک نظم اقتصادی بین‌المللی تألیف رابرت گیلپین و جین گیلپین می‌باشد که توسط هادی خوش‌نویس ترجمه و در سال 1387 از سوی انتشارات فخرکیا منتشر شده است. این کتاب که دارای سه فصل است در برگیرنده مهمترین نقطه نظرات رابرت گیلپین در تبیین نگرش رئالیسم اقتصادی می‌باشد. نویسنده مذکور در جریان فصل اول و دوم این کتاب ضمن تجدید نظر در برخی دیدگاه‌هایش در کتاب پیشین خود با نام اقتصاد سیاسی اقتصاد بین‌الملل، که در سال 1987 منتشر شد، معنی اقتصاد سیاسی جهانی را، اندرکنشی بین بازارها و بازیگران قدرتمند مانند دولت، پیمان‌های چند ملیتی و سازمان‌های بین‌المللی از جمله بانک جهانی، صندوق بین‌المللی پول، سازمان اوپک و … می‌داند.  

– کتاب دیگر چالش‌ها و منازعات در خاورمیانه نام دارد. که تألیف آقای دکتر اصغر جعفری ولدانی است و از سوی انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی در سال 1388 به چاپ رسیده است. کتاب مذکور که مشتمل بر 12 فصل است به مهمترین چالش‌ها و منازعات در منطقه خاورمیانه پرداخته و در فصل سوم کشف و استخراج نفت را نیز یکی از علل منازعه بین کشورهای خاورمیانه بیان نموده است. که در تهیه و تنظیم فصل سوم این پژوهش بهره فراوانی از این کتاب برده شده است.

درباره موضوع این پژوهش مقالاتی نیز وجود دارد که عبارتند از :

– مقاله جنگ خلیج فارس: جنگی بر ضد اروپا نوشته یوردیس فون لوهازن چاپ شده در فصلنامه اطلاعات سیاسی- اقتصادی، شماره 108-107، مرداد و شهریور 1375 برگرفته از نشانی اینترنتی www.noormags.com/view/fa/articlepage/93620  به بررسی جنگ دوم خلیج فارس پرداخته و این جنگ را جنگی علیه قدرت‌های رقیب ایالات متحده از طریق کنترل نفت منطقه خلیج فارس معرفی کرده است.

فهرست مطالب

 

   عنوان                                                                                        شماره صفحه

 

فصل اول کلیات تحقیق

1-1- مقدمه 2

1-2- بیان مساله 3

1-3- هدف انجام تحقیق. 5

1-4- ضرورت انجام تحقیق. 5

1-5- ساختار تحقیق. 6

 

فصل دوم مرور ادبیات

2-1- مقدمه 8

2-2- تکنولوژی گروهی. 9

2-2-1- کاربرد کدگذاری در تکنولوژی گروهی‌ 10

2-2-2- نتایج‌ انعطاف‌پذیری‌ 11

2-3- تولید سلولی. 16

2-3-1- مزایا و معایب تولید سلولی.. 24

2-4- زمانبندی. 34

2-4-1- مدل‌های زمانبندی.. 39

2-5- بر مسائل تولید سلولی با رویکردهای تشکیل سلول، چیدمان سلول و زمانبندی گروهی  43

 

فصل سوم روش تحقیق

3-1- مقدمه 53

3-2- مفروضات.. 54

3-3- نمادهای مدل. 55

3-3-1- اندیس­ها 55

3-3-2- پارامترهای ورودی.. 56

3-3-3- پارامترهای خروجی.. 56

3-3-4- متغیرهای تصمیم­گیری.. 57

3-4- مدل ریاضی. 57

4-4- تشریح مدل. 57

3-2- روش حل با بهره گرفتن از الگوریتم ژنتیک.. 61

3-2-1- آشنایی با الگوریتم ژنتیک… 61

3-2-1-1- مقدمه. 61

3-2-1-2- زمینه های بیولوژیکی.. 63

3-2-1-3- فضای جستجو. 64

3-2-1-4- مسائل NP. 65

3-2-1-5- مفاهیم اولیه در الگوریتم ژنتیك… 67

3-2-1-5-1- اصول پایه. 67

3-2-1-5-2- شمای كلی الگوریتم ژنتیك… 67

3-2-1-5-3- کد کردن. 69

3-2-1-5-4- روش های کدینگ… 70

3-2-1-5-5- کروموزوم. 73

3-2-1-5-6- جمعیت… 73

3-2-1-5-7- مقدار برازندگی.. 74

3-2-1-5-8- عملگر تقاطع.. 75

3-2-1-5-9- عملگر جهش…. 77

3-2-1-5-10- روش های انتخاب… 77

3-2-1-6- ارائه الگوریتم پیشنهادی. 80

3-2-1-7- نمایش کروموزوم. 80

3-2-1-8- ایجاد جمعیت اولیه. 82

 

3-2-1-9- تابع برازندگی.. 82

3-2-1-10- انتخاب… 83

3-2-1-11- تقاطع.. 83

3-2-1-12- جهش…. 86

3-2-1-13- معیار توقف… 86

 

فصل چهارم محاسبات و تحلیل نتایج

4-1- مقدمه 88

4-2- اعتبارسنجی و ارائه مثال عددی. 88

4-3- نتایج محاسباتی و تحلیل آنها 93

 

فصل پنجم نتیجه ­گیری و پیشنهادات

5-1- نتیجه ­گیری. 100

5-2- پیشنهادات برای تحقیقات آتی. 100

پیوست

کد الگوریتم ژنتیک در نرم افزار متلب… 103

منابع و مراجع. 109

 

 

 

فهرست جداول

 

   عنوان                                                                                        شماره صفحه

 

جدول ‏2‑‏1. مزایای CM بعد از دو ماه عملیات [31] 28

جدول ‏2‑2. منفعت­های گزارش شده از تولید سلولی در [15] 30

جدول ‏2‑‏3. بهبودهای عملکرد گزارش شده در [13] 31

جدول ‏2‑‏4. خلاصه­ای از مرور ادبیات… 49

جدول ‏3‑‏1. نمایش جواب مساله توسط کروموزوم. 80

جدول ‏3‑‏2. مثالی از تقاطع مورد استفاده 85

جدول ‏4‑‏1. اطلاعات اولیه مثال. 90

جدول ‏4‑2. مقایسه زمانی بین حل با لینگو و حل با الگوریتم GA.. 94

 

فهرست شکل­ها

 

   عنوان                                                                                        شماره صفحه

 

