1-1. ضرورت و اهمیت موضوع……………………………………………………………………………….. 3
1-2. بیان مسأله………………………………………………………………………………………………………. 4
1-3. هدف………………………………………………………………………………………………………………. 5
فصل دوم: مروری بر متون گذشته
مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………… 7
2-1. تعریف عایق…………………………………………………………………………………………………….. 7
2-2. انواع عایق‌های رطوبتی……………………………………………………………………………………… 8
2-3. عایق‌های رطوبتی پیش ساخته…………………………………………………………………………… 9
2-3-1. عایق‌های رطوبتی بام با اصلاح كننده app……………………………………………………… 11
2-3-2. عایق‌های رطوبتی بام با اصلاح كننده SBS……………………………………………………. 14
2-4. فیلر یا پركننده……………………………………………………………………………………………….. 14
2-5. قیر: خواص، ساختار………………………………………………………………………………………. 15
2-5-1. ساختمان شیمیایی قیر………………………………………………………………………………… 16
2-5-2. آسفالتن‌ها…………………………………………………………………………………………………. 18
2-5-3. آروماتیك‌های قطبی (رزین‌ها)……………………………………………………………………… 18  
2-5-4. آروماتیك‌های نفتی…………………………………………………………………………………….. 19
2-5-5. اشباع‌ها (پارافین‌ها)…………………………………………………………………………………….. 19
2-6. معایب عایق‌ها………………………………………………………………………………………………… 20
2-7. تاریخچه اصلاح قیر………………………………………………………………………………………… 21
2-7-1. علل اصلاح ویژگی‌های قیر………………………………………………………………………….. 21
2-7-2. علل استفاده از افزودنی‌ها در قیر………………………………………………………………… 22
2-8. انواع پلیمر…………………………………………………………………………………………………….. 25
2-8-1. ترموست‌ها………………………………………………………………………………………………… 25
2-8-2. پلیمر ترموپلاستیك…………………………………………………………………………………….. 25
2-8-2-1. تعریف پلی پروپیلن PP……………………………………………………………………………. 25
2-8-2-2. خواص فیزیكی و شیمیایی پلی‌پروپیلن………………………………………………………. 26
2-9. اصلاح قیر توسط پودر لاستیك……………………………………………………………………….. 27
2-9-1. تعریف پودر لاستیك…………………………………………………………………………………… 28
2-9-2. بازیافت لاستیك‌های فرسوده برای تولید پودر لاستیك…………………………………… 29
2-9-3. روش‌های بازیافت تایرهای ضایعاتی……………………………………………………………. 31
2-9-3-1. خرد كردن…………………………………………………………………………………………….. 31
2-9-3-1-1. خردسازی در دمای معمولی……………………………………………………………….. 31
2-9-3-1-2. پیرولیز……………………………………………………………………………………………… 32
2-9-3-1-3. خرده‌سازی برودتی……………………………………………………………………………. 32
2-9-4. استفاده از پودر لاستیک در اصلاح آسفالت…………………………………………………… 33
2-9-4-1. لاستیک خرد شده…………………………………………………………………………………… 33
2-9-5. استفاده از پودر لاستیک در بتون‌های سیمانی……………………………………………….. 34
2-9-6. ساختار لاستیك‌ها و الاستومرها………………………………………………………………….. 34
2-9-6-1. خاصیت الاستومرها……………………………………………………………………………….. 35
2-9-6-2. تشكیل لاستیك……………………………………………………………………………………….. 35
2-9-6-3. واكنش بین لاستیک و قیر………………………………………………………………………… 36
2-9-7. گوگرد………………………………………………………………………………………………………. 37
2-9-7-1. استفاده از گوگرد در صنعت…………………………………………………………………… 39
2-9-7-2. تاریخچه استفاده از گوگرد در صنعت……………………………………………………… 39
2-9-7-3. برهمكنش گوگرد با قیر…………………………………………………………………………… 40
2-9-8. بنتونیت……………………………………………………………………………………………………… 42
2-9-8-1. اثر بنتونیت در قیر………………………………………………………………………………….. 43 
فصل سوم: مواد و روش‌ها
3-1. مواد شیمیایی و تجهیزات دستگاهی………………………………………………………………….. 45
3-1-1. مواد شیمیایی، استانداردها و نمونه‌های حقیقی………………………………………………. 45
3-1-1-1. قیر پایه…………………………………………………………………………………………………. 45
3-1-1-2. پلیمر پلی‌پروپیلن…………………………………………………………………………………….. 45
3-1-1-3. گوگرد………………………………………………………………………………………………….. 45
3-1-1-4. بنتونیت…………………………………………………………………………………………………. 46
3-1-1-5. تالك……………………………………………………………………………………………………… 46
3-1-1-6. پودر لاستیك…………………………………………………………………………………………. 46
3-2. روش كار……………………………………………………………………………………………………… 46
3-2-1. مرحله اول نمونه‌سازی: اختلاط قیر و پودر لاستیك………………………………………. 47
3-2-2. مرحله دوم نمونه‌سازی: افزودن گوگرد به مخلوط قیر و پودر لاستیك……………. 48
3-2-2-1. آماده‌سازی مخلوط قیر و پودر لاستیک و گوگرد………………………………………. 49
3-2-3. مرحله سوم نمونه‌سازی: افزودن پودر روغنی بنتونیت به مخلوط قیر و پودر لاستیک و گوگرد   50
فصل چهارم: نتایج
4-1. اثر پودر لاستیک بر ویژگی‌های قیر………………………………………………………………….. 54
4-1-1. آزمایش نقطه نرمی (Softening point)…………………………………………………………… 54
4-1-2. آزمایش پایداری حرارتی (Flow)………………………………………………………………….. 55
4-1-3. آزمایش درجه نفوذ (Pentration)………………………………………………………………….. 56
4-1-4. آزمایش انعطاف‌پذیری در سرما (Cold bending)…………………………………………… 57
4-2. اصلاح قیر لاستیكی توسط گوگرد……………………………………………………………………. 58
4-2-1. آزمایش نقطه نرمی (Softening point)………………………………………………………….. 58

 

4-2-2. آزمون تعیین درجه نفوذ  (Pentration)………………………………………………………….. 59
4-2-3. آزمایش پایداری حرارتی (Flow)………………………………………………………………….. 61
4-2-4. آزمایش انعطاف‌پذیری در سرما (Cold bending)…………………………………………… 62
4-3. بررسی تغییرات بعد از افزودن پودر روغنی بنتونیت به مخلوط قیر- پودر لاستیك- گوگرد  63
4-3-1. آزمایش نقطه نرمی (Softening point)…………………………………………………………… 63
4-3-1-1. نمونه حاوی 7% پودر لاستیک و 5% گوگرد……………………………………………….. 63
4-3-1-2. نمونه حاوی 7% پودر لاستیک و 7% گوگرد……………………………………………….. 64
4-3-2. آزمایش پایداری حرارتی (Flow)………………………………………………………………….. 65
4-3-2-1. نمونه حاوی 7% پودر لاستیک و 5% گوگرد……………………………………………….. 65
4-3-2-2. نمونه حاوی 7% پودر لاستیک و 7% گوگرد……………………………………………….. 65
4-3-3. آزمایش انعطاف‌پذیری در سرما (Cold bending)…………………………………………… 66
4-3-3-1. نمونه حاوی 7% پودر لاستیک و 5% گوگرد……………………………………………….. 66
4-3-3-2. نمونه حاوی 7% پودر لاستیک و 7% گوگرد……………………………………………….. 67
4-3-4. آزمایش تعیین درجه نفوذ (Pentration)…………………………………………………………. 68
4-3-4-1. نمونه حاوی 7% پودر لاستیک و 5% گوگرد……………………………………………….. 68
4-3-4-2. نمونه حاوی 7% پودر لاستیک و 7% گوگرد……………………………………………….. 68
فصل پنجم: بحث و پیشنهادات
5-1. قیرهای حاوی پودر لاستیك……………………………………………………………………………. 71  
5-2. نمونه‌های حاوی 7% پودر لاستیک و گوگرد………………………………………………………. 72  
5-3. نمونه حاوی پودر لاستیك، گوگرد و بنتونیت…………………………………………………….. 74  
منابع…………………………………………………………………………………………………………………… 76
خلاصه انگلیسی……………………………………………………………………………………………………. 83
خلاصه فارسی
ضد آب كردن تأسیسات، بخصوص آنهایی كه در معرض رطوبت و خوردگی قرار دارد از مهمترین كارهایی است كه در ساختمان‌سازی و راه‌سازی مورد توجه قرار می‌گیرد. در واقع استفاده از عایق‌های رطوبتی یكی از راهكارهای اساسی در ماندگاری و حفظ ابنیه ساختمانی و جلوگیری از نفوذ آب در پوشش‌ها می‌باشد. این عایق‌ها پایه قیری بوده و معمولاً از مخلوط چند نوع قیر و مواد افزودنی مختلف مانند: مواد پلیمری، الیاف بافته و نبافته ساخته می‌شود. از معایب عایق‌های معمول: كم بودن طول عمر مفید و گران بودن این عایق‌ها، تجزیه شدن در برابر اشعه ماوراء بنفش، پوسیدگی به مرور زمان، پارگی در اثر نشت‌های احتمالی و آلودگی محیط زیست می‌باشد. لذا در این تحقیق سعی شد با به كار بردن ضایعاتی از قبیل گوگرد و بنتونیت و پودر لاستیک این مشكلات برطرف گردد و باعث كمك به محیط زیست شود.
در این تحقیق مشخص شد افزایش گوگرد به مخلوط قیری عایق موجب: 1- افزایش پایداری در گرما 2- افزایش انعطاف‌پذیری در سرما 3- عدم نفوذپذیری آب و حساسیت پایین در برابر تغییرات دما می‌باشد كه این ویژگی‌ها احتمالاً به دلیل تشكیل تعدادی پیوند عرضی بین گوگرد و پودر لاستیک و قیر می‌باشد. افزودن پودر روغنی بنتونیت نیز در كنار گوگرد به مخلوط قیری عایق باعث 1- كاهش نسبت جرم به حجم مخلوط قیری عایق و 2- افزایش انعطاف‌پذیری در سرما 3- كاهش هزینه تولید و افزایش طول عمر عایق می‌شود.
كلید واژه: خوردگی، عایق‌های پایه قیری، مواد پلیمری، انعطاف‌پذیری، پیوند عرضی، نفوذپذیری.

