فهرست مطالب

عنوان                                                                                                               صفحه

چكیده………………………………………………………………………………………………………………………….. 1

فصل اول: مقدمه……………………………………………………………………………………………………………… 2

فصل دوم: مروری بر تحقیقات انجام شده

2-1- سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS)…………………………………………………………………………. 5

2-2- سابقه‌ی سندرم تخمدان پلی‌کیستیک……………………………………………………………………………. 7

2-3- اپیدومیولوژی سندرم تخمدان پلی‌کیستیک…………………………………………………………………….. 7

2-4- خصوصیات بالینی سندرم تخمدان پلی‌کیستیک………………………………………………………………. 8

2-5- چرخه‌ی قاعدگی……………………………………………………………………………………………………. 10

2-5-1- فاز فولیکولار…………………………………………………………………………………………………….. 10

2-5-1-1- فولیکول بدوی………………………………………………………………………………………………. 11

2-5-1-2- فولیکول پیش انترال………………………………………………………………………………………… 13

2-5-1-3- فولیکول انترال……………………………………………………………………………………………….. 15

2-5-1-4- انتخاب فولیکول غالب…………………………………………………………………………………….. 16

2-5-1-5- فولیکول پیش تخمک‌گذاری……………………………………………………………………………… 18

2-5-1-6- تخمک‌گذاری……………………………………………………………………………………………….. 21

2-5-2- فاز لوتئال…………………………………………………………………………………………………………. 23

2-6- عدم تخمک‌گذاری…………………………………………………………………………………………………. 27

2-6-1- علل عدم تخمک‌گذاری……………………………………………………………………………………….. 27

2-6-2- نقائص مرکزی…………………………………………………………………………………………………… 30

2-6-2-1- تومورهای هیپوفیز…………………………………………………………………………………………… 31

2-6-2-2- هیپرپرولاکتینمی…………………………………………………………………………………………….. 31

2-6-3- بالا بودن غلظت استروژن به طور مزمن……………………………………………………………………. 31

2-6-4- نقص در فوران LH……………………………………………………………………………………………. 32

2-7- بیماری‌های موضعی تخمدان……………………………………………………………………………………… 33

2-7-1- سندرم تخمدان چند کیستی…………………………………………………………………………………… 33

2-7-1-1- زنان با یک مشخصه‌ی منحصر تخمدان‌های پلی‌کیستیک………………………………………….. 36

2-7-1-2- تعریف حاضر از تخمدان پلی‌کیستیک…………………………………………………………………. 36

2-7-1-3- ویژگی‌های بالینی و بیوشیمیایی PCOS……………………………………………………………….. 39

2-7-1-3-1- گنادوتروپین‌ها در PCOS……………………………………………………………………………. 39

2-7-1-3-1-1- ترشح نامناسب گنادوتروپین……………………………………………………………………… 39

2-7-1-3-2- تولید استروئید در زنان PCOS………………………………………………………………………. 40

2-7-1-3-2-1- ترشح آندروژن………………………………………………………………………………………. 40

2-7-1-3-2-2- تولید استروئید در تخمدان………………………………………………………………………… 40

2-7-1-3-2-3- هیپرآندروژنمی………………………………………………………………………………………. 43

2-7-1-3-2-3-1- هیپرآندروژنیسم بالینی…………………………………………………………………………. 45

2-7-1-3-3- اختلالات تیروئیدی…………………………………………………………………………………….. 46

2-7-1-3-4- هیپرپرولاکتینمی…………………………………………………………………………………………. 46

2-7-1-3-5- خصوصیات متابولیکی در PCOS…………………………………………………………………… 46

2-7-1-3-5-1- تحمل گلوکز…………………………………………………………………………………………. 46

2-7-1-3-5-2- مقاومت به انسولین…………………………………………………………………………………. 47

2-7-1-3-5-3- کلیرانس و ترشح انسولین………………………………………………………………………… 49

2-7-1-3-5-4- مقاومت انسولینی در زنان PCO………………………………………………………………… 50

2-7-1-3-5-5- فاکتورهای رشد شبه‌انسولینی در PCOS………………………………………………………. 50

2-7-1-3-6- لپتین و PCOS………………………………………………………………………………………….. 52

2-7-1-3-7- لیپیدها و PCOS………………………………………………………………………………………… 54

2-7-1-3-7-1- دیس‌لیپیدمی…………………………………………………………………………………………. 55

2-7-1-3-8- تنظیم وزن و انرژی…………………………………………………………………………………….. 55

2-7-1-3-9- هیرسوتیسم………………………………………………………………………………………………. 56

2-7-1-3-9-1- هیرسوتیسم ایدیوپاتیک……………………………………………………………………………. 57

2-7-1-3-10- اختلالات قاعدگی و خطر ابتلا به سرطان آندومتر…………………………………………….. 58

2-7-1-3-11- ژنتیک PCOS…………………………………………………………………………………………. 59

2-7-1-3-12- مدیریت بالینی………………………………………………………………………………………… 60

2-7-1-3-13- تغییرات نحوه‌ی زندگی……………………………………………………………………………… 61

2-8- ناهنجاری‌های متابولیک و خطرات سلامت همراه با آن‌ ها…………………………………………………. 62

2-9- معیارهای تشخیص PCOS………………………………………………………………………………………. 64

فصل سوم: مواد و روش‌ها

3- 1- منشور اخلاقی……………………………………………………………………………………………………… 66

3- 2- جامعه‌ی مورد مطالعه……………………………………………………………………………………………… 66

3- 3- نمونه‌گیری…………………………………………………………………………………………………………… 67

3-3-1- خون‌گیری وریدی………………………………………………………………………………………………. 67

3-4- آزمایش‌های بیوشمیایی……………………………………………………………………………………………. 67

3-4-1- اندازه‌گیری گلوکز………………………………………………………………………………………………. 67

3-4-2- اندازه‌گیری پروفایل لیپیدی…………………………………………………………………………………… 68

3-4-3- اندازه‌گیری تری‌گلیسرید………………………………………………………………………………………. 68

3-4-4- اندازه‌گیری کلسترول…………………………………………………………………………………………… 69

 

3-4-5- اندازه‌گیری لیپوپروتئین………………………………………………………………………………………… 70

3-4-5-1- اندازه‌گیری لیپوپروتئین با دانسیته‌ی بالا به روش مستقیم…………………………………………… 70

3-4-5-2- اندازه‌گیری لیپوپروتئین با دانسیته‌ی پایین……………………………………………………………… 70

3-4-6- سنجش هورمونی……………………………………………………………………………………………….. 71

3-4-6-1- اندازه‌گیری هورمون LH در سرم………………………………………………………………………… 71

3-4-6-2- اندازه‌گیری هورمون FSH در سرم………………………………………………………………………. 72

3-4-6-3- اندازه‌گیری هورمون تستوسترون در سرم………………………………………………………………. 73

3-4-6-4- اندازه‌گیری هورمون DHEA-S………………………………………………………………………….. 74

3-4-6-5- اندازه‌گیری هورمون پرولاکتین در سرم………………………………………………………………… 75

3-4-6-6- اندازه‌گیری هورمون آندروستندیون……………………………………………………………………… 76

3-4-6-7- اندازه‌گیری هورمون پروژسترون در سرم………………………………………………………………. 76

3-4-6-8- اندازه‌گیری هورمون استروژن در سرم………………………………………………………………….. 77

3-4-6-9- اندازه‌گیری هورمون TSH در سرم………………………………………………………………………. 78

3-5- تکمیل پرسش‌نامه‌ها………………………………………………………………………………………………… 79

3-5-1- پرسش‌نامه‌ی کیفیت زندگی…………………………………………………………………………………… 79

3-5-2- پرسش‌نامه‌ی دموگرافیک……………………………………………………………………………………… 79

3-6- تجزیه و تحلیل‌های آماری……………………………………………………………………………………….. 79

فصل چهارم: نتایج

4-1- بررسی ویژگی‌های جمعیت‌شناختی زنان مورد مطالعه……………………………………………………… 81

4-2- مقایسه‌ی هورمون‌ها در زنان PCOS با زنان سالم…………………………………………………………… 82

4-3- مقایسه‌ی عوامل خونی در زنان PCOS با زنان سالم……………………………………………………….. 87

4-4- مقایسه‌ی عوامل بالینی در زنان PCOS با زنان سالم………………………………………………………… 89

4-5- بررسی ارتباط نمایه‌ی توده‌ی بدنی با پارامترهای مورد مطالعه……………………………………………. 90

4-5-1- بررسی ارتباط نمایه‌ی توده‌ی بدنی با هورمون‌های مورد مطالعه………………………………………. 90

4-5-2- بررسی ارتباط نمایه‌ی توده‌ی بدنی با عوامل خونی مورد مطالعه……………………………………… 91

4-6- بررسی ارتباط سن با پارامترهای مورد مطالعه………………………………………………………………… 92

4-6-1- بررسی ارتباط سن با هورمون‌های مورد مطالعه………………………………………………………….. 92

4-6-2- بررسی ارتباط سن با عوامل خونی مورد مطالعه…………………………………………………………. 92

4-7- بررسی ارتباط سطوح هورمون‌ها با تشخیص نهایی (PCOS- سالم)……………………………………. 94

4-8- بررسی ارتباط سطوح عوامل خونی با تشخیص نهایی (PCOS- سالم)………………………………… 96

4-9- بررسی ارتباط بین هورمون‌های مورد مطالعه………………………………………………………………….. 98

4-10- بررسی ارتباط بین عوامل خونی مورد مطالعه………………………………………………………………. 98

4-11- بررسی ارتباط بین عوامل خونی و هورمون‌های مورد مطالعه……………………………………………. 100

فصل پنجم: بحث

5-1- شایع‌ترین علایم بالینی در افراد مبتلا به PCOS…………………………………………………………….. 101

5-2- شایع‌ترین عوامل خونی غیر طبیعی در افراد PCOS………………………………………………………… 104

5-3- تغییرات هورمونی افراد PCOS………………………………………………………………………………….. 105

5-4- متغیرهای دموگرافیک در بیماران PCOS……………………………………………………………………… 106

5-4-1- رابطه‌ی توده‌ی بدنی با هورمون‌ها و عوامل خونی در بیماران PCOS……………………………….. 106

5-4-1-1- رابطه‌ی توده‌ی بدنی و هورمون‌ها……………………………………………………………………….. 106

5-4-2- رابطه‌ی توده‌ی بدنی با عوامل خونی……………………………………………………………………….. 107

5-4-3- رابطه‌ی سن با هورمون‌ها و عوامل خونی در بیماران PCOS…………………………………………. 107

5-4-3-1- رابطه‌ی سن با هورمون‌ها………………………………………………………………………………….. 107

5-4-3-2- رابطه‌ی سن با عوامل خونی………………………………………………………………………………. 108

5-5- اثرات متقابل متغیرهای دموگرافیکی، هورمونی و خونی در بیماران PCOS……………………………. 109

5-6- کیفیت زندگی بیماران PCOS……………………………………………………………………………………. 110

5-7- نتیجه‌گیری کلی……………………………………………………………………………………………………… 111

6- منابع……………………………………………………………………………………………………………………….. 114

7- پیوست‌ها…………………………………………………………………………………………………………………. 127

8- چکیده‌ی انگلیسی………………………………………………………………………………………………………. 129

فهرست جدول‌ها

عنوان                                                                                                               صفحه

جدول 2-1- خلاصه‌ای از مطالعاتی نشان دهنده‌ی میزان شیوع تخمدان پلی‌کیستیک PCO به کمک اولتراسونوگرافی (برگرفته از Koivunen, 2001)…………………………………………………………………………………………… 36

جدول 2-2- مشخصات بافت‌شناسی تخمدان پلی‌کیستیک (برگرفته از Koivunen, 2001)……………….. 37

جدول 2-3- معیار اولتراسونوگرافی برای تشخیص PCO (برگرفته از Koivunen, 2001)………………… 37

جدول 2-4- کرایتریای تشخیصی برای سندرم‌ تخمدان پلی‌کیستیک برطبق تعاریف مختلف منتشر شده، برگرفته از Conder & Escobar-Morreale, 2007 )………………………………………………………………………………. 65

جدول3-1- تعداد افراد مورد مطالعه…………………………………………………………………………………… 67

جدول 3-2- مقادیر مورد انتظار برای سیستم تست LH به روش ELISA……………………………………. 72

جدول 3-3- مقادیر مورد انتظار برای سیستم تست FSH به روش ELISA………………………………….. 73

جدول 3-4- مقادیر مورد انتظار برای سیستم تست تستوسترون به روش ELISA………………………….. 74

