خوشه بندی فازی و ترکیبی از موضوعات قابل توجه در داده کاوی محسوب می شوند .اگر چه در سالهای اخیر الگوریتم های خوشه بندی فازی به سرعت در حال رشد هستند ،اما تکنیک های خوشه بندی ترکیبی فازی رشد چندانی نکرده اند و اکثر آنها از طریق تبدیل توابع ترکیب به نسخه فازی تبدیل شده اند .در این پایان نامه یک الگوریتم خوشه بندی فازی مبتنی بر گراف ارائه شده است . رویکرد پیشنهادی از ماتریس های عضویت حاصل از افراز های فازی که از الگوریتم های مختلف فازی نتیجه شده ،بهره گرفته است و سپس ماتریس های همبستگی فازی را برای هر الگوریتم ایجاد می کند که هریک از عناصر آن بیانگر میزان همبستگی و اشتراک بین نمونه ها ی متناظر می باشد. سرانجام همه­ی این ماتریس ها در ماتریس استحکام ترکیب شده ودر نهایت نتیجه ی نهایی توسط فرایند کاهشی تکراری مبتنی بر گراف بدست می‌آید .تکرارهای این الگوریتم تا زمانیکه به تعداد خوشه ی تعیین شده در ابتدای فرایند دست یابیم ادامه می‌یابد.همچنین تعدادی مجموعه داده ی فرضی و مجموعه داده استاندارد Iris  به منظور ارزیابی روش پیشنهادی استفاده شده است .رویکرد پیشنهادی نشان داد که نسبت به الگوریتم های پایه همچون Kmeans ،FCMوSpectral کاراتر بوده و در مقایسه با روش های خوشه‌بندی ترکیبی مختلف ،رویکرد پیشنهادی حاوی نتایج قابل اطمینان و نرخ خطای کمتری است .

 

كلمات كلیدی فارسی :خوشه بندی ترکیبی ، خوشه بندی فازی ، خوشه بندی ترکیبی فازی ، شاخص اعتبار خوشه ، ماتریس همبستگی فازی ، ماتریس استحکام ، الگوریتم مبتنی بر گراف

فهرست مطالب

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

عنوان                                                                                                  صفحه

فصل اول- مقدمه و کلیات تحقیق                                                              1

1-1 مقدمه ای بر داده‌کاوی…………………………………………………………………………………..2

1-2 تکنیکهای داده‌کاوی………………………………………………………………………………………4

1-3 مقدمه‌ای بر خوشه‌بندی…………………………………………………………………………………4

1-4 تفاوت خوشه­بندی و دسته­بندی……………………………………………………………………..5

1-5 یادگیری با نظارت در مقابل یادگیری بدون‌نظارت…………………………………………….6

1-6 کاربردهای خوشه‌بندی…………………………………………………………………………………6

1-7 تقسیم‌بندی روش‌های خوشه‌بندی از جنبه های گوناگون ………………………………..7

1-8 طبقه ­بندی دیگری از روش های اصلی خوشه­بندی……………………………………………..8

1-8-1 روش افرازبندی…………………………………………………………………………………8

1-8-1-1 روش خوشه‌بندی K-Means (C-Means یا C-Centeriod)……………9

1-8-1-2 الگوریتم خوشه‌بندی LBG…………………………………………………………………11

1-8-2 روش های سلسله مراتبی……………………………………………………………………..12

1-8-2-1 خوشه‌بندی با روش Single-Link…………………………………………………….14

1-8-2-2 خوشه‌بندی با روش Complete-Link……………………………………………….15

1-8-2-3 خوشه‌بندی با روش Average-Link…………………………………………………16

1-8-2-4 دیگر روش های خوشه بندی سلسله مراتبی…………………………………..16

1-8-3 روش مبتنی برچگالی………………………………………………………………………..18

1-8-3-1 الگوریتم خوشه‌بندی براساس چگالی DBSCAN……………………………21

1-8-3-2 الگوریتم سلسله مراتبی خوشه‌بندی براساس چگالی OPTICS …….22

1-8-4 روش های مبتنی بر شبکه های مشبک (Grid based)……………………………..23

1-8-5 روش های مبتنی بر مدل………………………………………………………………………..23

1-8-6 روش های فازی………………………………………………………………………………..23

1-9 هدف خوشه بندی ……………………………………………………………………………………..23

1-10 اندازه ­گیری کیفیت خوشه­بندی……………………………………………………………………25

1-11 بررسی تکنیکهای اندازه‌گیری اعتبار خوشه‌ها……………………………………………….25

1-12 شاخصهای اعتبارسنجی…………………………………………………………………………….27

1-12-1 شاخص دون (Dunn Index)……………………………………………………………28

1-12-2 شاخص دیویس بولدین (Davies Bouldin Index)…………………………….28

1-12-3 شاخص‌های  اعتبارسنجی ریشة میانگین مربع انحراف از معیار (RMSSDT) و ریشة R (RS)…………………………………………………………………………………………….30

1-12-4 شاخص اعتبار‌سنجی SD………………………………………………………………..31

1-12-5 شاخص اعتبارسنجی S_Dbw………………………………………………………..32

1-12-6 آزمایش ومقایسه کارایی شاخص‌های اعتبار سنجی……………………………..33

1-13 خوشه‌بندی ترکیبی………………………………………………………………………………….37

1-13-1 ایجاد پراکندگی در خوشه‌بندی ترکیبی……………………………………………..37

1-13-2 تابع توافقی ………………………………………………………………………………….39

1-13-3 مشکلات پیش روی خوشه‌بندی ترکیبی……………………………………………40

 

فصل دوم – ادبیات و پیشینه تحقیق                                                         42

2-1 مقدمه……………………………………………………………………………………………………..43

2-2 خوشه بندی فازی …………………………………………………………………………………..43

2-3 الگوریتم خوشه بندی c میانگین (Fuzzy c-mean)………………………………….45

2-4 الگوریتم PFCM………………………………………………………………………………………….49

 

2-5 الگوریتم AFCM………………………………………………………………………….51

 

2-6 الگوریتم FPCM…………………………………………………………………………..52

2-7 الگوریتم خوشه بندی c میانگین برای داده های نویزی………………………………..53

2-8 الگوریتم KFCM……………………………………………………………………………………54

2-9 توابع ارزیابی خوشه ………………………………………………………………………………56

2-9-1 تابع ارزیابی ضریب افراز……………………………………………………………….57

2-9-2 تابع ارزیابی آنتروپی افراز………………………………………………………………57

2-9-3 تابع Fukuyama and Sugeno………………………………………………………………..58

2-9-4 تابع  Beni Xie and ……………………………………………………………………………….59

2-9-5 تابع N.Zahid………………………………………………………………………………………….59

2-9-6  تابع M.Ramze Rezaee……………………………………………………………………….60

 

2-10 خوشه‌بندی ترکیبی……………………………………………………………………………62

 

فصل سوم – روش تحقیق                                                                 68

3-1 مقدمه ……………………………………………………………………………………………….69

3-2 فرضیات روش پیشنهادی……………………………………………………………………..70

3-3 شرح مفصلی از روش پیشنهادی……………………………………………………………72

3-4 شرح الگوریتم…………………………………………………………………………………….83

 

فصل چهارم – محاسبات و یافته های تحقیق                                          85

4-1 مقدمه……………………………………………………………………………………………….86

4-2 نتایج خوشه بندی به روش پیشنهادی…………………………………………………..86

4-3 مقایسه ای با الگوریتم های خوشه بندی پایه ………………………………………..87

4-4 مقایسه با روش های خوشه بندی ترکیبی …………………………………………….90

 

فصل پنجم – نتیجه گیری و پیشنهادات                                                    92

5-1 جمع بندی…………………………………………………………………………………………….93

5-2 پیشنهادات…………………………………………………………………………………………….95

 

پیوست                                                                                      96

منابع و مآخذ                                                                              100

 

 

فهرست جداول

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

عنوان                                                                                             صفحه

 

جدول 1-1: مجموعة علائم بکار رفته در این بخش…………………………………………………….27

جدول2-1 : معیارهای تشابه بر اساس توابع فاصله مختلف…………………………………………..49

جدول 4-1 میزان نرخ خطای روش های مختلف توسط مقایسه ی نتایج با برچسب حقیقی مجموعه داده های استاندارد Iris ، Wine و Glass………………………………………………………………………….91

 

 

 

 

فهرست تصاویر و نمودار

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

عنوان                                                                                             صفحه

 

شکل1-1 : نمونه‌ای از اعمال خوشه‌بندی با بهره گرفتن از معیار فاصله(Distance)……………………5

شکل1-2 : a) در طبقه‌بندی با استفاده یک سری اطلاعات اولیه داده‌ها به دسته‌ های معلومی نسبت داده‌ می‌شوند. b) در خوشه‌بندی داده‌ها با توجه به الگوریتم انتخاب شده به خوشه‌هایی نسبت داده‌ می‌شوند ………………………………………………………………………………………………… 6

شکل1-3 : تفاوت بین روش های بالا به پایین با روش های پایین به بالا ……………………………..14

