سینتیک با مدل های موریس وبر، شبه درجه اول و شبه درجه دوم بررسی و مدل شبه درجه دوم بهترین ضریب همبستگی و در نتیجه بهترین تطابق را داشت.
ایزوترم های لانگمویر، فرندلیچ و دوبینین – رادشکویچ بررسی و در نتیجه آن مدل لانگمویر بهترین تطابق را نشان داد که در نتیجه آن جذب از یک مدل تک لایه تبعیت می کند.
کلید واژه ها: جذب سطحی، کامپوزیت پلی پیرول بر مبنای پلی وینیل الکل، متیل اورانژ ، پساب رنگی
 
 
 

فهرست مطالب

 

عنوان                                                                                            صفحه

 

فصل اول:مقدمه و کلیات تحقیق

 

1-1مقدمه…………………………………………………………………………………………………………….2

 

1-2-طبقه بندی رنگ ها………………………………………………………………………………………..4

 

1-2-1-رنگ های بازی…………………………………………………………………………………………………..4

 

1-2-1-1-خصوصیات رنگ های بازی…………………………………………………………………..5

 

1-2-1-2-کاربرد رنگ های بازی…………………………………………………………………………..5

 

1-2-2-رنگ های اسیدی………………………………………………………………………………………………..5

 

1-2-3-رنگ های مستقیم………………………………………………………………………………………………..6

 

1-2-4-رنگ های دندانه ای……………………………………………………………………………………………..6

 

1-2-5-رنگ های آزوییکی………………………………………………………………………………………………7

 

1-2-6-رنگ های گوگردی………………………………………………………………………………………………7

 

1-2-7-رنگ های خمره ای……………………………………………………………………………………………..7

 

1-2-8-رنگ های کلوییدی…………………………………………………………………………………………….8

 

1-2-9-رنگ های فعال………………………………………………………………………………………………….8

 

1-3-آلودگی ناشی از رنگ ها……………………………………………………………………………….9

 

1-3-1-آلودگی ناشی از حلال ها و کنترل آن……………………………………………………………………9

 

1-3-2-آلودگی ناشی از رنگ ها و کنترل آن ها………………………………………………………………..10

 

1-3-2-1-رنگ های اپوکسی……………………………………………………………………………….10

 

1-3-2-2-رنگ های پلی اورتانی………………………………………………………………………….10

 

  1-3-2-3-رنگ های وینیلی……………………………………………………………………………….11

 

1-3-3-آلودگی ناشی از رنگدانه ها………………………………………………………………………………11

 

1-4-مطالعات در طراحی رنگ ها…………………………………………………………………………11

 

1-4-1-رنگ هایی برای پلی استرها…………………………………………………………………………………12

 

1-4-2- رنگ هایی برای پلی آمیدها و پروتئین ها……………………………………………………………..12

 

1-4-3-رنگ هایی برای پلیمرهای کاتیونی……………………………………………………………………….12

 

1-4-4-رنگ برای پلیمرهای سلولزی………………………………………………………………………………12

 

1-4-5-رنگ مو ها………………………………………………………………………………………………………..13

 

1-5-کاربرد رنگ ها…………………………………………………………………………………………….13

 

1-6-جنبه های محیط زیستی………………………………………………………………………………..17

 

1-7-جنبه های سمی بودن رنگ…………………………………………………………………………….17

 

1-8-حذف رنگ از پساب رنگی…………………………………………………………………………..18

 

1-8-1-ویژگی فاضلاب های نساجی…………………………………………………………………..18

 

1-9- تصفیه فاضلاب نساجی……………………………………………………………………………..19

 

1-9-1تیمارهای فیزیکی………………………………………………………………………………………………..23

 

1-9-1-1-جذب……………………………………………………………………………………………….23

 

1-9-1-2-فیلتراسیون غشایی………………………………………………………………………………24

 

1-9-1-3-تبادل یونی……………………………………………………………………………………….24

 

1-9-1-4-انعقاد……………………………………………………………………………………………….24

 

1-9-2-تیمارهای شیمیایی……………………………………………………………………………………………25

 