شکل ‏2‑1. محیط تولیدی تولید کارگاهی [9] 18

شکل ‏2‑2. خط تولیدی خط جریان [9] 19

شکل ‏2‑3. سیستم تولید سلولی [9] 22

شکل 2‑‏4. چیدمان سلولی پایه الف) چیدمان خطی تک ردیفی ب) چیدمان خطی دو ردیفی.. 50

شکل ‏3‑‏1. چیدمان سلول­ها و ماشین­ها 54

شکل ‏3‑‏2. نمونه ای از فضای جواب… 65

شکل ‏3‑‏3. کدینگ باینری.. 70

شکل ‏3‑‏4. کدینگ جهشی.. 71

شکل ‏3‑‏5. کدینگ ارزشی.. 71

شکل ‏3‑‏6. کدینگ درختی.. 72

شکل ‏3‑‏7. فضای کدینگ وفضای جواب… 73

شکل ‏3‑‏8. مثالی از عمل جابجایی تک نقطه­ای.. 75

شکل ‏3‑‏9. تقاطعی دو نقطه ای.. 76

شکل ‏3‑‏10. عمل تقاطعی یکنواخت… 76

شکل 3‑‏11. چرخ رولت… 78

شکل 3‑12. انتخاب تورنامنت… 79

شکل ‏4‑1. نمایی از تشکیل سلول و چیدمان سلولی مثال حل شده 92

شکل ‏4‑‏2. نمای گانت مثال حل شده 92

فصل اول

 

کلیات تحقیق

 

1-1- مقدمه

تکنولوژی گروهی[1] یک فلسفه تولیدی مبتنی بر سازمان­دهی و گروه­بندی وظایف مشترک با هدف بهبود بهره­وری سیستم تولیدی است. تولید سلولی[2] یکی از مهمترین کاربردهای تکنولوژی گروهی است که سلول­های تولیدی را به طریقی تشکیل می­دهد که هر خانواده قطعات[3] در یک سلول توسط یک گروه معین از ماشین­های مربوط به آن سلول (سلول­ ماشینی[4]) پردازش شوند. تولید سلولی یک استراتژی تولیدی نوآورانه­ای می­باشد که در سیستم­های تولیدی مدرنی همچون سیستم­های تولید منعطف[5] و تولید بهنگام [6] بکار گرفته شده است. تولید سلولی با گروه­بندی، تولید و مدیریت قطعات و ماشین­هایی که مشخصه­های مشابه و نزدیک به هم دارند، می ­تواند از تولید دسته­ای به سمت تولید انبوه حرکت کند و در عین حال درجه­ بالایی از انعطاف­پذیری را همچون تولید کارگاهی حفظ نماید. از میان مزایای متعددی که سیستم تولید سلولی به همراه دارد می­توان به مواردی چون ساده­سازی جریان مواد، کاهش زمان راه­اندازی، کاهش میزان موجودی در جریان، کاهش زمان تکمیل کار، کنترل بهتر و نرخ ضایعات کمتر اشاره نمود.

 

 

تشکیل سلول[7] ، چیدمان سلول[8] و مدیریت سلول سه گام مهمی هستند که در طراحی موفق یک سیستم تولید سلولی باید در نظر گرفته شوند. تشکیل سلول شامل تعیین خانواده قطعات و سلول­های ماشینی با هدف کاهش زمان جابجایی بین­ سلولی قطعات می­باشد. طراحی یک چیدمان سلولی که شامل دو بخش است: 1) تعیین چیدمان سلول­ها در سطح کارگاه[9] و 2) مشخص کردن چیدمان ماشین­ها در هر سلول[10] ، که هر دو با هدف کاهش زمان جابجایی­ها صورت می­گیرند و در نهایت مدیریت سلول به موضوعات برنامه ­ریزی همچون زمانبندی سلولی[11] می ­پردازد. در زمانبندی سلولی، مساله­ زمانبندی خانواده­ قطعات و هر قطعه منحصربفرد مورد توجه قرار دارد. ارتباطات بین این سه تصمیم ­گیری نقش مهمی را در طراحی یک سیستم تولید سلولی بازی می­ کند.

1-2- بیان مساله

در اکثر مطالعات انجام شده در حوزه­ سیستم­های تولید سلولی، تنها برای حل یکی از سه موضوع ذکر شده (CF,CL,CS) تلاش­ هایی صورت گرفته است و برخی از تحقیقات به حل دو یا هر سه فاکتور به صورت متوالی و پی در پی پرداخته­اند. این رویکردها  راه حل­هایی را ایجاد می­ کنند که احتمالا برای یکی از این سه مساله کارایی دارند در حالیکه برای سیستم کلی رضایتبخش نیستند. این رخداد به دلیل تاثیر این سه زیر مساله بر روی یکدیگر در هنگام طراحی سیستم تولید سلولی می­باشد.

تنها مدل یکپارچه ریاضی که در آن تشکیل سلول، چیدمان سلولی و زمانبندی به طور همزمان در نظر گرفته شده است توسط وو[12] [1] ارائه شد، اما در مدل و الگوریتم حل آن­ها چیدمان سلولی به روش صحیحی مشخص نمی­ شود و سلول­ها ممکن است با یکدیگر همپوشانی داشته باشند. در مدل آرکات[13] [2] علاوه بر اینکه همه­ مفروضات و مزایای مدل قبلی حفظ شد، مشکل همپوشانی سلول­ها رفع گردید و موقعیت (مختصات) ماشین­ها به طور دقیق تعیین شد.

از آنجاییکه در سیستم تولید سلولی فاکتور جابجایی بین سلولی به لحاظ زمان و هزینه از اهمیت بالایی برخوردار است [29] به واسطه آن موقعیت سلول­ها نسبت به هم و فاصله آن­ها از یکدیگر در هنگام تشکیل سلول مهم می­باشد.

در مدل پیشنهادی، ما بر آن هستیم که با طراحی مدل یکپارچه تشکیل سلول با چیدمان سلول و زمانبندی عملیات­ها در سیستم تولید سلولی با هدف حداقل کردن زمان تکمیل کارها علاوه بر توجه به عدم همپوشانی سلول­ها و مشخص کردن موقعیت دقیق ماشین­ها، به تعیین چیدمان بهینه خود سلول­ها به طور مستقل در مدلسازی خود بپردازیم و نحوه­ قرارگیری بهینه سلول­ها را در کنار هم، مشخص نماییم. در این مدل چیدمان سلول­ها را به صورت خطی دو ردیفی در نظر گرفته­ایم چراکه این چیدمان به دلیل انعطاف­پذیری که برای کار کردن با تجهیزات جابجایی مواد[14] [3] دارد و همچنین کاهش زمان جابجایی بین سلولی[15] به دلیل نزدیکی سلول­ها [4]، چیدمانی مناسب است. در نهایت برای حل مدل از الگوریتم ژنتیک استفاده نموده­ایم.

