چکیده:
هدف این پژوهش، بررسی رابطه بین فرهنگ سازمانی وعملکرد سازمان در شرکت لبنیاتی وارنا بود.پژوهش به شیوه ی توصیفی (همبستگی)انجام شد .جامعه آماری کلیه ی کارکنان شرکت لبنیاتی در سال 92 به تعداد 265 نفر بودند .حجم نمونه مطابق جدول مورگان 160 نفر برآورد گردید و به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای از سطوح مختلف سازمان انتخاب شدند.برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه فرهنگ سازمانی دنیسون و پرسشنامه محقق ساخته ارزیابی عملکرد بر اساس کارت امتیازی متوازن استفاده شده است.داده های گرد آوری شده با بهره گرفتن از ضریب همبستگی پیرسون تجزیه و تحلیل شدند .نتایج نشان داد که بین فرهنگ سازمانی و و هر یک از مولفه های آن مشارکت،انطباق پذیری ،انسجام و ماموریت با عملکرد سازمان رابطه ی مستقیم وجود دارد.

واژه های کلیدی: فرهنگ سازمانی،ارزیابی عملکرد،کارت امتیازی متوازن
فهرست مطالب
فصل اول: کلیات تحقیق 1
1-1. مقدمه 2
1-2. بیان مسأله 3
1-3-اهداف تحقیق: 5
1-4-اهمیت و ضرورت موضوع: 5
1-5. سوالات اصلی و فرعی تحقیق 6
1-6. چارچوب نظری تحقیق: 8
1-7. فرضیات اصلی و فرعی تحقیق 8
1-8. متغیرهای تحقیق 10
1-8-1. متغیر مستقل 10
1-8-2. متغیر وابسته: 10
1-9. قلمرو تحقیق: 11
1-9-1. قلمرو موضوعی تحقیق: 11
1-9-2. قلمرو مکانی تحقیق: 11
1-9-3. قلمرو زمانی تحقیق: 11
1-10. روش تحقیق: 11
1-11. تحقیقات انجام شده: 12
1-12. تعاریف مفهومی و عملیاتی وازگان تحقیق: 13
1-13. ساختار پایان نامه: 16
فصل دوم: ادبیات تحقیق 18
2-1. مقدمه 19
2-2. ارزیابی عملکرد 19
2-3. تعریف عملکرد سازمانی 19
2-3. تاریخچه ارزیابی عملکرد 20
2-4. برخی مدلهای موجود در ارزیابی عملکرد: 21
2-5. اندازه گیری عملکرد بخش عمومی: 22
2-6. کارت امتیازی متوازن 23
2-6-1. تعریف مدل کارت امتیازی متوازن 24
2-6-2. روند شکل گیری و توسعه مفهوم کارت امتیازی متوازن 25
2-7. مدل و ساختار سنجش متوازن: 28
2-7-1. منظر مالی 30
2-7-2. منظر مشتری 30
2-7-3. منظر فرایندهای داخلی 32
2-7-4. منظر رشد و یادگیری 32
2-8. مزایا و معایب مدل کارت امتیازی متوازن 35
2-9. دلایل استفاده از کارت امتیازی متوازن 35
2-10. پیاده سازی کارت امتیازی متوازن: 38
2-10-1. مرحله اول: ساخت یک کارت امتیازى متوازن: 38
2-10-2. مرحله دوم: اجراى کارت امتیازى متوازن: 39
2-11. نقش کارت امتیازی متوازن در تحقق راهبردهای سازمان: 39
2-12. فرهنگ سازمانی 40
2-12-1. تعریف فرهنگ سازمانی 42
2-12-2.فرهنگ و عملکرد 44
2-12-3. مدل دنیسون 46
2-13. پژوهش های پیشین 51
2-13-1. پزوهش های انجام شده در داخل 51
فصل سوم: روش پژوهش 54
3-1. مقدمه 55
3-2. روش پژوهش 55
3-3. متغیر های پژوهش 55
3-4. ابزار گردآوری اطلاعات 55
3-5. جامعه آماری 57
3-6. نمونه آماری و روش نمونه گیری 57
3-7. روایی و پایایی پرسشنامه 57

 

