دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی-درمانی استان گیلان ، سال1392

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                شماره صفحه

چکیده 1

مقدمه 2

فصل اوّل کلیّات تحقیق

1-1-0بیان مساله 5

1-2-0اهداف تحقیق 5

1-3-0فرضیه تحقیق 6

1-4. روش کار و تحقیق 6

1-5 -0 پیشینه ‌تحقیق 6

فصل دوم بررسی اوضاع سیاسی،  اجتماعی اقتصادی،  فرهنگی و ادبی عصر جبران و می‌زیاده

2-1. اوضاع سیاسی لبنان در عصر جبران و می‌ 8

2-02اوضاع اجتماعی و اقتصادی لبنان در عصر جبران و می‌ 10

2-03 اوضاع ادبی لبنان در قرن نوزدهم 12

2-3-1 انجمن‌های ادبی 14

2-04اوضاع فرهنگی، علمی لبنان در عصر جبران و می‌ 14

2-4-1انواع مدارس در شام 16

فصل سوم سیری در زندگی،  آثار و  اندیشه‌ی جبران خلیل جبران و می‌زیاده

3-1-1تولد و خانواده 19

3-1-2تحصیل 20

3-1-3 وفات 22

3-1-4 عوامل موثر در شکل‌گیری اندیشه‌های جبران خلیل جبران 22

3-1-5 ادبیات مهجر 27

3-1-5-1 علل و عوامل شکل‌گیری ادبیات مهجر 28

3-1-5-2 گرایشهای ادبی مهجر 28

3-1-6 سبک جبران 29

3-1-7 جبران و رمانتیسم 31

3-1-8 جبران و رمزگرایی(سمبولیسم) 33

3-1-9آثار و تألیفات ادبی جبران خلیل جبران 34

3-2-1 تولد 38

3-2-2خانواده 39

3-2-3تحصیل 40

3-2-4مهاجرت به مصر 41

3-2-5. شخصیت می‌ 43

3-2-6. زندگی عاطفی می ‌و علاقه اش به جبران 44

3-2-7. حوادث ناگوار 44

 

3-2-8. بازگشت به زندگی 46

3-2-9. سرانجام می‌ 47

3-2-10. فعالیت‌های بارز ادبی- اجتماعی می‌زیاده 49

3-2-10-1. مبارزات برای نهضت و بیداری زنان 49

3-2-10-2. همایش ادبی زبان 50

3-2-11. آثار می 54

3-2-11-1. شعر 54

3-2-11-2. نثر 55

3-2-11-3. آثار گمشده‌ی او 49

فصل چهارم  بررسی دین و پلورالیزم

4-01 منظور ازپلورالیسم دینی 61

4-02تامل در باب خداوند 62

4-2-1در جستجوی حقیقت غایی 62

4-3-0هویت و چیستی دین 62

4-4- 0 شیوه تحقیق و ارزیابی در عقاید دینی 65

4- 5- 0 وحدت دین و تکثرشرایع 66

4-06چیستی پلورالیسم 68

4-7. پیشینه‌پلورالیسم دینی 69

4-7-1. انحصار‌گرایی 70

4-7-2. شمول‌گرایی 70

4-7-3- 0 کثرت‌گرایی 71

4-8-0 اسلام مطلق در برابر خداوند 72

4-9. تساهل و تسامح در قرآن کریم و سیره‌ی معصومین 73

4-9-1. قرآن و بردباری مذهبی و اجتماعی 73

4-9-2سیره پیامبر 75

4-9-3 سیره امام علی‌(ع) 77

فصل پنجم بررسی و مقایسه‌ی تکثر‌گرایی دینی در آثار و اندیشه‌ی می‌زیاده و جبران

5-1-1 دین 79

5-1-2. وحدت و یگانگی 85

5-1-3 کمال 89

5-1-4 جبران وتقابل با انحصار‌گرایی 92

5-1-5. حقیقت یابی در چهار چوب تساهل و تسامح 94

5-1-6. جبران و تکثر‌گرایی 97

5-1-7 تکثرگرایی‌گرایی دینی تا اتحاد ادیان 98

5-2-1. پلورالیزم یا کثرت‌گرایی دینی در اندیشه می‌زیاده 101

5-2-2. موضع‌گیری او درباره اختلافات مذهبی و قومی 101

5-2-3 0 اندیشه دینی می‌زیاده 104

5-2-3-1 0 نظریه می‌زیاده درباره حقیقت دین و غایت زندگی 104

5-2-4. نظر و اندیشه می‌درباره شرق و میراث شرق برای دوری از اختلافات 107

5-2-4-1 افتخار به شرق و فرهنگ و ادب آن 107

5-2-5. شکوه اسلام از زبان مَی 113

5-3-1. عقاید دینی جبران و می‌ 115

5-3-2. حقیقت نماز از دیدگاه جبران و مَی 116

5-3-3. تأثیر‌پذیری از قرآن 119

5-3-4. پلورالیسم در اندیشه‌ی جبران و می 122

5-3-4-1.جبران……………………………………………………………………………………………………………122

5 -3-4-2.پلورالیزم در اندیشه ی می در مقایسه با جبران…………………………………………………….127

5-3-4-2-1. دعوت مسلمانان و مسیحیان به برادری…………………………………………………………….130

ملخص البحث 132

نتیجه‌گیری و پیشنهادات 135

فهرست منابع و مآخذ 137

فهرست اعلام 142

چکیده به زبان انگلیسی II

 

 

 