[1] Group Technology (GT)

[2] Cellular Manufacturing (CM)

[3] Part Family (PF)

[4] Machine cell

[5] Flexible Manufacturing System (FMS)

[6] Just-in-time (JIT)

[7] Cell Formation (CF)

[8] Cell Layout (CL)

[9] Intercell Layout

عربستان سعودی که خود را در مقابل قدرت منطقه‌ای ایران می‌بیند، تحولات سوریه و بحرین را از دریچه‌ی رقابت منطقه‌ای با ایران تعریف می‌کند و سیاست‌های تهاجمی این کشور در عرصه‌ی تحولات منطقه‌ای نیز از این مسئله ناشی شده است .

واژگان کلیدی: بیداری اسلامی، عربستان سعودی، ج.ا. ایران، بحرین، سوریه،رئالیسم تهاجمی

فهرست مطالب

فصل اول – کلیات و طرح تحقیق

1-1-طرح مساله.. 13

1-2-اهداف پژوهش.. 14

1-3-سؤال اصلی.. 15

1-4-فرضیه اصلی.. 15

1-5-متغیرهای اصلی.. 15

1-6-نقطه تمركز پژوهش.. 16

1-7-اهمیت پژوهش.. 16

1-8-تعریف عملیاتی مفاهیم.. 17

1-9-روش پژوهش و ابزار گردآوری اطلاعات.. 18

1-10-بررسی ادبیات موجود.. 18

1-11-سازمان‌دهی پژوهش.. 21

فصل دوم-چارچوب نظری و مفاهیم

2-1-  نظریه رئالیسم.. 23

2-2-نظریه نئورئالیسم.. 25

2-3- رئالیسم تدافعی.. 26

2-4-رئالیسم تهاجمی.. 27

2-4-1-اصول رئالیسم تهاجمی.. 30

2-4-2- الگوهای رفتاری دولت‌ها.. 32

2-4-3- ماهیت قدرت از منظر رئالیسم تهاجمی.. 34

2-4-4-  چهار هدف اساسی قدرت‌های بزرگ.. 35

2-4-5- نقش عامل داخلی در نظریه رئالیسم تهاجمی.. 40

2-4-6- راهبردهای هژمون منطقه‌ای در قبال هژمون های بالقوه مناطق دیگر   40

2-5-انطباق مفهومی رئالیسم تهاجمی و سیاست عربستان.. 43

فصل سوم- بیداری اسلامی و تحولات داخلی عربستان سعودی

3-1- وضعیت داخلی عربستان و زمینه‌های شکل‌گیری اعتراضات.. 50

3-2- معضلات داخلی  عربستان سعودی.. 51

3-2-1- سیاسی.. 51

3-2-2- جانشینی و جنگ قدرت میان شاهزادگان.. 52

3-2-3- اقتصادی.. 53

3-2-4-اجتماعی.. 54

3-2-4-1-  مساله زنان.. 54

3-2-4-2- شیعیان.. 56

3-3-  بیداری اسلامی و تحولات داخلی عربستان.. 59

3-4-جریانات و گروه‌های  تأثیرگذار در تحولات عربستان.. 61

-4-3-جامعه‌ی زنان عربستان.. 653-4-2-  شیعیان عربستان.. 62

3-4-4- جوانان و لیبرال‌ها.. 66

3-5- راهبُرد عربستان سعودی در برابر خیزش‌های جهان عرب.. 68

3-5-1- رقابت منطقه‌ای با ایران.. 77

3-5-2-  فرقه‌گرایی به‌عنوان پاسخ عربستان به بیداری اسلامی.. 78

3-5-3-حمایت آل سعود از دیکتاتورهای ساقط‌شده عربی.. 80

3-5-4-  واکنش آل سعود نسبت به اعتراضات فضای مجازی.. 81

فصل چهارم-عربستان سعودی و تحولات بحرین

4-1- تحولات بحرین.. 85

4-2-  عوامل موثر برشکل‌گیری بحران بحرین.. 87

4-3- واکنش دولت آل خلیفه به تحولات انقلابی این کشور.. 91

4-4- ارزیابی سیاست خارجی عربستان سعودی در قبال تحولات بحرین   96

4-4-1- مبانی و اصول سیاست خارجی عربستان.. 96

4-4-2-  الگوی سیاست خارجی عربستان.. 97

4-5- دلایل اهمیت بحرین برای عربستان.. 103

4-5-1- جلوگیری از گسترش تحولات بحرین به عربستان.. 104

4-5-2- مقابله با ایران.. 105

4-5-3- اهمیت اقتصادی بحرین برای خاندان آل سعود.. 108

فصل پنجم- واکنش عربستان در قبال جنگ داخلی سوریه

 5-1-  دلایل اهمیت سوریه.. 112

5-2-  تحولات سوریه؛ بیداری اسلامی یا جنگ نیابتی.. 113

5-3-  جایگاه سوریه در بیدارى اسلامى.. 116

5-4- جریان‌های  تأثیرگذار در تحولات سوریه.. 119

 

 

5-4-1- شورای انتقالی سوریه.. 121

5-4-2-  ورود القاعده به تحولات سوریه.. 123

5-5-  سیاست عربستان در قبال تحولات سوریه.. 124

5-5-1-  چگونگی ورود عربستان به تحولات سوریه.. 125

5-5-2-دلایل اتخاذ سیاست تهاجمی عربستان در قبال سوریه.. 127

5-5-2-1-  موازنه منطقه‌ای با ایران.. 128

5-5-2-2- تقویت محور مقاومت توسط سوریه.. 129

5-5-2-3-  بسط مرجعیت عربستان و گفتمان سلفی گری.. 130

5-6-  مواضع ایران و عربستان در تحولات سوریه.. 131

5-7-  اقدامات عربستان سعودی در تشدید بحران سوریه.. 133

نتیجه گیری.. 138

فهرست منابع.. 146

 

1-1-طرح مساله

 تحولاتی که در منطقه‌ی خاورمیانه در سال ۲۰۱۱ رخ داد ، تغییراتی را در ساختارهای سیاسی و اجتماعی برخی از کشورهای منطقه به وجود آورد. اگرچه این تغییر و تحولات نتوانست به‌طور اساسی در برخی از کشورها تغییرات عمیق و ساختاری ایجاد کند اما توانست بر برخی از حکومت‌های مطلقه‌ی منطقه شوکی را ایجاد کند که به‌واسطه‌ی آن موج تغییرات می‌توانست در صورت عدم بازبینی ساختاری در سیاست‌های اعمالی بر شهروندانشان به‌سرعت آغازگر تجمعات اعتراضی در این کشورها گردد.