جدول 3-5- مقادیر مورد انتظار برای سیستم تست پرولاکتین به روش ELISA…………………………….. 76

جدول 4-1- مقایسه‌ی ویژگی‌های جمعیت‌شناختی زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک و زنان سالم (کنترل)    82

جدول 4-2- مقایسه‌ی هورمون‌های مورد بررسی زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک و زنان سالم (کنترل)       83

جدول 4-3- مقایسه‌ عوامل خونی زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک و زنان سالم (کنترل)……….. 87

جدول 4-4- مقایسه‌ی عوامل بالینی زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک و زنان سالم (کنترل)…….. 89

جدول 4-5- ضریب همبستگی اسپیرمن بین نمایه‌ی توده‌ی بدنی با هورمون‌های مورد بررسی در دو گروه زنان مبتلا و غیرمبتلا به PCOS…………………………………………………………………………………………………………… 91

جدول 4-6- ضریب همبستگی اسپیرمن بین نمایه‌ی توده‌ی بدنی با عوامل خونی مورد بررسی در دو گروه زنان مبتلا و غیرمبتلا به PCOS…………………………………………………………………………………………………………… 92

جدول 4-7- ضریب همبستگی اسپیرمن بین سن با هورمون‌های مورد بررسی در دو گروه زنان مبتلا و غیرمبتلا به PCOS………………………………………………………………………………………………………………………………….. 93

جدول 4-8- ضریب همبستگی اسپیرمن بین سن با عوامل خونی مورد بررسی در دو گروه زنان مبتلا و غیرمبتلا به PCOS………………………………………………………………………………………………………………………………….. 93

جدول 4-9- مقادیر حساسیت، ویژگی، ارزش اخباری مثبت و ارزش اخباری منفی هورمون‌های مورد بررسی در نقطه‌ی برش تعیین شده……………………………………………………………………………………………………………… 96

جدول 4-10- مقادیر حساسیت، ویژگی، ارزش اخباری مثبت و ارزش اخباری منفی عوامل خونی مورد بررسی در نقطه‌ی برش تعیین شده……………………………………………………………………………………………………………… 97

جدول 4-11- ضریب همبستگی اسپیرمن بین هورمون‌های مورد مطالعه در دو گروه زنان مبتلا و غیرمبتلا به PCOS 99

جدول 4-12- ضریب همبستگی اسپیرمن بین عوامل خونی مورد مطالعه در دو گروه زنان مبتلا و غیرمبتلا به PCOS 98

جدول 4-13- ضریب همبستگی اسپیرمن بین عوامل خونی و هورمون‌های مورد مطالعه در دو گروه زنان مبتلا و غیر مبتلا به PCOS …………………………………………………………………………………………………………………….. 100

فهرست نمودارها

عنوان                                                                                                                 صفحه

نمودار 4-1- مقایسه‌ی هورمون LH زنان گروه PCOS و کنترل با بهره گرفتن از نمودار جعبه‌ای……………… 83

نمودار 4-2- مقایسه‌ی هورمون FSH زنان گروه PCOS و کنترل با بهره گرفتن از نمودار جعبه‌ای……………. 84

نمودار 4-3- مقایسه‌ی نسبت LH/FSH زنان گروه PCOS و کنترل با بهره گرفتن از نمودار جعبه‌ای………… 84

نمودار 4-4- مقایسه‌ی هورمون تستوسترون زنان گروه PCOS و کنترل با بهره گرفتن از نمودار جعبه‌ای……. 84

نمودار 4-5- مقایسه‌ی هورمون DHEA-S زنان گروه PCOS و کنترل با بهره گرفتن از نمودار جعبه‌ای…….. 85

نمودار 4-6- مقایسه‌ی هورمون پرولاکتین زنان گروه PCOS و کنترل با بهره گرفتن از نمودار جعبه‌ای……… 85

نمودار 4-7- مقایسه‌ی هورمون آندروستندیون زنان گروه PCOS و کنترل با بهره گرفتن از نمودار جعبه‌ای… 85

نمودار 4-8- مقایسه‌ی هورمون پروژسترون زنان گروه PCOS و کنترل با بهره گرفتن از نمودار جعبه‌ای……. 86

نمودار 4-9- مقایسه‌ی هورمون استروژن زنان گروه PCOS و کنترل با بهره گرفتن از نمودار جعبه‌ای……….. 86

نمودار 4-10- مقایسه‌ی هورمون TSH زنان گروه PCOS و کنترل با بهره گرفتن از نمودار جعبه‌ای…………. 86

نمودار 4-11- مقایسه‌ی گلوکز زنان گروه PCOS و کنترل با بهره گرفتن از نمودار جعبه‌ای…………………… 87

نمودار 4-12- مقایسه‌ی کلسترول زنان گروه PCOS و کنترل با بهره گرفتن از نمودار جعبه‌ای……………….. 88

نمودار 4-13- مقایسه‌ی LDL زنان گروه PCOS و کنترل با بهره گرفتن از نمودار جعبه‌ای……………………. 88

نمودار 4-14- مقایسه‌ی HDL زنان گروه PCOS و کنترل با بهره گرفتن از نمودار جعبه‌ای…………………… 88

نمودار 4-15- مقایسه‌ی تری‌گلیسرید زنان گروه PCOS و کنترل با بهره گرفتن از نمودار جعبه‌ای…………… 89

نمودار 4-16- مقایسه عوامل بالینی درزنان مبتلا و غیرمبتلا به PCOS…………………………………………. 90

نمودار 4-17- منحنی مشخصه‌ی عملکرد (ROC) در نقاط برش مختلف هورمون‌های مورد مطالعه در دو گروه زنان مبتلا و غیرمبتلا به PCOS………………………………………………………………………………………………………… 94

نمودار 4-17- ادامه………………………………………………………………………………………………………… 95

نمودار 4-18- منحنی مشخصه‌ی عملکرد (ROC) در نقاط برش مختلف عوامل خونی مورد مطالعه در دو گروه زنان مبتلا و غیرمبتلا به PCOS………………………………………………………………………………………………………… 98

نمودار 4-18- ادامه………………………………………………………………………………………………………… 98

فهرست شکل‌ها

عنوان                                                                                                                 صفحه

شکل 2-1- برش عرضی تخمدان (برگرفته از Chedumbarum Pillay, 2009)………………………………. 12

شکل 2-2- تصویر سونوگرافی یک تخمدان پلی‌کیستیک (برگرفته از Koivunen, 2001)…………………. 38

شکل 2-3- مسیرهای ساخته شدن استروئیدها در فولیکول انترال تخمدان بر اساس دو گنادوتروپین (برگرفته از Koivunen, 2001)………………………………………………………………………………………………………….. 42

شکل 2-4- تاریخچه‌ طبیعی زنان با PCOS (برگرفته از Koivunen, 2001)……………………………….. 54

 

چكیده

سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS)، شایع‌ترین بیماری مرتبط با عدم تخمک‌گذاری مزمن است و 6-4 درصد زنان را در سن باروری مبتلا می‌کند. PCOS یک اختلال اندوکرین اختصاصی یا مجزا با علت یا پاتوفیزیولوژی منحصر به فرد نمی‌باشد، بلكه در پاتوفیزیولوژی آن، عوامل ژنتیکی و محیطی در تعامل و ترکیب با یكدیگر می‌باشند. در واقع، به این اختلال می‌توان به عنوان مسیر نهایی مشترک در عدم تخمک‌گذاری نگاه کرد. هیرسوتیسم، آکنه، افزایش غیر طبیعی استروئیدوژنز تخمدانی و آدرنال که نشانه‌ای از هیپرآندروژنیسم است، در بیماران PCOS دیده می‌شوند. همچنین مقاومت انسولینی و سندرم متابولیک می‌توانند در این بیماران زمینه‌سازی برای بروز بیماری‌های قلبی- عروقی باشد.

در این تحقیق، هیرسوتیسم، عوامل خونی (گلوکز، تری‌گلیسرید، کلسترول، LDL، HDL) و عوامل هورمونی (LH، FSH، تستوسترون، DHEA، DHEA-S، پرولاکتین، پروژسترون، استروژن و TSH) و روابط متقابل میان آن‌ ها در 400 فرد PCOS و 500 فرد سالم مورد بررسی و مقایسه قرار گرفت. نتایج نشان داد که از میان نشانه‌های بالینی مورد بررسی، علائمی چون موهای زائد، دردهای قاعدگی، قاعدگی نامنظم و تأخیر در قاعدگی بیماران PCOS جزو شایع‌ترین علائم در زنان ایرانی مورد مطالعه می‌باشند. همچنین مشخص شد که افسردگی، خستگی زودرس، آکنه و نازایی در زنان PCOS مورد بررسی، شیوع بیش‌تری داشت. مطالعه‌ی حاضر نشان داد که میانگین گلوکز، کلسترول، LDL و تری‌گلیسرید زنان PCOS به طور معنی‌داری بالاتر از گروه کنترل بود. علاوه‌بر این، هورمون‌های LH، FSH، تستوسترون، DHEA، DHEA-S، پرولاکتین، پروژسترون و استروژن در زنان PCOS بالاتر از زنان سالم بود. نتایج به‌دست آمده از تحقیق حاضر نشان داد که ارتباط معنی‌داری بین نمایه‌ی توده‌ی بدنی و هورمون‌های پرولاکتین و TSH در زنان ایرانی PCOS وجود دارد و این‌که این نمایه در زنان PCOS می‌تواند ارتباط مستقیمی با سطوح گلوکز، کلسترول، LDL و تری‌گلیسرید داشته باشد. مطالعات نشان داد که در زنان ایرانی PCOS، با افزایش سن نسبت LH به FSH افزایش می‌یابد. همچنین افزایش سن در این بیماران ارتباط مستقیمی با سطوح گلوکز، LDL و تری‌گلیسرید دارد. با استناد به نتایج حاصل از این تحقیق، هورمون LH در این بیماران نقش بسیار مهمی دارد، هرچند که جزئیات انواع آن و سن آغاز تغییرات مورد مطالعه قرار نگرفته است.                                                                                                        

واژگان کلیدی: PCOS، عوامل هورمونی، عوامل خونی، هیرسوتیسم، آکنه، نمایه‌ی توده‌ی بدنی

فصل اول

 

مقدمه

سندرم تخمدان پلی‌کیست (PCOS)[1] مهم‌ترین علت اولیگولاسیون و عدم تخمک‌گذاری در جمعیت زنان نابارور می‌باشد و حدود 5 تا 10 درصد از جمعیت زنان را گرفتار می‌کند. در این سندروم تخمدان‌ها بزرگ شده و حاوی چند کیست کوچک می‌شوند که با یک یا چندین نشانه شامل قاعدگی غیر طبیعی، افزایش موی بدن، آکنه، و ناباروری، مشخص می‌شود و خطر ابتلا به چاقی، دیابت، فشار خون واحتمال بیماری‌های قلبی- عروقی را افزایش می‌دهد. افراد مبتلا به این سندرم دچار مقاومت به انسولین و هیپرانسولیمی هستند (Azziz, 2005). مطالعات نشان داده است که انسولین دارای اثرات عمیقی در دو سطح استرومای تخمدان و فولیکول است. انسولین ترشح آندروژن‌ها را در تخمدان القا می‌کند وافزایش آندروژن به نوبه‌ی خود باعث آترزی یا تحلیل فولیکول در حال رشد می‌شود. بنابراین، الگوهای ترشح طبیعی استروژن مختل شده و با عدم وقوع موج هورمونLH [2]  در اواسط سیکل، ترشح پروژسترون در فاز لوتئال[3] وجود ندارد. بیشتر زنان مبتلا به PCOS، دارای افزایش سطح سرمی LH، سطح سرمی FSH[4] در محدوده‌ی پایین و افزایش نسبت  LHبه FSH می باشند (Carmina et al., 1992).