چکیده

دین به عنوان یکی از ابتدایی‌‌ترین و اصیل‌‌ترین نیاز فطری انسان همیشه در طول تاریخ با تحولات و تقریرات متفاوت  مواجه بوده است. جریان پلورالیسم دینی(تساهل دینی‌) در میان ادیبان عربی در اثنای قرن نوزدهم و بیستم واکنشی به تفاوت دینی این ادیبان در دوره عثمانی‌ و فشارهای آن حکومت بر مسیحیان لبنان و سوریه بود. در این میان نویسندگان وادیبان مسیحی چون ناصیف یازجی وبطرس بستانی و دیگران تلاش کردند که از عوامل پراکندگی و دشمنی میان مسلمانان ومسیحیان بپرهیزند و بیشتر به روی وجوه مشترک ادیان و همکاری‌ آنها تکیه کنند. جبران خلیل جبران در ششم ژانویه 1883 از مادر فرزانه و مهربان به نام «کامل رحمت » که کشیش زاده‌ایی مارونی و پدری تند خو و دائم الخمر در روستای «بشری» واقع در لبنان متولد شد. جبران در یک خانواده‌ی مسیحی به دنیا آمد بنابراین وی مسیحی است. و گرایشهای دینی در او وجود داشت و از کودکی به کلیسا می‌رفت و به مسیح عشق می‌ورزید. ‌با این وجود از تعصبات دینی در آثار او خبری نیست. او در حقیقت یک پلورالیست‌ دینی است. ‌گویی حق را منحصر به یک آیین خاص نمی‌داند بلکه حق را جاری و ساری در همه‌ی ادیان می‌بیند.

می‌زیاده در سال 1885 از پدری مارونی مذهب و مادری ارتدکس که هر دو‌ی آنها أهل لبنان بودند به دنیا آمده وی با تحصیل در مدرسه راهبان الیوسفیات الناصره و سپس دیر عین طوره لبنان دارای شخصیتی مذهبی بود. او سالها بعد با حضور در محافل ادبی مصر با بزرگان ادبیات عربی آشنا شد. غنای ادبی و دانش مذهبی اش او را به شخصیتی منادی همزیستی مسالمت‌آمیز انسانها در کشور‌های اسلامی و به طور کل در شرق با وجود اختلاف در مذهب و ادیان تبدیل کرد. بنابراین هر دوادیب مورد نظر را میتوان پلورالیست نامید با این تفاوت که اندیشه ی پلورالیسم دینی می زیاده ملموستر و واقع بینانه تر از جبران خلیل جبران  میباشد.رساله‌ی حاضر بر آن است تا اندیشه‌های دو ادیب پلورالیست عرب زبان را در زمینه همزیستی مسالمت‌آمیز ادیان در کنار هم را بررسی نماید. مرجع این بررسی‌ها کتابها و آثار جبران و می ‌و آنچه که دیگران درباره آنها نقل کرده‌اند می‌باشد.

کلید‌واژه‌:جبران،  مَی‌زیاده،  پلورالیزم دینی،  تسامح،  دین،  شرق.

 

مقدمه

چکیده
مقدمه:
اینترنت ،ارمغان جدید فناوری ،مخاطبان بی شماری را در تمام جهان زیر پوشش خود قرار داده است. اعتیاد به اینترنت موضوع تازه ایست که در سال های اخیر به عنوان اعتیاد رفتار – محور مورد توجه قرار گرفته است.نفوذ گسترده اینترنت بسیاری از افراد خصوصاً دانشجویان را با پیامدهای منفی ناشی از اعتیاد به اینترنت مواجه ساخته است.
هدف:
هدف از این مطالعه،تعیین وضعیت اعتیاد به اینترنت و نحوه استفاده از آن در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی گیلان در سال تحصیلی
92-1391 می باشد.
مواد و روش ها:
در این پژوهش توصیفی تحلیلی تعداد 583 نفر از دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی گیلان در سال 1391 با روش نمونه گیری تصادفی طبقه بندی شده انتخاب شدند.داده ها با بهره گرفتن از پرسشنامه مشخصات دموگرافیک و آزمون اعتیاد به اینترنت یانگ جمع آوری شد.تجزیه و تحلیل داده ها با نرم افزار SPSS16 و آزمون های آماری کای دو،من ویتنی،کروسکال والیس،همبستگی اسپیرمن و رگرسیون لجستیک رتبه ای صورت گرفت.
نتایج:
اعتیاد خفیف به اینترنت در دانشجویان 7/5% بود و44% در معرض خطر اعتیاد به اینترنت بودند.بین اعتیاد به اینترنت با سن(p=0/001)،جنس(p0/0001)،وضعیت تاهل(p=0/0001)،مقطع تحصیلی(p=0/001)،رشته تحصیلی (p=0/016)،محل اسکان دانشجو (p=0/014)،وضعیت اشتغال دانشجو(p=0/001)،تحصیلات مادر(p=0/02)،سابقه بیماری روحی و اعتیاد(P= 0/0001)،اهداف استفاده از اینترنت(P =0/001)،بخش مورد استفاده در اینترنت(P =0/001) ارتباط معنی دار آماری وجود داشت.مهم ترین اهداف دانشجویان در استفاده از اینترنت بترتیب تفریحی ( 2/29%) ، علمی ( 7/27%) و ارتباطی (3/24%) و بیشترین بخش مورد استفاده در اینترنت جست و جوی علمی(07/22%)،استفاده از فیس بوک(5/20%) و دانلود(92/14%) بود.سن،سابقه بیماری روحی و اعتیاد و بخش مورد استفاده در اینترنت از عوامل پیش بینی کننده اعتیاد به اینترنت بودند.
نتیجه گیری:
از آنجا که نزدیک به نیمی از دانشجویان مورد پژوهش در معرض خطر اعتیاد به اینترت بودند،باید با توجه و تمرکز بر پیش بینی کننده های اعتیاد به اینترنت(سن پایین،جنسیت مذکر،تجرد،سابقه اعتیاد به سیگار و سایر مواد و بخش مورد استفاده از اینترنت) اقدام لازم جهت طراحی برنامه های آموزشی و پیشگیری صورت گیرد.
کلید واژه ها: اینترنت،دانشجویان علوم پزشکی،اعتیاد به اینترنت،نحوه استفاده
 