شکل1-4 :  شباهت بین دو خوشه در روش Single-Link برابر است با کمترین فاصلة بین داده‌های دو خوشه………………………………………………………………………………………………….. 15

شکل1-5 : شباهت بین دو خوشه در روش Complete-Link برابر است با بیشترین فاصلة بین داده‌های دو خوشه………………………………………………………………………………………………….. 15

شکل1-6 : شباهت بین دو خوشه در روش Average-Link برابر است با میانگین فاصلة بین داده‌های دو خوشه………………………………………………………………………………………………….. 16

شکل1-7 :  شباهت بین دو خوشه در روش Group Average Link برابر است با فاصله بین میانگین نقاط دو خوشه …………………………………………………………………………………………. 17

شکل1-8 : یک همسایگی برای P دارای چگالی نقاط 5……………………………………………….19

شکل 1-9 : p در دسترسِ مستقیمِ چگالیِ q قرار دارد…………………………………………………..20

شکل 1-10 : p در دسترسِ چگالیِ q قرار دارد……………………………………………………………20

شکل 1-11 : p متصلِ چگالیِ q است………………………………………………………………………..20

شکل1-12 : خوشه‌بندی بر اساس چگالی………………………………………………………………….21

شکل 1-13 : در روش سلسله مراتبی خوشه‌بندی براساس چگالی OPTICS از ترکیب خوشه‌های با چگالی زیاد و کوچک خوشه‌های بزرگتری حاصل می‌شود…………………………22

شکل1-14: مجموعه داده‌های بکار رفته برای مقایسة کارایی شاخص‌های اعتبارسنجی خوشه‌ها…………………………………………………………………………………………………………………34

شکل1-15 : مقادیر مربوط به شاخص‌های اعتبار بر روی نتایج حاصل از خوشه‌بندی داده‌ها کاملا مجزا ……………………………………………………………………………………………………………..34

شکل 1-16 : مقادیر مربوط به شاخص‌های اعتبار بر روی نتایج حاصل از خوشه‌بندی داده‌ها حلقوی…………………………………………………………………………………………………………………..35

شکل1-17 : دو حالت خوشه‌بندی درست و نادرست داده‌های با شکل دلخواه ……………….36

شکل 1-18 : مقادیر مربوط به شاخص‌های اعتبار بر روی نتایج حاصل از خوشه‌بندی داده‌ها با شکل دلخواه ……………………………………………………………………………………………………… 36

شکل1-19 طبقه بندی روش های ایجاد پراکندگی در خوشه‌بندی ترکیبی………………………….39

شکل1-20 طبقه بندی توابع توافقی در خوشه بندی ترکیبی…………………………………………..40

شکل 2-1: مجموعه داده پروانه ای…………………………………………………………………………….45

شکل 2-2 : توزیع یک بعدی نمونه ها……………………………………………………………………….47

شکل 2-3 : خوشه بندی کلاسیک نمونه های ورودی………………………………………………….48

شکل2-4 : خوشه بندی فازی نمونه ها………………………………………………………………………48

شکل 3-1 فرایند کلی خوشه بندی ترکیبی فازی…………………………………………………………70

شکل 3-2 مجموعه داده فرضی………………………………………………………………………………..77

شکل 3-3 ماتریس های همبستگی فازی متناظر با ماتریس های عضویت مربوطه…………..79

شکل 3-4 ماتریس استحکام حاصل از ماتریس های همبستگی فازی مرحله 2………………80

شکل 3-5 ماتریس های استحکام حاصل از اجرای الگوریتم روش پیشنهادی در سه تکرار متوالی…………………………………………………………………………………………………………………..81

شکل 3-6 گراف متناظر با تکرار اول از الگوریتم پیشنهادی ………………………………………..81

شکل 3-7 گراف متناظر با تکرار دوم از الگوریتم پیشنهادی ………………………………………..82

شکل 3-8 گراف متناظر با تکرار سوم از الگوریتم پیشنهادی………………………………………..82

شکل4-1 نتیجه ی خوشه بندی به روش پیشنهادی a)نحوه توزیع خوشه ها تا رسیدن به تعداد خوشه تعیین شده b)نمایش داده ها و خوشه بندی نهایی ……………………………………87

شکل 4-2 اعمال الگوریتم kmeans بر روی مجموعه داده نمونه …………………………………..88

شکل 4-3 اعمال الگوریتم FCM بر روی مجموعه داده نمونه……………………………………….88

شکل 4-4  اعمال الگوریتم پیشنهادی بر روی مجموعه داده نمونه ……………………………….88

شکل 4-5  اعمال الگوریتم پیشنهادی بر روی مجموعه داده نمونه ی دیگر …………………..89

شکل 4-6مقایسه ای میان روش spectral و روش پیشنهادی a,b,c )خوشه بندی به روش spectral . d,e,f)خوشه بندی به روش پیشنهادی ……………………………………………………….90

 

مقدمه ای بر داده‌کاوی

 

در دو دهه قبل توانایی های فنی بشر در تولید و جمع آوری داده ها به سرعت افزایش یافته است . عواملی نظیر به خدمت­گرفتن کامپیوتر در کسب و کار، علوم ، خدمات دولتی و پیشرفت در وسائل جمع­آوری داده، از اسکن کردن متون و تصاویر تا سیستمهای سنجش از دور ماهواره ای، در این تغییرات نقش مهمی دارند. بطور کلی استفاده همگانی از وب و اینترنت به عنوان یک سیستم اطلاع رسانی جهانی ما را با حجم وحشتناکی ازداده و اطلاعات مواجه می‌کند. این رشد انفجاری در داده های ذخیره شده، نیاز مبرمی برای تکنولوژی های جدید و ابزارهای خودکاری ایجاد کرده که به صورت هوشمند به انسان یاری رسانند تا این حجم زیاد داده را به اطلاعات و دانش تبدیل کند.

داده کاوی به عنوان یک راه حل برای این مسائل مطرح می باشد. در یک تعریف غیر رسمی داده کاوی فرایندی است، خودکار برای استخراج الگوهایی که دانش را بازنمایی می کنند، که این دانش به صورت ضمنی در پایگاه داده های عظیم، انباره داده و دیگر مخازن بزرگ اطلاعات، ذخیره شده است.

داده‌کاوی، پایگاه‌ها و مجموعه‌های حجیم داده‌ها را در پی کشف واستخراج دانش، مورد تحلیل و کند و کاوهای ماشینی (و نیمه‌ماشینی) قرار می‌دهد. این گونه مطالعات و کاوش‌ها را به واقع می‌توان همان امتداد و استمرار دانش کهن و همه جا گیر آمار دانست. تفاوت عمده در مقیاس، وسعت و گوناگونی زمینه‌ها و کاربردها، و نیز ابعاد و اندازه‌های داده‌های امروزین است که شیوه‌های ماشینی مربوط به یادگیری، مدل‌سازی، و آموزش را طلب می کند. [4]

اصلی ترین دلیلی که باعث شد داده کاوی کانون توجهات در صنعت اطلاعات قرار بگیرد، مساله در دسترس بودن حجم وسیعی از داده ها و نیاز شدید به اینکه از این داده ها اطلاعات و دانش سودمند استخراج کنیم. اطلاعات و دانش بدست آمده در کاربردهای وسیعی از مدیریت کسب و کار وکنترل تولید و تحلیل بازار تا طراحی مهندسی و تحقیقات علمی مورد استفاده قرار می گیرد.

داده کاوی را می توان حاصل سیر تکاملی طبیعی تکنولوژی اطلاعات دانست، که این سیر تکاملی ناشی از یک سیر تکاملی در صنعت پایگاه داده می باشد، نظیر عملیات: جمع آوری داده ها وایجاد پایگاه داده، مدیریت داده و تحلیل و فهم داده ها. تکامل تکنولوژی پایگاه داده و استفاده فراوان آن در کاربردهای مختلف سبب جمع آوری حجم داده فراوان شده است .این داده های فراوان باعث ایجاد نیاز برای ابزارهای قدرتمند برای تحلیل داده ها گشته، زیرا در حال حاضر به لحاظ داده ثروتمند هستیم ولی دچار کمبود اطلاعات می باشیم .شکاف موجود بین داده ها و اطلاعات سبب ایجاد نیاز برای ابزارهای داده کاوی شده است تا داده های بی ارزش را به دانشی ارزشمند تبدیل کنیم.

به طور ساده داده کاوی به معنای استخراج یا “معدن کاری ” دانش از مقدار زیادی داده خام است. البته این نامگذاری برای این فرایند تا حدی نامناسب است، زیرا به طور مثال عملیات معدن کاری برای استخراج طلا از صخره و ماسه را طلا کاوی می نامیم، نه ماسه کاوی یا صخره کاوی، بنابراین بهتر بود به این فرایند نامی شبیه به “استخراج دانش از داده” می دادیم که متاسفانه بسیارطولانی است.