3-7-1. روایی پرسشنامه 57
3-7-2. پایایی پرسشنامه 58
3-8. روش های تجزیه و تحلیل اطلاعات 59
3-9. جمع بندی 59
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل اطلاعات 60
4-1) مقدمه 61
4-2) آمار توصیفی 61
4-2-1) جنسیت پاسخ دهندگان 61
4-2-2) سن پاسخ دهندگان 62
4-2-3) میزان تحصیلات پاسخ‌دهندگان 63
4-2-4) میزان سابقه خدمت پاسخ‌دهندگان 64
4-3) آمار استنباطی 65
4-3-1) وضعیت متغیر های پژوهش 66
4-3-2) تحلیل عاملی تأییدی 66
4-3-2-1) تحلیل عاملی تأییدی مرتبه اول متغیر فرهنگ سازمانی 67
4-3-2-2) تحلیل عاملی تأییدی مرتبه دوم متغیر فرهنگ سازمانی 70
4-3-2-3) تحلیل عاملی تأییدی مرتبه اول متغیر عملکرد سازمان 72
4-3-2-4) تحلیل عاملی تأییدی مرتبه دوم متغیر عملکرد سازمان 73
4-3-3) آزمون فرضیات پژوهش 75
4-4) جمع بندی 79
فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات 80
5-1.مقدمه 81
5-2.خلاصه نتایج تحقیق 81
5-3.بحث و نتیجه گیری 81
5-4.پیشنهادات 84
5-4-1. پیشنهادات کاربردی 84
5-4-2. پیشنهاد پژوهش های آتی 84
5-5. محدودیت های پژوهش 84
منابع و مآخذ 85
پیوست‌ها و ضمائم 92
فهرست جداول

جدول 3-1) سؤالات مربوط به متغیرفرهنگ سازمانی 52
جدول 3-2) سؤالات مربوط به متغیرعملکرد سازمانی 53
جدول3-3. ضرایب پایایی متغیرها و ابعاد پژوهش 54
جدول 4-1) توزیع فراوانی آزمودنی ها بر اساس جنسیت 57
جدول 4-2) توزیع فراوانی آزمودنی ها بر اساس سن 58
جدول 4-3) توزیع فراوانی آزمودنی ها بر اساس میزان تحصیلات 59
جدول 4-4) توزیع فراوانی آزمودنی ها بر اساس میزان سابقه خدمت 60
جدول 4-5) میانگین، انحراف معیار و همبستگی بین مؤلفه‌های فرهنگ سازمانی و عملکرد سازمانی 62

فهرست اشکال
شکل 1-1-مدل مفهومی تحقیق 8
شکل 2-1-رابطه علت و معلولی در چهار حوزه ارزیابی متوازن 25
شکل 2-2-روابط میان چهار منظر کارت ارزیابی متوازن 27
شکل 2-3-ترجمه یک ماموریت به نتایج مورد نظر 32
شکل 2-4-مدل فرهنگ سازمانی دنیسون 48
فهرست نمودار ها

نمودار 4-1) توزیع درصد فراوانی آزمودنی ها بر اساس جنسیت 76
نمودار 4-2) توزیع درصد فراوانی آزمودنی ها بر اساس سن 77
نمودار 4-3) توزیع درصد فراوانی آزمودنی ها بر اساس میزان تحصیلات 78
نمودار 4-4) توزیع درصد فراوانی آزمودنی ها بر اساس میزان سابقه خدمت 79
فصل اول
کلیات تحقیق