 
 
 
فهرست مطالب
عنوان                                                                                                            صفحه
فصل اول: کلیات
1-1 زمینه پژوهش………………………………………………………………………………………………………………………………..1
1-2 اهداف پژوهش (هدف کلی و اهداف ویژه)……………………………………………………………………………………7
1-3 سوالات پژوهش………………………………………………………………………………………………………………………..7.
1-4 تعریف واژه ها……………………………………………………………………………………………………………………………7
1-5 پیش فرض های پژوهش……………………………………………………………………………………………………………..9
1-6 محدودیت های پژوهش………………………………………………………………………………………………………………9

 

فصل دوم: زمینه و پیشینه پژوهش
2-1 چهارچوب پژوهش…………………………………………………………………………………………………………………..10
2-2 بر مطالعات انجام شده…………………………………………………………………………………………………….34
فصل سوم: روش اجرای تحقیق
3-1 نوع پژوهش……………………………………………………………………………………………………………………………..48
3-2 جامعه پژوهش…………………………………………………………………………………………………………………………. 48
3-3 نمونه های پژوهش…………………………………………………………………………………………………………………… 48
3-4 روش نمونه گیری و تعیین حجم نمونه……………………………………………………………………………………….. 48
3-5 مشخصات واحدهای مورد پژوهش………………………………………………………………………………………………51
3-6 محیط پژوهش……………………………………………………………………………………………………………………………51
3-7 ابزار گردآوری داده ها…………………………………………………………………………………………………………………52
3-8 تعیین اعتبار و اعتماد علمی ابزار گردآوری اطلاعات……………………………………………………………………….52
3-9 روش گردآوری و تجزیه و تحلیل داده ها……………………………………………………………………………………..53
3-10 ملاحظات اخلاقی……………………………………………………………………………………………………………………..55
فصل چهارم: نتایج تحقیق
4-1 یافته های پژوهش……………………………………………………………………………………………………………………….56
4-2 جداول……………………………………………………………………………………………………………………………………….57
فصل پنجم: بحث و بررسی یافته ها
5-1 بحث و تفسیر نتایج پژوهش………………………………………………………………………………………………………..100
5-2 نتیجه گیری نهایی………………………………………………………………………………………………………………………127
5-3 کاربرد یافته ها…………………………………………………………………………………………………………………………..131
5-4 پیشنهادات برای پژوهش های بعدی…………………………………………………………………………………………….132
فهرست منابع …………………………………………………………………………………………………………………………………134
پیوست ها
پرسش نامه
چکیده انگلیسی
 
 
فهرست جداول
عنوان                                                                                                    صفحه
جدول شماره1 : توزیع واحدهای مورد پژوهش بر حسب مشخصات فردی-اجتماعی……………………………………….57
جدول شماره2 : توزیع فراوانی واحدهای مورد پژوهش بر حسب متغیرهای  نحوه استفاده از اینترنت…………………62
جدول شماره3 : توزیع فراوانی وضعیت اعتیاد به اینترنت در نمونه های مورد پژوهش………………………………………66
جدول شماره 4 : میانگین و انحراف معیار نمره اعتیاد به اینترنت در واحدهای مورد پژوهش بر حسب مشخصات کیفی فردی اجتماعی………………………………………………………………………………………………………67
جدول شماره 5 : ضریب همبستگی اسپیرمن نمره اعتیاد به اینترنت با متغیرهای کمی فردی اجتماعی………………………………………………………………………………………………………….71
جدول شماره 6: میانگین و انحراف معیار نمره اعتیاد به اینترنت در واحدهای مورد پژوهش بر حسب مشخصات کیفی نحوه استفاده………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………72
جدول شماره 7: ضریب همبستگی اسپیرمن نمره اعتیاد به اینترنت با متغیرهای کمی نحوه استفاده از اینترنت…………………………………………………………………………………………………………………………………………76
جدول شماره8: ضریب همبستگی اسپیرمن متغیرهای کمی نحوه استفاده از اینترنت با مشخصات فردی – اجتماعی(کمی) واحدهای مورد پژوهش……………………………………………………………………………………………77

 

مقدمه: با توجه به نقش دانشگاه ها در تربیت نیروی متخصص مورد نیاز جامعه، بررسی وضعیت نظام آموزشی و آگاهی از نقاط قوت، ضعف و کاستی ها در فرایند تحصیل دانشجویان، جهت طراحی و اجرای برنامه های مناسب آموزشی ضرورت دارد. هدف از این مطالعه تعیین وضعیت تحصیلی دانشجویان دانشکده پرستاری و مامایی شهید بهشتی رشت و عوامل مرتبط با آن می باشد.

مواد و روش ها: این مطالعه توصیفی- مقطعی بر روی 204 نفر از دانشجویان پرستاری و مامایی مقطع کارشناسی پیوسته دانشکده شهید بهشتی رشت انجام شد. ابزار مورد استفاده در پژوهش، پرسش نامه سه بخشی شامل عوامل فردی، خانوادگی و آموزشی بود. جهت سنجش وضعیت تحصیلی از شاخص میانگین معدل کل ترم های تحصیلی (GPA) استفاده شد. بطوریكه معدل كل بالای 16 به عنوان وضعیت تحصیلی مناسب و معدل كل پایین تر از 16 به عنوان وضعیت تحصیلی نامناسب درنظر گرفته شد. داده ها  توسط نرم افزارSPSS  نسخه 18 و با بهره گرفتن از آمار توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