علایم هیپرآندروژنیسم بالینی نظیر هیرسوتیسم، آکنه و بروز خصوصیات مردانه در حدود 66 درصد از نوجوانان مبتلا به PCOS مشاهده می‌شود. شایع‌ترین علامت بالینی هیپرآندروژنیسم، هیرسوتیسم است و آکنه یکی از شایع‌ترین تظاهرات پوستی ناشی از هیپرآندروژنیسم است. حدود 17 درصد از زنان مبتلا به آکنه در سونوگرافی، تظاهرات تخمدان پلی‌کیستیک دارند. هیرسوتیسم علل دیگری نیز دارد، از جمله نئوپلاسم‌های[5] تخمدان، هیپرپلازی و تومورهای

فهرست مطالب

فصل اول. 1

مقدمه و کلیات.. 1

1-1 مقدمه. 2

1-1-1 گاو 4

1-1-2 گاومیش رودخانه ای.. 4

1-1-3 گوسفند. 5

1-1-4 بز. 6

1-1-5 اهداف.. 7

1-2 كلیات.. 7

1-2-1 تاریخچه مطالعات سیتوژنتیک در دامپروری.. 7

1-2-2 منطق نقشه یابی ژن ها روی كروموزوم. 8

1-2-3 نقشه های لینكاژی.. 9

1-2-4 نقشه های فیزیكی.. 9

1-2-5 نقشه یابی مقایسه ای و اصلاح دام. 10

1-2-6 همولوژی.. 11

1-2-7 کشت سلول های خونی.. 11

1-2-7-1 تاریخچه. 11

1-2-7-2 اصول بنیادی.. 12

1-2-8 تکنیک های باندینگ (رنگ آمیزی) كروموزوم ها 12

1-2-8-1 تاریخچه. 12

1-2-8-2 اصول پایه ای.. 13

1-2-9- هیبریداسیون در محل فلورسنتی (FISH) 15

1-2-9-1 تاریخچه. 15

1-2-9-2 اصول بنیادی.. 15

1-2-9-3 استفاده از FISH در پژوهش های ستوژنتیک حیوانات اهلی.. 16

1-2-9-4 استفاده از مكان یابی فیزیكی ژن ها با تكنیک FISH برای تایید صحت گردآوری های ژنوم موجودات.. 17

1-2-9-5 استفاده از مكان یابی فیزیكی ژن ها با تكنیک FISH برای اتصال نقشه های لینكاژی و RH روی كروموزوم ها 19

1-2-9-6 استفاده از مكان یابی فیزیكی ژن ها با تكنیک FISH در رهیافت كلونینگ موقعیتی ژن ها و QTLها 20

1-2-10 انواع پروب های کلون DNA ژنومی استفاده شده در FISH.. 21

1-2-11 ایمونوفلوروسنس… 21

1-2-12 ویژگی های متافاز ها و نقشه های سیتوژنتیک خانواده گاو سانان. 22

1-2-12-1 آتوزوم ها و نقشه های سیتوژنتیك… 22

1-2-12-2 كروموزوم های جنسی.. 26

1-2-13 بررسی ژن های BMPR1B، BMP15 و GDF9. 27

1-2-13-1 ژن برولا (FecB) 27

) 28

1-2-13-3 ژن BMP15 (FecX) 29

1-2-13-4 اثر متقابل بین جهش های موثر بر باروری.. 30

فصل دوم. 32

بررسی منابع. 32

2-1 سابقه مطالعات سیتوژنتیک و نقشه یابی ژن ها با تكنیک FISH در حیوانات مزرعه ای.. 33

2-2 سابقه مطالعه ژن های BMPR1B، BMP15 و GDF9 در حیوانات مزرعه ای.. 37

فصل سوم. 40

مواد و روش ها 40

3- مواد و روش ها 41

3 – 1  تهیه نمونه های خون و کشت سلول های خونی.. 41

3 – 1- 1 تهیه ی نمونه های خون. 41

3 – 1- 2 کشت سلول های خونی با روش RB و انتخاب اسلاید های  مناسب برای FISH.. 41

3-2 انتخاب و سفارش كلون های BAC.. 42

3-2-1 شناسایی كلون های BAC حاوی ژن های BMPR1B، BMP15 و GDF9. 44

3-2-1-1 ژن BMPR1B.. 45

3-2-1-2 ژن BMP15. 46

3-2-1-3 ژن GDF9. 47

3-3 كشت باكتری های حاوی كلون های BAC و استخراج DNA.. 48

3-4 نشاندارسازی DNA استخراج شده از كلون های BAC.. 51

3-5 تهیه كاریوتایپ گاو، گاومیش رودخانه ای، گوسفند و بز. 51

3-6 هیبریداسیون در محل فلورسنتی (FISH) 51

3-7 مراحل بعد از FISH.. 52

3-7-1 آشكار سازی سیگنال های FITC.. 53

3-7-2 RBPI- باندینگ… 53

3-8 بررسی میكروسكوپی اسلایدها و ردیابی سیگنال های FITC.. 53

3-9 تعیین محل دقیق (باند كروموزومی) ژن های مورد مطالعه روی كروموزوم ها 54

فصل چهارم. 55

نتایج.. 55

4- نتایج.. 56

4-1 كیفیت DNA استخراج شده از كلون های BAC.. 56

 

4-2 نتایج حاصل از كشت سلولی و كاریوتایپ های تهیه شده برای گاو، گاو میش رودخانه ای، گوسفند و بز با روش RBA- باندینگ    56

) 56

) 56

) 56

) 57

4-3 جایگاه فیزیكی ژن های BMPR1B، BMP15 و GDF9 با بهره گرفتن از تكنیک FISH روی كروموزوم های RBPI- باندینگ گونه های مورد مطالعه. 57

) 57

) 57

) 57

) 58

4-4 مقایسه جایگاه فیزیكی ژن های BMPR1B، BMP15 و GDF9 در گاو، گاو میش رودخانه ای، گوسفند و بز با انسان. 58

فصل پنجم. 96

بحث و نتیجه گیری.. 96

5- بحث.. 97

5-1 نقشه های ژنتیکی.. 97

5-2 تفاوت های نقشه های فیزیكی و لینكاژی.. 98

5-3 ژنومیکس مقایسه ای.. 99

5-4 نتیجه گیری نهایی.. 103

5-5 پیشنهادات.. 103

واژه نامه. 104

منابع و مآخذ. 106

Abstract 121

 

فهرست جداول

جدول 3-1. مواد استفاده شده در كشت سلول های لنفوسیت خون در پژوهش حاضر. 43

جدول 3-2. مشخصات كتابخانه BAC ژنوم گاوی موسسه INRA فرانسه. 44

جدول 3-3. مشخصات كامل كلون های BAC استفاده شده در پژوهش حاضر.44

جدول 3-4. تركیبات محلول های P1، P2 و P3 استفاده شده در استخراج DNA.. 50

جدول 4-1. جایگاه های ژنی نقشه یابی شده، کلون های BAC شناسایی شده

فهرست شکل ها

شکل 2-1.  مقایسه ایمونوفلوروسنس مستقیم و غیر مستقیم. 22

شکل 3-1. اطلاعات كلون  BtINRA-152G11استفاده شده به عنوان پروب در مكان یابی ژن BMPR1B.. 45

شکل 3-2. اطلاعات كلون  BtINRA-745D07 استفاده شده به عنوان پروب در مكان یابی ژن BMPR1B. 46

شکل 3-3. اطلاعات كلون  BtINRA-320H10 استفاده شده به عنوان پروب در مكان یابی ژن BMP15. 47

شکل 3-4. اطلاعات كلون  BtINRA-748C10 استفاده شده به عنوان پروب در مكان یابی ژن BMP15. 48

شکل 3-5. اطلاعات كلون  BtINRA-544F11 استفاده شده به عنوان پروب در مكان یابی ژن GDF9. 49

شکل 3-6. اطلاعات كلون  BtINRA-444D9 استفاده شده به عنوان پروب در مكان یابی ژن GDF9. 50

شکل 3-7. مراحل نشاندار سازی DNA با روش Nick Translation. 52

شکل 4-1. نتایج حاصل از استخراج DNA از كلون های BAC استفاده شده در پژوهش حاضر. 60

شکل 4-2. كاریوتایپ RBA- باندینگ تهیه شده برای گاو (BTA) در پژوهش حاضر. 61

شکل 4-3. آیدیوگرام های G- باندینگ (چپ) و R- باندینگ (راست) گاو 62

شکل 4-4. كاریوتایپ RBA- باندینگ تهیه شده برای گاومیش رودخانه ای (BBU) در پژوهش حاضر. 63

شکل 4-5. آیدیوگرام های G- باندینگ (چپ) و R- باندینگ (راست) گاو میش رودخانه ای.. 64

شکل 4-6. كاریوتایپ RBA- باندینگ تهیه شده برای گوسفند (OAR) در پژوهش حاضر. 65

شکل 4-7. آیدیوگرام های G- باندینگ (چپ) و R- باندینگ (راست) گوسفند. 66

شکل 4-8. كاریوتایپ RBA- باندینگ تهیه شده برای بز (CHI) در پژوهش حاضر. 67

شکل 4-9. جزئیات سیگنال های مربوط به نقشه یابی فیزیکی ژن BMPR1B با بهره گرفتن از تکنیک FISH و کلون BAC روی کروموزوم های RBPI-باندینگ در گاو (BTA). 68

شکل 4-10. موقعیت دقیق کروموزومی ژن BMPR1B روی كروموزوم شماره 6 گاو (BTA) 69

شکل 4-11. جزئیات سیگنال های مربوط به نقشه یابی فیزیکی ژن BMP15 با بهره گرفتن از تکنیک FISH و کلون BAC روی کروموزوم های RBPI-باندینگ در گاو (BTA). 70

شکل 4-12. موقعیت دقیق کروموزومی ژن BMP15 روی كروموزوم X گاو (BTA) 71

شکل 4-13. جزئیات سیگنال های مربوط به نقشه یابی فیزیکی ژن GDF9 با بهره گرفتن از تکنیک FISH و کلون BAC روی کروموزوم های RBPI-باندینگ در گاو (BTA). 72

شکل 4-14. موقعیت دقیق کروموزومی ژن GDF9 روی كروموزوم شماره 7 گاو (BTA) 73

شکل 4-15. جزئیات سیگنال های مربوط به نقشه یابی فیزیکی ژن BMPR1B با بهره گرفتن از تکنیک FISH و کلون BAC روی کروموزوم های RBPI-باندینگ در گاومیش رودخانه ای (BBU). 74

شکل 4-16. موقعیت دقیق کروموزومی ژن BMPR1B روی كروموزوم شماره 7 گاو میش رودخانه ای (BBU) 75

شکل 4-17. جزئیات سیگنال های مربوط به نقشه یابی فیزیکی ژن BMP15 با بهره گرفتن از تکنیک FISH و کلون BAC روی کروموزوم های RBPI-باندینگ در گاومیش (BBU). 76

شکل 4-18. موقعیت دقیق کروموزومی ژن BMP15 روی كروموزوم X گاو میش رودخانه ای (BBU) 77

شکل 4-19. جزئیات سیگنال های مربوط به نقشه یابی فیزیکی ژن GDF9 با بهره گرفتن از تکنیک FISH و کلون BAC روی کروموزوم های RBPI-باندینگ در گاومیش (BBU). 78

شکل 4-20. موقعیت دقیق کروموزومی ژن GDF9 روی كروموزوم شماره 9 گاو میش رودخانه ای (BBU) 79

شکل 4-21. جزئیات سیگنال های مربوط به نقشه یابی فیزیکی ژن BMPR1B با بهره گرفتن از تکنیک FISH و کلون BAC روی کروموزوم های RBPI-باندینگ در گوسفند (OAR). 80

شکل 4-22. موقعیت دقیق کروموزومی ژن BMPR1B روی كروموزوم شماره 6 گوسفند (OAR) 81

شکل 4-23. جزئیات سیگنال های مربوط به نقشه یابی فیزیکی ژن BMP15 با بهره گرفتن از تکنیک FISH و کلون BAC روی کروموزوم های RBPI-باندینگ در گوسفند (OAR). 82

شکل 4-24. موقعیت دقیق کروموزومی ژن BMP15 روی كروموزوم X گوسفند (OAR) 83

شکل 4-25. جزئیات سیگنال های مربوط به نقشه یابی فیزیکی ژن GDF9 با بهره گرفتن از تکنیک FISH و کلون BAC روی کروموزوم های RBPI-باندینگ در گوسفند (OAR). 84

شکل 4-26. موقعیت دقیق کروموزومی ژن GDF9 روی كروموزوم شماره 5 گوسفند (OAR) 85

شکل 4-27. جزئیات سیگنال های مربوط به نقشه یابی فیزیکی ژن BMPR1B با بهره گرفتن از تکنیک FISH و کلون BAC روی کروموزوم های RBPI-باندینگ در بز (CHI). 86

شکل 4-28. موقعیت دقیق کروموزومی ژن BMPR1B روی كروموزوم شماره 6 بز (CHI) 87

شکل 4-29. جزئیات سیگنال های مربوط به نقشه یابی فیزیکی ژن BMP15 با بهره گرفتن از تکنیک FISH و کلون BAC روی کروموزوم های RBPI-باندینگ در بز (CHI). 88

شکل 4-30. موقعیت دقیق کروموزومی ژن BMP15 روی كروموزوم شماره X بز (CHI) 89

شکل 4-31. جزئیات سیگنال های مربوط به نقشه یابی فیزیکی ژن GDF9 با بهره گرفتن از تکنیک FISH و کلون BAC روی کروموزوم های RBPI-باندینگ در بز (CHI). 90