دانش کاوی” به عنوان یک عبارت کوتاهتر به عنوان جایگزین، نمی تواند بیانگر تاکید واهمیت بر معدن کاری مقدار زیاد داده باشد. معدن کاری عبارتی است که بلافاصله انسان را به یاد فرایندی می اندازد که به دنبال یافتن مجموعه کوچکی از قطعات ارزشمند از حجم بسیار زیادی از مواد خام هستیم، با توجه به مطالب عنوان شده، با اینکه این فرایند تا حدی دارای نامگذاری ناقص است ولی این نامگذاری یعنی داده‌کاوی بسیار عمومیت پیدا کرده است. البته اسامی دیگری نیز برای این فرایند پیشنهاد شده که بعضا بسیاری متفاوت با واژه داده‌کاوی است، نظیر: استخراج دانش از پایگاه داده، استخراج دانش ، آنالیز داده / الگو، باستان شناسی داده ، و لایروبی داده ها. بسیاری از مردم داده کاوی را هم ارز با واژگانی نظیر کشف دانش در پایگاه داده می دانند[5].

کشف دانش دارای مراحل تکراری زیر است:

۱‐ پاکسازی داده ها (از بین بردن نویز و ناسازگاری داده ها)

۲‐ یکپارچه سازی داده ها (چندین منبع داده ترکیب می شوند)

۳‐ انتخاب داده ها (داده های مرتبط با آنالیز از پایگاه داده بازیابی می شوند)

عنوان                                                                                                                            صفحه

فصل اول: کلیات تحقیق

1-1-مقدمه. 2

1-2-بیان مسئله. 2

1-3-اهمیت و ضرورت تحقیق.. 3

1-4-اهداف تحقیق : 3

1-5-سئوالات تحقیق : 4

1-6-فرضیه های تحقیق : 4

1-8- متغیر های تحقیق.. 5

1-9-تعریف اصطلاحات و واژه ها 6

فصل دوم: ادبیات

2-1-تاریخچه شرکت : 10

2-2-مفهیم و مقاصد کلی اطلاعات.. 16

2-3-توصیف داده ها و تبیین رخدادها 16

2-4-پیش بینی و ارزیابی.. 16

2-5-پیشنهاد راهکارها 17

2-6-امنیت اطلاعات.. 17

2-7-تهدید ها و انواع آن. 18

2-8-محافظت.. 22

2-9-سیستم. 23

2-9-1-سیستم های بسته. 23

2-9-2-سیستم های باز 23

2-10-ضرورت اطلاعات.. 24

2-11- سیر تحول و تکامل سیستم های اطلاعاتی.. 25

2-12-سیستم های اطلاعاتی مبتنی بر رایانه. 26

2-12-1-سیستم های اطلاعاتی مدیریت (MIS) 27

2-12-2-سیستم های پردازش تراکنش (TPS) : 27

2-12-3-سیستم پشتیبان تصمیم گیری (DSS) 28

2-12-4-سیستم های اطلاعاتی مدیران جرایی (EIS) : 28

2-12-5-سیستم های خبره یا مبتنی بر دانش (KBS) 29

2-12-6-سیستم اتوماسیون اداری (OAS) : 29

2-12-7-سیستم مدیریت دانش (KMS) 30

2-13-اهمیت اطلاعات.. 30

2-14-سیستم های اطلاعاتی منابع انسانی.. 31

2-15- محدودیت های سیستم های اطلاعاتی.. 32

2-16- فناوری.. 32

2-16-1-فناوری اطلاعات.. 32

2-16-2-زمینه های فناوری اطلاعات.. 34

2-16-3-تأثیر فناوری اطلاعات بر سازمان. 34

2-16-5-ماهیت فناوری اطلاعات و ارتباطات.. 35

2-16-6-فناوری اطلاعات و ارتباطات.. 37

2-1-7-تاریخچه پیدایش گاز و صنعت گاز در ایران : 42

2-18-مقدمه. 46

2-19-تعریف تولید. 46

2-20-سیستم های اطلاعات تولید. 47

2-21-تفاوت سیستم اطلاعات با فناوری اطلاعات.. 48

2-22-تولید یکپارچه ای رایانه ای.. 48

2-23-تولید به کمک رایانه و سیستم اجرایی تولید. 49

2-24-شبکه همکاری تولید. 49

2-25-کنترل فرایند. 49

2-26-تعریف کیفیت.. 51

2-27-تعریف کیفیت از دیدگاه فلسفی.. 51

2-28-تعریف کیفیت مبتنی بر محصول. 51

2-29-تعریف کفیت مبتنی بر مصرف کننده 52

2-30-تعریف کیفیت مبتنی بر تولید. 52

2-31-ابعاد کیفیت.. 52

2-32-رقابت در ابعاد کیفیت.. 54

22-32-تعریف هزینه. 56

2-33-1-هزینه فرصت.. 56

2-33-1-2-هزینه ها صریح یا آشکار 56

2-33-1-3-هزینه های ضمنی یا غیر آشکار 56

2-33-1-4-هزینه از نظر زمان. 57

2-33-1-5-هزینه های متغیر. 57

2-33-1-6-هزینه های ثابت.. 58

2-33-1-7-هزینه کل.. 58

2-33-1-8-هزینه های متوسط کل (ATC) 58

2-33-1-9-هزینه نهایی (MC) 59

2-33-1-10-هزینه های ثابت متوسط (AFC) 59

2-34-بهره وری : 61

2-34-1-بهره وری از دیدگاه اقتصاد دانان : 61

2-34-2-بهره وری از دیدگاه مهندسان : 61

2-34-3-بهره وری از دیدگاه مدیران : 61

2-35-پی آمد های مثبت بهره وری.. 62

2-36-موانع بهره وری.. 63

2-37-عومل موثر بر افزایش بهره وری.. 64

 

2-38-مولفه های بهره وری.. 64

فصل سوم: روش تحقیق

3-1-مقدمه. 72

3-2-روش تحقیق.. 72

3-3-نوع تحقیق.. 74

3-3-تبیین و توصیف سئوالات.. 74

3-4-عوامل موثر بر میزان تولید به شرح زیر می باشد : 74

3-4-جامعه آماری.. 76

3-5-روش نمونه گیری.. 76

3-6-ابزار جمع آوری طلاعات.. 76

3-7-پرسشنامه. 77

3-8-آشنایی با پرسشنامه. 78

3-9-روش های تجزیه و تحلیل اطلاعات.. 79

. 3-9-1-تحلیلی توصیفی داده ها 79

3-9-2- تجزیه وتحلیل استباطی داده ها 79

3-10-اعتبار یا روایی تحقیق.. 81

3-11-اعتماد یا پایایی تحقیق.. 81

3-12-آمار استنباطی.. 82

3-13- آزمون همبستگی پیرسون. 82

3-15-قلمرو تحقیق.. 84

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها

4-1-مقدمه : 86

4-2(بخش اول ) – ویژگی جمعیت شناختی.. 87

4-3-1-ضریب آلفای کرونباخ در هفت سال اول. 91

4-3-2-ضریب آلفای کرونباخ در هفت سال دوم. 92

4-3-3-ضریب آلفای کرونباخ در هفت سال سوم. 92

4-3-4-ضریب آلفای کرونباخ در هفت سال چهارم. 92

4-4-ضریب پایایی نهایی ابزار پژوهش… 93

4-5-آزمون نرمالیتی متغیر ها 93

4-6- آزمون همبستگی پیرسون. 94

4-6-1-آزمون همبستگی پیرسون با متغیر اول. 95

4-6-2-آزمون همبستگی پیرسون با متغیر دوم : 95

4-6-3-آزمون همبستگی پیرسون با متغیر سوم : 96

4-6-4-آزمون همبستگی با متغیر چهارم. 96

4-6-5-بخش دوم : آزمون فرضیات : 97

4-6-5-1-فرصیه فرع اول. 97

4-6-5-2-فرصیه فرعی دوم. 98

4-6-5-3-فرضیه فرعی سوم. 99

4-6-5-4-فرضیه فرعی چهارم. 100

4-7-اولویت بندی هر یک از ابعاد و گزینه ها : 101

4-8- رتبه بندی هر یک از متغیر های تحقیق : 101

4-8-1-آزمون فریدمند برای گزینه های میزان تولید. 102

4-8-2-آزمون فریدمن برای گزینه های کیفیت محصول : 103

4-8-3-آزمون فرید من برای گزینه های هزینه های تولید : 104

4-8-4-آزمون فرید من برای گزینه های بهبود کارایی : 105

4-9-اولویت بندی هر یک از ابعاد : 105

فصل پنجم: نتیجه گیری، تفسیر و پیشنهادات

 

1-5-مقدمه. 108

5-2-نتیجه گیری.. 108

5-2-1-نتیجه حاصله از فرضیه اول : 108

5-2-2-نتیجه حاصله از فرضیه دوم : 109

5-2-3-نتیجه حاصله ازفرضیه سوم : 109

5-2-4-نتیجه حاصله از فرضیه چهارم : 109

5-3-محدودیت های تحقق : 110

5-4-تفسیر نتایج تحقیق.. 110

منابع فارسی.. 114

ضمائم. 116

 

 

 

فهرست جداول

عنوان                                                                                                                            صفحه