نتایج: یافته های این مطالعه نشان داد که اکثریت دانشجویان (74%) مونث، با سن ≥ 22سال (79%) بودند. 17% از دانشجویان سابقه افتادن از واحدهای درسی و 6% آنها سابقه مشروطی به خصوص در ترم اول و دوم داشتند. اكثریت دانشجویان(61%)دانشكده پرستاری و مامایی شهید بهشتی رشت وضعیت تحصیلی نامناسب داشتند. بین وضعیت تحصیلی دانشجویان و عوامل فردی از جمله جنس زن(001/0 p <)،وضعیت تاهل(023/0 p <)،معدل دیپلم(001/0 p <)، فاصله اخذ مدرک پیش دانشگاهی تا ورود به دانشگاه(002/0 p <)،افتادن از واحدهای درسی(001/0 p <)، مشروط شدن(003/0 p <)،علاقه مندی به رشته تحصیلی(011/0 p <)،داشتن برنامه منظم برای مطالعه(002/0 p <)، بومی بودن (046/0 p <)،شاغل بودن حین تحصیل(001/0 p <) و مسئولیت تامین مالی خانواده(009/0 p <)، عوامل خانوادگی مانند میزان درآمد ماهانه خانواده(046/0 p <) و نیز عوامل آموزشی حیطه فراگیر از جمله خودکارآمدی تحصیلی(001/0 p <)، استرس و فشار زمانی(007/0 p <) و مشارکت در فعالیت های دانشگاه(014/0 p <) ارتباط معنی دار آماری مشاهده شد.

نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان داد كه بین وضعیت تحصیلی دانشجویان و برخی عوامل فردی، خانوادگی و عوامل آموزشی حیطه فراگیر ارتباط معنی دار آماری وجود دارد. بنابراین پیشنهاد می شود عوامل فوق در برنا مه ریزی  آموزشی دانشجویان پرستاری و مامایی و جذب آنها در نظر گرفته شود .

کلید واژه ها: وضعیت آموزشی، دانشجویان پرستاری، آموزش پرستاری

(الف)

فهرست مطالب

عنوان                                                                                               صفحه
فصل اول: کلیات
1-1  زمینه پژوهش   …………………………………………………………………………………        2
2-1 اهداف پژوهش(هدف کلی و اهداف ویژه) …………………………………………….        9
3-1 سوالات پژوهش   ………………………………………………………………………………      10
4-1 تعاریف نظری و عملی واژه ها   ……………………………………………………………     11
6-1 پیش فرض های پژوهش   ……………………………………………………………………     13
7-1 محدودیت های پژوهش    ……………………………………………………………………     13

فصل دوم: زمینه و پیشینه تحقیق
1-2 چهارچوب پژوهش     ………………………………………………………………………….    15
2-2 بر مطالعات انجام شده ………………………………………………………………..    31

فصل سوم: روش اجرای تحقیق
1-3 نوع پژوهش ………………………………………………………………………………………….   44
2-3 جامعه پژوهش ………………………………………………………………………………………   44
3-3 روش نمونه گیری ………………………………………………………………………………….   46
4-3 مشخصات واحدهای مورد پژوهش  …………………………………………………………   47
5-3 محیط پژوهش   ……………………………………………………………………………………..   47
6-3 ابزار و روش گردآوری اطلاعات  …………………………………………………………….   47
7-3 تعیین اعتبار و اعتماد علمی ابزار ………………………………………………………………   50
8-3 روش تجزیه و تحلیل داده ها …………………………………………………………………..   53
9-3 ملاحظات اخلاقی   …………………………………………………………………………………  54

(ب)

فصل چهارم: نتایج تحقیق
1-4 یافته های پژوهش   ……………………………………………………………………………….    56
2-4 جداول               …………………………………………………………………………………..    58

فصل پنجم: بحث و بررسی یافته ها
1-5 بحث و تفسیر نتایج پژوهش  ……………………………………………………………………   80
2-5 نتیجه گیری نهایی  ………………………………………………………………………………….   94
3-5 کاربرد یافته ها و پیشنهادات برای پژوهش های بعدی  …………………………………   96

منابع و مآخذ

 

– فهرست منابع……………………………………………………………………………………………….   99
– پیوست ها      …………………………………………………………………………………………….. 107
– چکیده انگلیسی  ………………………………………………………………………………………….  117

 

 

 

 

(پ)

فهرست جداول

 

جدول شماره (1): توزیع واحدهای مورد پژوهش برحسب ویژگی های فردی  …………….          58

جدول شماره (2) : توزیع واحدهای مورد پژوهش برحسب مشخصات تحصیلی
قبل از ورود به دانشگاه   ………………………………………………………………….          59

جدول  شماره (3): توزیع واحدهای مورد پژوهش برحسب مشخصات  تحصیلی
حین تحصیل در دانشگاه  ……………………………………………………………………………………….         60

جدول شماره (4) : توزیع واحدهای مورد پژوهش برحسب
وضعیت اقتصادی – اجتماعی دانشجویان   ……………………………………………………………….         63

جدول شماره (5) : توزیع واحدهای مورد پژوهش برحسب
وضعیت عاطفی – روانی دانشجویان   …………………………………………………………………………        64

جدول شماره (6) : توزیع واحدهای مورد پژوهش برحسب مشخصات خانوادگی  ………….        65

جدول شماره (7) : توزیع واحدهای مورد پژوهش برحسب عوامل آموزشی
نظری حیطه فراگیر  ………………………………………………………………………………………………….        67

جدول شماره (8 ) : توزیع نظرات واحدهای مورد پژوهش برحسب
عوامل آموزشی نظری حیطه فراده  …………………………………………………………………………….        68

جدول شماره (9) : توزیع نظرات واحد های مورد پژوهش بر حسب
حیطه محیط و تجهیزات آموزشی  ………………………………………………………………………………        68

جدول شماره (10) : توزیع واحدهای مورد پژوهش بر حسب وضعیت تحصیلی ………………       69

جدول  شماره (11) : وضعیت تحصیلی واحدهای مورد پژوهش برحسب
ویژگی های فردی   ……………………………………………………………………………………………..          70