شکل 4-32. موقعیت دقیق کروموزومی ژن GDF9 روی كروموزوم شماره 7 بز (CHI) 91

شکل 4-33. جزئیات سیگنال های مربوط به نقشه یابی فیزیکی ژن های BMPR1B، BMP15 و GDF9 با بهره گرفتن از تکنیک FISH و کلون BAC روی کروموزوم های RBPI-باندینگ در گاو (BTA)، گاومیش رودخانه ای (BBU)، گوسفند (OAR) و بز (CHI). 92

شکل 4-34. جایگاه  فیزیکی ژن BMPR1B روی کروموزوم های R-باندینگ در گاو (BTA)، گاومیش رودخانه ای (BBU)، گوسفند (OAR) و بز (CHI) و مقایسه آن با انسان (HSA). 93

شکل 4-35. جایگاه  فیزیکی ژن BMP15 روی کروموزوم های R-باندینگ در گاو (BTA)، گاومیش رودخانه ای (BBU)، گوسفند (OAR) و بز (CHI) و مقایسه آن با انسان (HSA). 94

شکل 4-36. جایگاه  فیزیکی ژن GDF9 روی کروموزوم های R-باندینگ در گاو (BTA)، گاومیش رودخانه ای (BBU)، گوسفند (OAR) و بز (CHI) و مقایسه آن با انسان (HSA). 95

 

چکیده

هدف اصلی در پژوهش های ژنومی حیوانات اهلی تهیه نقشه های ژنومی جامعی است که بتواند شناسایی جایگاه های موثر بر صفات مهم اقتصادی را امکان پذیر سازد. انتظار می رود که شناسایی چنین جایگاه­هایی منجر به طراحی برنامه های کارآمد اصلاح نژادی، خصوصاً انتخاب به کمک نشانگر (MAS) و در نتیجه افزایش صحت و پیشرفت انتخاب در حیوانات مزرعه­ای شود. هدف مطالعه حاضر مكان یابی فیزیكی مقایسه ای كلون های BAC گاوی حاوی ژن های باروری فاکتور رشد تمایز یافته 9 (GDF9)، پروتئین ریخت زای استخوان 15 (BMP15) و گیرنده نوع یک آن (BMPR1B) با بهره گرفتن از تكنیک هیبرید سازی در محل فلورسنتی (FISH) برای اولین بار روی كروموزوم های R- باندینگ گاو (BTA, 2n=60)، گاو میش رودخانه ای (BBU, 2n=50)، گوسفند (OAR, 2n=54) و بز (CHI, 2n=60) با توجه به استاندارد ISCNDB 2000 بوده است. برای تهیه كروموزوم های R- باند شده با وضوح زیاد، نمونه های خون كامل از گونه های مورد مطالعه با وارد سازی دیر هنگام BrdU و Hoechst33258 كشت شدند. كلون های BAC حاوی ژن های مورد نظر از روی آخرین سازه ژنوم گاوی با توجه به گردآوری های توالی ژنوم گاوی UMD_3.1 و Btau_4.6.1 شناسایی شده و سپس از كتابخانه BAC گاوی موسسه INRA تهیه شدند. پس از کشت کلون ها، استخراج DNA و نشاندار سازی آن با روش Nick translation، اسلایدهای متافازی در حضور COT-l DNA گاوی به مدت یک شب تحت تیمار FISH قرار گرفتند. مراحل ردیابی سیگنال های FITC و تهیه متافازهای RBPI- باندینگ به ترتیب با بهره گرفتن از سیستم آنتی بادی های FITC-avidin و anti-avidin و رنگ آمیزی اسلایدها با پروپیدیوم آیوداید انجام شد. تجزیه و تحلیل FISH موقعیت دقیق فیزیكی و باندهای كروموزومی مربوط به ژن های مورد مطالعه را روی متافازهای گاو، گاومیش رودخانه ای، گوسفند و بز نشان داد. جایگاه دقیق فیزیكی ژن BMPR1B در گاو، گوسفند و بز یكسان بود (BTA/OAR/CHI6q15). در گاومیش رودخانه ای، ژن BMPR1B روی موقعیت BBU7q21 مكان یابی شد. ژن BMP15 در گاو و گاومیش رودخانه به ترتیب روی BTAXq31 و BBUXq36 و در موقعیت همولوگ (OAR/CHIXq24) در گوسفند و بز مكان یابی شد. برای جایگاه GDF9، موقعیت های كروموزومی BTA7q22.3، BBU9q24، OAR5q22.3  و CHI7q22.3 به ترتیب برای گاو، گاومیش رودخانه ای، گوسفند و بز شناسایی شدند. داده های حاصل شده از مطالعه حاضر علاوه بر توسعه نقشه های سیتوژنتیک گونه های مطالعه شده باعث توسعه اتصال نقشه های ژنتیكی روی باندهای اختصاصی كروموزومی شده و همچنین می تواند برای مطالعات ساختاری و عملكردی دقیق تر ژن های اخیر مخصوصاً در گاوسانان مورد استفاده قرار گیرد. انتظار می رود كه علاوه بر ردیابی دقیق موقعیت مکانی ژن ها روی کروموزوم ها، بتوان هر چه بیشتر از تکنیک های مبتنی بر سیتوژنتیک مولکولی در مطالعات مرتبط به شناسایی نواقص کروموزومی و امکان ارتباط آن ها با صفات اقتصادی، خصوصاً صفات تولید مثلی در دام های اهلی استفاده نمود. قابل ذکر است که شناسایی موقعیت مکانی ژن ها روی کروموزوم ها، منجر به این خواهد شد که ردیابی QTLها در حوالی این ژن ها هر چه سریع تر و با هزینه کمتر گیرد.

كلمات كلیدی: BMPR1B، BMP15، GDF9، نقشه یابی با FISH، كلون های BAC، گاو، گاومیش رودخانه، گوسفند، بز.

فصل اول

 

مقدمه و کلیات

 

1-1 مقدمه

هدف اصلی در پژوهش های ژنومی حیوانات اهلی تهیه نقشه های ژنومی جامعی است که بتواند شناسایی جایگاه های موثر بر صفات مهم اقتصادی را امکان پذیر سازد. انتظار می رود که شناسایی چنین جایگاه­هایی منجر به طراحی برنامه های کارآمد اصلاح نژادی، خصوصاً انتخاب به کمک نشانگر (MAS) و در نتیجه افزایش صحت و پیشرفت انتخاب در حیوانات مزرعه­ای شود. اگر چه نقشه های ژنتیکی که تا کنون برای حیوانات اهلی تهیه شده ­اند برای ردیابی ژن ها و جایگاه های صفات کمی در فواصل 10-5 سانتی مورگان (cM) و شروع برنامه های MAS کفایت می کنند، اما شناسایی دقیق جایگاه فیزیکی ژن ها و سپس كلونینگ و ردیابی واریانس های ژنتیکی آن ها و در گام بعدی مطالعه ارتباط این واریانس ها با صفات اقتصادی در اکثر موارد به ویژه در نژادهای موجود در کشورهای در حال توسعه از جمله ایران، به پژوهش های بیشتری نیاز دارند. به کارگیری داده های ژنوتیپی در ارزیابی های ژنتیکی تجاری و استراتژی های انتخاب بهینه، از جمله چالش های اصلاح نژادی می باشند که قطعاً نیازمند پیشرفت های بیشتری هستند.

كاربرد سیتوژنتیک در دام های اهلی از تكنولوژهای مفید برای توسعه ژنتیكی دام های اهلی است. سیتوژنتیک می تواند برای انتخاب حیوانات مولد فاقد نواقص كروموزومی مسئول نواقص فیزیكی (آنیوپلوئیدی)، باروری كمتر (نواقص بالانس كروموزومی) یا ناباروری (نواقص كروموزوم های جنسی) استفاده شود. همچنین سیتوژنتیک می تواند برای بررسی آلودگی های محیطی با مطالعه حیوانات موجود در مناطق آلوده و استفاده از آن ها به عنوان شناساگرهای بیولوژیكی استفاده شود (یانوزی، 2007).

مك كوسیک (1980) پیشنهاد داد كه ژنوم را به عنوان بخشی از آناتومی باید مورد توجه قرار داد. آناتومی ژنوم هم از نگاه ساختاری و هم از نگاه عملكردی برای موجودات بسیار مهم است. آنالیز ژنوم گونه های اهلی ما را قادر به شناسایی و فهم مكانیسم كنترل ژنتیكی صفات مهم اقتصادی می كند. نقشه یابی ژن ها قدم اول در آنالیز ژنوم موجودات است. با در دسترس قرار گرفتن نقشه های دقیق كروموزومی و توالی های DNA، یک پژوهشگر می تواند در اكثر موارد با جستجو در بانك داده های نقشه یابی، روی یک ناحیه كاندید در ژن مورد نظر خود تمركز كند تا اینكه ساعت ها تا ماه ها زمان را صرف فعالیت های آزمایشگاهی وقت گیر كند. با توجه به اشتباهات موجود در نقشه های لینكاژی و همچنین گردآوری های توالی ژنومی حیوانات، بهترین روش برای كاهش اشتباهات نقشه یابی ژن­ها استفاده همزمان از اطلاعات نقشه ها و توالی یابی برای تایید ترتیب ژنی در جایگاه های مورد نظر است (ویلسون و همکاران، 2001).

نقشه یابی مقایسه ای امكان دست یابی به حجم زیادی از اطلاعات را در نتیجه برنامه های ژنومی انسان فراهم آورده است. نقشه یابی ژن های انسان پایه و اساس كلونینگ موقعیتی- مقایسه ای ژن های كاندید برای جایگاه های صفات است. نقشه های مقایسه ای بر اساس نقشه یابی لوكوس های حفظ شده در حیوانات مختلف قرار دارد. نقشه یابی لینكاژی نمی تواند كمك زیادی به نقشه یابی مقایسه ای بكند زیرا جایگاه های حفظ شده اغلب به دلیل فقدان تنوع آللی تابع نقشه یابی ژنتیكی نیستند. بنابراین نقشه یابی مقایسه ای عمدتاً بر پایه مكان یابی فیزیكی ژن ها و نشانگرها استوار است (فرایز و رووینسکی، 1999).

پژوهش های سیتوژنتیک و تجزیه و تحلیل های كروموزومی در حیوانات مزرعه از نظر اقتصادی بسیار حائز اهمیت است. بنابراین تمامی حیوانات مزرعه خصوصاً آن دسته از حیواناتی كه از تلقیح مصنوعی استفاده می كنند به دلیل امكان پخش سریع نواقص كروموزومی در گله، باید تحت كنترل های سیتوژنتیک نگهداری شوند.