1-1. مقدمه
اندازه گیری عملكرد از جمله بهترین راه های به دست آوردن اطلاعات برای تصمیم گیری در سازمان هاست. بین سال های 1850 تا 1975 سازمان ها توانسته اند فقط با تصمیم گیری بر اساس معیار مالی به موفقیت خود اطمینان داشته باشند، ولی با افزایش رقابت در بازارها، مدیران علاوه بر عملكردهای مالی، نیازمند آگاهی از سایر جنبه های عملكرد سازمان نیز هستند. بدین منظور بسیاری از سازمان ها، معیارهایی را كه نشان دهندة وضعیت سلامت سازمان آنهاست ، گسترش داده اند. این اندازه ها كمك می كند تا عملكرد سازمان و تلاش های بهبود فرایند در مسیر خود، هدایت شوند . به منظور ایجاد و به كارگیری این معیارها ، روش های مختلفی توسعه یافته است كه از آن جمله، می توان به كارت امتیازی متوازن اشاره كرد . روش كارت امتیازی متوازن را در سال 1992 پروفسور كاپلان و دكتر نورتون، دو تن از استادان دانشگاه هاروارد، ارائه دادند و بسیاری از سازمان ها استقبا ل كردند . این روش، چشم انداز، ماموریت و استراتژی سازمان را به اهداف و سنجه های مناسب، تبدیل می كند. این سنجه ها و اهداف در چهار منظر : مالی، مشتری، فرایندهای داخلی كسب و كار و رشد و یادگیری ، تقسیم شده اند. این روش، جنبه های مالی و غیرمالی عملكرد یک سازمان را پوشش داده و توازنی بین سنجه های مربوط به خروجی عملكرد كه تصویری از آنچه در گذشته اتفاق افتاده است و محرك های عملكرد آینده ایجاد می كند. (آریا نژاد و همکاران،2:1389)
مطالعات چنین بیان می شود که فرهنگ سازمانی بر تمام جنبه های سازمان تأثیر می گذارد. مطالعات و تحقیقات نشان می دهد که فرهنگ بر تدوین اهداف، استراتژی، رفتار فردی، عملکرد سازمانی، انگیزش و رضایت شغلی، خلاقیت و نوآوری ، نحوه تصمیم گیری و میزان مشارکت کارکنان در امور، میزان فداکاری و تعهد ، سخت کوشی و مانند آنها تأثیر می گذارند. (زارعی ،58:1372)
فرهنگ سازمانی به عنوان مفهوم جامعی که اعتقادات،ایدئولوژی،سنت،هنجار،رسوم،دانش و فنآوری را در بر می گیرد.فرهنگ سازمانی یک عامل اصلی است که رفتار سازمان و اعضای آن را تحت تأثیر قرار می دهد.(پارک و کیم ،22:2009)
فرهنگ را روح سازمان و انرژی اجتماعی تعریف می کنند،که می تواند سازمان را به جلو براند یا از حرکت باز دارد،این توان بالقوه به خاطر تأثیری است که فرهنگ سازمان بر رفتار کارکنان دارد،هر نوع تغییری در سازمان وابستگی جدی و شدیدی با فرهنگ آن سازمان دارد. گارنگو،مندیبل و بایتیستی بیان کرده اند که اجرا و کاربرد سیستم های ارزیابی عملکرد به مقدار زیادی تحت تأثیر سبک های مدیریت و فرهنگ سازمانی قرار می گیرند.در عین حال،کاپلان و نورتن در مشاهده و بررسی خود از چندین سازمان به این نتیجه رسیده اند که کارکنان سازمان در ارتباط با اهداف سازمان دارای فرهنگ قوی بودند و مأموریت،بینش و ارزش های کلیدی مورد نیاز برای اجرای راهبرد شرکت را به طرز عمیقی برای خود درونی کرده بودند.(سلیمانی و همکاران،66:1390)
در این فصل پژوهشگر به طور خلاصه و با توجه به موضوع پژوهش، به بیان مسأله اصلی پژوهش و اهمیت و ضرورت پژوهش و همچنین به تعریف متغیرها، اهداف و سوالات اصلی و فرعی پرداخته می‌شود.