ازجمله کشورهایی که باوجود داشتن پتانسیل فراوان تحولات ، تغییرات اساسی در ساختار آن صورت نپذیرفت عربستان سعودی بود.این کشور به‌واسطه‌ی سیستم سیاسی استبدادی و خاص خود هرگونه نرمش در مقابل معترضین را به‌عنوان گامی در جهت افزایش قدرت آن‌ ها می‌داند که درنهایت این عامل می‌تواند خاندان آل سعود را که بر قدرت عربستان چنبره زده‌اند به زیر کشند.

این کشور در دو سطح داخلی و بین‌المللی در مقابل تحولات بیداری اسلامی واکنش نشان داد و توانست تا حدودی کشورش را از موج تحولات در امان نگه دارد.در بعد داخلی از یک‌سو با سرکوب معترضین و استفاده از سیاست همیشگی مشت آهنین در قبال معترضین و به‌ خصوص شیعیان این کشور و هم‌چنین با توزیع گسترده‌ی بسته‌های مالی توانست تا حدودی برخی طیف‌های معترض را راضی نگه دارد و از سوی دیگر با اقدامات مداخله‌جویانه به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم در کشورهایی چون بحرین ، یمن ،تونس و مصر و سوریه تحولات را به نفع منافع خود تغییر جهت دهد تا این تغییرات نتواند این کشورها را ازآنچه که عربستان آن را هم‌پیمانان منطقه‌ای خود می‌داند دور سازد و هم‌چنین تحولات در کشورهایی چون سوریه که از نگاه عربستان به‌عنوان دوست دشمن شناخته می‌شود، در جهتی حرکت کند که ضمن تغییر جهت‌گیری سیاسی به تضعیف ایران کمک کند.

از طرف دیگر مسئله‌ی مهمی که در شکل‌گیری این جهت‌گیری عربستان سعودی مهم به نظر می‌رسد ، نگرانی‌های امنیتی گسترده‌ای است که این کشور در دو سطح داخلی و منطقه‌ای دارد تا بتواند بدون هیچ مسئله‌ای به‌عنوان قدرت اول منطقه‌ای به ایفای نقش بپردازد. لذا در یک نگاه گسترده‌تر می‌توان به این نکته رسید که واکنش‌هایی که توسط عربستان سعودی در قبال تحولات منطقه‌ای اتخاذ می‌شود سیاستی هدفمند، برای جلوگیری از حضور ایران در کشورهایی است که عربستان آن‌ ها را زمین‌بازی خود می‌داند تا در رقابت منطقه‌ای خود کفه‌ی موازنه به سمت این رقیب سنتی سنگینی نکند.

1-2-اهداف پژوهش

در این پژوهش به دنبال بررسی سیاست عربستان سعودی در برابر تحولات بیداری اسلامی در خاورمیانه در دو سطح داخلی و منطقه‌ای هستیم تا دریابیم که این کشور چه واکنش‌هایی در برابر این تحولات نشان داد تا بتواند از گرداب تحولات دور بماند و کماکان شانس این را داشته باشد که با همان سیستم سنتی خود به ایفای نقش بپردازد.

 اما آنچه این بررسی را برای ما مهم می کند، نگاه خاص عربستان به تحولات منطقه‌ای است. عربستان سعودی که خود را مدعی رهبری جهان اسلام می‌داند و خود را به‌عنوان قیم مردم اهل سنت منطقه در کشورهای مختلف معرفی می‌کند به تحولات و تغییراتی که در خاورمیانه اتفاق می‌افتد از دریچه‌ی رقابت منطقه‌ای با ایران تماشا می‌کند .

لذا با توجه به این نگاه رقابتی و سیاست‌های خصمانه‌ای که از جانب این کشور علیه نظام جمهوری اسلامی ایران اعمال می‌شود، شناخت و بررسی واکنش‌های عربستان سعودی در خصوص تحولات منطقه‌ای برای ایران در جهت کنترل و برقراری موازنه‌ی سیاسی با این کشور حیاتی به نظر می‌رسد.

 

1-3-سؤال اصلی

دولت عربستان سعودی چگونه به تحولات بیداری اسلامی در سال 2011 در خاورمیانه واکنش نشان داده است؟

1-4-فرضیه اصلی

عربستان سعودی با بهره گرفتن از سه سیاست مهار ، جلوگیری از گسترش انقلاب در کشورهای هم‌پیمان(ضدانقلاب) و انتشار تحولات به خارج از مرزهای خود(سوریه) برای انحراف افکار عمومی داخلی و منطقه‌ای در مقابل این تحولات واکنش نشان داده است.

 1-5-متغیرهای اصلی

متغیر مستقل: تحولات بیداری اسلامی در منطقه خاورمیانه

متغیر وابسته: سیاست عربستان سعودی

2-1-5-شاخص سازی  متغیرها

متغیر مستقل:

• تظاهرات مردمی
• تغییر رژیم
• مداخله خارجی

متغیر وابسته:

• مشت آهنین
• توزیع بسته های اقتصادی
• مداخله نظامی و سیاسی

1-6-نقطه تمركز پژوهش

این پژوهش ازلحاظ مكانی به واکنش عربستان سعودی در حوزه‌ی داخلی و حضور مستقیم در تحولات کشور بحرین و جنگ نیابتی در تحولات کشور سوریه و ازلحاظ زمانی به تحولات بیداری اسلامی از سال 2011  تا 2014 را شامل می‌شود.

1-7-اهمیت پژوهش

عربستان سعودی به لحاظ موقعیت خاص خود همواره در تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی به ایفای نقش پرداخته است. این کشور تلاش نموده است تا در تمامی تحولات منطقه به‌ویژه پس از سقوط صدام،و هم‌چنین تحولات بیداری اسلامی به‌نوعی به‌عنوان بازیگری فعال به ایفای نقش بپردازد. سیاست عربستان سعودی و درک عوامل تأثیرگذار بر سیاست خارجی آن، برای جمهوری اسلامی ایران اهمیت فراوانی دارد. اگر به بررسی رفتارهای عربستان در سه حوزه بین‌المللی، منطقه‌ای و در جهان اسلام بپردازیم درمی‌یابیم که یکی از اهداف اصلی عربستان همواره رقابت با ایران بوده و این کشور در تلاش بوده است تا از قدرت و نفوذ ایران بکاهد.لذا با توجه به آن‌که عربستان سعودی به‌عنوان رقیب استراتژیک ایران محسوب می‌شود و همواره از هر نوع تلاشی برای کاهش نفوذ و اقتدار ایران در منطقه بهره برده است

بررسی رفتار و واکنش عربستان در قبال تحولات بیداری اسلامی برای ایران حائز اهمیت فراوان است زیرا عربستان ضمن تلاش برای حفظ حکومت سنی مذهب آل خلیفه در بحرین به دنبال سقوط دولت سوریه بود که این کشور به‌عنوان هم‌پیمان اصلی ایران محسوب می‌شود.کشوری که حفظ موقعیت سیاسی کنونی در آن برای افزایش نفوذ ایران در خاورمیانه حیاتی به نظر می‌رسد .عربستان در تحولات سوریه برای آن‌که بتواند تحولات را به سمت مسیر موردنظر خود سوق دهد عملاً وارد یک جنگ نیابتی در سوریه با ایران شده است.