(ت)

جدول شماره (12) : وضعیت تحصیلی واحدهای مورد پژوهش برحسب
مشخصات تحصیلی قبل از تحصیل در دانشگاه  ……………………………………………………..           71

جدول شماره (13) : وضعیت تحصیلی واحدهای مورد پژوهش برحسب
مشخصات تحصیلی حین تحصیل در دانشگاه  ………………………………………………………..          72

جدول شماره (14) : وضعیت تحصیلی واحدهای مورد پژوهش برحسب
وضعیت اقتصادی – اجتماعی دانشجویان  ……………………………………………………………..           73

جدول شماره (15) : وضعیت تحصیلی واحدهای مورد پژوهش برحسب
وضعیت عاطفی- روانی دانشجویان  ………………………………………………………………………            74

جدول شماره (16) : وضعیت تحصیلی واحدهای مورد پژوهش برحسب
مشخصات خانوادگی ……………………………………………………………………………………………           75

جدول شماره (17) : وضعیت تحصیلی واحدهای موردپژوهش برحسب
عوامل آموزشی نظری حیطه فراگیر ……………………………………………………………………….           76

جدول  شماره (18) : وضعیت تحصیلی واحدهای مورد پژوهش بر حسب
عوامل آموزشی نظری حیطه فراده  ………………………………………………………………………..           77

جدول  شماره (19) : وضعیت تحصیلی واحدهای مورد پژوهش بر حسب
عوامل آموزشی نظری حیطه محیط و تجهیزات آموزشی  …………………………………………           77

جدول (20) : عوامل پیش گویی کننده وضعیت تحصیلی در دانشجویان
پرستاری و مامایی  (آزمون لجستیک رگرسیون)  …………………………………………………….           78

زمینه پژوهش

 

 

 

 

 

رسالت اصلی دانشگاه ها، تربیت نیروی انسانی متخصص مورد نیاز جامعه، ترویج و ارتقاء دانش، گسترش تحقیق و فراهم نمودن زمینه مساعد برای توسعه کشور است. در همین راستا، وجود یک سیستم پایش و ارزشیابی در نظام آموزشی دانشگاه به منظور تعیین نقاط قوت و ضعف، ارتقا کیفیت آموزش و تربیت نیروی انسانی پاسخگو به نیاز جامعه، غیر قابل انکار می باشد(1). یکی از شاخص های مهم ارزشیابی دانشگاه ها، سنجش عملکرد یا وضعیت تحصیلی دانشجویان است(2) كه عبارت از داوری درباره تسلط دانشجویان بر دانش و مهارت های بنیادی،        اندازه گیری پیشرفت دانشجو در طی زمان، تشخیص مشکلات وی جهت انجام بازخورد مناسب به دانشجویان، ارزشیابی اثربخشی درس و ایجاد انگیزه مطالعه در آنها می باشد(3). عملكرد یا وضعیت تحصیلی[2] به پیشرفت یا افت تحصیلی دانشجویان اطلاق می شود که برای سنجش آن از ابزارهای مختلفی مانند معدل کل، ترم های مشروطی و تعداد واحد های مردودی یا قبولی استفاده می شود(4). پیشرفت تحصیلی، فرایندی منظم برای تعیین و تشخیص میزان پیشرفت یادگیرندگان در رسیدن به اهداف آموزشی است(5) كه مفهومی قابل اندازه گیری بوده و با ابزاری به نام آزمون اندازه گیری

چکیده

برای انتقال اطلاعات به روش هایی که کسی متوجه آن نشود راه های زیاد و موثری وجود دارد. استگانوگرافی علمی است که از زمان های دور از مفهوم آن برای انتقال اطلاعات سری استفاده می شد و امروزه نیز در سطح گسترده ای از آن استفاده می کنند. اکثر سرویس های اطلاعاتی روش های مشابهی برای انتقال اطلاعات سری خود بکار می گیرند. در این میان گروه های خرابکار و گروه های تروریستی نیز که معمولاًاز امکانات مالی خوبی بر خوردار هستند از این تکنولوژی چشم پوشی نمی کنند.پنهاننگارییااستگانوگرافیهنربرقراریارتباطپنهانیاستوهدفآنپنهانکردنارتباطبهوسیلهقراردادنپیامدریک رسانهپوششیاستبهگونهایکهکمترینتغییرقابلکشفرادرآنایجادنمایدونتوانموجودیتپیامپنهانشدهدررسانهراحتیبه صورتاحتمالیآشکارساخت. در پنهان نگاری تصویر، سیگنال پنهان نگاری شده در حوزه مكانی یا یكی از حوزه های فركانسیمثل تبدیل کسینوس گسسته، فوریه، و موجکو … می ­تواند پنهان شود. تکنیک­های پنهان نگاری درحوزه تبدیل، مقاومت بیشتری در مقابل حملات گوناگون در مقایسه با تکنیک­های حوزه مکان از خود نشان می­دهند، چون وقتی از تصویری تبدیل معکوس گرفته می­ شود، تصویر مخفی به طور بی­قاعد­­ه­ای در طول تصویر پخش می­ شود، بنابراین خواندن و اصلاح آن برای نفوذگرها بسیار مشکل خواهد شد.

با توجه به کارهای گذشته ای که در این زمینه انجام شده است، در این پژوهش قصد داریم تا
الگوریتم های پنهان نگاری در تصاویر دیجیتالی با بهره گرفتن از تجزیه مقدار منفرد را توسعه دهیم. برای این منظور از روش های پنهان نگاری ترکیبی که شامل تجزیه مقدار منفرد و تبدیل موجک گسسته می باشد استفاده خواهیم کرد.

