فهرست مطالب
عنوان صفحه
چکیده………………………………………………………………………………………………………………. 1

فصل اول: كلیات تحقیق

1-1- مقدمه………………………………………………………………………………………………………. 3
1-2- تاریخچه مطالعاتی………………………………………………………………………………………. 3
1-3- بیان مسئله………………………………………………………………………………………………… 5
1-4- سئوالات تحقیق………………………………………………………………………………………… 7
1-5- چهارچوب نظری تحقیق………………………………………………………………………………. 7
1-6- مدل مفهومی تحقیق …………………………………………………………………………………… 8
1-7- فرضیه ها ………………………………………………………………………………………………… 10
1-8- اهداف تحقیق……………………………………………………………………………………………. 11
1-9- اهمیت تحقیق……………………………………………………………………………………………. 11
1-10- حدود مطالعاتی……………………………………………………………………………………….. 12
1-11-تعاریف واژه ها واصطلاحات…………………………………………………………………………………..12
1-12- ساختارکلی پایان نامه ……………………………………………………………………………………………13

فصل دوم: مروری بر ادبیات تحقیق

2-1- مقدمه …………………………………………………………………………………………………….. 15
2-2 گفتار اول: ساختار مالکیت……………………………………………………………………………… 16
2-2-1- مالکیت و مدیریت واحدهای اقتصادی………………………………………………………… 16
2-2-2 حاکمیت شرکتی………………………………………………………………………………………. 17
2-2-2-1 تعریف حاکمیت شرکتی………………………………………………………………………… 21
2-2-2-2 مکانیسم های حاکمیت شرکتی برای حمایت از سهامداران……………………………… 21
2-2-3 گروه بندی های مختلف سهامداران………………………………………………………………. 23
2-2-3-1- انواع سهامداران با توجه به میزان کنترل بر هیأت مدیره…………………………………. 23
2-2-3-2- انواع سهامداران با توجه به نوع وابستگی به شرکت سرمایه پذیر…………………….. 23
2-2-3-3- انواع سهامداران با توجه به درصد مالکیت………………………………………………… 24
2-2-4- ساختارهای مالکیت………………………………………………………………………………… 24
2-2-4-1- سرمایه گذاران نهادی……………………………………………………………………………. 25
2-2-4-1-1- فرضیه های مربوط به نقش نظارتی سهامداران نهادی………………………………. 28
2-2-4-1-2- سرمایه گذاران نهادی حساس به فشار و غیرحساس به فشار…………………….. 29
2-2-4-2 سرمایه گذاران شرکتی…………………………………………………………………………… 30
2-2-4-3- سرمایه گذاران مدیریتی………………………………………………………………………… 31
2-2-4-4- سرمایه گذاران خارجی…………………………………………………………………………. 34
2-2-5- تئوری نمایندگی…………………………………………………………………………………….. 34
2-2-6- رابطه ساختار مالكیت با كارآیی بازار سرمایه…………………………………………………. 35
2-3-گفتاردوم:………………………………………………………………………………………………….. 35
2-3-1- تأمین مالی کوتاه مدت…………………………………………………………………………….. 37
2-3-2 تأمین مالی میان مدت………………………………………………………………………………… 37
2-3-3- تأمین مالی بلند مدت………………………………………………………………………………. 37
2-3-3-1- استقراض:…………………………………………………………………………………………. 38
2-3-3-2- سهام عادی……………………………………………………………………………………….. 40
2-3-3-3- سهام ممتاز……………………………………………………………………………………….. 42
2-3-3-4- سود انباشته……………………………………………………………………………………….. 43
2-3-3-5- هزینه سرمایه…………………………………………………………………………………….. 44
2-3-3-5-1- عوامل مؤثر بر هزینه سرمایه………………………………………………………………. 44
2-3-3-5-2- محاسبه هزینه سرمایه………………………………………………………………………. 45
2-3-3-6- هزینة بدهی………………………………………………………………………………………. 46
2-3-3-7- هزینه سهام ممتاز……………………………………………………………………………….. 48
2-3-3-8- هزینة سهام عادی……………………………………………………………………………….. 48
2-4- گفتار سوم:پیشینه تحقیق……………………………………………………………………………….. 49
2-4-1- تحقیقات انجام شده در ایران…………………………………………………………………….. 49
2-4-2- تحقیقات انجام شده در سایر کشورها………………………………………………………….. 50
فصل سوم: روش‌ اجرای تحقیق
3-1- مقدمه………………………………………………………………………………………………………. 54
3-2- روش تحقیق…………………………………………………………………………………………….. 55
3-3- روش گردآوری اطلاعات…………………………………………………………………………….. 55
3-4- ابزار جمعآوری داده ها…………………………………………………………………………………. 56
3-5- قلمرو تحقیق : ………………………………………………………………………………………….. 56
3-5-1- قلمرو موضوعی:…………………………………………………………………………………….. 56
3-5-2- قلمرو زمانی انجام تحقیق:………………………………………………………………………… 56
3-5-3- قلمرو مکانی تحقیق:……………………………………………………………………………….. 56
3-6- جامعه آماری…………………………………………………………………………………………….. 56
3-7- نمونه آماری:……………………………………………………………………………………………… 57
3-8- فرضیات تحقیق: ……………………………………………………………………………………….. 58