به عنوان مثال در كشور ایتالیا حدود 25 درصد از مشكلات تولید مثلی جمعیت گاومیش های ماده در اثر نواقص كروموزومی است كه به هیچ عنوان در فنوتیپ نمود پیدا نمی كنند و به طور مخفی باعث زیان اقتصادی می شوند. این نقایص تنها از طریق بررسی های سیتوژنتیک و تهیه كاریوتایپ حیوانات قابل شناسایی هستند (یانوزی و همکاران، 2003). شناسایی زود هنگام نواقص كروموزومی از طریق بررسی كاریوتایپ حیوانات مولد می تواند منجر به حذف زود

plantarum و pentosaceus Pediococcus

فهرست مطالب                                                         صفحه

فصل اول: رنگ………………………………………………………………………………………………………………….1

1-1 مقدمه رنگ……………………………………………………………………………………………………………….. 2

1-1-1   تاریخچه و تئوری رنگ و نحوه ی ایجاد آن ……………………………………………………………..3

2-1-1   تعریف کلی رنگ………………………………………………………………………………………………….4

2-1    مبانی شیمی رنگ…………………………………………………………………………………………………… 4

1-2-1   تعریف فیزیکی رنگ ……………………………………………………………………………………………..4

2-2-1   رنگ و طیف رنگی………………………………………………………………………………………………. 5

3-1     تعریف چند اصطلاح مهم در زمینه ی شیمی رنگ………………………………………………………..7

1-3-1 کروموفور………………………………………………………………………………………………………………7

2-3-1   اکسوکروم………………………………………………………………………………………………………….. 7

3-3-1  کروموژن……………………………………………………………………………………………………………….9

4-1    اوربیتال های مولکولی و ارتباط آن ها با رنگ……………………………………………………………….9

1-4-1  انتقال الکترونی……………………………………………………………………………………………………….9

2-4-1    انواع انتقالات الکترونی……………………………………………………………………………………… 11

1-2-4-1 انتقالات *σ → σ………………………………………………………………………….. 11

2-2-4-1   انتقالات *σ → n …………………………………………………………………………………………..12

3-2-4-1   انتقالات *π → n و *π → π ………………………………………………………………………….12

3-4-1   ارتباط ساختار مولکول با λmax . ..13

5-1    کلی ترین دسته بندی رنگ ها…………………………………………………………………………………..14

6-1    اجزای رنگ…………………………………………………………………………………………………………..15

1-6-1   رنگدانه ها …………………………………………………………………………………………………………15

1-1-6-1   رنگدانه و خواص فیزیکی آن ها……………………………………………………………………….. 16

2-6-1   رزین یا پلیمر………………………………………………………………………………………………………17

3-6-1   حلال…………………………………………………………………………………………………………………17

4-6-1   مواد افزودنی………………………………………………………………………………………………………17

7-1    رنگدانه و رنگینه ، پیگمان………………………………………………………………………………………..17

8-1  دسته بندی رنگها………………………………………………………………………………………………………18

1-8-1  دسته بندی شیمیایی رنگ ها……………………………………………………………………………………18

9-1    طبقه بندی رنگ ها بر اساس کاربرد…………………………………………………………………………..18

1-9-1  رنگهای اسیدی……………………………………………………………………………………………………..18

2-9-1   رنگهای بازی………………………………………………………………………………………………………19

3-9-1   رنگ های گوگردی………………………………………………………………………………………………20

4-9-1    رنگ های حلال………………………………………………………………………………………………….21

5-9-1    رنگ های راکتیو…………………………………………………………………………………………………21

6-9-1    رنگ های مستقیم……………………………………………………………………………………………….22

7-9-1   رنگ های کلوئیدی……………………………………………………………………………………………..23

8-9-1   رنگ های دیسپرس………………………………………………………………………………………………23

9-9-1   رنگ های اینگرین……………………………………………………………………………………………….23

10-9-1   رنگ های دندانه ای یا کمپلکس فلزی…………………………………………………………………..24

1-10-9-1    روش های دندانه زدن الیاف…………………………………………………………………………..24

11-9-1   رنگ های خمی…………………………………………………………………………………………………24

12-9-1   رنگ های آزو……………………………………………………………………………………………………25

فصل دوم :مبانی نظری شیمی محاسبات و معرفی نرم افزار های محاسباتی شیمی…………26

1-2   مقدمه ……………………………………………………………………………………………………………………27

2-2   معرفی………………………………………………………………………………………………………………….. 27

3-2   کاربردهای کلی کامپیوتر…………………………………………………………………………………………..27

4-2   عملکرد کامپیوتر……………………………………………………………………………………………………..28

5-2   مزایای کامپیوتری……………………………………………………………………………………………………28

6-2   سه دسته از علم کامپیوتر…………………………………………………………………………………………..28

7-2   شیمی محاسباتی………………………………………………………………………………………………………29

1-7-2   مزایای شیمی محاسباتی………………………………………………………………………………………..30

8-2   بررسی روش های محاسباتی……………………………………………………………………………………..30

1-8-2  روش های مکانیک مولکولی……………………………………………………………………………………..30

2-8-2   روش های نیمه تجربی………………………………………………………………………………………….31

9-2   معرفی چند نرم افزار محاسباتی………………………………………………………………………………….31

1-9-2   نرم افزار هایپرکم ……………………………………………………………………………………………………….31

2-9-2   معرفی نرم افزار کم آفیس…………………………………………………………………………………….32

1-2-9-2   کاربرد نرم افزار کم آفیس…………………………………………………………………………………32

3-9-2   معرفی نرم افزارهای Mopac  ……………………………………………………………………………33

4-9-2 نرم افزار Gaussian 98w ………………………………………………………………………………….33

5-9-2 معرفی نرم افزار Gaussview ……………………………………………………………………………..34

10-2 روش های محاسباتی و معرفی نرم افزار های مورد استفاده دراین پروژه …………………………..34

11-2  مطالعه بر روی مشخصات مولکول در گوسین …………………………………………………………….36

12-2   آشنایی بیشتر با نرم افزا رw   Gaussian 98  ………………………………………………………36

13-2  پیش بینی خواص مولکولی حاصل شده از گوسین ………………………………………………………37

14-2   روش های مکانیک مولکولی و روش های نیمه تجربی ………………………………………………..38

15-2  روش های محاسباتی initio  Ab ………………………………………………………………………….38

 

 

1-15-2  توانایی روش initio Ab ………………………………………………………………………………….39

2-15-2 مراحل اجرای یک محاسبه با روش initio Ab ……………………………………………………..39

3-15-2 شرایط روش initio Ab…………………………………………………………………………………….40

4-15-2 نکات قوت روش initio Ab …………………………………………………………………………….41

فصل سوم : رنگهای آزو………………………………………………………………………………………… 42

1–3   مقدمه ……………………………………………………………………………………………………………………43

2-3  روش کلی در ساختن رنگ های آزو……………………………………………………………………………43

3-3  فرایند تهیه رنگ های آزو…………………………………………………………………………………………..44

1-3-3   تشکیل رنگ آزو در نیمه ی فرایند دی آزوتاسیون…………………………………………………….44

1-1-3-3  دی آزوتاسیون مستقیم……………………………………………………………………………………….45

2-1-3-3  دی آزوتاسیون غیر مستقیم………………………………………………………………………………….45

3-1-3-3  دی آزوتاسیون آمین های با خاصیت بازی ضعیف………………………………………………….45

4-1-3-3  دی آزوتاسیون در حلال آلی ……………………………………………………………………………..45

2-3-3  تشکیل رنگ ازو در نتیجه ی فرایند جفت شدن…………………………………………………………45

1-4-3  رنگ های مونو آزو……………………………………………………………………………………………….46

2-4-3  رنگ های دی آزو…………………………………………………………………………………………………46

3-4-3  رنگ های تترا آزونیوم……………………………………………………………………………………………47  5 -3  اصول شیمی رنگ……………………………………………………………………………………………………47

6-3   تاثیر کروموفور برای ساخت رنگ………………………………………………………………………………48

7-3  اهمیت سیستم ترکیبی در تولید رنگ……………………………………………………………………………49

8-3 اثر جانشینی در رنگ آزو……………………………………………………………………………………………49

9- 3   تاملی در طراحی رنگ…………………………………………………………………………………………….50

10-3   بررسی سم شناسی رنگ………………………………………………………………………………………….52

11-3   ارتباط ویژگی ساختاری………………………………………………………………………………………….53

12-3   رنگ مو……………………………………………………………………………………………………………….55

13-3 Triazole  ……………………………………………………………………………………………………………57

14-3 Pyrazoline  ………………………………………………………………………………………………………..58

فصل چهارم بخش تجربی و نتیجه گیری…………………………………………………… 59

1-4 : مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………..60

2-4  روش کار ……………………………………………………………………………………………………………….61

3-4  رنگ های آلی نیتروژن داری که در این پروژه به انان پرداخته شده است …………………………..61

1-3-4 :  تغییرات قسمت اول ……………………………………………………………………………………………62

2-3-4  : بحث ونتیجه گیری جدول 1-4……………………………………………………………………………. 64

3-3-4 : تغییرات مولکول   TAZ  در قسمت دوم ………………………………………………………………..64

4-3-4 : نتایج تجربی جدول 2-4  …………………………………………………………………………………….68

5-3-4: تغییرات مولکول TAZ در قسمت سوم ……………………………………………………………………69

6-3-4 : نتایج جدول 3-4 ……………………………………………………………………………………………….72

7-3-4 : نتایج جدول 4-4 ………………………………………………………………………………………………..76

8-3-4  : نتایج جدول 5-4 ………………………………………………………………………………………………79

9-3-4 : بررسی تاثیر کروموفور  NO2  برروند پایداری و λmax  در رنگ مو …………………………….80

10-3-4 : نتایج بدست آمده از جدول 6-4 …………………………………………………………………………83

11-3-4 : بررسی تاثیر کروموفور  CN  برروند پایداری و λmax  در رنگ مو…………………………… 84

12-3-4 : نتایج جدول 7-4 ………………………………………………………………………………………………86

13-3-4 : بررسی تاثیر کروموفور    OCH3   برروند پایداری و λmax  در رنگ مو  ……………………87

14-3-4 : نتایج بدست آمده از جدول 8-4 ………………………………………………………………………….90

15-3-4 : بررسی تاثیر کروموفور    HC=NH برروند پایداری و λmax  در رنگ مو …………………..91

16-3-4 : نتایج تجربی بدست آمده از جدول 9-4……………………………………………………………… 93

17-3-4 : رنگ مو قسمت اول ………………………………………………………………………………………….98

18-3-4 : نتایج تجربی بدست آمده از جدول 13-4…………………………………………………………….. 99

19-3-4 : رنگ مو قسمت دوم ………………………………………………………………………………………..100

20-3-4 : نتایج جدول 14-4…………………………………………………………………………………………. 101

21-3-4 : رنگ مو قسمت سوم………………………………………………………………………………………. 102

22-3-4 :نتایج جدول 15-4 ……………………………………………………………………………………………103

فهرست شکل ها                                                                صفحه

شکل : 1-1 ساختار مولکولی بنزن……………………………………………………………………………………… 3

شکل 2-1 : محدوده نور مرئی…………………………………………………………………………………………….. 4

شکل  3-1 : دایره رنگ……………………………………………………………………………………………………… 6

شکل  4-1  : نور های جذب شده و منعکس شده در محدوده ی طول موج های مرئی………………… 6

شکل 5-1 : ساختار متیل نارنجی…………………………………………………………………………………………..8

شکل 6-1 : ساختار آزوبنزن………………………………………………………………………………………………..8

شکل 7-1 : مثال هایی از مواد رنگی قوی………………………………………………………………………………9

شکل 8-1  : نمایش اوربیتال های مولکولی…………………………………………………………………………..10

شکل 9-1 : انتقالات الکترونی…………………………………………………………………………………………….12

شکل 10-1 : طیف طول موج ناحیه مرئی……………………………………………………………………………..13

شکل 11-1 : طول موج نواحی مختلف………………………………………………………………………………..14

شکل 12-1 : دسته بندی رنگ…………………………………………………………………………………………….14

شکل 13-1 :  انواع شناساگرهای اسیدوباز……………………………………………………………………………20

شکل 14-1 : رنگ گوگردی……………………………………………………………………………………………….20

شکل  1-3 :    ساختار کلی رنگ های آزو…………………………………………………………………………..43

شکل 2-3 : نمونه هایی از گروه های کروموفوری موجود در رنگ های آلی………………………………48

شکل 3-3 : اهمیت داشتن یک کروموفور در یک سیستم کونژوگه Conjugated………………………48

شکل 4-3 : سیستم های مزدوج در ویتامین A ( بالا ) و β– کاروتن ( پایین )………………………….. 49

شکل 5-3 : تاثیر رنگ زایی کروموفورها……………………………………………………………………………. 49

شکل 6- 3  :شکل گیری یون Nitrenium از متابولیسم آمین های آروماتیک………………………….. 51

شکل 7-3 : چند ترکیب تجاری برای رنگ های آزو …………………………………………………………….51

شکل 8- 3  :کاهش برش مستقیم 28 قرمز ( 1 ) با بهره گرفتن از یک آنزیم ردوکتاز………………………..52

شکل 9-3  : نمونه هایی از آمین های آروماتیک سرطان زا و ترکیبات آزو…………………………………53

شکل 10-3 : مسیرهای واکنشی برای nitrenium یون 9 متابولیت از ایزومر آزوبنزن azobenzen.54

شکل 11-3  : سرطان زا ( 12 ) و غیر سرطان زا ( 13 ) محلول در آب monoAZO…………………54

شکل 12-3  : اکسیداسیون تشکیل رنگ مو از واسطه های اولیه ( X=O , NH ) ………………………56

شکل 13-3  : تشکیل رنگ موی اکسیدی از جفت شونده و ماده میانی اولیه……………………………..56

شکل 14-3 : مثال هایی از ساختار های رنگ مو های غیر دایمی ……………………………………………57

شکل 1-4:فایل out   تغییرات دسته اول …………………………………………………………………………….63

شکل 2-4 : فایل OUT تغییرات دسته دوم ………………………………………………………………………… 67

شکل 3-4 : فایل OUT تغییرات دسته سوم  ………………………………………………………………………. 71

شکل 4-4: فایلOUT پیرازولین………………………………………………………………………………………… 76

شکل5-4: فایل OUT  رنگ مو دایمی…………………………………………………………………………………… 79

شکل 4-6 : فایل OUT  رنگ مو دایمی با کروموفور NO2 …………………………………………………….82

شکل 7-4 : فایل OUT رنگ مو دایمی با کروموفور CN………………………………………………………. 85

شکل 8-4 : فایل OUT رنگ مو دایمی با کروموفور OCH3  …………………………………………………..89

شکل 9-4 : فایل OUT رنگ مو دایمی با کروموفور HCNH  . 93 .