1-2. بیان مسأله
به دنبال نظریات و تحقیقات جدید در مباحث سازمان، فرهنگ سازمانی دارای اهمیت روزافزون و یكی از مباحث اصلی مدیریت را تشكیل می دهد. با بررسی كه توسط گروهی از اندیشمندان علم مدیریت به عمل آمده فرهنگ سازمانی به عنوان یكی از موثرترین عوامل پیشرفت سازمانها شناخته شده است .اعتقاد براین است كه سازمان بیش از آن چیزی است كه بصورت سنتی از آن استنباط می شود)اسکیریر ،2005). سازمان همانند افراد دارای شخصیت است كه متمایز از شخصیت اعضای آن بصورت فرد فرد است ولی می توان با شناخت آن، نگرش ها و رفتار كسانی كه درون این سازمان هستند را پیش بینی نمود. فرهنگ سازمانی به عنوان مجموعه ای از باورها و ارزشهای مشترك ، بر اندیشه و رفتار اعضای سازمان اثر می گذارد و می- تواند به عنوان نقطه شروعی برای حركت و پویایی و یا مانعی در راه پیشرفت به شمار آید . (تورنو ،2001) فرهنگ سازمانی به عنوان مفهوم جامعی است که اعتقادات، ایدئولوژی، سنت، هنجار، رسوم دانش رفتارسازمان ، و فناوری را در بر می گیرد فرهنگ سازمانی یک عامل اصلی است که رفتار اعضای سازمان و اعضای ان را تحت تأثیر قرار می دهد.از طرفی هوی و مسیکل، فرهنگ سازمانی را کوششی برای رسیدن به احساسات، عواطف، منش، شخصیت، و تصویر یک سازمان می دانند که شامل بسیاری از مفاهیم اولیه ی سازمان غیررسمی، ارزش ها،-ایدئولوژی و سیستم های نوظهور می باشد. فرهنگ را روح سازمان و انرژی اجتماعی تعریف می-کنند، که می توان سازمان ر به جلو براند یا از حرکت بازدارد این توان بالقوه به خاطر تأثیری است که فرهنگ بر رفتار کارکنان دارد.(سلیمانی و همکاران،66:1390)
تحقیقات تجربی مبین آن است که فرهنگ سازمانی بر انگیزش شغلی،عملکرد سازمانی،خلاقیت و نوآوری، میزان مشارکت کارکنان در تصمیم گیری امور، بهره وری، کارایی و…… تأثیر بسزایی دارد. تمایل به تغییر فرهنگ برای حفظ سلامتی و رشد سازمان از این باور که فرهنگ یک سازمان با عملکرد آن مرتبط می باشد،نشأت می گیرد و در واقع هدف اصلی مدیریت در هر سازمانی کمک به عملکرد بهتر در سازمان برای نیل به اهداف سازمانی است. (اولریچ ،1998: 126)
آگاهی از عملکرد در تمامی ابعاد مالی و غیر مالی برای تصمیم گیری مدیران سازمان ها حیاتی می باشد.چون معیارهای مالی برای هدایت و ارزیابی مسیر های سازمان در محیط های رقابتی کافی نمی باشد،در حقیقت معیارهای مالی فقط قسمتی از داستان مربوط به اعمال گذشته را بازگو می کنند و نمی توانند هدایت کافی را برای اعمالی که امروز و فردا برای ایجاد ارزش مالی انجام می شود فراهم کنند.
از همین رودر سال 1992، کاپلان و نورتون رویکردی متوازن جهت اندازه گیری عملکرد با عنوان کارت امتیازی متوازن ارائه کردند.دراین رویکرد سعی گردیده بین سنجه های مالی و غیرمالی،سنجه های محرک و عملکرد ذینفعان داخلی و

کلید واژه ها: بالندگی اعضای هیأت علمی ، موانع بالندگی ، برنامه های بالندگی، مرکز بالندگی اعضای هیأت علمی

فهرست:
عنوان مطالب                                                                                                              صفحه
فصل اول: کلیات پژوهش
1-1. مقدمه    2
1-2. بیان مسأله    4
1-3. اهمیت و ضرورت انجام تحقیق    6
1-4. اهداف تحقیق    8
1-5. سؤالات تحقیق    9
1-6. نوع تحقیق    9
1-7. قلمرو تحقیق    10
1-8. جامعه، نمونه و روش نمونه گیری    10
1-9. روش گردآوری داده ها    11
1-10. تعاریف مفهومی و عملیاتی    11
1-11. چارچوب کلی پژوهش    14
فصل دوم:مروری بر پیشینه
2-1. مقدمه    16
2-2. امکان سنجی    17
2-3. تاریخچه بالندگی اعضای هیأت علمی در دانشگاه ها    19
2-4. تاریخچه مراکز بالندگی در ایران    23
2-5. راهبرد های بالندگی اعضای هیأت علمی    24
2-5-1. راهبردهای بالندگی از دیدگاه سنترا (1978) و نلسون (1985)    24
2-5-2. راهبردهای بالندگی از دیدگاه اسکات    27
2-5-3. راهبردهای بالندگی از دیدگاه مک کفری    28
2-5-4. راهبردهای بالندگی از دیدگاه پورکریمی    29
2-6. موانع بالندگی اعضای هیأت علمی    31
2-7. نظریه آموزش بزرگسالان برای هدایت برنامه های بالندگی هیأت علمی    34
2-8. نقش اعضای هیأت علمی در دانشگاه ها    35
2-9. بالندگی اعضای هیأت علمی    37
2-9-1. عوامل مؤثر در رشد کیفیت علمی اعضای هیأت علمی    42
2-10-1. مدل گاف    44
2-10-2. مدل برگ کوئیست و فیلیپس    44
2-10-3. مدل سنترا    45
2-10-4. مدل کاتز و هنری    46
2-10-5. مدل تویکانگ    47
2-10-6. مدل فتحیه    48
2-10-7. مدل لاور و کینگ    49
2-10-8. مدل استنلی    51
2-10-9. مدل شبکه بهسازی سازمانی و حرفه ای در آموزش عالی    52
2-11. مراکز بالندگی اعضای هیأت علمی    52

