فهرست

چکیده فارسی…v

فصل اول: مقدمه و کلیات

1-1) مقدمه: 1

2-1) کلیات.. 3

3-1) دستگاه تولید مثل نر در PESTAN(به خاطر محدودیت سایت در درج بعضی کلمات ، این کلمه به صورت فینگیلیش درج شده ولی در فایل اصلی پایان نامه کلمه به صورت فارسی نوشته شده است)داران. 3

1-3-1) بیضه 3

1-3-1-1) ساختمان بیضه و اپی دیدیم. 4

1-3-1-2) آپاندیس بیضه و آپاندیس اپی دیدیم 4

1-3-1-3) غلافهای بیضه 4

1-3-1-4) تونیکا واژینالیس.. 5

1-3-1-5) تونیکا آلبوژینا 5

1-3-1-6) تونیکا واسکولوزا 5

1-3-1-7) عصب گیری بیضه 5

1-3-2) مجرای دفران. 6

1-3-2-1) ساختمان مجرای دفران. 6

1-3-2-2) عصب گیری. 6

1-3-3) مجاری ابرنت.. 6

1-3-4) پارادیدیم. 7

1-3-5) طناب اسپرماتیک.. 7

1-3-6) اسکروتوم یا کیسه بیضه 7

1-3-6-1) عصب گیری. 8

1-3-7) سمینال وزیکولها 8

1-3-7-1) ساختمان سمینال وزیکول. 9

1-3-7-2) عصب گیری. 9

1-3-8) مجرای انزالی. 9

1-3-8-1) ساختمان. 9

1-3-9) پروستات.. 9

1-3-9-1) ساختمان پروستات.. 10

1-3-9-2) لوب های پروستات.. 10

1-3-9-3) عصب گیری. 10

1-3-10)غدد بولبواورترال. 10

1-3-10-1) ساختمان. 11

1-4) سلول های سری اسپرماتوژنز 11

1-5) سلولهای پشتیبان یا سرتولی. 11

1-6) اسپرماتوژنز 12

1-6-1) اسپرماتوسیتوژنز 12

1-6-2) میوز 12

1-6-3) اسپرمیوژنز 13

1-7) مورفولوژی اسپرم 13

1-7-1) سر اسپرم 13

1-7-2) دم اسپرم 14

تصویر 1-1. ساختمان طبیعی اسپرم انسان (Parsiteb, 2013) 14

1-7-3) اسپرم های غیر طبیعی. 14

تصویر 2-1 انواع شکل های اسپرم(blogfa, 2013) 15

1-8) سرنوشت و اعمال آندروژن ها 15

1-8-1) آندروژن های داخل بیضه ای. 15

1-8-2) تبدیل محیطی استروژن. 15

1-8-3)تبدیل محیطی دی هیدروتستوسترون. 16

1-8-4) اعمال محیطی تستوسترون. 16

1-8-5) مکانیسم عمل آندروژن. 16

1-8-6) انتقال و متابولیسم آندروژن ها 17

1-8-7) محور  هیپوتالاموس- هیپوفیز- بیضه 17

تصویر1-3: محور هیپوتالاموسی- هیپوفیزی- بیضه ای (Bern et al, 2010) 17

1-9) بلئومایسین. 18

1-9-1)  تاریخچه و ساختمان شیمیایی بلئومایسین. 18

تصویر 1-4: ساختمان شیمیایی بلئومایسین(Umenzawa et al, 1966 ). 18

1-9-2) مکانیسم  اثر بلئومایسین: 19

تصویر 1-5: مکانسم عمل بلئومایسین(Nature, 2013) 19

1-9-3) کاربردهای بالینی. 20

1-10) استرس اکسیداتیو. 21

1-10-1) گونه های فعال اکسیژن(ROS): 21

1-10-2) پیامدهای استرس اکسیداتیو در دستگاه تولید مثلی نر: 21

تصویر 1-6: پیامدهای استرس اکسیداتیو در دستگاه تولید مثلی نر(Clevelandclinic, 2013) 22

1-11) آنتی اکسیدانت ها و نقش حفاظتی آنها در برابر استرس اکسیداتیو: 23

1-12) سنجش استرس اکسیداتیو. 25

1-12-1) مالون دی آلدئید (MDA) 25

 

 