1-9-2-1-شناساگر فنتون………………………………………………………………………………….25

 

1-9-2-2-ازون دهی………………………………………………………………………………………..25

 

1-9-2-3-فتوشیمیایی………………………………………………………………………………………26

 

1-9-2-4-سدیم هیپوکلراید………………………………………………………………………………26

 

1-9-3-الکترولیز………………………………………………………………………………………………………..26

 

1-9-4-اکسیداسیون هوای مرطوب………………………………………………………………………………26

 

1-9-5-فراصوت………………………………………………………………………………………………………..27

 

1-9-6-تیمار بیولوژیکی……………………………………………………………………………………………..27

1-10-جذب .. .. .. …29
1-10-1 جاذب های رایج ………………………………………………………………………………29

1-10-1-1-کربن فعال……………………………………………………………………………………30

 

1-10-1-2-چیپس چوب………………………………………………………………………………..30

 

1-10-1-3-زغال نارس…………………………………………………………………………………..30

 

1-10-2-جذب سطحی……………………………………………………………………………………………….31

 

1-10-2-1-عوامل موثر بر روی جذب……………………………………………………………….31

1-10-2-1-1-سطح تماس ……. .. …………….32
1-10-2-1-2-غلظت … …………….32

 

1-10-2-1-3-دما … . ……………..32
1-10-2-1-4-نوع ماده جاذب و جذب شونده . ……………….32
1-10-2-1-5- حالت ماده جاذب و جذب شونده.. .. ………………32
1-10-2-1-6-pH محیط……………………………………………………………………………………..33
1-10-3-ایزوترم های جذب .. .. ..34
1-10-3-1-مدل ایزوترم لانگمویر .. . 34
1-10-3-2-ایزوترم فروندلیچ . 35
1-10-4-مدل های سینتیکی .. . ..36
1-11-متیل اورانژ . .. . . .38
1-12-طبقه بندی رنگ های آزو.. .. .. ..38
1-12-1-مونو آزو . .. . …38
1-13-ویژگی های پلی پیرول و کامپوزیت هایش .. ..39
1-13-1-روش تولید………………………………………. … . ..39
فصل دوم:ادبیات و پیشینه تحقیق
مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………42
2-1-تاریخچه رنگ ها………………………………………………………………………………………..42
2-2-حذف متیل اورانژ و متیلن بلو از فاضلاب . 44
2-3-حذف رنگ از فاضلاب توسط کربن فعال ارزان قیمت به دست آمده از ضایعات کشاورزی ……………………..44
2-4-مطالعه سینتیک و ایزوترم حذف متیل اورانژ از فاضلاب با بهره گرفتن از کاتالیست اکسید مس تهیه شده توسط کاغذ چاپ باطله .. .. 45
2-5-سینتیک و مکانیزم جذب رنگ متیل اورانژ روی سیلیکاژل اصلاح شده باقی مانده از یک کارخانه ………………………………………………………………………………………………………46
2-6-تصفیه پیشرفته فاضلاب حاوی متیل اورانژ و فلزات سنگین بر رویTio2 و خاکستر و مخلوطشان .. 47
2-7-مدل سینتیکی برای حذف متیل اورانژ از محلول آبدار با بهره گرفتن از بذر درخت آووکادو . .. ..47
2-8-ایزوترم دو پارامتریجذب متیل اورانژ توسط کربن فعال 48
2-9-مطالعه سینتیک و ایزوترم جذب نیکل از فاضلاب رنگی توسط کامپوزیت PPy/PVA…………………………………………………………………………………………………………49

2-10-روش های نوین…………………………………………………………………………………………………..50

 

2-10-1-بهبود تصفیه پساب های نساجی توسط تابش پرتو الکترونی……………………….50

فصل سوم:مواد و روش آزمایش
3-1-مواد و روش های آزمایش .. ..53
3-2-مشخصات متیل اورانژ . ..54
3-3-روش انجام آزمایش . ..55
3-4-ساخت کامپوزیت .. .PPy/PVA57
3-5-ساخت جاذب پلی پیرول. 57
 