1-1. ضرورت اهمیت موضوع
عایق رطوبتی چیست؟
عایق­های رطوبتی از مواد ساختمانی بسیار مهم هستند که نقش اساسی در ماندگاری و حفظ ابنیه ساختمانی دارند. این عایق­ها معمولاً از مخلوطی از چند نوع قیر و مواد افزودنی مختلف مانند فیلر (تالک، …) مواد پلیمری، الیاف بافته و نبافته پلیمری و معدنی ساخته می­شوند.
دلایل استفاده از عایق­های رطوبتی، ضد آب کردن تأسیسات و تجهیزات مورد نظر بخصوص آنهایی که در معرض رطوبت قرار دارند، می­باشد. در میان این عایق­ها، عایق­های پایه قیری به دلیل سهولت تهیه و خواص چسبندگی خوب کاربرد وسیع‌تری از سایرین دارند. عایق­های پایه قیری بسته به کاربرد و شرایط محیطی به کار برده شده از قیرهایی با نقطه نرمی و درجه نفوذ متفاوت ساخته می­شوند. در واقع عایق­های رطوبتی از اجزاء بسیار مهم در ابنیه و سیستم‌های ضد خوردگی می­باشد.
از معایب عایق­های معمول کم بودن طول عمر مفید (ترمیم متناسب آن با مشکلات اجرائی زیاد و هزینه­ های قابل توجه­ای همراه است) گران بودن این عایق­ها (عایق­هایی که دارای مواد اولیه خارجی می­باشند در موقع ترمیم محل آسیب دیده از سایر جاها بالا می­زند) تجزیه شدن بر اثر اشعه UV و پوسیدگی به مرور زمان و پارگی در اثر نشست­های احتمالی و آلودگی محیط زیست می­باشند که بسیار از این موارد از استحکام کششی و انعطاف‌پذیری آنها نشأت می­گیرد.
عایق­ها چه از تنوع جنس چه از نظر کاربردی و ساختاری انواع گوناگونی دارند از نظر کاربردی عایق­ها می­توانند به عنوان عایق صدا، گرما و سرما (حرارتی) رطوبت، ضربه­گیر و لرزه­گیر عمل کنند که به تناسب وظیفه ­ای که برای آنها تعریف می­ شود ساختار و نوع و جنس آنها متفاوت است.
1-2. بیان مسأله
آلودگی هوا از مسائلی است كه همواره مورد نظر بوده و وجود گوگرد مازاد در پالایشگاه‌های  گاز كشور توجه به كاربردهای جدید آنرا ضروری ساخته است. استفاده از مواد پلیمری در دنیای فعلی روز به روز افزایش یافته است. این در حالی است که عدم بازگشت مجدد این مواد به چرخه تولید از مشکلات زیست محیطی محسوب می‌شود. مثلاً لاستیک‌ها به دلیل گرما سختی قابلیت ذوب مجدد ندارند و بازیافت آنها کار دشوار است. همچنین گوگردزدایی مواد نفتی به منظور کاهش آلودگی هوا از مسائلی است که همواره مورد نظر بوده است و وجود گوگرد مازاد در پالایشگاه‌های گاز کشور توجه به کاربردهای جدید آن را ضروری ساخته است. هدف اصلی این کار استفاده از لاستیک‌های ضایعات و تایرهای پودرشده و همچنین گوگرد در تهیه مخلوط‌های آسفالتی و بهبود برخی از ویژگی‌های فنی مخلوط‌های آسفالتی می‌باشد در این تحقیق پس از بررسی عیوب عایق‌های معمولی نظیر ترک خوردگی، موج ‌دار شده و ترک خوردگی انعکاسی که ناشی از تکنیک‌های متفاوت طراحی و ساختار شیمیایی ترکیب عایق‌های معمولی دانسته شده‌اند. پودر لاستیک و گوگرد اصلاح شده با قیر 70/60 در حذف یا کاهش این معایب مورد بحث قرار می‌گیرد و ویژگی عایق اصلاح شده با این مواد افزودنی از جمله مقاومت مکانیکی بالا و نفوذناپذیری در دماهای مختلف و نیز آنالیز مکانیکی دمایی- دینامیکی پلیمر اصلاح شده با عایق مربوطه مورد توجه قرار گرفته است.
همچنین سعی شده است از خاک تصفیه روغن نیز برای برطرف ساختن عیب ذکر شده در مورد عایق‌ها استفاده کرد چرا که بنتونیت به دلیل خواص نرم بودن و تورم‌پذیری کلوئیدی و پلاستیک بودن و چسبندگی و اصلاح کننده خوبی به شمار می‌روند.
1-3. اهداف
هدف اصلی در این پژوهش از افزودن گوگرد و پودر لاستیک و بنتونیت برای اصلاح تمامی خواص شیمیایی و مکانیکی و فیزیکی عایق­های پیش ساخته و همچنین به دست آوردن ساختار تأثیر گوگرد و خاک تصفیه روغن بر روی عایق‌های رطوبتی و در نهایت پایین آوردن هزینه‌های تولید و کاهش آلودگی محیط زیست می‌باشد.
مقدمه
یکی از مشکلات اساسی سازه‌ها مشکل رطوبت و نم می‌باشد که موجب خسارات بسیار و گاهی جبران‌ناپذیر برای این سازه‌ها و ساختمان‌ها می‌شود. یکی از راه‌های مقابله با این مشکل عایق‌های رطوبتی است. انواع عایق‌های رطوبتی عبارتند از: 1- قیر گونی 2- استفاده از زائدات کشاورزی مانند کاه به جای گونی 3- عایق رطوبتی پیش ساخته 4- پوشش‌های قیر اصلاح شده، استفاده از پلیمرو لاستیک در قیر می‌باشد. (30)
از انواع کاربردهای قیر، عایق‌های رطوبتی پیش ساخته می‌باشد. ساختار عایق‌های رطوبتی علاوه بر قیر شامل الیاف تقویت کننده مانند الیاف پلی‌استر ترموپلاست (PET)، شیشه، یا متشکل از دو نوع الیاف متفاوت هستند.
2-1. تعریف عایق
شكل 2-1. عایق رطوبتی
بطور کلی مواد عایق به موادی گفته می‌شود که انتقال حرارت، صوت، رطوبت و انرژی را ازمحلی به محلی دیگر به تأخیر انداخته و یا متوقف سازند. بنابراین مواد عایق باعث کاهش تلفات انرژی می‌شوند.
عایق به طور کلی به سه دسته تقسیم می‌شوند: (30 و47)
1- عایق‌های گرمائی هدایتی (حرارتی) عایق حرارتی مواد و مصالحی هستند که مقاومت زیادی در مقابل عبور گرما دارند و می‌توان به وسیله‌ی آنها تا آنجا که ممکن است از انتقال حرارت محل گرم شده یا لوله‌های حامل آب گرم یا کانال‌ها و … جلوگیری و از اتلاف سوخت جلوگیری نمود.
2- عایق‌های گرمائی تشعشعی یا عایق‌های فلزی  این عایق‌ها که در سطح دیوارها و سقف ساختمان بکار برده می‌شود، از صفحات فلزی براق نظیر آلومینیوم و برنز و مس می‌باشند و عمل آن‌ ها انعکاس و جلوگیری از نفوذ اشعه آفتاب به داخل سطوح ساختمانی می‌باشد.
3- عایق‌های رطوبتی رطوبت موجب بالا بردن ضریب هدایت و تقلیل ضریب عایق بودن عایق‌های هدایتی می‌شود. لذا برای جلوگیری از نفوذ رطوبت در عایق‌های سطوح ساختمانی (نظیر دیوار و سقف) و عایق لوله‌های حامل سیال گرم یا سرد و همچنین برای جلوگیری از نفوذ رطوبت زمین به لوله‌های فلزی و زنگ‌زدگی آن‌ ها می‌بایستی از عایق‌های رطوبتی استفاده کرد. (30 و 23 و 7)
2-2. انواع عایق‌های رطوبتی
1- پوشش قیر و گونی که رایج‌ترین نوع عایق رطوبتی در ایران است، چنین پوشش‌هایی کم دوام‌اند و هر چند سال یکبار به تعمیر و پوشش دوباره نیاز دارند. از طرف دیگر، گونی مورد مصرف در عایق‌کاری از خارج وارد می‌شود.
2- استفاده از زواید کشاورزی از جمله کاه به جای گونی که در مناطق روستایی انجام می‌شود از پوشش قیر گونی دوام کمتری دارند و برای ساختمان‌های دایمی شهری مناسب نیستند.
3- با عایق‌های رطوبتی پیش ساخته می‌توان بسیاری از مشکلات عایق‌کاری رطوبتی را حل کرد. دانش عایق رطوبتی (ایزوگام) از اوایل دهه 1350 وارد ایران شد و بتدریج به دلیل تاب کششی زیاد و پایداری در برابر عوامل جوی و ارزبری کم مورد توجه و استقبال خوب مصرف کنندگان قرار گرفت و بتدریج توانست جای عایق‌های سنتی (کاهگل، قیرگونی) را گرفته و با پیشرفت صنعت ساختمان بر کیفیت تولید و استفاده آن افزوده گردید.
4- نوع دیگر پوشش‌های بام رایج در دنیا پوشش‌های قیر اصلاح شده است. استفاده از پلیمر لاستیک در قیر باعث بهتر شدن خواص آن می‌شود. بدین ترتیب که با افزایش درجه نرمی و کاهش نقاط شکنندگی قیر دوام زیاد می‌گردد. (8)
2-3. عایق‌های رطوبتی پیش ساخته