کلمات کلیدی: پنهان نگاری تصاویر دیجیتالی[1]، حوزه تبدیل[2]، تجزیه مقدار منفرد[3]، تبدیل موجک گسسته[4]

 

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                   صفحه

فصل اول: مقدمه و کلیات تحقیق

1-1- مقدمه………………………………………………………………………………………………………… 2

1-2- بیان مساله………………………………………………………………………………………………….. 4

1-3- ضرورت و اهمیت تحقیق………………………………………………………………………………. 5

1-4- اهداف تحقیق……………………………………………………………………………………………… 6

1-5- سوالات تحقیق……………………………………………………………………………………………. 6

1-6- فرضیه های تحقیق……………………………………………………………………………………….. 7

1-7- کلمات کلیدی……………………………………………………………………………………………… 7

1-7-1- استگانوگرافی………………………………………………………………………………………….. 7

1-7-2- حوزه تبدیل……………………………………………………………………………………………. 7

1-7-3- تجزیه مقدار منفرد……………………………………………………………………………………. 8

1-7-4- تبدیل موجک گسسته………………………………………………………………………………… 8

1-8- نوآوری تحقیق…………………………………………………………………………………………….. 9

1-9- ساختار پایان نامه…………………………………………………………………………………………. 9

فصل دوم: ادبیات و پیشینه تحقیق

2-1- تاریخچه……………………………………………………………………………………………………. 11

2-2- معرفی………………………………………………………………………………………………………. 13

2-2-1- پنهاننگاری……………………………………………………………………………………………… 14

2-2-2- واترمارکینگ یا نقشاب داده ها…………………………………………………………………….. 16

2-2-3-پوشیدهنگاری…………………………………………………………………………………………… 17

2-2-4- پنهان شکنی……………………………………………………………………………………………. 18

2-2-5- تشخیصاستگانوگرافی………………………………………………………………………………… 19

2-2-6- علامتحقتكثیر…………………………………………………………………………………………… 19

2-3- معایب استگانوگرافی…………………………………………………………………………………….. 20

2-4- تفاوت بین واترمارکینگ و فینگرپرینتینگ…………………………………………………………… 20

2-5- تفاوت پنهان نگاری و رمزنگاری……………………………………………………………………… 21

2-6- تفاوت پنهان نگاری، واترمارکینگ و رمزنگاری……………………………………………………. 22

2-7- اهدافوملزوماتپنهاننگاری…………………………………………………………………………………. 23

2-8- انواع بازرسی………………………………………………………………………………………………. 25

2-9- شیوه حملات تحلیل……………………………………………………………………………………… 25

2-10- اصطلاحاتاستگانوگرافی……………………………………………………………………………….. 26

2-11- روش هایپنهانسازیاطلاعات………………………………………………………………………….. 26

2-12- استگانوگرافی در رسانه های مختلف………………………………………………………………. 28

2-12-1- استگانوگرافی در متن……………………………………………………………………………… 29

2-12-2- استگانوگرافی در عکس…………………………………………………………………………… 31

2-12-2-1- فشرده سازی عکس……………………………………………………………………………. 32

2-12-2-2- روش های رمز کردن عکس…………………………………………………………………. 33

2-12-2-3- درج بیت کمترین ارزش……………………………………………………………………… 33

2-12-2-4- پوششو فیلتر…………………………………………………………………………………….. 35

2-12-2-5- الگوریتم ها و تبدیلات………………………………………………………………………… 35

2-12-3- استگانوگرافی در صدا……………………………………………………………………………… 36

2-12-3-1- محیط های صدا………………………………………………………………………………… 37

-12-3-2- ذخیره صدا…………………………………………………………………………………………. 37

2-12-3-3- وسایل پخش……………………………………………………………………………………. 37

2-12-3-4- روش های مخفی کردن اطلاعات در صدا………………………………………………… 38

2-12-3-5- مخفی کردن اطلاعات در Echo…………………………………………………………….. 39

2-11- ابزارهای پنهان نگاری و بازیابی…………………………………………………………………….. 40

2-12- استفاده ازخط فرمانو ادغام فایل زیپ با گیف……………………………………………………. 41

2-15-کاربردهای استگانوگرافی………………………………………………………………………………. 42

2-13- تبدیل فوریه……………………………………………………………………………………………… 44

2-14- تبدیل موجک……………………………………………………………………………………………. 45

2-15- تبدیل موجك گسسته(DWT)…………………………………………………………………………. 45

2-16- تجزیه مقدار منفرد……………………………………………………………………………………… 48

2-17- مقدار منفرد چیست؟…………………………………………………………………………………… 49

2-18- تعریف تجزیه مقدار منفرد……………………………………………………………………………. 49

2-18- مثالی از SVD…………………………………………………………………………………………… 51

2-19- خواص SVD در پردازش تصاویر دیجیتال……………………………………………………….. 51

2-20- پنهان نگاری دیجیتالی با بهره گرفتن از تجزیه مقدار منفرد…………………………………………. 53

2-20-1- الگوریتمهای مبتنی بر SVD خالص…………………………………………………………….. 53

2-20-1-1- الگوریتم های مبتنی بر غیر بلوک……………………………………………………………. 54

2-20-1-2- الگوریتم های مبتنی بر بلوک…………………………………………………………………. 55

2-20-2- SVD و الگوریتم های مبتنی بر دامنه تبدیل…………………………………………………… 55

 

2-20-2-1- الگوریتم مبتنی بر SVD و DCT…………………………………………………………….. 56

2-20-2-2- الگوریتم مبتنی بر SVD و DWT……………………………………………………………. 56

2-20-2-3- الگوریتم مبتنی بر SVD و FHT…………………………………………………………….. 57

2-20-2-4- الگوریتم مبتنی بر SVD و Zernike………………………………………………………… 57

فصل سوم: روش تحقیق

3-1- پنهان نگاری دیجیتالی…………………………………………………………………………………… 59

3-2- پیشینه تحقیق………………………………………………………………………………………………. 61

3-3- روش های پنهان نگاری مبتنی بر SVD……………………………………………………………… 63

3-4- نهان نگاری مبتنی بر SVDچندگانه در حوزه موجک… (زارعی، 2014)…………………….. 63

3-4-1- الگوریتم جاسازی تصویر نهان نگاری……………………………………………………………. 63

3-4-2- الگوریتم استخراج تصویر نهان نگاری……………………………………………………………. 65

3-5- روش پیشنهادی پنهان نگاری مبتنی بر DWT-SVD………………………………………………. 67

3-5-1- الگوریتم جاسازی پنهان نگاری……………………………………………………………………. 68

3-5-2- الگوریتم استخراج پنهان نگاری……………………………………………………………………. 70

 