فصل چهارم:محاسبات و یافته های تحقیق
4-1-بررسی ساختار جاذب ها به وسیله FTIRوSEM…………………………………………….60
4-1-1-بررسیSEM………………………………………………………………………………………….64
4-2-بررسی عوامل مختلف روی جذب ….. .. … ..68
4-23-1-بررسی اثر pH بر راندمان جذب .. ..68
4-2-2-بررسی اثر زمان انجام واکنش بر روی راندمانحذف.. ..69
4-2-3-بررسی اثر میزان جاذب بر رویراندمان حذف ….. . ..70
4-2-4-بررسی اثر غلظت محلول رنگی متیل اورانژ بر راندمان جذب … 71
4-3-بررسی سینتیک جذب.. .. ..72
4-3-1-معادله خطی شده موریس وبر .. 73
4-3-2-معادله خطی شده شبه درجه اول .. ..73
4-3-3-معادله خطی شده شبه درجه دوم .. ..74
4-4-بررسی ایزوترم های جذب .. .75
4-4-1-معادله خطی شده لانگمویر . . 76
4-4-2-معادله خطی شده فرندلیچ … 77
4-4-3-معادله خطی شده دوبینین-رادشکویچ … .. .78
4-5-مقایسه میزان جذب متیل اورانژ توسط جاذب هایPPy,PVA,PPy/PVA………..79
 
فصل پنجم:جمعبندی و پیشنهادات
5-1-نتیجه گیری . …………………………..82
5-2-پیشنهادها .. . . …………………………..83
پیوست: منابع و مآخذ
 
 
فهرست علایم و نشانه ها
عنوان علامت اختصاری
پلی­پیرول……………………………….. PPy
پلی­پیرول کت شده بر روی پلی ونیل الکل…….. PPy/PVA
غلظت تعادلی…………………………… Ce(ppm)
غلظت در زمان………………………….. Ct(ppm)
غلظت اولیه……………………………. Ci (ppm)
ضریب همبستگی………………………………. r2
ثابت لانگمویر………………………….. Kl (l/mg)
ثابت فرندلیچ………………………….. Kf (mg/g)
ثابت دوبینین ـ رادشکویچ……………… kad (mol2/kj2)
ثابت معادله موریس-وبر…………… Kid (mg.g-1.min-0.5)
ثابت معادله شبه درجه یک……………….. k1 (1/min)
ثابت معادله شبه درجه دو…………… k2 (g.mg-1.min-1)
حجم محلول………………………………. V (lit)
زمان………………………………….. t (min)
ثابت معادله فرندلیچ (شدت جذب)……………….. n
ثابت تعادل ترمودینامیکی…………………….. Kc
ظرفیت جذب در زمان…………………….. qt t(mg/g)
ظرفیت جذب در تعادل…………………….. qe (mg/g)
ظرفیت اشباع ایزوترم تئوری………………. qs (mg/g)
 
 
فهرست جدول ها
 
عنوان صفحه                    
جدول (1-1):طبقه بندی ومثال هایی از رنگ ها بر اساس حضور کروموفورها……..13
جدول (1-2):گروه بندی کاربردی رنگ ها……………………………………………………14
جدول (1-3):انواع آلاینده ها در فاضلاب نساجی………………………………………….18
جدول (1-4):مزایا و معایب روش های حذف رنگ……………………………………….28
جدول(1-5):شرایط بهینه برایPPy و کامپوزیت هایش………………………………….40
جدول (3-1):وسایل و تجهیزات……………………………………………………………….53
جدول(3-2):مواد شیمیایی……………………………………………………………………….53
جدول(3-3):مشخصات متیل اورانژ……………………………………………………………54
جدول(4-1)مقایسه مدل های سینتیکی جذب متیل اورانژ……………………………….75
جدول(4-2 )مقایسه مدل های ایزوترم جذب متیل اورانژ……………………………… 79
جدول(4-3):مقایسه مقدار جذب جاذب های مختلف برای رنگ متیل اورانژ
( پلی پیرول خالص ، جاذب و پلی وینیل الکل)…………………………………………..80
 
 
 