چکیده

مشتقات رنگ های آزو سنتزی تهیه می شوند که دارای گروه عاملی N=N  می باشند و کاربرد اصلی آنها در صنایع غذائی و  نساجی است. قسمت آروماتیکی تعیین کننده رنگ است.

در این کار از الگوریتم کلونی مورچه و مدل رگرسیون خطی جهت پیشگویی λmax یک سری30- تایی از مشتقات رنگ های آزو استفاده شده است. در ابتدا پس از بهینه سازی ساختار مولکولی توسط نرم افزار Hyper Chem، در مجموع 1521 توصیف کننده  به وسیله نرم­افزارهای Hyper Chem و Dragon محاسبه گردید. توصیف کننده ها به عنوان ورودی به برنامه الگوریتم مورچه داده شدند. به منظور به دست آوردن بهترین نتیجه با درصد خطای پایین و توصیف کننده های مناسب، برنامه الگوریتم مورچه را چند بار اجرا کرده و در اجراهای مختلف  پارامترهای آن از جمله تعداد مورچه های اولیه، پارامتر تبخیر و تعداد دورها بهینه شدند. 5 توصیف کننده که بالاترین همبستگی را با λmax رنگ های آزو داشتند، توسط الگوریتم مورچه انتخاب شدند. از این توصیف کننده های انتخاب شده، برای ساختن مدل خطی مناسب جهت پیشگویی λmax  ترکیبات مورد نظر استفاده  شد. این روش نتایج خوبی را در هر دو سری آموزش (9346/0=2R) و پیشگویی (8419/0=2R) فراهم آورد. با توجه به موارد ذکر شده، معلوم گردید الگوریتم مورچه طراحی شده روشی مناسب جهت انتخاب توصیف کننده ها برای مدل سازی و پیشگوییλmax  مشتقات رنگ های آزو می­باشد.

 

کاپساسین ماده داروئی است که از فلفل قرمز استخراج می شود و مصارف داروئی ازجمله درمان انواع سرطان، آرتروز، رماتیسم مفصلی، زخم معده دارد.

با بهره گرفتن ازروش های آموزش آماری ماشین یک رابطه کمی ساختار- فعالیت برای کاپساسین برقرار شده است .99 مولکول کاپساسین مطابق روش قسمت اول رسم شد و  1206 توصیف کننده محاسبه گردید.

برای کاهش تعداد توصیف کننده ها ابتدا از روش های PCA، ICA و Fuzzy Clustering استفاده کردیم که صحت از حدود 62-61% بالاتر نرفت. در رهیافت دیگری از تئوری اطلاعات و معیار” بیشترین ارتباط، کمترین تقلیل پذیری” استفاده شد و پس از بهینه سازی توصیف کننده ها 100 توصیف کننده انتخاب شد. در مرحله بعد مجموع توصیف کننده ها با بهره گرفتن از الگوریتم Wrapper بهینه سازی شد که مجموعا 13  توصیف کننده انتخاب شد و صحت برای طبقه بندی به پنج دسته  فعالیت بسیار ضعیف ،  ضعیف، متوسط ، خوب و فعالیت عالی84% بدست آمد.در کارهای قبلی ]72[ تنها با تقسیم مولکول به سه قسمت و طبقه بندی به فعال و غیر فعال، صحت نزدیک به 80% آمده بود. اما در کار حاضر بدون تقسیم بندی مولکولی و با تکیه به روش های محاسباتی صحتی بالاتر از کارهای سابق به دست آمد که نشانگر مناسب بودن و برتری روش های تئوری اطلاعات و SVM بر روش های قدیمی تر می باشد.

1 مقدمه

بشر هوشمند و صاحب تفكر همیشه برای یافتن راهی كه زندگی­ اش را متحول و كامل گرداند، از طبیعت الهام گرفته است.

 

با گذشت قرن ها، احساس نیاز به الهام گرفتن از طبیعت اسرارآمیز و دوست داشتنی و صد البته منظم، قانونمند و دارای شعور فطری، شدت پیدا كرده است. به گونه ای كه از ریزترین موجودات همچون ویروس تا غول آساترین كهكشان ها، برای انسان كه همیشه در تكاپوی حقیقت و دانش است، همه، معلمان و راهنمایان خوبی محسوب گردیده­اند، چرا كه طبیعت همیشه رو به سوی كمال دارد.

آنچه كاملاً مشهود است، به نظر می آید جهان هستی از جزء تا كل با یک حركت آرام ولی پیوسته كه به ظاهر تصادفی است رو به یک نقطه بهینه درحال حركت است. در حقیقت طبق نظریه داروینی، طبیعت در حال بهینه كردن مسائل است.

به طور مثال اگر بخواهیم حجم معینی آب را از كوهستان به دریا منتقل كنیم و تمام ویژگیها و معادلات مربوط به سختی، نوع، دما، جنس و سایر مشخصات آب و محیط اطراف را تعیین كرده و با این معادلات مسیر را بیابیم دقیقاً به همان مسیر جویبارها و رودخانه­ها می­رسیم كه در طبیعت جریان دارند.

بدیهی است كه خداوند معلمی است كه دانش آموزش، انسان را از طریق نشانه­ هایش در طبیعت به طور كامل هدایت می­كند.

هم اكنون كار روی توسعه سیستم­های هوشمند با الهام از طبیعت، از زمینه ­های پرطرفدار هوش مصنوعی است. الگوریتم ژنتیك[1] كه با بهره گرفتن از ایده تكامل داروینی و انتخاب طبیعی مطرح شده روش بسیار خوبی برای یافتن مسائل بهینه­سازی است. ایده تكاملی داروینی بیانگر این مطلب است كه هر نسل نسبت به نسل قبل دارای تكامل است و آنچه در طبیعت رخ می­دهد، حاصل میلیون­ها سال تكامل نسل به نسل موجوداتی مانند مورچه است.

حشراتی مانند مورچه، موریانه، زنبور كه به صورت كلونی زندگی می­كنند، بر رفتار به ظاهر بی­نظم­شان نظم و قانونمندی خاصی حكمفرماست كه دانشمندان و محققان را به خاطر این پیچیدگی منظم و راهگشا در حل مسائل بهینه­سازی، شیفته خود ساخته است.

 

1-2 كمومتریكس

بدست آوردن داده تجزیه­ای یكی از مراحل اصلی تجزیه می­باشد، تا اواخر دهه پنجاه قرن بیستم این مرحله به عنوان مشكل­ترین بخش یک تجزیه به حساب می­آمد، همچنین زمان عمده یک تجزیه شیمیائی مربوط به جمع­آوری داده ­های تجزیه­ای می­شد.