 

2-11-1. اصول مراکز بالندگی اعضای هیأت علمی    53
2-11-2. منابع انسانی مراکز بالندگی اعضای هیأت علمی    54
2-11-3. وظایف مهم مرکز بالندگی اعضای هیأت علمی    55
2-11-4. فعالیت های مهم مرکز بالندگی اعضای هیأت علمی    55
2-11-5. ویژگی های متخصصین بالندگی اعضای هیأت علمی    56
2-11-6. عوامل مؤثر در موفقیت یک مرکز بالندگی اعضای هیأت علمی    56
2-11-7. مشکلات خاص مراکز بالندگی اعضای هیأت علمی    57
2-12. فعالیت های مراکز بالندگی هیأت علمی در برخی دانشگاه های دنیا    57
2-13. پژوهش های داخلی    59
2-14. پژوهش های خارجی    67
2-15. جمع بندی    71
2-16. چارچوب نظری پژوهش    73

فصل سوم: روش شناسی پژوهش
3-1. مقدمه    75
3-2. روش پژوهش    76
3-3. جامعه آماری    76
3-4. نمونه و روش نمونه گیری    76
3-5. روش و ابزار گردآوری داده ها    77
3-6. روایی و پایایی ابزار    83
3-7. روش تجزیه و تحلیل اطلاعات    84
3-8. جمع بندی    87
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها
4-1. مقدمه    87
4-2. توصیف داده های مربوط به اطلاعات جمعیت شناختی نمونه ها    88
4-2-1. وضعیت اعضای هیأت علمی نمونه به تفکیک جنسیت    88
4-2-2. وضعیت اعضای هیأت علمی نمونه به تفکیک رشته تحصیلی    89
4-2-3. وضعیت اعضای هیأت علمی نمونه به تفکیک درجه علمی    89
4-2-4. وضعیت اعضای هیأت علمی نمونه به تفکیک سابقه تدریس    90
4-3. بررسی ماتریس همبستگی مناسب    91
4-4. بررسی تحلیل عاملی تاییدی مدل پژوهش    92
4-4-1. تحلیل عاملی تاییدی الزامات و عوامل تسهیل کننده استقرار مرکز بالندگی    93
4-4-2. تحلیل عاملی تاییدی موانع استقرار مرکز بالندگی    94
4-4-3. تحلیل عاملی تاییدی ابعاد بالندگی استقرار مرکز بالندگی    96
4-5. تحلیل استنباطی سؤال های پژوهش    99
4-5-1. تجزیه و تحلیل سؤال پژوهشی اول    100
4-5-1-1. عملکرد دانشگاه در وضعیت موجود    100
4-5-2. تجزیه و تحلیل سؤال پژوهشی دوم    105
4-5-2-1. عملکرد دانشگاه در وضعیت موجود    106
4-5-2-2. میزان اهمیت گویه های سوال دوم در بالندگی اعضای هیأت علمی    108
4-5-3. تجزیه و تحلیل سؤال پژوهشی سوم    110
4-5-3-1. برنامه های بالندگی اعضای هیأت علمی دانشگاه قم در بعد سازمانی شامل چه مواردی است؟    110
4-5-3-2. برنامه های بالندگی اعضای هیأت علمی دانشگاه قم در بعد آموزشی شامل چه مواردی است؟    115
4-5-3-3. برنامه های بالندگی اعضای هیأت علمی دانشگاه قم در بعد حرفه ای شامل چه مواردی است؟    119
4-5-3-4. برنامه های بالندگی اعضای هیأت علمی دانشگاه قم در بعد فردی شامل چه مواردی است؟    125
4-6. جمع بندی    130
فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات
5-1. مقدمه    132
5-2. خلاصه نتایج    133
5-2-1. خلاصه نتایج حاصل از توصیف اطلاعات جمعیت شناختی نمونه پژوهش    133
5-2-2. خلاصه نتایج و تحلیل سؤالات پژوهش    133
5-3. بحث و نتیجه گیری    142
5-4. پیشنهادات کاربردی    144
5-5. پیشنهادات پژوهشی    147
5-6. محدودیت های پژوهش    148
فهرست منابع ………………………………………………………………………………………………………………………………….150