3-9- مدلهای تحقیق………………………………………………………………………………………….. 59

3-10- روش‌ها و ابزار تحلیل داده‏ها………………………………………………………………………. 61
3-10-1- روش‌های آماری آزمون فرضیه ها…………………………………………………………….. 62
3-10-2- رگرسیون چند متغیره…………………………………………………………………………….. 62
3-10-3- ضریب تعیین و ضریب تعیین تصحیح شده………………………………………………… 63
3-10-4- آزمون مفروضات کلاسیک مدلهای رگرسیونی……………………………………………. 63
3-11- بررسی ساختار داده های تركیبی و انواع مدلهای آن …………………………………………. 66
3-11-1- آزمون چاو…………………………………………………………………………………………. 66
3-11-2- آزمون هاسمن……………………………………………………………………………………… 67

3-12- تعریف عملیاتی متغیرها:…………………………………………………………………………… 67

3-13- خلاصه فصل سوم……………………………………………………………………………………. 68
فصل چهارم: یافته های پژوهش
4-1- مقدمه………………………………………………………………………………………………………. 70
4-2- توصیف نمونه آماری…………………………………………………………………………………… 71
4-3- آمار توصیفی داده ها…………………………………………………………………………………… 72
4-4- آمار استنباطی…………………………………………………………………………………………….. 73

4-4 -1-آزمون پایایی متغیرها……………………………………………………………………………….. 73
4-4-2- تعیین مدل مناسب برای تخمین مدل رگرسیون………………………………………………. 73
4-4-3- آزمون فروض کلاسیک رگرسیون …………………………………………………………….. 74
4-4-3-1) آزمون نرمال بودن توزیع متغیرها…………………………………………………………….. 74
4-4-3-2) آزمون استقلال خطاها………………………………………………………………………….. 76
4-4-4) ناهمسانی واریانس ها………………………………………………………………………………. 77
4-4-5- آزمون هم خطی متغیرهای مستقل……………………………………………………………….. 78
4-5) آزمون فرضیات تحقیق………………………………………………………………………………… 78
4-5-1) آزمون فرضیه اول:…………………………………………………………………………………… 78
4-5-2)آزمون فرضیه دوم……………………………………………………………………………………. 80
4-5-3)آزمون فرضیه سوم……………………………………………………………………………………. 82
4-6)خلاصه فصل………………………………………………………………………………………………. 84

فصل پنجم: نتیجه‌گیری و پیشنهادات

5-1- مقدمه………………………………………………………………………………………………………. 87

5-2- تشریح نتایج آزمون فرضیه ها……………………………………………………………………….. 87

5-2-1- نتایج فرضیه اول…………………………………………………………………………………….. 87

5-2-2- نتایج فرضیه دوم……………………………………………………………………………………. 88

5-2-3- نتایج فرضیه سوم……………………………………………………………………………………. 89

5-3- نتیجه گیری کلی تحقیق……………………………………………………………………………….. 90

5-4- پیشنهادها…………………………………………………………………………………………………. 91

5-4-1- پیشنهاد هایی مبتنی بر یافته های فرضیات پژوهش…………………………………………. 91

5-4-2- پیشنهادهایی برای پژوهش های آتی……………………………………………………………. 92

5-5- محدودیت های تحقیق………………………………………………………………………………… 92

پیوستها……………………………………………………………………………………………………………… 93

منابع و ماخذ……………………………………………………………………………………………………… 121

چکیده انگلیسی…………………………………………………………………………………………………… 129

فهرست جداول
عنوان صفحه
جدول 4-1) تعداد شرکت ها پس از غربالگری………………………………………………………….. 71
جدول 4-2. آماره های توصیفی متغیرهای تحقیق………………………………………………………. 72
جدول 4-3. آزمون ایم، پسران و شین (IPS)……………………………………………………………. 73
جدول 4-4. آزمون لین و لوین (LL)……………………………………………………………………… 73
جدول 4-5. آزمون چاو……………………………………………………………………………………….. 73
جدول4-6. آزمون هاسمن ………………………………………………………………………………….. 74
جدول 4-7 .آزمون کولموگروف اسمیرنوف ……………………………………………………………… 75