اما ازآغاز دهه شصت قرن بیستم، زمانی كه دستگاه­های مدرن وارد آزمایشگاه­ها و مراكز تحقیقاتی گردید، این مشكل برطرف شد و در نتیجه استفاده از چنین دستگاه­های پیشرفته تعداد زیادی داده از یک نمونه بدست می­آید. جهت ثبت و ذخیره­سازی چنین داده ­های وسیعی نیاز به وسیله­ای بود كه بتواند از عهده چنین كاری برآید، به طور همزمان با ظهور دستگاه­های پیشرفته تعداد زیادی داده از یک نمونه بدست آمد و استفاده از كامپیوتر نیز به عنوان ابزاری جهت ثبت و ذخیره داده ­های حاصل از یک تجزیه شیمیائی رشد چشمگیری یافت، در نتیجه اتصال كامپیوتر به دستگاه­های آزمایشگاهی ثبت و ذخیره نمودن داده ­ها كه قبلاً به عنوان مشكل­ترین بخش یک تجزیه بوده تبدیل به ساده­ترین مرحله گردید. ولی مشكل دیگری كه به دنبال چنین پیشرفتی، ظاهر گردید، نحوه برخورد با چنین حجم وسیعی از داده بود كه باید به اطلاعات تبدیل می­شدند.

برای مدت­های طولانی، ریاضی و آمار برای تفسیر نتایج آزمایش­ها به كار گرفته می­شدند. ولی با ظهور نرم­افزارهای پیشرفته رایانه ای تحول شگرفی در نحوه استفاده ریاضی و آمار در حل مسائل شیمیایی به وجود آمد. به طوری كه استفاده از ریاضی ، آمار و كامپیوتر در شیمی منجر به ظهور شاخه­ای جدید به نام كمومتریكس[2] گردید. اگرچه شیمی­دانهای تجزیه بیش از سایر همکارانشان با این شاخه آشنا هستند و از آن بهره می­برند، ولی در رشته­های مرتبط با شیمی از جمله علوم داروئی، بیوشیمی و غیره نیز كاربردهای فراوانی دارد ]5-1[.

برای اولین بار در سال 1971 سوانت ولد[3] اصطلاح “كمومتریكس” را به كار برد و آن را هنر استخراج اطلاعات شیمیائی از داده ­های تجزیه­ای دانست . در سال 1974 با همكاری كوالسكی[4] انجمن بین ­المللی كمومتریكس تأسیس شد ]6[.

در سال 1982 كوالسكی و فرانك[5] كمومتریكس را شاخه­ای از علم شیمی كه در طراحی آزمایش­های بهینه­سازی، برقراری ارتباط بین نتایج تجربی با متغیرهای آزمایش و همچنین استخراج اطلاعات از سیستم­های شیمیایی با بهره گرفتن از ریاضی، آمار و كامپیوتر تعریف كردند ]7[.

ماسارت[6]، كمومتریكس را یک روش شیمیائی می­داند كه از منطق ریاضیات و آمار برای رسیدن به اهداف زیر بهره می­جوید ]8[:

• طراحی با انتخاب فرایندهای تجربی بهینه شده
• دسترسی به حداكثر اطلاعات مناسب شیمیائی از طریق داده­ های تجربی
• بدست آوردن اطلاعات در زمینه سیستم­های شیمیائی

براون[7] سردبیر مجله كمومتریكس معتقد است كمومتریكس قسمتی از علم شیمی است كه كوشش در پاسخگوئی به سوالات مربوط به سنجش­های شیمیائی دارد ]9[. سوالاتی از قبیل:

• اندازه ­گیری كجا و چگونه باید انجام پذیرد؟
• سیگنال[8] و نویز[9] كدامند؟
• چگونه می­ توان از اندازه ­گیری، اطلاعات مناسب را بدست آورد؟
• منشأ خطاها در نتایج حاصل از اندازه ­گیری­ها چیست؟

انجمن بین ­المللی كمومتریكس (ICS) تعریف جامعی از كمومتریكس ارائه می­دهد. براساس تعریف این انجمن كمومتریكس علم برقراری ارتباط بین سنجش­های انجام شده بر روی یک سیستم یا فرایند شیمیائی و حالتی از سیستم می­باشد.

1-1 مقدمه………………………………… 3

2-1 بیان مسأله……………………………….. 4

3-1  ضرورت پژوهش…………………………………. 8

4-1  اهداف پژوهش………………………………….. 9

5-1  فرضیه‌های پژوهش………………………………….. 9

6-1 متغیرها‌ی پژوهش………………………………….. 10

7-1 تعاریف مفهومی و عملیاتی متغییرها……………………. 10

1-7-1 تعریف مفهومی………………………………… 10

2-7-1 تعریف عملیاتی………………………………… 11

فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه پژوهش

1-2 مقدمه……………………………….. 15

2-2 نگاهی بر پیشینه ی امید……………………………….. 17

3-2 تعریف امید……………………………….. 19

4-2 نظریه امید اسنایدر……………………………….. 19

1-4-2 ابعاد امید در نظریه اسنایدر……………………………….. 20

1-1-4-2 اهداف………………………………… 20

2-1-4-2 تفکر گذرگاه )مسیر های رسیدن به هدف……………………. 21

3-1-4-2 تفکر عامل………………………………… 21

2-4-2 نقش موانع در پرورش امید……………………………….. 22

3-4-2 ناامیدی در نظریه امید اسنایدر……………………………….. 23

5-2 رشد امید……………………………….. 24

6-2 تفاوت امید و خوش بینی………………………………… 25

7-2 خوش بینی، امید و سلامتی………………………………… 26

8-2 راهکارهای تقویت امید……………………………….. 27

9-2 اهمیت افکار و اندیشه انسان………………………………… 28

1-9-2 انوع افکار و اندیشه انسان………………………………… 28

2-9-2 افکار مثبت انسان………………………………… 28

3-9-2 افکار منفی انسان………………………………… 29

10-2 نگاهی بر پیشینه خلق و تعریف آن………………………………… 29

11-2 تفاوت خلق و هیجان……………………………….32

12-2 روش های القای خلق………………………………… 34

1-12-2 تقسیم بندی ثایر از روش های القای خلق………………………………… 34

2-12-2 تقسیم بندی وسرمن(1966) از روش های القای خلق………………… 35

13-2 تکنیک های تصویر سازی ذهنی………………………………… 37

14-2 مبانی عملی موضوع پژوهش………………………………….. 38

1-14-2 پژوهش های انجام شده در خارج از کشور……………………………. 38

2-14-2 پژوهش های انجام شده در داخل کشور……………………………… 41

فصل سوم: روش پژوهش

1-3 مقدمه……………………………….. 45

2-3 روش پژوهش………………………………….. 45

3-3 جامعه آماری، گروه نمونه و روش نمونه ­گیری…………………………. 46

4-3 ابزار گردآوری داده ­ها………………………………. 47

5-3 روش اجرا و چگونگی گردآوری داده ­ها………………………………. 47

1-5-3 روش تصویر سازی ذهنی مثبت (روش آموزشی گروه اول پژوهشی)…….48

2-5-3 روش خواندن جملات مثبت (روش آموزشی گروه اول پژوهشی)…………49

6-3 روش آماری………………………………… 50

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ­ها

1-4 مقدمه……………………………….. 53

2-4 توصیف داده ­ها ……………………………….55

1-2-4 توزیع جمعیت نمونه بر اساس جنسیت…………………………………. 55

2-2-4 توزیع جمعیت نمونه بر اساس سن………………………………… 56

3-2-4توزیع جمعیت نمونه بر اساس دانشکده سال تحصیلی…………….. 57

4-2-4 توزیع جمعیت نمونه بر اساس دانشکده محل تحصیل…………….. 58

5-2-4 آمارهای توصیفی نمرات امید در  گروه­های آزمایش و کنترل……….. 59

3-4 شناسایی داده ­های پرت و بررسی نرمال بودن توزیع نمرات متغیرها…….61

4-4 آمار استنباطی و بررسی فرضیه­ های تحقیق………………………. 63

1-4-4  فرضیه 1. القاء خلق مثبت باعث افزایش امید در دانشجویان می‌شود……. 63

1-1-4-4 بررسی تأثیر القاء خلق مثبت (به شیوه تصویر سازی ذهنی) بر افزایش امید در دانشجویان……… 64

2-1-4-4 بررسی تأثیر القاء خلق مثبت به شیوه خواندن جملات مثبت بر افزایش امید در دانشجویان………69

 

 

2-4-4  فرضیه 2. تأثیرپذیری امید دختران نسبت به پسران ازروش های القای خلق مثبت بیشتر است…….. 72

1-2-4-4 بررسی تفاوت میزان تأثیر القاء خلق مثبت به شیوه تصویر سازی ذهنی بر افزایش میزان امید دانشجویان دختر و پسر…..73

2-2-4-4 بررسی تفاوت میزان تأثیر القاء خلق مثبت به شیوه خواندن جملات مثبت بر افزایش میزان امید دانشجویان دختر و پسر….77