 

فصل چهارم: محاسبات و یافته های تحقیق

4-1- پیاده سازی الگوریتم……………………………………………………………………………………… 72

4-1-1- ابزار مورد استفاده برای آزمایش و پارامترهای اندازه گیری………………………………….. 72

4-2- نتایج پیاده سازی………………………………………………………………………………………….. 74

4-3- مقایسه با سایر روش های پنهان نگاری……………………………………………………………… 78

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات

نتیجه گیری و پیشنهادات………………………………………………………………………………………… 74

منابع و مآخذ……………………………………………………………………………………………………….. 84

پیوست (الف) كدهای پیاده سازی شده به زبان متلب……………………………………………………… 89

Abstract…………………………………………………………………………………………………………….     92

 

فهرست جداول

جدول 2-1 مقایسه پنهان نگاری، نهان نگاری و رمزنگاری……………………………………………… 22

جدول 2-2  ارزش های منفرد از دو تصویر……………………………………………………………….. 52

جدول 4-1 MSE و PSNR با بهره گرفتن از روش پنهان نگاری پیشنهاد شده DWT-SVD…………. 78

جدول 4-1 MSE و PSNR با بهره گرفتن از روش نهان نگاری زارعی (2014)………………………. 78

 

فهرست اشکال

شکل 2-1 Johannes Trithemius و نمونه ای از کتابهایش……………………………………………. 12

شکل 2-2 طبقه بندی انواع واترمارکینگ براساس مدل دی ولیچساور………………………………… 15

شکل 2-3 شکل های پنهان سازی اطلاعات توسط پتیتکولاس…………………………………………. 26

شکل 2-4تصویر لنا – تصویر اصلی و تصویر فیلتر شده………………………………………………… 52

شکل3-1 چارچوب استگانوگرافی سرپرست فعال………………………………………………………… 60

شکل 3-2استگانوگرافی مدرن………………………………………………………………………………….. 61

شکل 3-3 الگوریتم جاسازی نهان نگاری زارعی………………………………………………………….. 64

شکل 3-4 الگوریتم استخراج نهان نگاری زارعی………………………………………………………….. 65

شكل 3-5 فلوچارت الگوریتم پرندگان در الگوریتم پیشنهادی…………………………………………. 66

 

تصویر رنگی پوشش

شکل 3-6 الگوریتم جاسازی به روش DWT-SVD………………………………………………………. 69

تصویر رنگی پوشش

شکل 3-7 الگوریتم استخراج به روش DWT-SVD………………………………………………………. 70

شکل 4-1 تصویر پوششی………………………………………………………………………………………. 72

شکل 4-2 تصویر مخفی………………………………………………………………………………………… 72

شکل 4-3 تصویر پنهان نگاری شده………………………………………………………………………….. 73

شکل 4-4 تصویر مخفی استخراج شده………………………………………………………………………. 73

شکل 4-5 تصویر پنهان نگاری شده توسط الگوریتم DWT-SVD پیشنهاد شده…………………….. 74

شکل 4-6 تصویر پنهان نگاری شده توسط الگوریتم زارعی…………………………………………….. 74

شکل 4-7 حمله Salt & paper بر روی الگوریتم DWT-SVD پیشنهاد شده……………………….. 75

شکل 4-8 حمله Salt & paper بر روی الگوریتم زارعی……………………………………………….. 75

شکل 4-9 حمله Rotation بر روی الگوریتم DWT-SVD پیشنهاد شده…………………………….. 76

شکل 4-10 حمله Rotation بر روی الگوریتم زارعی ………………………………………………….. 76

شکل 4-11 حمله gaussianبر روی الگوریتم DWT-SVD پیشنهاد شده……………………………. 76

شکل 4-12 حمله gaussianبر روی الگوریتم زارعی…………………………………………………….. 77

شکل 4-13 حمله Croppingبر روی الگوریتم DWT-SVD پیشنهاد شده…………………………… 77

شکل 4-14 حمله Croppingبر روی الگوریتم زارعی…………………………………………………… 77

 

مقدمه

پیشرفت سریع اینترنت و انقلاب اطلاعات دیجیتالی باعث تغییرات مهمی در كل جامعه شده است. داده های مولتی مدیا [1]كه در فرمت های دیجیتالی موجودند (تصویر، ویدئو، صدا) زمینه های چالش برانگیزی از نوآوری را باز كرده اند. نرم افزارهای ساده كاربردی و كاهش قیمت وسایل دیجیتالی این امكان را برای همه ی مردم در سراسر جهان فراهم كرده كه داده های مولتی مدیا را براحتی ایجاد و ویرایش كنند.

پهنای باند ارتباطات اینترنتی و انتقال تقریباً بدون خطای اطلاعات ایجاد كپی های یكسان از داده ها را آسان كرده است، به عكس فایل های آنالوگ (نوارهای كاست، نوارهایVHS )، فایل های دیجیتالی بر اثر
كپی های زیاد كیفیتشان كم نمی شود، در نگاه اول این مزیت فایل های دیجیتالی به نوع آنالوگ آن است  ولی اشكال در حفظ حقوق كپی رایت[2] می باشد.[6]

روش های قدیم حقوق كپی رایت برای محافظت از داده های مولتی مدیا دیگر كافی نیست یک مكانیسم
ساده ی حفاظت كه براساس تعبیه اطلاعات در بیت های سرآمد  یک فایل دیجیتالی بود، ناکارآمد شده زیرا این اطلاعات می تواند به آسانی با تغییر در فرمت داده بی اثر شود بدون آنکه هیچ اثری روی كیفیت فایل بگذارد.