فهرست شکل ها
 
عنوان  صفحه
شکل (1-1):تجزیه یک رنگ آزو ……………………………………………………………………………..21
شکل (1-2):اکسیداسیون یک رنگ آزو فنولیک توسط آکاز…………………………………………….22
شکل(1-3):زغال ها رنگ بر…………………………………………………………………………………….31
شکل(3-1):ساختار متیل اورانژ………………………………………………………………………………….55
شکل (3-2):ساخت جاذب پلی پیرول وپلی پیرول/ پلی وینیل الکل…………………………………58
شکل (3-3):تهیه محلول های شاهد ………………………………………………………………………….58
نمودار(4-1)تصویر  FTIR از پیرول خالص…………………………………………………………………63
نمودار (4-2)تصویر  FTIR ازپلی وینیل الکل خالص…………………………………………………….63
نمودار (4-3)تصویر  FTIR از کامپوزیتPPY/PVA…………………………………………………….63
شکل (4-1) شکل  تصویر SEM برای جاذب پلی پیرول ……………………………………………..66
شکل( 4-2) تصویر SEM برای کامپوزیت پلی پیرول بر روی پلی وینیل الکل با بزرگنمایی های مختلف………………………………………………………………………………………………………………….67
شکل (4-3) تصویر SEM برای کامپوزیت پلی پیرول بر روی پلی وینیل الکل با بزرگنمایی های
مختلف…………………………………………………………………………………………………………………..67
نمودار(4-4):منحنی تغییرات درصد میزان حذف رنگ نسبت به pH  های مختلف………………..68
نمودار(4-5) منحنی تغییرات درصد میزان حذف رنگ نسبت به زمان های مختلف………………..69
نمودار(4-6):منحنی تغییرات درصد میزان حذف رنگ نسبت به جرم جاذب………………………..70
نمودار(4-7)منحنی تغییرات درصد میزان حذف رنگ بر حسب غلظت اولیه رنگ متیل اورانژ…………………………………………………………………………………………………………………………….71
نمودار(4-8) معادله خطی شده موریس – وبر برای حذف رنگ متیل اورانژ………………………….73
نمودار(4-9)معادله خطی شده شبه درجه یک برای حذف رنک متیل اورانژ………………………….74
نمودار(4-10) معادله خطی شده شبه درجه دوم برای حذف رنگ متیل اورانژ……………………….75
نمودار(4-11)ایزوترم لانگ مویر…………………………………………………………………………………..76
نمودار(4-12)ایزوترم فروندلیچ…………………………………………………………………………………….77
نمودار(4-13)مدل دوبینین-رادشکویچ…………………………………………………………………………..78

1-1-مقدمه:

با گسترش صنایع و کارخانجات، ناگزیر پساب های صنعتی نیز به شدت رو به افزایش است. آزادسازی این پساب ها در محیط زیست موجب اختلال در زندگی انسان و موجودات زنده می شود.
رنگ ها بخش مهمی از ضایعات صنایع می باشند که به شدت روی آب تاثیر گذاشته و به سختی قابل جداسازی است .
بسیاریاز صنایع، مثل صنایع کاغذ،نساجی، پلاستیک، از انواع رنگ ها استفاده می کنند. که در این میان کاربرد رنگ در صنایع نساجی چشمگیر است.
حضور مقدار کمیرنگ درپساب  صنایع نساجی موجب کاهش شفافیت و ایجاد واکنش های شیمیایی در آب می شود. رنگ ها به صورت هیدرولیز شده در پساب ها وجود دارند که توسط فیلتر ها قابل جداسازی نیستند]12[.
در سال 1997 سازمانی در بریتانیا با عنوان ETAD[1] شکل گرفت که هدف آن تصویب قوانینی جهت ارائه شاخص هایی برای توسعه بهداشت آب و پساب های صنعتی بوده است.
این سازمان بالغ بر 4000 نوع رنگ را مورد مطالعه قرار داد و آلوده ترین رنگ را رنگ های بازی معرفی نمود. در سال 1997 سازمان محیط زیست بریتانیا اعلام کرد که درصد حضور رنگ در پساب های صنعتی باید صفر باشد، یعنی نباید