از همین رو شناخت عوامل تأثیرگذار بر سیاست خارجی عربستان و شناخت ابزارهای مور استفاده این کشور برای نیل به اهداف در سیاست خارجی، به درکی واقعی‌تر از سیاست‌های این کشور در عرصه خارجی منجر خواهد شد.

1-8-تعریف عملیاتی مفاهیم

بیداری اسلامی

بیداری اسلامی زنده شدن دوباره در پرتو اسلام اصیل در تجدید حیات اسلام،  معنا می‌دهد که در پناه آن استقلال ، عدالت ، و همه آموزه‌ها و ارزش‌های متعالی الهی ، بار دیگر زنده می‌شود و یا حیات  می‌یابد .

بیداری یا احیاگری اسلامی نوعی اصلاح گری دینی است ، البته نه آن اصلاح دینی اتفاق افتاده در غرب . در اصلاح دینی به معنای غربی ، دین به قلمرو شخصی رانده می‌شود و در این صورت دین از عرصه حیات اجتماعی بیرون می‌رود ، اما بیداری و احیاگری اسلامی  ، زنده داشتن انسان و حیات اجتماعی  بر مبنای دین و به شیوه‌ی دینی است و به همین دلیل باید غبار از سیمای دین زدوده شود و صورت و سیرت دین هویدا گردد که درنتیجه این اقدام ، دین به عرصه حیــات آدمی بازمی‌گردد.

 

سیاست خارجی

سیاست خارجی (Foreign Policy) عبارت است از یک استراتژی یا یک‌رشته اعمال از پیش طرح‌ریزی‌شده توسط تصمیم‌گیرندگان حکومتی که مقصود آن دستیابی به اهدافی معین، در چهارچوب منافع ملی و در محیط بین ­المللی است. به‌طور خلاصه می­توان گفت که سیاست خارجی شامل تعیین و اجرای یک سلسله اهداف و منافع ملی است که درصحنه‌ی بین ­المللی از سوی دولت­ها انجام می­پذیرد. سیاست خارجی می ­تواند ابتکار عمل یک دولت و یا واکنش آن در قبال کنش دیگر دولت­ها باشد و در تعریفی دیگر می­توان این‌طور تعریف کرد که: جهتی را که یک دولت برمی‌گزیند و در آن از خود تحرک نشان می­دهد و نیز شیوه­ نگرش دولت را نسبت به جامعه­ بین­المللی، سیاست خارجی می‌گویند.

1-9-روش پژوهش و ابزار گردآوری اطلاعات

روش مورداستفاده در این پژوهش روش توصیفی – تحلیلی است.در این روش با بهره گرفتن از اطلاعات جمع‌ آوری‌شده از طریق کتب، مقالات، اسناد، اینترنت و سایر منابع، به واکنش دولت عربستان در دو حوزه‌ی داخلی و منطقه‌ای در قبال بیداری اسلامی ، پرداخته می‌شود.

1-10-بررسی ادبیات موجود

مهم‌ترین نکته‌ای که در ابتدای این مبحث باید بدان اشاره کرد این است که با توجه به جدید بودن موضوع متأسفانه پژوهش‌های زیادی در قالب کتاب در این حوزه صورت نگرفته است. در ذیل به چندین کتابی که در این حوزه موردبررسی قرارگرفته پرداخته می‌شود:

یكی از کتاب‌هایی كه در مورد موضوع پژوهش پیش رو نوشته‌شده است، كتابی است كه از سوی انتشارات ابرار معاصر که توسط مجموعه‌ای از پژوهشگران انتشاریافته تحت عنوان «کتاب خاورمیانه(9)»، است که مربوط به مسائل داخلی عربستان سعودی است که یک برآورد اساسی از تحولات و زمینه‌های بروز تغییرات و هم‌چنین واکنش این کشور در خصوص تحولات داخلی بوده است.

آماره های ترتیبی و چندکها نقش بسیار اساسی در آمار ناپارامتری ایفا می کنند. چندک های تابع توزیع  ، در حالت تک متغیره با توجه به مفهوم آماره های ترتیبی روی خط اعداد حقیقی  تعریف می شوند. تعمیم مستقیم چندک ها به حالت چند متغیره به خاطر نبود ترتیب طبیعی داده ها در فضای با بعد بیش از یک امکان پذیر نمی باشد، از این رو تعاریف و مفاهیم جدیدی برای ایجاد ترتیب در فضاهای چند بعدی مورد نیاز است که از مهمترین آنها می توان به مفهوم تابع عمق اشاره کرد. در فصل اول این پایان نامه به بیان تعاریف و مفاهیم لازم برای معرفی چندک های چند متغیره می پردازیم ، در فصل دوم با بهره گرفتن از یک نوع تابع عمق خاص به نام تابع عمق نیم فضا چندک چند متغیره را معرفی می کنیم. فرگوسن در سال 1967 چندک یک متغیره را با نمایشی متفاوت از گذشته معرفی کرد و در سال 1992 ابدوس و تئودورس با دنبال کردن کار فرگوسن چندک های چند متغیره را تعریف کرده اند و در سال 1996 چادوری با نگاهی متفاوت از ابدوس و تئودورس تعمیمی دیگر از کار فرگوسن ارائه داد. این مطلب را در فصل سوم گردآوری کرده ایم. چندک های چند متغیره، با بهره گرفتن از تابع مشتق، در فصل چهارم بررسی خواهند شد. در فصل پنجم تابع چندکی را تعمیم داده، و از این طریق به تعمیمی دیگر از چندک چند متغیره دست خواهیم یافت. در فصل ششم آماره های مقیاس و مکان در فضای چند بعدی را بر اساس تابع چندکی، توابع عمق و چندک های  مورد بررسی قرار می دهیم و در آخر با ارائه شبیه سازی های مناسب چندک های چند متغیره را برای برخی از روش ها در فصل هفتم ارائه کرده ایم.