فهرست جداول                                                                 صفحه

 جدول 1-4 : انرژی تشکیل HF ، سطح انرژی LUMO  ، HOMO ،  maxλ 63 . . . ..

 جدول 2-4 :  انرژی تشکیل HF ، سطح انرژی LUMO  ، HOMO ،  maxλ 68 . .. .

جدول 3-4 : انرژی تشکیل HF ، سطح انرژی LUMO  ، HOMO ،  maxλ 72 . . .

جدول 4-4 : انرژی تشکیل HF ، سطح انرژی LUMO  ، HOMO ،  maxλ 76 .

 جدول 5-4 : انرژی تشکیل HF ، سطح انرژی LUMO  ، HOMO ،  maxλ 79 . ..

جدول 6-4 : انرژی تشکیل HF ، سطح انرژی LUMO  ، HOMO ،  maxλ 82 . ..

جدول 7-4: انرژی تشکیل HF ، سطح انرژی LUMO  ، HOMO ،  maxλ 86 . .. ..

جدول 8-4 : انرژی تشکیل HF ، سطح انرژی LUMO  ، HOMO ،  maxλ 89 ..

جدول9-4 : انرژی تشکیل HF ، سطح انرژی LUMO  ، HOMO ،  maxλ 93 ..

جدول 10-4: انرژی تشکیل HF ، سطح انرژی LUMO  ، HOMO ،  maxλ:95 . . .

جدول 11-4 : انرژی تشکیل HF ، سطح انرژی LUMO  ، HOMO ،  maxλ 96. .

جدول 12-4 :انرژی تشکیل HF ، سطح انرژی LUMO  ، HOMO ،  maxλ 97 .. ..

جدول 13-4 :انرژی تشکیل HF ، سطح انرژی LUMO  ، HOMO ،  maxλ 99 . . .

جدول 14-4 : انرژی تشکیل HF ، سطح انرژی LUMO  ، HOMO ،  maxλ 101 . .. ..

جدول 15-4 : انرژی تشکیل HF ، سطح انرژی LUMO  ، HOMO ،  maxλ 103 .

 

چكیده

شیمی محاسباتی با به کاربردن نرم افزارهای کامپیوتری ابزاری قدرتمند در طراحی مولکولهایی با خواص ویژه است.شیمی محاسباتی عبارتی عمومی و کلی است که گستره وسیعی از روش هاو تقریب هارا دربر میگیرد وبا بهره گرفتن از قوانین ریاضی و تئوری به حل مسائل شیمی می پردازد.امروزه روش های محاسبات مکانیک کوانتومی به عنوان ابزاری مهم در پژوهش های مربوط به علم شیمی به شمار می آیند زیرا توانایی محاسبه و پیش بینی انرژی ساختارو سایر ویژگی های موجود در مولکول را دارا هستند.این محاسبات کمک می کنند تا دریابیم چه مواردی برای بررسی آزمایشگاهی مناسب اند یا چه مولکولهایی پایداری لازم را برای تشکیل دارند.در واقع شیمی محساباتی شاخه ای از علم در ارتباط با تحلیل و اندازه گیری خواصی از مواد می باشد که به طور مستقیم قابل اندازه گیری نیستند و از علومی نظیر ریاضی و آمار سود می برند در حالیکه نتایج بدست آمده کامل کننده اطلاعات بدست آمده از آزمایش های شیمیایی هستند.

از جمله نرم افزارها و برنامه هایی که در این تحقیق از آن ها استفاده می شود ، نرم افزار گوسین 98 و Gaussview وChemoffice است.

توسط این نرم افزارها ، طراحی چند دسته از رنگ های آلی نیتروژن دار و بررسی توتومری آن ها همچنین تاثیرگروه های  اکسوکروم از لحاظ پایداری  بر اساس محاسبات  مکانیک کوانتومی Ab initio صورت  می گیرد توسـط دستــــــور DFT ، opt+freq ، HF/6-31G  مقدار انرژی تشــکیل HF ،انرژی HOMO  بالاترین اوربیتال مولکولی پر ( اوربیتالی که به عنوان دهنده ی الکترون عمل می کند که همان خارجی ترین لایه پر با بالاترین سطح انرژی ) ، سطح انرژی LUMO پایین ترین اوربیتال مولکولی خالی ( اوربیتالی که به عنوان گیرنده ی الکترون عمل می کند ، داخلی ترین لایه خالی با کمترین سطح انرژی  )  و λmax و اختلاف H-L محاسبه میشود.

به همین منظور ابتدا ساختار ترکیبات مورد نظر رسم شده است و سپس با بهره گرفتن از نرم افزارهای مربوطه و همچنین انتخاب دستور مناسب ، ساختار ترکیبات  بهینه می شود و در گام بعدی ، مقدار انرژی تشکیل ترکیبات بررسی می گردد .

هدف از این تحقیق ، بررسی تاثیر هترواتم ها در پایداری رنگ های آلی است ، به این صورت که با جایگزینی چند هترواتم و محاسبه HF برای توتومری هر مولکول میزان پایداری توتومری ها تعیین شود.

فصل اول

 

رنگ

 

مقدمه رنگ

رنگها ترکیبات آلی سنتزی هستند که تولید آنها افزایش یافته و به عنوان رنگ دهنده ها ، در بسیاری از صنایع نساجی ، پلاستیک سازی ، کاغذ سازی و … استفاده می شوند .

رنگ از ابتدای تاریخ زندگی انسان وجود داشته ، بطوریکه انسان های اولیه و غارنشین از خاک سرخ به عنوان رنگ قرمز و از گل سفید به عنوان رنگ سفید و از زغال سیاه به عنوان رنگ سیاه استفاده می نمودند. استفاده از رنگ در ابتدای تمدن انسان به منظور جذابیت آن و آراستگی بوده و گفته می شود قدمت آن به پنج هزار سال قبل از مسیح بر میگردد . مصریان اولین سازندگان رنگ آبی از سولفات مس و رنگ قرمز از سولفور جیوه و رنگ زرد از آرسنیک بوده اند.

اولین رنگ سنتز شده توسط ویلیام هنری پرکین ، یک دانشجوی شیمی درکالج رویان کشــف شد. او سعی به ساختار دارو گوئینین از آنیلین ( یک ماده شیمیایی یافت شده در زغال سنگ ) داشت که در نتیجه آزمایش ، یک لجن سیاه و ضخیم تولید شد. او سعی کرد که بتواند ابریشم را با آن رنـگ کند که رنـــگی پایدار و مقاوم در برابر شویش و از بین رفتن در برابر نور بود.

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                               صفحه

چکیده فارسی………………………………………………………………………………………………………………………………….ع

چکیده انگلیسی……………………………………………………………………………………………………………………………….b

فصل اول: مقدمه و تئوری…………………………………………………………………………………………………………………1

1-مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………………….2

1-1 پیریدوپیریمیدین ها……………………………………………………………………………………………………………………2

1-2 ﭘﯿﺮﯾﺪو[3،2d-]ﭘﯿﺮﯾﻤﯿﺪﯾﻦ ﻫﺎ………………………………………………………………………………………………………..3

1-3 روش ﻫﺎی ﺳﻨﺘﺰ ﭘﯿﺮﯾﺪو[3،2d-]ﭘﯿﺮﯾﻤﯿﺪﯾﻦ ﻫﺎ………………………………………………………………………………..4

1-3-1 ﺳﻨﺘﺰ ﭘﯿﺮﯾﺪو[3،2d-]ﭘﯿﺮﯾﻤﯿﺪﯾﻦ ﻫﺎ در ﺷﺮاﯾﻂ رﯾﺰ ﻣﻮج ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از:………………………………………………4

1-3-1-1 6،2-دی آمینوپیریمیدین-4(H3)-اون………………………………………………………………………………….4

1-3-1-2 تترونیک اسید…………………………………………………………………………………………………………………..4

1-3-1-3 3،1-دی متیل باربیتوریک اسید……………………………………………………………………………………………6

1-3-1-4 1-فنیل مالایمید………………………………………………………………………………………………………………..6

1-3-2 ﺳﻨﺘﺰ ﭘﯿﺮﯾﺪو[3،2d-]ﭘﯿﺮﯾﻤﯿﺪﯾﻦ ﻫﺎ در ﺷﺮاﯾﻂ ﻓﺮا ﺻﻮت ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از:…………………………………………….7

1-3-2-1 اﯾﻨﺪان دی اون و ﺣﻼل اﺗﯿﻠﻦ ﮔﻠﯿﮑﻮل…………………………………………………………………………………..7

1-3-2-2 پیرازول آمین…………………………………………………………………………………………………………………….8

1-3-3 ﺳﻨﺘﺰ ﭘﯿﺮﯾﺪو[3،2d-]ﭘﯿﺮﯾﻤﯿﺪﯾﻦ ﻫﺎ در ﺷﺮاﯾﻂ ﮐﻼﺳﯿﮏ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از:……………………………………………..9

1-3-3-1 واکنشگر گرینیارد……………………………………………………………………………………………………………..9

عنوان                                                                                                                    صفحه

1-3-3-2 استیل استون……………………………………………………………………………………………………………………9

1-3-3-3 اتیل 3-فنیل-2-سیانو آکریلات………………………………………………………………………………………10

1-3-3-4 سیکلو هپتانون………………………………………………………………………………………………………………11

1-3-3-5 واکنش فریدلندر…………………………………………………………………………………………………………….13

1-3-3-6 کاتالیزگر پتاسیم فلورید-آلومینا……………………………………………………………………………………….14

1-3-3-7 کاتالیزگر سدیم لوریل سولفات………………………………………………………………………………………15

1-3-3-8 چالکون………………………………………………………………………………………………………………………..16

1-3-3-9 نانو کاتالیزگرFe3O4تثبیت شده با سیلیکا سولفونیک اسید…………………………………………………..16

1-3-3-10 2-آمینو نیکوتینیک اسید……………………………………………………………………………………………….18

1-3-3-11 ترشری بوتیل استو استات…………………………………………………………………………………………….19

1-4 کاتالیزگرهای نانو…………………………………………………………………………………………………………………..20

1-4-1 مزایای کاتالیزگرهای نانو……………………………………………………………………………………………………20

1-4-2 آهن در کاتالیزگرهای نانو فلزی………………………………………………………………………………………….21

1-4-2-1 کاتالیزگر نانو Fe3O4……………………………………………………………………………………………………..22

1-4-2-2 سنتز کاتالیزگر نانو Fe3O4…………………………………………………………………………………………….23

عنوان                                                                                                           صفحه
فصل دوم: بحث و نتیجه گیری…………………………………………………………………………………………………………24

2-1 هدف تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………………….25

2-2 روش تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………………….26

2-2-1 تهیه 3-(6-آمینو-4-اکسـو-2-تیوکسو-4،3،2،1-تترا هیدرو پیریمیدیــن-5-ایل)-3-اکسو پروپان

نیتریل (61)…………………………………………………………………………………………………………………………..26

2-2-2 تهیه 3-(4-کلرو فنیل)-1-فنیل-4-فرمیل پیرازول (a64)……………………………………………………………28

2-2-3 تهیه 7-(4-فلوئـورو فنیل)-5،4-دی اکسو-2-تیوکسو-8،5،4،3،2،1-هگزا هیدرو ﭘﯿﺮﯾـﺪو[3،2-d]

ﭘﯿﺮﯾﻤﯿﺪﯾﻦ-6-کربونیتریل (a62)……………………………………………………………………………………………..30

2-2-4 مکانیسم پیشنهادی تهیه مشتقات ﭘﯿﺮﯾـﺪو[3،2-d] ﭘﯿﺮﯾﻤﯿﺪﯾﻦ………………………………………………………38

2-3 نتیجه گیری…………………………………………………………………………………………………………………………….. 42

2-4 پیشنهاد برای کارهای آینده…………………………………………………………………………………………………………42

فصل سوم: کارهای تجربی…………………………………………………………………………………………………………………43

3- کارهای تجربی……………………………………………………………………………………………………………………………44

3-1 تکنیک های عمومی…………………………………………………………………………………………………………………..44

3-2 تهیه 3-(6-آمینو-4-اکسو-2-تیوکسـو-4،3،2،1-تتراهیدروپیریمیدین-5-ایل)-3-اکسـوپروپان نیتریل