رمزگذاری[3] یک فایل مولتی مدیای دیجیتالی از دسترسی داشتن به آن فایل تا زمانی كه كلید آشكار سازی مناسب را در اختیار نداشته باشند جلوگیری می كند، بنابراین مؤلف می تواند برای تحویل مولتی مدیا بصورت قابل مشاهده پول دریافت كند و هر مشتری كه حق تایپ را پرداخت كرده قادر خواهد بود فایل دریافت شده را بطور مناسب رمزگشایی كرده و استفاده نماید، اما اشكال در این است كه وقتی یكبار فایل مولتی مدیا رمز گشایی شد آن فایل می تواند بدون مانع مكرراً كپی شده و توزیع گردد.[6]

پنهان نگاری[4] دیجیتالی یک راه حل دیگر را برای حل این مشکل فراهم می کند. پنهان نگاری معادل فارسی واژه ی استگانوگرافی می باشد که در اصل کلمه ای یونانی بوده و از دو کلمهSteganos  به معنای پنهان کردن و Graphy به معنای نوشتن تشکیل شده است.[7,8] اساس پنهان نگاری بر این فرض استوار است که پیام پنهان شده در اسناد یا تصویر توسط شخص سوم قابل تشخیص و یا بازیابی نباشد. پوشش
می تواند یک فایل صوتی، صدا، متن و یا ویدئو و … باشد.

با توجه به اینکه پنهان نگاری در طیف گسترده ای از رسانه های دیجیتالی و با اهداف خاصی طراحی
می شوند، لذا با توجه به موارد کاربردی در دسته های مختلفی طبقه بندی می شوند. با وجود تفاوت در اعمال روش های پنهان نگاری دیجیتال، همه روش ها در داشتن امنیت بالا دارای نقطه اشتراک هستند با توجه به دامنه وسیع کاربرد تکنیک های پنهان نگاری آنها را می توان به صورت زیر طبقه بندی نمود:

طبقه بندی با توجه به حوزه کاری[5] (حوزه فرکانس[6] یا حوزه مکان[7]) با توجه به نوع اسناد[8] (متن، صدا و تصویر) و با توجه به ادارک و آگاهی انسانی[9] (سیستم بینایی و یا شنوایی)؛ با توجه به برنامه های کاربردی[10] (مبتنی بر منبع یا مبتنی بر مقصد).[9]

استگانوگرافی دارای روش های گسترده ای برای مخفی كردن اطلاعات در رسانه های مختلف است. در میان این روش ها می توان به جوهرهای نامرئی، امضای دیجیتالی، كانالهای پیچیده و ارتباطات طیف گسترده اشاره كرد. امروزه به خاطر وجود تكنولوژی پیشرفته از استگانوگرافی در متن، تصویر، صدا، سیگنالها و خیلی رسانه های دیگر استفاده می كنند. با این حال استگانوگرافی دارای عیوبی نیز می باشد. به طور مثال، برای فرستادن چند بیت اطلاعات، احتیاج به فرستادن تعداد بسیار زیادی بیت بدون اطلاعات هستیم و تلفات آن زیاد است. یا اینكه به محض لو رفتن الگوریتم یک روش، دیگر از آن روش نمی توان در مخفی كردن اطلاعات استفاده كرد.[2] به صورت كلی در سیستم های اختفاء اطلاعات سه عنصر مقاومت، امنیت[11]، و ظرفیت[12] دخیل هستند. در روش های پنهان نگاری عناصر ظرفیت و امنیت اهمیت اصلی را دارند. تصاویر مهمترین رسانه مورد استفاده به خصوص در اینترنت هستند و درك تصویری انسان از تغییرات در تصاویر محدود است. تصاویر نوعی رسانه پوششی مناسب در پنهان نگاری محسوب
می شوند و الگوریتم های پنهان نگاری متعددی برای ساختارهای مختلف تصاویر ارائه شده است.[2] به طور كلی روش های پنهان نگاری در تصویر از الگوریتم جاسازی[13] بیت ها و الگوریتم استخراج[14] تشكیل شده اند. برخی روش های روش های رایج در استگانوگرافی فایلهای تصویری عبارتند از [10] :

1. جایگزینی بیت کمترین ارزش[15] (LSB)
2. همبستگی بر پایه آستانه[16]
3. همبستگی بر پایه مقایسه[17]
4. روش طیف گسترده[18]
5. مقایسه ضریب باند متوسط[19]  DCT [20]
6. مقایسه – همبستگی مستقر در باند متوسط DCT [21]
7. طیف گسترده در دامنه موجک[22]

با توجه به کارهای گذشته ای که در این زمینه انجام شده است، در این تحقیق قصد داریم تا
الگوریتم های پنهان نگاری در تصاویر دیجیتالی با بهره گرفتن از تجزیه مقدار منفرد را توسعه دهیم. برای این منظور از روش های پنهان نگاری ترکیبی که شامل تجزیه مقدار منفرد و تبدیل موجک گسسته می باشد استفاده خواهیم کرد.

[1] . Multimedia

[2] . Copyright

[3] . Encryptography

[4] . Steganography

[5] .Application domain

[6] . Frequency domain

[7] . Spatial domain

[8] . Type of document

[9] . Human perception

[10] . Application

[11] . Security

[12] . Capacity

[13] . Embedding

[14] . Extraction

[15] . Least Significant Bit substitution

[16] . Threshold-Based Correlation

[17] . Comparison-Based Correlation