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری

1-5 مقدمه……………………………….. 85

2-5 بحث و نتیجه گیری………………………………… 86

3-5 محدودیت­های پژوهش………………………………….. 90

4-5 پیشنهادها………………………………. 90

1-4-5 پیشنهادهای پژوهشی………………………………… 90

2-4-5 پیشنهادهای کاربردی………………………………… 91

منابع فارسی………………………………… 93

منابع انگلیسی………………………………… 96

چکیده:

هدف این پژوهش بررسی اثر القای خلق مثبت بر افزایش امید در بین دانشجویان دانشگاه بوعلی سینا همدان بود. جامعه آماری این پژوهش را کلیه دانشجویان دانشگاه بوعلی سینا همدان در سال 93- 1392 تشکیل می دادند که تعداد آن­ها 5580 نفر بود. در این پژوهش حداقل دانشجویان برای هر یک از گروه­های آزمایش و گروه کنترل در هر دو گروه A , B 15 نفر انتخاب، برای انتخاب گروه نمونه؛ پرسشنامه امید اسنایدر و همکاران بین 480 نفر از دانشجویان توزیع شد و پس از جمع­آوری و تجزیه و تحلیل، افرادی که نمره امید آن­ها پایین بود جدا شده و از بین آن­ها 60 نفر به صورت تصادفی انتخاب و سپس به روش تصادفی ساده در چهار گروه مورد مطالعه جایگزین شدند .سپس به آزمودنی­های گروه آزمایشی A مهارت تصویرسازی ذهنی در 6 جلسه و به آزمودنی­های گروه B مهارت جملات مثبت طی 6 جلسه آموزش داده شده و پس از آن از هر 4 گروه پس آزمون(پرسشنامه امید اسنایدر و همکاران) گرفته شد،سپس داده ­ها با بهره گرفتن از شاخص ­های آمار توصیفی و نیز تحلیل کواریانس به وسیله نرم­افزار  SPSS تجزیه و تحلیل شد. نتایج بدست­آمده نشان داد که روش القاء خلق مثبت به شیوه تصویرسازی ذهنی و روش القاء خلق مثبت به شیوه خواندن جملات مثبت به طور معنی­داری باعث افزایش میزان امید در دانشجویان می­ شود. همچنین نتایج نشان داد که با وجود اینکه میزان تأثیر القاء خلق مثبت به روش تصویرسازی ذهنی بر افزایش امید، در دانشجویان دختر و پسر تفاوت معنی­داری ندارد اما میزان تأثیر القاء خلق مثبت به روش خواندن جملات مثبت، بر افزایش امید، در دانشجویان دختر به طور معنی­داری بیشتر از دانشجویان پسر است.

فصل اول: کلیات پژوهش

1-1- مقدمه

   بشر به طور طبیعی در طول زندگی در این جهان با نگرانی‌ها و اضطراب‌های[1] بسیاری رو در رو بوده و همواره جهت پیروزی بر آن‌ ها و از میان بردن عوامل پیدایش آن‌ ها کوشیده است. یکی از اهداف پیدایش مجموعه‌ی بزرگ اختراعات و اکتشافات بشر نیز، دست یابی به آرامش و آسایش در زندگی و مبارزه با یأس و ناامیدی[2] بوده است. در یکی دو دهه اخیر در بین روان شناسان و دانشمندان علوم انسانی، مثبت اندیشی[3] و داشتن نگرشی امیدوارانه نسبت به زندگی، به عنوان یکی از مؤثرترین روش‌های درمان بیماری‌های روانی[4] بویژه ناامیدی و افسردگی[5](بهاری، 1388)، بسیار مورد توجه قرار گرفته است.

برایرویت[6](2004) معتقد است به هر نسبتی كه هیجان[7] های منفی مانند غم[8]،خشم[9]، نا امیدی و بد بینی[10] در زندگی كم رنگ تر باشد، قابلیت های شخصی و اجتماعی در كنار آمدن با مشكلات و كنترل فشار های روانی افزایش می یابد. امروزه محققان در یافته اند كه نقش امید[11]  بالاتراز نیروی تسلی بخش در اوج احساس غم زدگی و ناكامی[12] است (اسنایدر و لوپز[13]،2005). امید نقش مقتدرانه و شگفت آوری در زندگی ایفا می كند و در عرصه های گوناگون از موفقیت تحصیلی و شغلی گرفته تا ارتباطات خانوادگی و اجتماعی مزایای فراوانی به همراه دارد(اسنایدر،2000). رشد امید در انسان به میزان زیادی معلول آموزش ها و یادگیری های او در جامعه، خانواده و یا طبقه ای است كه وی در آن زندگی می كند.

2-1- بیان مسئله

یکی از عوامل مهم در موفقیت انسان، امید به زندگی است. تا انسان امید به آینده ای مطلوب نداشته باشد، نمی تواند پشتکار لازم را در راه رسیدن به هدف بکار بندد. امید، به انسان اعتماد به نفس می دهد و آدمی در سایه ی آن می تواند از تمامی ظرفیت های خود بهره ببرد همچنان که نا امیدی اعتماد به نفس را از انسان می گیرد و استعدا های او را به مرور زمان از بین می برد. در جوانی، امید می تواند نقش کلیدی در اعمال و رفتار آدمی ایفا کند؛ استعداد ها را شکوفا سازد، اعتماد به نفس را زیاد نماید و آینده را روشنی بخشد. در دنیای امروز سلامت روانی افراد و به ویژه دانشجویان كه سهم به سزایی در پیشبرد اهداف یک نظام و یک كشور دارند از مهمترین دغدغه هاست. حوزه‌ی روان شناسی در طول تاریخ بر عوامل تشخیص، درمان و حذف بیماری‌های روانی متمركز بوده است.

 محققین و متخصصین بالینی در سالهای اخیر به جای مطالعه‌ی ضعف‌های بشر به طور فزاینده‌ای بر تعیین نیروهای روان شناختی تأكید دارند كه رشد و توسعه‌ی سلامت را در پی دارند. شاخه‌ی جدید علم روان شناسی و دیدگاه های نوین اش در صدد بررسی ظرفیت‌ها و قدرت‌های روان شناختی به جای آسیب شناسی روانی می‌باشند. اعتقاد اساسی روان شناسی مثبت[1] این است كه ویژگی‌های مثبت قابل اندازه گیری می‌توانند به عنوان سپری افراد را در برابر حوادث نا مطلوب و عوامل خطر زا[2] محافظت نمایند(مستن وکاوس وورث[3]، 1998؛ راتر[4]، 1999) و لذا بررسی كیفیت‌های مثبت افرادی كه چنین معیارهایی را دارا هستند می‌تواند به طور مستقیم در رسیدن به این امر محققین را یاری می‌رساند(سولدو و هونبر، 2004) که امید یكی از سازه‌های شناختی – انگیزشی[7] است كه در این زمینه مورد تاکید قرار گرفته است(اسنایدر،شین[8] و لوپز، 2007). مکینز(2001) شادی[9] را اساسی ترین هیجان مثبت و امید را مهمترین زیر مجموعه شادی می‌داند(به نقل از خلجی،1386). اسنایدر، چیونز و سیمپسون (1997) نظریه‌ی انگیزشی‌ای ارائه دادند كه بر متغیر انگیزشی – شناختی امید متمركز است. اسنایدر(2000) امید را، متغیر فردی ای كه در جریان ارزیابی ظرفیت‌های وابسته به هدف پایدار می‌ماند، تعریف می کند؛ هر چند كه تحت تأثیر عواملی مانند مشاوره و آموزش در سطوح مختلف تغییر می‌پذیرد(به نقل از برکمن و لیبرمن، 2009). در این نظریه امید از دیگر متغیرهای انگیزشی – شناختی مانند خوش بینی و خود كفایتی، متمایز می‌شود(اسنایدر، 2000).

تئوری اسنایدر سه مؤلفه‌ی اصلی را در بر می‌گیرد: اهداف، گذرگاه و كارگزار. اهداف كوتاه، میان و بلند مدت سنگ بنای این نظریه است(اسنایدر، 2000). گذرگاه‌ها، توانایی موجود افراد را در راه‌های عملی معطوف به هدف نشان می‌دهند(اسنایدر، راند و سیگمون، 2002)، که از طریق گفتار درونی، مشخص می‌شود. افرادی كه سطح امید بالایی دارند اغلب دارای گذرگاه‌های چندگانه هستند. وجود گونه های مختلف گذرگاه، زمانی اهمیت پیدا می‌كند كه افراد با موانعی در راه نیل به اهدافشان مواجه شوند(اسنایدر، كروسون، 1998؛ به نقل از اندرسون و گالین اسکای، 2006). كارگزار، یک مؤلفه‌ ی انگیزشی است كه توان شروع، تداوم و تلاش لازم برای پیگیری گذرگاه خاصی را تضمین می‌كند. كارگزار نیز با گفتارهای درونی  نمایان می‌شود. در نظریه‌ امید، دنبال كردن اهداف، هیجان مثبت را فرا می‌خواند و شكست در رسیدن به اهداف، منجر به هیجان منفی می شود(ادواردز و استواک، 2007). در تئوری اسنایدر و مطالعات پیشین، این انتظار وجود دارد كه سطوح بالای امید  موجب افزایش رضایت از زندگی و نیز كاهش آسیب‌های روانی می شود(الیوت، ویتی، هریک و هافمن، 1991).