(61)………………………………………………………………………………………………………………………………………..44

عنوان                                                                                                            صفحه

3-3 روش نمونه: تهیه 3-(4-کلرو فنیل)-1-فنیل-4-فرمیل پیرازول (a64)…………………………………………….46

3-4 تهیه 3-(4-متیل فنیل)-1-فنیل-4-فرمیل پیرازول (b64)……………………………………………………………….47

3-5 روش نمونه: تهیه 7-(4-فلوئورو فنیل)-5،4-دی اکســو-2-تیو کسـو-8،5،4،3،2،1-هگـــزا هیدرو

ﭘﯿﺮﯾـﺪو[3،2-d] ﭘﯿﺮﯾﻤﯿﺪﯾﻦ-6-کربونیتریل (a62)………………………………………………………………………….48

3-6 تهیه 7-(فوران-2-ایل)-5،4-دی اکسو-2-تیو کسو-8،5،4،3،2،1-هگزا هیدروپیریدو]3،2-[dپیریمیدین

-6-کربونیتریل (b62)……………………………………………………………………………………………………………….49

3-7 تهیه 5،4-دی اکسو-7-(تیوفن-2-ایل)-2-تیوکسو-8،5،4،3،2،1- هگزا هیدروپیریدو]3،2-[dپیریمیدین

-6-کربونیتریل (c62)………………………………………………………………………………………………………………50

3-8 تهیه 5،4-دی اکسـو-7-(پیریدین-3-ایل)-2-تیوکسـو-8،5،4،3،2،1- هگـزا هیدروپیریــدو]3،2-[d

پیریمیدین-6-کربونیتریل (d62)……………………………………………………………………………………………….51

 

3-9 تهیه 7-(2-هیدروکسی فنیل)-5،4-دی اکسو-2-تیو کسو-8،5،4،3،2،1- هگزا هیدروپیریـدو]3،2-[d

پیریمیدین-6-کربونیتریل (e62)………………………………………………………………………………………………..52

3-10 تهیه 5،4-دی اکسو-7-فنتیل-2-تیو کسو-8،5،4،3،2،1- هگزا هیدروپیریدو]3،2-[dپیریمیدین-6-

کربونیتریل (f62)……………………………………………………………………………………………………………………..53

3-11 تهیه 7-]3-(4-کلرو فنیل)-1-فنیل-H1-پیرازول-4-ایل[-5،4-دی اکسو-2-تیو کسو-8،5،4،3،2،1-

هگزا هیدروپیریدو]3،2-[dپیریمیدین-6-کربونیتریل (g62)………………………………………………………..54

عنوان                                                                                                            صفحه

3-12 تهیه 7-]3-(4-متیل فنیل)-1-فنیل-H1-پیرازول-4-ایل[-5،4-دی اکسو-2-تیو کسو-8،5،4،3،2،1-

هگزا هیدروپیریدو]3،2-[dپیریمیدین-6-کربونیتریل (h62)………………………………………………………..54

فصل چهارم: طیف ها…………………………………………………………………………………………………………………….56

طیف FT-IR 3-(6-آمینـو-4-اکسو-2-تیو کسـو-4،3،2،1-تتراهیـدروپیریمیدین-5-ایل)-3-اکسـوپروپان

نیتریل (61)…………………………………………………………………………………………………………………………………..57

طیف FT-IR 3-(4-کلرو فنیل)-1-فنیل-4-فرمیل پیرازول (a64)………………………………………………………..58

طیف FT-IR 3-(4-متیل فنیل)-1-فنیل-4-فرمیل پیرازول (b64)…………………………………………………………59

7-(4-فلوئورو فنیل)-5،4-دی اکسو-2-تیوکسو-8،5،4،3،2،1-هگزا هیـدرو ﭘﯿﺮﯾـﺪو[3،2-d] ﭘﯿﺮﯾﻤﯿﺪﯾﻦ-6-کربونیتریل (a62)

FT-IR…………………………………………………………………………………………………………………………………………..60

H NMR1………………………………………………………………………………………………………………………………………61

C NMR13……………………………………………………………………………………………………………………………………..63

7-(فوران-2-ایل)-5،4-دی اکسو-2-تیوکسو-8،5،4،3،2،1-هگزاهیدروﭘﯿﺮﯾﺪو[3،2-d] ﭘﯿﺮﯾﻤﯿﺪﯾﻦ-6-کربونیتریل(b62)

FT-IR…………………………………………………………………………………………………………………………………………..65

عنوان                                                                                                            صفحه

H NMR1………………………………………………………………………………………………………………………………………66

C NMR13……………………………………………………………………………………………………………………………………..68

5،4-دی اکسـو-7-(تیوفن-2-ایل)-2-تیوکسـو-8،5،4،3،2،1-هگـزا هیـدرو ﭘﯿﺮﯾــﺪو[3،2-d]  ﭘﯿﺮﯾﻤﯿﺪﯾﻦ-6-کربونیتریل (c62)

FT-IR…………………………………………………………………………………………………………………………………………..69

H NMR1………………………………………………………………………………………………………………………………………70

C NMR13……………………………………………………………………………………………………………………………………..72

5،4-دی اکسو-7-(پیریدین-3-ایل)-2-تیو کسو-8،5،4،3،2،1-هگـزا هیـدرو ﭘﯿﺮﯾــﺪو[3،2-d] ﭘﯿﺮﯾﻤﯿﺪﯾﻦ-6-کربونیتریل (d62)

FT-IR…………………………………………………………………………………………………………………………………………..73

H NMR1………………………………………………………………………………………………………………………………………74

C NMR13……………………………………………………………………………………………………………………………………..76

7-(2-هیدروکسی فنیل)-5،4-دی اکسو-2-تیو کسو-8،5،4،3،2،1- هگزا هیدروپیریـدو]3،2-[d پیریمیدین-6-کربونیتریل (e62)
FT-IR……………………………………………………………………………………………………………………………………………77

H NMR1……………………………………………………………………………………………………………………………………….78

C NMR13………………………………………………………………………………………………………………………………………80

عنوان                                                                                                            صفحه

5،4-دی اکسو-7-فنتیل-2-تیو کسو-8،5،4،3،2،1- هگزا هیدروپیریدو]3،2-[dپیریمیدین-6- کربونیتریل (f62)

FT-IR…………………………………………………………………………………………………………………………………………..81

H NMR1………………………………………………………………………………………………………………………………………82

C NMR13……………………………………………………………………………………………………………………………………..84

7-]3-(4-کلرو فنیل)-1-فنیل-H1-پیرازول-4-ایل[-5،4-دی اکسو-2-تیو کسو-8،5،4،3،2،1- هگزاهیدرو

پیریدو]3،2-[dپیریمیدین-6-کربونیتریل (g62)

FT-IR…………………………………………………………………………………………………………………………………………..86

H NMR1………………………………………………………………………………………………………………………………………87

C NMR13……………………………………………………………………………………………………………………………………..89

7-]3-(4-متیل فنیل)-1-فنیل-H1-پیرازول-4-ایل[-5،4-دی اکسو-2-تیو کسو-8،5،4،3،2،1-هگزا هیدرو پیریدو[3،2-d] ﭘﯿﺮﯾﻤﯿﺪﯾﻦ-6-کربونیتریل (h62)

FT-IR…………………………………………………………………………………………………………………………………………..91

H NMR1………………………………………………………………………………………………………………………………………92

C NMR13……………………………………………………………………………………………………………………………………..94

مراجع……………………………………………………………………………………………………………………………………………96

عنوان                                                                                                            صفحه

ﺟﺪول 2-1 ﺗﻌﺪادی از آﻟﺪﻫﯿﺪﻫﺎی ﭘﯿﺮازوﻟﯽ ﺳﻨﺘﺰ ﺷﺪه………………………………………………………………………….30

ﺟﺪول 2-2 ﺑﺮرﺳﯽ اﺛﺮ ﺣﻼل در ﺑﺎزده ﺳﻨﺘﺰ ﺗﺮﮐﯿﺐ a62 در ﺷﺮاﯾﻂ ﮐﻼﺳﯿﮏ…………………………………………..31

ﺟﺪول 2-3 ﺑﺮرﺳﯽ اﺛﺮ دﻣﺎ در ﺑﺎزده ﺳﻨﺘﺰ ﺗﺮﮐﯿﺐ a62 در ﺷﺮاﯾﻂ ﮐﻼﺳﯿﮏ………………………………………………32

ﺟﺪول 2-4 ﺑﺮرﺳﯽ اﺛﺮ ﮐﺎﺗﺎﻟﯿﺰﮔﺮﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ در ﺣﻼل DMF در ﺑﺎزده و زﻣﺎن ﺳﻨﺘﺰ ﺗﺮﮐﯿﺐa62………………. 32

ﺟﺪول 2-5 ﺑﺮرﺳﯽ اﺛﺮ ﻣﻘﺪار ﮐﺎﺗﺎﻟﯿﺰﮔﺮ ﻧﺎﻧﻮ Fe3O4 در ﺣﻼل دی ﻣﺘﯿﻞ ﻓﺮﻣﺎﻣﯿﺪ ﺑﺮ ﺑﺎزده و زﻣﺎن ﺳﻨﺘﺰ ﺗﺮﮐﯿﺐ

62a…………………………………………………………………………………………………………………………..33

ﺟﺪول 2-6 ﺳﻨﺘﺰ ﭘﯿﺮﯾﺪو[3،2d-] ﭘﯿﺮﯾﻤﯿﺪﯾﻦ ﻫﺎ در ﺷﺮاﯾﻂ ﺑﻬﯿﻨﻪ……………………………………………………………..40
ﺷﮑﻞ 1-1 دﺳﺘﻪ ﺑﻨــــﺪی ﭘﯿﺮﯾﺪو[d]ﭘﯿﺮﯾﻤﯿﺪﯾــﻦ ﻫﺎ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﺤﻞ ﻗﺮارﮔﯿﺮی اﺗﻢ ﻧﯿﺘﺮوژن در ﺣﻠﻘـﻪ ی

ﭘﯿﺮﯾﺪﯾﻦ……………………………………………………………………………………………………………………………..2

ﺷﮑﻞ 1-2 ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺗﻌﺪادی از ﻣﺸﺘﻘﺎت ﭘﯿﺮﯾﺪو[3،2d-] ﭘﯿﺮﯾﻤﯿﺪﯾﻦ دارای ﺧﻮاص داروﯾﯽ………………………………3

ﺷﻤﺎی 1-2 اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﺘﺮوﻧﯿﮏ اﺳﯿﺪ در ﺗﻬﯿﻪ ﻣﺸﺘﻘﺎت ﭘﯿﺮﯾﺪو[3،2d-] ﭘﯿﺮﯾﻤﯿﺪﯾﻦ ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺑﺶ رﯾﺰ ﻣﻮج…………..5

ﺷﻤﺎی 1-3 ﻣﮑﺎﻧﯿﺴﻢ ﺳﻨﺘﺰ ﻣﺸﺘﻘﺎت ﭘﯿﺮﯾﺪو[3،2d-] ﭘﯿﺮﯾﻤﯿﺪﯾﻦ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﺘﺮوﻧﯿﮏ اﺳﯿﺪ در ﺷﺮاﯾﻂ رﯾﺰ

ﻣﻮج………………………………………………………………………………………………………………………………..5

ﺷﻤﺎی 1-4 ﺳﻨﺘﺰ ﻣﺸﺘﻘﺎت 6- اﺳﭙﺎﯾـﺮو ﭘﯿﺮﯾﺪو[3،2d-] ﭘﯿﺮﯾﻤﯿﺪﯾﻦ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از 3،1-دی ﻣﺘﯿﻞ ﺑﺎرﺑﯿﺘﻮرﯾﮏ

اﺳﯿﺪ در ﺷﺮاﯾﻂ رﯾﺰ ﻣﻮج…………………………………………………………………………………………………….6

ﺷﻤﺎی 1-5 ﺳﻨﺘـــﺰ ﻣﺸﺘﻖ ﭘﯿﺮﯾﺪو[3،2d-] ﭘﯿﺮﯾﻤﯿﺪﯾﻦ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از 1-ﻓﻨﯿﻞ ﻣﺎﻻﯾﻤﯿـــﺪ و ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺑﺶ رﯾﺰ

ﻣﻮج………………………………………………………………………………………………………………………………..7

ﺷﻤﺎی 1-6 اﺳﺘﻔﺎده از اﯾﻨﺪان دی اون در ﺷﺮاﯾﻂ ﻓﺮاﺻﻮت ﺑﺮای ﺳﻨﺘـﺰ ﻣﺸﺘﻘـﺎت اﯾﻨﺪﻧﻮ ﭘﯿﺮﯾﺪو[3،2d-]