واژگان کلیدی: تابع عمق، مکان، میانگین بریده شده، مقیاس، ناحیه درون چارکی

 

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                صفحه

فصل اول: مقدمه……………………………………………………………………………………………..1

1-1-چندک مرتبه  ………………………………………………………………………………………………………2

1-2-1-تابع چندکی در حالت یک متغیره………………………………………………………………………………….5

1-2-3-تابع چندکی در حالت چند متغیره………………………………………………………………………………..7

فصل دوم: چندک ها بر اساس تابع عمق………………………………………………10

2-1-مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………..11

2-2-تابع عمق…………………………………………………………………………………………………………………………..11

2-2-1-تابع عمق آماری……………………………………………………………………………………………………………12

2-2-1-1-ناحیه ی درونی عمق ………………………………………………………………………………………….12

2-2-1-2-تابع عمق نیم فضا……………………………………………………………………………………………………12

2-2-1-2-1-ناحیه ی درونی عمق نیم فضا…………………………………………………………………………….13

2-2-1-3-ناحیه ی مرکزی  ام……………………………………………………………………………………………..15

2-2-1-4-ناحیه ی بیرونی  ام………………………………………………………………………………………………16

2-2-1-5-سطوح چندکی بر اساس عمق………………………………………………………………………………..17

2-3-نتیجه گیری………………………………………………………………………………………………………………………17

فصل سوم: چندک های چند متغیره براساس مینیمم کردن نرم……………18

3-1-مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………..19

3-2-1-روش ابدوس و تئودورس……………………………………………………………………………………………..19

3-2-2-بررسی تابع چندکی  توسط چندک های …………………………………………22

3-3-1-روش چادوری……………………………………………………………………………………………………………….23

3-3-2-بررسی تابع چندکی  توسط چندک های ( )……………………………………….25

3-4-نتیجه گیری………………………………………………………………………………………………………………………26

فصل چهارم: چندک های چند متغیره داده ای بر اساس شیب……………..27

4-1-مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………..28

4-2-بکارگیری روش شیب در بدست آوردن چندک های چند متغیره………………………………….28

4-3-آماره ی آزمون علامت………………………………………………………………………………………………………29

4-3-1-آماره آزمون علامت برای حالت تک متغیره………………………………………………………………..29

4-3-2-آماره آزمون علامت برای حالت چند متغیره………………………………………………………………30

4-3-2-1-آماره آزمون علامت فضا در حالت یک متغیره……………………………………………………….31

4-4-میانه جهت داده شده به تابع چندکی بر اساس روش شیب………………………………………….32

4-5-نتیجه گیری…………………………………………………………………………………………………………………….32

فصل پنجم: چندک تعمیم یافته………………………………………………………..33

5-1-معرفی  به عنوان چندک تعمیم یافته…………………………………………………………………34

5-1-1-حجم ناحیه های مرکزی به عنوان یک تابع چندکی…………………………………………………35

5-1-2-منحنی های  لورنز به عنوان توابع چندکی تعمیم یافته……………………………………………37

5-1-3-چندک های سطوح تابع عمق……………………………………………………………………………………..39

 

فصل ششم: آماره های مکان و مقیاس در ………………………………………41

6-1-مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………….42

6-2-آماره مکانی L  در ……………………………………………………………………………………………………42

6-2-1-آماره مکانی L  براساس توابع چندکی……………………………………………………………………….42

6-2-2-آماره مکانی L براساس توابع عمق…………………………………………………………………………….43

6-2-3-آماره L مکانی براساس چندک های …………………………………………………………………….46

6-3-آماره های مقیاس برای آنالیز چند متغیره………………………………………………………………………46

6-3-1-آماره های مقیاس ماتریس مقدار براساس میانه ی جهت داده شده به توابع چندکی …………………………………………………………………………………………………………………………………………………..47

6-3-2-آماره های مقیاس ماتریس مقدار براساس توابع عمق………………………………………………..47

فصل هفتم: شبیه سازی……………………………………………………………………48

7-1-مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………49

7-2-شبیه سازی روش تابع عمق…………………………………………………………………………………………..49

7-2-1-روش تابع عمق با بهره گرفتن از توزیع نرمال…………………………………………………………………49

7-2-2-روش تابع عمق با بهره گرفتن از توزیع نمایی………………………………………………………………..52

7-2-3-روش تابع عمق با بهره گرفتن از توزیع یکنواخت………………………………………………………….54

7-3-شبیه سازی منحنی مقیاس………………………………………………………………………………………….56

7-3-1-شبیه سازی منحنی مقیاس توزیع مستطیلی…………………………………………………………56

7-3-2-شبیه سازی منحنی مقیاس توزیع نرمال دو متغیره………………………………………………58

منابع……………………………………………………………………………………………..60

پیوست………………………………………………………………………………………….65

فهرست شکل ها

عنوان و شماره                                                                                  صفحه

شکل 1-1-چندک  ام وقتی نمودار تابع توزیع اکیدا پیوسته باشد………………………………………3

شکل 1-2-چندک  ام وقتی نمودار تابع توزیع دارای قطعه افقی باشد………………………………..4

شکل 1-3-چندک  ام وقتی نمودار تابع توزیع دارای جهش باشد……………………………………….4

شکل 1-4-ناحیه ی درونی چندک  ام در حالت یک متغیره……………………………………………….6

شکل 1-5-ناحیه های درونی حول مرکز…………………………………………………………………………………7

شکل 1-6-انتخاب یک ناحیه در بین ناحیه های تودر تو که کمترین احتمال بزرگتر از  را دارد…………………………………………………………………………………………………………………………………………….8

شکل 2-1-ناحیه های درونی تودرتو برای توزیع نرمال………………………………………………………….14

شکل 2-2-ناحیه های درونی تودرتو برای توزیع نمایی…………………………………………………………14

شکل 5-1-منحنی مقیاس……………………………………………………………………………………………………….36

شکل 7-1-ناحیه های درونی نقاط تولید شده از توزیع نرمال دو متغیره با  های 1/0، 2/0 و 4/0…………………………………………………………………………………………………………………………………………..50

شکل 7-2-عمق نقاط تولید شده از توزیع نرمال دو متغیره……………………………………………….51

شکل 7-3-ناحیه های درونی نقاط تولید شده از توزیع نمایی دو متغیره با  های 025/0، 1/0، 2/0 و 4/0………………………………………………………………………………………………………………………52

شکل 7-4-عمق نقاط تولید شده از توزیع نمایی دو متغیره……………………………………………….53

شکل 7-5-ناحیه های درونی نقاط تولید شده از توزیع یکنواخت دو متغیره با  های 025/0، 1/0، 2/0 و 4/0………………………………………………………………………………………………………………………..54

شکل 7-6-عمق نقاط تولید شده از توزیع یکنواخت دو متغیره…………………………………………..55

شکل 7-7-منحنی مقیاس توزیع یکنواخت استاندارد…………………………………………………………..56

شکل 7-8-منحنی مقیاس توزیع یکنواخت روی بازه  (2و0)………………………………………………57

شکل 7-9-منحنی مقیاس توزیع نرمال دو متغیره ……………………………………………….58

شکل 7-10-منحنی مقیاس توزیع نرمال دو متغیره …………………………………………59

مقدمه

 

در این فصل ما چندک و تابع چندکی را برای حالت یک متغیره تعریف کرده و سپس تابع چندکی را به حالت چند متغیره تعمیم می دهیم.