جدول 4-8- نتایج آزمون نرمال بودن متغیر وابسته مدل سوم تحقیق بعد از فرایند نرمال سازی. 76

جدول4-9- آزمون استقلال خطاها………………………………………………………………………….. 77

جدول4-10- نتایج حاصل از آزمون ناهمسانی واریانس……………………………………………… 77
جدول 4-11-آزمون هم‌خطی بین متغیر‌های مستقل…………………………………………………….. 78
جدول4-12- نتایج حاصل از برازش رگرسیون مدل اول……………………………………………… 79
جدول4-13- نتایج حاصل از برازش مدل دوم………………………………………………………….. 81
جدول4-14- نتایج حاصل از برازش مدل سوم………………………………………………………….. 83

چکیده:

در این تحقیق به بررسی رابطه ساختار مالکیت و روش های تامین مالی شرکت های پذیرفته شده در بازار سرمایه ایران پرداخته شده است. برای اندازه گیری روش های تامین مالی ازمدل (لین و همکاران، 2013) استفاده شده است. از بین سازوکارهای کنترل تامین مالی مالکیت نهادی، مالکیت حقیقی و تمرکزمالکیت به عنوان متغیرهای مستقل بررسی شده است. نوع ساختار مالکیت یکی از عواملی است که میتواند بر میزان تامین مالی شرکتها تاثیرگذار باشد. در این پژوهش سعی بر این بود که رابطه ساختار مالکیت و تامین مالی مورد بررسی قرارگیرد. به این منظور پس از جمع آوری اطلاعات و داده های لازم470 شرکت بورسی که دارای معیارهای فوق بودند که پس از غربالگری 122 شرکت به عنوان نمونه انتخاب شدند که رابطه ساختار مالکیت و تامین مالی و سایر متغیرهای کنترل پژوهش با بهره گرفتن از رگرسیون چند متغیره با به كارگیری داده‌های تركیبی استفاده شده است. یافته های تحقیق حاکی جمع بندی و نتیجه گیری کلی آزمون فرضیه های تحقیق مبنی بر، رابطه معناداری متغیر مستقل(ساختار مالکیت) و متغیرهای کنترل شامل نسبت بدهی، اندازه شرکت، ارزش دفتری به ارزش بازار سهام پژوهش با متغیر وابسته(تامین مالی) شركتهای پذیرفته شده در بازار سرمایه ایران در فاصله زمانی 1385 تا 1391 وجود دارد . پژوهش حاضر از سه فرضیه اصلی تشکیل شده است. هریک ازفرضیات اصلی نیز خود تشکیل شده از سه فرضیه فرعی خواهند بود. که هر یک به ترتیب پردازش کننده ارتباط میان ساختار سرمایه و تامین مالی از طریق انتشار سهام، فرضیه اول، تامین مالی از طریق انتشار اوراق مشارکت، فرضیه دوم و تامین مالی از طریق دریافت تسهیلات بانکی، فرضیه سوم میباشند. نتایج بررسی ها بطور خلاصه بیانگر تایید هر سه فرضیه پژوهش است و لذا اینگونه قابل ذکر است که بین ساختار سرمایه شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران و نحوه تامین منابع مالی شرکتها ارتباط معنی داری وجود دارد و می توان برای تعیین و پیش بینی نوع تامین منابع مالی در شرکتها از ساختار سرمایه آنها کمک گرفت و آن را در مدل های پیش بینی گنجاند.