جدول شماره (2-1) 15

جدول شماره(4-1) 87

جدول شماره(4-2) 88

جدول شماره (4-3) 89

جدول شماره (4-4) 91

جدول شماره(4-5) 92

جدول شماره (4-6) 92

جدول شماره(4-7) 92

جدول شماره (4-8) 93

جدول شماره(4-9) 94

جدول شماره(4-10) 95

جدول شماره(4-11) 95

جدول شماره (4-12) 96

جدول شماره(4-13) 96

جدول شماره (4-14) 97

جدول شماره (4-15) 98

جدول شماره(4-16) 98

جدول شماره (4-17) 99

جدول شماره(4-18) 99

جدول شماره (4-19) 100

جدول شماره(4-20) 100

جدول شماره (4-21) 101

جدول شماره (4-22) 102

جدول شماره(4-23) 102

جدول شماره (4-24) 103

جدول شماره (4-25) 103

جدول شماره (4-26) 104

جدول شماره (4-27) 104

جدول شماره (4-28) 105

جدول شماره (4-29) 105

جدول شماره (4-30) 106

جدول شماره (4-31) 106

 

فهرست نمودار

عنوان                                                                                                                            صفحه

نمودار شماره(4-1) 87

نمودار شماره(4-2) 87

نمودار شماره(4-3) 88

نمودار(4-4) 89

نمودار شماره(4-5) 90

 

 

 

 

 

فصل اول

کلیات تحقیق

1-1-مقدمه

جامعه جهانی در عصری به سر می برد که در آن اطلاعات و دانش را سرمایه اصلی و عامل اساسی رشد و توسعه یک جامعه می شناسد تا آنجا که (دانایی، توانایی است ) شعار اصلی این عصراست اطلاعات ، ابزارو عامل اساسی به کارگیری دانش در عصر حاضر است . حقیقت این است که شاغلان بخش اطلاعات از بزرگترین طبقات فعال فناوری اطلاعات و از همه مهمترین و عمده ترین ساختار های موجود در جامعه امروز جهانی است. پیدایش و گسترش این ساختار متکی به سه عامل ( تغییرات پویا و پیشرفت فناوری ) ( جهانی شدن تجارت ) و ( پیشرفت های اجتماعی ) است. فن آوری اطلاعات در پیوند بین فعالیت های مختلف یکسازمان و نیز ضامن بقا و تداوم فعالیت های یک سازمان است و بدون بهره مندی از آن نه تنها امکان استفاده ازروش های نوین درسازمان فراهم نمی شود و اینکه امکان رقابت یا سازمان های دیگر نیز از میان خواهد رفت . از آنجا که موقعیت و شیوه بخش نفت از یک سو و ضرورت بهره مندی از شیوه ها و روش های نوین از دیگر سو، مجهز شدن بخش نفت را به فناوری اطلاعات و نیز استفاده از روش ها و راه حل های نوین اجرایی – عملیاتی در اولویت قرار گیرد و ترجیحاً در برنامه ریزی آموزشی مهندسی نفت محفوظ گردد. ره آورد عصر فناوری اطلاعات، کاهش اهمیت نسبی پردازش اطلاعات است و آن ناشی از کاربرد قابل توجه فناوری اطلاعات در برنامه ریزی مدیریت و استفاده راهبردی از آن در سازمان است. (منبع : دانشنامه رشد )

1-2-بیان مسئله

سازمان­ها و شرکت ها با به کار گیری و پیاده سازی فناوری اطلاعات توانایی انجام بهتر و ساده تر وظایف خود را افزایش می دهند و از این طریق قادرند روش کار خود رادگرگون سازند. مزایای که IT در سازمان ها ایجاد می کند از جمله در صرفه جویی هزینه ها ، جلوگیری از خطاهای انسانی، افزایش بهبود کارآیی و اثر بخشی سازمانی بسیار قابل تامل می باشد به همین خاطر امروزه سرانه هزینه IT به ازای یک نیروی انسانی به عنوان یکی از شاخص های توسعه ملی کشور ها مطرح می شود. IT باعث کاهش هزینه در اثر افزایش دسترسی به اطلاعات، پردازش وبازار یابی آن خواهد شد. در دهه اخیر فناوری اطلاعات علاوه بر خودکار سازی ادارات در کاهش انواع هزینه های کیفیت نقش بسزایی را ایفا کرده است .

این تحقیق به نقش و تأثیر فناوری اطلاعات در صنعت نفت و مدیریت فواید و میزان استفاده از تکنیک های فناوری اطلاعات در جهت برآورده کردن اهداف سازمانی پرداخته و با بهره گرفتن از فناوری اطلاعات و سیستم مدیریت اطلاعات جهت ارائه راهکار مناسب به مدیران ارشد شرکت های تولید نفت و گاز عسلویه بوده است.

1-3-اهمیت و ضرورت تحقیق

عصر فعلی را برخی عصر اطلاعات لقب داده اند. این نامگذاری شاید به این دلیل باشد که امروزه اطلاعات به جزء تفکیک ناپذیر زندگی بشر تبدیل شده است اگرچه اطلاعات از دیر باز در زندگی بشر تأثیر بسزایی داشته وانسان برای تصمیم گیری ها و طی طریق همواره محتاج به آن بوده است ولی آنچه که امروزه اهمیت آن را صد چندانکرده شرایط نوین زندگی و افزایش سهم اطلاعات در آن است.

و همچنین برنامه ریزی ها، اکتشافات، تحقیقات بر اساس استفاده درست، سریع و به موقع از اطلاعات و سیستم اطلاعاتی کارآمد امکان پذیر است. در بسیاری از سازمان ها و شرکت ها، فناوری اطلاعات به صورت یک سطح نیرومند در آمده که در صحنه رقابت جهانی و افزایش تقاضا از نظر سرعت، کیفیت، ارزش نقش بسیار مهمی ایفا می کند .

1-4-اهداف تحقیق :

هدف اصلی : بررسی و شناخت سطح فناوری اطلاعات در حیطه مدیریت ارشد شرکت پتروشیمی پارس عسلویه و ارائه راه حل های مناسب.

 

اهداف فرعی :

• بررسی و شناخت سطح فناوری اطلاعات در سطوح مدیریت اجرایی و فنی و تأثیر آن بر میزان تولید، هزینه، سطح کیفیت محصولات
• شناخت تأثیرات سطح فناوری اطلاعات جهت ارائه اطلاعات دقیق به سطوح مدیران اجرایی و فنی برای تصمیم گیری، برنامه ریزی، رهبری، کنترل.

1-5-سئوالات تحقیق :

کلمات کلیدی:

ماشین­های موازی غیرمرتبط، اثر یادگیری، اثر استهلاک،فعالیت­های نگهداری.

 

 

 

فهرست

عنوان                                                                                                     شماره صفحه

چکیده

 فصل اول: مقدمه و کلیات تحقیق

• مقدمه 2
• تعریف مسئله 3
• فرضیات مسئله ماشین­های موازی این مطالعه3
• اهداف تحقیق4

1-5.جنبه­ های نوآوری تحقیق4

1-6. محتویات تحقیق4

1-7. جمع­بندی4

فصل دوم: ادبیاتنظری و پیشینه  تحقیق

2-1. مقدمه7

2-2. تعربف اثر یادگیری در فن زمان­بندی                                                                 7

2-3.تعریف نگهداری و تعمیرات در زمان­بندی                                                          9

2-4.  ادبیات و پیشینه تحقیق              10

2-4-1. مسائل ماشین­های موازی10

2-4-2. بر مطالعات زمان­بندی با اثر یادگیری11

2-4-3. بر مطالعات اثر همزمان یادگیری و زوال در زمان­بندی11

2-4-4. بر مطالعات زمان­بندی با اثر استهلاک12

2-5. جمع­ بندی13

فصل سوم: ارائه مدل ریاضی

3-1. مقدمه14

3-2. تعریف مسئله14

3-3. فرضیات مسئله14

3-4. مدل ریاضی پیشنهادی15

3-4-1. اندیس ­ها15

3-4-2. پارامترهای مسئله15

3-4-3. متغیرهای تصمیم15

3-4-4. مدل ریاضی16

3-4-5. توضیحات مدل17

3-5. تحلیل حساسیت17

3-6. پیچیدگی مسئله22

3-7.مقدمه­ای بر الگوریتم ژنتیک24

3-7-1. شمای کلی الگوریتم ژنتیک25

3-7-2. واژگان الگوریتم ژنتیک26

3-7-3. جامعه اولیه26

3-7-4. عملیات ژنتیک27

3-7-4-1.عملگر انتخاب27

3-7-4-2.عملگر تقاطع28

3-7-4-3. عملگر جهش29

 

 