1-1-  چندک مرتبه  

فرض کنید متغیر تصادفی  دارای تابع توزیع  باشد.پارامتر را چندک مرتبه  برای  یا متغیر تصادفی   می نامیم ، هرگاه نامساوی دو طرفه زیر برقرار باشد:

این نامساوی دو طرفه بدین معنی است که مقدار احتمال در فاصله باز  حداکثر  و در فاصله نیم باز  حداقل   است.

اینک به حالات خاص زیر توجه کنید:

الف. اگر  پیوسته واکیداً صعودی باشد، یعنی نمودار آن دارای خطوط افقی یا جهش نباشد، آنگاه نامساوی بالا تبدیل به تساوی  شده و در این حالت  پاسخ یکتای معادله زیر خواهد بود:

شکل (1-1)  به خوبی بیانگر این موضوع می باشد.

شکل (1-1): چندک  ام در یک توزیع پیوسته وقتی نمودار تابع توزیع اکیدا پیوسته باشد.

 

ب. اگر نمودار  شامل یک یا چند خط افقی باشد، ممکن است  برای بعضی از مقادیر  یکتا نباشد. به عنوان مثال در شکل (1-2) تمام نقاط بازه ی  می تواند به عنوان چندک   تفسیر شود.

 

فهرست مطالب

عنوان                                                                                         صفحه

چكیده……………………………………………………………………………….. 1

فصل اول: کلیات……………………………………………………………………. 2

1-1- مقدمه و هدف………………………………………………………………… 3

1-2- تاریخچه………………………………………………………………………. 4

1-3- مایكوتوكسین‌ها به عنوان متابولیت های ثانویه……………………………… 5

1-4- طبقه‌بندی مایكوتوكسین‌ها……………………………………………………. 6

1-5- خواص عمومی مایكوتوكسین‌ها……………………………………………… 7

1-6- مهمترین  قارچ‌های مولد سم…………………………………………………. 11

1-6-1- جنس آسپرژیلوس…………………………………………………………. 11

1-6-2- جنس پنی‌سیلیوم……………………………………………………………. 11

1-6-3- جنس فوزاریوم…………………………………………………………….. 11

1-6-4- سایر جنس‌های قارچی…………………………………………………….. 12

1-7- مکانیسم اثر مایكوتوكسین‌ها…………………………………………………. 12

1-8- وقوع طبیعی مایكوتوكسین‌ها………………………………………………… 12

1-9- آفلاتوكسین‌ها…………………………………………………………………. 14

1-9-1- شرایط تولید……………………………………………………………….. 16

1-9-2- خواص فیزیكی و شیمیایی………………………………………………… 21

1-9-3- بیوسنتز……………………………………………………………………. 25

1-10- متابولیسم و تبدیل بیولوژیك………………………………………………… 31

1-10-1- اكسیداسیون…………………………………………………………………… 31

1-10-1-1- اپواكسیداسیون……………………………………………………………… 31

1-10-1-2- هیدروكسیداسیون………………………………………………………….. 32

1-10-1-3- دمتیلاسیون………………………………………………………………… 33

1-10-1-4- تولید آفلاتوكسین B2a وآفلاتوكسین G2a…………………………………… 33

1-10-2- احیا……………………………………………………………………………. 33

1-10-3 الحاق…………………………………………………………………………… 34

1-10-3-1- الحاق گلوكورونیدی اپوكسید………………………………………………. 34

1-10-3-2- الحاق مشتقات هیدروكسیله………………………………………………… 35

1-11- اثرات بیولوژیک ………………………………………………………………… 35

1-11-1- سمیت حاد و مزمن…………………………………………………………… 35

1-11-2- سمیت سلولی…………………………………………………………………. 36

1-11-3- جهش‌زایی ……………………………………………………………………. 37

1-11-4- ناقص‌الخلقه‌زایی………………………………………………………………. 38

1-11-5- تداخل با فرایندهای بیوشیمیایی………………………………………………. 38

1-11-6- میانكش آفلاتوكسین با DNA ……………………………………………….. 39

1-11-7-اثرت حشره کشی……………………………………………………………… 40

1-11-8-سمیت گیاهی………………………………………………………………….. 40

1-12- بیماری‌های دامی‌ ناشی از آفلاتوكسین………………………………………….. 40

1-12-1بیماری‌زایی آفلاتوكسین‌ها در گاو شیری………………………………………. 42

1-13-آسیب شناسی آفلاتوکسیکوز……………………………………………………… 44

1-14-زیانهای اقتصادی ناشی ازآفلاتوکسین ها………………………………………… 47

 