پیوست
پرسشنامه پژوهش ……………………………………………………………………………………………………………………………..161

مقدمه

« شكست و ناتوانی انسان فقط یک دلیل دارد كه آن هم ایمان نداشتن به واقعیت خود است. »

ویلیام جیمز1  (شیهان ، گنجی ، 1378 ، 7)

مسئله تربیت ، مسئله ای است حیاتی و هدف آن كمك به سازندگی انسانهاست تا بتوانند نیازها و مقاصد خویش و جامعه را برآورده نمایند. تربیت دارای جنبة زندگی و آفرینندگی است و انسان را از پایین ترین درجات برای رسیدن به بالاترین مقام انسانیت كمك و هدایت می كند یكی از مهمترین راهنمای كمك به كودكان و نوجوانان حفظ و تقویت عزت نفس است و مقوله خود ارزشمندی از اساسی ترین عوامل در رشد مطلوب شخصیت كودكان و نوجوانان است . برخورداری از اراده و اعتماد به نفس قوی ، قدرت تصمیم‌گیری و ابتكار ، خلاقیت و نوآوری ، سلامت فكر و بهداشت روانی ، رابطه مستقیمی با میزان و چگونگی عزت نفس و احساس خودارزشمندی فرد دارد. برای اینكه كودكان و نوجوانان بتوانند از حداكثر ظرفیت ذهنی و توانمندیهای بالقوه خود بهره مند شوند ، می بایست از نگرش مثبت نسبت به خود و محیط اطراف و انگیزه های قوی برای تلاش برخوردار شوند. بدون تردید نوجوانان و دانش آموزانی كه دارای احساس خودارزشمندی و عزت نفس قابل توجهی هستند، نسبت به همسالان خود در شرایط مشابه ، كارآمدی ، پیشرفت تحصیلی و خلاقیت بیشتری از خود نشان می دهند.‌(بیابانگرد ، 1372 ، 7) . عزت نفس مهم ترین سرمایه نوجوان است. تحقیقات روشن ساخته است كه كودكان با عزت نفس بالا به مراتب بهتر می‌توانند یاد بگیرند و احتمال ابتلا به بیماریهای روانی از جمله افسردگی را در آنها كاهش می دهد.

ارتباط میان مادر و فرزند نه تنها از زمان تولد بلكه حتی پیش از آن نیز اثر بسیار مهمی در رشد روانی كودك دارد. ارتباط معنوی كودك با مادری كه در بیرون از منزل كار می كند و كودكی كه مادرش خانه دار است در دو قطب متفاوت قرار می گیرد كه مدرسه نیز در این مورد نمی تواند عواطف عقب

 مانده كودك محروم از عاطفه مادری را جبران كند. (بیابانگرد ، 1372 ، 66) . پژوهش حاضر در این زمینه بر دو حوزه گسترده متمركز شده است :

1ـ اثرات عمومی داشتن مادر شاغل در مقایسه با مادر تمام وقت بر كودك.

2ـ اثر مراقبت فردی در مقایسه با مراقبت گروهی (ریچارد ، سن ؛ اتیكسون ، هیلیگارد ، 1983) .

(ترجمه براهنی ، شاملو ، گاهان ، كریمی ، هاشمیان ، 1373 ، پ ، معتمد ، 2)

كار زن تنها از دیدگاه اقتصادی و با معیارهای مادی قابل سنجش نیست و گاه چنان مهارت كیفی می یابد كه سنجش آن در قالب كمیات امكان ندارد ، به درستی هیچ چیز جنبه جانشینی روابط عاطفی مادر به فرزند نیست و بالطبع ایجاد این رابطه را ارزشی است فراتر از محكهای مادی (ساروخانی ، 1370 ، پ ، معتمد ، 1378 ، 2).