به طور کلی پژوهش‌ها نشان می‌دهد که امید از مولفه‌های سلامت روان[23] است. نلون، مارو و فردریک سون(1993) نشان دادند که خلق مثبت[25] دارای مزایایی است که امید را افزایش می‌دهد و منجر به سلامتی و بهزیستی می‌شود. افراد تقریبا روزی هزار دقیقه بیدارند ولی در مقدار کمی از این زمان، هیجان‌هایی چون خشم، ترس[26] یا شادی را تجربه می کنند. در مقابل، آنچه را که آنها معمولا احساس می‌کنند، خلق است که احساس هیجانی پایدار  ناشی از پیامد رویدادها می باشد. تظاهر خارجی و تجلی بیرونی با علایم فیزیولوژیک این احساس هیجانی را عاطفه می‌نامند(جرج،1996).

 اولین روشی که برای القای خُلق مثبت[29] به طور گسترده مورد استفاده قرار گرفته، توسط ولتن[30] ابداع شد. در روش وی از آزمودنی ها خواسته می شود جملاتی را به طور آرام بخوانند و سپس با صدای بلند فهرستی از جملاتی نظیر ” من واقعاً احساس خوبی دارم” را بارها تکرار کنند(ولتن، 1968). بعد از روش ولتن، ثایر[31](1989) القای خلق را به 4 طبقه اصلی تقسیم نمود:1- روش های تلقین به خود و هیپنوتیزم: این روش القا، مشابه تلقین های هیپنوتیک است. به طور کلی در این روش ها افکار و شناخت های فرد، هیجان های اورا تحت تاثیر قرار می دهند.2- القای خلق توسط موسیقی و فیلم: در این گونه  روش ها از موسیقی و قطعه های تصویری با موضوع های هیجانی استفاده می شود. لازم به ذکر است که ثایر در تقسیم بندی خود استفاده از چهره ها  و تصویر سازی ذهنی را  به منظور القای خلق نیاورده است اما امروزه می توان این روش ها را در طبقه فیلم و موسیقی قرار داد(دوستکام و همکاران،1389).3- روش های القای خلق در محیط طبیعی: ویژگی عمده این روش ها این است که آزمودنی از هدف آزمون آگاه نیست و در شرایط طبیعی و روزمره مورد مطالعه قرار می گیرد.4- القای خلق توسط دارو، تمرین و استرس: در این روش ها از استرس زاها مانند سر و صدا، شوک برقی، امتحان و حملات کلامی برای ایجاد استرس، ترس و دیگر حالت های خلقی منفی استفاده می شود. اگر چه تغییر خلق توسط داروها نیز ایجاد می شود، اما امروزه دیگر به دلیل لزوم رعایت اصول اخلاقی در پژوهش ها به کار نمی روند(ثایر،1989).

خلق می‌تواند بالا یا پایین باشد. کسانی که خلق بسیار بالا دارند، ممکن است حالت انبساط خاطر، پرش افکار، کاهش خواب، اعتماد به نفس کاذب و افکار بزرگ منشانه نشان دهند. در مقابل کسانی که خلق بسیار پایینی دارند، ممکن است نشانه‌های کاهش انرژی و علاقه، احساس گناه، اختلال در تمرکز، بی اشتهایی، افکار مرگ و خودکشی را نشان دهند. بنابراین سطح بهینه ای از خلق مد نظر است(ایروانی،2004).

امید می‌تواند به طور مستقیم بر عملکردهای جاری فرد اثر گذاشته و او را دچار تحول رفتاری نماید. اگر امید یک سازه ی روان شناختی باشد، خلق مثبت می‌تواند باعث افزایش آن شود. با توجه به این مطلب، شناخت عوامل تأثیر گذار بر سازه‌ی امید، می‌تواند در هدایت رفتارها، آموزش صحیح و اثرگذار برای تمامی نهادهای مرتبط با دانشجویان، آموزش و پرورش و آموزش عالی، مؤثر باشد. لذا پژوهش حاضر به دنبال پاسخگویی به این پرسش است که، چگونه می‌توان از طریق القای خلق مثبت امید را افزایش داد؟

3-1- ضرورت پژوهش

اهمیت امید در ارتباط‌های بین فردی و نقش مؤثر و سازگارانه آن در تعامل‌ها و مهارت های اجتماعی و رویارویی با مسائل زندگی و نیز فراوانی رفتارهای یاس و نومیدی در بین افراد جامعه (اوینگ باوز،1999) و ارتباط آن با ترس، اضطراب و بی كفایتی اجتماعی(اوینگ باوز و اسنایدر، 2000) از جمله عوامل مهم روی آوری به پژوهش در زمینه‌ی امید می‌باشد و تأثیر مستقیم آن در عزت نفس، اعتماد به نفس، خودپنداره مثبت (میکائیل،2000) و در كل سلامت و بهداشت روانی(اسنایدر، 2005)، ضرورت پرداختن به آن را توضیح می‌دهد. همچنین آموزش شیوه های‌ افزایش امید در دانشجویان از مشكلات روانی- اجتماعی پیشگیری کرده كه این امر خود موجب كاهش آسیب‌های اجتماعی و در كل منجر به افزایش بهداشت روانی جامعه می‌گردد. بنابر یافته ها و شواهد عینی، دانشجویان همدان از نظر ویژگی های عدم سلامت روان مانند افسردگی در وضعیت نامطلوبی قرار دارند(یعقوبی و محققی،1390). دانشجویان درگیر مسائلی چون تغییرالگوی آموزش، رشته تحصیلی، تغییرات بلوغ و تحولات شناختی هستند که اگر در این بین، امیدشان را نیز از دست دهند، دچار خسران خواهند شد که می توان  با شناخت روش‌های افزایش امید به یاری آنان شتافت.

[1] Onwuegbuzie

[2] Michael

[1] Positive psychology

[2] risk factors

[3] Masten & Coastworth

[4] Rutter

[5] Suldo

[6] Hubner

[7] Cognitive-motivational

[8] Shane

[9] joy

[10]. Cheavens &  Sympson

[11] counseling

[12]. Berkman & Lieberman

[13] optimism

[14] Self-sufficiency

[15]. goals

[16]. pathways  

[17]. agency  

[18] Rand & Sigmon

[19] inner speech

[20]  Anderson & Galinsky

[21]  Edwards   &Stokoe

[22] Elliot, Witty,. Herrick &  Hoffman

[23]  mental health

[24]  Nolen – Hoeksema, morrow & Fredrickson

[25] Positive mood

[26]  fear

[27] affect

[28] George

[29] inducing positive mood

[30] Velton

[31] Thayer

[32]   autosuggestion

[1] anxiety

[2]despair

[3] Positive thinking

[4] mental disorder

[5] depression

[6] Brairwaite

[7] emotion

[8] grief

فهرست مطالب

عنوان                                                                                        صفحه