1-15- حد مجاز مایكوتوكسین‌ها و مقررات مربوطه…………………………………… 47

1-16-استراتژی‌های خنثی‌سازی و حذف میزان آفلاتوكسین…………………………… 49

1-16-1- غیرفعال كردن در اثر حرارت……………………………………………….. 50

1-16-2-اشعه دادن……………………………………………………………………… 50

1-16-3-عصاره‌ گیری با بهره گرفتن از حلال و جدا سازی مكانیكی………………………. 51

11-16-4-جذب آفلاتوكسین از محلول…………………………………………………. 51

1-16-5-كنترل زیستی و غیر فعال كردن آفلاتوكسین با بهره‌گیری از میكروب‌ها……. 51

1-16-6-مجاورت با آمونیاك……………………………………………………………. 51

1-16-7-بی‌سولفیت سدیم……………………………………………………………….. 52

1-17- آفلاتوكسین‌ها در محصولات كشاورزی ……………………………………….. 54

1-18- حضور آفلاتوكسین‌ها در فرآورده‌های حیوانی………………………………….. 56

1-19- اثرات سوء آفلاتوكسین‌ها بر سلامتی انسان…………………………………….. 60

1-20-روش‌های آنالیز…………………………………………………………………… 63

1-20-1- روش‌های بیولوژیك…………………………………………………………… 63

1-20-2- روش‌های بیوشیمایی…………………………………………………………. 63

1-20-2-1 روش های كروماتوگرافی………………………………………………….. 63

1-20-3-روش‌های سنجش ایمونولوژیك……………………………………………….. 64

1-20-3-1- رادیوایمونواسی……………………………………………………………. 64

1-20-3-2-الایزا………………………………………………………………………… 65

1-20-3-2-1- روش الایزای متجانس………………………………………………….. 67

1-20-3-2-2- روش الایزا نامتجانس………………………………………………….. 67

1-20-3-2-3- محاسن و معایب الایزای متجانس و نامتجانس…………………………. 67

1-20-3-2-4- روش الایزای مستقیم……………………………………………………. 68

1-20-3-2-5- روش الایزای غیر مستقیم………………………………………………. 68

1-20-3-2-6- روش الایزای رقابتی نامتجانس مستقیم………………………………… 68

1-20-3-2-7- روش الایزای غیر رقابتی غیرمستقیم………………………………….. 69

1-20-3-2-8- روش الایزای غیر رقابتی مستقیم………………………………………. 69

فصل دوم: مواد و روش كار……………………………………………………………. 70

2-1- مواد و وسایل مورد نیاز………………………………………………………….. 71

2-2- مواد موجود در كیت آزمایش……………………………………………………… 71

2-3-آماده سازی معرف ها……………………………………………………………… 72

2-4- روش كار………………………………………………………………………….. 73

2-4-1- جمع‌ آوری نمونه‌ها……………………………………………………………… 73

2-4-2- آماده‌سازی نمونه‌ها……………………………………………………………… 73

2-4-3- اصول انجام  آزمایش…………………………………………………………… 73

2-4-4- روش انجام آزمایش…………………………………………………………….. 74

2-5- روش آنالیز آماری………………………………………………………………… 75

2-6-  قرائت و تفسیر نتایج……………………………………………………………… 75

2-7- حساسیت وویژگی آزمایش………………………………………………………… 76

فصل سوم:نتایج…………………………………………………………………………. 77

3-1-نتایج………………………………………………………………………………… 78

فصل چهارم:بحث وپیشنهادات………………………………………………………….. 80

4-1- بحث و نتیجه گیری……………………………………………………………….. 81

4-2پیشنهادات ………………………………………………………………………….. 84

منابع فارسی…………………………………………………………………………………….85

منابع انگلیسی…………………………………………………………………………………..86

چکیده ی انگلیسی………………………………………………………………………………97

                                                          فهرست جداول

جدول                                                                                                   صفحه

(1-1) خواص فیزیكی و شیمیایی انواع مختلف آفلاتوكسین………………………………..24

(2- 1) انتخاب روش‌های مناسب برای تخریب انواع آفلاتوكسین در محیط‌ها و شرایط مختلف…………………………………………………………………………………………..53

(3-1) ارتباط بین میزان سمّ موجود در اغذیه حیوانی با سطح نهایی آن در فرآورده‌های مربوطه…………………………………………………………………………………………59

(4-1) مراحل اساسی در آنالیز شیمیایی مایكوتوكسین‌ها …………………………………..62

(5-1) آزمون‌های بیولوژیک مورد استفاده جهت ارزیابی سمیت مایكوتوكسین‌ها…………66

(1-3) پراکندگی آلودگی به آفلاتوکسین B1در کنسانتره مصرفی در گاوداری های شیری گرمسار در سه فصل زمستان،بهار وتابستان ………………………………………………..79

(2-3) مقایسه آفلاتوکسینB1 در کنسانتره مصرفی در گاوداریهای شیری گرمسار در سه فصل زمستان،بهار وتابستان………………………………………………………………79

 

 

                                                           فهرست اشكال

شكل                                                                                          صفحه

 

(1- 1) ساختمان شیمیایی مایكوتوكسین‌های مهم………………………………… 9

(2-1 ) دما و پتانسیل آب بر روی آسپرژیلوس فلاووس و تولید آفلاتوكسن……. 19

(3-1) مسیر بیوسنتز آفلاتوكسینB1 ……………………………………………. 27

(4-1) ژن‌ها و واسطه های دخیل در بیوسنتز آفلاتوكسین  B1…………………. 28

(1-2) منحنی استانداردها………………………………………………………… 76

چکیده

 بررسی میزان آفلاتوکسین در کنسانتره های مصرفی گاوهای شیری شهرستان گرمسار

مایکوتوکسین ها متابولیت های ثانویه قارچ های رشته ای هستند که در مراحل پایانی رشد قارچ های رشته ای تولید می شوند.  آفلاتوکسین ها از مهمترین مایکوتوکسین ها هستند  که شامل 1B,2B,1G,2G می باشند، که توسط گونه های آسپرژیلوس فلاووس ، آسپرژیلوس پارازیتیکوس وآسپرژیلوس نومیوس تولید می شوند.چنانچه شرایط حرارت و رطوبت مناسب باشد این قارچ ها بر روی سوبستراهای مناسب مانند دانه های غلات و خوراک دام رشد کرده و تولید سم می کنند.در این بین آفلاتوکسین 1Bاز همه مهمتر و خطرناکتر می باشد که با مصرف خوراک آلوده به آن توسط دام شیروار در کبد حیوان متابولیزه شده، و به صورت آفلاتوکسین 1M در شیر ترشح می شود که اگر بیش از حد مجاز باشد، سلامت جوامع بشری را به مخاطره می اندازد. در این مطالعه 80 نمونه کنسانتره ی گاو شیری از دامداریهای مختلف شهرستان گرمسار در سه فصل زمستان،بهار و تابستان بصورت تصادفی اخذ شد و به وسیله ی روش الایزا که روشی سریع و حساسی  میباشد، میزان آفلاتوکسین 1Bاندازه گیری شد.از میان 80 نمونه ی مورد بررسی 30 نمونه(37.5%) دارای آلودگی بالاتر از حد مجاز(5میکروگرم بر کیلوگرم) در محدوده ی 15/6-52/18میکروگرم بر کیلوگرم را نشان دادند.میانگین آلودگی در فصل زمستان،ر بهار ورتابستان به ترتیب،99/6،49/4 و 13/3 میکروگرم بر کیلوگرم بود.بالاترین میزان آلودگی مربوط به فصل زمستان با52/18میکروگرم بر کیلوگرم و پایین ترین میزان آلودگی مربوط به فصل تابستان با 51/1 میکروگرم بر کیلوگرم بود.مقایسه بین میزان آفلاتوکسین در فصول زمستان،بهار و تابستان بیانگر اختلاف آماری معنی دار بین این سه فصل می باشد.

کلمات کلیدی:آفلاتوکسین 1B،کنسانتره،الایزا،شهرستان گرمسار

مقدمه و  هدف

مایكوتوكسین‌ها[1] از جمله آلاینده‌های محیطی مهم محسوب می‌شوند كه می‌توانند بر روی انواع دانه، مغزدانه و سایر اجزای نباتی تولید شوند. تماس انسان و حیوانات با این دسته از سموم از طریق خوراكی، استنشاقی و یا تماس مستقیم صورت می‌گیرد و در این رابطه، حتی مقادیر بسیار ناچیز این تركیبات می‌تواند مخاطره‌آمیز باشد. قارچ‌های مولد سم می‌توانند بر روی طیف وسیعی از سوبستراها نظیر برگ‌ها و ساقه‌های درحال رشد، دانه‌ها، میوه‌ها و محصولات