1-12-2) گلوتاتیون احیا (GSH) 25

1-12-3) آنزیم کاتالاز 26

1-13) ژل رویال. 26

1-13-2) طریقه نگهداری. 26

1-13-3) خواص فیزیکی ژل رویال. 27

1-13-4) خواص درمانی ژل رویال. 28

1-13-4-1) خاصیت میکروب کشی. 28

1-13-4-2) کاهش فشار خون. 28

1-13-4-3) جلوگیری از تصلب شرائین. 28

1-13-4-4) جوانی و شادابی پوست و ضد پیری. 29

1-13-4-5) خاصیت ضد سرطانی. 29

1-14) تولیدمثل در موشهای صحرایی : 29

1-14-1) بلوغ : 29

1-14-2) رفتار تولیدمثلی : 30

1-14-3) دستگاه تولیدمثلی موشهای صحرایی نر : 30

تصویر 1-7: دستگاه تولیدمثلی موشهای صحرایی نر(Russell, 1992). 32

1-15) تولید جنین در شرایطIn Vivo. 32

1-15-1) آمیختن گامت ها 32

1-16) تولید جنین در شرایط آزمایشگاهی. 33

1-16-1) ظرفیت پذیری اسپرم 33

1-16-2) لقاح آزمایشگاهی (IVF) 34

2-1) مواد و تجهیزات مورد نیاز 35

2-2) حیوانات مورد مطالعه: 35

2-2-1) تعیین دوز مؤثر دارو و حیوانات.. 35

2-2-2) گروه بندی حیوانات: 36

2-3) نمونه برداری. 36

2-4) مراحل تهیه مقاطع بافتی. 37

2-4-1)  آبگیری (dehydration) 37

2-4-2) شفاف سازی (clearing) 37

2-4-3) نفوذ و آغشتگی. 37

تصودر 2-1: مراحل قالب گیری بافت(Istockphoto, 2013) 38

2-4-5) برش بافت و ثابت کردن مقاطع بافتی بر روی لام 38

2-4-6) رنگ آمیزی مقاطع بافتی. 38

2-4-6-1) رنگ آمیزی آهن وایگرت.. 39

2-5)  آماده سازی موش برای IVF.. 41

2-5-1) آماده سازی محیط کشت برای IVF.. 41

2-5-2) طرز تهیه محیط کشت  mR1ECM: 41

2-5-3) آماده سازی اسپرم : 42

2-5-4) روش گرفتن تخمک بالغ و لقاح داخل آزمایشگاهی(IVF): 42

2-5-4-1) لقاح داخل آزمایشگاهی (IVF): 42

2-5-4-2) ارزیابی رشد جنین ها: 42

تصویر2-2: مراحل انجام پروسه IVF.. 43

. 2-6) ارزیابی هیستومورفومتریک بیضه 44

2-7) ارزیابی فاکتور های مختلف بافت بیضه 44

2-7-1)  ضریب تمایز لوله ای (TDI) 44

2-7-2) ضریب اسپرمیوژنز (SPI) 44

2-7-3) ضریب سلول سرتولی (SCI) 44

2-7-4) ضریب میوزی (MI) 44

2-8) ارزیابی خصوصیات اسپرم ها 45

2-8-1)  نحوه استحصال اسپرم از اپیدیدم 45

2-8-2) شمارش اسپرمها : 45

2-8-3) ارزیابی قابلیت زنده ماندن اسپرم ها 45

2-8-4) بررسی تحرک اسپرماتوزوئیدها 45

2-8-5) بررسی وضعیت بلوغ هسته اسپرم: رنگ آمیزی آنیلین بلو (AB) 46

2-8-6)  بررسی DNA شکسته و یا تک رشته ای: رنگ آمیزی آکریدین اورانژ (AO) 46

2-9) سنجش فاکتورهای بیوشیمیایی. 46

2-9-1)  روش اندازه گیری مالون دی آلدئید : 46

2-9-2) روش اندازه گیری قدرت آنتی اکسیدانی کل(FRAP): 47

2-9-3) روش اندازه گیری فعالیت آنزیم کاتالاز: 48

2-10) اندازه گیری تستوسترون سرمی. 48

2-11) مطالعات هیستوشیمیایی بیضه 48

2-11-1) رنگ آمیزی آهن وایگرت.. 48

2-11) آنالیز و تحلیل داده ها 48

3-1) نتایج حاصل از ارزیابی خصوصیات اسپرم 50

3-1-1) نتایج حاصل از بررسی تعداد اسپرم 50

نمودار 3-1: مقایسه میانگین تعداد اسپرم ها در گروه های تحت تیمار(* اختلاف معنی دار با گروه کنترل و گروه ژل رویال ( p<0.05)؛ # اختلاف معنی دار با گروه داروی بلئومایسین(p<0.05)) 51