ﭘﯿﺮﯾﻤﯿﺪﯾﻦ………………………………………………………………………………………………………………………..7

ﺷﻤﺎی 1-7 ﺳﻨﺘﺰ ﻣﺸﺘﻘﺎت ﭘﯿﺮﯾﺪو[3،2d-] ﭘﯿﺮﯾﻤﯿﺪﯾﻦ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از 5-آﻣﯿﻨـﻮ-3،1-دی ﻓﻨﯿﻞ-H1-ﭘﯿﺮازول

در ﺷﺮاﯾﻂ ﻓﺮاﺻﻮت…………………………………………………………………………………………………………..8

ﺷﻤﺎی 1-8 ﻣﮑﺎﻧﯿﺴﻢ ﺳﻨﺘﺰ ﻣﺸﺘﻘﺎت ﭘﯿﺮﯾﺪو[3،2d-] ﭘﯿﺮﯾﻤﯿﺪﯾﻦ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از 5-آﻣﯿﻨﻮ-3،1-دی ﻓﻨﯿﻞ-H1-

ﭘﯿﺮازول در ﺷﺮاﯾﻂ ﻓﺮاﺻﻮت……………………………………………………………………………………………….8

ﺷﻤﺎی 1-9 ﺳﻨﺘﺰ ﻣﺸﺘﻘﺎت ﭘﯿﺮﯾﺪو[3،2d-] ﭘﯿﺮﯾﻤﯿﺪﯾﻦ ﺑﺎ واﮐﻨﺸﮕﺮ ﮔﺮﯾﻨﯿﺎرد………………………………………………..9

ﺷﻤﺎی 1-10 ﺳﻨﺘﺰ ﭘﯿﺮﯾﺪو[3،2d-] ﭘﯿﺮﯾﻤﯿﺪﯾﻦ ﺑﺎ اﺳﺘﯿﻞ اﺳﺘﻮن………………………………………………………………….10

ﺷﻤﺎی 1-11 ﺳﻨﺘﺰ ﻣﺸﺘﻘﺎت ﭘﯿﺮﯾﺪو[3،2d-] ﭘﯿﺮﯾﻤﯿﺪﯾﻦ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﺗﯿﻞ 3-ﻓﻨﯿﻞ-2-ﺳﯿﺎﻧﻮ آﮐﺮﯾﻼت……………..10

ﺷﻤﺎی 1-12 ﺳﻨﺘﺰ ﻣﺸﺘﻘﺎت ﭘﯿﺮﯾﺪو[3،2d-] ﭘﯿﺮﯾﻤﯿﺪﯾﻦ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﯿﮑﻠﻮ ﻫﭙﺘﺎﻧﻮن…………………………………….11

ﺷﻤﺎی 1-13 ﻣﮑﺎﻧﯿﺴﻢ ﺳﻨﺘﺰ ﻣﺸﺘﻘﺎت ﭘﯿﺮﯾﺪو[3،2d-] ﭘﯿﺮﯾﻤﯿﺪﯾﻦ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﯿﮑﻠﻮ ﻫﭙﺘﺎﻧﻮن……………………….12

ﺷﻤﺎی 1-14 ﺳﻨﺘﺰ ﻣﺸﺘﻘﺎت ﭘﯿﺮﯾﺪو[3،2d-] ﭘﯿﺮﯾﻤﯿﺪﯾﻦ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از واﮐﻨﺶ ﻓﺮﯾﺪﻟﻨﺪر………………………………….13

ﺷﻤﺎی 1-15 ﺳﻨﺘﺰ دو ﺟﺰﺋــﯽ ﻣﺸﺘﻘﺎت ﭘﯿﺮﯾﺪو[3،2d-] ﭘﯿﺮﯾﻤﯿﺪﯾﻦ ﺑﺎ اﺳﺘﻔـﺎده از ﮐﺎﺗﺎﻟﯿﺰﮔﺮ ﭘﺘﺎﺳﯿﻢ ﻓﻠﻮرﯾﺪ-

آﻟﻮﻣﯿﻨﺎ…………………………………………………………………………………………………………………………..14

ﺷﻤﺎی 1-16 ﺳﻨﺘﺰ ﺳﻪ ﺟﺰﺋــﯽ ﻣﺸﺘﻘﺎت ﭘﯿﺮﯾﺪو[3،2d-] ﭘﯿﺮﯾﻤﯿﺪﯾـﻦ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﮐﺎﺗﺎﻟﯿﺰﮔﺮ ﭘﺘﺎﺳﯿﻢ ﻓﻠﻮرﯾﺪ-

آﻟﻮﻣﯿﻨﺎ……………………………………………………………………………………………………………………………15

ﺷﻤﺎی 1-17 ﺳﻨﺘﺰ ﻣﺸﺘﻘﺎت ﭘﯿﺮﯾﺪو[3،2d-] ﭘﯿﺮﯾﻤﯿﺪﯾﻦ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﮐﺎﺗﺎﻟﯿﺰﮔﺮ ﺳﺪﯾﻢ ﻟﻮرﯾﻞ ﺳﻮﻟﻔﺎت……………..16

ﺷﻤﺎی 1-18 ﺳﻨﺘﺰ ﻣﺸﺘﻘﺎت ﭘﯿﺮﯾﺪو[3،2d-] ﭘﯿﺮﯾﻤﯿﺪﯾﻦ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﭼﺎﻟﮑﻮن……………………………………………..16

ﺷﻤﺎی 1-20 ﮐﺎﺗﺎﻟﯿﺰﮔﺮ ﻧﺎﻧﻮ Fe3O4 ﺗﺜﺒﯿﺖ ﺷﺪه ﺑﺎ ﺳﯿﻠﯿﮑﺎ ﺳﻮﻟﻔﻮﻧﯿﮏ اﺳﯿﺪ…………………………………………………17

ﺷﻤﺎی1-21 اﺳﺘﻔﺎده از ﻧﺎﻧﻮ ﮐﺎﺗﺎﻟﯿﺰﮔــﺮ Fe3O4 ﺗﺜﺒﯿﺖ ﺷﺪه ﺑﺎ ﺳﯿﻠﯿﮑﺎ ﺳﻮﻟﻔﻮﻧﯿﮏ اﺳﯿﺪ در ﺳﻨﺘـــﺰ ﻣﺸﺘﻘﺎت

ﭘﯿﺮﯾﺪو[3،2d-]ﭘﯿﺮﯾﻤﯿﺪﯾﻦ………………………………………………………………………………………………….17

ﺷﻤﺎی 1-22 ﺳﻨﺘﺰ ﻣﺸﺘﻖ ﭘﯿﺮﯾﺪو[3،2d-] ﭘﯿﺮﯾﻤﯿﺪﯾﻦ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از 2-آﻣﯿﻨﻮ ﻧﯿﮑﻮﺗﯿﻨﯿﮏ اﺳﯿﺪ…………………………..18

ﺷﻤﺎی 1-23 ﺳﻨﺘﺰ ﻣﺸﺘﻘﺎت ﭘﯿﺮﯾﺪو[3،2d-] ﭘﯿﺮﯾﻤﯿﺪﯾﻦ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﮐﺎﺗﺎﻟﯿﺰﮔﺮ I2/KI…………………………………. 18

ﺷﻤﺎی 1-24 ﺳﻨﺘﺰ ﻣﺸﺘﻖ ﭘﯿﺮﯾﺪو[3،2d-] ﭘﯿﺮﯾﻤﯿﺪﯾﻦ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﺮﺷﺮی ﺑﻮﺗﯿﻞ اﺳﺘﻮ اﺳﺘﺎت………………………..19

ﺷﻤﺎی 1-25 ﺳﻨﺘﺰ ﻣﺸﺘﻘﺎت ﭘﯿﺮﯾﺪو[3،2d-] ﭘﯿﺮﯾﻤﯿﺪﯾﻦ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﺳﯿﺪ ﮐﻠﺮﯾﺪ…………………………………………19

شکل 1-3 ساختار ترکیبFe3O4………………………………………………………………………………………………………. 22

شکل 1-4 کاتالیزگر نانو Fe3O4به صورت (a) پودر. (b) هیدروژل. © محلول در آب…………………………….23

شمای 2-1 سنتز مشتقات ﭘﯿﺮﯾﺪو[3،2-d] ﭘﯿﺮﯾﻤﯿﺪﯾﻦ…………………………………………………………………………….25

شمای 2-2 تهیه 6-آمینو-2-تیو کسو-3،2-دی هیدروپیریمیدین-4(H1)-اون…………………………………………26

شمای 2-3 تهیه 3-(6-آمینو-4-اکسو-2-تیو کسو-4،3،2،1-تتراهیدروپیریمیدیـن-5-ایل)-3-اکسوپروپان

نیتریل……………………………………………………………………………………………………………………………..26

شمای 2-4 سنتز 3-(4-کلرو فنیل)-1-فنیل-4-فرمیل پیرازول (a64)…………………………………………………….28

شمای 2-5 سنتز ﭘﯿﺮﯾﺪو[3،2-d] ﭘﯿﺮﯾﻤﯿﺪﯾﻦ a62………………………………………………………………………………….31

شمای 2-6 مکانیسم پیشنهادی سنتز مشتقات ﭘﯿﺮﯾﺪو[3،2-d] ﭘﯿﺮﯾﻤﯿﺪﯾﻦ a-h62………………………………………39

چکیده:

ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﻫﺘﺮوﺳﯿﮑﻞ ﭼﻨﺪﻋﺎﻣﻠﯽ در ﺗﻬﯿﻪ داروﻫﺎ ﻧﻘﺶ ﻣﻬﻤﯽ دارﻧﺪ، ﺑﻪ وﯾﮋه ﭘﯿﺮﯾﺪو[3،2d-]ﭘﯿﺮﯾﻤﯿـﺪﯾﻦ ﻫـﺎ ﺑـﻪ

دﻟﯿﻞ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻫﺎی زﯾﺴﺘﯽ ﻣﻔﯿﺪ آن ﻫﺎ ﻣﻮﺿﻮع ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت داروﯾﯽ و ﺳﻨﺘﺰی ﮔﺴﺘﺮده ای ﺑﻮده اﻧﺪ. در اﯾـﻦ ﭘﺎﯾـﺎن

ﻧﺎﻣﻪ اﺑﺘﺪا ﭘﯿﺶ ﻣﺎده 3-(6-آﻣﯿﻨﻮ-4-اﮐﺴﻮ-2-ﺗﯿﻮﮐﺴﻮ-4،3،2،1-ﺗﺘﺮاﻫﯿﺪروﭘﯿﺮﯾﻤﯿﺪﯾﻦ-5-اﯾﻞ)-3-اﮐﺴﻮﭘﺮوﭘﺎن

ﻧﯿﺘﺮﯾﻞ از ﺳﯿﺎﻧﻮ اﺳﺘﯿﻞ دار ﮐﺮدن 6-آﻣﯿﻨﻮ-2-ﺗﯿﻮاﮐﺴـﻮ -3،2-دی ﻫﯿﺪروﭘﯿﺮﯾﻤﯿـﺪﯾﻦ -4(H1)-اون ﺗﻬﯿـﻪ ﺷـﺪ .

ﺳﭙﺲ از واﮐﻨﺶ آن ﺑﺎ آروﻣﺎﺗﯿﮏ آﻟﺪﻫﯿﺪﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ در ﺣﻀﻮر ﻧﺎﻧﻮ ﮐﺎﺗـﺎﻟﯿﺰﮔﺮ Fe3O4 ﻣﺸـﺘﻘﺎت ﺟﺪﯾـﺪی از

7-آرﯾﻞ-6-ﺳﯿﺎﻧﻮﭘﯿﺮﯾﺪو[3،2d-]ﭘﯿﺮﯾﻤﯿﺪﯾﻦ-5-اون ﺑﺎ ﺑﺎزده ﻫﺎی ﺑﺎﻻ (%92-78) ﺳﻨﺘﺰ ﺷﺪﻧﺪ.

ﮐﻠﯿﺪواژه : ﭘﯿﺮﯾﺪوﭘﯿﺮﯾﻤﯿﺪﯾﻦ، 6-آﻣﯿﻨﻮﺗﯿﻮاوراﺳﯿﻞ، 7-آرﯾﻞ-6-ﺳﯿﺎﻧﻮﭘﯿﺮﯾﺪو[3،2d-]ﭘﯿﺮﯾﻤﯿﺪﯾﻦ-5-اون، ﻧﺎﻧﻮ ﮐﺎﺗﺎﻟﯿﺰﮔﺮ Fe3O4

1– مقدمه