کلمات کلیدی :ساختارسرمایه، اندازه شرکت، سهامدارنهادی، تمرکز مالکیت

فصل اول

كلیات تحقیق

1-1مقدمه
در این تحقیق به طور کلی بررسی رابطه بین ترکیب مالکیت و انواع روشهای تامین مالی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بررسی می شود . در فصل اول راجع به کلیات تحقیق و مسایل و اهداف آن بحث می کنیم و پس از بیان مسئله تحقیق، تاریخچه موضوع تحقیق را مورد بررسی قرار می دهیم؛ سپس تعریف موضوع تحقیق را بیان نموده و در ادامه به بیان اهمیت و ضرورت تحقیق می پردازیم. همچنین اهداف تحقیق را در قالب اهداف کلی و ویژه بیان می کنیم. چارچوب نظری تحقیق که بنیان اصلی طرح سئوال و موضوع تحقیق بوده است، در این فصل آورده شده و در ادامه به فرضیه های تحقیق و مدل تحلیلی نیز اشاره شده است.
در پایان این فصل متغیرهای عملیاتی تحقیق و تعاریف واژه ها و اصطلاحات خواهدآمد.
1-2-تاریخچه مطالعاتی
لین و همکاران (2013) در پژوهشی به بررسی تاثیر ساختار مالکیت و ارتباط آن با انتخاب روش های تامین مالی از بانکها و یا انتشار اوراق مشارکت پرداختند. پژوهش مزبور برای 9831 شرکت در 20 کشور از ابتدای سال 2001 تا پایان 2010 انجام پذیرفت. نتایج گویای آن است که تنوع در حقوق مالکانه و کنترلی در شرکتهای با ساختار مالکیت نهادی کمتر به سمت تامین مالی از طریق تسهیلات بانکی می روند. همچنین سایر نتایج بیانگر آن است که تنوع در ساختار مالکیت روی دیگر جنبه های ساختار بدهی در شرکت از جمله سررسید پرداخت و یا وثایق مورد نیاز نیز اثرگذار خواهد بود. به عبارتی شرکتهای با ساختار مالکیت نهادی بیشتر به سمت تامین اعتبار از محل بدهی های عمومی (انتشار اوراق قرضه) تمایل دارند.
هوانگو و ریتر (2007)در پژوهشی تئوری زمانبندی بازار را آزمون كرده اند. آنها شواهدی قوی در جهت حمایت از تئوری زمانبندی بازار به عنوان یک توضیح مهم برای نوسانات سری زمانی تصمیمات تأمین مالی بنگاهها یافتند.فرانک و گویال (2005) نیز تئوری ترجیحی را در یک مقطع وسیعی مورد آزمون قرار می دهند. همانند شیام، ساندر و مایرز (2001)، کسری مالی از مهمترین عوامل این آزمون می باشد. آنها تامین مالی داخلی را بطور میانگین، برای پوشش مخارج سرمایه گذاری کافی ندانسته اند و بر اساس نتایج بررسی خود بیان می کنند که تامین مالی بیرونی به شدت مورد استفاده است و خالص انتشار اوراق سهام ارتباط کاملاً نزدیکی با کسری مالی دارد. این نتایج متناقض با تئوری ترجیحی و نشانگر مشکلات جدی برای آن می باشد.کیسر (2005) ارتباط بین میزان و نوع تأمین مالی و سودآوری آتی و گذشته شرکتهایی از بورس نیویورک را مورد بررسی قرار داد. نتایج بررسی نشان داد که تغییرات در سودآوری شرکت، به طور منظم با میزان و نوع تأمین مالی شرکت رابطه دارد.هون و لی (2004) به بررسی تأثیر روشهای مختلف انتشار سهام جهت تأمین مالی، مانند عرضههای اولیه و ثانویه و عرضه حق تقدم خرید سهام بر عملکرد عملیاتی پرداختند. به طور کلی این تحقیق نشان میدهد که عملکرد عملیاتی به میزان زیادی با نوع تأمین مالی رابطه دارد.
شیام، ساندر و مایرز (2001) در آزمون خود از مدل های توازی و ترجیحی ساختار سرمایه به این نتیجه رسیدند که مدل ترجیحی یک توصیف کننده ممتاز درجه اول برای رفتار تامین مالی شرکت های سهامی است. نتایج آنها نشان می دهد، بنگاه ها برای تامین مالی کسری های پیش بینی شده خود از طریق بدهی برنامه ریزی می کنند.
نظریه سلسله مراتبی الگوهای تامین مالی و سودآوری برای اولین بار توسط مایرز (1984) به صورت زیر عنوان شده است :

شرکتها منابع تامین مالی داخلی (سود انباشته) را ترجیح میدهند.
یک نسبت تقسیم سود هدف با توجه به موقعیت های سرمایه گذاری انتخاب شده و از تغییرات یکباره در سود تقسیمی اجتناب میشود.
برقراری سیاست تقسیم سود ثابت همراه با تغییرات غیر منتظره در سودآوری و موقعیتهای سرمایه گذاری، بدان معنی که گاهی اوقات جریانات نقدی ایجاد شده داخلی بیشتر و گاهی اوقات کمتر از هزینه های سرمایه ای است . اگر جریانات نقدی بیشتر از هزینه های سرمایه ای باشد، شرکت بدهی های خود را باز پرداخت می کند. اگر جریانات نقدی کمتر از هزینه های سرمایه ای باشد، شرکت از ماندهی حساب های بانکی خود استفاده می کند و یا به فروش اوراق بهادار قابل فروش (کوتاه مدت) خود مبادرت می ورزد.
در صورت نیاز منابع تامین مالی خارجی ، شرکت ها ابتدا مطمئن ترین اوراق بهادار را انتشار می دهند. بر این اساس شرکت ها ابتدا از بدهی، سپس در صورت امکان از اوراق قابل تبدیل و یا از سهام عادی برای تامین مالی استفاده می کنند (بریلی و مایرز، 2000)

سینگ و حمید (1992) و سینگ (1995) روش های تامین مالی پنجاه کشور توسعه یافته و کشورهای در حال توسعه را بررسی کردند .نتایج اصلی این مطالعه به صورت زیر است.