3-7-4-4.تابع برازش30

3-7-4-5. شرط توقف30

3-8 .معرفی الگوریتم رقابت استعماری

3-8-1. مقدمه30

3-8-2. شکل­دهی امپراطوری اولیه30

3-8-3. سیاست جذب، حرکت کشور مستعمره به سمت استعمارگر33

3-8-4. انقلاب35

3-8-5. جابه­ جایی قدرت بین استعمارگر و مستعمره35

3-8-6. رقابت استعماری36

3-8-7. همگرایی37

فصل چهارم: یافته ­های تحقیق

4-1. مقدمه41

4-2. ساختار الگوریتم ژنتیک پیشنهادی41

4-2-1. ساختار کروموزوم41

4-2-2. جمعیت اولیه42

4-2-3. تابع برازش42

4-2-4. عملگر تقاطع43

4-2-5. عملگر جهش44

4-2-6. ارزیابی فرزندان45

4-2-7. جست و جوی محلی45

4-2-8. معیار توقف45

4-3.ساختار الگوریتم رقابت استعماری پیشنهادی46

4-4.  نتایج محاسباتی47

4-4-1. تنظیم پارامترها47

4-4-2. روش تاگوچی47

4-4-3. روش تاگوچی برای تنظیم الگوریتم ژنتیک49

4-4-4. روش تاگوچی برای تنظیم الگوریتم رقابت استعماری50

4-5. معیارهای عملکرد

4-5-1. شاخص زمان محاسباتی52

4-5-2. روش­های اندازه ­گیری عملکرد الگوریتم­ها52

4-5-3. تحلیل نمودار زمان محاسباتی الگوریتم ژنتیک و رقابت استعماری55

4-6. جمع­ بندی56

فصل پنجم:نتیجه ­گیری و پیشنهادات آتی

5-1. جمع­ بندی59

5-2. پیشنهادات آتی59

ضمیمه یک60

ضمیمه دو65

منابع و مراجع71

 

 

لیست جدول­ها

عنوان شماره صفحه

جدول 3-1. داده ­های مسئله اول برای کار و زمان                                                            18   

جدول 3-2. داده ­های مسئله اول برای نرخ یادگیری                                                         18

جدول 3-3. داده ­های مسئله اول برای نرخ استهلاک                                                        18

جدول 3-4. داده ­های مربوط به زمان نگهداری برای مسئله اول                                           18        

جدول 3-5. داده ­های مسئله دوم برای کار و زمان                                                           19

جدول 3-6. داده ­های مسئله دوم برای نرخ یادگیری                                                        19

جدول 3-7. داده ­های مسئله دوم برای نرخ استهلاک                                                        20

جدول 3-8. داده ­های مربوط به زمان نگهداری برای مسئله دوم                                           20 

جدول 3-9. داده ­های مسئله سوم برای کار و زمان                                                          21

جدول 3-10. داده ­های مسئله سوم برای نرخ یادگیری                                                      21          

جدول 3-11. داده ­های مربوط به زمان نگهداری برای مسئله سوم                                        21

جدول 3-12. داده ­های مسئله سوم برای نرخ استهلاک                                                     22   

جدول 4-1. پارامترهای الگوریتم ژنتیک در سه سطح                                                      49

جدول 4-2.مقادیر بهینه برای پارامترهای GA50

جدول 4-3.پارامترهای الگوریتم ICAدر سه سطح 50

جدول 4-4. مقادیر بهینه برای پارامترهای ICA51

جدول 4-5. نتایج بدست­آمده از روش دقیق، الگوریتم ژنتیک و رقابت استعماری               53     

لیست شکل­ها

عنوان                                                                                           شماره صفحه

شکل 2-1. رویکردهای مدل­سازی اثر یادگیری                                                     9

شکل 3-1. سلسله مراتب پیچیدگی توابع هدف در مسائل زمان­بندی                          24

شکل 3-2.تقاطع تک­نقطه­ای                                                                        29

شکل 3-3. تقاطع دو نقطه­ای                                                                        29

شکل 3-4. نحوه تخصیص کشورهای مستعمره به کشور استعمارگر                          32

شکل 3-5. حرکت خطی مستعمره در راستای استعمارگر                                      34

شکل 3-6. زاویه انحراف رسیدن کشور مستعمره به امپریالیسم                               34

شکل 3-7. مسیر انقلاب در یک کشور مستعمره                                                35

شکل 3-8 .جا­به­جایی قدرت مابین کشورهای استعمارگر و مستعمره36

شکل 3-9. سقوط امپراطوری­های ضعیف­تر37

شکل 4-1.ساختار دو بخش و نحوه کدگشایی کروموزوم42

شکل 4-2.نحوه عملکرد عملگرهای تقاطع44

شکل 4-3.نمایش و نحوه عملگر جهش45

شکل 4-4.مقادیر سطوح مختلف پارامترهای الگوریتم GA در نسبت S/N              49

شکل 4-5. مقادیر سطوح مختلف پارامترهای الگوریتم ICA در نسبت S/N            51

شکل 4-6.نمودار RPD مربوط به الگوریتم ژنتیک و رقابت  استعماری55

شکل 4-7. نمودار زمان محاسباتی الگوریتم ژنتیکو رقابت استعماری56

– نگاهی به مسئله ی زمان بندی

1-1.مقدمه:

زمان­بندی[1] فرایند تخصیص منابع به فعالیت­ها با درنظرگرفتن دوره­ های زمانی مربوط به آن­ها به منظور بهینه­سازی یک یا چند هدف می­باشد. این فرایند به عنوان یک فرایند تصمیم ­گیری مبنای کار بسیاری از صنایع تولیدی و خدماتی محسوب می­ شود. زمان­بندی کارای فعالیت­ها زمینه ساز بهبود عملکرد سیستم­های تولیدی می­باشد و ضرورتی برای بقا در فضای رقابتی بازار به شمار می­آید. تئوری زمان­بندی در ارتباط با مدل­های ریاضی است که فرایند زمان­بندی را تشریح می­ کنند. چشم انداز تئوریک یک نگرش کمی برای بدست­آوردن ساختار مسائل در چهارچوب مدل­های ریاضی بدست می­دهد که این امر با تشریح منابع و فعالیت­ها و تبدیل اهداف تصمیم ­گیری به یک تابع هدف، صورت می­پذیرد. درنتیجه، منابع،

سینتیک با مدل های موریس وبر، شبه درجه اول و شبه درجه دوم بررسی و مدل شبه درجه دوم بهترین ضریب همبستگی و در نتیجه بهترین تطابق را داشت.
ایزوترم های لانگمویر، فرندلیچ و دوبینین – رادشکویچ بررسی و در نتیجه آن مدل لانگمویر بهترین تطابق را نشان داد که در نتیجه آن جذب از یک مدل تک لایه تبعیت می کند.
کلید واژه ها: جذب سطحی، کامپوزیت پلی پیرول بر مبنای پلی وینیل الکل، متیل اورانژ ، پساب رنگی
 
 
 

فهرست مطالب

 

عنوان                                                                                            صفحه

 

فصل اول:مقدمه و کلیات تحقیق

 

1-1مقدمه…………………………………………………………………………………………………………….2

 

1-2-طبقه بندی رنگ ها………………………………………………………………………………………..4

 

1-2-1-رنگ های بازی…………………………………………………………………………………………………..4

 

1-2-1-1-خصوصیات رنگ های بازی…………………………………………………………………..5

 

1-2-1-2-کاربرد رنگ های بازی…………………………………………………………………………..5

 

1-2-2-رنگ های اسیدی………………………………………………………………………………………………..5

 

1-2-3-رنگ های مستقیم………………………………………………………………………………………………..6

 

1-2-4-رنگ های دندانه ای……………………………………………………………………………………………..6

 

1-2-5-رنگ های آزوییکی………………………………………………………………………………………………7

 

1-2-6-رنگ های گوگردی………………………………………………………………………………………………7

 

1-2-7-رنگ های خمره ای……………………………………………………………………………………………..7

 

1-2-8-رنگ های کلوییدی…………………………………………………………………………………………….8

 

1-2-9-رنگ های فعال………………………………………………………………………………………………….8

 

1-3-آلودگی ناشی از رنگ ها……………………………………………………………………………….9

 

1-3-1-آلودگی ناشی از حلال ها و کنترل آن……………………………………………………………………9

 

1-3-2-آلودگی ناشی از رنگ ها و کنترل آن ها………………………………………………………………..10

 

1-3-2-1-رنگ های اپوکسی……………………………………………………………………………….10

 

1-3-2-2-رنگ های پلی اورتانی………………………………………………………………………….10

 

  1-3-2-3-رنگ های وینیلی……………………………………………………………………………….11

 

1-3-3-آلودگی ناشی از رنگدانه ها………………………………………………………………………………11

 

1-4-مطالعات در طراحی رنگ ها…………………………………………………………………………11

 

1-4-1-رنگ هایی برای پلی استرها…………………………………………………………………………………12

 

1-4-2- رنگ هایی برای پلی آمیدها و پروتئین ها……………………………………………………………..12

 

1-4-3-رنگ هایی برای پلیمرهای کاتیونی……………………………………………………………………….12

 

1-4-4-رنگ برای پلیمرهای سلولزی………………………………………………………………………………12

 

1-4-5-رنگ مو ها………………………………………………………………………………………………………..13

 

1-5-کاربرد رنگ ها…………………………………………………………………………………………….13

 

1-6-جنبه های محیط زیستی………………………………………………………………………………..17

 

1-7-جنبه های سمی بودن رنگ…………………………………………………………………………….17

 

1-8-حذف رنگ از پساب رنگی…………………………………………………………………………..18

 