 

بیان مسئله

علل و عوامل متنوعی می تواند در عزت نفس فرزندان مؤثر باشد از قبیل عوامل موروثی ، عوامل اجتماعی ، ‌خانوادگی ، فرهنگی و اشتغال مادران كه هر یک به نوعی در موفقیت و كسب عزت نفس بالا مؤثرند. (شرقی ، علی اكبر ، 1377 ، 5) .

در مقطع راهنمایی كه اوایل دوره نوجوانی است نیاز به اشتراك و جمع شدن با همسالان به اوج خود می رسد. نوجوان تا اندازه ای نظر خود را در مورد خویشتن و نیز حس عزت نقس خود را بر اساس واكنشهای همسالانش نسبت به خود

واژگان کلیدی: برقراری ارتباط، دوستی با جنس مخالف، داشنجویان، دانشگاه پیام نور، نرم افزار SPSS

                                                             فهرست مطالب

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

عنوان	صفحه
فصل اول:کلیات تحقیق
1-1-مقدمه	2
1-2- بیان مسأله	2
1-3- اهمیت و ضروت مسأله	3
1-4- اهداف پژوهش	4
1-5- سئوالات تحقیق	4
1-6- فرضیه ی پژوهش:	5
1-7- تعاریف نظری:	5
1-8- تعاریف عملیات	5
فصل دوم:ادبیات و پیشینه تحقیق
2-1- مقدمه:	7
2-2- پیامدهای منفی دوستی های قبل از ازدواج	8
2-3-	11
2-4- آسیب های دوستی قبل ازدواج	14
2-4-1- وابستگی	14
2-4-2- افت تحصیلی یا ركود علمی	15
2-4-3- اضطراب، تشویش و احساس نگرانی	15
2-4-3- اضطراب، تشویش و احساس نگرانی	15
2-4-4- فقدان شناخت درست و واقع بینانه	15
2-4-5- تصمیم‌ گیری نادرست برای ازدواج	15
2-4-6- ایجاد جو بدبینی در زندگی مشترک	16
2-4-7- ایجاد مشکلات روحی	16
2-4-8- آسیب‌های اقتصادی	16
2-4-9- در خطر بودن آبرو	16
2-5- آثار رابطه با جنس مخالف	17
2-6- شرایط ارتباط با جنس مخالف	19
2-7- تفاوت «روابط دختر و پسر» درجامعه اسلامی و فرهنگ غربی	21
2-8- انواع روابط بین دختر ها و پسر ها	23
2-8-1- رابطه زن و شوهری:	23
2-8-2- رابطه علمی بین زن و مرد:	23
2-8-3- رابطه شغلی و حرفه ای:	24
2-8-4- رابطه دوستی بین دختر و پسر:	24
2-9- معیارهای اسلامی و اخلاقی در روابط	25
2-9-1- در پوشش	26
2-9-2- اندیشه و قلب	27
2-9-3- گفتار	27
2-9-4- رفتار	28
2-10- انواع برخوردهای بین دختر و پسر در جامعه امروز:	29
2-11- مروری بر مطالعات پیشین	32
2-12- چهارچوب نظری تحقیق	34
فصل سوم:روش تحقیق
3-1- طرح پژوهش	37
3-2- جامعه و نمونه آماری	37
3-3- روش گردآوری اطلاعات	37
3-4- ابزار پژوهش	37
3-4-1- پرسشنامه شماره 1:	38
3-4-2- پرسشنامه شماره 2:	38
3-5- روایی یا اعتبار پرسشنامه (Validity)	38
3-6- پایائی یا اعتماد پرسشنامه (Reliability)	39
3-7- روش تجزیه و تحلیل آماری	40
فصل چهارم:تجزیه و تحلیل داده‌ها
4-1- تجزیه و تحلیل داده ها	43
4-2- آمار توصیفی :	43
4-3- آمار استنباطی :	44
فصل پنجم:نتیجه‌گیری و پیشنهادات
5-1- نتیجه گیری:	57
5-2- راهکارها و پیشنهادات:	58
پرسشنامه	60
منابع	69