شرکتهای واقع در کشورهای در حال توسعه ، بیشتر از منابع خارجی برای تامین مالی استفاده میکنند.
شرکتهای واقع در کشورهای در حال توسعه، برای افزایش خالص دارایی های خود بیشتر به انتشار سهام جدید روی میآورند.

مجتهدزاده، علوی طبری و خدابخشی (1388) رابطه تأمین مالی و عملکرد عملیاتی در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران را بررسی کردند. نتایج تحقیق آنان نشان داد که نه تنها تأمین مالی اثری بر عملکرد عملیاتی قبل و بعد از آن ندارد بلکه نوع و حجم تأمین مالی نیز بر اکثر سنجههای عملکرد عملیاتی تأثیر چندانی ندارد.
حسن قالیباف اصل و سلما ایزدی (1388)، در مقاله ای، رابطه عواملی مانند اندازه، سودآوری، دارایی های قابل وثیقه، ریسك تجاری و نقدینگی با میزان استفاده از بدهی در ساختار سرمایه شركت ها، به منظور آزمون یک تئوری نوین ساختار سرمایه، مانند تئوری توازی ایستا در شركت های ایرانی، بررسی نموده اند. نتایج حاصل نشان می دهد كه در طول قلمرو زمانی تحقیق، عوامل اندازه، سودآوری و نقدینگی جزء عواملی هستند كه ارتباط معكوس و معنی دار با ساختار سرمایه شركت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران دارند .به طور خلاصه، نتایج حاصل از این تحقیق، تئوری توازی ایستا در بورس اوراق بهادار تهران را تایید نمی كند.
1-3- بیان مسئله
پیشرفت در صنعت هر کشور و رشد تولیدات، مستلزم برنامه های سرمایه گذاری کوتاهمدت، میانمدت و بلندمدت است و از طریق آن میتوان به پشتوانه عظیمی در اقتصاد هر کشور نیز دست یافت. برای تأمین سرمایه موردنیاز این برنامهها راههای متفاوتی وجود دارد. این راهها عمدتاً عبارت است از: استفاده از بدهی، استفاده از سرمایه سهامداران در قالب سهام عادی، استفاده از سودانباشته، ترکیبی از این روشها و احتمالاً روشهای دیگر.
تصمیمات تأمین مالی در اصل برای دو گروه از اهمیت بسزایی برخوردار است. گروه اول مدیران یا ادارهکنندگان شرکت میباشد. برای شرکتها دسترسی به منابع سرمایه کم هزینه، کمریسک و بلندمدت یک امر حیاتی است. زیرا هر گونه تأمین وجوهی، حداقل هزینهای دارد که شرکت باید توسط بازده حاصل از سرمایه گذاریهایش آنها را پرداخت نماید و عدم تأدیه آنها مخاطرات جدی در پی دارد. گروه دوم که درگیر این مسئله هستند تأمینکنندگان وجوه و یا سهامداران میباشند. این موضوع از آنجا برای گروه دوم اهمیت دارد که سهامداران به دنبال منافع بیشتر و ریسک کمتر هستند. آنها میخواهند تصمیمات مالی به گونه اتخاذ شود که سودآوری و ارزش شرکت افزایش یابد. لذا سرمایه گذاران به تصمیمات مالی شرکتها واکنش نشان می دهند تا در سایه آن ریسک سرمایه گذاری خود را کاهش دهند و بازده حاصله را به حداکثر برسانند (ریچاردسون، 2003).منابع تأمین مالی از دیدگاه های مختلفی تقسیم بندی می شوند. در ایران منابع تأمین مالی به دو دسته منابع مالی بدون هزینه و منابع مالی با هزینه تقسیم بندی می شود . منابع مالی بدون هزینه شامل پیش دریافت از مشتریان، بستانکاران تجاری، سود سهام پرداختنی و هزینه های پرداختنی است.

موضوعات: بدون موضوع لینک ثابت

فرم در حال بارگذاری ...

فید نظر برای این مطلب