1-8-1-ویژگی فاضلاب های نساجی…………………………………………………………………..18

 

1-9- تصفیه فاضلاب نساجی……………………………………………………………………………..19

 

1-9-1تیمارهای فیزیکی………………………………………………………………………………………………..23

 

1-9-1-1-جذب……………………………………………………………………………………………….23

 

1-9-1-2-فیلتراسیون غشایی………………………………………………………………………………24

 

1-9-1-3-تبادل یونی……………………………………………………………………………………….24

 

1-9-1-4-انعقاد……………………………………………………………………………………………….24

 

1-9-2-تیمارهای شیمیایی……………………………………………………………………………………………25

 

1-9-2-1-شناساگر فنتون………………………………………………………………………………….25

 

1-9-2-2-ازون دهی………………………………………………………………………………………..25

 

1-9-2-3-فتوشیمیایی………………………………………………………………………………………26

 

1-9-2-4-سدیم هیپوکلراید………………………………………………………………………………26

 

1-9-3-الکترولیز………………………………………………………………………………………………………..26

 

1-9-4-اکسیداسیون هوای مرطوب………………………………………………………………………………26

 

1-9-5-فراصوت………………………………………………………………………………………………………..27

 

1-9-6-تیمار بیولوژیکی……………………………………………………………………………………………..27

1-10-جذب .. .. .. …29
1-10-1 جاذب های رایج ………………………………………………………………………………29

1-10-1-1-کربن فعال……………………………………………………………………………………30

 

1-10-1-2-چیپس چوب………………………………………………………………………………..30

 

1-10-1-3-زغال نارس…………………………………………………………………………………..30

 

1-10-2-جذب سطحی……………………………………………………………………………………………….31

 

1-10-2-1-عوامل موثر بر روی جذب……………………………………………………………….31

1-10-2-1-1-سطح تماس ……. .. …………….32
1-10-2-1-2-غلظت … …………….32

 

1-10-2-1-3-دما … . ……………..32
1-10-2-1-4-نوع ماده جاذب و جذب شونده . ……………….32
1-10-2-1-5- حالت ماده جاذب و جذب شونده.. .. ………………32
1-10-2-1-6-pH محیط……………………………………………………………………………………..33
1-10-3-ایزوترم های جذب .. .. ..34
1-10-3-1-مدل ایزوترم لانگمویر .. . 34
1-10-3-2-ایزوترم فروندلیچ . 35
1-10-4-مدل های سینتیکی .. . ..36
1-11-متیل اورانژ . .. . . .38
1-12-طبقه بندی رنگ های آزو.. .. .. ..38
1-12-1-مونو آزو . .. . …38
1-13-ویژگی های پلی پیرول و کامپوزیت هایش .. ..39
1-13-1-روش تولید………………………………………. … . ..39
فصل دوم:ادبیات و پیشینه تحقیق
مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………42
2-1-تاریخچه رنگ ها………………………………………………………………………………………..42
2-2-حذف متیل اورانژ و متیلن بلو از فاضلاب . 44
2-3-حذف رنگ از فاضلاب توسط کربن فعال ارزان قیمت به دست آمده از ضایعات کشاورزی ……………………..44
2-4-مطالعه سینتیک و ایزوترم حذف متیل اورانژ از فاضلاب با بهره گرفتن از کاتالیست اکسید مس تهیه شده توسط کاغذ چاپ باطله .. .. 45
2-5-سینتیک و مکانیزم جذب رنگ متیل اورانژ روی سیلیکاژل اصلاح شده باقی مانده از یک کارخانه ………………………………………………………………………………………………………46
2-6-تصفیه پیشرفته فاضلاب حاوی متیل اورانژ و فلزات سنگین بر رویTio2 و خاکستر و مخلوطشان .. 47
2-7-مدل سینتیکی برای حذف متیل اورانژ از محلول آبدار با بهره گرفتن از بذر درخت آووکادو . .. ..47
2-8-ایزوترم دو پارامتریجذب متیل اورانژ توسط کربن فعال 48
2-9-مطالعه سینتیک و ایزوترم جذب نیکل از فاضلاب رنگی توسط کامپوزیت PPy/PVA…………………………………………………………………………………………………………49

2-10-روش های نوین…………………………………………………………………………………………………..50

 

2-10-1-بهبود تصفیه پساب های نساجی توسط تابش پرتو الکترونی……………………….50

فصل سوم:مواد و روش آزمایش
3-1-مواد و روش های آزمایش .. ..53
3-2-مشخصات متیل اورانژ . ..54
3-3-روش انجام آزمایش . ..55
3-4-ساخت کامپوزیت .. .PPy/PVA57
3-5-ساخت جاذب پلی پیرول. 57
 
فصل چهارم:محاسبات و یافته های تحقیق
4-1-بررسی ساختار جاذب ها به وسیله FTIRوSEM…………………………………………….60
4-1-1-بررسیSEM………………………………………………………………………………………….64
4-2-بررسی عوامل مختلف روی جذب ….. .. … ..68
4-23-1-بررسی اثر pH بر راندمان جذب .. ..68
4-2-2-بررسی اثر زمان انجام واکنش بر روی راندمانحذف.. ..69
4-2-3-بررسی اثر میزان جاذب بر رویراندمان حذف ….. . ..70
4-2-4-بررسی اثر غلظت محلول رنگی متیل اورانژ بر راندمان جذب … 71
4-3-بررسی سینتیک جذب.. .. ..72
4-3-1-معادله خطی شده موریس وبر .. 73
4-3-2-معادله خطی شده شبه درجه اول .. ..73
4-3-3-معادله خطی شده شبه درجه دوم .. ..74
4-4-بررسی ایزوترم های جذب .. .75
4-4-1-معادله خطی شده لانگمویر . . 76
4-4-2-معادله خطی شده فرندلیچ … 77
4-4-3-معادله خطی شده دوبینین-رادشکویچ … .. .78
4-5-مقایسه میزان جذب متیل اورانژ توسط جاذب هایPPy,PVA,PPy/PVA………..79
 
فصل پنجم:جمعبندی و پیشنهادات
5-1-نتیجه گیری . …………………………..82
5-2-پیشنهادها .. . . …………………………..83
پیوست: منابع و مآخذ
 
 
فهرست علایم و نشانه ها
عنوان علامت اختصاری
پلی­پیرول……………………………….. PPy
پلی­پیرول کت شده بر روی پلی ونیل الکل…….. PPy/PVA
غلظت تعادلی…………………………… Ce(ppm)
غلظت در زمان………………………….. Ct(ppm)
غلظت اولیه……………………………. Ci (ppm)
ضریب همبستگی………………………………. r2
ثابت لانگمویر………………………….. Kl (l/mg)
ثابت فرندلیچ………………………….. Kf (mg/g)
ثابت دوبینین ـ رادشکویچ……………… kad (mol2/kj2)
ثابت معادله موریس-وبر…………… Kid (mg.g-1.min-0.5)
ثابت معادله شبه درجه یک……………….. k1 (1/min)
ثابت معادله شبه درجه دو…………… k2 (g.mg-1.min-1)
حجم محلول………………………………. V (lit)
زمان………………………………….. t (min)
ثابت معادله فرندلیچ (شدت جذب)……………….. n
ثابت تعادل ترمودینامیکی…………………….. Kc
ظرفیت جذب در زمان…………………….. qt t(mg/g)
ظرفیت جذب در تعادل…………………….. qe (mg/g)
ظرفیت اشباع ایزوترم تئوری………………. qs (mg/g)
 
 
فهرست جدول ها
 
عنوان صفحه                    
جدول (1-1):طبقه بندی ومثال هایی از رنگ ها بر اساس حضور کروموفورها……..13
جدول (1-2):گروه بندی کاربردی رنگ ها……………………………………………………14
جدول (1-3):انواع آلاینده ها در فاضلاب نساجی………………………………………….18
جدول (1-4):مزایا و معایب روش های حذف رنگ……………………………………….28
جدول(1-5):شرایط بهینه برایPPy و کامپوزیت هایش………………………………….40
جدول (3-1):وسایل و تجهیزات……………………………………………………………….53
جدول(3-2):مواد شیمیایی……………………………………………………………………….53
جدول(3-3):مشخصات متیل اورانژ……………………………………………………………54
جدول(4-1)مقایسه مدل های سینتیکی جذب متیل اورانژ……………………………….75
جدول(4-2 )مقایسه مدل های ایزوترم جذب متیل اورانژ……………………………… 79
جدول(4-3):مقایسه مقدار جذب جاذب های مختلف برای رنگ متیل اورانژ
( پلی پیرول خالص ، جاذب و پلی وینیل الکل)…………………………………………..80
 
 
 