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

عنوان	صفحه
3-8- جدول زمان‏ بندی (Time Table)	40
جدول گانت برای برنامه زمانبندی انجام پایان نامه	41
جدول 4-1: میانگین سنی  افراد شرکت کننده در پژوهش	43
جدول4-2:مقایسه فراوانی  معاشرت با جنس مخالف قبل از ازدواج در بین پاسخگویان	43
جدول 4-3: فراوانی تعداد سالهای تجربه دوستی قبل ازدواج:	43
جدول 4-4: میزان درصد موافقت  با دوستی قبل ازدواج (در نمونه 80 نفری)	44
جدول 4-5: نتایج آزمون ANOVA برای تاثیر سازگاری اقتصادی بر دوستی قبل ازدواج	44
جدول 4-6: نتایج آزمونLSDمقایسه میانگین ها	44
جدول 4-7: نتایج آزمون ANOVA برای سازگاری فرهنگی با دوستی قبل ازدواج	45
جدول 4-8: نتایج آزمون LSD	45
جدول 4-9: نتایج آزمون ANOVA در سازگاری مذهبی	46
جدول 4-10: نتایج آزمون LSD	46
جدول 4-11: نتایج آزمون ANOVA در تاثیر رابطه دوستی قبل ازدواج	47
جدول 4-12: نتایج آزمون LSD	47
جدول 4-13: نتایج آزمون ANOVA در تاثیر دوستی قبل ازدواج بر پیشرفت تحصیلی	48
جدول 4-14: نتایج آزمون LSD	48
جدول 4-15: نتایج آزمون ANOVA در  تاثیر رابطه دوستی قبل از ازدواج بر سلامت روان	50
جدول 4-16: نتایج آزمون LSD	50
جدول 4-17: نتایج آزمون ANOVA در تاثیر رابطه دوستی قبل ازدواج بر کنش اجتماعی	51
جدول 4-18: نتایج آزمون LSD	51
جدول 4-19: نتایج آزمون ANOVA در تاثیر اعتقادات دینی بر نگرش نسبت به دوستی قبل ازدواج	52
جدول 4-20: نتایج آزمون LSD	52
جدول 4-21:	53
جدول 4-22نتایج آزمون تعقیبی lsd	53

فهرست نمودارها

 

 

 

نمودار 4-1 : نمودار متغیرهای پژوهش	54
نمودار 2-4: نمودار نگرش خانواده افراد بر دوستی قبل ازدواج :	54
نمودار 3-4:نمودار تاثیر اعتقادات دینی بر دوستی قبل ازدواج	55

مقدمه

در مجموعه حاضر به نکاتی در مورد نگرش و علل پیدیش ارتباط بین دختر و پسر قبل از ازدواج است. در مورد ارتباط دختر و پسر از نظر روان شناسان اجتماعی غربی روابط آزاد است. زنان نیز مانند مردان ازادند با هر فردی که دوست دارند روابط عاطفی و دوستانه برقرار کنند و هیچ نوعی ایرادی در این نوع روابط نمی بینند.

و در این راه تفاوت های جنسی و طبیعی زنان  با مردان را مجوز معقول و مشروعی برای مصنوعیت رابطه ی دوستی زنان و مردان نیست. پیامد طبیعی و منطقی چنین دیدگاهی که در کشورهای اروپایی و صنعتی غرب به دقت  عمل می شود، طبق آمار و واقعیت این دو گونه کشورها، افزایش چشمگیر میزان روابط نامشر وع به ویژه در قشر دانش آموزان دبیرستانی و حتی راهنمایی است . منبع( روابط دختر و پسر، ص 47)

بنا به دستور شرع مقدس اسلام، پاسخ گویی به نیازهای عاطفی و غریزی و تمایل و گرایش درونی به جنس مخالف تنها و تنها باید با ازدواج تأمین شود و بدون عقد قرار داد ازدواج بین دختر و پسر و جاری شدن صیغه ی عقد هر گونه ارتباز جدی و انسی و صمیمیت و معاشرت گناه تلقی می شود. بنابراین دختر و پسر می توانند پس از بلوغ عقلی و جسمی مرکب آمادگی لازم،به شرط یافتن یار موافق و مناسب برای تأمین این نیازها از یک صرف آلوده به گناه نشدن از طرف