 فصل اول     کلیات طرح

1-1 بیان مسئله و هدف‌های تحقیق…………………………………………………………….. 2

1-2- اهمیت موضوع تحقیق و انگیزش انتخاب آن…………………………………………. 2

1-3  سؤالات و فرضیه‌های تحقیق……………………………………………………………… 3

a1–3 سؤالات تحقیق……………………………………………………………………………… 3

b1–3 فرضیه‌های تحقیق………………………………………………………………………….. 3

1–4- تعاریف عملیاتی متغیرها و واژه‌های كلیدی…………………………………………… 4

1-5- مدل تحقیق…………………………………………………………………………………… 4

1-6- روش تحقیق ………………………………………………………………………………… 4

1-7- قلمرو تحقیق…………………………………………………………………………………. 4

فصل دوم      مطالعات نظری

مقدمه…………………………………………………………………………………………………… 6

2-1- روش‌های تولید نانو مواد………………………………………………………………….. 6

2-1-1- روش بالا به پایین……………………………………………………………………….. 6

2-1-2- روش پایین به بالا……………………………………………………………………….. 7

2-2- روش‌های تولید نانو طلا و نقره………………………………………………………….. 7

2-2-1- سنتز فاز بخار…………………………………………………………………………….. 7

2-2-2- الكتروشیمیایی……………………………………………………………………………. 7

2-2-3- سنتز فوتولیز ……………………………………………………………………………… 8

2-2-4- كاهش شیمیایی…………………………………………………………………………… 8

2-3- خواص نانوذرات……………………………………………………………………………. 9

2-4- كاربرد نانوذرات…………………………………………………………………………….. 10

2-4-1- نانو ذرات غیرفلزی……………………………………………………………………… 10

2-4-2-  نانوذرات فلزی………………………………………………………………………….. 10

2-4-2-1- نانو طلا و كاربردهای آن…………………………………………………………… 10

2-4-2-2- نانو نقره و كاربردهای آن…………………………………………………………… 11

2-5- فرمول بندی کلاسیکی……………………………………………………………………… 11

2-6- تابع دی‌الكتریک گاز الكترون‌های آزاد…………………………………………………. 17

2-7- انتشار گاز الكترون آزاد و پلاسمون حجمی…………………………………………… 22

2-8- فلزات و گذارهای میان باندی……………………………………………………………. 24

2-9- پلاریتون‌های پلاسمون سطحی در فصل مشترك فلز و عایق……………………… 25

2-10- معادله‌ی موج……………………………………………………………………………….. 26

2-11- پلاریتون‌های پلاسمون سطحی در یک سطح مشترك منفرد:…………………….. 29

2-12- پراكندگی به وسیله دوقطبی‌های القا شده‌ی پراكنده‌گرهای كوچك……………… 33

2-13- پراكندگی از طریق یک كره‌ی دی‌الكتریک كوچك………………………………… 34

2-14- پراكندگی از طریق كره‌ی كاملاً رسانای كوچك…………………………………….. 36

2-15- تئوری پراكندگی مای…………………………………………………………………….. 38

2-16- پیشینه تحقیق……………………………………………………………………………….. 38

فصل سوم      روش تحقیق

3-1- روش تحقیق…………………………………………………………………………………. 43

3-2- ابزار جمع آوری اطلاعات………………………………………………………………… 48

فصل چهارم      تجزیه و تحلیل یافته های تحقیق

 

 

4-1 تغییرات سطح مقطع پراکندگی بر حسب طول موج در شعاع های مختلف……… 51

4-2 تغییرات بیشینه مقطع پراکندگی در اندازه های مختلف ذره نقره……………………. 60

4-3 تغییرات بیشینه سطح مقطع پراکندگی بر حسب دما در شعاع­های مختلف………. 62

فصل پنجم      نتیجه گیری و پیشنهادات

5-1- نتیجه گیری ………………………………………………………………………………….. 66

5-2- پیشنهادات……………………………………………………………………………………. 67

منابع……………………………………………………………………………………………………. 68

1 بیان مسئله و هدف‌های تحقیق

نانو تكنولوژی، دست‌یابی به فناوری كاربرد ذراتی با ابعاد نانومتر است كه به نانوذرات موسومند. دلیل انتخاب این مقیاس برای كار بر روی مواد، خواص خارق‌العاده‌ای است كه در ذراتی با این اندازه ظاهر می‌شوند و امروزه به شدت مورد توجه دانشمندان قرار گرفته اند. نگاه به فرایندهای شیمیایی و بیولوژیكی از دید نانومتری، یعنی در ابعاد اتمی اطلاعاتی به دست می‌دهد كه راحت‌تر می‌توان مسیر تشکیل آن را مشخص و خواسته‌ها و نظرات شخصی را در آن اعمال نمود]1[. آن چه كه امروز تحت عنوان نانوتكنولوژی مطرح است آشنا شدن و كنترل كردن بسیاری از پدیده‌ها در ابعاد اتمی و آنگسترومی است. پیشرفت‌ های اخیر در ساخت تیوپ كربن، موتورهای بیومولكولی، حسگرهای با ابعاد باكتری، فیلترهای میكرونی و دیگر موارد، موجبات تغییر و تحول در علوم مختلف از جمله كامپیوتر، فیزیك، الكترونیك، هوا فضا، شیمی و محیط زیست و دیگر علوم را فراهم کرده است]2[. از این میان، نانوذرات فلزی طلا و نقره به دلیل خواص منحصر به فردشان مورد توجه هستند. یكی از جالب‌ترین جنبه‌های نانوذرات فلزی این است كه خواص نوری آن‌ ها به شدت به اندازه و شكل ذره وابسته است. نور منعكس شده از طلای توده‌ای زردرنگ است، اما فیلم‌های نازك طلا، نور آبی از خود عبور می‌دهند. با كاهش اندازه این فیلم تا حدود 3nm، این رنگ تدریجاً به ارغوانی، قرمز و سرانجام نارنجی تبدیل می‌شود. این اثرات، نتیجه‌ی تغییراتی موسوم به تشدید پلاسمون سطحی – فركانسی كه در آن الكترون‌های نوار رسانش در پاسخ به میدان الكتریكی متناوب یک پرتو الكترومغناطیس برخوردی نوسان می‌كنند- است. با این حال تنها فلزات دارای الكترون‌های آزاد (الزاماً طلا، نقره، مس و فلزات قلیایی) در طیف مرئی دارای تشدید پلاسمون هستند و به همین علت چنین تغییر رنگ‌ شدیدی را از خود نشان می‌دهند]3[ و]4[.

1-2- اهمیت موضوع تحقیق و انگیزش انتخاب آن

امواج پلاسمون سطحی كه در فصل‌های بعدی مورد بحث قرار خواهند گرفت، یكی از مباحث نو و جدید در حیطه نانواپتیک هستند. از سال 1990 تعداد سالانه مقالات در مورد پلاسمون‌های سطحی هر 5 سال، دو برابر شده است]5[، این رشد سریع با پیشرفت و تجاری كردن کدهای محاسباتی نیرومند، تكنیك‌های ساخت نانو و تكنیك‌های تحلیل فیزیكی، امكان بیش‌تری به مهندسین و محققین با ارائه ابزار لازم برای طراحی ساخت و تحلیل خواص اپتیكی نانو ساختارهای فلزی، فراهم می‌كند]5[.

این گرایش جدید استفاده‌های قابل توجهی در بحث حس‌گرها، آنتن‌ها، گیرنده‌ها و ادوات نوری در مقیاس نانو دارد]6[. بررسی اثرات تغییر دما بر سطح مقطع پراکندگی ذرات نانو، می تواند در جهت توسعه مفاهیم نظری، جهت کاربردهای آتی موثر باشد. تا جایی که به اطلاعات ما بر می گردد این بررسی برای اولین بار انجام می شود. موضوع پراكندگی نور از ذرات نانو فلزی تحت اثرات دمایی، گسترش موضوع و فرمول‌بندی نظری و تلاش در جهت شناخت این پدیده از انگیزه‌های انتخاب این موضوع می‌باشد.

1-3  سؤالات و فرضیه‌های تحقیق

a1–3 سؤالات تحقیق:

• چرا از ذرات فلزی در مقیاس نانو در این تحقیق استفاده می‌شود؟
• چرا نانو ذرات نقره در این روش كاربرد بیش‌تری دارند؟
• تغییرات دما چه تأثیری می‌تواند در سطح مقطع پراكندگی این ذرات ایجاد كند؟
• آیا تغییرات مشاهده شده، قابل توجه هستند؟
• آیا اندازه نانو ذرات فلزی در میزان پراكندگی تأثیر دارد؟
• پدیده پلاسمون و پلاسمون سطحی چیست و تحت چه شرایطی رخ می‌دهد؟

b1–3  فرضیه‌های تحقیق:

فرضیه‌های این پژوهش شامل موارد زیر است:

• قطر ذرات به اندازه ای است که مدل های کلاسیکی می توانند پدیده پراکندگی نور را بخوبی توصیف کنند.
• معادلات موج ماکسول بدرستی می توانند جهت بررسی سطح مقطع پراکندگی نانو ذرات فلزی مورد استفاده قرار گیرند.
• روش عناصر محدود روشی مناسب جهت بررسی این پدیده بصورت عددی است.

1–4-  تعاریف عملیاتی متغیرها و واژه‌های كلیدی

نانوذرات فلزی: طبق تعریف عمومی نانوذرات، ذراتی با ابعاد 1 تا 100 نانومتر هستند.

پلاسمون: در فیزیك، به نوسانات پلاسمایی تشكیل شده در سطح فلز، پلاسمون گویند. یا، عملكرد الكترون‌های آزاد بر روی سطح فلزات، پدیده‌ای است كه پلاسمون نامیده می‌شود]6[.

امواج پلاسمون سطحی: فصل مشترك میان ماده‌ای با ثابت دی‌الكتریک مثبت و ماده‌ای با ثابت دی‌الكتریک منفی مثل فلزات می‌تواند باعث انتشار امواج الكترومغناطیسی ویژه‌ای شود كه امواج پلاسمون سطحی خوانده می‌شوند و در محدوده‌ی نزدیک سطح باقی می‌مانند]6[.

1-5- مدل تحقیق

 بر اساس حل معادله موج ماکسول در یک منطقه که شامل ذره فلزی در زمینه خلاء است، می‌باشد.

1-6- روش تحقیق

روش تحقیق به صورت نظری و با بهره گرفتن از روش‌ عددی، عناصر محدود و با بهره گرفتن از نرم افزار Comsol Multi Physics صورت گرفته است.

1-7- قلمرو تحقیق

تحقیق با توجه به آخرین یافته‌ها در ادبیات مربوطه، از طریق مطالعات كتابخانه‌ای، بررسی پایان‌نامه‌های مرتبط و مقالات ژورنال های تخصصی در این زمینه ها و جستجو در اینترنت صورت می گیرد.