فهرست شکل ها
 
عنوان  صفحه
شکل (1-1):تجزیه یک رنگ آزو ……………………………………………………………………………..21
شکل (1-2):اکسیداسیون یک رنگ آزو فنولیک توسط آکاز…………………………………………….22
شکل(1-3):زغال ها رنگ بر…………………………………………………………………………………….31
شکل(3-1):ساختار متیل اورانژ………………………………………………………………………………….55
شکل (3-2):ساخت جاذب پلی پیرول وپلی پیرول/ پلی وینیل الکل…………………………………58
شکل (3-3):تهیه محلول های شاهد ………………………………………………………………………….58
نمودار(4-1)تصویر  FTIR از پیرول خالص…………………………………………………………………63
نمودار (4-2)تصویر  FTIR ازپلی وینیل الکل خالص…………………………………………………….63
نمودار (4-3)تصویر  FTIR از کامپوزیتPPY/PVA…………………………………………………….63
شکل (4-1) شکل  تصویر SEM برای جاذب پلی پیرول ……………………………………………..66
شکل( 4-2) تصویر SEM برای کامپوزیت پلی پیرول بر روی پلی وینیل الکل با بزرگنمایی های مختلف………………………………………………………………………………………………………………….67
شکل (4-3) تصویر SEM برای کامپوزیت پلی پیرول بر روی پلی وینیل الکل با بزرگنمایی های
مختلف…………………………………………………………………………………………………………………..67
نمودار(4-4):منحنی تغییرات درصد میزان حذف رنگ نسبت به pH  های مختلف………………..68
نمودار(4-5) منحنی تغییرات درصد میزان حذف رنگ نسبت به زمان های مختلف………………..69
نمودار(4-6):منحنی تغییرات درصد میزان حذف رنگ نسبت به جرم جاذب………………………..70
نمودار(4-7)منحنی تغییرات درصد میزان حذف رنگ بر حسب غلظت اولیه رنگ متیل اورانژ…………………………………………………………………………………………………………………………….71
نمودار(4-8) معادله خطی شده موریس – وبر برای حذف رنگ متیل اورانژ………………………….73
نمودار(4-9)معادله خطی شده شبه درجه یک برای حذف رنک متیل اورانژ………………………….74
نمودار(4-10) معادله خطی شده شبه درجه دوم برای حذف رنگ متیل اورانژ……………………….75
نمودار(4-11)ایزوترم لانگ مویر…………………………………………………………………………………..76
نمودار(4-12)ایزوترم فروندلیچ…………………………………………………………………………………….77
نمودار(4-13)مدل دوبینین-رادشکویچ…………………………………………………………………………..78

1-1-مقدمه:

با گسترش صنایع و کارخانجات، ناگزیر پساب های صنعتی نیز به شدت رو به افزایش است. آزادسازی این پساب ها در محیط زیست موجب اختلال در زندگی انسان و موجودات زنده می شود.
رنگ ها بخش مهمی از ضایعات صنایع می باشند که به شدت روی آب تاثیر گذاشته و به سختی قابل جداسازی است .
بسیاریاز صنایع، مثل صنایع کاغذ،نساجی، پلاستیک، از انواع رنگ ها استفاده می کنند. که در این میان کاربرد رنگ در صنایع نساجی چشمگیر است.
حضور مقدار کمیرنگ درپساب  صنایع نساجی موجب کاهش شفافیت و ایجاد واکنش های شیمیایی در آب می شود. رنگ ها به صورت هیدرولیز شده در پساب ها وجود دارند که توسط فیلتر ها قابل جداسازی نیستند]12[.
در سال 1997 سازمانی در بریتانیا با عنوان ETAD[1] شکل گرفت که هدف آن تصویب قوانینی جهت ارائه شاخص هایی برای توسعه بهداشت آب و پساب های صنعتی بوده است.
این سازمان بالغ بر 4000 نوع رنگ را مورد مطالعه قرار داد و آلوده ترین رنگ را رنگ های بازی معرفی نمود. در سال 1997 سازمان محیط زیست بریتانیا اعلام کرد که درصد حضور رنگ در پساب های صنعتی باید صفر باشد، یعنی نباید

 

 

سال تحصیلی:        92-93                       

 

 

 

 

فهرست مطالب

عنوان…………………………………………………………………………………………………………….   i

چکیده فارسی  ……………………………………………………………………………………………………………….. ii

فصل اول:   بر متون و  مقالات

1-1-مقدمه…………………………………………………………………………………………………………….. 1

اقدامات اولیه در دندانهای دچار اوالژن در محل حادثه…………………………………………………………. 4

گایدلاین درمانی برای دندانهای Avulsed با آپکس باز (Apex≥1mm)……………………………. 5

اقدامات پس از درمان………………………………………………………………………………………………… 7

1-2- بر مقالات……………………………………………………………………………………………… 25

1-3-بیان مسئله………………………………………………………………………………………………………… 30

1-4- اهداف و فرضیات…………………………………………………………………………………………….. 31

 

فصل دوم: روش‌‌ کار و مواد

روش‌‌ کار و مواد…………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 34

حجم نمونه……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 34

معیارهای ورود به مطالعه……………………………………………………………………………………………………………………………… 35

پروتکل بیهوشی…………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 39

گروه بندی نمونه ها………………………………………………………………………………………………………………………………………. 41

وایتال پرفیوژن………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 48

مراحل آماده سازی نمونه ها………………………………………………………………………………………………………………………… 51

مدفون سازی در پارافین………………………………………………………………………………………………………………………………. 52

بررسی رادیولوژیک……………………………………………………………………………………………………………………………………….. 57

ارزیابی آماری………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 58

فصل سوم: یافته‌ها

یافته‌ها…………………………………………………………………………………………………………………… 58

3-1- نتایج حاصل از ری پلنت فوری در دندان های  Avulsed شده………………………………………………. 59

3-2- نتایج حاصل از ری پلنت دندان ها پس از نگهداری در آب به مدت 30 دقیقه………………………… 66

3-3- نتایج حاصل از ری پلنت دندان هاپس از نگهداری در بزاق به مدت 30 دقیقه………………………… 74

3-4- نتایج حاصل از ری پلنت دندان هاپس از نگهداری در محیط خشک به مدت 45 دقیقه………… 80

3-5- سایر یافته های هیستولوژیک…………………………………………………………………………………………………………. 88

فصل چهارم: بحث

بحث………………………………………………………………………………………………………………………………..93

4-1- تاثیر کاربرد لیزر بر میزان آنژیوژنز و تعداد عروق خونی به دنبال ری پلنت در دندان های  Avulsed شده……………………………………………………………………………………………………………………………………..94

4-2- تاثیر کاربرد لیزر بر نوع و شدت آماس به دنبال ری پلنت در دندان های  avulsed شده……..95

4-3- تاثیر کاربرد لیزر بر پارامترهای ترمیم بافتی شامل وجود بافت جوانه ای، ادم، پیوستگی ادنتو بلاستها، نکروز، فیبروز و اسکار………………………………………………………………………………………………………………97

4-4- تاثیر کاربرد لیزر برمیزان تولید کلاژن توسط فیبروبلاست ها……………………………………………………99

4-5- تاثیر کاربرد لیزر بر موفقیت رادیوگرافیک ری پلنت دندان های Avulsed  شده………………….99

فصل پنجم: نتیجه گیری پیشنهادات

نتیجه گیری……………………………………………………………………………………………………………………103

پیشنهادات………………………………………………………………………………………………………………………..104

 

منابع………………………………………………………………………………………………………………………………106

Abstract………………………………………………………………………………………………………..

 

فهرست جداول

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

جدول	عنوان	صفحه
2-1	تقسیم بندی گروه های تحت مطالعه	43
2-2	مراحل رنگ آمیزی  H&E	53
3-1	توزیع نوع آماس در گروه های ری پلنت بلافاصله	60
3-2	توزیع فراوانی متغیر در گروه های ری پلنت بلافاصله	61
3-3	توزیع شدت آماس در گروه های ری پلنت بلافاصله	63
3-4	میزان الیاف کلاژن در گروه های ری پلنت بلافاصله	64
3-5	بررسی نتایج رادیوگرافیک در گروه های ری پلنت بلافاصله	65
3-6	توزیع نوع آماس در گروه های 30 دقیقه درآب	66
3-7	توزیع فراوانی متغیر در گروه های 30 دقیقه درآب	67
3-8	توزیع شدت آماس در گروه های 30 دقیقه درآب	71
3-9	توزیع میزان الیاف کلاژن در گروه های 30 دقیقه درآب	72
3-10	بررسی نتایج رادیوگرافیک در گروه های 30 دقیقه درآب	73
3-11	توزیع نوع آماس در گروه های  30 دقیقه دربزاق	75
3-12	توزیع فراوانی متغیر در گروه های 30 دقیقه دربزاق	76
3-13	توزیع شدت آماس در گروه های 30 دقیقه دربزاق	77
3-14	میزان الیاف کلاژن در گروه های 30 دقیقه دربزاق	78
3-15	بررسی نتایج رادیوگرافیک در گروه های 30 دقیقه دربزاق	79
3-16	توزیع نوع آماس در گروه های 45 دقیقه در محیط خشک	81
3-17	توزیع فراوانی متغیر در گروه های 45 دقیقه در محیط خشک	82
3-18	توزیع شدت آماس در گروه های 45 دقیقه در محیط خشک	85
3-19	میزان الیاف کلاژن در گروه های 45 دقیقه در محیط خشک	86
3-20	بررسی نتایج رادیوگرافیک در گروه های 45 دقیقه در محیط خشک	87