3-1-2) نتایج حاصل از مطالعه میزان اسپرم زنده 51

تصویر 3-1: اسپرم زنده(1) با سر بدون رنگ و  اسپرم مرده با سر صورتی(2)، رنگ آمیزی ائورین(E&N ×400). 52

نمودار3-2 درصد اسپرم های زنده در گروه های تحت تیمار(* اختلاف معنی دار با گروه کنترل و  گروه ژل رویال ( p<0.05)، # اختلاف معنی دار با گروه داروی بلئومایسین(p<0.05)) 52

3-1-3)نتایج حاصل از مطالعه میزان تحرک اسپرم 53

3-1-4) نتایج بررسی وضعیت بلوغ هسته اسپرم 54

3-1-5) نتایج حاصل از مطالعه DNA اسپرم 56

3-2) یافته های بیوشیمیایی. 58

3-2-1) نتایج حاصل از بررسی میزان مالون دی آلدئید. 58

3-2-2) نتایج حاصل از اندازه گیری ظرفیت آنتی اکسیدانی کل. 59

3-2-3) نتایج حاصل از اندازه گیری فعالیت آنزیم کاتالاز 60

3-2-4) نتایج حاصل از بررسی سطح تستوسترون. 61

3-3) نتایج بررسی های بافت شناسی بافت بیضه 63

3-3-1) یافته های مورفولوژیک در بافت بیضه 63

3-3-2) یافته های هیستومورفومتریک در بافت بیضه 66

3-3-2-1) نتایج حاصل از اندازه گیری قطر لوله های سمینیفر 66

3-3-3) نتایج حاصل از ارزیابی های اسپرماتوژنز  در بافت بیضه 67

3-3-3-1) نتایج حاصل از محاسبه ضریب اسپرمیوژنز 67

3-3-3-2) نتایج حاصل از ضریب سلول های سرتولی. 68

3-3-3-3) نتایج حاصل از محاسبه ضریب تمایز لوله ای. 69

3-3-3-4) نتایج حاصل ازاندازه گیری ضریب میوزی. 70

3-4)  نتایج حاصل از مطالعه پارامترهای مختلف لقاح (IVF) 72

3-4-1) نتایج حاصل از تعداد اووسیت های لقاح یافته در گروه های تحت تیمار 72

3-4-2) نتایج حاصل از تعداد جنین های دو سلولی. 73

3-4-3) نتایج حاصل از تعداد بلاستوسیست.. 74

3-4-4) نتایج حاصل از تعداد جنین های متوقف شده 75

4-1) تاثیر بلئومایسین و  ژل رویال بر فاکتورهای بیوشیمیایی. 80

4-2) تاثیر بلئومایسین و ژل رویال بر میزان تحرک اسپرم: 81

4-3) تاثیر بلئومایسین و ژل رویال بر میزان ترشح تستوسترون. 81

4-4) بررسی تاثیر بلئومایسین و ژل رویال بر بلوغ اسپرم 82

4-5) بررسی تاثیر بلئومایسین و ژل رویال بر کیفیت DNA  اسپرم 82

4-6) بررسی تاثیر بلئومایسین و ژل رویال بر هیستولوژی لوله های منی ساز 83

4-7)تاثیر بلئومایسین و ژل رویال بر قدرت باروری. 85

4-8) نتیجه گیری: 87

4-9) پیشنهادات: 87

فصل پنچم: منابع

5-1) منابع………………………87

چکیده  انگلیسی……..101

چکیده:

بلئومایسین آنتی بیوتیکی کموتراپیک است که توسط باکتری Streptomyces verticillus  تولید میشود و به طور معمول برای درمان سرطان های انسانی مورد استفاده قرار میگیرد. ژل رویال از غدد آرواره ای و زیر حلقی زنبور کارگر ترشح می گردد و متشکل  از 66% آب، 15% شکر، 5% چربی، 13% پروتئین، اسیدهای آمینه ضروری و ویتامین های مختلف تشکیل شده است. هدف از پژوهش حاضر، ارزیابی اثر داروی بلئومایسین بر پارامتر های اسپرم، استرس اکسیداتیو و آسیب های بافتی در بیضه موش های صحرایی نر بالغ می باشد. در این مطالعه از چهل سر موش صحرایی نر بالغ نژاد ویستار( gr20 ±200 ) استفاده گردید که به طور تصادفی در 4 گروه (10n: ) توزیع گردیدند. گروه کنترل نرمال سالین را دوبار در هفته با دوز  10 ml / kg به صورت درون صفاقی  بمدت 48 روز  دریافت کردند. گروه ژل رویال نرمال سالین را دو  بار در هفته  با دوز 10 mg / kg از طریق تزریق درون صفاقی و ژل رویال را با دوز mg/kg 100 روزانه یک بار به صورت خوراکی و از طریق گاواژ بمدت 48 روز دریافت کردند. گروه بلئومایسین که دارو را با دوز10 mg/kg به مدت 48 روز (2 بار در هفته ) به صورت تزریق درون صفاقی دریافت کردند و گروه بلئومایسین_ ژل رویال که دارو را 2 بار در هفته  با دوز 10 mg / kg از طریق تزریق درون صفاقی و ژل رویال را با دوز 10 mg / kg روزانه یک بار به صورت خوراکی از طریق گاواژ بمدت 48 روز دریافت کردند. در پایان دوره تیمار توان باروری، درصد آسیب DNA اسپرم ، میزان تحرک، تعداد و قدرت زنده ماندن اسپرم ها و همچنین عملكرد آنتی اكسیدان ها در هموژنات بافت بیضه مورد سنجش قرار گرفت و آسیب شناسی بافتی نیز جهت ارزیابی درجات مختلف آسیب بافت بیضه انجام گردید. یافته های پژوهش حاضر نشان داد که بلئومایسین به طور معنی داری (P<0.05) سبب کاهش تعداد، قدرت زیست ، تحرک اسپرم و سطح تستوسترون در موشهای صحرایی نر گردید، علاوه بر این تجویز این دارو سبب کاهش معنی دار قدرت باروری و سطوح آنتی اکسیدانی (P<0.05) در مقایسه با گروه کنترل گردید، همچنین میزان پراکسیداسیون لیپیدی در گروه دارو به طور معنی داری نسبت به گروه کنترل افزایش یافت. این در حالی است که تیمار توأم ژل رویال با این دارو به طور معنی داری (P<0.05) میزان پراكسیداسیون لیپیدی را كاهش و سطوح آنتی اكسیدانها و قدرت باروری را نسبت به گروه دریافت کننده بلئومایسین بهبود بخشید. علاوه بر این در بررسی آسیب شناسی بافت بیضه مشخص گردید که ژل رویال، آسیب بافت بیضه  ناشی از بلئومایسین  را بهبود می بخشد.

نتایج به دست آمده حاکی از این امر است که احتمالاً ژل رویال  با خواص آنتی اكسیدانی  خود سبب کاهش ROS گشته و بدین ترتیب از  بافت بیضه  موشهای صحرایی نر در برابر اثرات توكسیک بلئومایسین محفاطت .می نماید.

کلمات کلیدی: بلئومایسین، ژل رویال، بیضه، موش صحرایی نر

1-1) مقدمه:

در طی 50 سال اخیر، سرطان بیضه شایع ترین سرطان موثر بر مردانی است که در سن باروری قرار دارند(Bray et al, 2006)، اما در صورت تشخیص زود هنگام، این بیماری قابل معالجه و درمان می باشد. شیمی درمانی بین المللی سرطان، برای اولین بار در سال 1955 آغاز گردید. در آن زمان تنها یک داروی ضد سرطان به نام (نیتروژن موستاد) وجود داشت اما امروزه هزاران داروی موثر و جدید کشف شده اند و افزون بر 10 هزار نفر با شیمی درمانی نجات می یابند. آمار مرگ و میرهای ناشی از سرطان در کشورهای آسیایی و افریقایی چندین برابر آمریکا و اروپا است.

برخی از داروهایی که در شیمی درمانی سرطان به صورت قرص یا آمپولهای متعدد و سایر ترکیبات به کار می روند عبارتند از : متاتروکسات، وین کریستین، آدریا مایسین، پردنیزولون، بلئومایسین، مرکاپتوپیرین، دائنوروبی سین،