فصل دوم

فصل دوم: مطالعات نظری

مقدمه

“در پایین فضای كافی وجود دارد” این جمله عنوان سخنرانی ریچارد فاینمن در سال 1959 در انجمن فیزیک امریكاست. وی در سخنرانی مشهور خود، به بررسی بعد رشد نیافته علم مواد پرداخت و توجه دانشمندان را به توانایی بشر برای دست‌كاری مواد در مقیاس اتمی جلب نمود. ایشان كه پایه‌گذار نانوتكنولوژی شناخته می‌شوند، عقیده داشتند، مشكلات موجود در علوم مختلف در صورتی قابل حل است كه دانشمندان در سطوح اتمی توانایی مطالعه و بررسی داشته باشند]9[. البته استفاده از نانو مواد برخلاف تصور عمومی، دارای سابقه‌ی تاریخی طولانی می‌باشد و نقطه شروع استفاده از مزایای نانوساختارها توسط انسان مشخص نیست. اما این استفاده فقط بر اساس كشفیات اتفاقی بوده و دلیل علمی آن‌ ها ناشناخته بوده است. برای مثال رومی‌ها چهار قرن قبل از میلاد، از نانوذرات فلزی برای رنگ‌آمیزی شیشه‌ها بهره می‌گرفتند]10[.

فناوری نانو یا نانوتكنولوژی رشته‌ای از دانش كاربردی و فناوری است كه جستارهای گسترده‌ای را پوشش می‌دهد. موضوع اصلی آن مهار ماده یا دستگاه‌های در ابعاد كم‌تر از یک میكرومتر، معمولاً حدود 1 تا 100 نانومتر است. در واقع نانوتكنولوژی فهم و بكارگیری خواص جدیدی از مواد و سیستم‌هایی در این ابعاد است كه اثرات فیزیكی جدیدی از خود نشان می‌دهند؛ كه این موضوع عمدتاً به علت غلبه خواص كوانتومی بر خواص كلاسیک به وجود می‌آید]11[.

2-1- روش‌های تولید نانو مواد

 اصلی‌ترین روش‌های ساخت مواد نانو را می‌توان در دو روش كلی 1- روش بالا به پایین و         2- روش پایین به بالا خلاصه نمود.

2-1-1- روش بالا به پایین

در این روش با بهره گرفتن از یک سری ابزارها، مواد از جسم حجیم جدا شده و جسم كوچك می‌شود تا به اندازه‌های نانومتری برسد.

2-1-2- روش پایین به بالا

این روش درست در جهت مخالف روش بالا به پایین می‌باشد، در این روش مواد نانو با بهره گرفتن از به هم پیوستن بلوك‌های سازنده مانند اتم‌ها و مولكول‌ها و قرار دادن آن‌ ها در كنار یكدیگر و یا استفاده از خودآرایی تولید می‌شوند. خودآرایی عبارت است از طراحی مولكول‌ها و ابر مولكول‌هایی كه اساس تشكیل آن‌ ها مكمل بودن شكل ساختاری است. باید توجه داشت كه اتم‌ها و مولكول‌ها همیشه در جایی كه مورد نظر ماست قرار نخواهند گرفت و عاملی كه محل قرارگیری آن‌ ها را تعیین می‌كند انرژی آن‌ هاست، به این صورت كه مولكول‌ها در جایی قرار خواهند گرفت كه كم‌ترین انرژی آزاد را داشته باشند و به سمت انرژی آزاد منفی تمایل دارند. انرژی آزاد در یک سیستم به وسیله استحكام پیوندها و آنتروپی تعیین می‌شود]12[.

چکیده

هدف از این پایان‌نامه، بررسی مقاله “مدول‌های دوم روی حلقه‌های ناجابجایی” از سکن و آلکان و اسمیت است.

فرض کنید یک حلقه دلخواه باشد. یک -‌ مدول راست یکانی غیر صفر  یک مدول دوم خوانده می شود اگر  و هر تصویر همریخت غیر صفر آن دارای پوچ ساز یکسان در باشند. ثابت شده که اگر  یک حلقه باشد به طوری که برای هر ایده‌آل اول  از ،   یک حلقه کراندار چپ و گولدی چپ باشد، آنگاه یک – مدول راست  یک مدول دوم است اگر و تنها اگر   یک ایده‌آل اول حلقه باشد و  یک – مدول راست بخش‌پذیر باشد.

اگر یک حلقه در شرط زنجیر افزایشی  روی ایده‌آل‌های دوطرفه صدق کند، آنگاه هر – مدول غیر صفر، یک تصویر همریخت غیر صفر دارد که مدول دوم است.هر مدول آرتینی غیر صفر، شامل زیرمدول‌های دوم است و فقط تعداد متناهی عضو ماکسیمال در گردایه زیرمدول‌های دوم آن وجود دارد.

فرض می‌کنیم  یک حلقه و  یک – مدول راست غیر صفر باشد به طوری‌که  شامل یک زیرمدول محض  است که  یک مدول دوم باشد و همچنین  دارای بعد دوگان گولدی  باشد، برای بعضی اعداد صحیح مثبت مانند ، آنگاه یک عدد صحیح مثبت  و ایده‌آل‌های اول    وجود دارد به طوری که اگر  یک زیرمدول محض از  باشد که  یک مدول دوم باشد، آنگاه  دارای پوچ‌ساز  برای بعضی  است.

هر زیرمدول دوم از یک مدول آرتینی حاصل‌جمع تعداد متناهی از  زیرمدول‌های دوم پوک است.

 

کلمات کلیدی: ایده­آل­های اول چسبیده، بعد پوک، مدول دوم، حلقه نیم­موضعی.

 

 

 

 

فهرست مطالب

 

عنوان                                                                                              صفحه

 

فصل 1: مقدمه …………………………………………………………………………………………….. 2

 

 

 

فصل 2: تعاریف و قضایای پیش‌نیاز …………………………………………………………………. 4

 

فصل 3: مدول‌های نیم‌ساده و مدول‌های دوم ……………………………………………………. 19

 

فصل 4: مدول‌های دوم و حلقه گولدی …………………………………………………………….. 23

 

فصل 5: تصویر همریختی‌ها …………………………………………………………………………… 33

 

فصل 6: زیرمدول‌های دوم……………………………………………………………………………… 39

 

فصل 7: نتایج بیشتر …………………………………………………………………………………….. 43

 

منابع و مآخذ………………………………………………………………………………………………… 51

مقدمه

 

در سراسر این پایان‌نامه، تمامی حلقه ها شرکت‌پذیر هستند و عنصر همانی دارند و تمامی مدول‌ها یکانی راست هستند، مگر اینکه غیر از آن بیان شود.

یک – مدول راست  اول نامیده می شود هرگاه  ، و  برای هر زیرمدول غیر صفر  از .

منظور از زیرمدول اول از – مدول راست ، زیرمدولی مانند  است به طوری که  اول باشد.

مدول‌های اول و زیرمدول‌های اول مدول‌ها در سی سال اخیر به طور فراوان مورد مطالعه قرار گرفته‌اند. مطالعه مدول‌های دوم و زیرمدول‌های دوم مدول‌ها موضوع جدیدتری است. حال به مفهوم دوگان مدول اول، یعنی مدول‌ دوم می‌پردازیم.

یک – مدول راست ، دوم نامیده می شود هرگاه  و  برای هر زیرمدول محض  از . توجه شود که در بعضی موارد، مدول دوم را هم‌اول نیز می‌نامند.

همچنین دوگان زیرمدول اول، یعنی زیرمدول دوم را تعریف می‌کنیم.

منظور از زیرمدول دوم یک مدول، زیرمدولی است که خود، مدول دوم باشد.

مدول‌های دوم و زیرمدول‌های دوم، اولین بار توسط دکتر یاسمی روی حلقه‌های جابجایی در منبع  در سال 2001 معرفی شده است.

فرض کنید یک حلقه جابجایی و  یک  مدول غیر صفر باشد. برای هر عنصر  از حلقه  فرض کنیم  یک درون‌ریختی مدول  باشد که به صورت  تعریف می‌شود.

به سادگی می‌توان دید که  اول است اگر و تنها اگر به ازای هر  داشته باشیم  یا اینکه  یک تکریختی باشد. به عبارت دیگر ، اول است اگر و تنها اگر برای هر  در حلقه و به ازای هر  عضو ، اگر داشته باشیم آنگاه  یا .

همچنین به سادگی می‌توان مشاهده کرد – مدول  دوم است اگر و تنها اگر برای هر  داشته باشیم  یا  یک بروریختی  باشد.

به بیان دیگر،  دوم است اگر و تنها اگر برای هر   عضو ،  یا .

هدف از این پایان‌نامه، مطالعه مدول‌های دوم در سایه مدول‌های اول است.

توجه داشته باشید اگر یک حلقه و  یک – مدول راست دوم باشد، آنگاه  یک ایده‌آل اول است. در این حالت برای راحتی کار  را یک مدول – دوم می خوانیم.