 

فهرست نمودارها

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

نمودار	عنوان	صفحه
3-1	توزیع میانگین تعداد عروق در گروه های ری پلنت بلافاصله	60
3-2	توزیع میانگین تعداد عروق در گروه های 30 دقیقه درآب	66
3-3	توزیع میانگین تعداد عروق در گروه های  30 دقیقه دربزاق	74
3-4	توزیع میانگین تعداد عروق در گروه های 45 دقیقه در محیط خشک	76

 

 

 

 

Nفهرست تصاویر

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

تصویر	تصاویر عنوان	صفحه
2-1	رادیوگرافی اولیه باز بودن اپکس ها را نشان میدهد	38
2-2	دستگاه لیزر کم توان	39
2-3	نگهداری دندان در محیط­های مختلف	40
2-4	تابش لیزر به دندان	44
2-5	تابش لیزر به ساکت آلوئول	44
2-6	نحوه اسپلینت گذاری	45
2-7	مراحل اسپلینت کردن با سیم و کامپوزیت	46
2-8	اسپلینت نهایی	47
2-9	بررسی اکلوژن نهایی	48
2-10	مقایسه های رادیوگرافیک در فواصل زمانی 0، 1 و 2 ماهه	49
2-11	وایتال پرفیوژن	50
2-12	تهیه بلوک فکی	51
3-1	فیبروز و عروق خونی و اسکار	62
3-2	نئوواسکولاریزاسیون عروق خونی	67
3-3	ادم	70
3-4	نکروز پالپی	83
3-5	الیاف کلاژن ریم ادنتوبلاستی	84
3-6	آماس شدید	85
3-7	استئودنتین	89
3-8	نفوذ استخوان از انتهای اپکس	90
3-9	نمای کرونالی تر از شکل 8-3	91

 

 

فصل اول

 

بر متون و مقالات

 

1-1- مقدمه

اغلب صدمات وارده به دندانهای دائمی‌ Traumatic Dental Injuries (TDI) ناشی از زمین خوردن بوده و پس از آن تصادفات رانندگی، خشونت و ورزش‌ها از علل اتیولوژیکTDI  هستند(1, 2). پسران دو برابر دختران دچار TDI می‌شوند و احتمال صدمات بیش از یک بار در آنها بیشتر است. همچنین افراد با نیازهای خاص استعداد بیشتری برای TDI دارند(3, 4).

یکی از جدی‌ترین صدمات دندانی، اوالژن(Avulsion) است که به جا به جایی کامل دندان به خارج از ساکت دندانی اطلاق می‌شود. در نتیجه ی این گونه صدمات، پالپ، الیاف پریودنتال و استخوان آلوئول به شدت تحت تاثیر قرار گرفته و رشته‌ای عصبی عروقی دندان و اتصالات پریودنتال قطع می‌شوند(5-7). الگوی صدمات وارده به دندان، بطور اولیه، به عواملی نظیر1) انرژی ضربه  2) جهت وارد آمدن ضربه و 3) قابلیت ارتجاعی ساختارهای پریودنتال حمایت کننده دندان بستگی دارد که در این میان قابلیت ارتجاعی بافتهای حمایت کننده، مهمترین عامل تعیین کننده در میزان گستردگی(شدت) آسیب، محسوب می‌شود. به طوریکه آسیب وارده به دندانهای شیری به دلیل قابلیت ارتجاعی بافتهای استخوانی اطراف دندانهای شیری، بطور معمول باعث جابجایی دندان شده و کمتر موجب شکستگی بافتهای سخت می‌گردد ولی در دندان های دائمی‌ به دلیل خاصیت ارتجاعی کمتر بافتهای اطراف دندان ها، عکس این حالت اتفاق خواهد افتاد(7).

صدمات اوالژن 16-5/0% کل صدمات دندانی را شامل می‌شوند(8) و اغلب در سنین 9-7 سالگی و در دندانهای سانترال دائمی‌ماگزیلا دیده می‌شوند، چرا که در این سنین دندان های سانترال در حال رویش بوده، ساختارهای احاطه کننده دندان انعطاف‌پذیر هستند و لیگامان‌های پریودنتال مقاومت بسیار کمی‌در برابر نیروهای خارج کننده(extrusive)  نشان می‌دهند(1, 4).

درگیری بیشتر سانترال‌های ماگزیلا می‌تواند به دلیل موقعیت این دندانها در فک باشد چرا که نسبت به سایر دندانها کمتر محافظت می‌شوند(4, 8). وجود اورجت افزایش یافته انسیزورها، اپن بایت قدامی‌و عدم پوشش کامل لب ها و به هم نرسیدن آنها به عنوان فاکتورهای مستعد کننده گزارش شده‌اند(5, 7). در کودکان با اورجت بیش از 3 میلی متر احتمال این رخداد بیشتر می‌شود. بین وضعیت اجتماعی اقتصادی با صدمات تروماتیک دندانی ارتباطی دیده نشده است(2). در غالب موارد، ترومای منجر به Avulsion، یک دندان را درگیر می‌کند، اما در برخی مواقع Avulsionمی‌تواند به صورت درگیری دندان های متعدد اتفاق افتد(9).

از دست رفتن دندانهای قدامی‌در کودکان و نوجوانان به دلیل ایجاد نقص قابل مشاهده، سبب طرد شدن آنها از گروه همسالان، محرومیت اجتماعی به دنبال آن و احساس شرمندگی و خجالت حین لبخند زدن در آن ها می‌شود و می‌تواند موجب پیامدهایی در ارتباط با کاهش عملکرد اجتماعی و کیفیت زندگی آنها گردد(9و8).

درمان ایده ال برای یک دندان Avulsed جایگذاری مجدد فوری با زمان خارج آلوئولی کمتر از 5 دقیقه است. اما متاسفانه اکثر دندانهای Avulsed با تاخیری در حدود 1 ساعت replant می‌شوند و این زمان طولانی خارج آلوئولی باعث از دست رفتن سلولهای PDL و به دنبال آن شکست در جایگذاری می‌شود. مطالعات کلینیکی کنونی نشان می‌دهندکه شکست درمان replantation در طی 5 سال اول پس از جایگذاری تقریباً 30 تا 40 درصد است.

جایگذاری فوری با توجه به عوامل مرتبط با حادثه از جمله حضور صدمات وسیع همراه و تهدیدکننده حیات، وضعیت هیجانی بیمار در لحظه آسیب و یا عدم آگاهی و اعتماد به نفس مردم و حتی متخصصین در مورد شیوه های جایگذاری، به ندرت اتفاق می‌افتد(10). قربانیان صدمات فک و صورت شامل اوالژن دندانی، معمولاً کمکهای اولیه را از افرادی غیر از پرسنل آموزش دیده دندانپزشکی دریافت می‌نمایند. بنابراین در اکثر مواقع، عوامل مهم برای موفقیت replantationنمی‌توانند کنترل شوند. مطالعات نشان داده‌اند که این سناریو را می‌توان بطور قابل توجهی با آموزش در مورد ترومای دنتوآلوئولار و محیط نگهداری(مدیوم) به افراد عادی و افرادی بجز متخصصین سلامت دهان، خصوصاً کسانیکه در خدمات اورژانس مشغول به کار هستند برای دستیابی به درمانی موفق، بهبود بخشید.  Replantation  فوری دندان منجر به ترمیم بهتر PDL شده و بطور قابل توجهی وقوع تحلیل ریشه را کاهش می‌دهد. بنابراین به حداقل رسانیدن زمان سپری شده بین تروما و جایگذاری دندان و نگهداری دندان Avulsed در محیط های حد واسط مناسب ممکن است اثرات زیانبار دوره خارج آلوئولی روی سطح ریشه و ری واسکولاریزاسیون پالپی را کاهش داده و منجر به افزایش قابل توجهی در پروگنوز شود(11).

بطور معمول جایگذاری دندان طی 1 تا 4 ساعت پس از اوالژن رخ می‌دهد و بدنبال آن دژنراسیون سلولهای PDL یک رویداد شایع است و حضور بقایای PDL نکروز در سطح ریشه باعث تحریک وقوع تحلیل التهابی ریشه که دلیل اصلی از دست دادن دندان Avulsed است خواهد شد(11).

برای داشتن یک پروگنوز خوب، طرح درمان مناسب بدنبال آسیب، دارای اهمیت زیادی می‌باشد. جایگذاری دندان Avulsed اگرچه در بسیاری از مواقع نمی‌توان بصورت فوری انجام پذیرد اما درمان انتخابی برای این نوع آسیب است. البته شرایط خاصی نیز وجود دارند که در آن موقعیت replant کردن دندان اندیکاسیونی ندارد. بطور مثال دندانهائی با پوسیدگی شدید یا بیماری پریودنتال، وضعیت‌های خاص پزشکی از قبیل نقص سیستم ایمنی، بیماری شدید قلبی، اختلالات صرع کنترل نشده، ناتوانی شدید ذهنی، دیابت کنترل نشده شدید و فقدان یکپارچگی آلوئولار و یا عدم همکاری بیمار کنترااندیکاسیون replant دندان محسوب می‌شوند(12).